Кәсіпорынның экономикалық ресурстары
Жоспар
Кіріспе
1.Кәсіпорынның экономикалық ресурстары
2.Ресурстардың шектелуі және бірін.бірі алмастырушылығы
3.Ресурстарды сақтау саясаты
4. Энергетикалық шаруашылықты ұйымдастыру жұмыстарының негіздері.
Қорытынды.
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
1.Кәсіпорынның экономикалық ресурстары
2.Ресурстардың шектелуі және бірін.бірі алмастырушылығы
3.Ресурстарды сақтау саясаты
4. Энергетикалық шаруашылықты ұйымдастыру жұмыстарының негіздері.
Қорытынды.
Пайдаланылған әдебиеттер
Қазіргі таңда кәсіпорындар өздерінің өндірістік ресурстарын қамтамасыз етуде және оларды тиімді пайдалануда шетелдік тәжірибелерге бас бұрады.
Кәсіпорынның материалдық-техникалық ресурстарына шикізаттар, материалдар, құрал-жабдықтар,сатып алынатын техника мен технологиялар және тағы басқалары кіреді. Басқа сөзбен айтқанда кәсіпорынға заттай немесе энергиялық түрде түсіндіретін барлығы өндіріс материалдық-техникалық қамтамасыз ету элементтері жатады. Кәсіпорындағы барлық ресурстарды әр түрлі көзқарастарға сәйкес топтастыруға болады: материалдық ресурстар, адам ресурстары, капитал немесе инвестициялық ресурстар.
Жалпы айтқанда, біз мұнда кәсіпорындағы қолданылатын ресурстардың барлығына қысқаша тоқталамыз, бірақ та оның ішіндегі материалдық-техникалық және энергия ресурстарын толық қарастырамыз.
Бұл курстық жұмыстың мақсаты экономикалық рестарды пайдалану кәсіорынның шаруашылық әрекетіне қаншалықты әсер ететіндігін, олар шектеулі болған жағдайда оларды қалай үнемдеу жолдарын зерттеу, ресурстарды сақтау саясатын қалай тиімді жүргізуге болатындығын зерттеу.
Қойылған мақсаттарға байланысты келесі мәселелерді шешу қажет:
• Экономикалық ресурстарға түсініктеме беру;
• Ресурстардың бір-бірін ауыстырушылығын талдау;
• Ресурстардың шектеулі саясатын жүргізу жолдарын анықтау;
• Энергетикалық шаруашылықты ұйымдастыру жолдарын түсіндіру.
Кәсіпорынның материалдық-техникалық ресурстарына шикізаттар, материалдар, құрал-жабдықтар,сатып алынатын техника мен технологиялар және тағы басқалары кіреді. Басқа сөзбен айтқанда кәсіпорынға заттай немесе энергиялық түрде түсіндіретін барлығы өндіріс материалдық-техникалық қамтамасыз ету элементтері жатады. Кәсіпорындағы барлық ресурстарды әр түрлі көзқарастарға сәйкес топтастыруға болады: материалдық ресурстар, адам ресурстары, капитал немесе инвестициялық ресурстар.
Жалпы айтқанда, біз мұнда кәсіпорындағы қолданылатын ресурстардың барлығына қысқаша тоқталамыз, бірақ та оның ішіндегі материалдық-техникалық және энергия ресурстарын толық қарастырамыз.
Бұл курстық жұмыстың мақсаты экономикалық рестарды пайдалану кәсіорынның шаруашылық әрекетіне қаншалықты әсер ететіндігін, олар шектеулі болған жағдайда оларды қалай үнемдеу жолдарын зерттеу, ресурстарды сақтау саясатын қалай тиімді жүргізуге болатындығын зерттеу.
Қойылған мақсаттарға байланысты келесі мәселелерді шешу қажет:
• Экономикалық ресурстарға түсініктеме беру;
• Ресурстардың бір-бірін ауыстырушылығын талдау;
• Ресурстардың шектеулі саясатын жүргізу жолдарын анықтау;
• Энергетикалық шаруашылықты ұйымдастыру жолдарын түсіндіру.
Пайдаланылған әдебиеттер:
1. Чечевицына Л.Н. «Экономика предприятия» Ростов-на-Дону, Феникс, 2005 г.
2. Қ. Мейірбеков «Кәсіпорын экономикасы» Алматы, Экономика 2002 ж.
3. Самсонов Н.С. «Финансовый менеджмент» Москва, Финансы, 2000 г.
4. Ботылин Л.Н. «Ресурсы предприятия» Москва,2004 г.
5. www. yandex.ru
1. Чечевицына Л.Н. «Экономика предприятия» Ростов-на-Дону, Феникс, 2005 г.
2. Қ. Мейірбеков «Кәсіпорын экономикасы» Алматы, Экономика 2002 ж.
3. Самсонов Н.С. «Финансовый менеджмент» Москва, Финансы, 2000 г.
4. Ботылин Л.Н. «Ресурсы предприятия» Москва,2004 г.
5. www. yandex.ru
Жоспар
Кіріспе
1.Кәсіпорынның экономикалық ресурстары
2.Ресурстардың шектелуі және бірін-бірі алмастырушылығы
3.Ресурстарды сақтау саясаты
4. Энергетикалық шаруашылықты ұйымдастыру жұмыстарының негіздері.
Қорытынды.
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Қазіргі таңда кәсіпорындар өздерінің өндірістік ресурстарын қамтамасыз етуде және оларды тиімді пайдалануда шетелдік тәжірибелерге бас бұрады.
Кәсіпорынның материалдық-техникалық ресурстарына шикізаттар, материалдар, құрал-жабдықтар,сатып алынатын техника мен технологиялар және тағы басқалары кіреді. Басқа сөзбен айтқанда кәсіпорынға заттай немесе энергиялық түрде түсіндіретін барлығы өндіріс материалдық-техникалық қамтамасыз ету элементтері жатады. Кәсіпорындағы барлық ресурстарды әр түрлі көзқарастарға сәйкес топтастыруға болады: материалдық ресурстар, адам ресурстары, капитал немесе инвестициялық ресурстар.
Жалпы айтқанда, біз мұнда кәсіпорындағы қолданылатын ресурстардың барлығына қысқаша тоқталамыз, бірақ та оның ішіндегі материалдық-техникалық және энергия ресурстарын толық қарастырамыз.
Бұл курстық жұмыстың мақсаты экономикалық рестарды пайдалану кәсіорынның шаруашылық әрекетіне қаншалықты әсер ететіндігін, олар шектеулі болған жағдайда оларды қалай үнемдеу жолдарын зерттеу, ресурстарды сақтау саясатын қалай тиімді жүргізуге болатындығын зерттеу.
Қойылған мақсаттарға байланысты келесі мәселелерді шешу қажет:
Экономикалық ресурстарға түсініктеме беру;
Ресурстардың бір-бірін ауыстырушылығын талдау;
Ресурстардың шектеулі саясатын жүргізу жолдарын анықтау;
Энергетикалық шаруашылықты ұйымдастыру жолдарын түсіндіру.
1. Кәсіпорынның экономикалық ресурстары
Еңбек ұғымы тауар өндіруде және қызмет көрсетудегі барлық дене және адамдардың ақыл-ой қа-білеттілігін көрсетеді.
Барлық экономикалық ресурстар немесе өндіріс фак-торлары жалпы бір қасиетке ие: олар сирек немесе өл-шеулі мөлшерде болады. Бұл қағида бойынша қазіргі деңгейдегі экономикалық дамуда барлық қажеттіліктерді қамтамасыз етуде ресурстардың әлі де болса кем екен-дігін білдіреді, егістік жерлердің, пайдалы қазба бай-лықтардың, өндіріс құралдарының, жұмыс қолдарының (жұмыс уақыты) белгілі бір шегі болады. Ресурстардың сирек кездесетіні салдарынан өндірістің өнімі де мар-дымсыз болып, осыдан қоғам тауарлар мен қызмет көр-сетудің межелеген барлық мөлшерін ала алмайды.
Кәсіпорын өзінің іс-әрекетін жүзеге асыру үшін нақты жинақталған экономикалық ресурстары немесе өндіріс факторлары болуы қажет. Экономикалық ресурстар дегеніміз — тауарларды өндіру және қызмет көрсету үшін пайдаланылатын барлық табиғи, адамдар және адамдардың өндіретін ресурстары. Түрліше барлық ресурстарды әр түрлі көзқарастарға сәйкес топтастыруға болады:
1. Материалдық ресурстар — жер немесе шикізат ма-
териалдары және капитал.
2. Адам ресурстары — еңбек және кәсіпкерлік қызмет.
Жер ұғымына жататын барлық табиғи ресурстар;егістік жерлер, орман, пайдалы қазба, кен орындары, су ресурстары.
Капитал немесе инвестициялық ресурстар ұғымы — тауар өндіру және қызмет көрсету, оларды түпкілікті тұтынушыларға жеткізуге пайдалануға арналған барлық өндірістік өндіріс құралдары (ғимараттар, құрылыс, жаб-дықтар және т.б.).
Өндіріс процесін және өндіріс құрал-жабдықтарының қорлануын инвестициялау, яғни қаражат жұмсау деп атайды.
Кез келген кәсіпорынның өндірістік-экономикалық іс-әрекеті өндірістік ресурстарды заттай және ақшалай нысаны түрінде қалыптастырудан басталады. Көрсетілген ресурстар оларды пайдалануда қалай міндет жүктелсе, солай уақытына қарай бір-бірімен айрықшаланады.
2. Ресурстардың шектелуі және бірін-бірі алмастырушылығы
Ресурстар сатылатын және сатып алынатын бол-ғандықтан олардың бағалары да болады. Сұраныс пен ұсыныстың өзара іс-қимылының болашақ нәтижесінде, баға ресурстар нарығы ерекшеліктерінің жалпы барлық түрлері, олардың әрбір айрықшаларын қалай болса солай қамтиды.
Ресурстар нарқының ерекшеліктері — ең алдымен олардың шектелуіне қарай өндіріс көлемінің өзінің де және ресурстар ұсынысыща да шектелуінің қорытын-дысы болып табылады. Қоғам өндіруде мүмкіндігі бол-маған жағдайда, тауарлар мен қызмет көрсету мөлшері тұтынушылардың сұранысын қанағаттандыра алмайды. Соған байланысты ресурстар нарығын шоғырландыру қа-жеттілігі туады.
Экономикалық ресурстардың бағасы әр түрлі басқа рыноктарда ұсыныс пен сұраныктың ықпалымен сәйкес-тендіріп үйлестіріледі. Ресурстар ұсынысы олардың тіке-лей баға арасындағы байланысы тең нақтылы бар мөл-шерін, ресурстарды иеленушілердң мүдделеріне сәйкес олардың бағаларын жоғары қоюын көрсетеді. Ал ре-сурстар сұранысы баға мен ұсыныс, көлемінің арасындағы қарама-қарсы байланысты көрсетеді: егер де баға көтерілсе, онда кәсіпорын ресурстарды аз сатып алады немесе оларды арзандау басқалармен алмастырады.
Кәсіпорынның өндірістік ресурстары
Материалдық-заттай нысаны
Ақшалай нысаны
Қабылданатын есеп-қисабы
Нарықтық жағдайда
Жұмыс күші Еңбек құралы (машина, жабдықтар, т.б.). Еңбек заттары (шикізат, материалдар, т.б.). Дайын өиім (тауарлардың қосалқы қорлары). Өндірістің табиғи жағдайы (жер, пайдалы қазба байлықтар, т.б.). Ресурстар
Еңбекақы қоры Негізгі қорлар Айналмалы қорлар Айналыс қорлары Айналымдағы ақша (есептесу шоты, есептеу, касса)
Ауыспалы капитал Негізгі капитал Айналмалы капитал Айналыс қорындағы айналым капиталы Ақша нысанысдағы айналым капиталы
Жарғылық капитал
Ресурстарға сұраныстың ерекшелігіне қысқаша тоқталайық.
Ол дайын өнімнің сұранысқа деген туындысы
(тәуелділігі) болып табылады. Демек, біріншінің өзгеруі ең алдымен екіншісінің өзгеруіне байланысты болады.
Ресурстарға сұраныс еңбек өнімділігіне тәуелді:
оның дамуы экономикалық ресурстарға деген сұраныстың серпініне байланысты, яғни орнындағы ресурстар мен қосымша ресурстар бағаларының өзгеруі;
Ресурстардың туынды сұранысы көбейеді, егер де
өнімге сұраныс көбейсе, дайын өнімді шығаруда еңбек өнімділігі артса, орнындағы рөсурстардың бағасы төмендесе немесе көтерілсе, қосымша ресурстардың бағасы төмендейді. Бұдан туындайтыны, сұраныстың икемділігі мына төмендегі нысандарға байланысты:
• дайын өнімге сұраныстнң икемді.пігі: ол неғұрлым жоғары болса, соғұрлыи ресурстардың сұраныстың икемділігі де жоғары болады;
ресурстардың алмастырылуы: оларға сұраныстың
икемділігі жоғары болса, егер де баға ескен
жағдайда оларды басқа ресурстармен алмастыруға
немесе артығырақ кәміл технологияны өндіріске
енгізуге мүмкіндігі туады;
жалпы шығындарда ресурстардың үлесі: егер де
жалпы гаығында ресурстардың үлесі жоғары бол-
са, ал ресурстарға баға өссе, онда бұл оларға де-
ғен еұраныстың төмендеуіне әкеп соғады. Демек,
жалпы шыгында ресурстардың үлесі неғұрлым
жоғары болса, соғұрлым сұраныс икемдідігі де
жоғары болады.
Ресурстардың шектелуіне қарамастан, олар адамдардың ықпал жасауының арқасында алмасып отырады. Мысады, мелиорация жұмыстары жүргізілетін болса жерге ұсынысты арттыруға болады. Сонымен ресурстар ұсынысы заң сиректілігіне, ресурстардың шектелуіне байланысты.
3.Ресурстарды сақтау саясаты
Ресурстарды сақтау дегеніміз — меншіктің әр түрлі формалары және шаруашылық тетігінің ықпалымен жүзе-ге асатын нақты және өткен еңбекті үнемдеу. Оның практикалық мәні еңбек, материалдық және қаржы ре-еурстарын үнемді жарату, өнімсіз және халық шаруа-шылығының барлық өрісіндегі шығындарды барынша жою болып табылады. Ресурстарды сақтау болашақ эко-номиканың дәрежесі мен сипаттамасы ретінде жономика және басқару жүйелерін қайта құруды, олармен табиғи байланысты үпітастыруды қажет етеді, Ресурстарды сақ-тау экономикалық қатынастар жүйесінің және шаруа-шылықты жүргізу әдістерінің қамы үшін ғана болмауы керек.
Ресурстарды сақтау саясаты орасан зор потенциалдың мүмкіндіктері бар Қазақстан үшін өте үлкен принциптік маңызы бар. Себебі, республикада ұзақ жылдар бойы ха-лық шаруашылығының өркендеуі экстенсивтік жоғары шығындылық негізінде болып келді Шаруашылықы жүр-гізудің мұндай әдістері әлдеқашан өзінің сипатын жойып, өндірісті интенсивтендіруге үлкен тосқауыл жасады.
Экономикалық реформа жағдайында ресурстардың сақталу процесі ұдайы өндірісті арттырады. Ұлттық табыстың серпінінде тұтыну мен қорланудың арасындағы арақатынастар өзгеріп дана қоймайды, сонымен бірге өзінің қорлану қорында ресурстарды сақтау есебінен шаруашылық қорланудың сол бөлігі үлкен орын алады. Сондықтан, практикада ресурстарды сақтау қорланудың заңдылықтарын ұдайы өндірісті кеңейтуді қамтамасыз етуге пайдалану қажет болады. Ресурстарды сақтау іс жүзінде тиімді экономикалық дамудың бірден-бір бағыты кезеңіне айналып отыр. Мысалы, энергая мен шикізаттарды үнемдеу шараларын іске асыруга кеткен шығындар, осындай мөлшердегі шығындарға қарағанда екі есе кем болады. Алайда, өндірісті дамытудағы ресурстаріцл сақтау жолына өте-мөте баяу жүргізіліп келеді. Ресурстарды сақтаудың экономикалық негізіне қаржы-несие саясаты, бағаның құрылуы және ынталандыру жатады.
Ресурстарды сақтаудың басты бағыттары — өнім бөлі-гінің материалдың шығындылығын кеміту, ең алдымен үнемді конструкциялық шешімдер және ресуртарды сақ-тау техникасын және қалдықсыз технологияны кеңінен қолдану; өндірістік процестерге отын-энергаика және т.б. да материалдық ресурстардың шығындарын азайту; ши-кізаттардың және екінші қайтарымды жылу ресурста-рының, тұрмыстық қалдықтарын толық пайдаланып, оларды қайтадан пайдаға асыру, табиғи байлықтарды, бастапқы шикізаттар ресурстарын кешенді түрде едеу.
Нарықтың экономика жағдайында кәсіпорын жұмы-сын жүргізудің экономикалық тетігін және оның әрбір цехтарында, әрбір еңбек ұжымдарында ресурстарды сақ-таудың ынталылығының ең тиімділік амалын қолданатын болу керек. Ресурстарды сақтау проблемасын шешуде ұдайы өндіріс процестерінің барлық сатыларын, сонымен бірге, ең алдымен шикізаттарды өндіру және шала фабрикаттарды қайта өңдеуді қамту қажет, себебі, бұл саладағы материалдың шығындар әлі де болса өте жоға-ры болып келеді. Мұнда бірінші орынды қалдықсыз тех-нологияны қолдану негізінде өндірісті ұтымды ұйым-дастыру жұмысы алады. Шикізаттардың қай түрі бол-масын жарамды өнімдерді өңдеуде пайдалы заттардың алуан түрлерінен тұрады. Сонымен, бұл шикізаттарды өндіру және қайта өңдеу кешені тиімділігінің шешуші факторы болып табылады.
Қазірдің өзіпде ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Кіріспе
1.Кәсіпорынның экономикалық ресурстары
2.Ресурстардың шектелуі және бірін-бірі алмастырушылығы
3.Ресурстарды сақтау саясаты
4. Энергетикалық шаруашылықты ұйымдастыру жұмыстарының негіздері.
Қорытынды.
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Қазіргі таңда кәсіпорындар өздерінің өндірістік ресурстарын қамтамасыз етуде және оларды тиімді пайдалануда шетелдік тәжірибелерге бас бұрады.
Кәсіпорынның материалдық-техникалық ресурстарына шикізаттар, материалдар, құрал-жабдықтар,сатып алынатын техника мен технологиялар және тағы басқалары кіреді. Басқа сөзбен айтқанда кәсіпорынға заттай немесе энергиялық түрде түсіндіретін барлығы өндіріс материалдық-техникалық қамтамасыз ету элементтері жатады. Кәсіпорындағы барлық ресурстарды әр түрлі көзқарастарға сәйкес топтастыруға болады: материалдық ресурстар, адам ресурстары, капитал немесе инвестициялық ресурстар.
Жалпы айтқанда, біз мұнда кәсіпорындағы қолданылатын ресурстардың барлығына қысқаша тоқталамыз, бірақ та оның ішіндегі материалдық-техникалық және энергия ресурстарын толық қарастырамыз.
Бұл курстық жұмыстың мақсаты экономикалық рестарды пайдалану кәсіорынның шаруашылық әрекетіне қаншалықты әсер ететіндігін, олар шектеулі болған жағдайда оларды қалай үнемдеу жолдарын зерттеу, ресурстарды сақтау саясатын қалай тиімді жүргізуге болатындығын зерттеу.
Қойылған мақсаттарға байланысты келесі мәселелерді шешу қажет:
Экономикалық ресурстарға түсініктеме беру;
Ресурстардың бір-бірін ауыстырушылығын талдау;
Ресурстардың шектеулі саясатын жүргізу жолдарын анықтау;
Энергетикалық шаруашылықты ұйымдастыру жолдарын түсіндіру.
1. Кәсіпорынның экономикалық ресурстары
Еңбек ұғымы тауар өндіруде және қызмет көрсетудегі барлық дене және адамдардың ақыл-ой қа-білеттілігін көрсетеді.
Барлық экономикалық ресурстар немесе өндіріс фак-торлары жалпы бір қасиетке ие: олар сирек немесе өл-шеулі мөлшерде болады. Бұл қағида бойынша қазіргі деңгейдегі экономикалық дамуда барлық қажеттіліктерді қамтамасыз етуде ресурстардың әлі де болса кем екен-дігін білдіреді, егістік жерлердің, пайдалы қазба бай-лықтардың, өндіріс құралдарының, жұмыс қолдарының (жұмыс уақыты) белгілі бір шегі болады. Ресурстардың сирек кездесетіні салдарынан өндірістің өнімі де мар-дымсыз болып, осыдан қоғам тауарлар мен қызмет көр-сетудің межелеген барлық мөлшерін ала алмайды.
Кәсіпорын өзінің іс-әрекетін жүзеге асыру үшін нақты жинақталған экономикалық ресурстары немесе өндіріс факторлары болуы қажет. Экономикалық ресурстар дегеніміз — тауарларды өндіру және қызмет көрсету үшін пайдаланылатын барлық табиғи, адамдар және адамдардың өндіретін ресурстары. Түрліше барлық ресурстарды әр түрлі көзқарастарға сәйкес топтастыруға болады:
1. Материалдық ресурстар — жер немесе шикізат ма-
териалдары және капитал.
2. Адам ресурстары — еңбек және кәсіпкерлік қызмет.
Жер ұғымына жататын барлық табиғи ресурстар;егістік жерлер, орман, пайдалы қазба, кен орындары, су ресурстары.
Капитал немесе инвестициялық ресурстар ұғымы — тауар өндіру және қызмет көрсету, оларды түпкілікті тұтынушыларға жеткізуге пайдалануға арналған барлық өндірістік өндіріс құралдары (ғимараттар, құрылыс, жаб-дықтар және т.б.).
Өндіріс процесін және өндіріс құрал-жабдықтарының қорлануын инвестициялау, яғни қаражат жұмсау деп атайды.
Кез келген кәсіпорынның өндірістік-экономикалық іс-әрекеті өндірістік ресурстарды заттай және ақшалай нысаны түрінде қалыптастырудан басталады. Көрсетілген ресурстар оларды пайдалануда қалай міндет жүктелсе, солай уақытына қарай бір-бірімен айрықшаланады.
2. Ресурстардың шектелуі және бірін-бірі алмастырушылығы
Ресурстар сатылатын және сатып алынатын бол-ғандықтан олардың бағалары да болады. Сұраныс пен ұсыныстың өзара іс-қимылының болашақ нәтижесінде, баға ресурстар нарығы ерекшеліктерінің жалпы барлық түрлері, олардың әрбір айрықшаларын қалай болса солай қамтиды.
Ресурстар нарқының ерекшеліктері — ең алдымен олардың шектелуіне қарай өндіріс көлемінің өзінің де және ресурстар ұсынысыща да шектелуінің қорытын-дысы болып табылады. Қоғам өндіруде мүмкіндігі бол-маған жағдайда, тауарлар мен қызмет көрсету мөлшері тұтынушылардың сұранысын қанағаттандыра алмайды. Соған байланысты ресурстар нарығын шоғырландыру қа-жеттілігі туады.
Экономикалық ресурстардың бағасы әр түрлі басқа рыноктарда ұсыныс пен сұраныктың ықпалымен сәйкес-тендіріп үйлестіріледі. Ресурстар ұсынысы олардың тіке-лей баға арасындағы байланысы тең нақтылы бар мөл-шерін, ресурстарды иеленушілердң мүдделеріне сәйкес олардың бағаларын жоғары қоюын көрсетеді. Ал ре-сурстар сұранысы баға мен ұсыныс, көлемінің арасындағы қарама-қарсы байланысты көрсетеді: егер де баға көтерілсе, онда кәсіпорын ресурстарды аз сатып алады немесе оларды арзандау басқалармен алмастырады.
Кәсіпорынның өндірістік ресурстары
Материалдық-заттай нысаны
Ақшалай нысаны
Қабылданатын есеп-қисабы
Нарықтық жағдайда
Жұмыс күші Еңбек құралы (машина, жабдықтар, т.б.). Еңбек заттары (шикізат, материалдар, т.б.). Дайын өиім (тауарлардың қосалқы қорлары). Өндірістің табиғи жағдайы (жер, пайдалы қазба байлықтар, т.б.). Ресурстар
Еңбекақы қоры Негізгі қорлар Айналмалы қорлар Айналыс қорлары Айналымдағы ақша (есептесу шоты, есептеу, касса)
Ауыспалы капитал Негізгі капитал Айналмалы капитал Айналыс қорындағы айналым капиталы Ақша нысанысдағы айналым капиталы
Жарғылық капитал
Ресурстарға сұраныстың ерекшелігіне қысқаша тоқталайық.
Ол дайын өнімнің сұранысқа деген туындысы
(тәуелділігі) болып табылады. Демек, біріншінің өзгеруі ең алдымен екіншісінің өзгеруіне байланысты болады.
Ресурстарға сұраныс еңбек өнімділігіне тәуелді:
оның дамуы экономикалық ресурстарға деген сұраныстың серпініне байланысты, яғни орнындағы ресурстар мен қосымша ресурстар бағаларының өзгеруі;
Ресурстардың туынды сұранысы көбейеді, егер де
өнімге сұраныс көбейсе, дайын өнімді шығаруда еңбек өнімділігі артса, орнындағы рөсурстардың бағасы төмендесе немесе көтерілсе, қосымша ресурстардың бағасы төмендейді. Бұдан туындайтыны, сұраныстың икемділігі мына төмендегі нысандарға байланысты:
• дайын өнімге сұраныстнң икемді.пігі: ол неғұрлым жоғары болса, соғұрлыи ресурстардың сұраныстың икемділігі де жоғары болады;
ресурстардың алмастырылуы: оларға сұраныстың
икемділігі жоғары болса, егер де баға ескен
жағдайда оларды басқа ресурстармен алмастыруға
немесе артығырақ кәміл технологияны өндіріске
енгізуге мүмкіндігі туады;
жалпы шығындарда ресурстардың үлесі: егер де
жалпы гаығында ресурстардың үлесі жоғары бол-
са, ал ресурстарға баға өссе, онда бұл оларға де-
ғен еұраныстың төмендеуіне әкеп соғады. Демек,
жалпы шыгында ресурстардың үлесі неғұрлым
жоғары болса, соғұрлым сұраныс икемдідігі де
жоғары болады.
Ресурстардың шектелуіне қарамастан, олар адамдардың ықпал жасауының арқасында алмасып отырады. Мысады, мелиорация жұмыстары жүргізілетін болса жерге ұсынысты арттыруға болады. Сонымен ресурстар ұсынысы заң сиректілігіне, ресурстардың шектелуіне байланысты.
3.Ресурстарды сақтау саясаты
Ресурстарды сақтау дегеніміз — меншіктің әр түрлі формалары және шаруашылық тетігінің ықпалымен жүзе-ге асатын нақты және өткен еңбекті үнемдеу. Оның практикалық мәні еңбек, материалдық және қаржы ре-еурстарын үнемді жарату, өнімсіз және халық шаруа-шылығының барлық өрісіндегі шығындарды барынша жою болып табылады. Ресурстарды сақтау болашақ эко-номиканың дәрежесі мен сипаттамасы ретінде жономика және басқару жүйелерін қайта құруды, олармен табиғи байланысты үпітастыруды қажет етеді, Ресурстарды сақ-тау экономикалық қатынастар жүйесінің және шаруа-шылықты жүргізу әдістерінің қамы үшін ғана болмауы керек.
Ресурстарды сақтау саясаты орасан зор потенциалдың мүмкіндіктері бар Қазақстан үшін өте үлкен принциптік маңызы бар. Себебі, республикада ұзақ жылдар бойы ха-лық шаруашылығының өркендеуі экстенсивтік жоғары шығындылық негізінде болып келді Шаруашылықы жүр-гізудің мұндай әдістері әлдеқашан өзінің сипатын жойып, өндірісті интенсивтендіруге үлкен тосқауыл жасады.
Экономикалық реформа жағдайында ресурстардың сақталу процесі ұдайы өндірісті арттырады. Ұлттық табыстың серпінінде тұтыну мен қорланудың арасындағы арақатынастар өзгеріп дана қоймайды, сонымен бірге өзінің қорлану қорында ресурстарды сақтау есебінен шаруашылық қорланудың сол бөлігі үлкен орын алады. Сондықтан, практикада ресурстарды сақтау қорланудың заңдылықтарын ұдайы өндірісті кеңейтуді қамтамасыз етуге пайдалану қажет болады. Ресурстарды сақтау іс жүзінде тиімді экономикалық дамудың бірден-бір бағыты кезеңіне айналып отыр. Мысалы, энергая мен шикізаттарды үнемдеу шараларын іске асыруга кеткен шығындар, осындай мөлшердегі шығындарға қарағанда екі есе кем болады. Алайда, өндірісті дамытудағы ресурстаріцл сақтау жолына өте-мөте баяу жүргізіліп келеді. Ресурстарды сақтаудың экономикалық негізіне қаржы-несие саясаты, бағаның құрылуы және ынталандыру жатады.
Ресурстарды сақтаудың басты бағыттары — өнім бөлі-гінің материалдың шығындылығын кеміту, ең алдымен үнемді конструкциялық шешімдер және ресуртарды сақ-тау техникасын және қалдықсыз технологияны кеңінен қолдану; өндірістік процестерге отын-энергаика және т.б. да материалдық ресурстардың шығындарын азайту; ши-кізаттардың және екінші қайтарымды жылу ресурста-рының, тұрмыстық қалдықтарын толық пайдаланып, оларды қайтадан пайдаға асыру, табиғи байлықтарды, бастапқы шикізаттар ресурстарын кешенді түрде едеу.
Нарықтың экономика жағдайында кәсіпорын жұмы-сын жүргізудің экономикалық тетігін және оның әрбір цехтарында, әрбір еңбек ұжымдарында ресурстарды сақ-таудың ынталылығының ең тиімділік амалын қолданатын болу керек. Ресурстарды сақтау проблемасын шешуде ұдайы өндіріс процестерінің барлық сатыларын, сонымен бірге, ең алдымен шикізаттарды өндіру және шала фабрикаттарды қайта өңдеуді қамту қажет, себебі, бұл саладағы материалдың шығындар әлі де болса өте жоға-ры болып келеді. Мұнда бірінші орынды қалдықсыз тех-нологияны қолдану негізінде өндірісті ұтымды ұйым-дастыру жұмысы алады. Шикізаттардың қай түрі бол-масын жарамды өнімдерді өңдеуде пайдалы заттардың алуан түрлерінен тұрады. Сонымен, бұл шикізаттарды өндіру және қайта өңдеу кешені тиімділігінің шешуші факторы болып табылады.
Қазірдің өзіпде ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz