Диспансерліқ денсаулық сақтау жүйесі

Пән: Медицина
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Терминология

Диспансерліқ денсаулық сақтау жүйесі бұл жүйенің негізінде келесі жағдайлар жатады: тұрғындар денсаулығын динамикалық бақылау, ауруларды ерте кезі сатысында айқындау, әр түрлі мекемелерінде алдын алу және емдеу - сауықтыру жұмыстарының сабақтастық және толық интеграция; сыртқы кеңістік күйін, еңбек және тұрмыс жағдайларын жақсарту үшін әлеуметтік-экономикалық, медициналық және техникалық шараларды жүргізу.

Тұрғындарды диспансеризациялау- бұл сырқатты тез табу, әсіресе сырқаттың жасырын өтуін және бастапқы көрінісін табу, қауіп-қатер факторы бар науқастарды табу, еліміздің тұрғындарын бүкіл өмір бойындағы денсаулығын әрдайым жүйелі дәрігерлік бақылау негізіндегі керекті емдік-сауықтыру шараларын дер кезінде өткізу жолымен, тұрғындардың денсаулығын сақтау және нығайту мақсатымен сырқатты алдын-алудын нақты әдісі.

Диспансерлік әдіс - бұл өмір ұзақтығын жоғарлату және еңбекке қабылеттілігін сақтау, қоғамдық еңбек өнімділігін арттыру мақсатында сырқат және денісау адамдарды динамикалық дәрігерлік бақылау барысындағы алдын-алу және емдік шараларды тудыратын денсаулық сақтау мекемелерінің және бөлімдерінің жұмыс түрлерінің жиынтығы.

Тұрғындардың жыл сайынғы диспансерлік тексерілуі - тұрғындардың әр-түрлі топтарының бір дәрігермен немесе бірнеше мамандармен, активті дәрігерлік тексерілу және сырқатты дер кезінде табу, әрі денсаулығын бағалау мақсатындағы лабораториялық-диагностикалық тексеруді өткізу, және де қажетті емдік- сауықтыру шараларын өткізу.

Диспансерлік бақылаудың мақсаты:

қоғамдық және жекелік алдын-алу шаралар жолымен сырқаттың ары қарай дамуы мен пайда болуын ескерту және сақтандыру;
тұрғындарға дәрігерлік көмек сапасын үздіксіз жоғарылатуды қамтамасыз ету;

меншіктіліктің барлық түрінің дәрігерлік қызметтерінің тиімділігін және деңгейін қамтамасыз ету;
меншіктік;

шығармашылық жасын ұлғайту .

Сау тұрғындардың диспансерлік бақылау мақсаты:

дұрыс физикалық және психикалық дамуды қамтамасыз ету, тұрғындардың денсаулығын жетілдіру және нығайту әрі сақтау.

Шаралар

сау адамдарды жыл сайын диспансерлік тексеру;
қоғамды қажетті сырқаттар мен кең таралған сырқаттарды бірінші реттік алдын-алу;
еңбек шарттарының қолайлылығын жақсартуға ат салысу;

экологиялық ортаның сапасын жақсарту;
ана-әйел өмір салтын жетілдіру (жоғарғы деңгейге көтеру) және олардың денсаулықтарын нығайту;
тұрғындарды гигиеналық тәрбиелеу;
ішімдік ішумен, шылым шегумен, стресс жағдайларымен және басқа да кері факторлармен күрес;
рациональды тамақтануды ұйымдастыру;

отбасылық диспансерлеуді дамыту;
сау тұлғалардың диспансерленуі және бірінші реттік алдын-алу шараларына байланысты сау халықты жағымды (позитивті) мақсатты бағытта тәрбиелеу.

Сырқаттарды диспансерлік бақылау мақсаты

Әлеуметтік және жеке-алдын-алу шаралар жолымен сырқаттың өршуінің алдын-алу;
ауруханаға дейінгі және кейінгі емдеу кезіңде жедел сырқатпен ауырғандар және созылмалы аурумен ауыратындар денсаулығының жағдайын үздіксіз жүйелі түрде динамикалық бақылау.

Диспансеризацияның элементтері:

тұрғылықты халықтың денсаулық жағдайын зерттеу оның

ішінде аумақтағы (цехтағы) сау және ауру адамдардың

денсаулығын зерттеу (талдау) ;

ауруды жедел анықтау, ең бастысы бастапқы

кезеңде анықтау;

сау және науқастардың белгілі бір топтарын

диспансерлік есепке алу;

қоғамдық алдын-алу және комплексті кезекті ем шараларын

уақытылы жүргізу (стационарлық емдеу, жұмыстандыру, басқа

жұмысқа ауыстыру), диета ұстану, уақытылы санаторлы-алдын-ала

емдеу, санаторлы-курортты емделу;

тұрмыс-салт және еңбек жағдайларын сауықтындыру және

зерттеу, қауып-қатер себептерін (факторын) жою, салауатты

өмір салтын үгіттеу.

Диспансерлік бақылауға және дәрігерлік тексеріске алынатын халық бөлігі және әлеуметтік -демографиялық топтары.

балалар
жасөспірімдер (15-18 жастағы мектеп оқушылары, ПТУ оқушылары, орта білім орындары, жұмыскер жасөспірімдер) ;
Ұлы Отан Соғысының ардагерлері және мүгедектері;
Жауынгер-интернационалистер;

Чернобыль АЭС жарылысында зардап шеккендер;
Арал өңіріндегі тұрғындар;
Семей полигоны өңірінің тұрғындары мен Семейдегі дүмпу жарылысында зардап шеккендер;
Жүкті және босанған әйелдер;
Студенттер мен арнайы орта білім беру орындарының оқушылары;
Қауіп-қатер факторлары бар тұлғаларды және сау тұлғаларды, сырқат адамдарды диспансерлеу инструкциясы бойынша жұмысқа қабілетті жастағы тұрғындар;
әр-дайым медициналық тексеріс кезінде қарапайым тұрғындар топтары.

Қала тұрғындарын диспансерленуін және медициналық тексерістен өтуін мыналар жүргізеді:

территориялық амбулаторлы-емханалық мекемелер;
отбасылық дәрігерлік амбулаториялар;
емханалар мен дәрігерлік-санитарлы бөлімдер.

Тұрғындардың диспансерленуін бақылау және медициналық тексеруді ұйымдастыруын қамтамасыз ету мыналарға жүктеледі:

алдын-алу бөлімшелеріне (бөлімдеріне) ;
амбулаторлы-емханалық мекеменің педиатрлық, мектепке дейінгі,
Дәрігерге дейінгі қаралу денсаулық пункті мен фельдшер пунктінің медициналық қызметкерімен жүргізілуі де мүмкін. Зерттеуді жүргізу үшін және диспансеризацияны өткізу үшін арнайы диспансерлер мен басқа да денсаулық сақтау мекемелері қолданылады.

Ауыл тұрғындарының диспансерленуін және медициналық тексерістен өтуін мыналар жүргізеді:

учаскелік аурухананың дәрігерлік амбулаториялы емханалары;

емханалар;
орталық аудандық аурухана амбулаториялары;
отбасылық дәрігерлік амбулаториялар.

Жасы үлкен тұрғындарды диспансерлеуде қажетті тексерулердің жақты көлемі:

анамнез мағлұматтарын жинау;
антропометриялық өзгерістер (бойы, дене салмағы) ;
қан қысымын өлшеу;
цитологиялық зерттеу үшін (18 жастан бастап) әйел адамдардан мазок алу, гинекологиялық қарау;
көру өткірлігін анықтау;
есту өткірлігін анықтау;
қалқанша безін тексеру және пальпациялау;
жалпы қан анализі, 35 жастан жоғары адамдарда тамақтанудан 1 сағат бұрын қандағы қантты анықтау;
зәрдегі белокты анықтау;

Жасы үлкен тұрғындарды диспансерлеуде қажетті тексерулердің жақты көлемі:

нәжістегі құрттар жұмыртқаларын жылы күйінде флотация әдісімен зерттеу;
электрокардиография (40 жастан жоғары адамдарда жыл сайын) ;
көз ішіндегі қысымды өлшеу (40 жастан жоғары) ;
әйел адамдарға маммография жасау (35 жастан бастап 2 жылда 1 рет) ;
тік ішекті саусақпен зерттеу;
пневмотахометрия - көрсетулер бойынша;
асқазан-ішек эндоскопиясы (40 жастан бастап жылына 1 рет) ;
терапевт дәрігердің қарауы,
көрсеткіштер бойынша басқа маман дәрігерлердің қарауы.

Балаларды диспансерлеуде қажетті тексерулердің жақты көлемі:

жалпы қан анализі;
жалпы зәр анализі;
нәжістегі құрттар жұмыртқаларын жылы күйінде флотация әдісімен зерттеу;
7 жастан бастап қан қысымын өлшеу;
көрсеткіштер бойынша қандағы қант мөлшерін тексеру;
8-ші сынып оқушыларының қан тобын анықтау;

Диспансерлеу кезеңдері

I кезең: тұрғындарды іріктеу, диспансерлік тіркеуге алу және оларды топтастыру;
II кезең: диспансерлік қадағалау (орындау этабы) диспансерленгендердің денсаулығын бақылаулық тексеруін және емдік-сауықтыру шараларының жоспарын жүзеге асыруды көрсетеді;
III кезең: сапалы көрсеткіштер мен диспансерлену тиімділігін зерттеу.

Диспансерлік топтар.

Д I - дені сау адамдар - ешқандай шағымы жоқ және олардың қарау кезінде созылмалы аурулары немесе бөлек органдары мен жүйелерінің қызметтерінің бұзылулары табылмаған адамдар, олардың ішінде «шекаралық» деп аталатын жағдайлары бар аурулары кіреді (яғни, қан қысымы көрсеткіштерінің және басқа да ағзаның қызметіне әсер ет пейтін физиологиялық көрсеткіштердің азғана ауытқулары бар адамдар) .
Д II - дені сау адамдар - анамнезінде жедел немесе созылмалы аурулары бар, бірақ соңғы жылдарда бұл аурулар ешқандай өршулер бермеген;
Д III - науқас - емді қажет ететін адамдар.
№ 571 14 қараша 2005 жыл
Хаттамаларды бекіту туралы
Созылмалы аурудың түрімен ауыратын науқастарды диспансеризациялау
Қазақстан Республикасының заңына сәйкес “Денсаулық сақтаудың жүйесі туралы” және Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығына сәйкес “Мемлекеттік бағдарламаны реформалау және Қазақстан Республикасының 2005-2010 жылдарда денсаулық сақтаудың дамуы туралы”

Мақсатты тұрғындар тобын медициналық алдын ала тексеру

Мақсатты тұрғындар тобына алдын ала медициналық тексеруді өткізу ережесі Бұйрық ҚРДСМ №165 10. 11. 2009 өзгертулерімен
Алдын ала медициналық тексерудің негізгі мақсаты-ауруды алғашқы кезеңінде біліп және аурудың дамып кетуін ескерту, аурудың тууына асер ететін қауіп факторы, тұрғындардың денсаулықтарын құру мен нығайту.
Скринингтік тексерулер ГОБМП шеңберінде өткізіледі.

Скринингтік тексерулер

Қанайналым жүйесінің негізгі аурулары-АҚ, ЖИА және әйелдер мен ерлер арасында қауіп факторлары және олардың дамуы
Әйелдер мен ерлер арасында қант диабеті
Әйелдер арасында қатерлі, іскен жатыр мойнағының жаңадан пайда болуы
Әйелдер арасында қатерлі, іскен сүт безінің жаңадан пайда болуы
Әйелдер мен ерлер арасындағы глаукомалар
Әйелдер мен ерлер арасында тоқ және тік ішектің қатерлі ісігі пайда болуы

Үлкен жастағы тұрғындарды скрининтік тексеру
Тұрғындардың динамикалық топтары

Қауіп факторсыз дені саулар-денсаулықтарына ешқандай шағым келтірмейтін, сонымен қатар анамнездерінде тексеру кезінде де созылмалы аурулары байқалмаған-диспансерлік топ IА (Д- IА)

Үлкен жастағы тұрғындарды скрининтік тексеру
Тұрғындардың динамикалық топтары

2. Қауіп факторлары бар дені сау адамдар-қауіп факторлары анықталған адамдар, бақылауды және профилактикалық араласуды қажет ететіндер диспансерлік топ-IБ (Д- IБ)

Үлкен жастағы тұрғындарды скрининтік тексеру
Динамикалық тұрғындардың топтары

3. Соңғы бірнеше жылда анамнезіндерінде өткірсіз жіті және созылмалы аурулары жоқ денсаулықтары жақсы адамдар тобы, диспансерлік топ ІІ (Д-ІІІ)

4. Науқас-адамдар, емдеуді қажет ететіндер, -диспансерлік топ III (Д- III)

Балалар мен жасөспірімдерді скрининтік тексеру
«Денсаулық топтары»

I топ - дені сау балалар

II топ - функционалдық және кейбір морфологиялық ауытқулары жоқ, сонымен қатар жіті және созылмалы ауруларға, қапіп факторына қарсы тұра алатын дені сау балалар.

III топ - компенсация жағдайында қауіп факторы бар созылмалы аурумен ауыратын балалар

IV топ -функционалды мүмкіндіктері төмен, субкомпенсация жағдайындағы созылмалы аурулармен ауыратын балалар

V топ - ағзадағы функционалды мүмкіндіктері төмен, дебкомпенсация жағдайындағы созылмалы аурулармен ауыратын балалар

Алдын-алу бөлімінің міндеттері: