Арттерапия

Пән: Медицина
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

Арттерапия

Арттерапия - (аrt. - онер, аrtterapy - өнер аркылы терапия жүргізу) адамның психоэмоцианалды халіне шығармашылық арқылы есер ету және емдеу мағнасын білдіреді.

"Арттерапия" - көбіне ағылшын тілді халықтар қоныстанған елдерде кеңінен тараған. Арттерапия өнерге, бірінші орында шығармашылық пен өзіндік өнерін көрсетуге негізделген психотерапияның мамандандырылған бөлімі.

Алғаш бұл термин 1938 жылы Адриал Химед туберкудез ауруына шалдыққандар саноториясында емдедушідердің көңіл-күйлеріп көтеру жұмысында колданылады. Кейіннен бұл термин өнерге қатысты барлық терапияның салаларында (музыкалық терапия, драмалық терапия және т. б) қодданыла бастады. Бірақ кептеген мамандар мүндай анықтамалар ете кең әрі нақты емес деп санайды. Тарихқа сүйенсек, арттерапия мамандары узақ уақыт психиартлар мен психотерапевтердің комекшісі болған, олар пациенттің салған суреттерін сырқаттың диагнозын дәлірек анықтауға немесе ем жургізуге комектесетін қосалқы одіс ретінде пайдаланған, Біртіндеп арттерапевттер ешкімге; тәуелсіз маман статусын иемденді.

1969 жылы тәжірибеленуші арттерапевттерді біріктірген американдық арттерапия ассоциациясы құрылды. Осы сияқты ассоциациялар кейіннен Үлыбритания, Голландия, Жапония, Ресей елдерінде пайда болды. Бұл үйымдар қазіргі кездегі психотерапияда өнер мен шығармашылықты қолдану үлкен сұранысқа ие болғанын және оны пайдалану жолдарын анықтау қажеттілігі туғанын дәлелдеді. Арттерапияға қатынасушыларға шығармашылық сипаттағы әр турлі жұмыстар (сурет, сұңғат, графика, сәулет онері, кескілдеме, мүсін, дизайн, әрлендіру, пластика, ойма, күйдірме, бедер салу, әшекей, маркетри т. б. ) ұсынылады. Өнер мен шығармашылықтың адамның жан-дүниесіне әсері, біріншіден, психотерапевтнен қарым-қатынас жасау белсенділгін қамтамасыз етеді, екіншіден қатынасушы топта озінің уайым-кайғысын толық орі нақты бейнелеуіне мүмкіндік туады, ушіншіден, ішкі қайшылықтарын онер арқылы шығарады, тортіншіден ол өзін шығармашылық адамы ретінде қабылдайды.

Дәл қазіргі уақытта арттерапия - видио-арттерапия, инсталяция, перферманс, компьютерлік шығармашылық деген түрлері қосылған. Мундағы қарым-қатынаста визуалды канал негізгі рол атқарады.

Арттерапия фактілі материалдардың жеткілігіне қарамастан теориялық жағынан әлі эмпирикалық қорытындылау сатысында тұр.

Арттерапияның емдік қасиеті туралы теория олі қалылтасқан жоқ.

Арттерапия турлері

Кратохвил арттерапияны - сублимациялы, проективті және әрекетшіл деп бөлген. Дельфина-Бейли арттерапияны қолдануда 4 негізгі бағытты бөліп көрсетеді:

Енжар арттерапия. Дайын өнер туыңдыларын пациентпен талдау және интерпритация жасау арқылы оның емдік әсерін қолдану.
Белсенді арттерапия. Клиенттің өзіндік шығармашылығын ояту арқылы оның емдік әсерін қолдану. Шығармашылық актінің озі негізінде емдік фактор болып саналады.
Бірінші және екінші қағидаларды бір мезгілде қолдану.
Психотерапевттің өзіндік ролін, оның клиентпен қосылып ісгеген шығармашылық жұмысын қабылдау және талдаудағы қарым-қатынасына мән беру.

Арттерапия әдісі - сурет салғанда, өлең жазғанда, скульптура жасағанда, ойланбай істесе де адамның ішкі өзіндік "Мәнін" көрсетіп отырады деген сенімді тұжырымдайды. Гольштейннің пікірінше, шығармашылық адамның шытырман жағдайдан туындаған корқыныш сезімдерінен арылудың бірден-бір тиімді жолы. Шығармашыл адамдар өз күш-жігерлерін ішкі және сыртқы қайшылықтарды, сонымен қатар шытырман жағдайларды жеңуге жұмсайды.

Арттерапияпың мәні

1. Арттерапия - агрессивті көңіл-күйден және негативті әсер етуші сезімдерден босануға жол ашады.

2. Емделу процестерін жеңілдетеді. Өзі сезбейтін кедергілерді вербальды турде айтуға қарағанда, сурет арқылы ашып салу оңайырақ болады.

3. Диагностикалық қорытынды мен интерпритация жасауға қажетті материал алуға болады. Жинақталған фактілерді зертгелінуші оның ақиқатта болған нәрсе екенін жасыра алмайды. Шығармашылықтың жемісі ұзақ өмірлік нәтиже болып келеді. Шығармашылықтың стилі мен мазмұны терапевтке пациент жөнінде қосымша ақпарат береді.

4. Пациенттің жасырып қалайын дегеп ойлары мен сезімдерін ашып көрсетеді.

5. Іштей бақылау сенімдерін дамыту. Суретпен немесе скульптурамен жүргізілген жұмыс түстер мен формаларды бірынғай қалыпта қолдануға көмек береді.

6. Шығармашылық қабілетін дамытады және өз-өзін бағалауды жоғарылатады. Арттерапияның ең негізгі мәні - ол адамның өзі білмеген, озінен қүпияда сақталған дарындылықтарын жарыққа шығарып, оны дамытуға қанағаттанушылық сезімін оятады.

Балалармен арттерапия жүргізгенде суреттің берер көмегі өте зор. Суреттің алдына қойған мақсаты - балаға өзін тани білуіне кемектесу және бұл өмірде өзінің бір жеке тіршілік иесі екендігіне көзін жеткізу. Сурет - адамның анық көрінісі, ол адамның қорқыныш сезімдерін конфликтілі жағдайларын, арман-тілектерін санасыз бейнелейтін алғашқы бастама болып табылады.

Арттерапияның функциялары:

1. Арттерапияның тазартушы функциясы (негативті әсер етуші хал-жағдайлардан босату) .

Арттерапияның реттеу функциясы (жуйке-жұйкесін жеңілдету, психикалық қысымдарды төмендету, психиосоматикалық процестерді ретгеу, позитивті хал-ахуалдарды модельдеуге көмектесу) .
Арттерапияның комуникативті рефлексивті функциясы (қарым- қатынасқа түсудің бұзылысын коррекциялау, өзін-өзі бағалауын қалыпқа келтіру) . "

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.