Алматы облысы Сарқан ауданының табиғи-климаттық жағдайы

Жоспар
Кіріспе

Кіріспе
1. Алматы облысы Сарқан ауданының табиғи.климаттық жағдайы
2. Қант қызылшасын өсіру технологиясы
3. Қант қызылшасында кездесетін зиянкестер: қызылша бізтұмсығы, қызылша бүргесі.
4. Қант қызылшасында кездесетін аурулар: қант қызылшасы церкоспорозы, қант қызылшасы тамыр жегісі.
5. Алматы облысы Сарқан ауданында қант қызылшасы егісінде кездесетін зиянкестер мен аурулар динамикасында кездесетін болжау және есептеу жұмыстары
6. Қант қызылшасы егісінде кездесетін зиянкестер мен ауруларға қарсы күресу шаралары мен мерзімін хабарлау
Қорытынды
Пайдаланған әдебиеттер

Тұщы суларында сазан, шармай, алабұға, аққайран, патшабалық(форель), таутан балықтары кездеседі. Балқаш, Алтайк-нде бекіре, ақсерке, табанбалық, жайын, көксерке бар. Қазақстанның “Қызылкітабына” енгізілгенаңдардан: қызылқасқыр, Тянь-Шань қоңыраюы, сусар, қаракүзен, барыс, шағылқұммысығы; құстардан — қызғылтбірқазан, көкқұтан, бүркіт, қоқиқаз, аққу, шүрегей, тырна, дуадақ, тарғақ, жұртшы, лашын, үкі, т.б. кездеседі. Аудантұрғындарыныңбасымбөлігінқазақтар (75,3%) мен орыстар (21%) құрайды. Халықтыңорналасутығыздығы 1 км²-ге шаққанда 5,2 адамнанкеледі. Іріелдімекендері: Сарқант қ. (15,3 мыңадам), Қойлық (3,5), Алмалы (3,4), Екіаша (2,7), Қарабөгет (1,6), т.б. Ауданда 1997 жылға дейін биязы жүнді қой, етті-сүтті мал, жылқы, астық, қантқызылшасы, көкөніс өсіруге және омарта ш-на маманданған 7 ұжымшар, 6 кеңшар, 1 мал бордақылау бірлестігі болған. 1997 жылдан кейін олар жекешелендірілді.

Пән: Ауыл шаруашылығы
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 16 бет
Таңдаулыға:

Жоспар
Кіріспе
1. Алматы облысы Сарқан ауданының табиғи-климаттық жағдайы
2. Қант қызылшасын өсіру технологиясы
3. Қант қызылшасында кездесетін зиянкестер: қызылша бізтұмсығы, қызылша бүргесі.
4. Қант қызылшасында кездесетін аурулар: қант қызылшасы церкоспорозы, қант қызылшасы тамыр жегісі.
5. Алматы облысы Сарқан ауданында қант қызылшасы егісінде кездесетін зиянкестер мен аурулар динамикасында кездесетін болжау және есептеу жұмыстары
6. Қант қызылшасы егісінде кездесетін зиянкестер мен ауруларға қарсы күресу шаралары мен мерзімін хабарлау
Қорытынды
Пайдаланған әдебиеттер

Кіріспе
Тұщы суларында сазан, шармай,алабұға,аққайран,патшабалық( форель),таутанбалықтарыкездеседі.Ба лқаш,Алтайк-ндебекіре, ақсерке, табанбалық, жайын, көксерке бар. Қазақстанның "Қызылкітабына" енгізілгенаңдардан: қызылқасқыр, Тянь-Шань қоңыраюы, сусар, қаракүзен, барыс, шағылқұммысығы; құстардан -- қызғылтбірқазан, көкқұтан, бүркіт, қоқиқаз, аққу, шүрегей, тырна, дуадақ, тарғақ, жұртшы, лашын, үкі, т.б. кездеседі. Аудантұрғындарыныңбасымбөлігінқазақ тар (75,3%) мен орыстар (21%) құрайды. Халықтыңорналасутығыздығы 1 км²-ге шаққанда 5,2 адамнанкеледі. Іріелдімекендері: Сарқант қ. (15,3 мыңадам), Қойлық (3,5), Алмалы (3,4), Екіаша (2,7), Қарабөгет (1,6), т.б. Ауданда 1997 жылғадейінбиязыжүндіқой, етті-сүтті мал, жылқы, астық, қантқызылшасы, көкөнісөсіругежәнеомарта ш-на маманданған 7 ұжымшар, 6 кеңшар, 1 мал бордақылаубірлестігіболған. 1997 жылданкейіноларжекешелендірілді.
Нәтижесінде ауданда 14 ӨК, 10 АҚ, 64 серіктестік, 37 ЖШС, 1000-ға жуық шаруа қожалығы құрылды (2003). Аудан аумағындағы ірі кәсіпорындар: "Қанатжан", "Талдықорған электр жүйесін тасымалдау компаниясы", "Сарқант аудандық электр жүйелері" АҚ-тары және "Су арналары" мемл. қазыналық кәсіпорын, "Сарқант аудандық суландыру жүйелері кәсіпорны", "Алатау" баспа бірлестігі АҚ, ауданы телекоммуникациялар кәсіпорны, "Қаратал орманы" мемл. қазыналық кәсіпорны, т.б. Ауданда 537,8 мың га жер а. ш-на жарамды, оның ішінде 69,0 мың га егістік, 174,1 мың га шабындық бар (2003). С. а-нда 65,3 мың қой мен ешкі, 22,0 мың ірі қара мал, 8,5 мың жылқы, 6,4 мың шошқа, 0,1 мың түйе және 67,8 мың құс тіркелген (2003). Жалпы білім беретін 31 мектеп, кәсіптік-техн. мектеп, гуманит. колледж, балабақша, шығарм. үй, 2 кітапхана, 2 мұражай, 4 мәдениет үйлері жұмыс істейді. Емдеу-сауықтыру орындарынан 3 аурухана (оның ішінде орт. ауданы аурухана), 9 ауылдық дәрігерлік амбулатория, 21 фельдш.-акушерлік пункт, 2 сан.-эпидемиол. ст. халыққа қызмет етеді. С. а. аумағынан Алматы -- Өскемен автомобиль магистралі және Түркістан -- Сібір т. ж. өтеді.

1. Алматы облысы Сарқан ауданының табиғи-климаттық жағдайы
Сарқан ауданы -- Алматы облысының солт.-шығысында орналасқан әкімш.-аумақтық бөлік. 1928 ж. құрылған. Алғашында аудан орталығы "Лепсинск" (Шұбарағаш) деп аталды. 1935 ж. аудан орталығы Сарқантқа көшірілді. Жер аумағы 10,4 мың км², тұрғыны 47,2 мың адам (2004). Аудан аумағындағы 38 елді мекен 12 ауылдық, 1 қалалық және 1 кенттік округтерге біріктірілген. Ауданның оңт.-шығыс, шығыс бөлігі таулы келген, солт-і, солт.-батысы мен батысы аласа қырат, төбелерден тұрады. Басқа бөлігі жазық. Оңтүстік-шығысы Қытаймен шектеседі. Жер қойнауынан бентонит кені (Үлдерсай), құрылыс материалдары, натрий сульфаты бар Қарашаған кен орны барланған.
Климаты-континенттік. Қаңтар айындағы ауаның орташа температурасы -7 -10С, шілде айынікі 22С. Жылдық жауын-шашын мөлшері тау етегінде 450-550 мм, таулы өңірде 700-800 мм. Лепсі, Басқан, Теректі, Сарқан, Ақсу өзендері ағып өтеді. Ауданның жазық өңірінде Алтай, Жасылкөл көлдері бар. Жазық келген солтүстік, солтүстік-батыс бөлігінің топырағы сұр, сортаңды сұр, құмды, құмайтты сұр, орталық өңірінде қоңыр, қызғылт қоңыр топырақ қалыптасқан. Тау бөктері мен аңғарларда қызғылт-қоңыр, қара топырақ басым.

1-сурет. Сарқан ауданының картадағы орны.
Ауа-райы тез құбылмалы. Ауаның орташа температурасы +13ºС, +15ºС. Орташа аязсыз күндері 170 күн. Жердің төзімділік қыртысының төзімділік ұзақтығы 202 күн. Күннің ерте суықтығы кырқүйек айының аяғында, арты 20- қарашада. Жер бетінде қар 145 күн жатады. Жер бетінде қар ақпан айының екінші жартысында басталады, наурыз айының үшінші он күндігінің аяғында аяқталады. Жер бетінен қар 38 күнде еріп кетеді.
Көктемде аяққы үсік мамыр айының 10-нан кейін жүреді. Жыл бойына орташа есеппен 350-400мм жауын- шашын түседі.

Сарқан ауданы климаграммасы

Ауданда 537,8 мың га жер ауыл шаруашылығына жарамды, оның ішінде 69,0 мың га егістік, 174,1 мың га шабындық бар . Сарқан ауданында 65,3 мың қой мен ешкі, 22,0 мың ірі қара мал, 8,5 мың жылқы, 6,4 мың шошқа, 0,1 мың түйе және 67,8 мың құс тіркелген .
Ауданымызда ауыл шаруашылық дақылдардың мынандай түрлері өсіріледі. Күздік бидай, жаздық бидай, арпа, сұлы, қарақұмық, қытай бұршағы, мақсары, күнбағыс, жүгері, қант қызылшасы, картоп, көкөніс,бақ, көп жылдық екпе шөптер. Осы өсетін ауылшаруашылық дақылдарында мынандай түрлі зиянкестер мен аса қауіпті зиянкестер кездеседі. Сарышұнақтар, тышқандар, шегірткелер, кеміргіш және жапырақпен көректенетін көбелектер, астық қоңыздары, астық бақашығы, биті бүргесі, сүлікшесі, барылдақ қоңыздары, колорада қоңызы, бізтұмсықтар, күйе көбелектер, алма жемірі тағы сол сияқтылар. Ауылшаруашылық дақылдарының зиянкестері мен қатар аурулары кездеседі. Астықтың қара күйесі, ақ ұнтақ, жалған ақ ұнтағы,жапрақтың қоңыр дағы, таз қотыр, церкоспороз, жеміс дақылдарының сұр шірігі, цитоспороз аурулары. Егістік алқабын тек қана зиянкестер мекендеп, аурулар басып кетпейді, сонымен қатар арам шөптермен ластанады.
Көп қоректі зиянкестер жылда егіс алқабында өсірілетін ауыл шаруашылығының барлық дақылдарына, оның шығымдылығына, өнімділігіне, құнарлығына, сапасына әсер ету арқылы үлкен зиян келтіреді. Қант қызылшасына, жүгеріге, көкөніс дақылдарына, жеміс-жидек дақылдарына, бақ жемістеріне сонымен қатар егіс жағалауындағы түрлі ағаштарға зиян тигізеді.

2. Қант қызылшасын өсіру технологиясы
Қант қызылшасы тәтті түбірінің өнімділігін және сапасын жоғарылатуда арнайы ауыспалы егісте дақылдың аурулары мен зиянкестерімен тиімді күресуге мүмкіндік туады. Қазақтың егіншілік ғылыми зерттеу институты қызылша өсіретін аудандарға 7-8 танапты (жоңышқа қызылшалы) арнайы ауыспалы егіс кескіндерін ұсынған болатын.

2-сурет. Қант қызылшасы
Қазіргі жағдайда фермерлік шаруашылықтарға арналып, екі үш танапты ауыспалы егістер енгізілуде (Байоразов А., 2006). Мұндай қысқа ротациялы ауыспалы егісте қант қызылшасына жақсы алғы дақыл ретінде майбұршақ, картоп және мақсары ұсынылады.
Әрине,қант қызылшасынан жоғары өнім алу үшін оны арамшөптерден таза, ылғал мен қоректік заттар жеткілікті танаптарға орналастыру керек.
Қант қызылшасы топырақтан көп мөлшерде қоректік заттар пайдаланатындықтан және оның тамырында көптеген зиянды ұсақ ағзалар орналасуынан қайталама егісті нашар көтереді. Қайта егісте қант қызылшасы зиянкестер мен аурулардан көп зардап шегеді, әсіресе тозған жерлерде.
Қант қызылшасын бәрінен бұрын жақсы өңделген, тыңайтылған ерте екпе сүрі жерден кейін орналастырған дұрыс. Егер күздіктер таза сүрі жерге себілген болса, онда ол танапты бірінші кезекте қант қызылшасына пайдалану қажет.
Ылғал жеткілікті аймақтарда қант қызылшасына, әдетте таза сүрі жерден кейін себілген күздіктер жақсы алғы дақыл болады. Бұршақ дақылдарынан кейін себілсе де қант қызылшасы жақсы өнім береді.
Суармалы жерлерде қант қызылшасының тамаша алғы дақылы жоңышқадан және сүрлемдік жүгеріден кейін себілген күздіктер болып есептелінеді. Бұл жерлерде сүрлемдік жүгері, картоп және көкөніс дақылдары да жаман алғы дақыл болмайды.
Топырақ өңдеу жүйесі.Қант қызылша танабы тереңге жыртылу тиіс, өйткені өсімдік қуатты тамыр жүйесін қалыптастыруы және микробиологиялық үрдістердің белсенді жүруі, ылғал мен қоректік заттар қорының жиналуы топырақты өңдеуге тікелей байланысты.
Қант қызылшасы танабының топырағын өңдеу - негізгі (сүдігер) және тұқым себер алды өңдеулерден тұрады. Сүдігер жырту алғы дақылдар мен топырақ климат жағдайларына байланысты Ол негізінен танапты арамшөптерден тазартуға және топырақта ылғал мен қоректік заттар жинауға бағытталуы тиіс.
Топырақты негізгі өңдеу - аңызды сыдыра жыртқыштармен өңдеу және тереңге сүдігер жыртудан тұрады. Аңызды мүмкіндігінше ерте сыдыра жыртқыштармен өңдеу үшін қант қызылшасын себуге арналған танаптағы сабандарды жиналған астықтармен бірге алып кету керек.
Сыдыра өңдеуді 10-12 см тереңдікке дискілі немесе түренді сыдыра жыртқыштармен, сүдігер жыртуды - мүмкіндігінше ерте, 30-32 см тереңдікке шолақ түренді соқамен атқарады. Ерте жырту топырақта ылғал мен қоректік заттардың мол жиналуына септігін тигізеді, құрғақ ауа райында топырақты соқамен жырту тығыздаумен бірге (шығыршықты таптауышпен бір агрегатта) атқарылады. Ол ылғалдың жақсы сақталуы мен арамшөптердің өсіп шығуына жағдай жасайды.
Тыңайтқыштар жүйесі.Қант қызылшасы егісіне тыңайтқыштар қолданудың негізі, өсімдікке иқажетті қоректік заттардың басым бөлігі оның өсіп дамуының қарқынды кезеңінде берілуі қажет. Сондықтан қант қызылшасы танаптарында органикалық және минералдық тыңайтқыштарды күзде сүдігерді тартарда беру, ал минералдық тыңайтқыштардың қалған бөлігін тұқыммен бірге және үстеме қоректендіру.
Қант қызылшасы топырақтан қоректік заттарды басқа дақылдарға қарағанда көп пайдаланады, сондықтан оның егісін өте құнарлы топырақтарға орналастырады.
300ц тамыржеміс өніміне қызылша дақылы топырақтан гектарына 150-200 кг азот, 45-80 - фосфор, 180-240 кг калий сіңіреді, демек бұл дақыл көп тыңайтқыш бергенді қажет етеді. Тыңайтқыштарды бірнеше мерзімде қолданады: негізгі өңдеуде, тұқым себуде және өсіп даму кезеңінде - үстеп қоректендіруде. Негізгі өңдеуде органикалық және минералдық тыңайтқыштар пайдаланылады. Органикалық тыңайтқыштарды алғы дақылдар немесе жергілікті жердің жағдайына қарай, қант қызылшасына арнап күзде (гектарына 10-30т көң) береді. Минералдық тыңайтқыштарды топырақ климат жағдайларына байланысты гектарына: азот 40-90кг, фосфорды - 30-90, ал калийді 45-100 кг шамасында береді.
Әрине, тыңайтқыштар түрлері мен мөлшері топырақ картограммасына сәйкес бағдарламаланған өнімге есептеліп енгізіледі. Тыңайтқыштардың қант қызылшасына қатарға берудегі қажет мөлшері: азот пен калий - 10-15 кг, ал фосфор 15-20 кг. Топырағы сортаң жерлерге тек қана азот пен фосфор тыңайтқыштарын берген тиімді.
Тұқымды себуге дайындау және себу.Егістік материалы ретінде қант қызылшасының өңірде себуге рұқсат етілген сорттары мен будандары пайдаланылады. Олар өздерінің егістік сапа көрсеткіштері бойынша стандарт талаптарына сәйкес болу керек.
Қант қызылшасы тұқымын егіске қант зауытында даярлайды, онда оларды іріктейді және фракцияларға - 3,5-4,5 мм және 4,5-5,5 мм - бөледі.
Тұқымның сусып түсуін жоғарылату үшін оны жылтырлатады, яғни жеміс серігінен айырады.
Қант қызылшасы тұқымын себуді ерте дәнді дақылдарды сепкеннен 5-6 күннен кейін, топырақтың 10 см тереңдігінде температура 5-6°C жылынғанда бастай беруге болады.
Тұқым себу тереңдігі ауа райы мен ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.