Сүйектердің құрылысына еңбектің, спорттың, әлеуметтік және биологиялық факторлар әсері
І Кіріспе
ІІ Негізгі бөлім
1. Тірек.қимыл аппаратына сипаттама
2. Қаңқа . анықтамасы, қызметі. Адам қаңқасының ерекшеліктері (тік жүру).
3. Сүйек . мүше ретінде: құрылысы, дамуы, жіктелуі.
4. Сүйектердің дамуы мен құрылысына әлеуметтік және биологиялық факторлардың әсері
ІІІ Қорытынды
IV Пайдаланылған әдебиеттер
ІІ Негізгі бөлім
1. Тірек.қимыл аппаратына сипаттама
2. Қаңқа . анықтамасы, қызметі. Адам қаңқасының ерекшеліктері (тік жүру).
3. Сүйек . мүше ретінде: құрылысы, дамуы, жіктелуі.
4. Сүйектердің дамуы мен құрылысына әлеуметтік және биологиялық факторлардың әсері
ІІІ Қорытынды
IV Пайдаланылған әдебиеттер
Барлық бұлшық еттер қозғалыста атқарады. Алайда, бұлшықет жеке өзі жұмысын қосымша сүйек арқылы жүзеге асады. Қимыл-іс бұлшықеті жеке 3 жүйені біріктіреді: сүйек, буын – байланыстары (сүйектердің қозғалыс байланысы) және бұлшықет (скелет бұлшықеттері). Сүйектер мен олардың байланыстары сүйек түзеді, олар өмірлік негізгі функцияларды атқарады: қорғаныштық, рессорлы және қозғалтқыш. Сүйектер қанның түзілуіне және зат алмасуға қатысады.
Ересек адамда 200 сүйек бар. Формасы бойынша сүйектерді: ұзыцн, қысқа, жалпақ және домалақ деп бөледі. Эволюция барысында сүйектер ұзындық бойына және енінен ұзарады да үлкен тұтқырлыққа ие болады. Сүйектің тұтқыр болуы, сүйектің химиялық құрамына байланысты, яғни құрамындағы минеральды және органикалық заттар және олардың механикалық құрылысына байланысты. Кальций және фосфор тұздары сүйекке тұтқырлық береді, ал оның органикалық компоненттен – созылмалы және мықтылық қасиет береді. Кальций корбонаты жас өте мөлшері көбейе түседі де, мықтылық және созылмалы қасиетін төмендетеді, яғни сүйектердің сынғыштығын қамтамасыз етеді.
Ересек адамда 200 сүйек бар. Формасы бойынша сүйектерді: ұзыцн, қысқа, жалпақ және домалақ деп бөледі. Эволюция барысында сүйектер ұзындық бойына және енінен ұзарады да үлкен тұтқырлыққа ие болады. Сүйектің тұтқыр болуы, сүйектің химиялық құрамына байланысты, яғни құрамындағы минеральды және органикалық заттар және олардың механикалық құрылысына байланысты. Кальций және фосфор тұздары сүйекке тұтқырлық береді, ал оның органикалық компоненттен – созылмалы және мықтылық қасиет береді. Кальций корбонаты жас өте мөлшері көбейе түседі де, мықтылық және созылмалы қасиетін төмендетеді, яғни сүйектердің сынғыштығын қамтамасыз етеді.
1.Иваницкий М. Ф. Адам анатомиясы – М., 1985.
2.Привес М. Г. Адам анатомиясы – М., 1985,1974.
3.Ракышев А. Р. Адам анатомиясы. Алматы 2006 ж.
4.Сапин Б. Р., Билич Г. Л. Адам анатомиясы - М. 1989.
5Керимбаев Б. М. Адам анатомиясы – А., 1992.
6.Куперина М. М., Воккен Г. Г. Адам анатомиясыбойынша атлас – М., 1979.
7.Адам анатомиясы 2 томдық./ под.ред. М. Р. Сапина – 1987.
8.Синельников Р. Д. Адам анатомиясының атласы. Т.1, - М. 1996. Т.2, - М. 1973. Т.3, - М. 1974.
2.Привес М. Г. Адам анатомиясы – М., 1985,1974.
3.Ракышев А. Р. Адам анатомиясы. Алматы 2006 ж.
4.Сапин Б. Р., Билич Г. Л. Адам анатомиясы - М. 1989.
5Керимбаев Б. М. Адам анатомиясы – А., 1992.
6.Куперина М. М., Воккен Г. Г. Адам анатомиясыбойынша атлас – М., 1979.
7.Адам анатомиясы 2 томдық./ под.ред. М. Р. Сапина – 1987.
8.Синельников Р. Д. Адам анатомиясының атласы. Т.1, - М. 1996. Т.2, - М. 1973. Т.3, - М. 1974.
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ МИНИСТРЛІГІ
ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК ФАРМАЦЕВТИКА АКАДЕМИЯСЫ
Морфологиялық және физиологиялық пәндер,
дене шынықтыру
валеологиямен кафедрасы
РЕФЕРАТ
Тақырыбы: Сүйектердің құрылысына еңбектің, спорттың, әлеуметтік және
биологиялық факторлардың әсері
Орындаған: Түгелбай Әсел
Тобы: 107 Б ЖМ
Қабылдаған: Турекулова А.К.
Шымкент 2017
ЖОСПАР:
І Кіріспе
ІІ Негізгі бөлім
1. Тірек-қимыл аппаратына сипаттама
2. Қаңқа - анықтамасы, қызметі. Адам қаңқасының ерекшеліктері (тік жүру).
3. Сүйек - мүше ретінде: құрылысы, дамуы, жіктелуі.
4. Сүйектердің дамуы мен құрылысына әлеуметтік және биологиялық факторлардың әсері
ІІІ Қорытынды
IV Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Барлық бұлшық еттер қозғалыста атқарады. Алайда, бұлшықет жеке өзі жұмысын қосымша сүйек арқылы жүзеге асады. Қимыл-іс бұлшықеті жеке 3 жүйені біріктіреді: сүйек, буын - байланыстары (сүйектердің қозғалыс байланысы) және бұлшықет (скелет бұлшықеттері). Сүйектер мен олардың байланыстары сүйек түзеді, олар өмірлік негізгі функцияларды атқарады: қорғаныштық, рессорлы және қозғалтқыш. Сүйектер қанның түзілуіне және зат алмасуға қатысады.
Ересек адамда 200 сүйек бар. Формасы бойынша сүйектерді: ұзыцн, қысқа, жалпақ және домалақ деп бөледі. Эволюция барысында сүйектер ұзындық бойына және енінен ұзарады да үлкен тұтқырлыққа ие болады. Сүйектің тұтқыр болуы, сүйектің химиялық құрамына байланысты, яғни құрамындағы минеральды және органикалық заттар және олардың механикалық құрылысына байланысты. Кальций және фосфор тұздары сүйекке тұтқырлық береді, ал оның органикалық компоненттен - созылмалы және мықтылық қасиет береді. Кальций корбонаты жас өте мөлшері көбейе түседі де, мықтылық және созылмалы қасиетін төмендетеді, яғни сүйектердің сынғыштығын қамтамасыз етеді.
Тірек қимыл аппаратына жататын құрылымдар:
1. Сүйектер (қаңқа) -остеология;
2. Сүйектердің қосылысы - артросиндесмология;
3. Бұлшықеттер - миология.
Тірек-қимыл аппараты - статикалық және динамикалық жұмыстар атқарады.
Жұмыстар пассивті және активті (белсенді) бөліктерге бөлінеді.
Пассивті бөлігіне - сүйектер мен оның байланыстары және әр түрлі қозғалыстарға қатысатын тиек сүйектері жатады.
Активті (белсенді) бөлігіне - бұлшықеттер жатады, олар жиырылып, сүйектер мен буындарға әсер етіп, денені және оның бөлімдерін қимылға келтіреді.
Тірек қимыл аппаратында мүшелерді қаңқаға бекітіп тұратын жұмсақ құрылымдар болады: шандырлар, байламдар, мүшелер капсуласы және де басқа дәнекер тінді құрылымдар.
Тірек қимыл аппараты үлкен адам денесінің салмағының 72,45 %-ын құрайды.
Адамның тік жүруіне байланысты қаңқаның ерекшеліктері:
- басты тік ұстап тепе теңдік сақтауға байланысты мойын бұлшықеттері барлық жазықтықта жақсы жетілген;
- мидың ерекше дамуына сәйкес ми сауыты үлкен, дөңес және дөңгеленген;
- омыртқа жотасының вертикалды орналасуы мен иіндерінің болуы(мойын, бел лордозы және кеуде, сегізкөз кифозы);
- омыртқа денелерінің жоғарыдан төмен қарай біртіндеп үлкейуі және сегізкөз омыртқаларының бітісіп біртұтас сегізкөз сүйегінің түзілуі;
- кең және жалпақ кеуде клеткасының болуы, көлденең размері үлкен, ал сагиталды бағытта кішірейген;
- қол еңбек құралы ретінде арнайы, нәзік жұмыстар атқарылады.
тік жүруге байланысты аяқ басының күмбездік құрылысы, және тиек сүйектері болады (тізе тобығы, бұршақ сүйек т.б) .
Қаңқа - скелет - skeletos- кептірілген.Қаңқа құрамына 200-204 сүйек кіреді.
Қаңқаның қызметі:
Тірек қызметі - бұлшықетер, шандырлар және де басқа АҒЗАЛАРбекитін құрылым.
Қозғалыс қызметі- бұлшықеттердің жиырылуы және сүйектердің аралығындағы буындармен атқарылады.
Рессорлық қызмет -қозғалыс кезінде соққыны, шайқалуды азайтатын арнайы анатомиялық құрылымдардың арқасында (омыртқа жотасы, аяқ ұшының күмбезі) жүзеге асады.
Қорғау қызметі- миды (бас қаңқасы) ,жұлынды (омыртқа жотасы) т.б.
Биологиялық қызметі: қан түзуге және минералық зат алмасуға қатынасады (кальций, фосфор, темір және т.б).
Сүйек - OS(лат) - OSTEON(грек).
Остеология - сүйек туралы ілім
Сүйек мүше ретінде - өзіне тән пішіні, құрылысы және дамуы бар, белгілі бір қызымет атқаратын бірнеше ұлпадан тұратын дененің бөлігі.
Сүйектің химиялық құрамы. Үлкен адамның сүйегі: 50%-су, 28,15 % органикалық, 21,85 % -бейорганикалық заттар.Сүйектің 13-бөлігі оссеин деп аталатын органикалық заттардан, 23-бөлігі бейорганикалық заттардан тұрады.
Сүйектің физикалық қасиеті (беріктілігі, майысқақтығы) органикалық және бейорганикалық заттардың қатынасына байланысты.
Сүйектің құрылысы
Сүйектің құрылымдық бірлігі остеон, яғни қан тамырлар өзегінің айналасында орналасқан сүйек пластинкалар жүйесі (остеобласттар, остеокласттармен түзілетін).
Остеондардан сүйек перделері немесе трабекулалар түзіледі:
а) егерде трабекулалар нығыз жатса, онда тығыз заты - substantia compakta түзіледі (түтікті сүйектердің диафизін қоршап орналасады);
б) егерде трабекулалар араларында ұяшық түзіп, борпылдақ жатса, кемікті заты - substantia spongiosa түзіледі (эпифиздер).
Сүйектердің сыртқы бетін сүйек қабығы (периост) ... жалғасы
ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК ФАРМАЦЕВТИКА АКАДЕМИЯСЫ
Морфологиялық және физиологиялық пәндер,
дене шынықтыру
валеологиямен кафедрасы
РЕФЕРАТ
Тақырыбы: Сүйектердің құрылысына еңбектің, спорттың, әлеуметтік және
биологиялық факторлардың әсері
Орындаған: Түгелбай Әсел
Тобы: 107 Б ЖМ
Қабылдаған: Турекулова А.К.
Шымкент 2017
ЖОСПАР:
І Кіріспе
ІІ Негізгі бөлім
1. Тірек-қимыл аппаратына сипаттама
2. Қаңқа - анықтамасы, қызметі. Адам қаңқасының ерекшеліктері (тік жүру).
3. Сүйек - мүше ретінде: құрылысы, дамуы, жіктелуі.
4. Сүйектердің дамуы мен құрылысына әлеуметтік және биологиялық факторлардың әсері
ІІІ Қорытынды
IV Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Барлық бұлшық еттер қозғалыста атқарады. Алайда, бұлшықет жеке өзі жұмысын қосымша сүйек арқылы жүзеге асады. Қимыл-іс бұлшықеті жеке 3 жүйені біріктіреді: сүйек, буын - байланыстары (сүйектердің қозғалыс байланысы) және бұлшықет (скелет бұлшықеттері). Сүйектер мен олардың байланыстары сүйек түзеді, олар өмірлік негізгі функцияларды атқарады: қорғаныштық, рессорлы және қозғалтқыш. Сүйектер қанның түзілуіне және зат алмасуға қатысады.
Ересек адамда 200 сүйек бар. Формасы бойынша сүйектерді: ұзыцн, қысқа, жалпақ және домалақ деп бөледі. Эволюция барысында сүйектер ұзындық бойына және енінен ұзарады да үлкен тұтқырлыққа ие болады. Сүйектің тұтқыр болуы, сүйектің химиялық құрамына байланысты, яғни құрамындағы минеральды және органикалық заттар және олардың механикалық құрылысына байланысты. Кальций және фосфор тұздары сүйекке тұтқырлық береді, ал оның органикалық компоненттен - созылмалы және мықтылық қасиет береді. Кальций корбонаты жас өте мөлшері көбейе түседі де, мықтылық және созылмалы қасиетін төмендетеді, яғни сүйектердің сынғыштығын қамтамасыз етеді.
Тірек қимыл аппаратына жататын құрылымдар:
1. Сүйектер (қаңқа) -остеология;
2. Сүйектердің қосылысы - артросиндесмология;
3. Бұлшықеттер - миология.
Тірек-қимыл аппараты - статикалық және динамикалық жұмыстар атқарады.
Жұмыстар пассивті және активті (белсенді) бөліктерге бөлінеді.
Пассивті бөлігіне - сүйектер мен оның байланыстары және әр түрлі қозғалыстарға қатысатын тиек сүйектері жатады.
Активті (белсенді) бөлігіне - бұлшықеттер жатады, олар жиырылып, сүйектер мен буындарға әсер етіп, денені және оның бөлімдерін қимылға келтіреді.
Тірек қимыл аппаратында мүшелерді қаңқаға бекітіп тұратын жұмсақ құрылымдар болады: шандырлар, байламдар, мүшелер капсуласы және де басқа дәнекер тінді құрылымдар.
Тірек қимыл аппараты үлкен адам денесінің салмағының 72,45 %-ын құрайды.
Адамның тік жүруіне байланысты қаңқаның ерекшеліктері:
- басты тік ұстап тепе теңдік сақтауға байланысты мойын бұлшықеттері барлық жазықтықта жақсы жетілген;
- мидың ерекше дамуына сәйкес ми сауыты үлкен, дөңес және дөңгеленген;
- омыртқа жотасының вертикалды орналасуы мен иіндерінің болуы(мойын, бел лордозы және кеуде, сегізкөз кифозы);
- омыртқа денелерінің жоғарыдан төмен қарай біртіндеп үлкейуі және сегізкөз омыртқаларының бітісіп біртұтас сегізкөз сүйегінің түзілуі;
- кең және жалпақ кеуде клеткасының болуы, көлденең размері үлкен, ал сагиталды бағытта кішірейген;
- қол еңбек құралы ретінде арнайы, нәзік жұмыстар атқарылады.
тік жүруге байланысты аяқ басының күмбездік құрылысы, және тиек сүйектері болады (тізе тобығы, бұршақ сүйек т.б) .
Қаңқа - скелет - skeletos- кептірілген.Қаңқа құрамына 200-204 сүйек кіреді.
Қаңқаның қызметі:
Тірек қызметі - бұлшықетер, шандырлар және де басқа АҒЗАЛАРбекитін құрылым.
Қозғалыс қызметі- бұлшықеттердің жиырылуы және сүйектердің аралығындағы буындармен атқарылады.
Рессорлық қызмет -қозғалыс кезінде соққыны, шайқалуды азайтатын арнайы анатомиялық құрылымдардың арқасында (омыртқа жотасы, аяқ ұшының күмбезі) жүзеге асады.
Қорғау қызметі- миды (бас қаңқасы) ,жұлынды (омыртқа жотасы) т.б.
Биологиялық қызметі: қан түзуге және минералық зат алмасуға қатынасады (кальций, фосфор, темір және т.б).
Сүйек - OS(лат) - OSTEON(грек).
Остеология - сүйек туралы ілім
Сүйек мүше ретінде - өзіне тән пішіні, құрылысы және дамуы бар, белгілі бір қызымет атқаратын бірнеше ұлпадан тұратын дененің бөлігі.
Сүйектің химиялық құрамы. Үлкен адамның сүйегі: 50%-су, 28,15 % органикалық, 21,85 % -бейорганикалық заттар.Сүйектің 13-бөлігі оссеин деп аталатын органикалық заттардан, 23-бөлігі бейорганикалық заттардан тұрады.
Сүйектің физикалық қасиеті (беріктілігі, майысқақтығы) органикалық және бейорганикалық заттардың қатынасына байланысты.
Сүйектің құрылысы
Сүйектің құрылымдық бірлігі остеон, яғни қан тамырлар өзегінің айналасында орналасқан сүйек пластинкалар жүйесі (остеобласттар, остеокласттармен түзілетін).
Остеондардан сүйек перделері немесе трабекулалар түзіледі:
а) егерде трабекулалар нығыз жатса, онда тығыз заты - substantia compakta түзіледі (түтікті сүйектердің диафизін қоршап орналасады);
б) егерде трабекулалар араларында ұяшық түзіп, борпылдақ жатса, кемікті заты - substantia spongiosa түзіледі (эпифиздер).
Сүйектердің сыртқы бетін сүйек қабығы (периост) ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz