Бруцеллезде сойыс өнімдерін ветеринариялық санитариялық сараптау

I. Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
II. Негізгі бөлім
1. Бруцеллез және оның қоздырушысы ... ..4
2. Бруцеллез кезінде сойғанға дейінгі диагностика ... ... ... ... ... .5
3. Бруцеллез кезінде сойғаннан кейінгі диагностика ... ... ... ... ...6
4. Бруцеллез кезінде сойыс өнімдерінің санитариялық бағасы ... ... ... ... 7
III. Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ..9
IV. Пайдаланған әдебиеттер ... ... ... ..10

Бруцеллезбенауылшаруашылығы малдарының бәрі де ауырады. Қоздырушысы - қой мен ешкiде – мелитензис, шошқада – суис, iрi қарада – бовис деп аталатын бруцеллез бактериясы. Адамды осы қоздырушылардың бәрі де зақымдайды деп есептеледі. Алайда өте қауiптiсi қой мен ешкi бруцеллезiнiң қоздырушысы – мелитензис. Қоздырушы түрлерiнiң бiр түлiктен екiншi түлiкке ауысып отыруы мүмкiн. Демек, мелитензис қой мен ешкi сүтiнде ғана кездесiп қоймай, сиыр сүтiнде де болуы ықтимал.
Адамның бруцеллезбен зақымдануының 45-80%-тi бруцеллез қоздырушысымен зақымданған сүт пен сүт өнiмдерi арқылы жүреді. Салқындатылған сүттiң iшiнде бруцеллез бактериясы 60 күн, қышқылдығы кілегейде – 10 күнге дейін, сары майда -67 күнге дейін, iрiмшiкте (сырда) 42 күнге дейiн қышқылдығы 120-1400Т қымызда 3 күнге дейiн өмiр сүредi. Сүттi 600С температурада 30 мин бойы пастеризациялау бруцеллез бактериясын өлтіреді.
Бруцеллез мал сүтi 5 минут қайнатылады немесе күйдірілген май дайындалады.

1. Т.Сайдулдин «Індеттану және жануарлардың жұқпалы аурулары» Алматы 2009.
2. Ж.Ығылманов «Мал патологиясы» 2013.
3. С.Қырықбайұлы «Ветеринариялық санитариялық сараптау практикум», 2013.
4. Шуклин Н.Ф., Қырықбайұлы С и др. Ветеринарно-санитарная экспертиза, стандартизация и сертификация продуктов. Алматы «Credos», 2008.

Пән: Ветеринария
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ АГРАРЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
Ветеринария факультеті
Ветсансараптау және гигиена кафедрасы

РЕФЕРАТ

Тақырыбы: Бруцеллезде сойыс өнімдерін ветеринариялық санитариялық сараптау

Орындаған:

Тексерген:

АЛМАТЫ, 2017 ж.

Жоспары:

I. Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
II. Негізгі бөлім
1. Бруцеллез және оның қоздырушысы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4
2. Бруцеллез кезінде сойғанға дейінгі диагностика ... ... ... ... ... .5
3. Бруцеллез кезінде сойғаннан кейінгі диагностика ... ... ... ... ...6
4. Бруцеллез кезінде сойыс өнімдерінің санитариялық бағасы ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 7
III. Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..9
IV. Пайдаланған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... 10

І. Кіріспе
Бруцеллезбенауылшаруашылығы малдарының бәрі де ауырады. Қоздырушысы - қой мен ешкiде - мелитензис, шошқада - суис, iрi қарада - бовис деп аталатын бруцеллез бактериясы. Адамды осы қоздырушылардың бәрі де зақымдайды деп есептеледі. Алайда өте қауiптiсi қой мен ешкi бруцеллезiнiң қоздырушысы - мелитензис. Қоздырушы түрлерiнiң бiр түлiктен екiншi түлiкке ауысып отыруы мүмкiн. Демек, мелитензис қой мен ешкi сүтiнде ғана кездесiп қоймай, сиыр сүтiнде де болуы ықтимал.
Адамның бруцеллезбен зақымдануының 45-80%-тi бруцеллез қоздырушысымен зақымданған сүт пен сүт өнiмдерi арқылы жүреді. Салқындатылған сүттiң iшiнде бруцеллез бактериясы 60 күн, қышқылдығы кілегейде - 10 күнге дейін, сары майда -67 күнге дейін, iрiмшiкте (сырда) 42 күнге дейiн қышқылдығы 120-1400Т қымызда 3 күнге дейiн өмiр сүредi. Сүттi 600С температурада 30 мин бойы пастеризациялау бруцеллез бактериясын өлтіреді.
Бруцеллез мал сүтi 5 минут қайнатылады немесе күйдірілген май дайындалады. Серологиялық реакциясына оң нәтиже бергенмен, аурудың клиникалық белгiсi бiлiнбеген мал сүтiн 700С ыстықта-30 мин пастеризация жасағаннан кейiн тағамға пайдаланады. Аурудан таза емес фермалардағы реакция бермеген сиырлардың сүтiн сеператордан өткiзедi және осы шаруашылықтың өзiнде пастеризация әдiсiмен залалсыздандырады. Сүт қабылдайтын пункт, сүт зауыты немесе май зауытына тек қана пастеризациядан өткен кілегей шығарылады.
Бруцеллез ауруы бар шаруашылықтарда қой мен ешкiнi саууға тиым салынады. Ауру мал жойылады. Вакцина егілген малдан алынған сүт, табындағы сиырдың соңғы түсік тастап, сол сиырды табыннан шығарғаннан кейінгі 6 ай бойы пастерлейді.

ІІ. Негізгі бөлім
2.1. Бруцеллез-(Brucellosis)-ауыл шаруашылық малдары мен жабайы хайуандарды және адамды зақымдайтын созылмалы жұқпалы ауру. Ауырған мал iш тастайды, шуы түспейдi, жатыры қабынады, қысыр қалады, қынабы мен буындары iрiңдеп қабынады, енi iсiп шамадан тыс үлкейедi. Бұл ауру сойыс малдарының арасында жиi кездеседi. Ауру қоздырушысының бiрнеше түрi бар; iрi қара бруцеллезiнiң қоздырушысы-Br. abortus, қой мен ешкiде - Br. melitensis, адам бруцеллезінің негізгі қоздырушысы шошқада - Br. suis, итте- Br.canis, (басқа түрлерiнiң болуы да мүмкiн). Бұл түрлерiнiң өздерi бiрнеше жiктерге бөлiнедi. Бруцелланың әр түрi бiр малдан, екiншi малға ауысуы ықтимал. Қой мен ешкi мелитензисiнiң сиыр мен буйволға, шошқаның суисынiң қой мен ешкiге ауысқаны дәлелденген. Адам үшiн бруцеллез қоздырушыларының барлығы да қауiптi. [1]
Бруцелла микроскоппен қарағанда шар, тырнақша, қысқа таяқша тәрiздес, былайша айтқанда микрококтар мен таяқшалардың арасынан орын алатын микроб(0,6-1,5 х 0,4-0,6 микрон). Олар көбiнде ретсiз, кейде бiр-бiрiмен тiзбектелiп немесе қосарланып жатады, спора мен капсула түзбейдi, қозғалмайды, әдеттегi бояулармен жақсы боялады,Грам бойынша боялмайды. Бруцеллез ауруының қоздыруышысы сыртқы ортаның әсерiне бiршама төзiмдi келедi, салқындықта ұзақ уақыт сақталады. Жер бетiнде 40 тәулiк,5-8см тереңдiкте-60, ылғалды жерде 90 тәулiкке дейiн тiршiлiк етедi. Тiкелей түскен күн сәулесi бiрнеше минуттен 3-4 сағат аралығында, ал шашырап Түскен кұн сәулесi 7-8 тәулiкте өлтiредi. Бруцелла 70С ыстықта 10 минут, 80-85С -5 мин кейiн, ал қайнатқанда лезде өледi, ал 56С ыстықта 15-90 минутке шыдайды. Бруцеллез микробы 25-35 рет тоңазытып және жiбiткенге шыдайды. Салқын жерде сақталған залалданған етте ұзақ сақталады, 23С мұздатылған етте 47 тәулiк бойы тiршiлiк ету қабiлетiн сақтаған. Тұздалған етте де ұзақ уақыт сақталады, тiптi 182 тәулiк бойы өзiнiң уыттылығын жоймаған. Iшiнде бруцелласы бар еттен шикiлей ыстап дайындалған шұжықта қоздырушысы тез (3 аптада) өледi. Бруцеллез малдың етiнен дайындалған пiсiрген шұжықта аурудың қоздырушысы табылмайды.
Малдың техникалық шикiзатында, (терiсi мен жүнiнде) әсiресе қой мен ешкiден алынғандарында, бруцеллалар ұзақ уақыт тiршiлiгiн сақтайды (жүнде 1,5-4 ай). Сүт пен сүт тағамдарында да бiршама ұзақ сақталады, салқындатылған сүтте 4-7 тәулiк, iрiмшiк, май, брынзада (Тұзды iрiмшiк) 67 тәулiкке дейiн тiршiлiк қабiлетiн сақтайды.
Ал ендi бруцелланың химиялық заттарға шыдамдылығына келетiн болсақ, фенолдың 2% процент ерiтiндiсi, креолиннiң 2 %, лизолдың 0,5 %, формалиннiң 2%, хлораминнiң 0,01%, карбол қышқылының-2-3 %, соданың 5% және хлорлы әктiң 1% ерiтiндiлерi ауру қоздырғышын тез өлтiредi.
Бұл ауру Орта Азия, Закавказье және Қазақстан республикаларында, Поволжье мен Батыс Сiбiрде көбiрек орын алып келедi. Қазақстан республикасының солтүстiк және орталық облыстары шаруашылықтарындағы iрi қараның арасында ауру жиi кездесуде. [1]
2.2. Сояр алдындағы диагностика. Сойыс малдарында бруцеллезге тән клиникалық белгiлерi, көпшiлiк уақытта бiлiнбейдi. Сондықтан да бруцеллезге күдiктi малдар серологиялық және аллергиялық тәсiлдермен тексерiледi.
Ауру малда бурсит, гигрома, артрит, тендовагинит, абцесс, ал қошқар мен бұқа және қабанда орхит және эпидимит байқалады.
Бруцеллезбен ауырған жылқының шоқтығында бурсит, тiзесiнде артрит (тiзедегi iсiктiң үлкендiгi жұдырықтай болып, бұлтиып шығып тұрады) болады.
Өтуі мен симптомдары.
Инкубациялық кезеңі, ауру жұққаннан серологиялық немесе аллергиялық реакциялар оң нәтиже бергенге дейін, 2-4 аптаға созылады. Егер ауру жұққан малдардың ішінде буаздары болмаса, бруцеллез симптомсыз өтеді. Онда шалдыққан малдарды серологиялық немесе аллергиялық тексеру арқылы ғана анықтауға болады.
Жануарлардың барлық түрінде бруцеллездің басты белгісі - буаздықтың екінші жартысында байқалатын іш тастау. Сиыр негізінен 5-8 айлығында, қой мен ешкі 3-5 айлығында, мегежін кез келген уақытта, ит 40-50 күн болғанда іш тастайды. Сиыр мен қой әдетте екінші қайта іш тастамайды, ал мегежінде ол бірнеше рет қайталануы мүмкін.
Іш тастар алдында буаз малдың емшектері сызданып, сыртқы жыныс мүшелері толықсып, сарпайынан қызғылт қоңыр түсті сора ағады. Іш тастағаннан ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.