Халықаралық коммерциялық арбитраж туралы



Жоспары

І Кіріспе

ІІ Негізгі бөлім
1. Халықаралық коммерциялық арбитраж . халықаралық дауларды шешудің бір жолы ретіңде
2. Халықаралық коммерциялық арбитраждың қызметін реттейтін маңызды актілердің мазмұны
3. Қазақстан Республикасының аумағында шетел коммерциялық арбитражының шешімдерін тану мен орындау

ІІІ Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе

Халықаралық шаруашылықтардың өркендеуіне байланысты және өндірістің даму барысында ие ғылыми-техникалық тұрғыдан қарым-қатынастық мемлекет аралық ұйымдардың бірлесе жұмыс істеуінің барлығы арбитраждық тұрғыдан өзекті даулы міселелердің туындауына негіз болады.Әр елдердің ұйымдары мен фирмаларының бір-бірімен келісім жасаса отырып,әдетте арбитраждық деңгейде шешілуін яғни қаралуын тиімді санайды,жалпы соттық қаралудан ондағы екі жақты келістірулердің дұрыстығын тиімді санайды.Бірақта барлық уақытта даулы мәселелердің келістіру негізінде шешу мүмкін болмайды.Осыдан шығатыны даулы істердің құқықтық жақтарын қамтамасыз етуге көңіл бөлінеді.Қазіргі өз ғасыры дәрежесіне сәйкес ғылыми-техникалық өркендеудің барысында барлық уақытта қарым қатынастарының шеңберінің кеңейуіне байланысты даулы мәселелер арбитраждық соттардың қаралуына тиісті яғни мүдделі тараптармен беріледі.
Осы арбитраждық соттарда қаралатын даулы істердің өз деңгейінде қаралуы, белгілі кепілдіктердің берілуі, екі мемлекеттердің экономикалық ынтымақтасуына өркендеуіне ықпалын тигізбеуі және әсер етпеуі ескерілуі басты назарға алынады.Бұнда сауда саттық қатынастарында арбитраждық деңгейде даулардың тез және әділ шешілуі сауда саттық қатынастарының өркендеуінде үлкен рөл алады.Осы тектес көптеген ұлттық және басқа елдердің ұйымдарымен фирмаларының жасаған келісімдері арбитраждық деңгейдегі тәртіппен қаралуына жатқызылады.Бұндай істер бойынша третейский судтардың қаралуына жатқызуымыз яғни екі жақтық өзара даулы мәселелерін шешуге қалап не таңдап алған «аралық соттарын» қарастырамыз,бұнда сот құрамын тараптардың қалауы бойынша маманданған түрде анықталады.Енді жалпы мемлекеттік соттардан айырмашылығы (третейский) яғни аралық сотта даулы мәселенің қаралуы барысы тараптардың келісулері барысында қарастырылады.Сауда саттық операцияларымен тұрақты айналысатын ұйымдар мен фирмалар үшін даулы істердің жалпы соттарда қаралуымен салыстырғанда арбитраждық соттардың қаралуындағы істердің тиімділігі жағынан артықшылықтары барын тәжірибеде анықталған істер барысында аңғаруға болады.
Бұл артықшылықтарға біріншіден аз уақытта қаралып шешілуі жалпы соттармен салыстыра қарағанда.
Екіншіден істің қаралу мерзімінің тараптар жағынан келісім негізінде шешілуі.
Үшіншіден арбитраждық соттардың шешімдері қайта шағым беруге жатпайтындығында және де салыстыриалы түрде қарағанда шағымдаушы тараппен екінші тарапқа көп шағандар әкелуінде яғни ескеретіні батыс елдерінде соттық процесс барысында және де адвокаттарға көп шығындар жұмсалатындығына қатысты.Арбитраждық соттардың құқықтық жоғары біліктілігі яғни абыройының жоғары болуы,бұнда жалпы сот арқылы шешуге жатпайтын істерді қарайтын қазылардың таңдап алуында және тағы ескеретіні даулы істерді не басқада қаралатын мәселелерге қатысты өз ісінің маманданған тұлғаларының таңдалуында.Және айырмашылығы даулы іс бойынша ұйымдармен фирмалардың өзіндік мүддесіне байланысты, мүліктік үстемділігіне ескере отырып (екі тараптық) бұлардан тыс арбитраждық сот құпия құрылады.Бұл соттар негізінен сауда саттық аумағында және экономикалық қатынастарды яғни әр мемлекеттерде орналасқан ұйымдармен фирмалардың арасындағы даулы істерге қатысты құрылады.Арнайы тағайындалған шетел ұйымдарымен фирмаларының даулы істерін қарайтын аралық соттарға қатысты халықаралық комициялық арбитраждық соттар қарастырылған.Оған 1993 жылы РФ –нің осы бағытта қабылданған «халықаралық коммерциялық арбитраждар» туралы заңын айтуға болады.
Пайдаланылған әдебиеттер

1. Авдокушин Е.Ф. Международные экономические отношения.- е изд.,перераб. И доп. –м.,2001.
2. Международные экономические отношения.Под. ред. Р.Е.Елемесова.Алматы:Қазақ Университеті,2001.
3. Семенов К.А. Международные экономическое отношения:Курс лекций.-М.:Гардарика,1998.
4. Галенская Л.Н.Международное частное право. –Ленинград 1983.
5. Шайбеков К.А.Трудовое право Республики Казахстан.- Алматы,1996.
6. Тулегенова З.С. Трудовой договор по праву Республики Казахстан.- Алматы,1996.

Пән: Экономика
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:   
Жоспары

І Кіріспе

ІІ Негізгі бөлім
1. Халықаралық коммерциялық арбитраж - халықаралық дауларды шешудің
бір жолы ретіңде
2. Халықаралық коммерциялық арбитраждың қызметін реттейтін маңызды
актілердің мазмұны
3. Қазақстан Республикасының аумағында шетел коммерциялық арбитражының
шешімдерін тану мен орындау

ІІІ Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Халықаралық шаруашылықтардың өркендеуіне байланысты және өндірістің
даму барысында ие ғылыми-техникалық тұрғыдан қарым-қатынастық мемлекет
аралық ұйымдардың бірлесе жұмыс істеуінің барлығы арбитраждық тұрғыдан
өзекті даулы міселелердің туындауына негіз болады.Әр елдердің ұйымдары мен
фирмаларының бір-бірімен келісім жасаса отырып,әдетте арбитраждық
деңгейде шешілуін яғни қаралуын тиімді санайды,жалпы соттық қаралудан
ондағы екі жақты келістірулердің дұрыстығын тиімді санайды.Бірақта барлық
уақытта даулы мәселелердің келістіру негізінде шешу мүмкін болмайды.Осыдан
шығатыны даулы істердің құқықтық жақтарын қамтамасыз етуге көңіл
бөлінеді.Қазіргі өз ғасыры дәрежесіне сәйкес ғылыми-техникалық өркендеудің
барысында барлық уақытта қарым қатынастарының шеңберінің кеңейуіне
байланысты даулы мәселелер арбитраждық соттардың қаралуына тиісті яғни
мүдделі тараптармен беріледі.
Осы арбитраждық соттарда қаралатын даулы істердің өз деңгейінде
қаралуы, белгілі кепілдіктердің берілуі, екі мемлекеттердің экономикалық
ынтымақтасуына өркендеуіне ықпалын тигізбеуі және әсер етпеуі ескерілуі
басты назарға алынады.Бұнда сауда саттық қатынастарында арбитраждық
деңгейде даулардың тез және әділ шешілуі сауда саттық қатынастарының
өркендеуінде үлкен рөл алады.Осы тектес көптеген ұлттық және басқа елдердің
ұйымдарымен фирмаларының жасаған келісімдері арбитраждық деңгейдегі
тәртіппен қаралуына жатқызылады.Бұндай істер бойынша третейский судтардың
қаралуына жатқызуымыз яғни екі жақтық өзара даулы мәселелерін шешуге қалап
не таңдап алған аралық соттарын қарастырамыз,бұнда сот құрамын
тараптардың қалауы бойынша маманданған түрде анықталады.Енді жалпы
мемлекеттік соттардан айырмашылығы (третейский) яғни аралық сотта даулы
мәселенің қаралуы барысы тараптардың келісулері барысында
қарастырылады.Сауда саттық операцияларымен тұрақты айналысатын ұйымдар мен
фирмалар үшін даулы істердің жалпы соттарда қаралуымен салыстырғанда
арбитраждық соттардың қаралуындағы істердің тиімділігі жағынан
артықшылықтары барын тәжірибеде анықталған істер барысында аңғаруға
болады.
Бұл артықшылықтарға біріншіден аз уақытта қаралып шешілуі жалпы соттармен
салыстыра қарағанда.
Екіншіден істің қаралу мерзімінің тараптар жағынан келісім
негізінде шешілуі.
Үшіншіден арбитраждық соттардың шешімдері қайта шағым беруге
жатпайтындығында және де салыстыриалы түрде қарағанда шағымдаушы тараппен
екінші тарапқа көп шағандар әкелуінде яғни ескеретіні батыс елдерінде
соттық процесс барысында және де адвокаттарға көп шығындар жұмсалатындығына
қатысты.Арбитраждық соттардың құқықтық жоғары біліктілігі яғни абыройының
жоғары болуы,бұнда жалпы сот арқылы шешуге жатпайтын істерді қарайтын
қазылардың таңдап алуында және тағы ескеретіні даулы істерді не басқада
қаралатын мәселелерге қатысты өз ісінің маманданған тұлғаларының
таңдалуында.Және айырмашылығы даулы іс бойынша ұйымдармен фирмалардың
өзіндік мүддесіне байланысты, мүліктік үстемділігіне ескере отырып (екі
тараптық) бұлардан тыс арбитраждық сот құпия құрылады.Бұл соттар негізінен
сауда саттық аумағында және экономикалық қатынастарды яғни әр мемлекеттерде
орналасқан ұйымдармен фирмалардың арасындағы даулы істерге қатысты
құрылады.Арнайы тағайындалған шетел ұйымдарымен фирмаларының даулы істерін
қарайтын аралық соттарға қатысты халықаралық комициялық арбитраждық соттар
қарастырылған.Оған 1993 жылы РФ –нің осы бағытта қабылданған халықаралық
коммерциялық арбитраждар туралы заңын айтуға болады.Сыртқы сауда
қатынастарының тәжірибесінде көбіне арбитраждық келісімдердің заңдылық
сұрақтары туындайды яғни даулы істердің негізінде қаралатын жеріне
байланысты,қай мемлекетте құрылуына байланысты Францияда арбитраждық
келісімдерді мойындайды,яғни бұндай келісімдер негізінде сот процесінде
істің негізсіз тоқталуына қарсылық беруіне мүмкіндік береді.Ал шетелдік
арбитраждық шешімдерді мәжбүрлі түрде орындалуына не шешімнің орындалу
орнына байланысты азаматтық соттың төрағасының рұқсаты қажет етіледі.Ал
Германияда осыған ұқсас құқықтар қатынастар қолданылады.Англияда 1950
жылғы арбитраждық атты негізінде сот істі тоқтатуы мүмкін,арбитраждық
келісімдеріне қарамастан,яғни толық негізінде дәлелдері болса.Осы атта
белгіленген шетелдік арбитраждық шешімдердің мәжбүрлі түрде орындалуына да
қатысты,яғни арбитраждық келісімдер негізінде шешілсе.Ал АҚШ-да арбитраждық
келісімдердің заңдық күшінің мойындалуы өте қиын жолдармен іске асырылады
яғни негізінен шешімнің заңдық күшінің мойындалу барысы көбіне шетелдік
арбитраждық соттармен қарастырылған істер қиындық туғызады.Көбі негізсіз
деп табылғаны тәжірибеде көп кездеседі.Көп жақты конвенциялар барысында
арбитражға қатысты сұрақтар Б.Ұ.Ұ.-ң қамқорлығымен Нью-Йорк конвенциясында
1958 жылы яғни шетелдік арбитраждық шешімдердің мойындалуын және өз
уақытында орындауына қатысты талқыланған.
1986 жылы Б.Ұ.Ұ.-да коммециялық түрде халықаралық және құқықтық негізінде
сауда саттық арбитраждық заңы үлгі ретінде қабылданған.
Осы үлгі ретіндегі заң ұлттық акт ретінде Канадада, Австралиядада,
Нигериядада, Кипрде,Латвияда және басқада елдерде қолданылады. Ал РФ –да
халықаралық коммерциялық арбитраждық заңдарыда осы үлгіде қолданылады.

1. Халықаралық коммерциялық арбитраж - халықаралық дауларды шешудің бір
жолы ретіңде
Халықаралық сауда-экономикалық, ғылыми-техникалық шарттарды орындау
барысында тараптардын арасында даулар пайда болады. Бұл даулар көбінесе
шартта көрсетілген міндеттерді орындамауға байланысты туындайды.
Сыртқы сауда тәжірибесі көрсеткендей бұл даулардың көпшілігі
тараптардың өзара келісімдері арқылы шешіледі. Егер-де даулар тараптардың
өзара келісімдері арқылы шешілмесе, онда дау үшінші немесе арбитраж соттың
қарауына беріледі.
Халықаралық сыртқы саудада пайда болатын даулар екі түрге бөлінеді.
Ол бірнеше мемлекет арасында пайда болатын даулар, яғни үкіметаралық
экономикалық келісімдер орындалмағаннан туындайтын даулар. Бұл даулар
келіссөздер арқылы немесе үшінші мемлекеттің делдалдық қатысуымен шешіледі.
Сондай-ақ аралық немесе халықаралық соттарда шешіледі. Екінші шаруашылық
жүргізетін субъектілердің арасындағы туындайтын даулар. Олар аралық
соттарда егер келісімге ескертпе болған жағдайда қаралады. Ал егер ескертпе
болмаған жағдайда немесе екі тарап келіскен жағдайда дауларды жалпы
соттарда яғни мемлекеттік соттарда, жауапкердің немесе мүліктің тұрған жері
бойынша, сондай-ақ басқа соттылығы бойынша қарастырады.
Бұл жерде тағы бір айтатын жәйт - ол халықаралық арбитраж және
мемлекеттік арбитраж - әр түрлі ұғымды анықтайды. Халықаралық коммерциялық
арбитраж - ол халықаралық сыртқы саудада келіссөздерден туындайтын дауларды
қарайды. Ал мемлекеттік арбитраж ол мемлекеттің ішіндегі субъектілердің
арасындағы дауларды қарайтын сот. Халықаралық коммерциялық арбитраж
дегеніміз - ол түрлі мемлекеттерден шыққан тараптардың немесе шетелдік
элементі бар тараптардың арасындағы дауды тараптардың өздері тағайындаған
бейтарап арбитрлардың немесе арбитрдің шешу тәсілі. Оның шешімі міндетті
күшіне ие болады.
I Халықаралық коммерциялық арбитраждың жалпы мемлекеттік соттан
айырмашылыгы.
1) Халықаралық коммерциялық арбитражды тараптар өздері тағайындайды.
2) Халықаралық коммерциялық арбитражда дау жабық түрде жүргізіледі, ал
мемлекеттік сотта дау ашық және жабық түрде де жүргізіледі.
3) Халықаралық коммерциялық арбитражда даулар қысқа мерзімде шешіледі, ал
мемлекеттік сотта көптеген процедуралардан өту керек.
4) Халықаралық коммерциялық арбитраж дауды өздерінің жеке ережелерімен және
тараптардың келіскен материалдық құқықтарымен шешеді, ал мемлекеттік сот
өз елінің материалдық құқығына жүгінеді.
Арбитраждың тағы бір ерекшелігі оған шағым талап қоюға болмайды.
Арбитраждың шешімі міндетті күшке ие және соңғы шешім болып табылады, оған
шағым жасалмайды. Дауды шешу үшін үшінші сотқа беру кезінде арбитраждық
келісім керек. Арбитраждық келісім - тараптардың арасында нақты құқықтық
қатынасқа байланысты өзара туындаған немесе туындауы мүмкін белгілі бір
немесе барлық дауды оның шарттың немесе керісінше сипатына қарамастан
арбитражға беру туралы келісім. Арбитраж туралы шарттар қойылған келісім
арбитраждық ескеру деп аталады. Ескеруде тараптар дау туындаған кезде
қандай арбитражға жүгінетінін және қандай тәртіппен қарайтынын көрсетеді.
Арбитраждық келісімнің ерекшелігі ол тараптар үшін міндетті және сол
көрсеткен арбитражға ғана жүгінеді. Халықаралық сыртқы сауда тәжірибесінде
арбитраждық келісімінің заңды күші туралы сұрақтар туындайды. Мысалы:
Францияда сотқа қарсылық білдіре алатын, сотта істі қысқартуға келісім
беретін арбитраждық келісімдер танылады. Сондай-ақ шетел арбитражының
шешімін орындау үшін оның орындалуы тиісті жердің азаматтық сот өкілінің
үкімі қажет.
Жалпы, арбитраждық келісім өзіндік автономиялық заңды күші бар
келісім. Яғни, бұл дегеніміз арбитраждық келісімінің растығы жасалған
шарттың растауына байланысты емес.
1958 жылғы Шетел арбитражының шешімін тану және орындау туралы Нью-
Йорк конвенциясы және 1961 жылғы Сыртқы сауда арбитражы туралы Еуропалық
конвенцияға сәйкес арбитраждық келісім жазбаша жасалған ескерту, сондай-ақ,
тараптардың арасында хат, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Халықаралық коммерциялық арбитраж
Халықаралық арбитраждық органдардың түрлері
Арбитраждық процесс
Аралық сот
Қазақстан Республикасының сот жүйесіндегі аралық соттың рөлі
Халықаралық дауларды реттеу әдістерінің түрлері
Төрелік келісім – дауды шешудің негізі ретінде
Мемлекетаралық экономикалық дауларды шешудің құқықтық аспектілері
Қаржы нарығы: арбитраж және нарық тиімділігі
Аралық соттардың құзыретін шектеу
Пәндер