Қылмыстың қайталануы бойынша квалификация жүргізу



1 Арнайы қайталану дегеніміз
2 Қылмыстың қайталануы бойынша квалификация ережесі
Қылмыстық кодекстің 13 бабына сәйкес, «Бұрын қасақана жасаған қылмысы үшін соттылығы бар адамның қасақана қылмыс жасауы қылмыстың қайталануы деп танылады». Қылмыстық заң қылмыстың қайта¬лануының үш түрін келтіреді: жай, қауіпті және аса қауіпті. 13 баптың 1 бөлімінде қылмыстың жай қайталануының түсінігін бере отырып, жал-пы қылмыстың қайталануының да анықтамасын осы түсінік көлемінде қарастырған. Ал бұл түсінікті кеңірек мағынада қарастырсақ, онда қылмыстың қайталануы дегеніміз, бұрын қасақана қылмысы үшін соталған немесе соттылық мерзімі өтпеген адамның қайталай қасақана қылмыс жасауын білдіреді. Қылмыстық құықық теориясында қылмыстың қай-талануының түсінігі және оның түрлері даулы мәселе болып саналады. ҚК 13 бабының 2 және 3 бөлімдерінде қылмыстың қауіпті және аса қауіпті қайталануы түрлерін анықтау негізі ретінде қылмыстардың қоғамға қауіптілік санаттары алынған.
Қылмыстық құқықта қылмыстың қайталануының басқа да түрлері келтірілген. Мысалы жалпы және арнайы қайталану, пенитенциарлық қайталану деген ұғымдар кездеседі. Жалпы қайталану ретінде бұрын қасақана қылмыс жасаған, соттылығы бар адамның кез-келген қасақа-на қылмысты жасауы алынады. Яғни қылмыстың қайталануының бұл түрі кез-келген қасақана қылмыстардан құрала алады.

Пән: Құқық, Криминалистика
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:   
§4. Қылмыстың қайталануы бойынша квалификация жүргізу

Қылмыстық кодекстің 13 бабына сәйкес, Бұрын қасақана жасаған қылмысы үшін соттылығы бар адамның қасақана қылмыс жасауы қылмыстың қайталануы деп танылады. Қылмыстық заң қылмыстың қайталануының үш түрін келтіреді: жай, қауіпті және аса қауіпті. 13 баптың 1 бөлімінде қылмыстың жай қайталануының түсінігін бере отырып, жал-пы қылмыстың қайталануының да анықтамасын осы түсінік көлемінде қарастырған. Ал бұл түсінікті кеңірек мағынада қарастырсақ, онда қылмыстың қайталануы дегеніміз, бұрын қасақана қылмысы үшін соталған немесе соттылық мерзімі өтпеген адамның қайталай қасақана қылмыс жасауын білдіреді. Қылмыстық құықық теориясында қылмыстың қай-талануының түсінігі және оның түрлері даулы мәселе болып саналады. ҚК 13 бабының 2 және 3 бөлімдерінде қылмыстың қауіпті және аса қауіпті қайталануы түрлерін анықтау негізі ретінде қылмыстардың қоғамға қауіптілік санаттары алынған.

Қылмыстық құқықта қылмыстың қайталануының басқа да түрлері келтірілген. Мысалы жалпы және арнайы қайталану, пенитенциарлық қайталану деген ұғымдар кездеседі. Жалпы қайталану ретінде бұрын қасақана қылмыс жасаған, соттылығы бар адамның кез-келген қасақа-на қылмысты жасауы алынады. Яғни қылмыстың қайталануының бұл түрі кез-келген қасақана қылмыстардан құрала алады.

Арнайы қайталану дегеніміз, қылмыс жасағаны үшін сотталған адамның кейіннен қайтадан сол қылмыс түрін немесе соған ұқсас қылмыс түрін жасауы болып табылады.

Пенитенциарлық қайталану дегеніміз, бұрын бас бостандығынан айыру жазасын өтеген адамның, кейіннен тағы да қылмыс жасағандығы үшін бас бостандығынан айыру жазасына сотталуы болып табылады. Яғни екі рет бас бостандығынан айыру жазасын өтеген адамдар пени-тенциарлық рецидив деп танылады.

Қылмыстың қайталануының қылмысты квалификациялауға әсері қылмыстық заң нормаларының осы белгіге арнайы бөлім арнауына не-месе жауаптылық белгілеуіне қарай болады. Сондықтан ҚК 13 бабы жоғарыда айтқандай қылмыстың қайталануын жай, қауіпті, аса қауіпаті деп үш түрге бөлгенмен, қылмыстық заңның Ерекше бөлім нормала-рында өзге де қайталану түрлері, мысалы арнайы қайталану кездеседі. Мысалы талан-таражды білдіретін қылмыстар үшін жауаптылық қарас-тыратын баптардың 3 бөлімінің впункттерінде Ұрлық немесе қорқы-тып алушылық үшін бұрын екі немесе одан көп рет сотталған адам жасаған болса деген кінәні ауырлататын құрам түрі кездеседі. Баптың осы бөлімінің осы пунктімен квалификация жасау үшін қылмыс жаса-ған адам бұрын осындай талан-таражға жататын немесе қорқытып алу қылмыстарын кем дегенде екі рет жасаған адам болуы керек. Бұрынғы жасаған қылмыстарын қайталағандығы үшін арнайы жауаптылық басқа баптарда да кездеседі.

Арнайы қайталанудың қылмысты бір неше рет жасаудан айырма-шылығы, бір баппен, оның бөлімімен қарастырылған қылмысты бір неше рет жасауда кінәлі адам жасаған қылмыстары бойынша жауапты-лық өтемеген немесе жауаптылыққа тартылмаған болса, ал арнайы қайта-лауда бірдей немесе бір тектес қылмыстарды жасаған адамның бұрынғы осындай қылмыстары бойынша сотталған адам деген атағы болады.

Бір айта кететін жәйт, ол бұрын сотталған адамның ҚК 77 бабында белгіленген соттылық мерзімдері өтіп кеткеннен немесе алынып таста-лғаннан кейін, қайтадан қылмыс жасаса, онда қылмысты қайталау деп бағаланбайды. Бұл тіпті бұрынғы жасаған қылмысымен байланысты немесе ұқсас болғанда да осы ереже сақталып, бұрын сотталған адам деп танылмайды. Мысалы жалған ақша жасағандығы үшін бұрын сот-талып, кейін соттылық мерзімі өтіп кеткеннен кейін осы қылмысты қай-тадан жасағанда, бұл адам бұрын сотталмаған деп бағаланады. Мысалы Б. ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Қылмыстың жиынтығы және қайталануы бойынша саралау
Қылмысқа қатысушылықпен жасалған іс-әрекеттерді саралау
Қылмысты саралаудың ұғымы, маңызы және қылмыстық құқықтағы орны
Құқықтық норманың түсінігі, мазмұны, құндылығы мен негізгі сипаттары
Нормалар бәсекелестігінің түсінігі және түрлері
АЯҚТАЛМАҒАН ҚЫЛМЫСТАР ҮШІН ЖАУАПТЫЛЫҚ
Қылмысқа оқталуды саралау
Қылмысты квалификациялаудың қылмыстық құқықтағы орны
Жекелеген қылмыстармен көптік қылмыстардың ара қатынасы
Қылмысты квалификациялаудың ғылыми негіздері
Пәндер