Радиобиология. Радиобиологияның физикалық негіздері.Радиосезгіштік. Сәулеленудің салдары

І Кіріспе
1) Радиобиологияның даму тарихы
ІІ Негізгі бөлім
1) Радиобиологияның физикалық негіздері
2) Иондаушы сәулелердің биологиялық әсерлері
3) Ағзаның радиосезгіштігі. Сәуле аурулары
ІІІ Қорытынды
1) Сәулелерден қорғанудың биологиялық әсерлері

Радиобиология(лат. radio – сәуле шығарамын және ''биология'') – иондаушы сәулелердiң барлық түрiнiң тiрi организмдер мен оның қауымдастығына тигiзетiн әсерiн зерттейтiн ғылым.Иондаушы сәуленiң биологиялық әсерiн зерттеу ''В.К.Рентген''нiң (1895), француз ғалымы ''А.Беккерель''дiң (1896) жұмыстарынан, ''П.Кюри'' мен ''М.Складовская-Кюри''дiң радийдi ашуынан (1898) басталады. Р. саласындағы зерттеу жұмыстарын 20 ғасырдың басындаРесейде орыс радиобиологы Е.С.Лондон жүргiздi. Ол 1911 ж. «Биология мен медицинадағы радий» атты монография жазды.
1904 ж. ГерманиядаГ.Петерс сәуле әсерiнен тіндердің бөлiну процесiндегi ауытқуды тапты, ал П.Линзер мен Э.Хельбер1905 ж. сәуле әсерiне ұшыраған жануарлар қанында уытты заттар пайда болатынын ашты.20 ғасырдың 20-жылдары рентген және гамма сәулелерiнiң әр түрлi биология нысандарға тигiзетiн әсерлерi туралы көптеген жеке-жеке деректер жиналды. 1925 ж. орыс ғалымдары Г.А.Надсон мен Г.С.Филлипов рентген сәулесiнiң әсерiнен саңырауқұлақтарда болатын мутагендi құбылыстарды ашқан. Радиац. мутагенез туралы ғылыми басылымдар АҚШ-та (Г.Меллер, 1927; Л.Стедлер, 1928) жарық көрдi. Бұл ашылған жаңалықтар радиац. генетиканың негiзiн салуға ықпал еттi.
1950–60 ж. Радиобиологияда биофизика және биохимия әдiстердi қолдану арқылы зерттеу жұмыстарын жүргiзу басталды. Ядролық қаруларды жаппай сынау және жер бетiнiң радионуклидтермен (мысалы, егер қоршаған ортаға түссе, ұзақ жылдар бойы ыдырамайтын – Sr және Cs) ластануы Радиобиологияның алдына радиациялық сәулеге ұшыраған тiндерде болатын өзгерiстердi зерттеу, радионуклидтердiң әсер ету ұзақтығы және олардың организмнен шығу мерзiмiн анықтау сияқты жаңа мiндеттер қойды. Адамның ғарыш кеңiстiгiне шығуына және оны игеруiне байланысты радиацияның ғарыш жағдайында адамның жоғары жүйке жүйесiне тигiзетiн әсерiн зерттеуге көп көңiл бөлiнуден Радиобиологияның жаңа саласы – ғарыш Радиобиологиясы пайда болды. Ал Радиобиологиядағы ғылыми-зерттеу жұмыстары микроорганизмдермен тiкелей байланысты болғандықтан, оның жеке бiр саласы – радиациялық микробиология қалыптасты және Радиобиологияның жаңа салалары (радиациялық медицина, радиациялық экология, радиациялық генетика, т.б.) дамуда.

1) Медициналық биология және генетика, Әбилаев С.А. 2-ші бас. 2010 ж
2) Қазымбет П.К. Аманжолова Л.Нуртаева Қ. Медициналық биология. Алматы,2002 ж
3) Қуандықов Е.Ө., Әбілаев С.А. Медициналық биология және генетика. Алматы, 2006
4) Стамбеков С.Ж. Петухов В.Л. Молекулалық биология
5) Гинтер Е.К. Мединциская генетика. М., Медицина,2003 ж.
6) Генетика. Учебник для ВУЗов. Под ред. Академика. Алматы 2005 ж.
7) Биология. Под ред. В.Н. Ярыгина Кн.1,2.М.,Высшая школа, 2004 ж.