Кәсіпорынның пайдалылығын арттыру үшін іс – шаралар жобасын әзірлеу
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...4
1 Кәсіпорынның пайдасының және өнім өндірісі пайдалылығының теориялық негіздері мен сипаты ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...6
1.1 Пайданың мәні мен экономикалық мазмұны ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .6
1.2 Пайданың түрлері мен құрамы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..9
1.3 Пайдалылықтың көрсеткіштері және оны арттырудың факторлары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 12
2. «СарыаркаАвтоПром» ЖШС. нің өнім өндірісінің пайдалылығын сипаттау және талдауы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..18
2.1 Кәсіпорынның жалпы сипаттамасы және өндірістік қызметімен басқарудың ұйымдастырушылық құрылымы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..18
2.2 Кәсіпорын жұмысының техникалық экономикалық көрсеткіштері мен өнімнің өзіндік құны, пайдалылығы және өндіріс көлемі мен өнімді өткізу анализі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 29
2.3 Кәсіпорынның қаржы.экономикалық көрсеткіштері және пайдалылығының анализі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 43
3 Кәсіпорын пайдалылығын арттырудың жолдары мен әдістері ... ... ... ... ..57
3.1. Қуат үнемдейтін жабдықтар мен технологияларды пайдалану. Инфрақызыл жылыту жүйесін орнату ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 57
3.2 Жарықтандыру көздерін жоғары үнемді жарық көздеріне ауыстыру...62
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 65
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 67
1 Кәсіпорынның пайдасының және өнім өндірісі пайдалылығының теориялық негіздері мен сипаты ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...6
1.1 Пайданың мәні мен экономикалық мазмұны ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .6
1.2 Пайданың түрлері мен құрамы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..9
1.3 Пайдалылықтың көрсеткіштері және оны арттырудың факторлары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 12
2. «СарыаркаАвтоПром» ЖШС. нің өнім өндірісінің пайдалылығын сипаттау және талдауы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..18
2.1 Кәсіпорынның жалпы сипаттамасы және өндірістік қызметімен басқарудың ұйымдастырушылық құрылымы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..18
2.2 Кәсіпорын жұмысының техникалық экономикалық көрсеткіштері мен өнімнің өзіндік құны, пайдалылығы және өндіріс көлемі мен өнімді өткізу анализі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 29
2.3 Кәсіпорынның қаржы.экономикалық көрсеткіштері және пайдалылығының анализі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 43
3 Кәсіпорын пайдалылығын арттырудың жолдары мен әдістері ... ... ... ... ..57
3.1. Қуат үнемдейтін жабдықтар мен технологияларды пайдалану. Инфрақызыл жылыту жүйесін орнату ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 57
3.2 Жарықтандыру көздерін жоғары үнемді жарық көздеріне ауыстыру...62
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 65
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 67
Нарықтық қарым – қатынастардың дамуы, жаңа қаржылық саясатты күшейту, Қазақстанның әлеуметтік экономикалық дамуын, өндіріс тиімділігінің өсуі мен мемлекет қаржысының нығайтуын талап етеді. Пайда өндірістің жан –жақты қарқындауы мен оның тиімділігін арттыруда маңызды рөл атқарады.
Кәсіпорынның жұмыс істеуінің міндетті шарттарының бірі ол пайда алу болып табылады.
Пайда кәсіпорынның шаруашылық қызметінің тиімділігін сипаттайтын әмбебап көрсеткіші болып табылады. Оның мөлшері мен деңгейі салыстырмалы түрде салынған капитал мен өндірістік шығындар мен кәсіпорынның табыстылығы мен одан әрі дамуын көрсетеді.
Пайда өндірісті кеңейтуі мен арттыруының, сондай– ақ пайда, еңбек ақы деңгейін арттыру және оның материалдық ынталандыруының көзі болып табылады.
Пайда есебінен мынадай іс – шаралар жүргізілуі мүмкін:
Жыл ішіндегі жұмыс қорытындылары бойынша сыйақы төлеу;
Заңнамада көрсетілген нормалардан тыс қосымша демалыстардың төленуі;
Зейнетақыға үстемақылар төлеу;
Қызметкерлерге тегін тамақтануды ұсыну;
Тұрғын үй ақысын төлеу мен қызметкерлер мен олардың балаларына емдеу, демалыс жолдамалары мен басқа да материалық көмектер;
Кәсіпорын пайдасының өсуінде мемлекеттің өзі де мүдделі, өйткені оның есебінен мемлекетке салық төлмедері түседі.
Пайда кәсіпорынның өндірістік – шаруашылық қызметінің түпкілікті қаржылық нәтижиесін сипаттайды және кәсіпорынның экономикалық негізін құрайды.
Пайданың өсуі кәсіпорынның қаржылық және әлеуметтік – материалдық қажеттіліктерінің өсуінің жағдайларын жасайды. Пайданың есебінен кәсіпорын бюджет, банктер мен басқа ұйымдар алдындағы міндеттемелерін орындайды. Кәсіпорынның пайда алуы нарықтық қатынастардың дамуы кезінде міндетті шарттарының бірі болып табылады.
Кәсіпорындардың жұмыс істеуінің дәл бағалауын пайдалылық береді. Ол статистикалық есептік параметрлер емес, ал кез-келген нақты экономикалық субъектінің қаржылық тиімділігін сипаттайды. Бұл сапа пайдалылықты, бір жағынан экономикалық субъектілер арасындағы экономикалық қарым-қатынастарын білдіретін экономикалық сипаты, ал екінші жағынан қаржылық менеджменттің объектілерінің құралдарының сипаттамаларын беруге мүмкіндік береді.
Осылайша, пайда кәсіпорынның қаржылық және өндірістік қызметін бағалауының ең маңызды көрсеткіші болып табылады. Кәсіпорынның өндірістік – шаруашылық қызметі процесінде өнім өндірісінің пайдалылығы және пайдасын арттыру маңыздылығын ескеру дипломдық тақырыптың өзектілігін анықтайды.
Кәсіпорынның жұмыс істеуінің міндетті шарттарының бірі ол пайда алу болып табылады.
Пайда кәсіпорынның шаруашылық қызметінің тиімділігін сипаттайтын әмбебап көрсеткіші болып табылады. Оның мөлшері мен деңгейі салыстырмалы түрде салынған капитал мен өндірістік шығындар мен кәсіпорынның табыстылығы мен одан әрі дамуын көрсетеді.
Пайда өндірісті кеңейтуі мен арттыруының, сондай– ақ пайда, еңбек ақы деңгейін арттыру және оның материалдық ынталандыруының көзі болып табылады.
Пайда есебінен мынадай іс – шаралар жүргізілуі мүмкін:
Жыл ішіндегі жұмыс қорытындылары бойынша сыйақы төлеу;
Заңнамада көрсетілген нормалардан тыс қосымша демалыстардың төленуі;
Зейнетақыға үстемақылар төлеу;
Қызметкерлерге тегін тамақтануды ұсыну;
Тұрғын үй ақысын төлеу мен қызметкерлер мен олардың балаларына емдеу, демалыс жолдамалары мен басқа да материалық көмектер;
Кәсіпорын пайдасының өсуінде мемлекеттің өзі де мүдделі, өйткені оның есебінен мемлекетке салық төлмедері түседі.
Пайда кәсіпорынның өндірістік – шаруашылық қызметінің түпкілікті қаржылық нәтижиесін сипаттайды және кәсіпорынның экономикалық негізін құрайды.
Пайданың өсуі кәсіпорынның қаржылық және әлеуметтік – материалдық қажеттіліктерінің өсуінің жағдайларын жасайды. Пайданың есебінен кәсіпорын бюджет, банктер мен басқа ұйымдар алдындағы міндеттемелерін орындайды. Кәсіпорынның пайда алуы нарықтық қатынастардың дамуы кезінде міндетті шарттарының бірі болып табылады.
Кәсіпорындардың жұмыс істеуінің дәл бағалауын пайдалылық береді. Ол статистикалық есептік параметрлер емес, ал кез-келген нақты экономикалық субъектінің қаржылық тиімділігін сипаттайды. Бұл сапа пайдалылықты, бір жағынан экономикалық субъектілер арасындағы экономикалық қарым-қатынастарын білдіретін экономикалық сипаты, ал екінші жағынан қаржылық менеджменттің объектілерінің құралдарының сипаттамаларын беруге мүмкіндік береді.
Осылайша, пайда кәсіпорынның қаржылық және өндірістік қызметін бағалауының ең маңызды көрсеткіші болып табылады. Кәсіпорынның өндірістік – шаруашылық қызметі процесінде өнім өндірісінің пайдалылығы және пайдасын арттыру маңыздылығын ескеру дипломдық тақырыптың өзектілігін анықтайды.
1 Барканов, Н.А. Конструктор анықтамасы РЭА: Компоненттері, механизмдері, сенімділігі [Мәтін] / Н.А. Барканов, Б. Е. Бердичевский, П. Д. Верхопятницкий және т. б.; ред. Р. Ж. Варламова. – М.: Радио және байланыс, 1985. – 384 с.,
2 Березовский, Ю. Н., Көлік бөлшектері: Көлік құруы техникумдарына арналған оқу құралы [Мәтін] / Березовский, Ю. Н және ред. И. А. Бородина. – М.: Көлік құру, 1983. – 384 с.
3 Бизнес-жоспар "СарыаркаАвтоПром" ЖШС 2016 жылға арналған.
4 Гун, Г. Е. Компьютер: денсаулықты қалай сақтау [Мәтін] / Гун, Г. Е – СПб.: Баспа Үйі "Нева", 2003. – 128 б.
5 Девисилов, В. А. еңбекті Қорғау: оқулық [Мәтін] Девислов, В.А – 3-і бас., жөн. және толық. – М.: ФОРУМ: ИНФРА – М, 2013. – 448 с.
6 Ермолович Л. Л. Кәсіпорынның шаруашылық қызметін талдау: оқу құралы [Мәтін] / Ермолович Л. Л. [және т. б.]. – Мн.: Соврем.шк., 2006. 736 с.
7 Қоян, Н.Е. Кәсіпорын қаржысы: оқу.жәрдемақы [Мәтін] / Н.Е. Қоян [и др.]; жалпы. ред. Н.Е. Қоян, Т. И. Василевской. – 3-і бас., жөн. – Минск: Респу. шк., 2006. – 528 с.
8 Кнышова Е. Н. Маркетинг [Мәтін] / Кнышова Е. Н. – М.: ФОРУМ-ИНФРА - М, 2004. – 282 с.
9 Ұжымдық шарт өндірістік бірлестігі "СарыаркаАвтоПром" ЖШС-і [Мәтін] / 2016 жылға арналған.
10 Колчина, Н.В. Қаржы ұйымдарының (кәсіпорындарының): жоғары оқу орындарының арналған Оқулық [Мәтін] / Н. В. Колчина, Г. Б. Поляк, Л. М. Бурмистрова, т. б.; ред. проф. Н.В. Колчиной. – 3-і бас., өзгер. және толық. – М.: ЮНИТИ – ДАНА, 2004. – 368 с.
11 Крум, Э. В. Кәсіпорын экономикасы: оқу.құралы [Мәтін] / Э. В. Крум [және т. б.]; жалпы ред. басқ. Э. В. Крум, Т. В. Елецких – Мн.: Респу. шк., 2005. – 318 с.
12 Лебедев, В. А. машина жасау Технологиясы: жобалау технологиясы бұйымдарды дайындау [Мәтін] / В. А. Лебедев, М. А. Тамаркин, Д. П. Гепта. – Ростов н/Д: Феникс, 2014. – 316 с.: ил.
13 Мархель, и. И. Көлік бөлшектері: оқу құралы [Мәтін] / И. И. Мархель. – М.: ФОРУМ: ИНФРА-М, 2005. – 336 с. - (Кәсіптік білім)
14 Мельников, Н.Ф., Бристоль Б.Н., Дементьев В.И. Технология машиностроения [Мәтін] / Мельников, Н.Ф., Бристоль Б.Н., Дементьев В.И Бас. 2-і өзгер. және толық. М., «Машиностроение», 1977.
15 http://sap.com.kz – «СарыаркаАвтоПром кәсіпорының сайты
16 Нехорошева, Л. Н. Кәсіпорын экономикасы: оқу құралы.жабдық [Мәтін] / Л. Н. Нехорошева [и др.]; жалпы. жөн. Л. Н. Нехорошевой. – 3-і бас. – Мн.: Респу. шк., 2005. – 383 с.: ил.
17 Жоспарлы-экономикалық бөлімі туралы ереже "СарыаркаАвтоПром" ЖШС-нің.
18 Попов, Е. М. кәсіпорын Қаржысы: оқулық [Мәтін] / Е. М. Попов. – Мн.: Респу. шк., 2005. – 573 с.
19 Решетов Д. Н. Машина бөлшектері: студенттері үшін оқу құралы машина жасау және механикалық мамандықтар бойынша жоғары оқу орындарының. – 4-і бас., қайта жөн. және толық. [Мәтін] / Д. Н. Решетов. – М.: Көлік құру, 1989. – 496 с.
20 Рунге, В. Ф. Эргономика және жабдықтар интерьері: Оқу.құралы [Мәтін] / Рунге, В. Ф. М.: Архитектура – С, 2006. – 160 с. ил.
21 Савицкая Г. В. кәсіпорынның шаруашылық қызметін Талдау: оқулық [Мәтін] / Г. В. Савицкая. – Мн.: ООО "Жаңа білім", 2005. 640 с.
22 Сахарчук, Т. Б. Беларусь автомобиль зауыты. 1948-2014 [Мәтін] / Т. Б. Сахарчук, [және т. б.]; жалпы. жөн. т.б Т. Мариева. – Минск: Тэхнология, 2014. – 448 с.: ил.
23 Семенков, Л. И. Салааралық типтік инструкция дербес компьютерлермен / еңбекті Қорғау: Сб. нормативтік құқықтық актілерді в 2-х кн. Кн.1 [Мәтін] / В. И. Семенков, Л. И. Липень. – Мн.: Дикта, 2013. – 784с.
24 Снитовец, А. И. Еңбекті қорғау. – Пинск: Полесский университетінің басылымы, [Мәтін] / А. И. Снитовец, 2013. – 124 б.
25 А. Н. Азрилиян Үлкен экономикалық сөздік [Мәтін] / А. Н. Азрилиян жөн.– 2-і бас.толық.және.қайта.- М: Институты жаңа экнономики, (42,508-б) 1997.-864.с.
26 В. Я. Горфинкель, Купрякова Е. М Кәсіпорын экономикасы: Оқулық [Мәтін] / В. Я. Горфинкеля, Купрякова Е. М өзгер.. - М.: Банктер және қаржы. ЮНИТИ, 1996.
27 Монфред Ю. В., Прыкин Б. В., Луговая В. Л. Экономика саласы. Өнеркәсіп, құрылыс бұйымдары мен конструкцияларын [Мәтін] / Монфред Ю. В., Прыкин Б. В., Луговая В. Л.: Стройздат, 1988.
28 Селезнева Н.Н. Ионова А. Ф. Талдау қаржылық есептілігін ұйымдастыру: Оқу құралы жоғарғы оқу Орындарының студенттеріне арналған мамандығы бойынша "Бухгалтерлік есеп, талдау және аудит" (08.01.09) даярлау жөніндегі курс тыңдаушыларын даярлау және қайта бухгалтерлер мен аудиторлар [Мәтін] / Н.Н. Селезнева, А. Ф. Ионова. 3-і бас,. өңдеу. және толық.-М.: ЮНИТИ-ДАКА, 2007.-83с.
29 Дүйсембаев К.Ш. Қаржы есптілігін талдау: [Мәтін] / Дүйсембаев К.Ш. Оқытушылық – Алматы: Экономика, 2011-348 бет.
30 Ришар Ж. Аудит және кәсіпорынның шаруашылық қызметін талдау [Мәтін] / Ауд.с.франц.под.ред. Л. П. Белых-М.: Аудит, ЮНИТИ, 1997.-375с.
31 Мамедов О. Саяси экономия: Элективті жәрдемақы бағамы бойынша "Экономикалық теория негіздері" [Мәтін] / О. Мамедов. Ростов на Дону: Фееникс:, 1999.
32 Долан Э.Макроэкономика.спб, [Мәтін] / Э. Долан 1994
33 http://sap.com.kz/index.php/glavnaya/o-kompanii
34 Автомобиль нарығы Қазақстанның салаларын шолу қорытындысы бойынша 2013,2014,2015
2 Березовский, Ю. Н., Көлік бөлшектері: Көлік құруы техникумдарына арналған оқу құралы [Мәтін] / Березовский, Ю. Н және ред. И. А. Бородина. – М.: Көлік құру, 1983. – 384 с.
3 Бизнес-жоспар "СарыаркаАвтоПром" ЖШС 2016 жылға арналған.
4 Гун, Г. Е. Компьютер: денсаулықты қалай сақтау [Мәтін] / Гун, Г. Е – СПб.: Баспа Үйі "Нева", 2003. – 128 б.
5 Девисилов, В. А. еңбекті Қорғау: оқулық [Мәтін] Девислов, В.А – 3-і бас., жөн. және толық. – М.: ФОРУМ: ИНФРА – М, 2013. – 448 с.
6 Ермолович Л. Л. Кәсіпорынның шаруашылық қызметін талдау: оқу құралы [Мәтін] / Ермолович Л. Л. [және т. б.]. – Мн.: Соврем.шк., 2006. 736 с.
7 Қоян, Н.Е. Кәсіпорын қаржысы: оқу.жәрдемақы [Мәтін] / Н.Е. Қоян [и др.]; жалпы. ред. Н.Е. Қоян, Т. И. Василевской. – 3-і бас., жөн. – Минск: Респу. шк., 2006. – 528 с.
8 Кнышова Е. Н. Маркетинг [Мәтін] / Кнышова Е. Н. – М.: ФОРУМ-ИНФРА - М, 2004. – 282 с.
9 Ұжымдық шарт өндірістік бірлестігі "СарыаркаАвтоПром" ЖШС-і [Мәтін] / 2016 жылға арналған.
10 Колчина, Н.В. Қаржы ұйымдарының (кәсіпорындарының): жоғары оқу орындарының арналған Оқулық [Мәтін] / Н. В. Колчина, Г. Б. Поляк, Л. М. Бурмистрова, т. б.; ред. проф. Н.В. Колчиной. – 3-і бас., өзгер. және толық. – М.: ЮНИТИ – ДАНА, 2004. – 368 с.
11 Крум, Э. В. Кәсіпорын экономикасы: оқу.құралы [Мәтін] / Э. В. Крум [және т. б.]; жалпы ред. басқ. Э. В. Крум, Т. В. Елецких – Мн.: Респу. шк., 2005. – 318 с.
12 Лебедев, В. А. машина жасау Технологиясы: жобалау технологиясы бұйымдарды дайындау [Мәтін] / В. А. Лебедев, М. А. Тамаркин, Д. П. Гепта. – Ростов н/Д: Феникс, 2014. – 316 с.: ил.
13 Мархель, и. И. Көлік бөлшектері: оқу құралы [Мәтін] / И. И. Мархель. – М.: ФОРУМ: ИНФРА-М, 2005. – 336 с. - (Кәсіптік білім)
14 Мельников, Н.Ф., Бристоль Б.Н., Дементьев В.И. Технология машиностроения [Мәтін] / Мельников, Н.Ф., Бристоль Б.Н., Дементьев В.И Бас. 2-і өзгер. және толық. М., «Машиностроение», 1977.
15 http://sap.com.kz – «СарыаркаАвтоПром кәсіпорының сайты
16 Нехорошева, Л. Н. Кәсіпорын экономикасы: оқу құралы.жабдық [Мәтін] / Л. Н. Нехорошева [и др.]; жалпы. жөн. Л. Н. Нехорошевой. – 3-і бас. – Мн.: Респу. шк., 2005. – 383 с.: ил.
17 Жоспарлы-экономикалық бөлімі туралы ереже "СарыаркаАвтоПром" ЖШС-нің.
18 Попов, Е. М. кәсіпорын Қаржысы: оқулық [Мәтін] / Е. М. Попов. – Мн.: Респу. шк., 2005. – 573 с.
19 Решетов Д. Н. Машина бөлшектері: студенттері үшін оқу құралы машина жасау және механикалық мамандықтар бойынша жоғары оқу орындарының. – 4-і бас., қайта жөн. және толық. [Мәтін] / Д. Н. Решетов. – М.: Көлік құру, 1989. – 496 с.
20 Рунге, В. Ф. Эргономика және жабдықтар интерьері: Оқу.құралы [Мәтін] / Рунге, В. Ф. М.: Архитектура – С, 2006. – 160 с. ил.
21 Савицкая Г. В. кәсіпорынның шаруашылық қызметін Талдау: оқулық [Мәтін] / Г. В. Савицкая. – Мн.: ООО "Жаңа білім", 2005. 640 с.
22 Сахарчук, Т. Б. Беларусь автомобиль зауыты. 1948-2014 [Мәтін] / Т. Б. Сахарчук, [және т. б.]; жалпы. жөн. т.б Т. Мариева. – Минск: Тэхнология, 2014. – 448 с.: ил.
23 Семенков, Л. И. Салааралық типтік инструкция дербес компьютерлермен / еңбекті Қорғау: Сб. нормативтік құқықтық актілерді в 2-х кн. Кн.1 [Мәтін] / В. И. Семенков, Л. И. Липень. – Мн.: Дикта, 2013. – 784с.
24 Снитовец, А. И. Еңбекті қорғау. – Пинск: Полесский университетінің басылымы, [Мәтін] / А. И. Снитовец, 2013. – 124 б.
25 А. Н. Азрилиян Үлкен экономикалық сөздік [Мәтін] / А. Н. Азрилиян жөн.– 2-і бас.толық.және.қайта.- М: Институты жаңа экнономики, (42,508-б) 1997.-864.с.
26 В. Я. Горфинкель, Купрякова Е. М Кәсіпорын экономикасы: Оқулық [Мәтін] / В. Я. Горфинкеля, Купрякова Е. М өзгер.. - М.: Банктер және қаржы. ЮНИТИ, 1996.
27 Монфред Ю. В., Прыкин Б. В., Луговая В. Л. Экономика саласы. Өнеркәсіп, құрылыс бұйымдары мен конструкцияларын [Мәтін] / Монфред Ю. В., Прыкин Б. В., Луговая В. Л.: Стройздат, 1988.
28 Селезнева Н.Н. Ионова А. Ф. Талдау қаржылық есептілігін ұйымдастыру: Оқу құралы жоғарғы оқу Орындарының студенттеріне арналған мамандығы бойынша "Бухгалтерлік есеп, талдау және аудит" (08.01.09) даярлау жөніндегі курс тыңдаушыларын даярлау және қайта бухгалтерлер мен аудиторлар [Мәтін] / Н.Н. Селезнева, А. Ф. Ионова. 3-і бас,. өңдеу. және толық.-М.: ЮНИТИ-ДАКА, 2007.-83с.
29 Дүйсембаев К.Ш. Қаржы есптілігін талдау: [Мәтін] / Дүйсембаев К.Ш. Оқытушылық – Алматы: Экономика, 2011-348 бет.
30 Ришар Ж. Аудит және кәсіпорынның шаруашылық қызметін талдау [Мәтін] / Ауд.с.франц.под.ред. Л. П. Белых-М.: Аудит, ЮНИТИ, 1997.-375с.
31 Мамедов О. Саяси экономия: Элективті жәрдемақы бағамы бойынша "Экономикалық теория негіздері" [Мәтін] / О. Мамедов. Ростов на Дону: Фееникс:, 1999.
32 Долан Э.Макроэкономика.спб, [Мәтін] / Э. Долан 1994
33 http://sap.com.kz/index.php/glavnaya/o-kompanii
34 Автомобиль нарығы Қазақстанның салаларын шолу қорытындысы бойынша 2013,2014,2015
Жоспар
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4
1 Кәсіпорынның пайдасының және өнім өндірісі пайдалылығының теориялық негіздері мен сипаты ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6
1.1 Пайданың мәні мен экономикалық мазмұны ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .6
1.2 Пайданың түрлері мен құрамы ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..9
1.3 Пайдалылықтың көрсеткіштері және оны арттырудың факторлары ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 12
2. СарыаркаАвтоПром ЖШС- нің өнім өндірісінің пайдалылығын сипаттау және талдауы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 18
2.1 Кәсіпорынның жалпы сипаттамасы және өндірістік қызметімен басқарудың ұйымдастырушылық құрылымы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...18
2.2 Кәсіпорын жұмысының техникалық экономикалық көрсеткіштері мен өнімнің өзіндік құны, пайдалылығы және өндіріс көлемі мен өнімді өткізу анализі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..29
2.3 Кәсіпорынның қаржы-экономикалық көрсеткіштері және пайдалылығының анализі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..43
3 Кәсіпорын пайдалылығын арттырудың жолдары мен әдістері ... ... ... ... ..57
3.1. Қуат үнемдейтін жабдықтар мен технологияларды пайдалану. Инфрақызыл жылыту жүйесін орнату ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... 57
3.2 Жарықтандыру көздерін жоғары үнемді жарық көздеріне ауыстыру...62
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 65
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 67
Кіріспе
Нарықтық қарым – қатынастардың дамуы, жаңа қаржылық саясатты күшейту, Қазақстанның әлеуметтік экономикалық дамуын, өндіріс тиімділігінің өсуі мен мемлекет қаржысының нығайтуын талап етеді. Пайда өндірістің жан –жақты қарқындауы мен оның тиімділігін арттыруда маңызды рөл атқарады.
Кәсіпорынның жұмыс істеуінің міндетті шарттарының бірі ол пайда алу болып табылады.
Пайда кәсіпорынның шаруашылық қызметінің тиімділігін сипаттайтын әмбебап көрсеткіші болып табылады. Оның мөлшері мен деңгейі салыстырмалы түрде салынған капитал мен өндірістік шығындар мен кәсіпорынның табыстылығы мен одан әрі дамуын көрсетеді.
Пайда өндірісті кеңейтуі мен арттыруының, сондай– ақ пайда, еңбек ақы деңгейін арттыру және оның материалдық ынталандыруының көзі болып табылады.
Пайда есебінен мынадай іс – шаралар жүргізілуі мүмкін:
Жыл ішіндегі жұмыс қорытындылары бойынша сыйақы төлеу;
Заңнамада көрсетілген нормалардан тыс қосымша демалыстардың төленуі;
Зейнетақыға үстемақылар төлеу;
Қызметкерлерге тегін тамақтануды ұсыну;
Тұрғын үй ақысын төлеу мен қызметкерлер мен олардың балаларына емдеу, демалыс жолдамалары мен басқа да материалық көмектер;
Кәсіпорын пайдасының өсуінде мемлекеттің өзі де мүдделі, өйткені оның есебінен мемлекетке салық төлмедері түседі.
Пайда кәсіпорынның өндірістік – шаруашылық қызметінің түпкілікті қаржылық нәтижиесін сипаттайды және кәсіпорынның экономикалық негізін құрайды.
Пайданың өсуі кәсіпорынның қаржылық және әлеуметтік – материалдық қажеттіліктерінің өсуінің жағдайларын жасайды. Пайданың есебінен кәсіпорын бюджет, банктер мен басқа ұйымдар алдындағы міндеттемелерін орындайды. Кәсіпорынның пайда алуы нарықтық қатынастардың дамуы кезінде міндетті шарттарының бірі болып табылады.
Кәсіпорындардың жұмыс істеуінің дәл бағалауын пайдалылық береді. Ол статистикалық есептік параметрлер емес, ал кез-келген нақты экономикалық субъектінің қаржылық тиімділігін сипаттайды. Бұл сапа пайдалылықты, бір жағынан экономикалық субъектілер арасындағы экономикалық қарым-қатынастарын білдіретін экономикалық сипаты, ал екінші жағынан қаржылық менеджменттің объектілерінің құралдарының сипаттамаларын беруге мүмкіндік береді.
Осылайша, пайда кәсіпорынның қаржылық және өндірістік қызметін бағалауының ең маңызды көрсеткіші болып табылады. Кәсіпорынның өндірістік – шаруашылық қызметі процесінде өнім өндірісінің пайдалылығы және пайдасын арттыру маңыздылығын ескеру дипломдық тақырыптың өзектілігін анықтайды.
Дипломдық жұмыстың зерттеу объектісі болып СарыаркаАвтоПром жауапкерлігі шектеулі серіктестігінің 2013 -2015 жылдар аралығындағы қаржылық қызметін зерттеу болып табылады. СарыаркаАвтоПром ЖШС-і Allur Auto ЖШС-і мен СПК Тобол АҚ-ның бірлескен кәсіпорны болып табылады. Кәсіпорын жеңіл көлік, ауыр жүк көліктері мен коммерциялық көліктердің шығарумен айналысады.
Зерттеу нысаны СарыаркаАвтоПром ЖШС-і мысалында кәсіпорынның пайдалылығы,қаржылық қызметі және оны арттыру жолдары болып табылады.
Дипломдық жұмыстың негізгі мақсаты: кәсіпорынның пайдалылығын арттыру үшін іс – шаралар жобасын әзірлеу болып табылады.
Дипломдық жобада алға қойылған мақсаттарға қол жеткізуі мынадай міндеттерді шешуі арқылы жүзеге асырылады:
Пайданың мәні мен экономикалық мазмұнын зерттеу;
Пайданың құрамы мен түрлерін зерттеу;
Пайданың өсу факторларын зерттеу;
Кәсіпорынның мінездемесі мен өнім және өткізу нарығын зерттеу;
Кәсіпорынның негізгі техникалық – экономикалық көрсеткіштерін талдау: өндіріс көлемі мен өнімді өткізуі, өзіндік құнын, өнім рентабельділігін және кәсіпорынның қаржылық жағдайын.
Кәсіпорын пайдасына талдау жасау;
Пайданы арттыру үшін іс – шараларды әзірлеу және ұсыныстар жасау.
Білікті экономист, қаржыгер, бухгалтер, аудитор қазіргі заманғы экономикалық зерттеулер әдістемесі мен экономикалық – қаржылық талдау кешендерін әдістемелерімен жоғары деңгейде иемденуі тиіс.
Зерттеудің теориялық базасы ретінде белгілі ғалымдардың: Баканов Л.Е, Дүйсембаев К.Ш, В.Я. Горфинкел, Басовский, В.В. Бочарова, В.В.Ковалева, Е.С.Стояновой, Шеремета А.Д. және т.б жұмыстары қолданылды.
Практикалық жұмыстың негізін ағымдағы есеп құжаттары, кәсіпорынның жарғысы, кәсіпорынның 2013-2015 жылдық есептері, статистикалық және бухалтерлік есеп берулер құрады.
1 Кәсіпорынның пайдасының және өнім өндірісі пайдалылығының теориялық негіздері мен сипаты
1.1. Пайданың мәні мен экономикалық мазмұны
Пайда кәсіпорынның өндірістік қызметінің қаржылық нәтижиелерінің ең маңызды көрсеткіштерінің бірі болып табылады. Жалпылай түрде, пайда – бұл өнімдерді өндіруге жұмсалған шығындардын тауарлар мен қызметтерді сатудан түскен ақшалай соманың асып түсуі болып табылады.
Кәсіпорын пайдасы – бұл өнімді сатудан түскен кірістер, ол өнімді өндіруге кеткен шығындар мен төленетін салықтарды алып тастау арқылы есептелінеді.
Пайда табыстың таза негізгі түрі болып саналады. Пайдаға, оның ... жалғасы
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4
1 Кәсіпорынның пайдасының және өнім өндірісі пайдалылығының теориялық негіздері мен сипаты ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6
1.1 Пайданың мәні мен экономикалық мазмұны ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .6
1.2 Пайданың түрлері мен құрамы ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..9
1.3 Пайдалылықтың көрсеткіштері және оны арттырудың факторлары ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 12
2. СарыаркаАвтоПром ЖШС- нің өнім өндірісінің пайдалылығын сипаттау және талдауы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 18
2.1 Кәсіпорынның жалпы сипаттамасы және өндірістік қызметімен басқарудың ұйымдастырушылық құрылымы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...18
2.2 Кәсіпорын жұмысының техникалық экономикалық көрсеткіштері мен өнімнің өзіндік құны, пайдалылығы және өндіріс көлемі мен өнімді өткізу анализі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..29
2.3 Кәсіпорынның қаржы-экономикалық көрсеткіштері және пайдалылығының анализі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..43
3 Кәсіпорын пайдалылығын арттырудың жолдары мен әдістері ... ... ... ... ..57
3.1. Қуат үнемдейтін жабдықтар мен технологияларды пайдалану. Инфрақызыл жылыту жүйесін орнату ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... 57
3.2 Жарықтандыру көздерін жоғары үнемді жарық көздеріне ауыстыру...62
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 65
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 67
Кіріспе
Нарықтық қарым – қатынастардың дамуы, жаңа қаржылық саясатты күшейту, Қазақстанның әлеуметтік экономикалық дамуын, өндіріс тиімділігінің өсуі мен мемлекет қаржысының нығайтуын талап етеді. Пайда өндірістің жан –жақты қарқындауы мен оның тиімділігін арттыруда маңызды рөл атқарады.
Кәсіпорынның жұмыс істеуінің міндетті шарттарының бірі ол пайда алу болып табылады.
Пайда кәсіпорынның шаруашылық қызметінің тиімділігін сипаттайтын әмбебап көрсеткіші болып табылады. Оның мөлшері мен деңгейі салыстырмалы түрде салынған капитал мен өндірістік шығындар мен кәсіпорынның табыстылығы мен одан әрі дамуын көрсетеді.
Пайда өндірісті кеңейтуі мен арттыруының, сондай– ақ пайда, еңбек ақы деңгейін арттыру және оның материалдық ынталандыруының көзі болып табылады.
Пайда есебінен мынадай іс – шаралар жүргізілуі мүмкін:
Жыл ішіндегі жұмыс қорытындылары бойынша сыйақы төлеу;
Заңнамада көрсетілген нормалардан тыс қосымша демалыстардың төленуі;
Зейнетақыға үстемақылар төлеу;
Қызметкерлерге тегін тамақтануды ұсыну;
Тұрғын үй ақысын төлеу мен қызметкерлер мен олардың балаларына емдеу, демалыс жолдамалары мен басқа да материалық көмектер;
Кәсіпорын пайдасының өсуінде мемлекеттің өзі де мүдделі, өйткені оның есебінен мемлекетке салық төлмедері түседі.
Пайда кәсіпорынның өндірістік – шаруашылық қызметінің түпкілікті қаржылық нәтижиесін сипаттайды және кәсіпорынның экономикалық негізін құрайды.
Пайданың өсуі кәсіпорынның қаржылық және әлеуметтік – материалдық қажеттіліктерінің өсуінің жағдайларын жасайды. Пайданың есебінен кәсіпорын бюджет, банктер мен басқа ұйымдар алдындағы міндеттемелерін орындайды. Кәсіпорынның пайда алуы нарықтық қатынастардың дамуы кезінде міндетті шарттарының бірі болып табылады.
Кәсіпорындардың жұмыс істеуінің дәл бағалауын пайдалылық береді. Ол статистикалық есептік параметрлер емес, ал кез-келген нақты экономикалық субъектінің қаржылық тиімділігін сипаттайды. Бұл сапа пайдалылықты, бір жағынан экономикалық субъектілер арасындағы экономикалық қарым-қатынастарын білдіретін экономикалық сипаты, ал екінші жағынан қаржылық менеджменттің объектілерінің құралдарының сипаттамаларын беруге мүмкіндік береді.
Осылайша, пайда кәсіпорынның қаржылық және өндірістік қызметін бағалауының ең маңызды көрсеткіші болып табылады. Кәсіпорынның өндірістік – шаруашылық қызметі процесінде өнім өндірісінің пайдалылығы және пайдасын арттыру маңыздылығын ескеру дипломдық тақырыптың өзектілігін анықтайды.
Дипломдық жұмыстың зерттеу объектісі болып СарыаркаАвтоПром жауапкерлігі шектеулі серіктестігінің 2013 -2015 жылдар аралығындағы қаржылық қызметін зерттеу болып табылады. СарыаркаАвтоПром ЖШС-і Allur Auto ЖШС-і мен СПК Тобол АҚ-ның бірлескен кәсіпорны болып табылады. Кәсіпорын жеңіл көлік, ауыр жүк көліктері мен коммерциялық көліктердің шығарумен айналысады.
Зерттеу нысаны СарыаркаАвтоПром ЖШС-і мысалында кәсіпорынның пайдалылығы,қаржылық қызметі және оны арттыру жолдары болып табылады.
Дипломдық жұмыстың негізгі мақсаты: кәсіпорынның пайдалылығын арттыру үшін іс – шаралар жобасын әзірлеу болып табылады.
Дипломдық жобада алға қойылған мақсаттарға қол жеткізуі мынадай міндеттерді шешуі арқылы жүзеге асырылады:
Пайданың мәні мен экономикалық мазмұнын зерттеу;
Пайданың құрамы мен түрлерін зерттеу;
Пайданың өсу факторларын зерттеу;
Кәсіпорынның мінездемесі мен өнім және өткізу нарығын зерттеу;
Кәсіпорынның негізгі техникалық – экономикалық көрсеткіштерін талдау: өндіріс көлемі мен өнімді өткізуі, өзіндік құнын, өнім рентабельділігін және кәсіпорынның қаржылық жағдайын.
Кәсіпорын пайдасына талдау жасау;
Пайданы арттыру үшін іс – шараларды әзірлеу және ұсыныстар жасау.
Білікті экономист, қаржыгер, бухгалтер, аудитор қазіргі заманғы экономикалық зерттеулер әдістемесі мен экономикалық – қаржылық талдау кешендерін әдістемелерімен жоғары деңгейде иемденуі тиіс.
Зерттеудің теориялық базасы ретінде белгілі ғалымдардың: Баканов Л.Е, Дүйсембаев К.Ш, В.Я. Горфинкел, Басовский, В.В. Бочарова, В.В.Ковалева, Е.С.Стояновой, Шеремета А.Д. және т.б жұмыстары қолданылды.
Практикалық жұмыстың негізін ағымдағы есеп құжаттары, кәсіпорынның жарғысы, кәсіпорынның 2013-2015 жылдық есептері, статистикалық және бухалтерлік есеп берулер құрады.
1 Кәсіпорынның пайдасының және өнім өндірісі пайдалылығының теориялық негіздері мен сипаты
1.1. Пайданың мәні мен экономикалық мазмұны
Пайда кәсіпорынның өндірістік қызметінің қаржылық нәтижиелерінің ең маңызды көрсеткіштерінің бірі болып табылады. Жалпылай түрде, пайда – бұл өнімдерді өндіруге жұмсалған шығындардын тауарлар мен қызметтерді сатудан түскен ақшалай соманың асып түсуі болып табылады.
Кәсіпорын пайдасы – бұл өнімді сатудан түскен кірістер, ол өнімді өндіруге кеткен шығындар мен төленетін салықтарды алып тастау арқылы есептелінеді.
Пайда табыстың таза негізгі түрі болып саналады. Пайдаға, оның ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz