Пара берудің криминологиялық сипаттамасы

Пән: Құқық, Криминалистика
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 39 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы білім және ғылым министірлігі

«»колледжі

“ ” факультеті

“” кафедрасы

КУРСТЫҚ

ЖҰМЫС

«пәні»

Тақырыбы: «Пара беруді анықтаудың әдістемелері»

Тексерген:

Орындаған:

Мазмұны

Кіріспе . . . 4

1. Пара беруді анықтаудың әдістемелері . . . 4

2. Пара берудің қылмыстық-құқықтық және криминология -лық сипаттамасы . . .

2. 1. Обьективтік белгілері . . .

2. 2. Субьективті белгілері . . . 2. 3. Криминологиялық сипаттамасы . . .

3. Пара берудің криминологиялық сипаттамасы . . .

3. 1Жалпы сипаттамасы . . .

3. 2. Ерекшелігі, тәсілі және механизмі . . .

4. Пара беруді ашу әдістері . . .

4. 1. Алғашқы оперативтік іс-әрекет . . .

4. 2. Кейінгі оперативтік іс-әрекет . . .

Қорытынды . . .

Кіріспе

Тәуелсіз Қазақстан Республикасының саяси, экономикалық және әлеуметтік тұрғыдан даму, өркендеу процесі берік орын алады. Елімізде жылма-жыл алға өрлеушілік, дүние жүзілік деңгейге көтерілуге қадам басқандық айқын көрініс беруде. Тәуелсіздік алғаннан бері көптеген реформалар жүзеге асты. Мемлекетімізде екі мәрте 1993 және 1995 жылдары конституция қабылданды. Мемлекетіміздің құқықтық негізі берік орнады. Осы аз уақыт ішінде Қазақстан Республикасында көптеген кодекстер - қылмыстық, қылмыстық атқару, әкімшілік және т. б. қабылданды. Осындай заңдылық нормалардың қабылдануы құқық бұзушылықтың алдын алуға және қылмысты құбылыстар мен пәрменді күрес жүргізуге құқықтық негіз жасап берді.

Мемлекеттік саясатты, экономиканы елдегі тұрақтылық пен тыныштықты сақтауда, құқықтық тәртіп пен заңдылықтың нығаюында мемлекеттік қызметшілердің лауазымды тұлғалардың атқаратын міндеті өте зор. Қазақстан Республикасының президенті Н. Ә. Назарбаев «Қазақстан - 2030» атты халыққа жолдауында мемлекеттік қызметшілердің қызметіне ерекше мән беріп, олардың патриоттық, әділетті, өз ісін кәсіби жетік білетіндігінің, мемлекеттік қызметші деген жоғарғы мәртебелі атаққа кір келтірмей, әділетті әрі патриоттық сезімге толы жігерлікпен қызмет атқаруын одан әрі өрістету мемлекетіміздің стратегиялық міндеті деп атап көрсетті. Елімізде қабылданған «Мемлекеттік қызмет туралы», «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы» заңдарда мемлекеттік аппарат қызметінің бір қалыпты, дұрыс, заңды қызметіне кедергі келтіретін құбылыстарға қарсы құқықтық шаралардың түрі саралап көрсетілген. Бірақ та сот, тергеу тәжірибесі көрсетіп отырғандай мемлекеттік Өкімет және басқару билігі саласында, сыбайлас жемқорлыққа байланысты қылмыстар әлі де баршылық. Сыбайлас жемқорлық қылмыстардың ішіндегі ең қауіптісі пара беру болып табылады.

Тамырын тереңге жіберген бұл құбылыс қоғамды қылмыстыққа бой алдырады, мемлекетіміздің қарқынды дамуына кедергі келтіруде. Елдегі пара берудің етек алып кетуінің тағы бір қауіптілігі мұндай құбылыс ұлтты моральдық жағынан аздырады, жұртшылықтың мемлекеттік өкімет және билік органдарына сенбеушілігін, құқық қорғау органдарының қызметін бағаламау, олардың жұмысына көмектеспеу, мемлекеттегі құқықты қорғаудың рөлін мүлде теріс бағалау сияқтя көзқарастардың дамуына жол береді.

Пара беру мәселесі қылмыстық құқық теориясында көптен бері зерттеліп келе жатыр. Пара берудің ұғымы, белгілері, түрлері, олардың ұқсас қылмыстардан айырмашылығы, пара беру қылмыстарының басқа қылмыстармен жиынтығы пара беру құрамдарының ауырлататын, өте ауырлататын белгілерін ашу сияқты мәселелерді арнайы, жан-жақты зерттеу обьектісі болмаған.

Бұл мәселелерге арналған бірлі-жарым ғылыми мақалалардан басқа республика көлемінде осы проблеманың табиғатын айқындайтын, оның ішінде мемлекеттік тілде жазылған іргелі еңбектер жоқ. Жоғарыдағы тұжырымдамадан туындайтыны қылмыстық құқық саласында ауыр қылмыстардың бірі болып табылатын пара беру мәселесі ерекше маңызға ие.

Мен осы курстық жұмыста осы құбылыспен күрес проблемаларының айқындауға тырысамын. Заман өзгерген сайын, заң да, қылмыстық пара беру құрамы да өзгереді. Оларға жаңа баға беруді, саралауды өмір талап етеді. Осыған байланысты зерттеліп отырған «Пара беруді анықтаудың әдістемелері» атты тақырып теориялық және практикалық жағынан да өте өзекті болып табылады. Өйткені пара беруді анықтаудың әдістерінің ерекшеліктері, олардың түрлерінің жекеленген белгілерін талдау, пара беру қылмысын саралаудың қылмыстық құқықтық ерекшеліктерді, пара беру қылмыстары үшін тағайындалатын жаза түрлерінің ерекшелігін зерттеу тақырыптың өте өзекті екендігін көрсетеді.

Осы курстық жұмыста тереңірек зерттеу мақсатына жету үшін пара беру құрамының белгілеріне жаңаша талдау жасап, оны анықтаудың методологиялық ғылыми негіздеріне белгілеу, пара берудің жекеленген түрлеріне тән белгілерді анықтау, осы тұрғыдағы заңдарды жетілдіруге ғылыми ұсыныстар жасау мәселелерін жан-жақты қарастырамын.

Осы курстық жұмыстың негізгі мақсаты қылмыстық жауаптылықтың теориялық проблемасын кешенді түрде зерттеп, пара беруге байланысты қылмыстық заңдарды жетілдіру бағытында ұсыныстар жасап, зерттеліп отырған тақырыпқа байланысты қылмыстық заңды теориялық және практикалық тұрғыда қолданудың бірегей жолын іздестіріп, оны дамытуға мүмкін болатын жағдайларды көрсету болып табылады.

2. 1. Пара берудің обьективтік белгілері

Қылмыстың объективтік жағы болып мемлекеттік қызметер атқаруға уәкілетті адамға немесе оған теңестірілген тікелей немесе делдал арқылы пара беруі танылады. Аталған қылмыс құрамы формальды болып табылады. Пара беру лауазымды адамның параны толық немесе жарым - жартылай алғанына қарамастан немесе сол пара берушіге қажетті жағдайларды толық түрде орындалуына байланысты болмаса да, яғни сол параны берген сәттен қылмыс аяқталған болып саналады.

Егер мемлекеттік қызметер атқаруға уәкілетті адамның немесе оған теңестірілген адамның пара берушімен пара алуы туралы келісім жоқ болса немесе параны қабыл алмаса, мұндай жағдайда пара беруге оқталу, не Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексінің 349 бабымен көзделген параға немесе сатып алуға арандату болып табылады.

Парақорлық үшін жауапкершілік жөніндегі заңдарды соттардың қолданылуы туралы Қазақстан Республикасының Жоғары Сот Пленумының 1995 жылғы 22 желтоқсандағы №9 қаулысында «Мемлекеттің, қоғамның немесе ұйымдардың басшылары қызметі бойынша бағынышты адамдарға басқа лауазымды адамдарға пара беру жолымен ойланған әрекетке немесе әрекетсіздікке жетуге тапсырма берсе, ондай адамдар пара беруші ретінде жауапқа тартылады». Пара үшін ойлаған әрекеттерді орындауға келісімге келген және параны табыс еткен қызметкер параны беруге қатысушы ретінде жауапқа тартылуы тиіс. Егер аталған адам жүктелген істің сипатын біле тұрып, тек параны апарып берсе, оның әрекеті парақорлыққа делдал ретінде сараланды деп түсіндірілген.

Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексінің 313 бабымен көзделген «Парақорлыққа делдал болу» қылмыс құрамының объектісі және оның қылмыстың заты толық түрде пара алудың объектісі мен қылмыс затымен ұқсас болып келеді.

Парақорлыққа делдал болудың объективтік жағы екі нысанмен сипатталынады:

1) Пара алушыға және пара берушіге пара алу мен беру туралы олардың арасындағы келісімге қол жеткізу.

2) Пара алушыға және пара берушіге пара алу мен беруді іске асыруға жәрдемдесуі.

Парақорлыққа делдал болудың осы екі нысанның белгілерімен не болмаса біреуінің болуымен де сипатталады.

Пара алушы мен пара берушінің параның беруі және оның алынуы туралы келісімге келуі белгілі бір сөз байласу, кездесулер, келісімдік сөз байласу, осы делдал арқылы жүзеге асырылады.

Парақорлыққа делдал болудың нысандары, қылмыстың аяқталу белгілеріне байланысты айырмашылықтарға ие болып отыр. Делдал болудың бірінші нысаны бойынша, пара алушыға және пара берушіге пара алу мен пара беру туралы олардың арасындағы келісімге қол жеткізген сәтінен қылмыс аяқталынған деп есептелінеді. Сонымен қатар, пара беруші, пара алушыға пара бергендігі не болмаса бермегендігінің маңыздылығы ескерілмейді.

Парақорлыққа делдал болудың екінші нысаны бойынша пара алушыға және пара берушіге пара алуы мен беруін іске асыруға жәрдемдескен сәтінен, яғни параны алғаннан бастап қылмыс аяқталған болып ескерілінеді.

Парақорлыққа делдал болуда, параны алуға немесе беруге қатысушыдан айырмашылығын білуіміз қажет. «Делдал» яғни сөздің мазмұны бойынша пара беруші немесе пара алушымен тікелей қарым - қатынасқа түсіп өзара келісімге келтіруші ретінде көрінеді. Қатысушы, пара беруші немесе пара алушының жағынан шығатын адам. «Парақорлық үшін жауапкершілік жөніндегі заңдарды соттардың қолдану тәжірибесі туралы» Қазақстан Республикасының Жоғары Сот Пленумының 1995 жылының 22 желтоқсанындағы №9 қаулысында параны беруді немесе алуды ұйымдастырып, бұған біреуді итермелеген немесе параны алуға, беруге көмектесуші болған әрі бір мезгілде делдал міндетін атқарған лауазымды адам немесе басқа адам параны беруге немесе алуға қатысқаны үшін жауапқа тартылады. Мұндай қатысушының әрекетін саралау жөніндегі мәселе оның пиғылына, пара берушінің немесе пара алушының қайсысының мүддесі үшін, кімнің жағында болғанына қарай шешілуі тиіс. Мұндай жағдайда оның әрекетін парақорлыққа делдал болу үшін жауапкершілік белгіленген бап бойынша қосымша саралаудың қажеті жоқ деп белгіленген.

Қазақстан Республикасының 1999 жылдың 23 тамызынан № 453-1 «Мемлекеттік қызмет туралы заңы » 1 бабы келесі түсініктемелер береді:

Лауазымды адамдар - тұрақты, уақытша немесе арнаулы өкілеттік бойынша өкіметтің өкілі қызметін жүзеге асырушы не мемлекеттік органдарда, сондай - ақ Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде, Қазақстан Республикасының басқ да әскерлері мен әскери құралымдарында ұйымдастырушылық - әкімшілік немесе әкімшілік - шаруашылық қызметтерді орындаушы адамдар деп танылады.

Саяси мемлекеттік қызметкер - саяси мақсаттарды жүзеге асыруда жауаптылыққа ие және оның тағайындалуы мен жұмыстан босатылуы саяси айқындаушы мінезі бар мемлекеттік қызметкер болып табылады.

Сол заңның 7 бабына сай мемелекет қызметкерлерінің саралануына келесідегідей саяси лауазымдар кіреді:

Қазақстан Республикасының президенті мен оның орынбасарларымен тағайындалған.
Қазақстан Республикасы Парламентінің палаталары, Парламент депутаттарының Төрағалары мен олардың орынбасарларымен тағайындалған.
Конституцияға сәйкес Президент пен Үкіметтің өкілдері [15] .

Орталық атқару органдары мен ведомтволардың бастықтары.

Аталған қылмыс құрамының субъектісі болып - мемелекет қызметтерін атқаруға уәкілетті адам немесе оған теңестірілген адам болып танылады. Егер субъект пара алу мақсатында өзін жалған түрде лауазымды тұлға ретінде көрсетсе оның әрекеті пара беруге айдап салу ретінде дәрежеленеді.

Қазақстан Республикасының 1998 жылғы 2 шілдесінен «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы» №267 - 1 заңының 3 бабында сыбайлас жемқорлықпен байланысты құқық бұзышылықтардың субъектілері белгіленген.

Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексінің 311 бабымен көзделген «Пара алу» қылмыс құрамының субъективтік жағы тікелей қасақаналық болып табылады. Субъект пара алуы туралы білуі және оны алуды тілеуі қажет. Сонымен қатар кінәлі аталған әрекеттерді орындалмағандығы үшін пара алуы қажет екендігі туралы ниеті қамтылуы тиіс.

2. 2. Пара берудің субьективтік белгілері

Субъективтік жағынан ең бастысы, лауазымды адамның пара алуға өз еркі болғандығын анықтауымыз қажет. Егер лауазымды тұлғаға қамқоршылығы үшін өз еркімен тыс келісімсіз пара ұсынылса пара алудың белгілерін құрамайды.

Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексінің 311 бабы екінші бөлігі дәрежеленген қылмыс құрамы, яғни лауазымды адамның нақ сол әрекеттерді жасауы, сол сияқты заңсыз іс - әрекет (әрекетсіздігі) үшін пара алуын белгілейді. Заңсыз іс - әрекет деп мемлекеттің заңды мүдделерін бұза отырып теріс әрекеттер жасауын айтамыз. Егер заңсыз іс - әрекеттер қылмыс болып танылса, ондай жағдайда осы әрекеттерді 311 баптың екінші бөлігімен және Қылмыстық Кодекстің сәйкес баптардың жиынтығымен (тонау, қызмет өкілеттіктерін теріс пайдалану, қызметтік жалғандық жасау көрінеу заңсыз қылмыстық жауаптылықтан босату және тағы да басқа) дірежеленуі тиіс.

Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексінің 311 бабы үшінші бөлігі жауапты мемелекеттік лауазымды атқарушы адам жасаған әрекеттер үшін қылмыстық жауаптықты көздеген.

Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексінің 311 бабы төртінші бөлігі пара алудың дәрежеленген белгілерін көздеген:

қорқытып алу жолымен
адамдар тобы алдын ала сөз байласып не ұйымдасқан топ
ірі мөлшерде
әлденеше рет жасалса

Қазақстан Республикасының Жоғарғы Сот Пленумының 1995 жылғы 22 желтоқсандағы №9 қаулысының сегізінші тармағы «Лауазымды адамның пара берушінің заңды мүддесіне зала келтіретін әрекеттер істеленетінін айтып қорқыту әрекеттерін жасап пара талап етуі немесе соңғыны өзінің құқықтық мүдделеріне тиетін зиянды зардаптар болдырмау мақсатында пара беруге мәжбүр болуы жағдайына жеткізу» - параны қорқытып алу арқылы алу деп танылады деп жазған.

Адамдар тобы алдын ала сөз байласып немесе ұйымдасқан топтың түсінігі Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексінің 31 бабында белгіленген. Жоғарыда аталып өткен Қазақстан Республикасының Жоғарғы Сот Пленумының 1995 жылғы 22 желтоқсандағы №9 қаулысының алтыншы тармағына сәйкес «лауазымды емес адаммен келісіп пара алған лауазымды адамның әрекеті бір топ адамның алдын ала келісіп пара алғаны ретінде бағаланбайды». Сондықтан адамдар тобы алдын ала сөз байласып немесе ұйымдасқан топ иелері тек лауазым иелері болуы тиіс.

Осы қылмыстың құрамына кіретін субъектілер лауазымды адам болып танылмаса, олар Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексінің 27 бабына сілтене отырып, пара алуда қылмысқа қатысушы болып танылады. Қылмыс аяқталған болып, параны ең болмағанда бір лауазымды адамның алған сәтінен бастап қылмыс жасалынды деп есептелінеді және бұл жерде пара берушінің пара алуға бірнеше лауазымды адамның қатысқандығы екендігінің білгендігі немесе ол туралы білмеуінің маңыздылығы болмайды.

Ірі мөлшердегі пара алудың түсінігі Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексінің 311 бабының бірінші ескертуінде белгіленген (бес жүз айлық есептік көрсеткіштен асатын ақша соммасы, бағалы қағаздың, өзге де мүліктің немесе мүліктік сипаттағы пайданың құны ірі мөлшердегі пара деп танылады) . Қазақстан Республикасының Жоғарғы Сот Пленумының 1995 жылғы 22 желтоқсандағы №9 қаулысында белгіленгендей, бір топ адамның алдын ала келісімі бойынша алынған параның мөлшері алынған бағалы заттардың немесе көрсетілген қызметтің жалпы құны бойынша анықталады, ал негізсіз иемделген бағалы заттарды мемлекет есебіне қайтару кезінде әрбір пара алушының ақшалай немесе материалдық пайдасының мөлшері тұрғысынан есептелінеді. Егер ірі немесе ірі мөлшердегі заңсыз сыйақы бөліп - бөліп алынса, бірақ бұл әрекет жалғасы бір қылмыстың жеке көріністері болып табылса, істелінген әрекет тиісінше ірі немесе аса ірі мөлшерде алынған пара ретінде сараланады.

Әлденеше рет жасалу - лауазымды адамның өзі немесе делдал арқылы (Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодекстің 11 бабында белгіленгендей) аталған белгілері бар әрекеттерді әлденеше рет жасалуы деп танылады.

Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодекстің 312 бабымен көзделген «Пара беру» қылмыс құрамының субъективтік жағы болып тікелей қасақаналық танылады. Субъект пара алушының тапсырмасымен әрекет ете отырып, тікелей пара беруді ұйымдастырып, лауазымды адамға немесе басқа адамға пара бергендігі туралы білуі немесе тілеуі қажет.

Жоғарыда аталып өтілген Қазақстан Республикасының Жоғарғы Сот Пленумының қаулысында құнды нәрселердіалудың немесе қызмет көрсетудің шарттары арнайы келісілмеген, бірақ қылмысқа қатысушылар параны берушінің мақсатында табыс еткенін түсінген жағдайда айыпты адамдардың әрекеттері пара беру және пара алу деп дәрежеленуге жатады. Басқа мақсатпен қымбат заттарды (мысалы, мемлекеттік қызметші өзінің қызмет бойынша бастығы қызының қолын сұрауы үшін бағалы сыйлық ұсынуы) беру осы қылмыс құрамын құрамайды.

Пара берудің субъектісі болып - он алты жасқа толған қандай да болмасын адам танылады.

Аталған қылмыс құрамының екінші бөлігі дәрежеленген құрамды: көрінеу заңсыз іс - әрекет (әрекетсіздік) жасағаны үшін лауазымды адамға пара беру, сол сияқты әлденеше рет; ұйымдасқан топтың пара беруін белгілейді.

Көрінеу заңсыз іс - әрекет (әрекетсіздік) әртүрлі сипатта болуы мүмкін: көрінеу заңсыз жүргізушінің куәлігін беру, пәтер беру, қылмыстық жауаптылықтан босату тағы да басқа.

Пара беруші адам пара алушы адамның жасаған іс - әрекетін (әрекетсіздігін) заңсыз екендігін ұғыну маңызды болып табылады. Егер пара лауазымды адамға қылмыстық іс - әрекетті (әрекетсіздікті) жасауы үшін берілген болса, пара беруші адам Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодекстің 312 бабы екінші бөлігі бойынша және қылмысқа айдап салушы ретінде, қылмыстық жиынтығы бойынша қылмыстық жауаптылыққа тартылады.

Қылмыстың әлденеше рет жасалуы Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодекстің 312 бабында белгіленгендей, яғни осы пара беру бойынша қолдана аламыз. Осыған сәйкес жоғарыда аталған Қазақстан Республикасының Жоғарғы Сот Пленумының қаулысының жетінші тармағында, жауапқа тарту мерзімі өтіп кетпеген жағдайда параны алу, беру немесе парақорлыққа делдал болу қылмыстары кемі екі рет жасалса, онда аталған қылмыстар әлденеше рет жасалған деп есептеледі.

Егер әрбір пара берушінің мүддесі үшін жеке - жеке әрекет жасалып, бірнеше адамнан бір мезгілде пара алынса, онда пара әлденеше рет алынды деп саралануы керек деп белгіленген.

Пара берушінің қажет еткен нәтижесін қамтамасыз ететінін орындағаны немесе орындамағаны үшін параны әлденеше рет беру немесе алу, сол сияқты өзара алдын ала келісіп қылмыс жасаған лауазымды адамдар тобына пара беру немесе аталған жағдайда делдал болу, бірнеше рет жасалған қылмыс деп қаралмайды.

Ұйымдасқан топтың пара беруі, пара алудағы қылмыстың құрамы түсінігімен ұқсас болып келеді.

Аталған баптың екінші ескертуінде, егер мемлекет қызметтер атқаруға уәкілетті немесе оған теңестірілген адам тарапынан оған қатысты қорқытып пара алу орын алған болса немесе ол адам пара бергендігі туралы қылмыстық іс қозғауға құқығы бар органдарға өз еркімен хабарласа, пара берген адам қылмыстық жауаптылықтан босатылады деп мараппатаушы норма белгіленген.

Параны қорқытып алудың жауапкершілігі Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодекстің 311 бабында анықталған. Пара беруі туралы өз еркімен хабарлауы, ешқандай мәжбүрлеусіз белгілі бір құқық қорғау органдарына өз еркімен хабар беруін ерікті деп тануға болады.

Пара бергендігі туралы белгілі бір органдарға мәлім болғандығы туралы сезіп, оның артынан хабарлауы, ерікті түрде хабарлау деп танылмайды. Пара беру туралы арызды қылмыстық іс қозғауға құқығы бар органдарға, яғни Прокуратураға, ұлттық қауіпсіздік Комитетіне, ішкі істер Министрлігіне, қаржы полициясы органдарына берілуін заң талап етеді.

Алдын ала пара беретіндігі туралы хабар берген адам алдына мақсат қоюы мүмкін: пара алушыны ұстап беру. Мұндай жағдайда пара беруші ретінде сол адамдар Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодекстің 312 баптың екінші бөлігімен байланысты емес, керісінше Қазақстан Республикасының қылмыстық іс - жүргізу Кодексінің 37 бабы бірінші екінші тармағына сай қылмыстық қудалаудан босатылуы тиіс. Сондықтан олар құқықтық шарттарға сәйкес жәбірленуші деп танылуы мүмкін.

Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодекстің 313 бап «Парақорлыққа делдал болу» қылмыс құрамының субъективтік жағы тікелей қасақаналық: яғни кінәлі адам пара алушыға және пара берушіге пара алу мен пара беру туралы олардың арасындағы келісімге қол жеткізуді немесе іске асыруға жәрдемдесуді ұғынады және соны жасауға тілейді.

Қылмыстың субъектісі болып - қандай да болмасын он алты жасқа толған адам танылады.

Аталған баптың екінші бөлігі - парақорлыққа делдал болудың дәрежеленген түрін қамтиды. Әлденеше рет немесе ұйымдасқан топ немесе өзінің қызмет жағдайын пайдалана отырып жасалған әрекеттері.

Әлденеше рет немесе ұйымдасқан топтың түсінігі туралы Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодекстің 11, 31 баптарында көрсетілген. Парақорлыққа делдал болуда адам өзінің қызмет жағдайын пайдалана отырып жасауы, субъектінің парақорлыққа делдал болудағы өзінің қызметтегі құзіреті мен өкілеттігімен жасалды деп танылады.

Парақорлыққа делдал болуда адамның өз қызмет бабымен ұйымдағы не басқа да орындардағы басқару қызметтерімен байланыссыз болуы, қызметжағдайына пайдалана отырып жасалуы деп танылмайды.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.