Бейнелеу өнері сабақтарын мектепте оқыту барысында ақпараттық технологияны пайдаланудың теориялық негіздері
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4
1 . Бейнелеу өнері сабақтарын мектепте оқыту барысында ақпараттық технологияны пайдаланудың теориялық негіздері
1.1. Оқушыларға бейнелеу өнерін оқыту барысында ақпараттық технологияны пайдаланудың маңыздылығы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 7
1.2. Бейнелеу өнерін оқытуда интерактивті тақта мүмкіндіктерін қолданудың тиімділігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...13
1 . Мектеп оқушыларының бейнелеу өнері сабақтарында ақпараттық технологияны пайдалану арқылы көркемдік қабілеттерін арттырудың әдістемесі
2.1. Сызу және бейнелеу өнері сабағында ақпараттық технологияны пайдаланудың әдістері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .19
2.2. Бейнелеу өнері сабақтарында ақпараттық технологияны пайдалану арқылы оқушылардың көркемдік қабілеттерін арттырудың әдістері ... ... ... ..34
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 51
Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...53
Қосымша
1 . Бейнелеу өнері сабақтарын мектепте оқыту барысында ақпараттық технологияны пайдаланудың теориялық негіздері
1.1. Оқушыларға бейнелеу өнерін оқыту барысында ақпараттық технологияны пайдаланудың маңыздылығы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 7
1.2. Бейнелеу өнерін оқытуда интерактивті тақта мүмкіндіктерін қолданудың тиімділігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...13
1 . Мектеп оқушыларының бейнелеу өнері сабақтарында ақпараттық технологияны пайдалану арқылы көркемдік қабілеттерін арттырудың әдістемесі
2.1. Сызу және бейнелеу өнері сабағында ақпараттық технологияны пайдаланудың әдістері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .19
2.2. Бейнелеу өнері сабақтарында ақпараттық технологияны пайдалану арқылы оқушылардың көркемдік қабілеттерін арттырудың әдістері ... ... ... ..34
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 51
Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...53
Қосымша
Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә. Назарбаев Қазақстан халқына Жолдауында «Бізге экономикалық және қоғамдық модернизация талаптарына сәйкес қазіргі заманғы білім беру жүйесі керек. Білімді дамыта білмейтін ел XXІ ғасырда сәтсіздікке ұшырайды»,- деп атап көрсетті. Осыған орай еліміздегі білім саласын дамытуға арналған іс — шаралар мен реформалар жүзеге асырылуда.
Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңында «Білім беру жүйесінің басты міндеті — ұлттық және жалпы адамзаттық құндылықтар, ғылым мен практика жетістіктері негізінде жеке адамды қалыптастыруға және кәсіби шыңдауға бағытталған білім алу үшін қажетті жағдайлар жасау; оқытудың инновациялық технологияларын енгізу, білім беруді ақпараттандыру, халықаралық ғаламдық коммуникациялық желілерге шығу» деп, білім беру жүйесін одан әрі дамыту міндеттері көзделеді. Бұл міндеттерді шешу үшін білім беру ұйымдарының, әр оқытушының күнделікті ізденісі арқылы барлық жаңалықтар мен қайта құру, өзгерістерге батыл жол ашарлық жаңа тәжірибеге, жаңа қарым-қатынастарға өту қажеттігі туындайды.
Заман талабына сай білім беру әр оқу орнының алдына қойған мақсаты. Қазіргі кездегі білім беру жүйесінің міндеті -жастардың білімді үйреніп қана қоймай, алған білімін үздіксіз дамытып,оны бойына сіңіріп, тәрбиелі, әдепті, интеллектуалды болуын қамтамасыз ету.
«Әрбір ұстаз — білікті маман, ал әрбір студент — ойшыл тұлға» деген қағидаларды ұстана отырып, білім беру үрдісінде кез келген ұстаз білім сапасын жақсарту мақсатында оқытудың озық технологияларын пайдаланады. Болашақ ұрпаққа қоғам талабына сай тәрбие мен білім беруде оқытушылардың инновациялық іс-әрекетінің ғылыми-педагогикалық негізін меңгеруі-маңызды мәселелердің бірі.
Инновация-ол тамыры тереңде жатқан термин, латын тілінің «жаңару», «өзгеру» сөздерімен баламаланып, «бұрын болмаған жаңалық», «қоғамдық қажеттіліктерді қанағаттандырудың жаңа әдісі» деген түсініктерді білдіреді. Ал ағылшын тілінен аударғанда, «жаңалық енгізу», «жаңашылдық» деген ұғымды білдіреді.
Инновация-құрал және процесс ретінде әлдебір жаңалықты ендіру деген сөз. Педагогикалық процесте инновация оқыту мен білім мазмұнына, оқытушы мен оқушының бірлескен қызметін ұйымдастыруға жаңалық енгізуді білдіреді. Инновация өздігінен пайда болмайды. Ол ғылыми ізденістердің, жекелеген оқытушылар мен тұтас ұжымның озық педагогикалық тәжірибесінен пайда болады.
Мемлекеттік білім стандарты деңгейінде оқыту үрдісін ұйымдастыру инновациялық педагогикалық технологияны ендіруді міндеттейді. Ал инновациялық педагогикалық технологияның түрі, қолдану ерекшелігі, одан туындайтын мәселелер бүгінгі таңда әлі нақтыланып белгілі бір жүйеге түспеген дүние.
Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңында «Білім беру жүйесінің басты міндеті — ұлттық және жалпы адамзаттық құндылықтар, ғылым мен практика жетістіктері негізінде жеке адамды қалыптастыруға және кәсіби шыңдауға бағытталған білім алу үшін қажетті жағдайлар жасау; оқытудың инновациялық технологияларын енгізу, білім беруді ақпараттандыру, халықаралық ғаламдық коммуникациялық желілерге шығу» деп, білім беру жүйесін одан әрі дамыту міндеттері көзделеді. Бұл міндеттерді шешу үшін білім беру ұйымдарының, әр оқытушының күнделікті ізденісі арқылы барлық жаңалықтар мен қайта құру, өзгерістерге батыл жол ашарлық жаңа тәжірибеге, жаңа қарым-қатынастарға өту қажеттігі туындайды.
Заман талабына сай білім беру әр оқу орнының алдына қойған мақсаты. Қазіргі кездегі білім беру жүйесінің міндеті -жастардың білімді үйреніп қана қоймай, алған білімін үздіксіз дамытып,оны бойына сіңіріп, тәрбиелі, әдепті, интеллектуалды болуын қамтамасыз ету.
«Әрбір ұстаз — білікті маман, ал әрбір студент — ойшыл тұлға» деген қағидаларды ұстана отырып, білім беру үрдісінде кез келген ұстаз білім сапасын жақсарту мақсатында оқытудың озық технологияларын пайдаланады. Болашақ ұрпаққа қоғам талабына сай тәрбие мен білім беруде оқытушылардың инновациялық іс-әрекетінің ғылыми-педагогикалық негізін меңгеруі-маңызды мәселелердің бірі.
Инновация-ол тамыры тереңде жатқан термин, латын тілінің «жаңару», «өзгеру» сөздерімен баламаланып, «бұрын болмаған жаңалық», «қоғамдық қажеттіліктерді қанағаттандырудың жаңа әдісі» деген түсініктерді білдіреді. Ал ағылшын тілінен аударғанда, «жаңалық енгізу», «жаңашылдық» деген ұғымды білдіреді.
Инновация-құрал және процесс ретінде әлдебір жаңалықты ендіру деген сөз. Педагогикалық процесте инновация оқыту мен білім мазмұнына, оқытушы мен оқушының бірлескен қызметін ұйымдастыруға жаңалық енгізуді білдіреді. Инновация өздігінен пайда болмайды. Ол ғылыми ізденістердің, жекелеген оқытушылар мен тұтас ұжымның озық педагогикалық тәжірибесінен пайда болады.
Мемлекеттік білім стандарты деңгейінде оқыту үрдісін ұйымдастыру инновациялық педагогикалық технологияны ендіруді міндеттейді. Ал инновациялық педагогикалық технологияның түрі, қолдану ерекшелігі, одан туындайтын мәселелер бүгінгі таңда әлі нақтыланып белгілі бір жүйеге түспеген дүние.
1. Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2011-2020 жылдарға арналған Мемлекеттік бағдарламасы, 07.12.2010ж
2. Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңы,2007ж. (өзгертулер мен толықтырулар, 2013ж)
3. Қазақстан Республикасының Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты.
4. «Қазақстан мектебі» журналы 2012, 2013ж
5. Білім технологиялары -2010.-№ 2
6. Қазақстан мектебі -2009. -№7
7. Ашық сабақ факультативті сабақтар 2011.-№ 4
8. Қазақстан кәсіпкері –2011. -№ 9
9. Жаримбетова Г. Интерактивті тақтада жұмыс жасау мүмкіндіктері. Мектептегі технология, №9 – 2008ж.
10. Қазақстан Республикасының Білім туралы Заңы. 2007 ж.
11. Еркебаева Г.Ғ.Қазақстан Республикасының ұлттық білім беру жүйесінің міндеттеру, бағыттары мен мазмұны. Халықаралық ғылыми-практикалық конференция. Шымкент, 2011. – Б.6-9.
12. Смирнова С.А. Педагогика: теории, системы, технологии. –М., 2006.
13. Н.Ә.Назарбаев «Қазақстанның әлемдегі бәсекеге барынша қабілетті
14. 50 елдің қатарына кіру стратегиясы».
15. «Информатика негіздері» журналдары.
16. А. Салихова «Оқушылардың шығармашылығын дамыту»
17. Ғылыми- әдістемелік журнал, №5-2009 ж
18. «Информатика негіздері» журналдары.
19. Қазақстан Республикасы білім беруді дамытудың 2005-2010 жылдарға арналған Мемлекеттік бағдарламасы.
20. А. Салихова «Оқушылардың шығармашылығын дамыту»
21. Ғылыми- әдістемелік журнал, №5-2009 ж
22. Интернет материалдары «Google» және «Mail.ru» сайттары 2014ж
23. Ералин К. Е. Формирование пространственных представлений у учащихся. М., МГПИ им. Ленина. 1985.
24. Ералин К. Е. Моделирование педагогической деятельности учителя изоискусства. М., Прометей. 1991.
25. Кузин В. С. Основы обучения изобразительному искусству в общеобразавательной школе. Пособие для учителей. М., Просвещение. 1977.
26. Әмірғазин Қ. «Қазақ қол өнері». Алматы. ТОО «Дайк-Пресс» 1996.
27. С.Мұқтарұлы. Шоқан және өнер. Алматы 1985.
28. Мекішев Б. Әлемнің жеті кереметі. Алматы 1982.
29. Ағапов П., Қыдырбаев М. Сокровища древнего Казахстана. Алматы 1973.
30. И.Долгополов. Мастера и шедевры. Москва «Изобритательное искусство» 1987.
31. Горяева Н. А. Первые шаги в мире искусства. Книга для учителя. М., Просвещение. 1991.
32. Загрибельная – Раупова Н. Учебно-методическое пособие по изобразительному искусству. Алматы. Өнер. 1997.
33. Аманжолов С. А. Особенности индивидуализации обучения младших школьников 1-4 классов на занятиях тематическим рисованием. МГПУ. М., 1992.
34. В.А.Леняшин. Портретная живопись. Ленинград «Художник» 1986.
35. Киплик Д.И. Техника живописи. Москва «Искусство» 1950.
36. Иогонсон Б.В. О живописи. Москва «Искусство» 1960.
37. Анисимов Б. Г. Основы рисования. Учебное пособие для студентов. М., Стройиздат. 1977.
38. Беде Г. В. Основы изобразительной грамоты. Рисунок, живопись, композиция. М., Просвещение. 1981.
39. Кан Х. И. Тақырыптық сурет салу жайлы. Қазақстан мектебі. 1972 ж. №11, 66-69 бет
40. Балкенов Ж. Бейнелеу өнерінің эстетикалық тәрбие берудегі маңызы. Қазақстан мектебі. 1977 ж. №9, 78-81 бет.
41. Ұзақбаева С. А. Балаларға эстетикалық тәрбие берудегі халық дәстүрі. А., Бейсенбеков Ж. Қазақстан бейнелеу өнерінің білімдік-тәрбиелік мүмкіндіктері. Оқу құралы. Шымкент, «Нұрлы бейне». 2006 ж.
42. Болатбаев Қ. Көкжиек және кеңістік. А., «Алматы баспа үйі», 2008ж.
43. Аманжолов С. Бейнелеу өнерін оқыту технологиясы. Оқу құралы. Астана ЕҰУ, 2006ж.
2. Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңы,2007ж. (өзгертулер мен толықтырулар, 2013ж)
3. Қазақстан Республикасының Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты.
4. «Қазақстан мектебі» журналы 2012, 2013ж
5. Білім технологиялары -2010.-№ 2
6. Қазақстан мектебі -2009. -№7
7. Ашық сабақ факультативті сабақтар 2011.-№ 4
8. Қазақстан кәсіпкері –2011. -№ 9
9. Жаримбетова Г. Интерактивті тақтада жұмыс жасау мүмкіндіктері. Мектептегі технология, №9 – 2008ж.
10. Қазақстан Республикасының Білім туралы Заңы. 2007 ж.
11. Еркебаева Г.Ғ.Қазақстан Республикасының ұлттық білім беру жүйесінің міндеттеру, бағыттары мен мазмұны. Халықаралық ғылыми-практикалық конференция. Шымкент, 2011. – Б.6-9.
12. Смирнова С.А. Педагогика: теории, системы, технологии. –М., 2006.
13. Н.Ә.Назарбаев «Қазақстанның әлемдегі бәсекеге барынша қабілетті
14. 50 елдің қатарына кіру стратегиясы».
15. «Информатика негіздері» журналдары.
16. А. Салихова «Оқушылардың шығармашылығын дамыту»
17. Ғылыми- әдістемелік журнал, №5-2009 ж
18. «Информатика негіздері» журналдары.
19. Қазақстан Республикасы білім беруді дамытудың 2005-2010 жылдарға арналған Мемлекеттік бағдарламасы.
20. А. Салихова «Оқушылардың шығармашылығын дамыту»
21. Ғылыми- әдістемелік журнал, №5-2009 ж
22. Интернет материалдары «Google» және «Mail.ru» сайттары 2014ж
23. Ералин К. Е. Формирование пространственных представлений у учащихся. М., МГПИ им. Ленина. 1985.
24. Ералин К. Е. Моделирование педагогической деятельности учителя изоискусства. М., Прометей. 1991.
25. Кузин В. С. Основы обучения изобразительному искусству в общеобразавательной школе. Пособие для учителей. М., Просвещение. 1977.
26. Әмірғазин Қ. «Қазақ қол өнері». Алматы. ТОО «Дайк-Пресс» 1996.
27. С.Мұқтарұлы. Шоқан және өнер. Алматы 1985.
28. Мекішев Б. Әлемнің жеті кереметі. Алматы 1982.
29. Ағапов П., Қыдырбаев М. Сокровища древнего Казахстана. Алматы 1973.
30. И.Долгополов. Мастера и шедевры. Москва «Изобритательное искусство» 1987.
31. Горяева Н. А. Первые шаги в мире искусства. Книга для учителя. М., Просвещение. 1991.
32. Загрибельная – Раупова Н. Учебно-методическое пособие по изобразительному искусству. Алматы. Өнер. 1997.
33. Аманжолов С. А. Особенности индивидуализации обучения младших школьников 1-4 классов на занятиях тематическим рисованием. МГПУ. М., 1992.
34. В.А.Леняшин. Портретная живопись. Ленинград «Художник» 1986.
35. Киплик Д.И. Техника живописи. Москва «Искусство» 1950.
36. Иогонсон Б.В. О живописи. Москва «Искусство» 1960.
37. Анисимов Б. Г. Основы рисования. Учебное пособие для студентов. М., Стройиздат. 1977.
38. Беде Г. В. Основы изобразительной грамоты. Рисунок, живопись, композиция. М., Просвещение. 1981.
39. Кан Х. И. Тақырыптық сурет салу жайлы. Қазақстан мектебі. 1972 ж. №11, 66-69 бет
40. Балкенов Ж. Бейнелеу өнерінің эстетикалық тәрбие берудегі маңызы. Қазақстан мектебі. 1977 ж. №9, 78-81 бет.
41. Ұзақбаева С. А. Балаларға эстетикалық тәрбие берудегі халық дәстүрі. А., Бейсенбеков Ж. Қазақстан бейнелеу өнерінің білімдік-тәрбиелік мүмкіндіктері. Оқу құралы. Шымкент, «Нұрлы бейне». 2006 ж.
42. Болатбаев Қ. Көкжиек және кеңістік. А., «Алматы баспа үйі», 2008ж.
43. Аманжолов С. Бейнелеу өнерін оқыту технологиясы. Оқу құралы. Астана ЕҰУ, 2006ж.
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..4
1 . Бейнелеу өнері сабақтарын мектепте оқыту барысында ақпараттық технологияны пайдаланудың теориялық негіздері
1.1. Оқушыларға бейнелеу өнерін оқыту барысында ақпараттық технологияны пайдаланудың маңыздылығы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 7
1.2. Бейнелеу өнерін оқытуда интерактивті тақта мүмкіндіктерін қолданудың тиімділігі ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...13
1 . Мектеп оқушыларының бейнелеу өнері сабақтарында ақпараттық технологияны пайдалану арқылы көркемдік қабілеттерін арттырудың әдістемесі
2.1. Сызу және бейнелеу өнері сабағында ақпараттық технологияны пайдаланудың әдістері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...19
2.2. Бейнелеу өнері сабақтарында ақпараттық технологияны пайдалану арқылы оқушылардың көркемдік қабілеттерін арттырудың әдістері ... ... ... ..34
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 51
Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...53
Қосымша
КІРІСПЕ
Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә. Назарбаев Қазақстан халқына Жолдауында Бізге экономикалық және қоғамдық модернизация талаптарына сәйкес қазіргі заманғы білім беру жүйесі керек. Білімді дамыта білмейтін ел XXІ ғасырда сәтсіздікке ұшырайды,- деп атап көрсетті. Осыған орай еліміздегі білім саласын дамытуға арналған іс — шаралар мен реформалар жүзеге асырылуда.
Қазақстан Республикасының Білім туралы Заңында Білім беру жүйесінің басты міндеті — ұлттық және жалпы адамзаттық құндылықтар, ғылым мен практика жетістіктері негізінде жеке адамды қалыптастыруға және кәсіби шыңдауға бағытталған білім алу үшін қажетті жағдайлар жасау; оқытудың инновациялық технологияларын енгізу, білім беруді ақпараттандыру, халықаралық ғаламдық коммуникациялық желілерге шығу деп, білім беру жүйесін одан әрі дамыту міндеттері көзделеді. Бұл міндеттерді шешу үшін білім беру ұйымдарының, әр оқытушының күнделікті ізденісі арқылы барлық жаңалықтар мен қайта құру, өзгерістерге батыл жол ашарлық жаңа тәжірибеге, жаңа қарым-қатынастарға өту қажеттігі туындайды.
Заман талабына сай білім беру әр оқу орнының алдына қойған мақсаты. Қазіргі кездегі білім беру жүйесінің міндеті -жастардың білімді үйреніп қана қоймай, алған білімін үздіксіз дамытып,оны бойына сіңіріп, тәрбиелі, әдепті, интеллектуалды болуын қамтамасыз ету.
Әрбір ұстаз — білікті маман, ал әрбір студент — ойшыл тұлға деген қағидаларды ұстана отырып, білім беру үрдісінде кез келген ұстаз білім сапасын жақсарту мақсатында оқытудың озық технологияларын пайдаланады. Болашақ ұрпаққа қоғам талабына сай тәрбие мен білім беруде оқытушылардың инновациялық іс-әрекетінің ғылыми-педагогикалық негізін меңгеруі-маңызды мәселелердің бірі.
Инновация-ол тамыры тереңде жатқан термин, латын тілінің жаңару, өзгеру сөздерімен баламаланып, бұрын болмаған жаңалық, қоғамдық қажеттіліктерді қанағаттандырудың жаңа әдісі деген түсініктерді білдіреді. Ал ағылшын тілінен аударғанда, жаңалық енгізу, жаңашылдық деген ұғымды білдіреді.
Инновация-құрал және процесс ретінде әлдебір жаңалықты ендіру деген сөз. Педагогикалық процесте инновация оқыту мен білім мазмұнына, оқытушы мен оқушының бірлескен қызметін ұйымдастыруға жаңалық енгізуді білдіреді. Инновация өздігінен пайда болмайды. Ол ғылыми ізденістердің, жекелеген оқытушылар мен тұтас ұжымның озық педагогикалық тәжірибесінен пайда болады.
Мемлекеттік білім стандарты деңгейінде оқыту үрдісін ұйымдастыру инновациялық педагогикалық технологияны ендіруді міндеттейді. Ал инновациялық педагогикалық технологияның түрі, қолдану ерекшелігі, одан туындайтын мәселелер бүгінгі таңда әлі нақтыланып белгілі бір жүйеге түспеген дүние.
Қазіргі оқу орындары мен педагогикалық ұжымдар ұсынылып отырған көп нұсқалыққа байланысты өздерінің қалауына сәйкес кез келген үлгі бойынша қызмет етуіне мүмкіндік алды. Бұл бағытта білім берудің әртүрлі нұсқадағы мазмұны, құрылымы, ғылымға және тәжірибеге негізделген жаңа идеялар мен технологиялар бар. Сондықтан әртүрлі оқыту технологияларын оқу мазмұны мен оқушылардың жас және психологиялық ерекшеліктеріне сай таңдап, тәжірибеде сынап байқаудың маңызы зор.
Ақпараттық-коммуникативтік технология өміріміздің барлық саласында, оның ішінде білім беру ісінде өте маңызды орын алады. Кейінгі жылдары оқыту процесінде кеңінен қолданыла бастаған компьютерлік технология зор мүмкіндіктерге ие болып отыр. Ғылым мен техниканың жедел дамыған, мәліметтер ағыны күшейген XXI ғасырда АКТ мүмкіндіктерін кеңінен пайдаланбай, айтарлықтай жетістіктерге қол жеткізу мүмкін емес.
Қазіргі компьютерлер қуатты құрал екені даусыз, ал осындай компьютерлік ортақ бір желіге біріктірілгенде, оның мүмкіндігі еселей түспек, ресурстарды (ақпараттық та, бағдарламалық та) ортақ пайдалану, кез келген қажетті ақпаратқа қолжетімділік-мұның бәрі білім беру ісінде орасан зор жетістіктерге жетуге жол ашады.
Білім берудегі жаңа ақпараттық технологиялар орталықтары ұйымдастырған электрондық оқыту (e-leaming) жүйесін білім саласына енгізудегі басты мақсат-білім беру үрдісінің барлық қатысушыларының үздік білім беру ресурстары мен технологияларына тең мүмкіндікте қол жеткізуін қамтамасыз ету болмақ. Ал бұл мақсатты жүзеге асыру үшін оқу үрдісін автоматтандыру енгізуге жағдай жасау қажет.
E-leaming (Electronic leaming қысқартылған)-электрондық оқыту жүйесі, электронды оқыту, қашықтықтан оқыту, желілік оқыту, виртуалды оқыту, ақпараттық және электрондық технологиялардың көмегімен оқыту терминдерінің синонимі.
ЮНЕСКО мамандары E-leaming ұғымына Интернет пен мультимедия көмегімен оқу деген анықтама берген.
Ол бірнеше мағынаға ие:
-Жеке компьютерді, ұялы телефонды,теледидарды пайдалану арқылы электрондық мәліметтермен жұмыс;
-Жеке әдіскерден ақыл-кеңес алу, қашықтықтан жұмыс істеу мүмкіндігін пайдалану;
-Ортақ қызметтес пайдаланушылардан тұратын анықталған ұйым құру;
-Заман талабына сай электрондық мәліметтерді үзіліссіз пайдалану;
-Ақпараттық технологияларды меңгеру және топ меңгерушілерінің ақпараттық мәдениетін арттыру және қалыптастыру;
Жаңа мыңжылдық – бұл өткенді таразылап, өмірдің мәнін жаңаша түсінуге, болашақты барынша жете дұрыс анықтайтын уақыт.
Жаңа ақпараттық-коммуникациялық технологиялары ұғымының пайда болуы білім беру саласында компьютердің қолданыла бастауымен тығыз байланысты. Көптеген электрондық оқулықтар мен оқу бағдарламалары, мультимедиялық оқу бағдарламалары жасалды және жасалыпта жатыр.
Қазіргі мектептерге шығармашылық ізденіс қабілеті дамыған, жаңа педагогикалық технологияларды жете меңгерген, мамандық шеберлігі қалыптасқан оқытушыны қажет етеді. Ол педагог, психолог және оқу-процесін ұйымдастырушы технолог бола білуі керек. Сондықтан, оқытушылар жаңа ақпараттық технологияны өз қызметтеріне еркін қолданып, оқыту құралы ретінде пайдалануы керек.
Қазіргі заман талабына сай, ақпараттық-коммуникациялық технологиялардың кеңінен қолданысқа еніп, жылдам дамып келе жатқан кезеңінде адамдардың қарым-қатынас жасауы үшін ақпараттық қоғамды қалыптастырудың қажетті шартына айналып отыр. Осы орайда келешек қоғамымыздың мүшелері-жастардың бойында ақпараттық мәдениетті қалыптастыру-қоғамның алдында ең басты міндет.
Қорыта келе, жаңа технологияны меңгеру оқытушының оқу -тәрбие үрдісін жүйелі ұйымдастыруына көмектеседі. Оқытудың озық технологиясын меңгеру бейнелеу өнері пәні оқытушысының кәсіптік шеберлігіне байланысты. Бұл әрбір ұстазды ойландырып, жаңаша жұмыс істеуге, жаңа ізденістерге жетелейді. Осы орайда Жүсіпбек Аймауытов Сабақ беру үйреншікті жәй ғана емес, ол жаңадан жаңаны табатын өнер,- деп тұжырым жасайды. Сондықтан бейнелеу өнері оқытушысы өз пәніне психологиялық тұрғыдан қарап, әдістемелік шеберлікпен келу керек. Сабақ барысында интерактивті технологияларды қолдану оқытушы жұмысын өнімді, нәтижелі, ал оқушылардың білім алу әрекетін мәнді, қызықты, пайдалы етеді.
1 . Бейнелеу өнері сабақтарын мектепте оқыту барысында ақпараттық технологияны пайдаланудың теориялық негіздері
1.1. Оқушыларға бейнелеу өнерін оқыту барысында ақпараттық технологияны пайдаланудың маңыздылығы
Білім сапасы мұғалімдер қызметінің сапасына тікелей байланысты. Мұғалім жайлы Ахмет Байтұрсынов былай деген: ... Мұғалім қандай болса, мектеп те сондай болмақшы. Яғни, мұғалім білімді болса, ол мектептен балалар көбірек білім алып шықпақшы. Солай болған соң, ең әуелі мектепке керегі білімді, педагогикадан, методикадан хабардар, жақсы оқыта білетін мұғалім. Демек білім сапасын көтерудің негізгі тетігі- ұстаз, сондай-ақ, оның теориялық білімі мен кәсіби шеберлігі, шығармашылық қызметі.
Бүгінгі таңдағы мектептердің алдында тұрған мәселе оқушыларды дамыта оқыту, яғни, оқушыны оқу әрекетіне қалыптастыру, олардың оқуға ынтасын ояту, қызығушылығын арттыру. Сондықтан, мұғалімнің алға қойған маңызды міндетінің бірі – талабы таудай жеке тұлғаны іздеп табу, оны өсіру. Әр оқушының қабілетін танып біліп, дамытып адам дәрежесіне жеткізу үшін жаңашыл жұмысқа бет бұру керек.
Жас ұрпақтың білім алуының бірден-бір шарты - мұғалімнің жаңашыл болуы. Себебі, еліміздің болашағы бүгінгі жас ұрпақтың білім деңгейімен өлшенеді. Сондықтан сабақты жаңаша құрып, инновациялық әдіс-тәсілдерін, педагогикалық білімдерін жетілдіре отырып, оны дер кезінде қабылдап, өңдеп, нәтижелі пайдалана білу әрбір ұстаздың міндеті болуы керек.
Қазіргі кездегі қоршаған ортадағы өзгерістер ақпараттық - коммуникативтік технологиялар саласында болып жатқаны белгілі. Бұл саладағы маңызды өзгерістер білім беру саласына да оң ықпалын тигізіп отырғаны бүгінгі білім ордасындағы ұстаздар қауымына кеңінен таныс. Жаңа ақпараттық - коммуникативтік технологиялардың адам, қоғам өміріндегі орны туралы Елбасымыз Н.Ә.Назарбаев өзінің Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан атты жолдауында білім ордаларын жаңа технологиялармен қамтамасыз етуді одан әрі жетілдіретіндігін атап өткен болатын.
Ақпараттық - коммуникативтік технологиялар бүгінгі күні біздің қоғамымызға кеңінен енді. Компьютерлік технология мен мультимедиялық құралдардың жылдам дамуы мұғалімдердің осы мүмкіндіктерді сабақтарында қолдануы талап етілуде. Ақпараттық технологиялар әртүрлі ақпарат көздеріне жол ашып, оқушылардың өздік жұмыстарының тиімділігін арттырады, оқушылар мен педагогтардың шығармашылығына жол ашады, оқытудың жаңа формалары мен әдістерін іске асыруға мүмкіндік береді. Оқу үрдісін ұйымдастыруда ақпараттық технологиялар оқушылардың танымдық іс-әрекетін белсендіріп, оларды жоғары білімділік нәтижеге жеткізетін құралға айналады. Сонымен қатар осы мезетте оқушылардың шамадан тыс жүктелуін жою мақсаты қойылады. Осы мәселелердің барлығын іске асыру қазіргі заманғы білім беру технологияларын, соның ішінде ақпараттық технологияны белсенді түрде енгізгенде ғана мүмкін болады.
Тәжірибе көрсеткендей, компьютерлік жүйе қолданылатын сабақтар мұғалімнің орнын баспайды, керісінше, мұғалім мен оқушы арасындағы қарым-қатынасты неғұрлым мазмұнды, жеке тұлғалы және әрекетті етеді. ЭЕМ - ды математика сабақтарында қолдану уақытты үнемдейді, оқушылардың түрткісін (мотивациясын) және оқу - танымдық үдерістің тиімділігін арттырады.
Оқушылардың жеке тұлғасын, оның рухани әлемін, қабілеті мен ынтасын дамыту бүгінгі таңдағы негізгі мәселенің бірі. Оның себебі оқушы өз бетімен ізденіп жұмыс істеуге, өз бетінше алған білімін тәжірибеде, өмірде пайдалануды үйренбеген. Сол үшіде оқшының өзіне сенімін арттыру, шығармашылығын дамыту мақсатында мұғалімнің әр сабағы әртүрілі, жан – жақты болуы қажет.
Сабақ мазмұнының теориялық – практикалық құндылығы жоғары болған сайын оқушыларды оқыту мен тәрбиелеу өте тиімді жүргізіледі. Мұғаілмнің әрбір сабағы оқушы сезіміне ынта – ықыласына әсер етуі тиіс. Ол үшін сабақ құрылымы көп түрлі оқыту әдістері мен мұғалімнің дайындығы, ізденісі жоғары деңгейде болуы керек. Оқушыларға білім негізін меңгерудің әдіс тәсілдері сан алуан. Оны таңдап алу мұғалімнің шеберлігіне байланысты. Оқушының пәнге деген қызығушылығын арттыру – мұғалімнің өз еңбегін ұтымды ұйымдастыра отырып, жаңа сабақ үлгілерімен оқушыларды шығармашылыққа ізденуін қалыптастыру, оқушыларға сұрақ қою, эксперименттік тапсырмаларды шештіру, ой таласын жасау, танымдық ойындар ұйымдастыру арқылы іске асады.
Өз іс – тәжірибемде сабақ беру үрдісінде мынадай факторларға сүйенемін:
Оқушыларды өз бетінше жұмыс істеуге үйрету;
Оқушылармен жекелей, топпен жұмыстар жүргізу;
Оқушылардың компьютерлік сауаттылығын арттыру;
Оқушылардың шығармашылық қызметін дамыту.
Сабақтың параметрі
АКТ - ны қолданатын сабақ
Дәстүрлі сабақ ақпаратты беру оқушылар ақпаратты неғұрлым қаныққан, көрнекі түрде алады мұғалімнің түсіндіруі, оқулық бойынша параграфты өз беттерімен оқуы, кестелерді қолдануы жұмыс қарқыны әр оқушы өз қарқынымен жұмыс істейді, тапсырмалар мен мультимедиялық құралдар білім алушылардың жеке ерекшеліктерін, олардың сол уақыттағы білім мен дағды деңгейлерін есепке алады мұғалім сыныптағы оқушылардың көпшілігіне сәйкес келетін жұмыс қарқынын қолданады оқушымен кері байланыс түсіндіру кезінде, бекіту кезінде іске асады.
ағымдық бақылау
АКТ - ны сабақтарымның келесі кезеңдерінде іске асырамын:
Үй жұмысын тексеруде;
Жаңа сабақты түсіндіргенде;
Қайталау , бекіту сабақтарында;
Сабақ барысында оқушылардың білімдерін тексеруде.
Ақпараттық - коммуникативтік технологиялар сабаққа дайындалуда қосымша ақпаратты іздеуді кеңейтеді. Интернеттен іздеу жүйесі арқылы информатикалық қызықты оқиғалар, сандардың пайда болуы, өмірбаяндық материалдар, фото құжаттар, көрнекіліктер табылады. Әрине, табылған ақпараттар тексеруді, түзетуді талап етеді.
АКТ - ны технология, бейнелеу өнері және сызу сабақтарында қолдану көрнекіліктің және жұмыстың тез орындалуы (жазбаша жұмыстың болмауы) арқасында материалды игеруге уақыт үнемдеуге мүмкіндік береді. Интерактивті режимде оқушылардың білімдерін тексеру оқытудың тиімділігін арттырып, тұлғаның барлық потенциалын, танымдық, моральды - адамгершілік, шығармашылық, коммуникативтілік және эстетикалық мүмкіндіктерін іске асыруға көмектеседі, оқушылардың зияткерлігін, ақпараттық мәдениетін дамытуға әсер етеді.
Жаңа материалды игеру кезеңінде графиктерді, суреттерді, алгоритмдерді көрсету үшін интерактивті тақтаны немесе мультимедиялық презентацияны қолдана отырып, материалды түсіндіреді. Бейнелеу өнері сабағында түстік байланыс тақырыбында paint, сызу сабағында графикалық жұмыс кезінде Kompas-3D бағдарламасымен, сонымен қатар презентацияларды түрлі бағдарламаларда жасауға тырысады. Ол үшін арнай интернет беттерінен қосымша мағлұматтар алып, өз беттерімен жаңа бағдарламаларда жұмыс жасауды үйренеді.
Тақырып бойынша оқу дағдысын игеру кезеңінде сабақтарымда интерактивті тақтаны сонымен қатар ноутбук, планшеттерді қолданған дұрыс. Бұл оқушының сабаққа деген қызығушылығын арттырады.
Білімді бақылау. Компьютерлік тестілер қолдану арқылы білімдерін тексеру (компьютер тапсырманың орындалу пайызын, қателерді және бағаларды көрсетеді). Интернеттегі әр түрлі тестілерді қолдануға болады. Осы айтылғандардан бейнелеу өнері сабақтарында компьютерді қолдану кезінде күтілетін нәтижелерді тұжырымдауға болады:
информатикамен пәнаралық байланысын дамыту;
компьютерлік сауаттылықты қалыптастыру;
оқушылардың сабақтағы өзіндік жұмыстарын дамыту;
оқушылардың ақпараттық мәдениетін, іс-әрекетінің шығармашылық стилін қалыптастыру;
білім алуда ақпараттық технологияларды және басқа да ақпараттық құрылымдарды қолдануға оқушылардың дайындығы;
жеке және тұлғалық - бағдарлы ыңғайды іске асыру.
Сабақтың тиімділігі көпшілік жағдайда оқытудың техникалық құралдарын қолданудағы қауіпсіздікке және оптималды пайдалану тәртібіне тәуелді. Сондықтан техникалық құралдарды қолданудың ұзақтық мерзімін ескеріп отыру керек.
Ақпараттық технологиялар мен инновациялық педагогикалық әдістерді біріктіру білім беру сапасы мен тиімділігін арттырады, білім саласындағы мемлекеттік саясаттың негізгі қағидаларының бірі болып саналатын білім беру жүйесінің білім алушылардың деңгейі мен даму ерекшеліктеріне сәйкестігін күшейтуге мүмкіндік береді. Сонымен, бейнелеу өнері пәнін оқыту жүйесінде ақпараттық технологияларды қолдану – келесі нәтижені береді:
Электронды оқулықтармен жұмыс істеуге үйрету;
Интернет желісінен алған ақпаратты тиімді қолдануға үйрету;
Ақпараттық технологиялар арқылы, білім сапасын көтеру;
Оқушылардың пәнге деген қызығушылығын арттыру;
Ақпараттық көркемдік мәдениетті дамыту;
Әрбір оқушының шығармашылық мүмкіндігін ашу;
Сабақта уақытты үнемдеу.
Сабақтың қызықты да түсінікті болуы мұғалімнің шеберлігі мен ізденімпаздығына тікелей байланысты. Интернет желісінде жұмыс істеу де оқушыларымызға әлемдік білім мен ғылым жетістігінен хабардар болып, оны игеруіне шексіз мүмкіндіктер ашатыны хақ. Қазіргі заманғы дамытудың талаптарына лайық ақпараттық - компьютерлік технологияларсыз жоғарыда айтылғандарды шешу мүмкін емес.
Ақпараттық орта кең ауқымды әрі өте бай. Қазіргі заманда ақпарат көздерінен мына мәліметтерді алуға болады:
-интернет көздерінен: кітапханалар, энциклопедиялар, сөздіктер, анықтамалар, авторлар, белгілі адамдар, табиғат құбылыстары,т.б. туралы;
-электронды оқыту бағдарламалары, электронды кітапханалар, сөздіктер,анықтамалар,бейне және DVD фильмдер;
-кітаптар (әдеби шығармалар, өмірбаяндар, очерктер, мақалалар);
-музыкалық және бейнелеу өнері шығармалары.
Жаңа ақпараттық технологиялар дегеніміз-білім беру ісінде ақпараттарды даярлап,оны білім алушыға беру процесі. Бұл процесті іске асырудың негізі компьютер болып табылады. Ақпараттық-коммуникациялық технологиялардың бірі –интерактивті тақта,мультимедиялық және онлайн сабақтары.
Соңғы жылдары ақпараттық технологиялар саласында ауқымды ілгерілеу жұмыстары байқалып отыр. Барлық пәндер бойынша электронды оқулықтар жасалып, кеңінен таралуда. Осы электронды оқулықтармен жұмыс жасау үшін барлық оқытушылар, компьютерлік сауатты болулары керек. Оқу-тәрбие үрдісіне электрондық оқыту ресурстарын енгізу, электрондық оқулықтарды пайдалану, әр пәнді оқытуда мультимедиа мүмкіншіліктерін қолдану, демонстрациялау әдісін компьютер негізінде жабдықтау, оқу және жобалау бағдарламаларын енгізу қажеттілігі туындады. Осылардың негізінде оқу-тәрбие үдерісін ақпараттандырудың жұмыстары басталды. Ақпараттық технология және жүйелік бірігу түрлі мүмкіндіктерге жол ашады.
Интерактивті тақтаны сабақта пайдаланудың маңыздылығы, яғни оның көмегімен оқыту үдерісіндегі өзекті мәселелерді шешуге болатындығы анықталған.
Оның маңыздылығы:
-оқу-тәрбиелік үрдістің сапасын арттыру; оны ғылыми-техникалық прогрестің осы заманғы деңгейіне көтеру;
-бейнелеу өнерін оқыту үрдісіндегі жекелеп, саралап оқыту идеяларын дамыту;
-білім, дағды, қабілет деңгейін қалыптастыру;
-білімнің тереңдігі;
- бейнелеу өнері сабағында техникалық құралдарды, дидактикалық материалдарды қолдану тиімділігі;
-оқытушының педтехнологияны игеруі,сонымен қатар оқушылардың білімін шындалуы;
-тексеру түрлері, бағалауы;
-оқушының пәнге деген қызығушылығын арттыруы;
-практикалық дағдыларды игеруін арттыруы;
Заңғар жазушы Мұхтар Әуезов Халықты халықпен теңестіретін-білім деп, атап көрсеткендей, қай елдің болсын өркендеп өсіп-өнуі сол елдің білім деңгейі мен даму жүйесіне байланысты. Рухани ұлттық қажеттілікке жараған білім-ең мықты білім, оның нәрін бойына сіңірген ұрпақ елімізді гүлдендіріп, болашағымызды дамыта алады. Ал сол білімді шәкірт санасына себуші-ұстаз. Ендеше, оқытушылар жаңалықтардан қалмай, жасы мен қызметіне қарамай үнемі білім алып, ақпараттық дәуірдің белсенді мүшесі болуы керек. Бұл орайда мемлекетіміздің білім беру жүйесін модернизациялаудың 2015 жылға дейінгі тұжырымдамасында көрсетілген Өмірлік білімнен-баршаға өмір бойы игерілетін білім қағидасы оқу-тәрбие процесінде ақпараттық технологияларды қолдану ісіне өз көрінісін табуда.
Білім беруді технологиялық жолмен ұйымдастырудың мақсаты-жаңа бағыттағы оқытушының кәсіби шеберлігін шыңдауға, өз білімін көтеруге жауапкершілігін шыңдауға, өз білімін көтеруге жауапкершілік арттыру, тәжірибесін рефлексиялауға үйретеді.Әрбір жаңашыл оқытушы ақпараттық технологиялардың ғылыми-теориялық негізін меңгеріп, әрбір баламен ғылымның жаңалықтарымен ой бөлісіп, жұмысында қолдануға тырысуы керек.
Технологиялық оқыту оқушының белсенді жағдайда қойып, оның субьектілігін қалыптастырады және шығармашылықты тудырады. Әсіресе, ақпараттық дәуірде технологияның қолданылуы ерекше. Білім сапасын жоғарылату, оны жеткілікті түрде арттыруда жаңа ақпараттық технологияларды қолданусыз, заманауи телекоммуникациялық құралдарды пайдаланусыз мүмкін емес.
Оқытушылар мен оқушылардың интернетке енуі олардың қажеттіліктері мен іскерліктерін жұмсау аймағын анықтауда мүмкіндік береді.
Білімді арттыруда қазіргі қолданыстағы педагогикалық технологияларды пайдалануға болатынын өз тәжірибемізге сүйеніп толық айта аламыз. Олардан басқа жеке, топтық, ұжымдық жұмыстар жүргізу, оқытудың интерактивті әдістерін арттырады.
Тәжірибеде интерактивті тақтамен жұмыс жүргізуді жиі қолдану қажет. Егер интерактивті тақта интернет жүйесіне қосылса, жаңа сабақты бекітуде және сабақ үстінде тақырып бойынша көптеген жаңа ақпараттар алуға да болады.
Әрбір оқушының білім деңгейін талапқа сай көтеру үшін озық әдістемелік технологиялар қажет. Сол жаңа озық әдістемелік технологиялармен қаруланған, заман талабына сай оқытудың жаңа әдістерін, яғни ақпараттық технологияларды толық меңгерген педагог қана оқушының сапалы білім алуына мүмкіндік жасайды.
XXI ғасыр — бұл ақпараттық қоғам дәуірі, технологиялық мәдениет дәуіріне, айналадағы дүниеге, адамның денсаулығына, кәсіби мәдениетіне, мұқият қарайтын дәуір. Бүгінгі білім мазмұны оқытушы мен оқушының арасындағы негізгі бастамалардың барлығы оқытушы арқылы жүзеге асырылады.
Оқушыға белгілі бір дәрежеде білім беру мен қатар оқуға, үйренуге деген ынтасын арттыру әр ұстаздың міндеті. Сабақ барысында шәкірттің білімге құштарлығын арттыру, еңбек етуге баулу, жалпы оқушы бойында жауапкершілік сезімін қалыптастыру оқытушыға қойылатын басты талап. Осы талапты шешуде электронды оқытудың пайдасы зор.
Қорытындылай отырып, жаңа технологияны меңгеру бейнелеу өнері пәні оқытушысының оқу -тәрбие үрдісін жүйелі ұйымдастыруына көмектеседі. Бұл әрбір ұстазды ойландырып, жаңаша жұмыс істеуге,жаңа ізденістерге жетелейді.Осы орайда Жүсіпбек Аймауытов Сабақ беру үйреншікті жәй ғана емес, ол жаңадан жаңаны табатын өнер,-деп тұжырым жасайды.Сондықтан оқытушы өз пәніне психологиялық тұрғыдан қарап,әдістемелік шеберлікпен келу керек. Сабақ барысында интерактивті технологияларды қолдану оқытушы жұмысын өнімді, нәтижелі, ал оқушылардың білім алу әрекетін мәнді, қызықты, пайдалы етеді.
1.2 Бейнелеу өнерін оқытуда интерактивті тақта мүмкіндіктерін қолданудың тиімділігі
Қоғамда ақпараттандыру құралдарының кеңінен қолданылуы, оқу процесін ұйымдастыруға, сол сияқты білім берудің мазмұнын өзгертуге де елеулі ықпалын тигізеді. Білім беруді ақпараттандыру жағдайында арнайы пәндердің сапасын көтеру – бүгінгі күннің негізгі міндеттерінің біріне айналып отыр. Жаңа заман талаптарына сәйкес құзыретті маман дайындауда ақпараттық технологияның маңызы ерекше.
Жаңа технологиялар - педагогтың мүмкіндігін күшейтетін құрал. Компьютер мүмкіндіктерін педагогика тұрғысынан талдай отырып, керек кезінде негізгі талаптарға сай қолданған жөн.
Мұғалім компьютерді қосымша материалдар, әртүрлі анықтамалық мәліметтерден ақпараттар беру үшін, сонымен қатар, түрлі технологиялық операцияларды анимация арқылы көрсету үшін пайдалана алады. Сондай – ақ, мұғалім көмегінсіз оқушылар өздері меңгеруге тиісті ақпараттар беріледі. Қажетті ақпараттарды жинақтауда электрондық техникаларды енгізу уақыт үнемдейді, қарастырып отырған кезеңде ақпараттың қолжетімділігін жоғарылатады, ақпараттық технология бойынша электрондық құрылғылармен жұмыс істеу дағдысын қалыптастыруға мүмкіндік туғызады.
Осы тұрғыдан алғанда бейнелеу өнерінде интерактивті тақтаның мүмкіндігін пайдалану сабақ барысында оқу материалын толық жеткізуде өте тиімді. Интерактивті тақтаның түрлі құралдары бейнелеу заңдылықтарын, бейнелердің салыну кезеңдерін түсіндіруде маңызды роль атқарады. Интерактивті тақтаның тиімділігін мынадай бағытта саралап айтуға болады:
- Суретшілер шығармаларының репродукцияларын қолдану барысында шығармадағы бейнелеу заңдылықтарының қалай қолданылғандығын суреттің бетінде сызықтар арқылы талдап көрсету;
- Бейненің салыну кезеңдерін дайын геометриялық фигуралар немесе сызықтар арқылы тиімді көрсету;
- Сан алуан түстерді бейнелердің ерекшеліктеріне сай қолдану;
- Түрлі нысандарды тез қозғалта немесе көлемін өзгерте отырып, композиция құрастыруда уақытты үнемдеу;
- Интерактивті тақта кітапханасындағы түрлі нысандардың машықтық жұмыс жасату барысындағы маңыздылығы;
- Жаңа материалды түсіндіру барысында бейнелерді анимация арқылы қозғалта отырып, оқушылардың сабаққа деген қызығушылығын арттыру;
Интерьерді бейнелеу жолдарын үйрету кезінде түрлі әдістерді, интерактивті тақта мүмкіндіктерін қолдану нәтижелі жұмыс жасауға септігін тигізеді. Мұнда алдымен интерьер жанры, оның ерекшеліктері жөнінде мәлімет беріледі. Интерьерді бейнелеу барысында перспектива заңдылықтарының негізгі роль атқаратындығы айтылады.
Сонымен қатар суретшілердің шығармаларымен таныстырып, ондағы интерьердің бейнелену ерекшеліктеріне талдау жасалады. Интерьердегі заттардың орналасуы, қабырға сызықтарының, басқа да параллель сызықтардың бейнеленуі, алыстағы заттардың кішірейуі перспектива заңдылығының негізгі ерекшелігі болып табылады.
Интерьерді бейнелеу ережелері заңдылықтарға сәйкес түсіндіріледі. Интерьердегі бейнелердің көкжиек сызығына байланысты орындалу жолдары интерактивті тақтаның функциясын пайдалана отырып көрсетіледі. Қарама – қарсы перспективада барлық параллель сызықтардың көкжиек сызығының бойында бір нүктеде түйісуі көрнекі түрде түсіндіріледі. Фотосуреттегі нақты бейнелердің перспективадағы құрылысын көрсету оқушылардың жүйелі түсінуіне ықпалын тигізеді.
Келесі кезекте бұрыштық перспективада бейнеленген интерьердің ерекшеліктері сызықтар арқылы түсіндіріледі. Мұндағы көкжиек сызығының деңгейі, параллель сызықтардың екі нүктеде түйісуі нақты көрсетіледі.
Машықтық жұмыс ретінде интерактивті тақта кітапханасындағы түрлі бейнелерден комопзиция құрастыруға тапысрма беріледі. Мұнда қарама – қарсы перспективада бейнеленген интерьерге бұйымдарды заңдылықтарға сйкес орналастырады. Қажетті бұйым түрлерін кітапханадағы салалар бойынша таңдайды.
Бейнелерді екінші бағытқа ауыстыру, фон түстерін өзгерту бейне қасиеттеріне кіру арқылы жүзеге асырылады. Сонымен қатар перспектива заңдылықтарына сәйкес бейнелерді үлкейту, кішірейту, бұру, көшірмесін алу, жою операциялары орындалады.
Мұндай тапсырмалар оқушылардың кең ауқымда іздене отырып жүйелі жұмыстануына, уақытты үнемдей отырып, оң нәтижеге қол жеткізуіне мүмкіндік береді. Интерактивті тақта мүмкіндіктері арқылы бейнелердің оңай өзгертілуі, шығармашылық қабілеттерінің ұшталуына жол ашады. Сондықтан да компьютердің мүмкіндіктерін тиімді пайдалану – сапалы білім беруге қол жеткізудің кепілі.
Заман талабына сай бейнелеу өнерін оқытуға байланысты оқу әрекетінің мақсаттылығына, мазмұндылығына үлкен мән берілуде. Қоғамымыздың қазіргі даму кезеңіндегі басты мәселелердің бірі – оқушылардың ақпараттық -техникалық құралдарды ( компьютерді) мектеп қабырғасынан пайдалана білуге және әр оқушының жеке дара екенін естен шығармай, оларға жүйелі білім беру арқылы оқыту міндет болып отыр. Білім беру саласын ақпараттық техникаландыру дегеніміз – оқу – тәрбие үрдісін интенсификациялану, педагогикалық жаңа технологияларды ақпараттық техника құралдарымен байланыстыру болып табылды. Комьпютерді бейнелеу өнері пәнін оқытуда пайдалану мүмкіндіктері мол. Дербес комьпютерді сабақта пайдалану оқыту жүйесінде кері байланысты қамтамасыз етуге, даралап оқытуды жүзеге асыруға, өзіндік жұмыстарды ұйымдастыруға және оқушылардың білім деңгейін анықтауға өз үлесін қосады.
Бейнелеу өнері сабағында қазақ халқының өзіне тән салт – дәстүрі мен мәдени мұрасын, көркемдігі мен әсем өрнегін танытуда – компьютердің қолдану оқушылардың оқуға деген қызығушылығына ықпал етеді. Ал оны әр ұстаз оз шеберлігіне қарай қолданады. Ұлттық нақыштағы натюрморт тақырыбын өткенде компьютерді, интерактивтік тақтаны, жаңа технологияларды осы сабақта қолданғаным жайлы ой бөліспекпін. Сабақта қазақ халқының ұлттық ыдыстары туралы мағлұмат беріп, білім-білік дағдыларын қалыптастыруға және бейнелеу өнерінің түрлерін компьютер арқылы сала білуге үйретуді мақсат еттім, белгілі заттарды бейнелеуге үйретеміз. Оқушылардың дамытушылық қабілетін ескеріп, ұлттық нақыштағы ою–өрнектерді қолдана отырып натюрморт салуға деген танымдық қызығушылығын дамытуды ескердім.Қазақ халқын тарихын, салт- дәстүр үлгісін, ертеден келе жатқан мәдени асыл мұраны балаларға бағалай білуге, құрметтеуге, адамгершілікке, өнерді сүюге тәрбиелеуді басты мақсат еттіп алынды.
Сабақты жүргізуде жаңа технологияны қолдана отырып, тиімді деген әдіс-тәсілдерді пайдаландым. Сабақ жүргізу кезінде жеке жұмыс, топтық жұмыс, көрсетілімдік , шығармашылық түрлерін қолдандым.
Үй тапсырмасын тексеру кезінде интерактивті тақтадан нұсқау картасы арқылы топ жұмысын ұйымдастырылып, әр топ берілген сұрақтарға жауап берді.
1-сұрақ: Сәнді қолданбалы өнер туралы не білесіңдер?
2- сұрақ: Осы өнердің басты түрлерін ата?
3- сұрақ: Шебердің қолы алтын дегенді қалай түсінесіңдер?
Жаңа білімді меңгерту кезінде жаңа сабақтың тақырыбы айтылып, оқушылардың білім-білік дағдыларын тексеру мақсатында әр топқа итерактивті тақта арқылы сұрақтар берілді.
1- топ: Қазақ халқының қандай дәстүрлеін білесіңдер?
2-топ: Ұлттық дастархан дегенді қалай түсінесіңдер?
3-топ: Ою-өрнек дегеніміз не?
Ертеден келе жатқан дәстүр бойынша қазақ құрметті қонағын төрге шығарып, қой сойып, бас тарту рәсімі әлі күнге дейін жалғасып келеді. Қой, ешкі, сиыр, жылқы сүттерінен қандай тағамдар дайындалатындығы айтылды.
Осындай тәтті де дәмді тағамдарды дастарханға қою үшін халық шеберлері оларға арнап, бар өнерін салып, тұрмысқа қажетті ыдыстар жасаған. Тұтынатын ыдыстар көбінесе темірден, ағаштан,теріден жасалып, ою- өрнектермен әшекейленген. Сынып сағатына арнайы ұйымдастырылған ұлттық нақышта әшекейленген ыдыстардың көрмесімен таныстырып өттім. Осындай ыдыстарды жасайтын адамдарды шебер деп, қазір біз дизайнер деп атаймыз. Осындай ұлттық ыдыстарды нақышын келтіріп салған суретшілеріміз де аз емес. Мысалға айтқанда Ә.Қастеевтің Киіз үйдің ішкі көрінісі, А.Ғалымбаеваның Аяққап, Г.Ысмайылованың Қымыз,А.Мырзакәрімовтың Ұлттық ыдыс- аяқтар натюмортары шиырмадан (буклет ) көрсетілді.
Берілген тапсырма бойынша оқушы:
Тұрмыстық ыдыстардан құралған жанрды натюрморт деп атайды. Натюрморт- француз сөзі, дәлме- дәл мағынасы – өлі табиғат деген ұғымды білдіреді. Алғаш рет XVII ғасырдың басында Голландияда пайда болғанын, -айтты.
Интерактивтік тақтадан ұлттық нақыштағы натюрморт көрсетіліп, графика , живопись, аппликация тәсілін қолдана отырып топтарға бейнелеу түсіндіріледі Көрмеде тұрған ұлттық тұрмыстық бұйымдардың ішінен торсық, тостағаннан натюрморт жасап, оны ұлттық нақыштағы ою-өрнектермен әшекейлеу, компьютерде Paint программасын пайдаланып сурет салынады. Сурет салу 4 кезеңнен тұратыны айтылып: әр топқа жекелей тапсырмалар беріледі. 1- топ графика тәсілімен, 2- топ живопись тәсілімен, 3- топ аппликациямен бейнелеу тапсырылып, әр топтан екі балаға компьютерде Paint программасын пайдаланып сурет салады.
I кезең. Ұйымдастыру
II кезең .Заттарды дұрыс орналастыру. Суретін салу.
III кезең .Нәрсенің пішінін беру, нақышын кетіру.
IV кезең .Түс реңдерін, бояу үндестігін табу.
Жұмысты орындау кезінде Ақ дастарқан әні баяу орындалып тұрады.Сабақты рефльексиялау кезінде салынған суреттерін интерактивті тақтадан көрсеті, сурет бойынша әр топтың пікірлері айтылып, талдау жасалынды.
1. Бейнелеу өнерінің түрлерін ата? (Живопись, графика, мүсін, қол өнер, сәулет)
2. Ұлттық дастархан бейнелеу өнерінің қай жанрына жатады? (Натюрморт)
3. Ағаштан бұйым жасайтын адамды кім дейді, және қай өнерге жатқызамыз? (Шебер, қол өнер)
Ұлттық нақыштағы салған, оқушы суреттері бағаланады.
Компьютермен оқытудың ерекшелігі- оқушылардың өз бетімен іздену жұмыстарын орындауға деген құлшыныстары артатыны соншалық, олар сабақтан тыс үйірме жұмыстарына қатысу белсенділіктері арттып, мектеп ішіндегі пән олимпиадаларына қатысу көрсеткіші өсуде.
2 . Мектеп оқушыларының бейнелеу өнері сабақтарында ақпараттық технологияны пайдалану арқылы көркемдік қабілеттерін арттырудың әдістемесі
2.1. Сызу және бейнелеу өнері сабағында ақпараттық технологияны пайдаланудың әдістері
Сызу және бейнелеу өнері сабағында ақпараттық- коммуникативтік технологияны пайдалану өзектілігі.
Адамзат ХХІ-ғасыр есігін — әлемдік жаһандану дәуірінде, ақпараттық – коммуникативтік технологиялардың өте жоғарғы деңгейде қарқын алып дамудың жағдайында – ашты.
Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың өткен жылғы – Әлемдік бәсекеге барынша қабілетті 50 елдің қатарына кіру- стратегиясының маңызы ерекше болса, биылғы- Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан атты халыққа жолдаған жолдауында оқыту үрдісінде ақпараттық – коммуникативтік технологияларды – білім беру сапасын жақсартуда қолданыс аясын кеңейтуге баса назар аударды. Бұл білім саласына көптеген жаңалықтар тасқынын әкелуде. Сонымен қатар әлемдік ақпараттық даму жүйесіне еркін енуге жол ашуда.
Ақпараттық – коммуникативті технологияларды білім беру саласында үйлесімді пайдалану оқушылардың шығармашылықпен жұмыс істеуіне негізделініп, өзіне қажетті мазмұн мен мәліметті ақпарат көзінен таңдап, талғап білуіне үйретеді.
Адам мақсатқа,ең алдымен,өзін-өзі жетілдіру арқылы жетеді
Әл-Фараби
Мектеп қабырғасында Cызу бейнелеу өнері пәнін ақпараттық – коммуникативті технологияны жүйелі қолдану пәнді оқытуда оқушыға дүниенің заңдарын терең меңгертіп қана қоймайды, оның логикалық ойын дамытып, эмоциясына, сезіміне қозғау салады. Оқушы ешкімнің көмегінсіз өз бетінше ойланып, шешім қабылдауға дағдыланады.
Сызу бейнелеу өнері пәнінің тарауына арналған электрондық оқулықтар:
оқу материалы (кескіндер; кестелер; графиктер; бейнелер);
өзіндік білімді тексеру жүйесі;
өзіндік бақылау жүйесі;
бейнелеу өнері тест сұрақтары;
сурет терминдері;
сызу тест сұрақтары;
сызу көрнекілігі,сызбалар
Мектеп психологымен бірлесіп жүргізілген диагностика нәтижесінде сыныптың оқушыларының кейбіреулерінің көру арқылы есте сақтайтындығы, кей оқушылардың есту арқылы есте сақтайтындығы анықталды.. Қазіргі кезде ақпараттық технологияның білім беру жүйесін дамыту ісіне берері ұшан теңіз.Сабақта көру арқылы есте сақтайтын оқушылар үшін үнемі пәндер бойынша оқу ақпараттарын меңгеруін күшейту мақсатында электронды оқулықтар бар. Сондықтан көру арқылы есте сақтайтын оқушыларға ақпаратты-коммуникативтік технологиясын таңдап алдым.
Мысалы, 9 сыныптағы электрондық оқулықтағы тәжірибелерін, тестік анықтамалар мен есептерін, термин сөздерді оқушыларға қолданып көрсетемін.
Сабақтың тақырыбы: . Өзара перпендикуляр үш жазықтық
Мақсаты:
Пәнаралық байланыс;инферматика,геометрия,бейн елеу өнері.
Сабақтың көрнекілігі: плакаттар, электронды оқулық, мультимедиялық жүйе, қосымша әдебиеттер.схемалар
Электронды оқулықты іске қосып анықтамасын, өткен сабақтың формуласын, өлшем бірлігін, тестік сұрақтарды барлық оқушыларға беріп, жауаптарын партаға таратылған қосымша қағаздарға түсіртемін.
. 3. Оқушылардың жауабын аралап жүріп тексеріп бағалаймын.
ІІІ. Жаңа сабақ:. Өзара перпендикуляр үш жазықтық
1).Оқулықтағы суреттерді экранға проекциялай отырып жаңа сабақты түсіндіремін.
2) электрондық оқулықтағы анықтама сызба, бейне көрсетілімді көрсету арқылы сабақты пысықтаймын.
Практикалық бөлімінде
Интерактивті тақтамен жұмыс жасау және дәптерлеріне сызу
3). Оқулықтағы Y-фронталь,W-профиль, H- горизонталь үш проекциясын сызу арқылы сабақты бекітемін..
4). Қорытынды Сұрақ-жауап
5). Бағалау парағы оқушы өзіндегі бағалау парағын толтырады.
Білетін едім Білдім Білгім келеді?
6). Үйге тапсырма беру,оқушыларды бағалау
Сондай – ақ сабақ өтуде интерактивті тақтаны қолдануда сабақ тиімділігін арттырады. Әртүрлі сызбаларды көрсетуде мысалы аксонометриялық проекция тақырыбында түрлі -түсті сиямен ерекшелеп көрсетумен қатар, сызғыш, транспортир, қажетті кескін суреттерді тез тауып сызып қолдануға болады.
Қызығушылығын ояту мақсатында. Компьютерден жеңіл музыка жіберу арқылы
-Кәне;балалар бәріміз көзімізді жұмып,өзімізді мектепте емес ну орманда жүрміз деп елестетейік.Жан-жағымызда әр түрлі талдар,сол жақта ақ қайың ,оң жақта шырша,емен,артымызда қарағай, шетен.Не деген керемет талдар!Елестеттік пе ?Енді көзімізді ашып тыңдаймыз.Бұл сиқырлы орман,әр тал жеке адам.Өзіне тән мінезі бар,өзіне тән келбеті бар.Біздер бүгін мейрімді сиқыршылармыз.Бәріміз бірігіп орманның сиқырын ашып көреміз.Олай болса, сендерге бірінші тапсырма адам бейнесін бейнелейтін шығарма қалай аталады ?
-Портрет.
Оқушылар компьютердегі сақталған портет жайлы мәліметтермен танысады.Осы жерде біздерге уақыт үнемдеуге, плакаттардан құтылуға. Жаңа технология көмекке келеді,қолмен жазу,сызу жұмыстарын жеңілдетеді
Композициялық орналасуына байланысты үшке бөлінеді.
1.Иық бөлігіне дейінгі портрет.
2.Бел бөлігіне дейінгі портрет.
3.Толық фигуралы портрет.
4.Қимыл-қозғалысқа арналған портрет.
5.Мінез-құлыққа арналған портрет.
6.Салтанатты портрет.
7.Әзіл-сықаққа арналған портрет.
8.Топтасқан портрет.
Осыған қосымша
-Осы портрет жанры өздеріңе таныс тағы қандай сабақта кездеседі.
Әдебиет пәні.Экрандағы слайд арқылы жазылған мәтінді талдайды.
Түкті қабақ жауып түскен көзіне,
Тікенектей түк шығып тұр жүзіне.
Қырлы мұрын,қырмызы ерін,қап-қара.
Ұшқын шашып ойнап тұр көзіне.
Бұл-өлеңмен берілген портрет.Ал мынау сөзбен бейнеленген портрет.Хамит-ұзын бойлы,жауырынды,қара торы жігіт.Қыр мұрынды қара кер тобылғы көзді,қырқып жүретін сақалы ,мұрты бар.Жасы 25-30 шамасында.
Практикалық бөлім .
Компьютерден бастың салу жолдарын көрсетіп ,оқушыларға көрсетемін.
Сурет салғанда композициялық жағынан дұрыс орналасуын қадағалаймын.
Компьютердегі интернет жүйесіндегі ақпараттық – коммуникативтік мәліметтерді сабақ тақырыбына байланысты қажеттісін таңдап тікелей қолдануға болады.
Сызу бейнелеу өнері сабақтарында ақпараттық – коммуникативтік технологияны тиімді пайдалану — артуына әкеледі .Саналы да сапалы білім алған оқушы ұлт келешегі. Сабақтан тыс шаралар негізінде Облыстық техникалық шығармашылығы орталығында сабақ бердім
З.М.Шепель. Технология –бұл өнер,шеберлік,ептілік,іскерлік әдістердің жиынтығы, жағдайдың өзгеруі десе,М.Чошанов Технология-бұл дидактикалық жүиенің құрамды бөлігідеген анықтама берді.
әлемдік ақпараттық кеңістікке шығу
Оқушының пәнге деген қызығушылығының артуы
Мұғалімнің пед технологияны игеруі
Қорыта келе ,көбіне біздерге практика жүзінде қолмен сызу ,сурет салу көрме ұйымдастыру керек болады сондықтан,бірге жүріп отырған дұрыс деп ойлаймын.Дегенмен қазіргі жағдайда технология заманында автокад,фотошоп, пайдалану керек.
Ақпараттық – коммуникативтік технология көмегімен орындалатын жұмыстар өзінің кез келген формасында тиімдірек орындалады, адамның дамуына әсерін тигізеді.Ақпараттық технологиянық артықшылығы ойлау қабілетін дамытады, пәнге қызығушылығын арттырады,өз бетінше оқып – үйренуі жүзеге асады,нәтижесін бірден көруі, жіберген немесе дұрыс меңгермеген тақырыптарды қайтадан оқу мүмкіндігі, оқу үрдісін басқару мүмкіндігі,бұрын алған білімдерін кеңейтеді.
Қаулы:Компьютер,интерактивтік тақта. Сызу, бейнелеу өнері электрондық оқулықтармен жұмыстансын.
Қарапайым тақта және компьютер проекторына қарағанда, интерактивтік тақта сабақ мазмұнын кеңінен ашуына мүмкіншілігі өте зор. Интерактивтік тақтаны пайдалану кезінде үлкен жетістікке қол жеткізу үшін, тек қана сауатты сабақ жоспарлап, керекті материалдарды дайындау керек.
Сабақта мұғалім интерактивтік тақтаны бір емес бірнеше рет пайдалана алады, қарапайым тақтаға қарағанда интерактивті тақта пайдалануға ыңғайлы, әрі уақыт үнемдейді. Сабақ дайындығына дұрыс уақытты қалай бөлу керек?
Әр сабақта пайдаланатын көрнекі құралдарды қалай дайындайды.? Біз аталған сұрақтарға жауап беруге тырысамыз.
Интерактивті тақта оқытудың басқа тәсілдеріне қарағанда (салыстырғанда), көптеген жетістіктері бар.
Бұл жетістіктер туралы өз сабағында интерактивтік тақтаны пайдаланатын мұғалімдер ғана айта алады. Қызметтестер мен біріге отырып сабақта дайындалу арқылы жақсы әсерге қол жеткізуге болады, бұл тек қана міндеттерді бөліп беру мен уақытты үнемдеу ғана емес, сонымен қатар берілген материалдардың сапасын да арттырады.
Мұғалімдердің көрсетуінше интерактивтік бағдарлама олардың жартылай жұмысын атқарады, мысалы: белгілі бір материалды интерактивтік тақтада орындау арқылы файлдағы белгілермен өзгерістерді сақтап қалуға болады, бұны сабақта болмай қалған оқушыларға қайта түсіндіруге немесе келесі жолы тағы да қолдануға болады.
Оқу материалдар базасын жасау, қызметтестермен жасаған материалдарды өз сабағымда пайдалану арқылы мұғалімдер уақытын үнемдейді.
Материалдарды оқып үйрену барысында интерактивтік тақтаны пайдалану білім өрісін кеңейтуге мүмкіндік береді, сондықтан мұғалімдердің дайындаған материалы оқушыларға түсініктірек болады.
Көп мұғалімдердің байқағанындай сабақтың оқушыларға қызықты және дәлелді (мағыналы) болады, және оны (оқушылар) жылдам есте сақтайды. Интерактивтік тақта оқу сапасын жоғары деңгейде тағы да мұғалімдердің уақытын үнемдейді, оған бұрын өтілген материалдардың екінші рет қайталауға қажеті жоқ.
Тағы да ойлау қажет емес. Интерактивті тақта барлық сабақта қолдану мүмкін, жоқ болмаса сабақтың әрбір сатысында. Басқа да заттар сияқты интерактивті тақтаны пайдаланудан ең көп тиімділікке сабақта қойылған мақсаттарға сәйкес қолдану арқылы жетуге болады.Интерактивтік тақтамен бірге жүретін бағдарламалық нұсқаулықты жақсы біліп, оны сабаққа дайындалғанда қолданулары керек.
Мұғалімдерге тағы басқа да бағдарламалық құжаттар керек.
Жоғарыда айтылғандарды қорытындылай келе, айта кетейік: Сабақ алдын - ала дайындалған болу керек, сонда ғана материалдар жылдам түсіндіріледі.
Интерактивтік тақтада бір уақытта бірнеше материалдарды қолдануға болады: бейне, дыбыс, сурет, мәтін, және т. б. Сабақ соңына дейін логикалық үздіксіз түрде болса, сонда ғана сабақ қойылған мақсатына жетеді; Сабақ кезінде сақталған файлдар оқушыларға беріледі: сондай - ақ бұл файлдарды келесі сабақта өтетін материалдарды қайталау және толықтыру үшін қолданылады.
Ақпараттық технология электрондық есептеуіш техникасымен жұмыс істеуге, оқу барысында компьютерді пайдалануға, модельдеуге, электрондық оқулықтарды, интерактивті құралдарды қолдануға, интернетте жұмыс істеуге, компьютерлік оқыту бағдарламаларына негізделеді. Ақпараттық әдістемелік материалдар коммуникациялық байланыс құралдарын пайдалану арқылы білім беруді жетілдіруді көздейді.
Ақпараттық технологияның келешек ұрпақтың жан – жақты білім алуына, іскер әрі талантты, шығармашылығы мол, еркін дамуына жол ашатын педагогикалық, психологиялық жағдай жасау үшін де тигізер пайдасы аса мол.
Қазіргі кездегі шапшаң жүріп жатқан жаһандану үрдісі әлемдік бәсекелестікті күшейте түсуде. Елбасы Н. Ә. Назарбаев Қазақстанның әлемдегі бәсекеге қабілетті 50 елдің қатарына кіру стратегиясы атты жолдауында Білім беру реформасы – Қазақстанның бәсекеге нақтылы қабілеттілігін қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін аса маңызды құралдарының бірі деп атап көрсетті.
ХХІ ғасыр – бұл ақпараттық қоғам дәуірі, технологиялық мәдениет дәуірі, айналадағы дүниеге, адамның денсаулығына, кәсіби мәдениеттілігіне мұқият қарайтын дәуір.
Білім беру үрдісін ақпараттандыру – жаңа ақпараттық технологияларды пайдалану арқылы дамыта оқыту, дара тұлғаны бағыттап оқыту мақсаттарын жүзеге асыра отырып, оқу – тәрбие үрдісінің барлық деңгейлерінің тиімділігі мен сапасын жоғарлатуды көздейді.
Біріккен ұлттар ұйымының шешімімен ХХІ ғасыр – ақпараттандыру ғасыры деп аталады. Қазақстан Республикасы да ғылыми – техникалық прогрестің негізгі белгісі – қоғамды ақпараттандыру болатын жаңа кезеңіне енді.
Заманымызға сай қазіргі қоғамды ақпараттандыруда педагогтардың біліктілігін ақпараттық – коммуникациялық технологияны қолдану саласы бойынша көтеру негізгі міндеттерінің біріне айналды.
Қазақстан Республикасының Білім туралы заңында: Білім беру жүйесінің басты міндеттерінің бірі - білім беру бағдарламаларын меңгеру үшін жағдайлар жасау керек- деп көрсетілген. Солардың бірі білім беруді ақпараттандыру барысында дидактикалық және оқыту құралы болып компьютер саналады. Сондықтан кез келген білім беру саласында мультимедиялық электрондық оқыту құралдары барлық пәндерді оқытуға пайдаланады. Бұл бағытта ақпараттық технологияны оқыту үрдісіне екпінді түрде енгізу бағытында және қолданылатын жаңа құралдардың бірі - бағдарламалық – техникалық кешен болып саналатын Активті экран болып табылады.
Ақпараттық қоғамның негізгі талабы - оқушыларға ақпараттық білім негіздерін беру, логикалық - құрылымдық ойлау қабілеттерін дамыту, ақпараттық технологияны өзіндік даму мен оны іске асыру құралы ретінде пайдалану дағдыларын қалыптастырып, ақпараттық қоғамға бейімдеу.
Олай болса, ақпараттық бірліктердің білімге айналуы әлемнің жүйелік - ақпараттық бейнесін оқушылардың шығармашылық қабілеттері мен құндылық бағдарларын дамыту арқылы қалыптастыруды көздейтін, адамның дүниетанымының құрамдас бөлігі болып табылатын интеллектуалды дамуды қалыптастырудың бір жолы.
Ақпараттық бірлікті қалыптастыру: мектептің материалдық - техникалық базасына; ақпараттық қоғам саясатының мақсаты мен міндеттеріне; оқушылардың ақпараттық мәдениетін қалыптастыру жүйесіне; оқушылардың жас ерекшеліктері мен меңгеру қабілеттеріне, педагог мамандардың информатикадан білім деңгейлерінің сапасы мен шеберліктеріне, оқу - тәрбие бағытының ақпараттық қоғам бағытымен өзара байланысына тәуелді.
Қазіргі уақытта бейнелеу өнері - ғылыми білім беруде сабақ барысында интерактивті құралдарды қолдануда. Интерактивті құралдардың көмегімен мұғалімнің, оқушының шығармашылықпен жұмыс істеуіне жол ашылып отыр.
Білім берудегі интерактивті технология - мұндағы интерактивтісөзі - inter (бірлесу), act ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..4
1 . Бейнелеу өнері сабақтарын мектепте оқыту барысында ақпараттық технологияны пайдаланудың теориялық негіздері
1.1. Оқушыларға бейнелеу өнерін оқыту барысында ақпараттық технологияны пайдаланудың маңыздылығы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 7
1.2. Бейнелеу өнерін оқытуда интерактивті тақта мүмкіндіктерін қолданудың тиімділігі ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...13
1 . Мектеп оқушыларының бейнелеу өнері сабақтарында ақпараттық технологияны пайдалану арқылы көркемдік қабілеттерін арттырудың әдістемесі
2.1. Сызу және бейнелеу өнері сабағында ақпараттық технологияны пайдаланудың әдістері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...19
2.2. Бейнелеу өнері сабақтарында ақпараттық технологияны пайдалану арқылы оқушылардың көркемдік қабілеттерін арттырудың әдістері ... ... ... ..34
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 51
Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...53
Қосымша
КІРІСПЕ
Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә. Назарбаев Қазақстан халқына Жолдауында Бізге экономикалық және қоғамдық модернизация талаптарына сәйкес қазіргі заманғы білім беру жүйесі керек. Білімді дамыта білмейтін ел XXІ ғасырда сәтсіздікке ұшырайды,- деп атап көрсетті. Осыған орай еліміздегі білім саласын дамытуға арналған іс — шаралар мен реформалар жүзеге асырылуда.
Қазақстан Республикасының Білім туралы Заңында Білім беру жүйесінің басты міндеті — ұлттық және жалпы адамзаттық құндылықтар, ғылым мен практика жетістіктері негізінде жеке адамды қалыптастыруға және кәсіби шыңдауға бағытталған білім алу үшін қажетті жағдайлар жасау; оқытудың инновациялық технологияларын енгізу, білім беруді ақпараттандыру, халықаралық ғаламдық коммуникациялық желілерге шығу деп, білім беру жүйесін одан әрі дамыту міндеттері көзделеді. Бұл міндеттерді шешу үшін білім беру ұйымдарының, әр оқытушының күнделікті ізденісі арқылы барлық жаңалықтар мен қайта құру, өзгерістерге батыл жол ашарлық жаңа тәжірибеге, жаңа қарым-қатынастарға өту қажеттігі туындайды.
Заман талабына сай білім беру әр оқу орнының алдына қойған мақсаты. Қазіргі кездегі білім беру жүйесінің міндеті -жастардың білімді үйреніп қана қоймай, алған білімін үздіксіз дамытып,оны бойына сіңіріп, тәрбиелі, әдепті, интеллектуалды болуын қамтамасыз ету.
Әрбір ұстаз — білікті маман, ал әрбір студент — ойшыл тұлға деген қағидаларды ұстана отырып, білім беру үрдісінде кез келген ұстаз білім сапасын жақсарту мақсатында оқытудың озық технологияларын пайдаланады. Болашақ ұрпаққа қоғам талабына сай тәрбие мен білім беруде оқытушылардың инновациялық іс-әрекетінің ғылыми-педагогикалық негізін меңгеруі-маңызды мәселелердің бірі.
Инновация-ол тамыры тереңде жатқан термин, латын тілінің жаңару, өзгеру сөздерімен баламаланып, бұрын болмаған жаңалық, қоғамдық қажеттіліктерді қанағаттандырудың жаңа әдісі деген түсініктерді білдіреді. Ал ағылшын тілінен аударғанда, жаңалық енгізу, жаңашылдық деген ұғымды білдіреді.
Инновация-құрал және процесс ретінде әлдебір жаңалықты ендіру деген сөз. Педагогикалық процесте инновация оқыту мен білім мазмұнына, оқытушы мен оқушының бірлескен қызметін ұйымдастыруға жаңалық енгізуді білдіреді. Инновация өздігінен пайда болмайды. Ол ғылыми ізденістердің, жекелеген оқытушылар мен тұтас ұжымның озық педагогикалық тәжірибесінен пайда болады.
Мемлекеттік білім стандарты деңгейінде оқыту үрдісін ұйымдастыру инновациялық педагогикалық технологияны ендіруді міндеттейді. Ал инновациялық педагогикалық технологияның түрі, қолдану ерекшелігі, одан туындайтын мәселелер бүгінгі таңда әлі нақтыланып белгілі бір жүйеге түспеген дүние.
Қазіргі оқу орындары мен педагогикалық ұжымдар ұсынылып отырған көп нұсқалыққа байланысты өздерінің қалауына сәйкес кез келген үлгі бойынша қызмет етуіне мүмкіндік алды. Бұл бағытта білім берудің әртүрлі нұсқадағы мазмұны, құрылымы, ғылымға және тәжірибеге негізделген жаңа идеялар мен технологиялар бар. Сондықтан әртүрлі оқыту технологияларын оқу мазмұны мен оқушылардың жас және психологиялық ерекшеліктеріне сай таңдап, тәжірибеде сынап байқаудың маңызы зор.
Ақпараттық-коммуникативтік технология өміріміздің барлық саласында, оның ішінде білім беру ісінде өте маңызды орын алады. Кейінгі жылдары оқыту процесінде кеңінен қолданыла бастаған компьютерлік технология зор мүмкіндіктерге ие болып отыр. Ғылым мен техниканың жедел дамыған, мәліметтер ағыны күшейген XXI ғасырда АКТ мүмкіндіктерін кеңінен пайдаланбай, айтарлықтай жетістіктерге қол жеткізу мүмкін емес.
Қазіргі компьютерлер қуатты құрал екені даусыз, ал осындай компьютерлік ортақ бір желіге біріктірілгенде, оның мүмкіндігі еселей түспек, ресурстарды (ақпараттық та, бағдарламалық та) ортақ пайдалану, кез келген қажетті ақпаратқа қолжетімділік-мұның бәрі білім беру ісінде орасан зор жетістіктерге жетуге жол ашады.
Білім берудегі жаңа ақпараттық технологиялар орталықтары ұйымдастырған электрондық оқыту (e-leaming) жүйесін білім саласына енгізудегі басты мақсат-білім беру үрдісінің барлық қатысушыларының үздік білім беру ресурстары мен технологияларына тең мүмкіндікте қол жеткізуін қамтамасыз ету болмақ. Ал бұл мақсатты жүзеге асыру үшін оқу үрдісін автоматтандыру енгізуге жағдай жасау қажет.
E-leaming (Electronic leaming қысқартылған)-электрондық оқыту жүйесі, электронды оқыту, қашықтықтан оқыту, желілік оқыту, виртуалды оқыту, ақпараттық және электрондық технологиялардың көмегімен оқыту терминдерінің синонимі.
ЮНЕСКО мамандары E-leaming ұғымына Интернет пен мультимедия көмегімен оқу деген анықтама берген.
Ол бірнеше мағынаға ие:
-Жеке компьютерді, ұялы телефонды,теледидарды пайдалану арқылы электрондық мәліметтермен жұмыс;
-Жеке әдіскерден ақыл-кеңес алу, қашықтықтан жұмыс істеу мүмкіндігін пайдалану;
-Ортақ қызметтес пайдаланушылардан тұратын анықталған ұйым құру;
-Заман талабына сай электрондық мәліметтерді үзіліссіз пайдалану;
-Ақпараттық технологияларды меңгеру және топ меңгерушілерінің ақпараттық мәдениетін арттыру және қалыптастыру;
Жаңа мыңжылдық – бұл өткенді таразылап, өмірдің мәнін жаңаша түсінуге, болашақты барынша жете дұрыс анықтайтын уақыт.
Жаңа ақпараттық-коммуникациялық технологиялары ұғымының пайда болуы білім беру саласында компьютердің қолданыла бастауымен тығыз байланысты. Көптеген электрондық оқулықтар мен оқу бағдарламалары, мультимедиялық оқу бағдарламалары жасалды және жасалыпта жатыр.
Қазіргі мектептерге шығармашылық ізденіс қабілеті дамыған, жаңа педагогикалық технологияларды жете меңгерген, мамандық шеберлігі қалыптасқан оқытушыны қажет етеді. Ол педагог, психолог және оқу-процесін ұйымдастырушы технолог бола білуі керек. Сондықтан, оқытушылар жаңа ақпараттық технологияны өз қызметтеріне еркін қолданып, оқыту құралы ретінде пайдалануы керек.
Қазіргі заман талабына сай, ақпараттық-коммуникациялық технологиялардың кеңінен қолданысқа еніп, жылдам дамып келе жатқан кезеңінде адамдардың қарым-қатынас жасауы үшін ақпараттық қоғамды қалыптастырудың қажетті шартына айналып отыр. Осы орайда келешек қоғамымыздың мүшелері-жастардың бойында ақпараттық мәдениетті қалыптастыру-қоғамның алдында ең басты міндет.
Қорыта келе, жаңа технологияны меңгеру оқытушының оқу -тәрбие үрдісін жүйелі ұйымдастыруына көмектеседі. Оқытудың озық технологиясын меңгеру бейнелеу өнері пәні оқытушысының кәсіптік шеберлігіне байланысты. Бұл әрбір ұстазды ойландырып, жаңаша жұмыс істеуге, жаңа ізденістерге жетелейді. Осы орайда Жүсіпбек Аймауытов Сабақ беру үйреншікті жәй ғана емес, ол жаңадан жаңаны табатын өнер,- деп тұжырым жасайды. Сондықтан бейнелеу өнері оқытушысы өз пәніне психологиялық тұрғыдан қарап, әдістемелік шеберлікпен келу керек. Сабақ барысында интерактивті технологияларды қолдану оқытушы жұмысын өнімді, нәтижелі, ал оқушылардың білім алу әрекетін мәнді, қызықты, пайдалы етеді.
1 . Бейнелеу өнері сабақтарын мектепте оқыту барысында ақпараттық технологияны пайдаланудың теориялық негіздері
1.1. Оқушыларға бейнелеу өнерін оқыту барысында ақпараттық технологияны пайдаланудың маңыздылығы
Білім сапасы мұғалімдер қызметінің сапасына тікелей байланысты. Мұғалім жайлы Ахмет Байтұрсынов былай деген: ... Мұғалім қандай болса, мектеп те сондай болмақшы. Яғни, мұғалім білімді болса, ол мектептен балалар көбірек білім алып шықпақшы. Солай болған соң, ең әуелі мектепке керегі білімді, педагогикадан, методикадан хабардар, жақсы оқыта білетін мұғалім. Демек білім сапасын көтерудің негізгі тетігі- ұстаз, сондай-ақ, оның теориялық білімі мен кәсіби шеберлігі, шығармашылық қызметі.
Бүгінгі таңдағы мектептердің алдында тұрған мәселе оқушыларды дамыта оқыту, яғни, оқушыны оқу әрекетіне қалыптастыру, олардың оқуға ынтасын ояту, қызығушылығын арттыру. Сондықтан, мұғалімнің алға қойған маңызды міндетінің бірі – талабы таудай жеке тұлғаны іздеп табу, оны өсіру. Әр оқушының қабілетін танып біліп, дамытып адам дәрежесіне жеткізу үшін жаңашыл жұмысқа бет бұру керек.
Жас ұрпақтың білім алуының бірден-бір шарты - мұғалімнің жаңашыл болуы. Себебі, еліміздің болашағы бүгінгі жас ұрпақтың білім деңгейімен өлшенеді. Сондықтан сабақты жаңаша құрып, инновациялық әдіс-тәсілдерін, педагогикалық білімдерін жетілдіре отырып, оны дер кезінде қабылдап, өңдеп, нәтижелі пайдалана білу әрбір ұстаздың міндеті болуы керек.
Қазіргі кездегі қоршаған ортадағы өзгерістер ақпараттық - коммуникативтік технологиялар саласында болып жатқаны белгілі. Бұл саладағы маңызды өзгерістер білім беру саласына да оң ықпалын тигізіп отырғаны бүгінгі білім ордасындағы ұстаздар қауымына кеңінен таныс. Жаңа ақпараттық - коммуникативтік технологиялардың адам, қоғам өміріндегі орны туралы Елбасымыз Н.Ә.Назарбаев өзінің Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан атты жолдауында білім ордаларын жаңа технологиялармен қамтамасыз етуді одан әрі жетілдіретіндігін атап өткен болатын.
Ақпараттық - коммуникативтік технологиялар бүгінгі күні біздің қоғамымызға кеңінен енді. Компьютерлік технология мен мультимедиялық құралдардың жылдам дамуы мұғалімдердің осы мүмкіндіктерді сабақтарында қолдануы талап етілуде. Ақпараттық технологиялар әртүрлі ақпарат көздеріне жол ашып, оқушылардың өздік жұмыстарының тиімділігін арттырады, оқушылар мен педагогтардың шығармашылығына жол ашады, оқытудың жаңа формалары мен әдістерін іске асыруға мүмкіндік береді. Оқу үрдісін ұйымдастыруда ақпараттық технологиялар оқушылардың танымдық іс-әрекетін белсендіріп, оларды жоғары білімділік нәтижеге жеткізетін құралға айналады. Сонымен қатар осы мезетте оқушылардың шамадан тыс жүктелуін жою мақсаты қойылады. Осы мәселелердің барлығын іске асыру қазіргі заманғы білім беру технологияларын, соның ішінде ақпараттық технологияны белсенді түрде енгізгенде ғана мүмкін болады.
Тәжірибе көрсеткендей, компьютерлік жүйе қолданылатын сабақтар мұғалімнің орнын баспайды, керісінше, мұғалім мен оқушы арасындағы қарым-қатынасты неғұрлым мазмұнды, жеке тұлғалы және әрекетті етеді. ЭЕМ - ды математика сабақтарында қолдану уақытты үнемдейді, оқушылардың түрткісін (мотивациясын) және оқу - танымдық үдерістің тиімділігін арттырады.
Оқушылардың жеке тұлғасын, оның рухани әлемін, қабілеті мен ынтасын дамыту бүгінгі таңдағы негізгі мәселенің бірі. Оның себебі оқушы өз бетімен ізденіп жұмыс істеуге, өз бетінше алған білімін тәжірибеде, өмірде пайдалануды үйренбеген. Сол үшіде оқшының өзіне сенімін арттыру, шығармашылығын дамыту мақсатында мұғалімнің әр сабағы әртүрілі, жан – жақты болуы қажет.
Сабақ мазмұнының теориялық – практикалық құндылығы жоғары болған сайын оқушыларды оқыту мен тәрбиелеу өте тиімді жүргізіледі. Мұғаілмнің әрбір сабағы оқушы сезіміне ынта – ықыласына әсер етуі тиіс. Ол үшін сабақ құрылымы көп түрлі оқыту әдістері мен мұғалімнің дайындығы, ізденісі жоғары деңгейде болуы керек. Оқушыларға білім негізін меңгерудің әдіс тәсілдері сан алуан. Оны таңдап алу мұғалімнің шеберлігіне байланысты. Оқушының пәнге деген қызығушылығын арттыру – мұғалімнің өз еңбегін ұтымды ұйымдастыра отырып, жаңа сабақ үлгілерімен оқушыларды шығармашылыққа ізденуін қалыптастыру, оқушыларға сұрақ қою, эксперименттік тапсырмаларды шештіру, ой таласын жасау, танымдық ойындар ұйымдастыру арқылы іске асады.
Өз іс – тәжірибемде сабақ беру үрдісінде мынадай факторларға сүйенемін:
Оқушыларды өз бетінше жұмыс істеуге үйрету;
Оқушылармен жекелей, топпен жұмыстар жүргізу;
Оқушылардың компьютерлік сауаттылығын арттыру;
Оқушылардың шығармашылық қызметін дамыту.
Сабақтың параметрі
АКТ - ны қолданатын сабақ
Дәстүрлі сабақ ақпаратты беру оқушылар ақпаратты неғұрлым қаныққан, көрнекі түрде алады мұғалімнің түсіндіруі, оқулық бойынша параграфты өз беттерімен оқуы, кестелерді қолдануы жұмыс қарқыны әр оқушы өз қарқынымен жұмыс істейді, тапсырмалар мен мультимедиялық құралдар білім алушылардың жеке ерекшеліктерін, олардың сол уақыттағы білім мен дағды деңгейлерін есепке алады мұғалім сыныптағы оқушылардың көпшілігіне сәйкес келетін жұмыс қарқынын қолданады оқушымен кері байланыс түсіндіру кезінде, бекіту кезінде іске асады.
ағымдық бақылау
АКТ - ны сабақтарымның келесі кезеңдерінде іске асырамын:
Үй жұмысын тексеруде;
Жаңа сабақты түсіндіргенде;
Қайталау , бекіту сабақтарында;
Сабақ барысында оқушылардың білімдерін тексеруде.
Ақпараттық - коммуникативтік технологиялар сабаққа дайындалуда қосымша ақпаратты іздеуді кеңейтеді. Интернеттен іздеу жүйесі арқылы информатикалық қызықты оқиғалар, сандардың пайда болуы, өмірбаяндық материалдар, фото құжаттар, көрнекіліктер табылады. Әрине, табылған ақпараттар тексеруді, түзетуді талап етеді.
АКТ - ны технология, бейнелеу өнері және сызу сабақтарында қолдану көрнекіліктің және жұмыстың тез орындалуы (жазбаша жұмыстың болмауы) арқасында материалды игеруге уақыт үнемдеуге мүмкіндік береді. Интерактивті режимде оқушылардың білімдерін тексеру оқытудың тиімділігін арттырып, тұлғаның барлық потенциалын, танымдық, моральды - адамгершілік, шығармашылық, коммуникативтілік және эстетикалық мүмкіндіктерін іске асыруға көмектеседі, оқушылардың зияткерлігін, ақпараттық мәдениетін дамытуға әсер етеді.
Жаңа материалды игеру кезеңінде графиктерді, суреттерді, алгоритмдерді көрсету үшін интерактивті тақтаны немесе мультимедиялық презентацияны қолдана отырып, материалды түсіндіреді. Бейнелеу өнері сабағында түстік байланыс тақырыбында paint, сызу сабағында графикалық жұмыс кезінде Kompas-3D бағдарламасымен, сонымен қатар презентацияларды түрлі бағдарламаларда жасауға тырысады. Ол үшін арнай интернет беттерінен қосымша мағлұматтар алып, өз беттерімен жаңа бағдарламаларда жұмыс жасауды үйренеді.
Тақырып бойынша оқу дағдысын игеру кезеңінде сабақтарымда интерактивті тақтаны сонымен қатар ноутбук, планшеттерді қолданған дұрыс. Бұл оқушының сабаққа деген қызығушылығын арттырады.
Білімді бақылау. Компьютерлік тестілер қолдану арқылы білімдерін тексеру (компьютер тапсырманың орындалу пайызын, қателерді және бағаларды көрсетеді). Интернеттегі әр түрлі тестілерді қолдануға болады. Осы айтылғандардан бейнелеу өнері сабақтарында компьютерді қолдану кезінде күтілетін нәтижелерді тұжырымдауға болады:
информатикамен пәнаралық байланысын дамыту;
компьютерлік сауаттылықты қалыптастыру;
оқушылардың сабақтағы өзіндік жұмыстарын дамыту;
оқушылардың ақпараттық мәдениетін, іс-әрекетінің шығармашылық стилін қалыптастыру;
білім алуда ақпараттық технологияларды және басқа да ақпараттық құрылымдарды қолдануға оқушылардың дайындығы;
жеке және тұлғалық - бағдарлы ыңғайды іске асыру.
Сабақтың тиімділігі көпшілік жағдайда оқытудың техникалық құралдарын қолданудағы қауіпсіздікке және оптималды пайдалану тәртібіне тәуелді. Сондықтан техникалық құралдарды қолданудың ұзақтық мерзімін ескеріп отыру керек.
Ақпараттық технологиялар мен инновациялық педагогикалық әдістерді біріктіру білім беру сапасы мен тиімділігін арттырады, білім саласындағы мемлекеттік саясаттың негізгі қағидаларының бірі болып саналатын білім беру жүйесінің білім алушылардың деңгейі мен даму ерекшеліктеріне сәйкестігін күшейтуге мүмкіндік береді. Сонымен, бейнелеу өнері пәнін оқыту жүйесінде ақпараттық технологияларды қолдану – келесі нәтижені береді:
Электронды оқулықтармен жұмыс істеуге үйрету;
Интернет желісінен алған ақпаратты тиімді қолдануға үйрету;
Ақпараттық технологиялар арқылы, білім сапасын көтеру;
Оқушылардың пәнге деген қызығушылығын арттыру;
Ақпараттық көркемдік мәдениетті дамыту;
Әрбір оқушының шығармашылық мүмкіндігін ашу;
Сабақта уақытты үнемдеу.
Сабақтың қызықты да түсінікті болуы мұғалімнің шеберлігі мен ізденімпаздығына тікелей байланысты. Интернет желісінде жұмыс істеу де оқушыларымызға әлемдік білім мен ғылым жетістігінен хабардар болып, оны игеруіне шексіз мүмкіндіктер ашатыны хақ. Қазіргі заманғы дамытудың талаптарына лайық ақпараттық - компьютерлік технологияларсыз жоғарыда айтылғандарды шешу мүмкін емес.
Ақпараттық орта кең ауқымды әрі өте бай. Қазіргі заманда ақпарат көздерінен мына мәліметтерді алуға болады:
-интернет көздерінен: кітапханалар, энциклопедиялар, сөздіктер, анықтамалар, авторлар, белгілі адамдар, табиғат құбылыстары,т.б. туралы;
-электронды оқыту бағдарламалары, электронды кітапханалар, сөздіктер,анықтамалар,бейне және DVD фильмдер;
-кітаптар (әдеби шығармалар, өмірбаяндар, очерктер, мақалалар);
-музыкалық және бейнелеу өнері шығармалары.
Жаңа ақпараттық технологиялар дегеніміз-білім беру ісінде ақпараттарды даярлап,оны білім алушыға беру процесі. Бұл процесті іске асырудың негізі компьютер болып табылады. Ақпараттық-коммуникациялық технологиялардың бірі –интерактивті тақта,мультимедиялық және онлайн сабақтары.
Соңғы жылдары ақпараттық технологиялар саласында ауқымды ілгерілеу жұмыстары байқалып отыр. Барлық пәндер бойынша электронды оқулықтар жасалып, кеңінен таралуда. Осы электронды оқулықтармен жұмыс жасау үшін барлық оқытушылар, компьютерлік сауатты болулары керек. Оқу-тәрбие үрдісіне электрондық оқыту ресурстарын енгізу, электрондық оқулықтарды пайдалану, әр пәнді оқытуда мультимедиа мүмкіншіліктерін қолдану, демонстрациялау әдісін компьютер негізінде жабдықтау, оқу және жобалау бағдарламаларын енгізу қажеттілігі туындады. Осылардың негізінде оқу-тәрбие үдерісін ақпараттандырудың жұмыстары басталды. Ақпараттық технология және жүйелік бірігу түрлі мүмкіндіктерге жол ашады.
Интерактивті тақтаны сабақта пайдаланудың маңыздылығы, яғни оның көмегімен оқыту үдерісіндегі өзекті мәселелерді шешуге болатындығы анықталған.
Оның маңыздылығы:
-оқу-тәрбиелік үрдістің сапасын арттыру; оны ғылыми-техникалық прогрестің осы заманғы деңгейіне көтеру;
-бейнелеу өнерін оқыту үрдісіндегі жекелеп, саралап оқыту идеяларын дамыту;
-білім, дағды, қабілет деңгейін қалыптастыру;
-білімнің тереңдігі;
- бейнелеу өнері сабағында техникалық құралдарды, дидактикалық материалдарды қолдану тиімділігі;
-оқытушының педтехнологияны игеруі,сонымен қатар оқушылардың білімін шындалуы;
-тексеру түрлері, бағалауы;
-оқушының пәнге деген қызығушылығын арттыруы;
-практикалық дағдыларды игеруін арттыруы;
Заңғар жазушы Мұхтар Әуезов Халықты халықпен теңестіретін-білім деп, атап көрсеткендей, қай елдің болсын өркендеп өсіп-өнуі сол елдің білім деңгейі мен даму жүйесіне байланысты. Рухани ұлттық қажеттілікке жараған білім-ең мықты білім, оның нәрін бойына сіңірген ұрпақ елімізді гүлдендіріп, болашағымызды дамыта алады. Ал сол білімді шәкірт санасына себуші-ұстаз. Ендеше, оқытушылар жаңалықтардан қалмай, жасы мен қызметіне қарамай үнемі білім алып, ақпараттық дәуірдің белсенді мүшесі болуы керек. Бұл орайда мемлекетіміздің білім беру жүйесін модернизациялаудың 2015 жылға дейінгі тұжырымдамасында көрсетілген Өмірлік білімнен-баршаға өмір бойы игерілетін білім қағидасы оқу-тәрбие процесінде ақпараттық технологияларды қолдану ісіне өз көрінісін табуда.
Білім беруді технологиялық жолмен ұйымдастырудың мақсаты-жаңа бағыттағы оқытушының кәсіби шеберлігін шыңдауға, өз білімін көтеруге жауапкершілігін шыңдауға, өз білімін көтеруге жауапкершілік арттыру, тәжірибесін рефлексиялауға үйретеді.Әрбір жаңашыл оқытушы ақпараттық технологиялардың ғылыми-теориялық негізін меңгеріп, әрбір баламен ғылымның жаңалықтарымен ой бөлісіп, жұмысында қолдануға тырысуы керек.
Технологиялық оқыту оқушының белсенді жағдайда қойып, оның субьектілігін қалыптастырады және шығармашылықты тудырады. Әсіресе, ақпараттық дәуірде технологияның қолданылуы ерекше. Білім сапасын жоғарылату, оны жеткілікті түрде арттыруда жаңа ақпараттық технологияларды қолданусыз, заманауи телекоммуникациялық құралдарды пайдаланусыз мүмкін емес.
Оқытушылар мен оқушылардың интернетке енуі олардың қажеттіліктері мен іскерліктерін жұмсау аймағын анықтауда мүмкіндік береді.
Білімді арттыруда қазіргі қолданыстағы педагогикалық технологияларды пайдалануға болатынын өз тәжірибемізге сүйеніп толық айта аламыз. Олардан басқа жеке, топтық, ұжымдық жұмыстар жүргізу, оқытудың интерактивті әдістерін арттырады.
Тәжірибеде интерактивті тақтамен жұмыс жүргізуді жиі қолдану қажет. Егер интерактивті тақта интернет жүйесіне қосылса, жаңа сабақты бекітуде және сабақ үстінде тақырып бойынша көптеген жаңа ақпараттар алуға да болады.
Әрбір оқушының білім деңгейін талапқа сай көтеру үшін озық әдістемелік технологиялар қажет. Сол жаңа озық әдістемелік технологиялармен қаруланған, заман талабына сай оқытудың жаңа әдістерін, яғни ақпараттық технологияларды толық меңгерген педагог қана оқушының сапалы білім алуына мүмкіндік жасайды.
XXI ғасыр — бұл ақпараттық қоғам дәуірі, технологиялық мәдениет дәуіріне, айналадағы дүниеге, адамның денсаулығына, кәсіби мәдениетіне, мұқият қарайтын дәуір. Бүгінгі білім мазмұны оқытушы мен оқушының арасындағы негізгі бастамалардың барлығы оқытушы арқылы жүзеге асырылады.
Оқушыға белгілі бір дәрежеде білім беру мен қатар оқуға, үйренуге деген ынтасын арттыру әр ұстаздың міндеті. Сабақ барысында шәкірттің білімге құштарлығын арттыру, еңбек етуге баулу, жалпы оқушы бойында жауапкершілік сезімін қалыптастыру оқытушыға қойылатын басты талап. Осы талапты шешуде электронды оқытудың пайдасы зор.
Қорытындылай отырып, жаңа технологияны меңгеру бейнелеу өнері пәні оқытушысының оқу -тәрбие үрдісін жүйелі ұйымдастыруына көмектеседі. Бұл әрбір ұстазды ойландырып, жаңаша жұмыс істеуге,жаңа ізденістерге жетелейді.Осы орайда Жүсіпбек Аймауытов Сабақ беру үйреншікті жәй ғана емес, ол жаңадан жаңаны табатын өнер,-деп тұжырым жасайды.Сондықтан оқытушы өз пәніне психологиялық тұрғыдан қарап,әдістемелік шеберлікпен келу керек. Сабақ барысында интерактивті технологияларды қолдану оқытушы жұмысын өнімді, нәтижелі, ал оқушылардың білім алу әрекетін мәнді, қызықты, пайдалы етеді.
1.2 Бейнелеу өнерін оқытуда интерактивті тақта мүмкіндіктерін қолданудың тиімділігі
Қоғамда ақпараттандыру құралдарының кеңінен қолданылуы, оқу процесін ұйымдастыруға, сол сияқты білім берудің мазмұнын өзгертуге де елеулі ықпалын тигізеді. Білім беруді ақпараттандыру жағдайында арнайы пәндердің сапасын көтеру – бүгінгі күннің негізгі міндеттерінің біріне айналып отыр. Жаңа заман талаптарына сәйкес құзыретті маман дайындауда ақпараттық технологияның маңызы ерекше.
Жаңа технологиялар - педагогтың мүмкіндігін күшейтетін құрал. Компьютер мүмкіндіктерін педагогика тұрғысынан талдай отырып, керек кезінде негізгі талаптарға сай қолданған жөн.
Мұғалім компьютерді қосымша материалдар, әртүрлі анықтамалық мәліметтерден ақпараттар беру үшін, сонымен қатар, түрлі технологиялық операцияларды анимация арқылы көрсету үшін пайдалана алады. Сондай – ақ, мұғалім көмегінсіз оқушылар өздері меңгеруге тиісті ақпараттар беріледі. Қажетті ақпараттарды жинақтауда электрондық техникаларды енгізу уақыт үнемдейді, қарастырып отырған кезеңде ақпараттың қолжетімділігін жоғарылатады, ақпараттық технология бойынша электрондық құрылғылармен жұмыс істеу дағдысын қалыптастыруға мүмкіндік туғызады.
Осы тұрғыдан алғанда бейнелеу өнерінде интерактивті тақтаның мүмкіндігін пайдалану сабақ барысында оқу материалын толық жеткізуде өте тиімді. Интерактивті тақтаның түрлі құралдары бейнелеу заңдылықтарын, бейнелердің салыну кезеңдерін түсіндіруде маңызды роль атқарады. Интерактивті тақтаның тиімділігін мынадай бағытта саралап айтуға болады:
- Суретшілер шығармаларының репродукцияларын қолдану барысында шығармадағы бейнелеу заңдылықтарының қалай қолданылғандығын суреттің бетінде сызықтар арқылы талдап көрсету;
- Бейненің салыну кезеңдерін дайын геометриялық фигуралар немесе сызықтар арқылы тиімді көрсету;
- Сан алуан түстерді бейнелердің ерекшеліктеріне сай қолдану;
- Түрлі нысандарды тез қозғалта немесе көлемін өзгерте отырып, композиция құрастыруда уақытты үнемдеу;
- Интерактивті тақта кітапханасындағы түрлі нысандардың машықтық жұмыс жасату барысындағы маңыздылығы;
- Жаңа материалды түсіндіру барысында бейнелерді анимация арқылы қозғалта отырып, оқушылардың сабаққа деген қызығушылығын арттыру;
Интерьерді бейнелеу жолдарын үйрету кезінде түрлі әдістерді, интерактивті тақта мүмкіндіктерін қолдану нәтижелі жұмыс жасауға септігін тигізеді. Мұнда алдымен интерьер жанры, оның ерекшеліктері жөнінде мәлімет беріледі. Интерьерді бейнелеу барысында перспектива заңдылықтарының негізгі роль атқаратындығы айтылады.
Сонымен қатар суретшілердің шығармаларымен таныстырып, ондағы интерьердің бейнелену ерекшеліктеріне талдау жасалады. Интерьердегі заттардың орналасуы, қабырға сызықтарының, басқа да параллель сызықтардың бейнеленуі, алыстағы заттардың кішірейуі перспектива заңдылығының негізгі ерекшелігі болып табылады.
Интерьерді бейнелеу ережелері заңдылықтарға сәйкес түсіндіріледі. Интерьердегі бейнелердің көкжиек сызығына байланысты орындалу жолдары интерактивті тақтаның функциясын пайдалана отырып көрсетіледі. Қарама – қарсы перспективада барлық параллель сызықтардың көкжиек сызығының бойында бір нүктеде түйісуі көрнекі түрде түсіндіріледі. Фотосуреттегі нақты бейнелердің перспективадағы құрылысын көрсету оқушылардың жүйелі түсінуіне ықпалын тигізеді.
Келесі кезекте бұрыштық перспективада бейнеленген интерьердің ерекшеліктері сызықтар арқылы түсіндіріледі. Мұндағы көкжиек сызығының деңгейі, параллель сызықтардың екі нүктеде түйісуі нақты көрсетіледі.
Машықтық жұмыс ретінде интерактивті тақта кітапханасындағы түрлі бейнелерден комопзиция құрастыруға тапысрма беріледі. Мұнда қарама – қарсы перспективада бейнеленген интерьерге бұйымдарды заңдылықтарға сйкес орналастырады. Қажетті бұйым түрлерін кітапханадағы салалар бойынша таңдайды.
Бейнелерді екінші бағытқа ауыстыру, фон түстерін өзгерту бейне қасиеттеріне кіру арқылы жүзеге асырылады. Сонымен қатар перспектива заңдылықтарына сәйкес бейнелерді үлкейту, кішірейту, бұру, көшірмесін алу, жою операциялары орындалады.
Мұндай тапсырмалар оқушылардың кең ауқымда іздене отырып жүйелі жұмыстануына, уақытты үнемдей отырып, оң нәтижеге қол жеткізуіне мүмкіндік береді. Интерактивті тақта мүмкіндіктері арқылы бейнелердің оңай өзгертілуі, шығармашылық қабілеттерінің ұшталуына жол ашады. Сондықтан да компьютердің мүмкіндіктерін тиімді пайдалану – сапалы білім беруге қол жеткізудің кепілі.
Заман талабына сай бейнелеу өнерін оқытуға байланысты оқу әрекетінің мақсаттылығына, мазмұндылығына үлкен мән берілуде. Қоғамымыздың қазіргі даму кезеңіндегі басты мәселелердің бірі – оқушылардың ақпараттық -техникалық құралдарды ( компьютерді) мектеп қабырғасынан пайдалана білуге және әр оқушының жеке дара екенін естен шығармай, оларға жүйелі білім беру арқылы оқыту міндет болып отыр. Білім беру саласын ақпараттық техникаландыру дегеніміз – оқу – тәрбие үрдісін интенсификациялану, педагогикалық жаңа технологияларды ақпараттық техника құралдарымен байланыстыру болып табылды. Комьпютерді бейнелеу өнері пәнін оқытуда пайдалану мүмкіндіктері мол. Дербес комьпютерді сабақта пайдалану оқыту жүйесінде кері байланысты қамтамасыз етуге, даралап оқытуды жүзеге асыруға, өзіндік жұмыстарды ұйымдастыруға және оқушылардың білім деңгейін анықтауға өз үлесін қосады.
Бейнелеу өнері сабағында қазақ халқының өзіне тән салт – дәстүрі мен мәдени мұрасын, көркемдігі мен әсем өрнегін танытуда – компьютердің қолдану оқушылардың оқуға деген қызығушылығына ықпал етеді. Ал оны әр ұстаз оз шеберлігіне қарай қолданады. Ұлттық нақыштағы натюрморт тақырыбын өткенде компьютерді, интерактивтік тақтаны, жаңа технологияларды осы сабақта қолданғаным жайлы ой бөліспекпін. Сабақта қазақ халқының ұлттық ыдыстары туралы мағлұмат беріп, білім-білік дағдыларын қалыптастыруға және бейнелеу өнерінің түрлерін компьютер арқылы сала білуге үйретуді мақсат еттім, белгілі заттарды бейнелеуге үйретеміз. Оқушылардың дамытушылық қабілетін ескеріп, ұлттық нақыштағы ою–өрнектерді қолдана отырып натюрморт салуға деген танымдық қызығушылығын дамытуды ескердім.Қазақ халқын тарихын, салт- дәстүр үлгісін, ертеден келе жатқан мәдени асыл мұраны балаларға бағалай білуге, құрметтеуге, адамгершілікке, өнерді сүюге тәрбиелеуді басты мақсат еттіп алынды.
Сабақты жүргізуде жаңа технологияны қолдана отырып, тиімді деген әдіс-тәсілдерді пайдаландым. Сабақ жүргізу кезінде жеке жұмыс, топтық жұмыс, көрсетілімдік , шығармашылық түрлерін қолдандым.
Үй тапсырмасын тексеру кезінде интерактивті тақтадан нұсқау картасы арқылы топ жұмысын ұйымдастырылып, әр топ берілген сұрақтарға жауап берді.
1-сұрақ: Сәнді қолданбалы өнер туралы не білесіңдер?
2- сұрақ: Осы өнердің басты түрлерін ата?
3- сұрақ: Шебердің қолы алтын дегенді қалай түсінесіңдер?
Жаңа білімді меңгерту кезінде жаңа сабақтың тақырыбы айтылып, оқушылардың білім-білік дағдыларын тексеру мақсатында әр топқа итерактивті тақта арқылы сұрақтар берілді.
1- топ: Қазақ халқының қандай дәстүрлеін білесіңдер?
2-топ: Ұлттық дастархан дегенді қалай түсінесіңдер?
3-топ: Ою-өрнек дегеніміз не?
Ертеден келе жатқан дәстүр бойынша қазақ құрметті қонағын төрге шығарып, қой сойып, бас тарту рәсімі әлі күнге дейін жалғасып келеді. Қой, ешкі, сиыр, жылқы сүттерінен қандай тағамдар дайындалатындығы айтылды.
Осындай тәтті де дәмді тағамдарды дастарханға қою үшін халық шеберлері оларға арнап, бар өнерін салып, тұрмысқа қажетті ыдыстар жасаған. Тұтынатын ыдыстар көбінесе темірден, ағаштан,теріден жасалып, ою- өрнектермен әшекейленген. Сынып сағатына арнайы ұйымдастырылған ұлттық нақышта әшекейленген ыдыстардың көрмесімен таныстырып өттім. Осындай ыдыстарды жасайтын адамдарды шебер деп, қазір біз дизайнер деп атаймыз. Осындай ұлттық ыдыстарды нақышын келтіріп салған суретшілеріміз де аз емес. Мысалға айтқанда Ә.Қастеевтің Киіз үйдің ішкі көрінісі, А.Ғалымбаеваның Аяққап, Г.Ысмайылованың Қымыз,А.Мырзакәрімовтың Ұлттық ыдыс- аяқтар натюмортары шиырмадан (буклет ) көрсетілді.
Берілген тапсырма бойынша оқушы:
Тұрмыстық ыдыстардан құралған жанрды натюрморт деп атайды. Натюрморт- француз сөзі, дәлме- дәл мағынасы – өлі табиғат деген ұғымды білдіреді. Алғаш рет XVII ғасырдың басында Голландияда пайда болғанын, -айтты.
Интерактивтік тақтадан ұлттық нақыштағы натюрморт көрсетіліп, графика , живопись, аппликация тәсілін қолдана отырып топтарға бейнелеу түсіндіріледі Көрмеде тұрған ұлттық тұрмыстық бұйымдардың ішінен торсық, тостағаннан натюрморт жасап, оны ұлттық нақыштағы ою-өрнектермен әшекейлеу, компьютерде Paint программасын пайдаланып сурет салынады. Сурет салу 4 кезеңнен тұратыны айтылып: әр топқа жекелей тапсырмалар беріледі. 1- топ графика тәсілімен, 2- топ живопись тәсілімен, 3- топ аппликациямен бейнелеу тапсырылып, әр топтан екі балаға компьютерде Paint программасын пайдаланып сурет салады.
I кезең. Ұйымдастыру
II кезең .Заттарды дұрыс орналастыру. Суретін салу.
III кезең .Нәрсенің пішінін беру, нақышын кетіру.
IV кезең .Түс реңдерін, бояу үндестігін табу.
Жұмысты орындау кезінде Ақ дастарқан әні баяу орындалып тұрады.Сабақты рефльексиялау кезінде салынған суреттерін интерактивті тақтадан көрсеті, сурет бойынша әр топтың пікірлері айтылып, талдау жасалынды.
1. Бейнелеу өнерінің түрлерін ата? (Живопись, графика, мүсін, қол өнер, сәулет)
2. Ұлттық дастархан бейнелеу өнерінің қай жанрына жатады? (Натюрморт)
3. Ағаштан бұйым жасайтын адамды кім дейді, және қай өнерге жатқызамыз? (Шебер, қол өнер)
Ұлттық нақыштағы салған, оқушы суреттері бағаланады.
Компьютермен оқытудың ерекшелігі- оқушылардың өз бетімен іздену жұмыстарын орындауға деген құлшыныстары артатыны соншалық, олар сабақтан тыс үйірме жұмыстарына қатысу белсенділіктері арттып, мектеп ішіндегі пән олимпиадаларына қатысу көрсеткіші өсуде.
2 . Мектеп оқушыларының бейнелеу өнері сабақтарында ақпараттық технологияны пайдалану арқылы көркемдік қабілеттерін арттырудың әдістемесі
2.1. Сызу және бейнелеу өнері сабағында ақпараттық технологияны пайдаланудың әдістері
Сызу және бейнелеу өнері сабағында ақпараттық- коммуникативтік технологияны пайдалану өзектілігі.
Адамзат ХХІ-ғасыр есігін — әлемдік жаһандану дәуірінде, ақпараттық – коммуникативтік технологиялардың өте жоғарғы деңгейде қарқын алып дамудың жағдайында – ашты.
Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың өткен жылғы – Әлемдік бәсекеге барынша қабілетті 50 елдің қатарына кіру- стратегиясының маңызы ерекше болса, биылғы- Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан атты халыққа жолдаған жолдауында оқыту үрдісінде ақпараттық – коммуникативтік технологияларды – білім беру сапасын жақсартуда қолданыс аясын кеңейтуге баса назар аударды. Бұл білім саласына көптеген жаңалықтар тасқынын әкелуде. Сонымен қатар әлемдік ақпараттық даму жүйесіне еркін енуге жол ашуда.
Ақпараттық – коммуникативті технологияларды білім беру саласында үйлесімді пайдалану оқушылардың шығармашылықпен жұмыс істеуіне негізделініп, өзіне қажетті мазмұн мен мәліметті ақпарат көзінен таңдап, талғап білуіне үйретеді.
Адам мақсатқа,ең алдымен,өзін-өзі жетілдіру арқылы жетеді
Әл-Фараби
Мектеп қабырғасында Cызу бейнелеу өнері пәнін ақпараттық – коммуникативті технологияны жүйелі қолдану пәнді оқытуда оқушыға дүниенің заңдарын терең меңгертіп қана қоймайды, оның логикалық ойын дамытып, эмоциясына, сезіміне қозғау салады. Оқушы ешкімнің көмегінсіз өз бетінше ойланып, шешім қабылдауға дағдыланады.
Сызу бейнелеу өнері пәнінің тарауына арналған электрондық оқулықтар:
оқу материалы (кескіндер; кестелер; графиктер; бейнелер);
өзіндік білімді тексеру жүйесі;
өзіндік бақылау жүйесі;
бейнелеу өнері тест сұрақтары;
сурет терминдері;
сызу тест сұрақтары;
сызу көрнекілігі,сызбалар
Мектеп психологымен бірлесіп жүргізілген диагностика нәтижесінде сыныптың оқушыларының кейбіреулерінің көру арқылы есте сақтайтындығы, кей оқушылардың есту арқылы есте сақтайтындығы анықталды.. Қазіргі кезде ақпараттық технологияның білім беру жүйесін дамыту ісіне берері ұшан теңіз.Сабақта көру арқылы есте сақтайтын оқушылар үшін үнемі пәндер бойынша оқу ақпараттарын меңгеруін күшейту мақсатында электронды оқулықтар бар. Сондықтан көру арқылы есте сақтайтын оқушыларға ақпаратты-коммуникативтік технологиясын таңдап алдым.
Мысалы, 9 сыныптағы электрондық оқулықтағы тәжірибелерін, тестік анықтамалар мен есептерін, термин сөздерді оқушыларға қолданып көрсетемін.
Сабақтың тақырыбы: . Өзара перпендикуляр үш жазықтық
Мақсаты:
Пәнаралық байланыс;инферматика,геометрия,бейн елеу өнері.
Сабақтың көрнекілігі: плакаттар, электронды оқулық, мультимедиялық жүйе, қосымша әдебиеттер.схемалар
Электронды оқулықты іске қосып анықтамасын, өткен сабақтың формуласын, өлшем бірлігін, тестік сұрақтарды барлық оқушыларға беріп, жауаптарын партаға таратылған қосымша қағаздарға түсіртемін.
. 3. Оқушылардың жауабын аралап жүріп тексеріп бағалаймын.
ІІІ. Жаңа сабақ:. Өзара перпендикуляр үш жазықтық
1).Оқулықтағы суреттерді экранға проекциялай отырып жаңа сабақты түсіндіремін.
2) электрондық оқулықтағы анықтама сызба, бейне көрсетілімді көрсету арқылы сабақты пысықтаймын.
Практикалық бөлімінде
Интерактивті тақтамен жұмыс жасау және дәптерлеріне сызу
3). Оқулықтағы Y-фронталь,W-профиль, H- горизонталь үш проекциясын сызу арқылы сабақты бекітемін..
4). Қорытынды Сұрақ-жауап
5). Бағалау парағы оқушы өзіндегі бағалау парағын толтырады.
Білетін едім Білдім Білгім келеді?
6). Үйге тапсырма беру,оқушыларды бағалау
Сондай – ақ сабақ өтуде интерактивті тақтаны қолдануда сабақ тиімділігін арттырады. Әртүрлі сызбаларды көрсетуде мысалы аксонометриялық проекция тақырыбында түрлі -түсті сиямен ерекшелеп көрсетумен қатар, сызғыш, транспортир, қажетті кескін суреттерді тез тауып сызып қолдануға болады.
Қызығушылығын ояту мақсатында. Компьютерден жеңіл музыка жіберу арқылы
-Кәне;балалар бәріміз көзімізді жұмып,өзімізді мектепте емес ну орманда жүрміз деп елестетейік.Жан-жағымызда әр түрлі талдар,сол жақта ақ қайың ,оң жақта шырша,емен,артымызда қарағай, шетен.Не деген керемет талдар!Елестеттік пе ?Енді көзімізді ашып тыңдаймыз.Бұл сиқырлы орман,әр тал жеке адам.Өзіне тән мінезі бар,өзіне тән келбеті бар.Біздер бүгін мейрімді сиқыршылармыз.Бәріміз бірігіп орманның сиқырын ашып көреміз.Олай болса, сендерге бірінші тапсырма адам бейнесін бейнелейтін шығарма қалай аталады ?
-Портрет.
Оқушылар компьютердегі сақталған портет жайлы мәліметтермен танысады.Осы жерде біздерге уақыт үнемдеуге, плакаттардан құтылуға. Жаңа технология көмекке келеді,қолмен жазу,сызу жұмыстарын жеңілдетеді
Композициялық орналасуына байланысты үшке бөлінеді.
1.Иық бөлігіне дейінгі портрет.
2.Бел бөлігіне дейінгі портрет.
3.Толық фигуралы портрет.
4.Қимыл-қозғалысқа арналған портрет.
5.Мінез-құлыққа арналған портрет.
6.Салтанатты портрет.
7.Әзіл-сықаққа арналған портрет.
8.Топтасқан портрет.
Осыған қосымша
-Осы портрет жанры өздеріңе таныс тағы қандай сабақта кездеседі.
Әдебиет пәні.Экрандағы слайд арқылы жазылған мәтінді талдайды.
Түкті қабақ жауып түскен көзіне,
Тікенектей түк шығып тұр жүзіне.
Қырлы мұрын,қырмызы ерін,қап-қара.
Ұшқын шашып ойнап тұр көзіне.
Бұл-өлеңмен берілген портрет.Ал мынау сөзбен бейнеленген портрет.Хамит-ұзын бойлы,жауырынды,қара торы жігіт.Қыр мұрынды қара кер тобылғы көзді,қырқып жүретін сақалы ,мұрты бар.Жасы 25-30 шамасында.
Практикалық бөлім .
Компьютерден бастың салу жолдарын көрсетіп ,оқушыларға көрсетемін.
Сурет салғанда композициялық жағынан дұрыс орналасуын қадағалаймын.
Компьютердегі интернет жүйесіндегі ақпараттық – коммуникативтік мәліметтерді сабақ тақырыбына байланысты қажеттісін таңдап тікелей қолдануға болады.
Сызу бейнелеу өнері сабақтарында ақпараттық – коммуникативтік технологияны тиімді пайдалану — артуына әкеледі .Саналы да сапалы білім алған оқушы ұлт келешегі. Сабақтан тыс шаралар негізінде Облыстық техникалық шығармашылығы орталығында сабақ бердім
З.М.Шепель. Технология –бұл өнер,шеберлік,ептілік,іскерлік әдістердің жиынтығы, жағдайдың өзгеруі десе,М.Чошанов Технология-бұл дидактикалық жүиенің құрамды бөлігідеген анықтама берді.
әлемдік ақпараттық кеңістікке шығу
Оқушының пәнге деген қызығушылығының артуы
Мұғалімнің пед технологияны игеруі
Қорыта келе ,көбіне біздерге практика жүзінде қолмен сызу ,сурет салу көрме ұйымдастыру керек болады сондықтан,бірге жүріп отырған дұрыс деп ойлаймын.Дегенмен қазіргі жағдайда технология заманында автокад,фотошоп, пайдалану керек.
Ақпараттық – коммуникативтік технология көмегімен орындалатын жұмыстар өзінің кез келген формасында тиімдірек орындалады, адамның дамуына әсерін тигізеді.Ақпараттық технологиянық артықшылығы ойлау қабілетін дамытады, пәнге қызығушылығын арттырады,өз бетінше оқып – үйренуі жүзеге асады,нәтижесін бірден көруі, жіберген немесе дұрыс меңгермеген тақырыптарды қайтадан оқу мүмкіндігі, оқу үрдісін басқару мүмкіндігі,бұрын алған білімдерін кеңейтеді.
Қаулы:Компьютер,интерактивтік тақта. Сызу, бейнелеу өнері электрондық оқулықтармен жұмыстансын.
Қарапайым тақта және компьютер проекторына қарағанда, интерактивтік тақта сабақ мазмұнын кеңінен ашуына мүмкіншілігі өте зор. Интерактивтік тақтаны пайдалану кезінде үлкен жетістікке қол жеткізу үшін, тек қана сауатты сабақ жоспарлап, керекті материалдарды дайындау керек.
Сабақта мұғалім интерактивтік тақтаны бір емес бірнеше рет пайдалана алады, қарапайым тақтаға қарағанда интерактивті тақта пайдалануға ыңғайлы, әрі уақыт үнемдейді. Сабақ дайындығына дұрыс уақытты қалай бөлу керек?
Әр сабақта пайдаланатын көрнекі құралдарды қалай дайындайды.? Біз аталған сұрақтарға жауап беруге тырысамыз.
Интерактивті тақта оқытудың басқа тәсілдеріне қарағанда (салыстырғанда), көптеген жетістіктері бар.
Бұл жетістіктер туралы өз сабағында интерактивтік тақтаны пайдаланатын мұғалімдер ғана айта алады. Қызметтестер мен біріге отырып сабақта дайындалу арқылы жақсы әсерге қол жеткізуге болады, бұл тек қана міндеттерді бөліп беру мен уақытты үнемдеу ғана емес, сонымен қатар берілген материалдардың сапасын да арттырады.
Мұғалімдердің көрсетуінше интерактивтік бағдарлама олардың жартылай жұмысын атқарады, мысалы: белгілі бір материалды интерактивтік тақтада орындау арқылы файлдағы белгілермен өзгерістерді сақтап қалуға болады, бұны сабақта болмай қалған оқушыларға қайта түсіндіруге немесе келесі жолы тағы да қолдануға болады.
Оқу материалдар базасын жасау, қызметтестермен жасаған материалдарды өз сабағымда пайдалану арқылы мұғалімдер уақытын үнемдейді.
Материалдарды оқып үйрену барысында интерактивтік тақтаны пайдалану білім өрісін кеңейтуге мүмкіндік береді, сондықтан мұғалімдердің дайындаған материалы оқушыларға түсініктірек болады.
Көп мұғалімдердің байқағанындай сабақтың оқушыларға қызықты және дәлелді (мағыналы) болады, және оны (оқушылар) жылдам есте сақтайды. Интерактивтік тақта оқу сапасын жоғары деңгейде тағы да мұғалімдердің уақытын үнемдейді, оған бұрын өтілген материалдардың екінші рет қайталауға қажеті жоқ.
Тағы да ойлау қажет емес. Интерактивті тақта барлық сабақта қолдану мүмкін, жоқ болмаса сабақтың әрбір сатысында. Басқа да заттар сияқты интерактивті тақтаны пайдаланудан ең көп тиімділікке сабақта қойылған мақсаттарға сәйкес қолдану арқылы жетуге болады.Интерактивтік тақтамен бірге жүретін бағдарламалық нұсқаулықты жақсы біліп, оны сабаққа дайындалғанда қолданулары керек.
Мұғалімдерге тағы басқа да бағдарламалық құжаттар керек.
Жоғарыда айтылғандарды қорытындылай келе, айта кетейік: Сабақ алдын - ала дайындалған болу керек, сонда ғана материалдар жылдам түсіндіріледі.
Интерактивтік тақтада бір уақытта бірнеше материалдарды қолдануға болады: бейне, дыбыс, сурет, мәтін, және т. б. Сабақ соңына дейін логикалық үздіксіз түрде болса, сонда ғана сабақ қойылған мақсатына жетеді; Сабақ кезінде сақталған файлдар оқушыларға беріледі: сондай - ақ бұл файлдарды келесі сабақта өтетін материалдарды қайталау және толықтыру үшін қолданылады.
Ақпараттық технология электрондық есептеуіш техникасымен жұмыс істеуге, оқу барысында компьютерді пайдалануға, модельдеуге, электрондық оқулықтарды, интерактивті құралдарды қолдануға, интернетте жұмыс істеуге, компьютерлік оқыту бағдарламаларына негізделеді. Ақпараттық әдістемелік материалдар коммуникациялық байланыс құралдарын пайдалану арқылы білім беруді жетілдіруді көздейді.
Ақпараттық технологияның келешек ұрпақтың жан – жақты білім алуына, іскер әрі талантты, шығармашылығы мол, еркін дамуына жол ашатын педагогикалық, психологиялық жағдай жасау үшін де тигізер пайдасы аса мол.
Қазіргі кездегі шапшаң жүріп жатқан жаһандану үрдісі әлемдік бәсекелестікті күшейте түсуде. Елбасы Н. Ә. Назарбаев Қазақстанның әлемдегі бәсекеге қабілетті 50 елдің қатарына кіру стратегиясы атты жолдауында Білім беру реформасы – Қазақстанның бәсекеге нақтылы қабілеттілігін қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін аса маңызды құралдарының бірі деп атап көрсетті.
ХХІ ғасыр – бұл ақпараттық қоғам дәуірі, технологиялық мәдениет дәуірі, айналадағы дүниеге, адамның денсаулығына, кәсіби мәдениеттілігіне мұқият қарайтын дәуір.
Білім беру үрдісін ақпараттандыру – жаңа ақпараттық технологияларды пайдалану арқылы дамыта оқыту, дара тұлғаны бағыттап оқыту мақсаттарын жүзеге асыра отырып, оқу – тәрбие үрдісінің барлық деңгейлерінің тиімділігі мен сапасын жоғарлатуды көздейді.
Біріккен ұлттар ұйымының шешімімен ХХІ ғасыр – ақпараттандыру ғасыры деп аталады. Қазақстан Республикасы да ғылыми – техникалық прогрестің негізгі белгісі – қоғамды ақпараттандыру болатын жаңа кезеңіне енді.
Заманымызға сай қазіргі қоғамды ақпараттандыруда педагогтардың біліктілігін ақпараттық – коммуникациялық технологияны қолдану саласы бойынша көтеру негізгі міндеттерінің біріне айналды.
Қазақстан Республикасының Білім туралы заңында: Білім беру жүйесінің басты міндеттерінің бірі - білім беру бағдарламаларын меңгеру үшін жағдайлар жасау керек- деп көрсетілген. Солардың бірі білім беруді ақпараттандыру барысында дидактикалық және оқыту құралы болып компьютер саналады. Сондықтан кез келген білім беру саласында мультимедиялық электрондық оқыту құралдары барлық пәндерді оқытуға пайдаланады. Бұл бағытта ақпараттық технологияны оқыту үрдісіне екпінді түрде енгізу бағытында және қолданылатын жаңа құралдардың бірі - бағдарламалық – техникалық кешен болып саналатын Активті экран болып табылады.
Ақпараттық қоғамның негізгі талабы - оқушыларға ақпараттық білім негіздерін беру, логикалық - құрылымдық ойлау қабілеттерін дамыту, ақпараттық технологияны өзіндік даму мен оны іске асыру құралы ретінде пайдалану дағдыларын қалыптастырып, ақпараттық қоғамға бейімдеу.
Олай болса, ақпараттық бірліктердің білімге айналуы әлемнің жүйелік - ақпараттық бейнесін оқушылардың шығармашылық қабілеттері мен құндылық бағдарларын дамыту арқылы қалыптастыруды көздейтін, адамның дүниетанымының құрамдас бөлігі болып табылатын интеллектуалды дамуды қалыптастырудың бір жолы.
Ақпараттық бірлікті қалыптастыру: мектептің материалдық - техникалық базасына; ақпараттық қоғам саясатының мақсаты мен міндеттеріне; оқушылардың ақпараттық мәдениетін қалыптастыру жүйесіне; оқушылардың жас ерекшеліктері мен меңгеру қабілеттеріне, педагог мамандардың информатикадан білім деңгейлерінің сапасы мен шеберліктеріне, оқу - тәрбие бағытының ақпараттық қоғам бағытымен өзара байланысына тәуелді.
Қазіргі уақытта бейнелеу өнері - ғылыми білім беруде сабақ барысында интерактивті құралдарды қолдануда. Интерактивті құралдардың көмегімен мұғалімнің, оқушының шығармашылықпен жұмыс істеуіне жол ашылып отыр.
Білім берудегі интерактивті технология - мұндағы интерактивтісөзі - inter (бірлесу), act ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz