“ШҚО 2005-2007 жылдарға арналған қоршаған ортаны қорғау” өңірлік экологиялық бағдарламасы
1. Бағдарламаның “Атмосфера ауасының сапасын жақсарту” тарауы бойынша
2. Бағдарламаның “Су ресурстарының сапасын жақсарту”
3. Бағдарламаның «Өндіріс және тұтыну қалдықтарын азайту»
4. Бағдарламаның «Биоресурстардың жай.күйін жақсарту»
5. Бағдарламаның «Тұрғындардың экологиялық білімі мен ағарту деңгейін көтеру»
2. Бағдарламаның “Су ресурстарының сапасын жақсарту”
3. Бағдарламаның «Өндіріс және тұтыну қалдықтарын азайту»
4. Бағдарламаның «Биоресурстардың жай.күйін жақсарту»
5. Бағдарламаның «Тұрғындардың экологиялық білімі мен ағарту деңгейін көтеру»
Облысқа түсетін бензиннің сапасына бақылау жасау жүргізілуде. ШҚО және Өскемен қаласы бойынша жанар-жағармай құю бекеттері мен базалардағы сатылатын мұнай өнімдерінің сапасына барлығы 14 тексеру жүргізілді. Бензиннің тексерілген 40 партиясының сомасы 4,2 миллион теңге 75 мың литр болатын бензиннің 9 партиясы талапқа сәйкес келмеді. Бақылаушы органдардың тексеру қорытындылары бойынша жоғарыда аталған бензиннің партиясын сатуға тыйым салынды, жанар-жағармай құю бекеттерінің басшыларына әкімшілік айыппұл салынды.
Өскемен қаласында ластаушы заттардың кеңейтілген тізбесі бойынша атмосфера ауасының сапасына тәулік бойғы бақылау жүргізіледі, қолайсыз метеожағдай кезеңдерінде атмосфераның сапасына бақылау жасайтын жылжымалы зертхана станциясы жұмыс істейді. Ақпарат жедел түрде қоршаған ортаны қорғау бойынша мемлекеттік органдарға тапсырылады.
Өскемен қаласының солтүстік өнеркәсіптік торабының санитарлық-қорғаныс аймағының жобасы, Семей қаласының ғылыми негізделген экологиялық паспорты әзірленуде.
2. Бағдарламаның “Су ресурстарының сапасын жақсарту” тарауы бойынша:
Өскемен қаласындағы Ертіс және Үлбі өзендерінің ұзындығы 41,5 шақырым жағалық сызығы бойынша су қорғау аймақтары мен белдеулерін жайластыру бойынша жоба орындалуда.
Өскемен қаласында ластаушы заттардың кеңейтілген тізбесі бойынша атмосфера ауасының сапасына тәулік бойғы бақылау жүргізіледі, қолайсыз метеожағдай кезеңдерінде атмосфераның сапасына бақылау жасайтын жылжымалы зертхана станциясы жұмыс істейді. Ақпарат жедел түрде қоршаған ортаны қорғау бойынша мемлекеттік органдарға тапсырылады.
Өскемен қаласының солтүстік өнеркәсіптік торабының санитарлық-қорғаныс аймағының жобасы, Семей қаласының ғылыми негізделген экологиялық паспорты әзірленуде.
2. Бағдарламаның “Су ресурстарының сапасын жақсарту” тарауы бойынша:
Өскемен қаласындағы Ертіс және Үлбі өзендерінің ұзындығы 41,5 шақырым жағалық сызығы бойынша су қорғау аймақтары мен белдеулерін жайластыру бойынша жоба орындалуда.
Пән: Экология, Қоршаған ортаны қорғау
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:
Экологиялық қауіпсіздік, ұлттық қауіпсіздіктің құрамдас бөлігі ретінде,
тұрақты дамудың міндетті шарты болып табылады және табиғи жүйені сақтауға
негіз және қоршаған ортаның тиісті сапамен демейді.
(2004-2015 жылдарға арналған Қазақстан Республикасының Экологиялық
қауіпсіздік концепциясы)
Шығыс Қазақстан облысында табиғи ортаның ластануын төмендету,
биоәртүрлілікті сақтау, тұрғындардың экологиялық білімі мен ағарту деңгейін
көтеру, қоршаған ортаның сапасын басқару жүйесін жетілдіру - “ШҚО 2005-2007
жылдарға арналған қоршаған ортаны қорғау” өңірлік экологиялық бағдарламасы
әзірленді және іске асырылуда.
Бағдарлама табиғат қорғау іс-шараларын екі көзден қаржыландыруды
қарастырады: облыс бюджетінің қаржысы мен кәсіпорынның өзінің қаражаты.
Жыл сайын облыс бюждетінен қоршаған ортаны ластағаны үшін түскен
қаржының 80 пайызынан артығы бағдарламаны іске асыруға бөлінуде. 2006 жылы
жергілікті бюджет бағдарламаның табиғат қорғау іс-шараларына арнап 732,9
миллион теңге бөлді.
Шығыс Қазақстан облысының табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу
департаменті бағдарламаны іске асыру мониторингін өткізуде.
1. Бағдарламаның “Атмосфера ауасының сапасын жақсарту” тарауы бойынша:
Облысқа түсетін бензиннің сапасына бақылау жасау жүргізілуде. ШҚО және
Өскемен қаласы бойынша жанар-жағармай құю бекеттері мен базалардағы
сатылатын мұнай өнімдерінің сапасына барлығы 14 тексеру жүргізілді.
Бензиннің тексерілген 40 партиясының сомасы 4,2 миллион теңге 75 мың литр
болатын бензиннің 9 партиясы талапқа сәйкес келмеді. Бақылаушы органдардың
тексеру қорытындылары бойынша жоғарыда аталған бензиннің партиясын сатуға
тыйым салынды, жанар-жағармай құю бекеттерінің басшыларына әкімшілік
айыппұл салынды.
Өскемен қаласында ластаушы заттардың кеңейтілген тізбесі бойынша
атмосфера ауасының сапасына тәулік бойғы бақылау жүргізіледі, қолайсыз
метеожағдай кезеңдерінде атмосфераның сапасына бақылау жасайтын жылжымалы
зертхана станциясы жұмыс істейді. Ақпарат жедел түрде қоршаған ортаны
қорғау бойынша мемлекеттік органдарға тапсырылады.
Өскемен қаласының солтүстік өнеркәсіптік торабының санитарлық-қорғаныс
аймағының жобасы, Семей қаласының ғылыми негізделген экологиялық паспорты
әзірленуде.
2. Бағдарламаның “Су ресурстарының сапасын жақсарту” тарауы бойынша:
Өскемен қаласындағы Ертіс және Үлбі өзендерінің ұзындығы 41,5 шақырым
жағалық сызығы бойынша су қорғау аймақтары мен белдеулерін жайластыру
бойынша жоба орындалуда.
Табиғат қорғау қашыртқысының көлемі мен уақытын анықтау үшін Үлбі және
Ертіс өзендерінің алабында қар қорын анықтау үшін әуеден көз мөлшермен
зерттеулер жүргізілді. Соның негізінде Шығыс Қазақстан облысы әкімдігінің
2006 жылғы 27 ақпандағы № 539 қаулысымен бекітілген тасқын суға қарсы іс-
шаралар жоспары жасалды (облыстың төтенше жағдайлар жөніндегі
департаментімен әзірленді).
Глубокое, Зырян, Шемонаиха, Ұлан, Жарма аудандарының шегіндегі Үлбі
және Ертіс өзендері алаптарының су тоғандарындағы тарихи ластануға түгендеу
жүргізілуде, мұрағаттық және қордық материалдар жинақталып, талдаудан
өткізілді, дала жұмыстары мен зертханалық зерттеулер жүргізілуде.
Өскемен қаласындағы Ертіс өзені арқылы өтетін арынды канализациялық
коллекторды қайта жөндеуден өткізу бойынша жұмыстар аяқталуда (сол жағаның
камерасынан оң жағаның камерасына дейін).
Республикалық бюджет қаражатының есебінен “Семей қаласындағы сарқынды
суларды биологиялық тазарту имаратының құрылысын аяқтау” жобасы іске
асырылуда.
3. Бағдарламаның Өндіріс және тұтыну қалдықтарын азайту тарауы
бойынша:
Аягөз қаласында тұрмыстық қатты қалдықтар полигонын жайластыру бойынша
жоба іске асырылуда. Бюджеттік ұйымдар мен тұрғындардан құрамында сынабы
бар аспаптар мен бұйымдарды жинау жүргізілді – 42161 дана, жоспар бойынша
жылына – 55420 дана.
Тұрмыстық қатты қалдықтарды жинау үшін саны 60 дана контейнер
әзірленді. Мынадай іс-шаралар жүргізілуде:
Өскемен қаласының тазарту имараттарының ауыр металдармен ластанған
шөгінділерін бейтараптандыру бойынша;
аршынды жыныстардың полигондық үйіндісін тәжірибелік қайта өңдеу бойынша.
Бұл жұмыс қаланың тазарту имараттарында жинақталған шөгінділерді
өсімдіктер үшін қоректік қоспа ретінде пайдалануға мүмкіндік береді.
Өскемен қаласындағы Отдельная 53 А көшесіндегі радибелсенді ластануды
залалсыздандыру бойынша жұмыс жүргізілуде.
4. Бағдарламаның Биоресурстардың жай-күйін жақсарту тарауы бойынша:
Бағдарламаға және жоспарға сәйкес мынадай жұмыстар жүргізілуде:
Зырян ауданында құндыздарды жерсіндіру, Ұлан және Үржар аудандарындағы
600 гектар алаңда жабайы аңдар мен құстар үшін қосымша азықтандыру
учаскелерін құру бойынша;
қасқырлар мен сұр қарғаны жою бойынша (177 қасқыр мен 2000 сұр қарға
жойылды).
Батыс Алтай қорығының аумағымен іргелес алаңдардағы сирек кездесетін
және жойылып бара жатқан Қызыл Кітаптық өсімдіктерді түгендеу бойынша.
5. Бағдарламаның Тұрғындардың экологиялық білімі мен ағарту деңгейін
көтеру тарауы бойынша:
Экологиялық күндерді атап өту іс-шараларын өткізу, соның ішінде:
Экологиялық таза қала акциясы, Бүкіләлемдік қоршаған ортаны қорғау
күніне арналған бағдарламасы.
Риддер қаласында Мемлекеттің, бизнестің, қоғамның экология
саласындағы өзара байланысы бойынша көкейтесті мәселелер, Семей қаласында
Семей қаласының экологиялық проблемалары және оларды шешу жолдары,
Өскемен қаласында Су объектілерін қорғау. Су қорғау аймақтары мен
белдеулері дөңгелек үстелдерін өткізу.
Экологиялық музейдің базасында 43 дәріс оқылды, келушілердің саны 504
адамды құрады. Экологиялық журналистиканың жастар клубы құрылды, клуб Шығыс
Қазақстанның табиғатын сақтау мәселелеріне арналған Грани электронды
журналын шығарады. Облыстың телеарналарында экологиялық тақырыптарға
арналған хабарлар ұйымдастырылуда және бейнероликтер көрсетілуде.
Өңірлік экологиялық газеттер (Зеленый лист, Природа в нашем доме)
мен журналдар (Биосфера, Экология жаршысы) шығарылады, өңірлік
экологиялық сайт жұмыс істейді – http:prirodavko.ukg.kz.
Шығарылды: Шығыс Қазақстан облысының анықтамалық-ақпараттық Экосфера
экологиялық журнал-жылнамасы - 700 дана, Шығыс Қазақстанның табиғат
энциклопедиясы тақырыбындағы күнтізбе - 500 дана.
Семей қаласының, Бородулиха ауданының Дмитриевка ауылының, Жарма ауданының
Георгиевка ауылының көшелерінде экологиялық жарнамалар орнатылды.
Суқоймалардың ихтиофауынасы
Биоөнімнің басым көлемі суқоймаларда қалыптасады, ал өзендер балық
қорын қайта өндіруде маңызды рөл атқарады. Сондай-ақ Жоғарғы Ертіс
бассейіні толық бір макроэкожүйені құрайды. Сондықтан бассейннің жеке
бөліктерінің биоценоздарының байланыстылығы, генофондтардың ауысу жолдары
және мүмкіндіктері туралы сұрақ өте маңызды болып табылады. Кестеде
бірқатар су қоймаларындағы ихтиофаунаның құрамы берілген және өзендерде
биоәралуандылық көп екендігі білінеді. Өзендердегі ихтиоценоздың құрамы
сыртқы әсерлерге төзімді болып келеді, ал су қоймаларына қарағанда
жерсіндірілгендер мұнда жергіліктілерден аз басымдыққа ие.
Жануарлар әлемі.
Экономикалық реформалардың басталуымен және Қазақстанға шекараның
ашылуымен шет ел туристерінің, олжаға қызығушылардың, ағылып келуі
байқалды. Олжалық іс жануар әлемін тиімді қолдану және оның қорғау
органынан пайдаланушыға айналған аңшылардың қоғамдық бірлестіктерін де
қызықтырды. Элиталы жануарларды олжалау құштарлығы күшті, көбінесе орта
жастағы, ең бағалы өндірушілердің элиминациялануына әкеледі. Аңшылық
шаруашылықта жақсы генофонд құрып барады, өсудің құрылымы тұрақсыздануда,
ол аңдардың санының азаюына әкеледі.
Маралдың көбеюі жойылу қаупінде тұр, олардың саны тек қана олжалық
жолмен ғана емес, сонымен қатар брокеньерлік аңшылықтың әсерінен төмендеп
барады, өйткені оның мүйізі ҚХР өте үлкен сұранысқа ие болып отыр.
Жануарлардың негізгі түрлерін тіркеу мәліметтері бойынша мекен етуге
қолайлы жердегі көптеген аңдар мен құстардың саны мүмкін мөлшерінен ... жалғасы
тұрақты дамудың міндетті шарты болып табылады және табиғи жүйені сақтауға
негіз және қоршаған ортаның тиісті сапамен демейді.
(2004-2015 жылдарға арналған Қазақстан Республикасының Экологиялық
қауіпсіздік концепциясы)
Шығыс Қазақстан облысында табиғи ортаның ластануын төмендету,
биоәртүрлілікті сақтау, тұрғындардың экологиялық білімі мен ағарту деңгейін
көтеру, қоршаған ортаның сапасын басқару жүйесін жетілдіру - “ШҚО 2005-2007
жылдарға арналған қоршаған ортаны қорғау” өңірлік экологиялық бағдарламасы
әзірленді және іске асырылуда.
Бағдарлама табиғат қорғау іс-шараларын екі көзден қаржыландыруды
қарастырады: облыс бюджетінің қаржысы мен кәсіпорынның өзінің қаражаты.
Жыл сайын облыс бюждетінен қоршаған ортаны ластағаны үшін түскен
қаржының 80 пайызынан артығы бағдарламаны іске асыруға бөлінуде. 2006 жылы
жергілікті бюджет бағдарламаның табиғат қорғау іс-шараларына арнап 732,9
миллион теңге бөлді.
Шығыс Қазақстан облысының табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу
департаменті бағдарламаны іске асыру мониторингін өткізуде.
1. Бағдарламаның “Атмосфера ауасының сапасын жақсарту” тарауы бойынша:
Облысқа түсетін бензиннің сапасына бақылау жасау жүргізілуде. ШҚО және
Өскемен қаласы бойынша жанар-жағармай құю бекеттері мен базалардағы
сатылатын мұнай өнімдерінің сапасына барлығы 14 тексеру жүргізілді.
Бензиннің тексерілген 40 партиясының сомасы 4,2 миллион теңге 75 мың литр
болатын бензиннің 9 партиясы талапқа сәйкес келмеді. Бақылаушы органдардың
тексеру қорытындылары бойынша жоғарыда аталған бензиннің партиясын сатуға
тыйым салынды, жанар-жағармай құю бекеттерінің басшыларына әкімшілік
айыппұл салынды.
Өскемен қаласында ластаушы заттардың кеңейтілген тізбесі бойынша
атмосфера ауасының сапасына тәулік бойғы бақылау жүргізіледі, қолайсыз
метеожағдай кезеңдерінде атмосфераның сапасына бақылау жасайтын жылжымалы
зертхана станциясы жұмыс істейді. Ақпарат жедел түрде қоршаған ортаны
қорғау бойынша мемлекеттік органдарға тапсырылады.
Өскемен қаласының солтүстік өнеркәсіптік торабының санитарлық-қорғаныс
аймағының жобасы, Семей қаласының ғылыми негізделген экологиялық паспорты
әзірленуде.
2. Бағдарламаның “Су ресурстарының сапасын жақсарту” тарауы бойынша:
Өскемен қаласындағы Ертіс және Үлбі өзендерінің ұзындығы 41,5 шақырым
жағалық сызығы бойынша су қорғау аймақтары мен белдеулерін жайластыру
бойынша жоба орындалуда.
Табиғат қорғау қашыртқысының көлемі мен уақытын анықтау үшін Үлбі және
Ертіс өзендерінің алабында қар қорын анықтау үшін әуеден көз мөлшермен
зерттеулер жүргізілді. Соның негізінде Шығыс Қазақстан облысы әкімдігінің
2006 жылғы 27 ақпандағы № 539 қаулысымен бекітілген тасқын суға қарсы іс-
шаралар жоспары жасалды (облыстың төтенше жағдайлар жөніндегі
департаментімен әзірленді).
Глубокое, Зырян, Шемонаиха, Ұлан, Жарма аудандарының шегіндегі Үлбі
және Ертіс өзендері алаптарының су тоғандарындағы тарихи ластануға түгендеу
жүргізілуде, мұрағаттық және қордық материалдар жинақталып, талдаудан
өткізілді, дала жұмыстары мен зертханалық зерттеулер жүргізілуде.
Өскемен қаласындағы Ертіс өзені арқылы өтетін арынды канализациялық
коллекторды қайта жөндеуден өткізу бойынша жұмыстар аяқталуда (сол жағаның
камерасынан оң жағаның камерасына дейін).
Республикалық бюджет қаражатының есебінен “Семей қаласындағы сарқынды
суларды биологиялық тазарту имаратының құрылысын аяқтау” жобасы іске
асырылуда.
3. Бағдарламаның Өндіріс және тұтыну қалдықтарын азайту тарауы
бойынша:
Аягөз қаласында тұрмыстық қатты қалдықтар полигонын жайластыру бойынша
жоба іске асырылуда. Бюджеттік ұйымдар мен тұрғындардан құрамында сынабы
бар аспаптар мен бұйымдарды жинау жүргізілді – 42161 дана, жоспар бойынша
жылына – 55420 дана.
Тұрмыстық қатты қалдықтарды жинау үшін саны 60 дана контейнер
әзірленді. Мынадай іс-шаралар жүргізілуде:
Өскемен қаласының тазарту имараттарының ауыр металдармен ластанған
шөгінділерін бейтараптандыру бойынша;
аршынды жыныстардың полигондық үйіндісін тәжірибелік қайта өңдеу бойынша.
Бұл жұмыс қаланың тазарту имараттарында жинақталған шөгінділерді
өсімдіктер үшін қоректік қоспа ретінде пайдалануға мүмкіндік береді.
Өскемен қаласындағы Отдельная 53 А көшесіндегі радибелсенді ластануды
залалсыздандыру бойынша жұмыс жүргізілуде.
4. Бағдарламаның Биоресурстардың жай-күйін жақсарту тарауы бойынша:
Бағдарламаға және жоспарға сәйкес мынадай жұмыстар жүргізілуде:
Зырян ауданында құндыздарды жерсіндіру, Ұлан және Үржар аудандарындағы
600 гектар алаңда жабайы аңдар мен құстар үшін қосымша азықтандыру
учаскелерін құру бойынша;
қасқырлар мен сұр қарғаны жою бойынша (177 қасқыр мен 2000 сұр қарға
жойылды).
Батыс Алтай қорығының аумағымен іргелес алаңдардағы сирек кездесетін
және жойылып бара жатқан Қызыл Кітаптық өсімдіктерді түгендеу бойынша.
5. Бағдарламаның Тұрғындардың экологиялық білімі мен ағарту деңгейін
көтеру тарауы бойынша:
Экологиялық күндерді атап өту іс-шараларын өткізу, соның ішінде:
Экологиялық таза қала акциясы, Бүкіләлемдік қоршаған ортаны қорғау
күніне арналған бағдарламасы.
Риддер қаласында Мемлекеттің, бизнестің, қоғамның экология
саласындағы өзара байланысы бойынша көкейтесті мәселелер, Семей қаласында
Семей қаласының экологиялық проблемалары және оларды шешу жолдары,
Өскемен қаласында Су объектілерін қорғау. Су қорғау аймақтары мен
белдеулері дөңгелек үстелдерін өткізу.
Экологиялық музейдің базасында 43 дәріс оқылды, келушілердің саны 504
адамды құрады. Экологиялық журналистиканың жастар клубы құрылды, клуб Шығыс
Қазақстанның табиғатын сақтау мәселелеріне арналған Грани электронды
журналын шығарады. Облыстың телеарналарында экологиялық тақырыптарға
арналған хабарлар ұйымдастырылуда және бейнероликтер көрсетілуде.
Өңірлік экологиялық газеттер (Зеленый лист, Природа в нашем доме)
мен журналдар (Биосфера, Экология жаршысы) шығарылады, өңірлік
экологиялық сайт жұмыс істейді – http:prirodavko.ukg.kz.
Шығарылды: Шығыс Қазақстан облысының анықтамалық-ақпараттық Экосфера
экологиялық журнал-жылнамасы - 700 дана, Шығыс Қазақстанның табиғат
энциклопедиясы тақырыбындағы күнтізбе - 500 дана.
Семей қаласының, Бородулиха ауданының Дмитриевка ауылының, Жарма ауданының
Георгиевка ауылының көшелерінде экологиялық жарнамалар орнатылды.
Суқоймалардың ихтиофауынасы
Биоөнімнің басым көлемі суқоймаларда қалыптасады, ал өзендер балық
қорын қайта өндіруде маңызды рөл атқарады. Сондай-ақ Жоғарғы Ертіс
бассейіні толық бір макроэкожүйені құрайды. Сондықтан бассейннің жеке
бөліктерінің биоценоздарының байланыстылығы, генофондтардың ауысу жолдары
және мүмкіндіктері туралы сұрақ өте маңызды болып табылады. Кестеде
бірқатар су қоймаларындағы ихтиофаунаның құрамы берілген және өзендерде
биоәралуандылық көп екендігі білінеді. Өзендердегі ихтиоценоздың құрамы
сыртқы әсерлерге төзімді болып келеді, ал су қоймаларына қарағанда
жерсіндірілгендер мұнда жергіліктілерден аз басымдыққа ие.
Жануарлар әлемі.
Экономикалық реформалардың басталуымен және Қазақстанға шекараның
ашылуымен шет ел туристерінің, олжаға қызығушылардың, ағылып келуі
байқалды. Олжалық іс жануар әлемін тиімді қолдану және оның қорғау
органынан пайдаланушыға айналған аңшылардың қоғамдық бірлестіктерін де
қызықтырды. Элиталы жануарларды олжалау құштарлығы күшті, көбінесе орта
жастағы, ең бағалы өндірушілердің элиминациялануына әкеледі. Аңшылық
шаруашылықта жақсы генофонд құрып барады, өсудің құрылымы тұрақсыздануда,
ол аңдардың санының азаюына әкеледі.
Маралдың көбеюі жойылу қаупінде тұр, олардың саны тек қана олжалық
жолмен ғана емес, сонымен қатар брокеньерлік аңшылықтың әсерінен төмендеп
барады, өйткені оның мүйізі ҚХР өте үлкен сұранысқа ие болып отыр.
Жануарлардың негізгі түрлерін тіркеу мәліметтері бойынша мекен етуге
қолайлы жердегі көптеген аңдар мен құстардың саны мүмкін мөлшерінен ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz