Бүйректің, несепағардың, қуықтың дамуы және даму ақаулары
І Кіріспе
ІІ Негізгі бөлім
1. Бүйректің дамуы.
2. Несепағардың дамуы.
3. Несепағардың даму ақаулары.
4. Несеп қуықтың дамуы.
5. Несеп қуықтың даму ақаулары.
6. Ер адам мен әйел адамның жыныс мүшелерінің дамуы.
ІІІ Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
ІІ Негізгі бөлім
1. Бүйректің дамуы.
2. Несепағардың дамуы.
3. Несепағардың даму ақаулары.
4. Несеп қуықтың дамуы.
5. Несеп қуықтың даму ақаулары.
6. Ер адам мен әйел адамның жыныс мүшелерінің дамуы.
ІІІ Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Несеп мүшелері организмнен зат алмасудың суда еріген соңғы заттарын – тұздар мен азоттық қосылыстарды шығару қызметін атқарады. Несеп мүшелері, біріншіден, екі безден (бүйректер, олардың экскреті – несеп), екіншіден, несеп жиналатын және оны шығаратын мүшелерден (несеп ағарлар, қуық, несеп шығарғыш өзек) тұрады. Несеп-жыныс жүйесі несеп мүшелері мен жыныс мүшелерін біріктіреді. Бұл мүшелер бір-бірімен өздерінің дамуы бойынша тығыз байланысты және де олардың сыртқа шығару өзектері жалпы бір несеп-жыныс түтігіне бірігеді (еркектердің несеп шығарғыш өзегі) немесе жалпы бір кеңістікке ашылады (әйелдерде қынаптың кіреберісі). Бірақ, оқып-үйренуге қолайлы болу үшін бұл мүшелер жеке-жеке қаралады.Филоонтогенез барысында бүйректің дамуын 3 кезеңге бөлеміз. Бүйректің даму кезеңінде 3 бүйрек қалыптасады.
1) алдыңғы немесе басты бүйрек, pronephros;
2) алғашқы бүйрек, mesonephros;
3) тұрақты (соңғы) Алдыңғы немесе басты бүйрек, pronephros; Адам ұрығында пронефрос өте тез жоғалып кетеді. Эмбрионда пронефростың түтікшелері дамудың 9-10 сомиттік сатысында (3-ші аптаның соңында) пайда болады. Барлық түтікшелер (шамамен 7 жұп) 7-ден 14-сомиттердің тұсында дамиды. Краниальді орналасқан түтікшелер, олар бірінші болып дамиды, соңғы түтікшелер пайда болғанша (4-апта) кері дами бастайды. Пронефростың жолы оның түтікшелерінің дистальды ұштарының каудальды бағытта бір-бірімен біріккенше өсуінен пайда болады. Осының нәтижесінде үздіксіз түтік пайда болады. Ол каудальды бағытта өсіп, клоакаға жетеді де, онда ашылады. Сүтқоректілер мен адамның ұрықтарында пронефростың түтікшелері ешқашан қызмет атқармайды. Бірақ пронефростың жолы әрі қарай функциональды маңызға ие болып, мезонефроспен (алғашқы бүйрек) байланысады.бүйрек, metanephros.
1) алдыңғы немесе басты бүйрек, pronephros;
2) алғашқы бүйрек, mesonephros;
3) тұрақты (соңғы) Алдыңғы немесе басты бүйрек, pronephros; Адам ұрығында пронефрос өте тез жоғалып кетеді. Эмбрионда пронефростың түтікшелері дамудың 9-10 сомиттік сатысында (3-ші аптаның соңында) пайда болады. Барлық түтікшелер (шамамен 7 жұп) 7-ден 14-сомиттердің тұсында дамиды. Краниальді орналасқан түтікшелер, олар бірінші болып дамиды, соңғы түтікшелер пайда болғанша (4-апта) кері дами бастайды. Пронефростың жолы оның түтікшелерінің дистальды ұштарының каудальды бағытта бір-бірімен біріккенше өсуінен пайда болады. Осының нәтижесінде үздіксіз түтік пайда болады. Ол каудальды бағытта өсіп, клоакаға жетеді де, онда ашылады. Сүтқоректілер мен адамның ұрықтарында пронефростың түтікшелері ешқашан қызмет атқармайды. Бірақ пронефростың жолы әрі қарай функциональды маңызға ие болып, мезонефроспен (алғашқы бүйрек) байланысады.бүйрек, metanephros.
1. Сапин М.Р., Билич Г.Л. Анатомия человека: учебник в 3-х томах.- М.: 2008. – Т.1.-680 с.; Т.2.-496 с.; Т.3.-320с.
2. Билич Г.Л. Крыжановский В.А. Атлас анатомии человека: атлас в 3-х томах. – М: 2008. – Т. 1-800с.; Т. 2-800с.; Т.3-800с.
3. Рақышев А.Р. Адам анатомиясының атласы, І,ІІ том. Алматы: «Кітап», 2006.
4. Жұмабаев У., Әубәкіров Ә.Б., Досаев Т.М. ж.т.б. Адам анатомиясы, атлас. І,ІІ,ІІІ,ІV том. Астана: «Фолиант», 2005.
5. www.google.kz
2. Билич Г.Л. Крыжановский В.А. Атлас анатомии человека: атлас в 3-х томах. – М: 2008. – Т. 1-800с.; Т. 2-800с.; Т.3-800с.
3. Рақышев А.Р. Адам анатомиясының атласы, І,ІІ том. Алматы: «Кітап», 2006.
4. Жұмабаев У., Әубәкіров Ә.Б., Досаев Т.М. ж.т.б. Адам анатомиясы, атлас. І,ІІ,ІІІ,ІV том. Астана: «Фолиант», 2005.
5. www.google.kz
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ ЖӘНЕ ӘЛЕУМЕТТІК ДАМУ МИНИСТРЛІГІ
ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК ФАРМАЦЕВТИКА
АКАДЕМИЯСЫ
Морфологиялық пәндер кафедрасы
Реферат
Тақырыбы: Бүйректің, несепағардың, қуықтың дамуы және даму ақаулары.
Орындаған: Срайыл М.
Тобы:102 А ҚДС
Қабылдаған: Сисабеков Қ.Е
Шымкент 2016 жыл
Жоспар
І Кіріспе
ІІ Негізгі бөлім
1. Бүйректің дамуы.
2. Несепағардың дамуы.
3. Несепағардың даму ақаулары.
4. Несеп қуықтың дамуы.
5. Несеп қуықтың даму ақаулары.
6. Ер адам мен әйел адамның жыныс мүшелерінің дамуы.
ІІІ Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Несеп мүшелері организмнен зат алмасудың суда еріген соңғы заттарын - тұздар мен азоттық қосылыстарды шығару қызметін атқарады. Несеп мүшелері, біріншіден, екі безден (бүйректер, олардың экскреті - несеп), екіншіден, несеп жиналатын және оны шығаратын мүшелерден (несеп ағарлар, қуық, несеп шығарғыш өзек) тұрады. Несеп-жыныс жүйесі несеп мүшелері мен жыныс мүшелерін біріктіреді. Бұл мүшелер бір-бірімен өздерінің дамуы бойынша тығыз байланысты және де олардың сыртқа шығару өзектері жалпы бір несеп-жыныс түтігіне бірігеді (еркектердің несеп шығарғыш өзегі) немесе жалпы бір кеңістікке ашылады (әйелдерде қынаптың кіреберісі). Бірақ, оқып-үйренуге қолайлы болу үшін бұл мүшелер жеке-жеке қаралады.Филоонтогенез барысында бүйректің дамуын 3 кезеңге бөлеміз. Бүйректің даму кезеңінде 3 бүйрек қалыптасады.
1) алдыңғы немесе басты бүйрек, pronephros;
2) алғашқы бүйрек, mesonephros;
3) тұрақты (соңғы) Алдыңғы немесе басты бүйрек, pronephros; Адам ұрығында пронефрос өте тез жоғалып кетеді. Эмбрионда пронефростың түтікшелері дамудың 9-10 сомиттік сатысында (3-ші аптаның соңында) пайда болады. Барлық түтікшелер (шамамен 7 жұп) 7-ден 14-сомиттердің тұсында дамиды. Краниальді орналасқан түтікшелер, олар бірінші болып дамиды, соңғы түтікшелер пайда болғанша (4-апта) кері дами бастайды. Пронефростың жолы оның түтікшелерінің дистальды ұштарының каудальды бағытта бір-бірімен біріккенше өсуінен пайда болады. Осының нәтижесінде үздіксіз түтік пайда болады. Ол каудальды бағытта өсіп, клоакаға жетеді де, онда ашылады. Сүтқоректілер мен адамның ұрықтарында пронефростың түтікшелері ешқашан қызмет атқармайды. Бірақ пронефростың жолы әрі қарай функциональды маңызға ие болып, мезонефроспен (алғашқы бүйрек) байланысады.бүйрек, metanephros.
Бүйрек. (ren, nephron) - жұп, экскреторлы мүше, ұзындығы 10-12 см., ені - 5-6 см., қалыңдығы - 3-4 см., тығыздығы - 120-160 г. Скелетотопиялық орналасуы бойынша соңғы кеуде омыртқасы және екі жоғарғы бел омыртқасы деңгейінде орналасқан. Сол жақ бүйректің жоғарғы жиегі 11-ші қабырға деңгейінде, ал оң жақ бүйрек 11-ші қабырға аралық деңгейінде. Оң жақ бүйрек сол жақ бүйрекке қарағанда төмен (1-2 см) орналасқан, себебі оң жақ бөлігінің қысымына байланысты. Бұл шекарасы өзгеріп тұрады. Бүйректің көлденең осі төменгі бұрышы бойынша ашық, себебі жоғарғы жиегі қосылады, ал төменгі жиегі ажырайды. Рентген суретте 12 қабырға бүйректі кесіп өтеді: сол жақ бүйректі 12 қабырға тең екіге бөледі, ал оң жақ бүйректің - 13 бөлігі қабырғадан жоғары орналасады, ал 23 - бөлігі төмен орналасады.
Бүйректің құрлысы. Бүйректің құрлымдық - функциональдық бірлігі болып нефрон саналады, ол бүйрек денешсостоящий из почечного тельца и канальцев. Нефронның жинағыш өзектері бірігіп 15-20 пирамида түзеді және қыртысты қабатында орналасып бүйректің бөлігін құрайды. 3-4 бөліктері бірігіп сегмент түзеді. Бүйрек 4-5 сегменттен тұрады: жоғарғы, төменгі, жоғарғы-алдыңғы, төменгі-алдыңғы және артқы. Бүйрек қыртысты қабаттан (қалыңдығы 4 мм) және милық қабаттан тұрады. Олар бірігіп коникалық - пирамида түзеді. Пирамидалардың емізікшесі кіші тостағаншаларға қараған. 2-3 тостағаншалар бірігіп үлкен болады және олар бүйрек түбекшесіне ашылады. Бүйректе миллиондаған нефрондар болады, олар бүректің негізгі массасын құрап және тамырлармен тығыз қатынаста болады. Нефронда несеп 2 этап бойынша түзіледі: бүйрек денешіктерінде капиллярлық клубочканың ішкі капсуласында қанның сұйық бөлігі сүзіледі (біріншілік несеп), ал бүйрек өзекшелерінде - реабсорбция судың көп мөлшерінің, глюкозаның, аминкышқылдарының және кейбір тұздардың сіңірілуі жүріп, соңғы несеп түзіледі. Бүйрек сыртынан меншікті фиброзды капсуламен (capsula fibrosa), қапталған және қалыпты жағдайда қыртысты қабатынан оңай алынады. Жұқа капсуланың сыртынан майлы қабат - paranephron қаптайды, және алдынан және артынан бүйректің алдыңғы және артқы шандырын береді. Бүйректің қыртысты және милық қабатының дамуы балаларда 4-5 жасқа дейін жүреді. Балаларда қыртысты қабаты жұқа, иірілген өзекшелер дамуы әлсіз, бүйрек тостағаншалары жұқа болады. Нәрестелерде бүйрек бөлік тәрізді болып келеді. Бүйректің соңғы дамуы 15 жасқа дейін. Нефрогенді тіннің жоғалуы 5-6 жаста аяқталады.
Несепағардың қалыпты жағдайдан ауытқулары.
Бір жақта немесе екі жақта бірдей қос несепағардың пайда болуы жиі кездеседі. Бұл кезде несепағармен байланысқан нефрогендік ұлпа екіге бөлінеді де, нәтижесінде қос бүйрек пайда болады. Мұндай жағдайларда бөлінген бүйрек деп атаған дұрыс болады. өйткені екі бүйректегі бөлікшелердің саны қалыпты бір бүйректегі бөлікшелердің санына эквивалентті - тең. Бұл жағдайдың екінші ерекшелігі - екі несепағар жоғары көтерілгенде бір-бірімен тұрақты түрде айқасып жатады
Қуық пен клоака аймағының дамуының қалыпты жағдайдан ауытқулары.Клоакалық жарғақтың тесілуі қарсаңында, әдетте, клоаканың бөлінуі аяқталады да, артқы (анальдық) және несеп-жыныстық тесіктер бір-біріне байланыссыз жеке пайда болады. Кейде клоакалық жарғақтың бір бөлігі тесілмейді де, артқы (анальдық) тесікті жауып тұрады. Мұндай жағдайда артқы жолдың атрезиясы дейді.Артқы жолдың атрезиясы кезінде жаңа туған ер балаларда тік ішек пен қуықтың арасындағы байланыс пайда болады да, ішектің ішіндегілері қуық пен несеп шығарғыш өзек арқылы сыртқа шығады. Мұндай жағдай ректовезикалық жыланкөз (фистула) деп аталады да, жедел хирургиялық көмекті керек етеді.Қуықтың басқа туа пайда болған кемістіктері несептік жолдың (аллантоис сабағының) қуысының жартылай сақталуымен байланысты. Эпителиймен жабылған кішкентай аллантоис қуысы әдетте сұйыққа тола бастайды, оның айналасында қалың дәнекер ұлпалық қапшық пайда болады да, ол қатерсіз кистаға айналады. Кейде аллантоистың сақталған қуысы несептің кіндік арқылы өтуіне мүмкіндік береді де, умбилико-уриналдық жыланкөз (фисула) деп аталады.Өте сирек жағдайда қуық құрсақтың алдыңғы қабырғасында ашық орналасады. Әдетте бұл кемістік - қуықтың эктопиясы - жыныс мүшелерінің аномалияларымен байланысты болатындықтан, оны жыныс мүшелерінің аномалияларымен бірге қарастырамыз.Жыныс мүшелерінің дамуының қалыпты жағдайдан ауытқулары.Эволюция барысындағы бұл мүшенің өзгерістеріне сәйкес адам жатырының екіге бөлінуінің немесе теріс орналасуының кез келген деңгейін кездестіруге болады. Сирек жағдайларда екі дербестіктерін сақтап қалады да, екі жатыр және екі қынап дамиды. Парамезонефрос жолдары жартылай біріккен жағдайларда бір жатыр, бір қынап пайда болады, бірақ жатырдың түбі екіге бөлінген - екі мүйізді жатыр. Кейбір жағдайларда жатыр мен қынапта ішкі қалқа толығымен немесе жартылай сақталуы мүмкін. Жатырдың мойынының, түтігінің бірдей атрезиясы бедеулікке соқтырады. Жыныс мүшелері дамуының жалпы бұзылуының ауыр жағдайларына қынаптың атрезиясының - оның төменгі бөлімінің қуысы болмауының байқалуы мүмкін. Әдетте бұл гермафродитизм кезінде кездеседі.Гермафродитизмнің шынай және алдамыш (жалған) түрлерін ажыратады. Шынайы гермафродитизм - организмде аталық және аналық жыныс бездері қатар қызмет атқарады. Бұл өте сирек кездесетін қалыпты жағдайдан ауытқу.Алдамыш гермафродитизм кезінде гонада бір жынысқа жатады да, сыртқы жыныс мүшелері нашар ажыратылады. Сыртқы аталық жыныс мүшелерінің жиі қалыпты жағдайдан ауытқулары болып гипоспадия саналады. Бұл жағдайда жыныс шығарғыш өзек толық жабылмаған. Сирек аномалия ретінде эписпадия кездеседі - несеп шығарғыш өзек жыныстық мүшенің жоғарғы бетінде орналасады. Эписпадия әдетте қуықтың құрсақтың алдыңғы қабырғасынан шығып ашық тұруымен қабаттасады. Бұл жағдайда қасаға сүйектері бірікпейді.
Зәр шығару жүйесі systema urogenitale -- зәрді түзуші және шығарушы ағзалардың жиынтығы. Олар:
1) жұп бүйрек
2) екі несепағар
3) несеп қуық
4) зәр шығарушы каналынан тұрады.
Қызметі
Элиминация процесіне метаболизм өнімдері ішек, бауыр , тері, өкпе және бүйрек
қатысады. Метоболизм әсерінен өндірілген өнімдер бүйрек арқылы екі
механизмнің әсерінен болады - фильтрация және секреция. Фильтрация процесінде қандар жұқа қабырғалы бүйрек паренхимасындағы шумақшалардан өтеді. Секреция бүйрек каналдарының қан тамырлары арқылы белсенді басу әдісіне қатысады. Секреция жылдамдығы көптеген факторларға байланысты өзгеріп отырады. Көп жағдайда плазма субстациясы секреция және фильтрация арөылы элименацияға ұшырап отырады. Одан кейін сұйықтықтың бір бөлігі және плазмадағы ерігіш субстанциялары реабсорбцияға ұшырап отырады, бұл процесстің қайта сіңірілуі бүйректің нақты басқа каналдары арқылы жүзеге асады. Реабсорбция нәтижесінен сұйықтықтың кейбір ағзаға қажеттң бөлігі қан арнасына қайта барады. Осындай күрделі механизмнің арқасында бүйрек тәулігіне токсикалық улы заттарды қаннан алты рет айдап отырады. Су көлемінің реттелуін фильтрация және регуляция, реабсорбция нәтижесінің арқасында , ағзадағы су-электролитті балансты және қандағы плазма көлемін қалыпты қанайналымға қажетті етіп басқарып отырады. Егер сұйықтықты жоғатса немесе дұрыс қабылдамаса, онда қан қысымы төмендеп кетеді, онда бүйрек ренин ферметтінің секрециясына реакция береді, ол ангиотензин ферметінің бөлінуіне әсер етеді. Ангитензин әсеріне тамырлар тарылады, сонымен қатар су экрециясы және бикарбанаттар шектеледі: Под влиянием ангиотензина сосуды сокращаются, тем самым ограничивается экскреция воды и бикарбонатов; бұл өз кезегімен қандағы қысымды жоғарылатып, қанайналымды жақсартады.
Бүйректе бұдан басқа да гормон эритропоэтин өндіріледі, ол эритроциттердің пісіп жетілуіне және олардың қан арнасына түсуіне ат салысады. Бүйректің созылмалы ауруларында бұл факторлардың барлығы төмендейді. Сонымен бүйрек аурулары жалпы қанайналымға және метаболизм элименация өнімдеріне әсер ... жалғасы
ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК ФАРМАЦЕВТИКА
АКАДЕМИЯСЫ
Морфологиялық пәндер кафедрасы
Реферат
Тақырыбы: Бүйректің, несепағардың, қуықтың дамуы және даму ақаулары.
Орындаған: Срайыл М.
Тобы:102 А ҚДС
Қабылдаған: Сисабеков Қ.Е
Шымкент 2016 жыл
Жоспар
І Кіріспе
ІІ Негізгі бөлім
1. Бүйректің дамуы.
2. Несепағардың дамуы.
3. Несепағардың даму ақаулары.
4. Несеп қуықтың дамуы.
5. Несеп қуықтың даму ақаулары.
6. Ер адам мен әйел адамның жыныс мүшелерінің дамуы.
ІІІ Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Несеп мүшелері организмнен зат алмасудың суда еріген соңғы заттарын - тұздар мен азоттық қосылыстарды шығару қызметін атқарады. Несеп мүшелері, біріншіден, екі безден (бүйректер, олардың экскреті - несеп), екіншіден, несеп жиналатын және оны шығаратын мүшелерден (несеп ағарлар, қуық, несеп шығарғыш өзек) тұрады. Несеп-жыныс жүйесі несеп мүшелері мен жыныс мүшелерін біріктіреді. Бұл мүшелер бір-бірімен өздерінің дамуы бойынша тығыз байланысты және де олардың сыртқа шығару өзектері жалпы бір несеп-жыныс түтігіне бірігеді (еркектердің несеп шығарғыш өзегі) немесе жалпы бір кеңістікке ашылады (әйелдерде қынаптың кіреберісі). Бірақ, оқып-үйренуге қолайлы болу үшін бұл мүшелер жеке-жеке қаралады.Филоонтогенез барысында бүйректің дамуын 3 кезеңге бөлеміз. Бүйректің даму кезеңінде 3 бүйрек қалыптасады.
1) алдыңғы немесе басты бүйрек, pronephros;
2) алғашқы бүйрек, mesonephros;
3) тұрақты (соңғы) Алдыңғы немесе басты бүйрек, pronephros; Адам ұрығында пронефрос өте тез жоғалып кетеді. Эмбрионда пронефростың түтікшелері дамудың 9-10 сомиттік сатысында (3-ші аптаның соңында) пайда болады. Барлық түтікшелер (шамамен 7 жұп) 7-ден 14-сомиттердің тұсында дамиды. Краниальді орналасқан түтікшелер, олар бірінші болып дамиды, соңғы түтікшелер пайда болғанша (4-апта) кері дами бастайды. Пронефростың жолы оның түтікшелерінің дистальды ұштарының каудальды бағытта бір-бірімен біріккенше өсуінен пайда болады. Осының нәтижесінде үздіксіз түтік пайда болады. Ол каудальды бағытта өсіп, клоакаға жетеді де, онда ашылады. Сүтқоректілер мен адамның ұрықтарында пронефростың түтікшелері ешқашан қызмет атқармайды. Бірақ пронефростың жолы әрі қарай функциональды маңызға ие болып, мезонефроспен (алғашқы бүйрек) байланысады.бүйрек, metanephros.
Бүйрек. (ren, nephron) - жұп, экскреторлы мүше, ұзындығы 10-12 см., ені - 5-6 см., қалыңдығы - 3-4 см., тығыздығы - 120-160 г. Скелетотопиялық орналасуы бойынша соңғы кеуде омыртқасы және екі жоғарғы бел омыртқасы деңгейінде орналасқан. Сол жақ бүйректің жоғарғы жиегі 11-ші қабырға деңгейінде, ал оң жақ бүйрек 11-ші қабырға аралық деңгейінде. Оң жақ бүйрек сол жақ бүйрекке қарағанда төмен (1-2 см) орналасқан, себебі оң жақ бөлігінің қысымына байланысты. Бұл шекарасы өзгеріп тұрады. Бүйректің көлденең осі төменгі бұрышы бойынша ашық, себебі жоғарғы жиегі қосылады, ал төменгі жиегі ажырайды. Рентген суретте 12 қабырға бүйректі кесіп өтеді: сол жақ бүйректі 12 қабырға тең екіге бөледі, ал оң жақ бүйректің - 13 бөлігі қабырғадан жоғары орналасады, ал 23 - бөлігі төмен орналасады.
Бүйректің құрлысы. Бүйректің құрлымдық - функциональдық бірлігі болып нефрон саналады, ол бүйрек денешсостоящий из почечного тельца и канальцев. Нефронның жинағыш өзектері бірігіп 15-20 пирамида түзеді және қыртысты қабатында орналасып бүйректің бөлігін құрайды. 3-4 бөліктері бірігіп сегмент түзеді. Бүйрек 4-5 сегменттен тұрады: жоғарғы, төменгі, жоғарғы-алдыңғы, төменгі-алдыңғы және артқы. Бүйрек қыртысты қабаттан (қалыңдығы 4 мм) және милық қабаттан тұрады. Олар бірігіп коникалық - пирамида түзеді. Пирамидалардың емізікшесі кіші тостағаншаларға қараған. 2-3 тостағаншалар бірігіп үлкен болады және олар бүйрек түбекшесіне ашылады. Бүйректе миллиондаған нефрондар болады, олар бүректің негізгі массасын құрап және тамырлармен тығыз қатынаста болады. Нефронда несеп 2 этап бойынша түзіледі: бүйрек денешіктерінде капиллярлық клубочканың ішкі капсуласында қанның сұйық бөлігі сүзіледі (біріншілік несеп), ал бүйрек өзекшелерінде - реабсорбция судың көп мөлшерінің, глюкозаның, аминкышқылдарының және кейбір тұздардың сіңірілуі жүріп, соңғы несеп түзіледі. Бүйрек сыртынан меншікті фиброзды капсуламен (capsula fibrosa), қапталған және қалыпты жағдайда қыртысты қабатынан оңай алынады. Жұқа капсуланың сыртынан майлы қабат - paranephron қаптайды, және алдынан және артынан бүйректің алдыңғы және артқы шандырын береді. Бүйректің қыртысты және милық қабатының дамуы балаларда 4-5 жасқа дейін жүреді. Балаларда қыртысты қабаты жұқа, иірілген өзекшелер дамуы әлсіз, бүйрек тостағаншалары жұқа болады. Нәрестелерде бүйрек бөлік тәрізді болып келеді. Бүйректің соңғы дамуы 15 жасқа дейін. Нефрогенді тіннің жоғалуы 5-6 жаста аяқталады.
Несепағардың қалыпты жағдайдан ауытқулары.
Бір жақта немесе екі жақта бірдей қос несепағардың пайда болуы жиі кездеседі. Бұл кезде несепағармен байланысқан нефрогендік ұлпа екіге бөлінеді де, нәтижесінде қос бүйрек пайда болады. Мұндай жағдайларда бөлінген бүйрек деп атаған дұрыс болады. өйткені екі бүйректегі бөлікшелердің саны қалыпты бір бүйректегі бөлікшелердің санына эквивалентті - тең. Бұл жағдайдың екінші ерекшелігі - екі несепағар жоғары көтерілгенде бір-бірімен тұрақты түрде айқасып жатады
Қуық пен клоака аймағының дамуының қалыпты жағдайдан ауытқулары.Клоакалық жарғақтың тесілуі қарсаңында, әдетте, клоаканың бөлінуі аяқталады да, артқы (анальдық) және несеп-жыныстық тесіктер бір-біріне байланыссыз жеке пайда болады. Кейде клоакалық жарғақтың бір бөлігі тесілмейді де, артқы (анальдық) тесікті жауып тұрады. Мұндай жағдайда артқы жолдың атрезиясы дейді.Артқы жолдың атрезиясы кезінде жаңа туған ер балаларда тік ішек пен қуықтың арасындағы байланыс пайда болады да, ішектің ішіндегілері қуық пен несеп шығарғыш өзек арқылы сыртқа шығады. Мұндай жағдай ректовезикалық жыланкөз (фистула) деп аталады да, жедел хирургиялық көмекті керек етеді.Қуықтың басқа туа пайда болған кемістіктері несептік жолдың (аллантоис сабағының) қуысының жартылай сақталуымен байланысты. Эпителиймен жабылған кішкентай аллантоис қуысы әдетте сұйыққа тола бастайды, оның айналасында қалың дәнекер ұлпалық қапшық пайда болады да, ол қатерсіз кистаға айналады. Кейде аллантоистың сақталған қуысы несептің кіндік арқылы өтуіне мүмкіндік береді де, умбилико-уриналдық жыланкөз (фисула) деп аталады.Өте сирек жағдайда қуық құрсақтың алдыңғы қабырғасында ашық орналасады. Әдетте бұл кемістік - қуықтың эктопиясы - жыныс мүшелерінің аномалияларымен байланысты болатындықтан, оны жыныс мүшелерінің аномалияларымен бірге қарастырамыз.Жыныс мүшелерінің дамуының қалыпты жағдайдан ауытқулары.Эволюция барысындағы бұл мүшенің өзгерістеріне сәйкес адам жатырының екіге бөлінуінің немесе теріс орналасуының кез келген деңгейін кездестіруге болады. Сирек жағдайларда екі дербестіктерін сақтап қалады да, екі жатыр және екі қынап дамиды. Парамезонефрос жолдары жартылай біріккен жағдайларда бір жатыр, бір қынап пайда болады, бірақ жатырдың түбі екіге бөлінген - екі мүйізді жатыр. Кейбір жағдайларда жатыр мен қынапта ішкі қалқа толығымен немесе жартылай сақталуы мүмкін. Жатырдың мойынының, түтігінің бірдей атрезиясы бедеулікке соқтырады. Жыныс мүшелері дамуының жалпы бұзылуының ауыр жағдайларына қынаптың атрезиясының - оның төменгі бөлімінің қуысы болмауының байқалуы мүмкін. Әдетте бұл гермафродитизм кезінде кездеседі.Гермафродитизмнің шынай және алдамыш (жалған) түрлерін ажыратады. Шынайы гермафродитизм - организмде аталық және аналық жыныс бездері қатар қызмет атқарады. Бұл өте сирек кездесетін қалыпты жағдайдан ауытқу.Алдамыш гермафродитизм кезінде гонада бір жынысқа жатады да, сыртқы жыныс мүшелері нашар ажыратылады. Сыртқы аталық жыныс мүшелерінің жиі қалыпты жағдайдан ауытқулары болып гипоспадия саналады. Бұл жағдайда жыныс шығарғыш өзек толық жабылмаған. Сирек аномалия ретінде эписпадия кездеседі - несеп шығарғыш өзек жыныстық мүшенің жоғарғы бетінде орналасады. Эписпадия әдетте қуықтың құрсақтың алдыңғы қабырғасынан шығып ашық тұруымен қабаттасады. Бұл жағдайда қасаға сүйектері бірікпейді.
Зәр шығару жүйесі systema urogenitale -- зәрді түзуші және шығарушы ағзалардың жиынтығы. Олар:
1) жұп бүйрек
2) екі несепағар
3) несеп қуық
4) зәр шығарушы каналынан тұрады.
Қызметі
Элиминация процесіне метаболизм өнімдері ішек, бауыр , тері, өкпе және бүйрек
қатысады. Метоболизм әсерінен өндірілген өнімдер бүйрек арқылы екі
механизмнің әсерінен болады - фильтрация және секреция. Фильтрация процесінде қандар жұқа қабырғалы бүйрек паренхимасындағы шумақшалардан өтеді. Секреция бүйрек каналдарының қан тамырлары арқылы белсенді басу әдісіне қатысады. Секреция жылдамдығы көптеген факторларға байланысты өзгеріп отырады. Көп жағдайда плазма субстациясы секреция және фильтрация арөылы элименацияға ұшырап отырады. Одан кейін сұйықтықтың бір бөлігі және плазмадағы ерігіш субстанциялары реабсорбцияға ұшырап отырады, бұл процесстің қайта сіңірілуі бүйректің нақты басқа каналдары арқылы жүзеге асады. Реабсорбция нәтижесінен сұйықтықтың кейбір ағзаға қажеттң бөлігі қан арнасына қайта барады. Осындай күрделі механизмнің арқасында бүйрек тәулігіне токсикалық улы заттарды қаннан алты рет айдап отырады. Су көлемінің реттелуін фильтрация және регуляция, реабсорбция нәтижесінің арқасында , ағзадағы су-электролитті балансты және қандағы плазма көлемін қалыпты қанайналымға қажетті етіп басқарып отырады. Егер сұйықтықты жоғатса немесе дұрыс қабылдамаса, онда қан қысымы төмендеп кетеді, онда бүйрек ренин ферметтінің секрециясына реакция береді, ол ангиотензин ферметінің бөлінуіне әсер етеді. Ангитензин әсеріне тамырлар тарылады, сонымен қатар су экрециясы және бикарбанаттар шектеледі: Под влиянием ангиотензина сосуды сокращаются, тем самым ограничивается экскреция воды и бикарбонатов; бұл өз кезегімен қандағы қысымды жоғарылатып, қанайналымды жақсартады.
Бүйректе бұдан басқа да гормон эритропоэтин өндіріледі, ол эритроциттердің пісіп жетілуіне және олардың қан арнасына түсуіне ат салысады. Бүйректің созылмалы ауруларында бұл факторлардың барлығы төмендейді. Сонымен бүйрек аурулары жалпы қанайналымға және метаболизм элименация өнімдеріне әсер ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz