Ауру-дәрігер-науқас арасындағы қарым-қатынас,науқастың алған еміне қанағаттануы

Пән: Медицина
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 13 бет
Таңдаулыға:

«Астана» Медицина Университеті АҚ

$C:\Users\Белла\Desktop\Новая папка\Асик 15.jpg$

Тақырыбы: Ауру-дәрігер-науқас арасындағы қарым-қатынас, науқастың алған еміне қанағаттануы

Маденова. Б. А

Оспанова. А

208-ОМ

Кенжегалиев. Қ. А

Жоспар:

Кіріспе.
Негізгі бөлім

а) Ауру - дәрігер- науқас арасындағы қарым - қатынас. Науқастың алған еміне қанағаттануы.

ә) Науқас- дәрігер- науқастың туыстары арасындағы қарым- қатынас.

б) Науқасқа диагноз бен прогнозды жеткізу

в) Науқастың психологиялық тұрғыдан өзін-өзі емдеуі.

Қорытынды.

Қолданылған әдебиеттер.

Кіріспе

Медицина жолына түсіп жатып ойланып көр-

cен күні, түні ұйқысыз, демалыссыз еңбек ете

аласың ба; науқастардың жағымды, бірде

жағымсыз әңгімелерін естейсің бе; қан мен

жараны көруге, күміскі іске шыдайсың ба;

Кейде қолыңнан ешқандай көмек келмесе

бірақ әйтеуір науқасқа рухани қол ұшын

бере аласың ба? . . . Егер осы істерді істей алсаң, онда саған тек қана -ақ жол !

И. П. Вагнер.

Мамандық таңдау өмір жолының дұрыс таңдауына тең. Атақты Дагестан дәрігері Ибрагим Ахмедханович Шамовтың айтуына қарағанда « Оның анасы -дәрігерлік жұмыс -ең оңай таңдау деп айтқан екен. Оның оңайлығы соншалықты, тіпті шалорақпен жайлаудан шөп орудан оңай депті. Содан Ибрагим Шамов-мен медицина атты жолға түстім дейді. Бірақ ол өмір бойы өкініпті. Неге дейсізбе? Медицина таңдағанына ма? - Жоқ. Медицина сонау ұзақ алыс сапарға алып барар жол екені, ал жолда бір сәттік демалыстың болмауы, білім нәрін әрқашан іздеумен күн өтетіндігі, ең қиыны науқастың көңіл кілтін тауып, ашық араласуға тура келетіні - бұл факторлардың барлығы медицинаны оңай профессия деп айту бұрыс пікір екенін көрсетеді. Міне осы сәтке өмір бойы И. Шамов өкініп келген.

Медицинаны таңдаған адамдар өзінің қалаған көп нәрсесінен бас тартуына тура келеді деді. Бірақ дәрігердің өзіне деген сенімділігі мен алдына қойылған мақсаты әлбетте болуы керек . Дәл осы жайттар бойынша 1977 ж Польшада өткізілген сұраунама кезінде 88 % дәрігерлер- дәрігерлік профессияның бетпердесі- өзіне сенімділігінде деп таныған.

Дәрігерлік мамандығының басты ерекшелігі- оның адамдармен қарым -қатынасы жоғары дәрежеде болуында. Гиппократтың айтуы бойынша « Бірінші кезекте ауруды емес, науқасты емдеу керек дейді. Шын мәнінде - дәрігер-науқас пен ауру арасындағы адам болып табылады. Ол екі жақтың да тілін тауып, ымыраға, яғни бірлікке келтіру керек. Осы көзқарастардың барлығы - ұсынылып отырған баяндамада әр ойлы ситуациялық жағдай мен есептер арқылы, көрнекті суреттермен түсіндіріледі. Негізгі мақсаты: Болашақ дәрігерлердің науқастармен қарым-қатынасын орна

Ауру - дәрігер -науқас арасындағы қарым- қатынс . Науқастың

алған еміне қанағаттануы .

Адам жанын емдемей, оның тәнін

емдей алмайсың.

Сократ

Әр түрлі кәсіптегі дәрігерлердің басты мақсаты- науқасты емдеу болып табылады. Сол үшін бірінші кезекте дәрігерлердің науқаспен қарым-қатынасын қарастырайық.

Адам баласының басынан әр түрлі ауруға шалдығу қауіпі бар, олар жеңіл және ауыр, қысқа мерзімді және ұзақ мерзімді болуы мүмкін. Жедел өтіп кететін аурулар кезінде науқастар кейіннен қайталануы болмайды. Ал егерде ауыр өтетін, ұзақ мерзімді ауру болатын болса, онда науқас төсек тартып, қоғамнан алшақтай бастайды.

Науқас- дәрігерден бір үмітті күтеді. Одан ыстық лебіз сезінгісі келеді. Ал дәрігер болса осы науқастың көңіл кілтін тапсам деп күтеді.

Атақты дәрігер емші Абу-ль- Фараджу кез- келген ауру кезінде 3 күш болады дейді. Яғни:

Ауру
Дәрігер
Науқас

«Маған үшеуің бері қараңдар- мен, сен және ауру. Сол үшін науқас сен маған бет бұрсаң біз екеуміз ауруды жеңеміз. Ал егер ауруға бет бұрсаң мен шетте қалып, ешбір көмек көрсете алмаймын. Осы сөздерді науқасқа түсіндіріп, жаймен айтсаң- сенің бірінші емің болмақ дейді.

Дәрігерлердің көңіл аудармашылығы науқастардың дәрігерлерге деген сенімін жоғалтады. Бұл жайтты төмендегі ситуациялық жағдаймен түсіндірейік.

№ 1 ситуациялық жағдай.

Айман Бердібаева дәрігер баяндап берді:

«Бір күні мен қарайтын палатада жататын науқас бас дәрігерден, басқа дәрігердің қарауындағы палатаға өткізуін сұрапты. Ертеңіне бас дәрігер мені алдына шақырып, болған жайтты айтып берді. Сөйтсем науқас бұлай депті:

« Осы да дәрігер ме? Ол менің алдыма алғашқы рет келді, менің оған айтарым көп еді, ол тіпті 2 мин отырмай, өзінің жұмыстарымен айналысып кетті »

С одан кейін мен өз қателігімді түсіндім. Менің қателігім - науқастың көңіліне қарамағанымда еді. Ертесі күні менің ол науқасқа сезімім артып, оны өзіме жақын ұстап, әңгімелесетін болдым ».

Бір науқас төсек тартып жатқан науқастың алдына келген дәрігерді, өзінің балалық шағына теңейді екен: «анасы үйде - ешқандай қауіп жоқ, егер қауіп төнген жағдайда - анасы бар - барлығын жеңеді» - деп сенеді.

Дәрігердің науқасқа қандай қарым- қатынас корсетуі маңызды мәселе. Ежелгі Иран дәрігер философтары : «Дәрігердің 3 түрлі құралы » бар .

1. Сөз. 2. Өсімдік. 3. Пышақ.

Олардың айтуына қарағанда сөз бен пышақтың таразыдағы салмағы теңбе- тең. Сөз- науқасты баурап алып жанын емдесе, кейде пышақ секілді тірідей қадалады. Кейіннен бұл пікірге біршама қарсы пікірді дәрігер Парацельс білдірді.

«Terapia est in herbis et lapidibus»

«Дәрігердің 3 түрлі құралы » бар.

1. Өсімдік. 2. Сөз. 3. Минерал.

Дәрігер науқасқа айтқан сөз, оның тек жанын емес, сонымен қатар тәнінде емдеуі мүмкін.

Эмоционалдық тұрақтылық дәрігердің науқаспен қарым- қатынасында ешқандай жан- жалдың болмауына және науқаспен түсінушілікке қажет.

Дәрігердің эмоциональды әсерлері тек қана науқастың дәрігерге деген сенімділігін жоғалтады. Науқас бұл жағдайда қорқады, алаңдайд және сенімсіз болады. Керісінше дәрігердің жан дүниелік тепе - теңдігі оның байсалды, кеңпейілдікке науқастың дәрігерге деген сенімділігіне себеп болады. Сонымен қатар науқас дәрігермен сенімді қарым- қатынас құрауға болады.

Дәрігердің коммуникативті компатенттілігі дегеніміз - профессианальды маңызды саласы. Дәрігер әрқашанда науқастармен, оның туыстарымен, медицина жағынан - мейірбикеден бастап, бас дәрігерге дейін қарым- қатынаста болуы тиіс. Дәрігердің коммуникативті компотенттілік емес қылығы диагностикада мен емдеу процесінде кедергі келтіреді.

Жақсы психологиялық контакт, дәрігерге науқас туралы көбірек мәлімет алуға көмектеседі. Дәрігер науқастармен көп қарым- қатынаста болса, соншалықты науқастардың дәрігерге деген сенімділігі артады, яғни алдағы қиын жағдайды ұтуға мүмкіншілік туады.

Ситуациялық есептер.

№ 1. Дәрігер науқасқа консультация беріп отыр. Науқастың айтуы бойынша: ол 10 ж бері стенокардиямен аурады. Ал стенокардияның белгілері: семіздіктің, қант диабетінің болуы және де бұл ауру темекі шегетін, арақ ішетін адамда кездеседі.

Дәрігердің тексеруінен кейін науқаста бұл белгілердің біреуі де кездеспеген болып шығады. Сонымен дәрігер қайта тексере келе, диагноз қояды. Сөйтіп науқасқа айтады:

--- Сіз диагноз бойынша стенокардиямен ауырмайсыз. Өйткені бұл аурудың белгілері жоқ. Тексерістен өткеннен кейін сізде диафрагманың асқорыту жүйесіндегі жарасы байқалды . Науқас :

--- Қалайша? Менің асқазаным да, диафрагмам да ауырмайды, менің жүрегім ауырады. Мен бұған толық сенімдімін.

Дәрігер қанша тырысқанымен науқасты седіре алмады.

Осы жағдайда дәрігер не істеуі керек? Науқасқа стенокардияға қарсы дәрілердің көмектеспейтінін қалай түсіндіру керек және науқастың дәрігерге деген сенімін қалай арттыруға болады???

№2. Бір күні терапевтке жүйкесі тозған науқас келіп, өзінің простата аденомамен ауыратынын айтады. Ал терапевт оны дәрігер урологқа жібереді. Дәрігер урологтың тексерісінен кейін оған операция жасау керек деген шешімге келеді, бірақ науқастың қанында гемоглобин төмен болып шығады. Сол себепті дәрігер уролог науқасты терапевтке «гемоглабин жоғарылату керек. Мен 1 аптадан кейін операция жасаймын » деп, анықтама беріп жібереді. Сөйтіп алдында келген науқасқа терапевт гемоглабинді көбейту үшін, дәрі тізімін жазып береді. Ал науқас болса, дәрігерге суық қабақ танытып:

Бұл дәрілерді алуға менін, қаражатым жоқ, және күнде маған тамақ пісіріп беретін жұбайым да, балам да жоқ. Сол себепті сіздер маған дәріні тегін берулеріңіз керек деп, талап қояды.
Ал терапевт: - Бұл дәрілерді бізге тегін бермейді -деп түсіндіргенімен, ол түсінбейді. Осы кезде келген дәрігер уролог қатты қабақ танытып :- Сен бұл дәрілерді өзің алуың керек деп- науқасқа қатты сөйлейді. Ал науқас болса урологтың айтқанын тыңдап, дәрілердің тізімін алып шығып кетеді. Осы жағдайдан кейін бізді толғандыратын 3 сұрақ туады. ?

1. Науқасқа жылы қабақ танытқан дәрігер терапевтің қарым- қатынасы дұрыс па?

2. Науқасқа суық қабақ танытқан дәрігер урологтың қарым- қатынасы дұрыс па?

3. Науқастың дәрігерлермен қарым-қатынасы дұрыс па?

№ 3. Дәрігер күні бойы жұмыстан шаршап келді. Кешке үйіне келіп жанұясымен тамақтанып, теледидар көріп отырғанда - үйге көрші 48 жастағы әйел келді.

Ол автоаварияға ұшырап - миынан да зақымданған. Ауа- райының бұлттануына байланысты науқастың черепной қан қысымы көтеріліп, басы ауырғандықтан науқас көрші дәрігерге келген. Дәрігер науқасты үйге кіргізіп, оның қан қысымын алшеп қарады, Бірақ оның жүзінен жақтырмашылық пен шаршау байқалатын. Сол үшін науқас оған ештеңе деп сөйлей алмады.

Сұрақ:

? 1 . Дәрігердің көрсеткен лебізі дұрыс па?

2 . Науқастың мінезі дұрыс па?

$C:\Users\Белла\Desktop\Новая папка\Асик 11.jpg$

Науқас- дәрігер- науқастың туыстары арасындағы қарым-

қатынасы.

Н ауқасты жылы лебізбен ілтипатпен

баурап ал, бірақ ең маңыздысын ұмытпа?

Яғни ауру оған қорқыныш ұялатпасын.

Гиппократ.

Медицина саласының қарқынды дамуына байланысты қоғамда дәрігердің науқасқа көмек көрсету мүмкіндігіде артты.

Медицинадағы деонтология әдебиетінде өте үлкен көңіл 3 факторға жіктеледі.

1. Дәрігер- науқас. 2. Дәрігер- ұжым. 3. Дәрігер-науқастың туған-

туыстары

Бастапқы 2 фактор медицинаның деонтология саласындағы жетілмген бөлігі болып табылады.

Дәрігердің науқастың туған - туыстары мен қарым- қатынасы дұрыс болмауынан медициналық көмекке көптеген арыздар кеп түсуде. Арыздың көп түсуі - қазіргі таңда дәрігер науқастың туған-туыстары арасындағы мәселені ушықтыруда. Профессор И. А. Камирский: « «Қоғамда науқас-дәрігер- қарым -қатынасына науқастың туған -туыстарының қарасы 2 түрлі болуы мүмкін»дейді.

Жылы қабақ таныту.

Олар науқасқа жан ашумен қарайды.

Дәрігермен, мейірбикемен бірге отырып, науқастың сауығуына көмектеседі.

Суық қабақ таныту. Олар да науқасқа жан ашумен қарайды.

Бірақ дәрігердің ауруға қарсы тұру үшін көрсеткен нұсқаулары мен келіспецді. Осы кезде науқас туыстары мен дәрігер арасында кекілжің туады.

Орыс психологы Николай Михайлович Амосов. Дәрігер - науқас туыстарымен қарым- қатынас жасағанда 4 қасиетке ие болуы керек. Олар: шыдамдық, ұстамдылық, адамгершілік пен сенімділік.

Дәрігер- науқас туған- туыстары арасындағы кекілжіңнің тууын №2 ситуациялық жағдайдан көруге болады.

Ауруханаға 12 жасар қыз септикапиямиямен, яғни қан зақымдануымен түсті. Бірақ сәттің ішінде дәрігерлер жиналып, науқасқа операция істейміз деп шешті. Операциядан алдын-ала науқас туыстарымен келісім қағазына қол қойылады. Қыздың жағдайы өте ауыр болғандықтан, оны құтқара алмайды. Науқас дүние салғаннан кейін, 2 ай өтіп науқастың ата-анасы денсаулық сақтау министрлігіне арыз жазды. Содан соң арнайы комиссия құрылып, тексеру кезінде науқастың анасының бір ғана реніші болғандығы анықталды. Арыз төмендегіше жазылған еді:

Менің арыз жазғанымның басты себебі-дәрігерлердің бірде -бір рет алдыма келіп, қызымның ауыр жағдайын түсіндіріп, бір ауыз жылы сөзз айтып жылытпағаны. Олар маған өте суық қабақ танытты-бір түйір қағазға А. К. қыз қайтыс болды деген анықтама ғана берді»- деп жазды ана жүрегі. Бұл мәселенің ушығуына кім кінәлі? Профессор - хирург Е. А. Вагнер дәрігер- науқас туыстары арасындағы қарым- қатынастың 2 формасын ұсынады. Мысалы: Егер науқастың жағдайы ауыр, 1 ай көлемінде ғана өмірі қалады. Сіз бұл жайтты науқас туыстарына қалай жеткізесіз? Таңдаңыз.

форма:Біз дәрігерлер қолымыздан келгенін істейміз. Бірақ ажал аяқ асты емес пе? Науқастың жағдайы ауыр, сол үшін оған жылы қабақ танытып жанында туыстары бар екенін сезіндіріңіздер.
форма: Науқастың жағдайы туралы бірде-бір хабар айтпай, қайтыс болғаннан кейін жай ғана анықтама қағазын беру.

№3. Ситуациялық жағдай.

Анколог- дәрігер алдына ауыр науқас келеді. Оның ешқандай досы ағайын- туыс жоқ. Науқастың жағдайы ауыр, 1 ай көлемінде ғана өмірі қалды. Науқас дәрігерден шындықты айтуын және де қанша өмірі қалғанын сұраумен әуре. Жалынды?

Сұрақ: Айтыңызшы егер сіз осы дәрігердің орнында болсаңыз не істер едіңіз? Себебі дәрігер шынайы өмірде осы бір істеген қателігі үшін-өзін-өзі өлтіріпті.

Қорытынды

Біз бұл баяндамада бір үндеуге ғана негізделдік, яғни «Дәрігер мен науқас арасындағы қарым- қатынасты орнату, сонымен қатар науқастың алған еміне қанағаттануы » .

Науқас түрліше жағдайда болуы мүмкін ашушаң, жайдарлы, тұйық,

бірде сабырсыз. Ал дәрігер болса осы жағдайдың барлығында науқастың көңіл кілтін табу керек. Сол себепті біз осы баяндамамызда дәрігер мен науқас арасындағы түрлі жағдайлардағы есептерді қарастырдық.

Орыстың хирург -профессоры Е. А. ВАГНЕР дәрігерлердің әрқашанда бойында 3 қасиет болу керек деп айтты: 1. Ар - ождан 2. Намыс,

3. Міндет. Осы үшеуін адамгершілікке біріктіреді. Егер дәрігер бойына осы 3 қасиетті сіңдіре алса, ол әрқашанда науқастың көңіл кілтін таба алады. Сол кезде науқаста өзінің алған еміне қанағаттанады.