Шизофрения ауруының жалпы клиникалық белгілері,емдеу бағыты

Шизофрения
Шизофренияның клиникалық сипаттамалары
Шизофрения профилактикасының мәселелері

Шизофрения - этиологиясы анықталмаған, созылмалы ағымға бейім, наукас тұлғасының типті озгерістерімен әлеументтік адаптация және еңбекке қабілеттіліктің тұрақты бұзылыстарына алып келетін әртүрлі айқындылық дәрежесіндегі өзге психикалық бұзылыстармен көрінетін психикалық ауру.
Шизофренияның тұрғындар арасында таралу дәрежесі ғылыми және тәжірибелік тұрғыдан маңызды мәселе болып отыр, оның таралуының барлық елдерде бірдейлілігі және жалпы тұрғындарға шаққанда 1-2 пайыз құрайтындығыны анықталған. Шизофрения кез-келген жас кезеңінде басталуы мүмкін, дегенмен шизофренияның дамуына аса тән жас кезеңі 20-25 жас.Әйелдерде ауру жедел өтеді,ал ер адамдарда әйелдерге қарағанда ауру ерте басталады. Ұстама тәрізді үдемелі шизофренияның басталатын жас кезеңі әртүрлі:балалық шақта,жетілген және егде жас кезеңінде де басталуы мумкін,сондықтан аурудың клиникалық көрінісінде де жасқа байланысты ерекшеліктер болады.
Шизофренияны жеке ауру ретінде алғаш неміс психиатры Э.Крепелин бөліп қарастырды.Бұл ауру кезінде науқастар тұйықталады, әлеуметтік қатынастарын жоғалтады, эмоциональды реакциялардың кедейленуі бақыланады.
Кейінірек швейцария психиатры Е.Блейлер бұл ауруға жаңа атау «шизофрения» терминін ұсынып,ол бұл дерттің белгілерін ажыратты: науқастын әлеуметтік контактының жоғалтуын (аутизм),эмоционалдылықтың кедейленуін,психиканың ыдырауын,ойлаудың ерекше бұзылыстары, әртүрлі психикалық өзгерістер арасындағы диссоциация көріністерін жатқызды. Шизофренияның этиологиясы мен патогенезі бөлек нозологиялық бірлік болып бөлінгеннен бастап арнайы зерттеу пәні болып қарастырылды. Э.Крепелин шизофрения токсикоздың,соның ішінде жыныс бездерінің қызметі бұзылысы нәтежиесінде пайда болады деген тұжырым жасады. Шизофренияның пайда болуында тұқымқуалаушылық патологияның ролі анықталған,себебі наукастарда осы аурумен тұқымкуалаушылық ауырлығы, қарапайым тұрғындармен салыстырғанда бірнеше есе жоғары және тұқымкуалаушылық ауырлығы сипатында белгілі бір заңдылық болатындығы, шизофрения дамуының биологиялық ата-анамен байланыстылығы дәлелденген.

Пайдаланылған әдебиеттер
1. Бухановский А.О., Кутявин Ю.А., Литвк М.Е. Общая психопатология. – Ростов-на-Дону «Феникс», 1998
2. Жариков Н.М., Тюльпин Ю.Г. Психиатрия: Учебник. – М., Медицина, 2000.
3. Коркина М.В., Лакосина Н.Д., Личко А.Е., И.И. Сергеев. Психиатрия: Учебник для студентов медвузов. – М., МЕДресс-информ, 2004.
4. Обухов С.Г. Психиатрия: учебное пособие. / Под ред. Ю.А. Александровского. – М., ГЭОТАР-Медиа., 2007.
5. Жмуров В.А. Психопатология: в 2-х частях / Учебное пособие. – Иркутск: Изд-во Иркут.ун-та,1994.
6. Пропедевтика психиатрии. Учебное пособие. В.Л.Гавенко, Г.А.Самардакова, В.И.Коростий и др. / Под ред.проф. В.Л. Гавенко. – Ростов-на-Дону «Феникс», 2003.