Диафрагма, құрылысы, диафрагманың «әлсіз орындары», іштің алдыңғы бүйір қабырғасының әлсіз орындары, жарықтар

I Кіріспе:
II Негізгі бөлім:
1) Диафрагманың құрылысы .
2) Диафрагманың клиникалық праблемалары.
3) Іштің алдыңғы бүйір қабырғасының жарықтары.
III Қорытынды.
IV Пайдаланған әдебиеттер тізімі .

Диафрагма немесе көкет ,diaphragma – кеуде қуысының құрсақ қуысынан бөліп тұрушы және тыныс алуға , құрсақ қуысынан бөліп тұрушы және тыныс алуға ,құрсақ қуысындағы қысымды реттеуде елеулі қызмет атқаратын жалпақ бұлшықет –апоневрозды мүше болып саналады. Сыртқы пішіні кумбез тәрізді келіп ,кеуде қуысына қараған беті ойыстау келген .Сыртқы пішінінің күмбез тәрізді болып келуі көршілес беттесіп орналасқан мүшелерге тікелей байланысты.Көкет жалпақ бұлшықеттерден тұрады. Кеуде іш қуысы арасында ,перде тәрізді ,кеуде қуысының төменгі бөлігінде керілген . Кеуде қорабының төменгі апертурасының алдыңғы жағы артқысына қарағанда жоғары тұр. Сондықтан ,диафрагмада сол қатынасты қайталайды. Диафрагманың орталық бөлігі –кеуде қуысына қарай жоғары көтеріледі.Оның күмбезінің ең биік бөлігі ,алдынан қарағанда ,оң жақтағы IV қабырғааралық деңгейіне ,ал сол жақта V қабырғаарарық деңгейде орналасады. Диафрагма күмбезінің биіктігі кеуде қорабының пішінімен сәйкес келеді: кеуде қорабы биік және тар болса , ол төмендеу орналасады. Диафрагманың үстіңгі және астыңғы бетінде болбыр шнлді жұқа қабаты бар, ол кеуде қуысы жағынан плеврадан бөліп тұрады,ал іш қуысы жағынан бауырдың ішпердесінен тыс аймағынан және іш пердеден бөліп тұрады. Диафрагманың еттік тіні төменгі аператураны қоршап , бекіген жеріне сәйкес 3 бөлікке бөлінеді : тыс бөлігі (pars sterhalis), қабырға бөлігі (pars costalis) және бел бөлігі (pars lumbalis). Ең мықтысы pars lumbalis diaphragmatica болып табылады. Ол I және IV бел омыртқасынан жеке толық аяқшалармен шоғырланып басталады. Осы аяқшалар жоғарғы жағында ажырасып , I бел омыртқасының алдында аорталық тесікті (hiatus aorticus) шектейді.
Диафрагманың құрылысы. Көкет ,diaphragma, күмбез тәрізді иілген ,үсті мен астынан шандыр және сірлі қабықтармен жабылған жалпақ жұқа бұлшықет , m. phrenicus, болып табылады. Оның бұлшықетті талшықтары кеуде торының төменгі тесігінің бүкіл шнһеңбері бойынан басталып , көкеттің сіңірлі орталығына , centrum tedineum , өтеді. Кеуде –іш қалқасының бұлшықеттік бөлімінде талшықтардың шығатын жеріне қарай : белдік қабырғалық және төстік бөліктерін ажыратыды .
Белдік бөлігі ,pars lumbalis , екі – оң және сол аяқшалардан (сабақтардан) ,crus dextrum et sinistrum , тұрады.
Көкеттің екі аяқшасы өзара және омыртқа бағанасы арасында үшбұрышты кеңістік , қолқалық тесікті , hiatus aorticus , қалдырады, ол арқылы қолқа және оның артында жатқан ductus thoracicus өтеді. Бұл тесіктің жиегі сіңірлі жолақпен көмкерілген , соның арқасының көкеттің жиырылуы қолқа қуысының әсер етпейді . Көкет аяқшалары жоғарғы көтеріліп , қолқаның тесік алдында бір-бірімен түйісіп , содан кейін аздап одан солға және жоғары қарай қайтадан ажырасып өңештік тесікті , hiatus esophageus , түзеді , ол тесік арқылы өңеш және онымен қосарласқан екі кезбе нерві ,nn vagi , өтеді . Hiatus esophageus астың жылжуын реттейтін қысқыш қызметін атқаратын бұлшықет будаларымен көмкерілген . Көкетің әрбір аяқшасының бұлшықет будалары арасында саңылаулар түзіледі , олар арқылы nn spalanchnici v azygos және симпатикалық сабау өтеді .

1. Идирисов Ә.А, Кайназаров А.Қ, Алмабаев Ы.А. – Клиникалық анатомия, Алматы 2009.
2. . Рақышев А.Р – Адам анатомиясы, ІІІ том, Алматы «Кітап» 2006
3. . Мырзабеков М. – Топографиялық анатомия, Алматы 2010
4. . Жұмабаев У., Әубәкіров Ә.Б., Досаев Т.М және т.б – Адам анатомиясы, атлас ІІІ том.