Қаракерей Қабанбай
Қабанбайдың әкесі Қожағул өз заманында аты әйгілі батыр болады.
Бірақ ертерек дүниеден қайтып, Қабанбай жеті жасында әкеден жетін қалады. Қабанбайдын шын есімі Ерасыл. Оның бітімі қесек, ер тулғалы болғандықтан, жеңгелері «Нарбала» атапты. Бойының сунғақтығы сонша, он үш жасар кезінде тайға мінгенде аяғы жерге тиіп жүреді екен.
Ерасылдың ерліғіүш жасында басталады. Жайлымда жатқанжылқыларын қалмақтар куып кеткендікте, ағасы Есенбай жылықының соңына түсіп куады. Бірақ қалмақтар жалғыз келе жатқан қуғыншыны алыстан садақпен атып түсіреді. Әкесі де осылардың колынан өлген еді. Қайнағаң қанды кек оны қаршадайынан ерлікке, жаугершілікке жетелейді, шайқас жолына ертерек түсүіне себепші болады. Ол көп ұзамай Олжежырғы, Арсылан секілді қалмақ батырларын өлтіріп, әкесі мен ағасы үшін кек алады.
Түркістанға қауіп төне бастағанын естіген Қабанбай жолжөнкей қазақ батырларын өзімен бірге ерте сонау Аягөз маңынан Түркістанға келеді. Халық жасақтарын ұйымдастыра бастайды. Олар жоңғарлардың Түркістаннан бетін қайтарады
Бірақ ертерек дүниеден қайтып, Қабанбай жеті жасында әкеден жетін қалады. Қабанбайдын шын есімі Ерасыл. Оның бітімі қесек, ер тулғалы болғандықтан, жеңгелері «Нарбала» атапты. Бойының сунғақтығы сонша, он үш жасар кезінде тайға мінгенде аяғы жерге тиіп жүреді екен.
Ерасылдың ерліғіүш жасында басталады. Жайлымда жатқанжылқыларын қалмақтар куып кеткендікте, ағасы Есенбай жылықының соңына түсіп куады. Бірақ қалмақтар жалғыз келе жатқан қуғыншыны алыстан садақпен атып түсіреді. Әкесі де осылардың колынан өлген еді. Қайнағаң қанды кек оны қаршадайынан ерлікке, жаугершілікке жетелейді, шайқас жолына ертерек түсүіне себепші болады. Ол көп ұзамай Олжежырғы, Арсылан секілді қалмақ батырларын өлтіріп, әкесі мен ағасы үшін кек алады.
Түркістанға қауіп төне бастағанын естіген Қабанбай жолжөнкей қазақ батырларын өзімен бірге ерте сонау Аягөз маңынан Түркістанға келеді. Халық жасақтарын ұйымдастыра бастайды. Олар жоңғарлардың Түркістаннан бетін қайтарады
Қаракерей Қабанбай
Қабанбайдың әкесі Қожағул өз заманында аты әйгілі батыр болады.
Бірақ ертерек дүниеден қайтып, Қабанбай жеті жасында әкеден жетін қалады.
Қабанбайдын шын есімі Ерасыл. Оның бітімі қесек, ер тулғалы болғандықтан,
жеңгелері Нарбала атапты. Бойының сунғақтығы сонша, он үш жасар кезінде
тайға мінгенде аяғы жерге тиіп жүреді екен.
Ерасылдың ерліғіүш жасында басталады. Жайлымда жатқанжылқыларын
қалмақтар куып кеткендікте, ағасы Есенбай жылықының соңына түсіп куады.
Бірақ қалмақтар жалғыз келе жатқан қуғыншыны алыстан садақпен атып
түсіреді. Әкесі де осылардың колынан өлген еді. Қайнағаң қанды кек оны
қаршадайынан ерлікке, жаугершілікке жетелейді, шайқас жолына ертерек
түсүіне себепші болады. Ол көп ұзамай Олжежырғы, Арсылан секілді қалмақ
батырларын өлтіріп, әкесі мен ағасы үшін кек алады.
Түркістанға қауіп төне бастағанын естіген Қабанбай жолжөнкей қазақ
батырларын өзімен бірге ерте сонау Аягөз маңынан Түркістанға келеді. Халық
жасақтарын ұйымдастыра бастайды. Олар жоңғарлардың Түркістаннан бетін
қайтарады. Жаудың шапқыншылығы сәл саябырланғанын пайдаланып, Қабанбай
барлық жасақтарды Қожа Ахмет Йассауи ғимакратынын алдына жинап, жалынды сөз
сөйлейді. Жұртты елдің тәуелсіздіғін сақтап қалу жолындағы куреске
шақырады. Бұл жасаққа Айшыбек батырды басшы етіп қалдырады да, өзі Кіші
жүз қазақтарынан қалын қол жинап келуге аттанады.
Ол кезде Алтай елі де қалмақтармен жауласып тұрған. Бірде қалмақтар
Алтайдағы қазақтардың көп жалқысын куып кетеді.
Оған қарсы аттанған адамдармен бірге Қабанбай да барады. Осы айқаста ерекше
көзге түседі. Жылқыны тугел қайтарып әкеледі.
Осыған ерегісіп жүрген қалмақтар біраз уақыт өткеннен кейін елу-алпыс
болып жиналып, атақты Долаңқара батырын басшы етіп, қазақтардың үш жүз
жылқысын айдап кетеді. Осыларды қуған қырақ қазақ жігіттерінің ішінде
Қабанбай да болады.
Қуғыншылар жеткеннен кейін екі жағы шайқасты жекпе-жекпен бастауға
келіседі.
Қазақ жағынан нар құла атқа мінген, найза-шоқпарын сайлаған Қабанбай
ортаға шығады.Қарсы жақтан ақ тарлан атқа мінген алпамсадай біреу келеді.
Ол қалмақ батыры Долаңқара еді.
Қазақтың жоңғар шапқыншыларымен шайкасқан өнірі Балқаш, Көкшетау,
Алатау, Жетісу, Сарыарқа, Іле өңірі, сонан Алтайға дейін, бір шеті
Тарбағатайдын Ертісті қуалап, Сырдарияға дейінгі ұлан-байтақ алқапты алып
жатады. Осы өнірде болып өткен ірі шайқастарға қырық жылдай қатысып, ерекше
қайраттылығымен, батылдығымен көзге түскен Қабанбай дарабоз атанады. Ақырғы
ірі шайқас 1755-1757 жылдары қазақтардың женісімен аяқталып, Қабанбайдың
бастамасымен екі жақ бітімге келеді. Жоңғарлар бұдан былай шапқыншылық
жасамауға уәдә береді.
Көшпелі елдер салтында батыр атану үшін кемінде жаудың өзі теңдес бір
батырын жекпе-жекте ... жалғасы
Қабанбайдың әкесі Қожағул өз заманында аты әйгілі батыр болады.
Бірақ ертерек дүниеден қайтып, Қабанбай жеті жасында әкеден жетін қалады.
Қабанбайдын шын есімі Ерасыл. Оның бітімі қесек, ер тулғалы болғандықтан,
жеңгелері Нарбала атапты. Бойының сунғақтығы сонша, он үш жасар кезінде
тайға мінгенде аяғы жерге тиіп жүреді екен.
Ерасылдың ерліғіүш жасында басталады. Жайлымда жатқанжылқыларын
қалмақтар куып кеткендікте, ағасы Есенбай жылықының соңына түсіп куады.
Бірақ қалмақтар жалғыз келе жатқан қуғыншыны алыстан садақпен атып
түсіреді. Әкесі де осылардың колынан өлген еді. Қайнағаң қанды кек оны
қаршадайынан ерлікке, жаугершілікке жетелейді, шайқас жолына ертерек
түсүіне себепші болады. Ол көп ұзамай Олжежырғы, Арсылан секілді қалмақ
батырларын өлтіріп, әкесі мен ағасы үшін кек алады.
Түркістанға қауіп төне бастағанын естіген Қабанбай жолжөнкей қазақ
батырларын өзімен бірге ерте сонау Аягөз маңынан Түркістанға келеді. Халық
жасақтарын ұйымдастыра бастайды. Олар жоңғарлардың Түркістаннан бетін
қайтарады. Жаудың шапқыншылығы сәл саябырланғанын пайдаланып, Қабанбай
барлық жасақтарды Қожа Ахмет Йассауи ғимакратынын алдына жинап, жалынды сөз
сөйлейді. Жұртты елдің тәуелсіздіғін сақтап қалу жолындағы куреске
шақырады. Бұл жасаққа Айшыбек батырды басшы етіп қалдырады да, өзі Кіші
жүз қазақтарынан қалын қол жинап келуге аттанады.
Ол кезде Алтай елі де қалмақтармен жауласып тұрған. Бірде қалмақтар
Алтайдағы қазақтардың көп жалқысын куып кетеді.
Оған қарсы аттанған адамдармен бірге Қабанбай да барады. Осы айқаста ерекше
көзге түседі. Жылқыны тугел қайтарып әкеледі.
Осыған ерегісіп жүрген қалмақтар біраз уақыт өткеннен кейін елу-алпыс
болып жиналып, атақты Долаңқара батырын басшы етіп, қазақтардың үш жүз
жылқысын айдап кетеді. Осыларды қуған қырақ қазақ жігіттерінің ішінде
Қабанбай да болады.
Қуғыншылар жеткеннен кейін екі жағы шайқасты жекпе-жекпен бастауға
келіседі.
Қазақ жағынан нар құла атқа мінген, найза-шоқпарын сайлаған Қабанбай
ортаға шығады.Қарсы жақтан ақ тарлан атқа мінген алпамсадай біреу келеді.
Ол қалмақ батыры Долаңқара еді.
Қазақтың жоңғар шапқыншыларымен шайкасқан өнірі Балқаш, Көкшетау,
Алатау, Жетісу, Сарыарқа, Іле өңірі, сонан Алтайға дейін, бір шеті
Тарбағатайдын Ертісті қуалап, Сырдарияға дейінгі ұлан-байтақ алқапты алып
жатады. Осы өнірде болып өткен ірі шайқастарға қырық жылдай қатысып, ерекше
қайраттылығымен, батылдығымен көзге түскен Қабанбай дарабоз атанады. Ақырғы
ірі шайқас 1755-1757 жылдары қазақтардың женісімен аяқталып, Қабанбайдың
бастамасымен екі жақ бітімге келеді. Жоңғарлар бұдан былай шапқыншылық
жасамауға уәдә береді.
Көшпелі елдер салтында батыр атану үшін кемінде жаудың өзі теңдес бір
батырын жекпе-жекте ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz