Халқаралық делдалдар және фирманың халықаралық қызметтегі орны

Мазмұны

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
1 Халқаралық делдалдар және фирманың халықаралық қызметтегі орны
Халықаралық делдалдардың ролі және міндеттері ... ... ... ... ... .. 5
Халықаралық делдалдардың функциялары ... ... ... ... ... ... ... ... 10
2 Халықаралық делдалдардың түрлері мен атқаратын міндеттерінің ерекшеліктері
2.1 Халықаралық делдалдар түрлері және олардың атқаратын қызметтері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 14
2.2 Көтерме саудагерлердің мәні ролі және қызымет аясы ... ... ... 17
2.3 Бөлшек саудагерлердің негізгі типтерімен сипаты ... ... ... ... ... . 19
3 Фирманың халықаралық қызметтегі алатын орны
3.1 Фирманың халықаралық деңгейде алатын орны ... ... ... ... ... ...24
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..27

Кіріспе

Зерттеу тақырыбының өзектілігі. Жалпы біз талқылайын деп отырған тақырып Халықаралық делдалдар және фирманың халықаралық қызметтегі орны. Кез – келген фирма үшін делдалдар өте маңызды, делдал өнім өндіруші фирманың хәм құлағы хәм көзі десек артық айтқан емес. Жалпы делдалдар фирма үшін өте пайдалы тұлғалар.
Делдалдар тауарларды өзіне пайдалы түрде басқа тұтынушыларға қайтара сату не жалға беру үшін сатып алатын жеке тұлғалар және мекемелер жиынтығы.
Делдалдар сатып алып, қайтара сататын тауарлармен қатар ,өз кәсіпорындарының үздік жұмыс істеуіне қажетті тауарларды және қызметтерді де сатып алады. Делдалдар тауарды өзіне сатып алуды өндірушілер ретінде орындайды. Біз бұл жерде тауарды қайтара сату үшін сатып алумен шектелеміз.
Делдалдал, өндірушілер тұтынушыларға тікелей сататын бірқатар тауарлардан басқа, сатып алып қайтара сатуға арналған орасан зор тауар түрлерімен жұмыс атқарады. Делдалдар арқылы қайтара сатылуға жатпайтыен тауарлар қатарына ауыр машина жасау бұйымдары, күрделі құрылғылар, жеке тапсырыс бойынша орындалған бұйымдар, тағы да тура пошта жүйесі арқылы не жеткізіліп сатылатын тауарлар жатады осындай ерекшеленген жағдайдан басқа кезде тауарлардың негізгі бөлігі әуелі делдалдарға сатылып, ал олар тауарларды ақырғы тұтынушыларға өткізеді.
Басқа мекемелер сияқты, делдалдар да тауарды қандай бағамен, қандай шартпен сатып алу жөнінде таңдау жасайды. Оның үстіне, ол қандай тауар ассортиментімен айналысатыны жөнінде де шешім қабылдау керек. Бұл ең маңызды шешім, себебі, ол делдалдың нарықтағы орнын анықтайды.
Делдал тұйық ассортиментпен демек, тек қана бір өндірушінің тауарларымен айналысуы мүмкін. Ол қанықтырылған ассортиментпен, демек, көптеген өндірушілердің ұқсас тауарларымен не кеңейтілген ассортиментпен, өзара байланысты бірнеше тауар түрлерімен айналысуы мүмкін. Ақырында , ол аралас ассортиментпен, өзара байланысы жоқ әр – түрлі тауарлармен сауда жасауы да мүмкін. Мысалыға, фото тауар дүкені тек қана «Кодак» камерасын, әртүрлі камера маркаларын, камералар, магнитофондар, радиоқабылдағыштар және стереоаппаратуралар, не осы аталғандардың бәрі бірдей, оған қосымша ас үй плиталарын және мұздатқыштарын ұсынуы мүмкін. Делдалдың клиенттер құрамы, маркетинг кешенінің құрылымы және жабдықтаушылары шеңбері оның таңдаған тауар ассортиментіне байланысты болады.

Пайдаланыған әдебиеттер

1. С. Есімжанова «Маркетинг»
2. Ф. Котлер «Маркетинг негіздері»
3. С. А Нысанбаев «Маркетинг негіздері»
4. Р. Баймағамбетова «Халықаралық маркетинг»
5. «Хабаршы» журналы 2007-2008 ж 200 бет
6. www. Google. Kz
7 www. Kazref.kz

Пән: Маркетинг
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 28 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
1. Халқаралық делдалдар және фирманың халықаралық қызметтегі орны
1. Халықаралық делдалдардың ролі және міндеттері ... ... ... ... ... ..
5
2. Халықаралық делдалдардың функциялары ... ... ... ... ... ... ... ...
10
2 Халықаралық делдалдардың түрлері мен атқаратын міндеттерінің
ерекшеліктері
2.1 Халықаралық делдалдар түрлері және олардың атқаратын
қызметтері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... 14
2.2 Көтерме саудагерлердің мәні ролі және қызымет аясы ... ... ... 17
2.3 Бөлшек саудагерлердің негізгі типтерімен
сипаты ... ... ... ... ... . 19
3 Фирманың халықаралық қызметтегі алатын орны
3.1 Фирманың халықаралық деңгейде алатын
орны ... ... ... ... ... ...24

Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... ... 27

Кіріспе

Зерттеу тақырыбының өзектілігі. Жалпы біз талқылайын деп отырған
тақырып Халықаралық делдалдар және фирманың халықаралық қызметтегі орны.
Кез – келген фирма үшін делдалдар өте маңызды, делдал өнім өндіруші
фирманың хәм құлағы хәм көзі десек артық айтқан емес. Жалпы делдалдар
фирма үшін өте пайдалы тұлғалар.
Делдалдар тауарларды өзіне пайдалы түрде басқа тұтынушыларға
қайтара сату не жалға беру үшін сатып алатын жеке тұлғалар және мекемелер
жиынтығы.
Делдалдар сатып алып, қайтара сататын тауарлармен қатар ,өз
кәсіпорындарының үздік жұмыс істеуіне қажетті тауарларды және қызметтерді
де сатып алады. Делдалдар тауарды өзіне сатып алуды өндірушілер ретінде
орындайды. Біз бұл жерде тауарды қайтара сату үшін сатып алумен
шектелеміз.
Делдалдал, өндірушілер тұтынушыларға тікелей сататын бірқатар
тауарлардан басқа, сатып алып қайтара сатуға арналған орасан зор тауар
түрлерімен жұмыс атқарады. Делдалдар арқылы қайтара сатылуға жатпайтыен
тауарлар қатарына ауыр машина жасау бұйымдары, күрделі құрылғылар, жеке
тапсырыс бойынша орындалған бұйымдар, тағы да тура пошта жүйесі арқылы не
жеткізіліп сатылатын тауарлар жатады осындай ерекшеленген жағдайдан басқа
кезде тауарлардың негізгі бөлігі әуелі делдалдарға сатылып, ал олар
тауарларды ақырғы тұтынушыларға өткізеді.
Басқа мекемелер сияқты, делдалдар да тауарды қандай бағамен, қандай
шартпен сатып алу жөнінде таңдау жасайды. Оның үстіне, ол қандай тауар
ассортиментімен айналысатыны жөнінде де шешім қабылдау керек. Бұл ең
маңызды шешім, себебі, ол делдалдың нарықтағы орнын анықтайды.
Делдал тұйық ассортиментпен демек, тек қана бір өндірушінің
тауарларымен айналысуы мүмкін. Ол қанықтырылған ассортиментпен, демек,
көптеген өндірушілердің ұқсас тауарларымен не кеңейтілген ассортиментпен,
өзара байланысты бірнеше тауар түрлерімен айналысуы мүмкін. Ақырында , ол
аралас ассортиментпен, өзара байланысы жоқ әр – түрлі тауарлармен сауда
жасауы да мүмкін. Мысалыға, фото тауар дүкені тек қана Кодак камерасын,
әртүрлі камера маркаларын, камералар, магнитофондар, радиоқабылдағыштар
және стереоаппаратуралар, не осы аталғандардың бәрі бірдей, оған қосымша
ас үй плиталарын және мұздатқыштарын ұсынуы мүмкін. Делдалдың клиенттер
құрамы, маркетинг кешенінің құрылымы және жабдықтаушылары шеңбері оның
таңдаған тауар ассортиментіне байланысты болады.
Фирманың әлемдік арренада беделді орын алуына бірден – бір ықпал
жасайтын осы делдалдар. Әлемге әйгілі фирмалар өздерінің потенциялды
дистрюбюторларына стимулды жиі – жиі қойып тұрады. Делдалдарға неғұрлым
стимул жоғары болған сайын соғұрлым олардың жұмысқа деген мотивтері
арта түседі. Делдалдарға стимул жасау бұрыннан бар нәрсе. Егер белгілі бір
кәсіпорын өзінің делдалдарына стимул қоймаса ол өзінің әлемдік арренадағы
беделін жоғалтып алуы мүмкін.

1. Халқаралық делдалдар және фирманың халықаралық қызметтегі орны
1.1 Халықаралық делдалдардың ролі және міндеттер
Делдал ол – фирм немесе жеке тұлға болуы мүмкін. Делдалдарды қолдану
біріншіден өндірушілерге тиімде. Бұл жағдайда оларды өндірушілердің екінші
қолы деуге болады. Делдалдардың көмегімен тұтынушылармен тікелей
контакттерді қысқартуға болады.
Делдалдар ретінде үлкен көтерме базалар, биржалық құрылымдар, сауда
үйлері, магазиндер бола алады. Делдалдар өздерінің жұмыстарымен тауардың
кең көлемде таралуын қамтамасыз етеді.
Халықаралық делдалдар әлемдік сауда – саттық баланысын ұстап тұруға өз
үлестерін қосады. Әледік фирмалардың өз делдалдары бар және фирма олардың
саны көп болғанын қалайды.
Халықаралық делдалдар бір мемлекеттің тауарын өзге бір мемлекетке
сатумен айналысады және сол арқылы пайда табады. Өндіруші үшін бұл әрекет
өте тиімді өйткені фирманың шығындарына оң жағынан әсер етеді. Мәселен
белгілі бір фирма белгілі бір тауар өндіреді делік, ол фирма басқа бір
жұмысшы жалдап ол тауарды сатуға көндіруі мүмкін, бұл жағдайда ол фирмаға
тауарды жылжыту өте қымбатқа түсуі мүмкін. Сондықтанда делдалдар фирмалар
үшін үлкен роль атқарады.
Кез – келген делдалдың басты мақсаты пайда табу. Сондықтан фирма үшін
делдал потенциялды сатушысы ролін атқарады. Белгілі бір фирма өзінің
делдалдары көп болғанын қалайды, сондықтан делдалдарды ынталандыруға жиі
барады. Егер фирма халықаралық нарықта өте беделді, оның тауары брент болса
онда ол фирманың делдалдары да көп болады деуге толық болады.
Өндірісте пайдалану тауарларының нарқы өткізуді өсіру, өндіріс
шығындарын қысқарту, қайсі бір қоғамдық не құқықтық талаптарды орындау үшін
тауарларды сатып алатын адамдардан және мекемелерден құрылады. Көпшілік
пайдалану тауарлары нарықымен салыстырғанда өндірісте пайдалану
тауарларының нарқында сатып алушылардың саны аз, олар ірірек және
географиялық жағдайда шоғырланған түрде болады. Өндірісте пайдалану
тауарларына сұраным көпшілік пайдалану тауарларына деген сұранныммен
анықталады, эластикалық емес және үлкен өзгерісте болады. Өндірісте
пайдалану тауарларын нарықта сатып алуды мамандар орындайды, ал өндіріс
мұқтаждығына сатып алу туралы шешім ситуацияға байланысты өзгеріп отырады.
Сатып алуды орындаудың негізгі үш түрлі ситуациясы болады: өзгріссіз
қайтара сатып алу, өзгерістер енгізіп қайтара сатып алу және жаңа
мәселелерді шешу үшін сатып алу. Сатып алу мекемесіне шешім қабылдау
бөліміне сатып алу туралы шешім қабылдауды қандай бір қатысы барлардың бәрі
кіреді. Олардың арасында тауарды нағыз пайдаланушылар, шешім қабылдауға
ықпалын жүргізушілердің бәрі, жабдықтаушылар, басқаруды реттеушілер және
сатып алу туралы ақпаратты бақылаушылар бар. Өндірсте пайдалану тауарларын
сатушы шешім қабылдауға қатысушылардың негізгілері кімдер екенін, қандай
шешімдерді қабылдауға олардың ықпалының барын, бұл ықпал маңызының
салыстырма дәрежесі, шешім қабылдауға қатысушылардың әрқайсысы қандай
бағалау критерилерін пайдаланатынын білуге тиіс. Оның үстіне, өндірісте
пайдалану тауарларын сатушы сатып алу туралы шешім қабылдауға ықпалын
тигізетін айналадағы жағдай, мекеменің ерекшелігі, адамаралық қатынастар
және жеке адамдардың ерекшеліктері сияқты факторларды айыра білуі тиіс.
Сатып алу процесі сегіз кезеңнен құралады: проблеманы сезіну, мұқтаждықты
жалпы суреттеу, тауар сипаттамаларын бағалау, жабдықтаушыларды іздеу,
ұсыныстарды сұрау, жабдықтаушыларды таңдау, тапсырыс беру процедурасын
дайындау және жабдықтаушыны бағалау. Өндіріс мұқтаждығына тауарлар сатып
алушылар алдау – арбауды жақсы білетін болғандықтан, бұл тауарды сатушылар
өз маркетингілік мүмкіншіліктерін жетілдіру керек.
Делдалдар нарықы басқалар шығарған тауарларды сатып алушылардан және
сатушы адамдар мен мекемелерден құралады. Делдалдар, жабдықтаушылар, баға,
жабдықтау жағдайы және тауар ассортименті туралы шешімдер қабылдауы қажет.
Кішігірім көтерме не бөлшек сауда мекемелерінде сатып алуды бір немесе
бірнеше адамдар орындайтын болса, ірі мекемелерде арнайы бөлім орындайды.
Халықарылық делдалдар бірқатар міндеттер орындайды: 1) тұтынушыларға
тауардың кең ассортиментті түрде жетуі, 2)өндірушінің шығындарын азайтады
және тауардың кең көлемде таралуын қамтамасыз етеді 3) өндірушінің
тауарының таралуының жаңа арналарын табуға ат салысады. т.б.
Жоғарыда айтқандай делдал ретінде фирма да бола алады. Әлемде делдал
фирмалар өте көп. Олар белгілі бір тауарды өте кең көлемде сатып алады және
үстеме бағамен бөлшек саудагерлерге қайта сатады. Делдал фирма өндірушіге
белгілі бір дәрежеде бағынышты болады яғни өнім өндіруші кәсіпорын қанша
үстеме баға қоятынын белгілейді және ол фирманың іс - әрекетін бақылайды.
Делдал фирма мен өнім өндіруші фирма арасында келісім шарт болады. Сол
келісім шартқа байланысты екі фирма жұмыс атқарады.
Көптеген компаниялардың болашағы өндірістің ұлғайюы мен олардың сыртқы
нарыққа шығу мүмкіндігіне байланысты. Бүгінгі таңда ішкі нарықтағы
бәсекелестік қатаң ал халықаралық сауда либералды болуда.
Кейбір елдерде ішкі нарықты дамыту мақсатымен оны қорғау шараларын
қолданудың нәтижесінде өмір сүру бағасы өсіп, қызыметі тиімсіз жергілікті
фирмалардың жұмыс істеуіне жағдай туады.
Бүгінгі таңда әлем ғаламдық нарыққа айналуда.
Ғалам фирма – бүкіл әлемді бір бүтін нарық ретінде қарастыратын және
басқалармен салыстырғанда бәсекелестік артықшылығы бар фирма. Мұндай фирма
тауар өндіріп сатудан пайда алуға болатын жерлерге капитал сала отырып өз
тауарларын өндіріп сатады. Мысалы Ford өз афтомобильдері шанағын
еуропада, рамасын Солтүстік Америкада өндіреді, ал Бразилияда Ford
автомобилі құрастырылып, әлемнің көптеген елдерінде сатылады.
Халықаралық маркетинг – шетелдердегі тұтынушылардың тауарлар мен
қызметтерге сұранысын қанағаттандыруға арналған жергілікті компаниялардың
маркетингтік іс - әрекеті ішкі және халықаралық маркетинг арасында
түпкілікті айырмашылықтар жоқ, оларда қолданылатын сол қағидалар, мақсаттар
және әдістер біртекті. Алайда ішкі маркетингке қарағанда, халықаралық
маркетинг кең мағыналы болып табылады. Сонымен бірге, халықаралық
маркетингтің саяси және экономикалық саясат жағдайына, ұлттық волюта
жүйелеріне, заң жүйесі, тіл, мәдени, діни сияқты және басқада
ерекшеліктерге байланысты маңызды өзгешеліктері бар. Халықаралық нарыққа
шыққан компаниялар белгілі бір қыйындықтармен қақтығысады. Оған жататындар:

1. Заңдағы, мәдениеттегі, экономикадағы және басқа салалардағы
өзгешеліктер
2. Мемлекеттердің экономикалық және саяси тұрақсыздығы
3. Үкімет заңдарын, волюта айырбастау бағамының тұрақсыздығы
4. Ақпаратты жинаудағы қиындықтар, тәуекелдің жоғары деңгейі
5. Үкіметтер жағынан шектеулер. Бразилия, Мексика, Қытай, Индия өз
нарығына кіруіне қатаң шарттар қояды, Жапонияда елге келетін
тауарлар сапасына қойылатын талаптар қатаң.
6. Маркетинг - миксті әр елдің ортасын бейімдеуге кететін шығындардың
көптігі, мысалы экспортталатын тауарлар сапасына қойылатын
талаптары, өткізу күрделілігі, көп деңгейлілігі Жапония нарығына
шетел компанияларының енуіне айтарлықтай кедергі келтіреді
7. Соғыс, терроризм, жемқорлық
8. Шетелдік тұтынушылардың қажеттілігін дұрыс түсінбеу
Осы мәселелер үлкен материялдық шығындарды талап етеді, халықаралық
маркетингті басқаруды қиындатады. Сондықтан компания шетелдік нарыққа
шығуға байланысты тәуекелді, сондай – ақ қиындықтарды ескере отырып, өз
мүмкіндіктерін алдын – ала бағалауы керек.
Халықаралық делдалдар мемлекет аралық сауда – саттықты арттыра отырып
мемілекетке үлкен пайда әкеледлі. Делдалдар халықаралық деңгейде сауданы
арттырады және тұтынушылар қажеттілігін анықтап, тұтынушының мұқтаждығы мен
қажеттілігін қанағаттырады. Өндіруші фирмалардың делдалдары неғұрлым көп
болған сайын оларды басқару өте қыйынға соғады. Сондықтан фирмалар басқару
жүйесіне жаңа идеяларды іздестіреді.

1.2 Делдалдар өте қажетті бірнеше функцияларды орындайды:
• Зерттеу жұмыстарын жүргізу яғни тауарды қанша көлемде сатып алу
қажет, қандай бағамен сату қажет бәсекелестері кімдер,
потенциялды тұтынушылардың пайыз мөлшері, сататын тауардың
орналасқан географиялық құрылымы, экономикалық жағдайы, ол
тауарды кімге және қалай сату керек, тұтынушыларды ынталандыру
жоспарлары осындай – осындай зерттеулерді анқтайды.
• Бөлшек саудагерлермен контакт орнату яғни бөлшек саудагерлер
кімдер және олармен қалай жұмыс жасау керектігін анықтап,
солармен тікелей контактте болады. Бөлшек саудагерлердің
сұранысын анықтайды және сол сұранымына ұсыным қайтарады.
• Потенциялды сатып алушылармен байланыс орнатады яғни делдал
потенциялды сатып алушыны іздейді сол птенциялды тұтынушыны
ұстап қалуға тырысады.
• Тұтынушылардың қажеттілігін анықтайды және оны өндірушіге
жеткізеді яғни ол тұтынушылардың қажеттілігі мен мұқтаждығын
бөлшек саудагерлер арқылы және өзі тікелей бақылау арқылы да
анықтайды. Тұтынушыларға не керек екенін және оларды қандай
тауар қанағаттандырып және қандай тауар қанағаттандырмайтынын
білуге тырысады және сол ақпаратты білу үшін ол делдал өз күшін
аямайды.
• Өндірушінің шығындарына ықпал етеді яғни өндіруші тарап өзі
делдалдарды жалдаса онда ол фирма үлкен шығынға ұшырайды,
сондықтан делдалдар фирма үшін екінші қол қызыметін атқарады.
Делдалдың өзі өткізу арналарын іздейді, өзі бөлшек саудагерлерді
ынталандырады тағы да басқа іс - әрекеттерімен өндірушінің
шығындарына ықпал жасайды.
• Тауарды тұтынушыға жеткізеді яғни кез – келген тауар тұтынушыға
делдал арқылы жетеді. Сол тауарды жеткізіп тұтынушыларға
пайдалану ережелерін түсіндіреді.
Халықаралық нарықта жұмыс істейтін фирмалар таратуда өзінің
арнасын талдауда қосымша қиындықтарға тап болады. Әр бір ел дамып жатқан
таратудың меншікті бірегей жүйесіне ие және өте баяу өзгереді. Жеке елдің
тарату жүйелері мен арасындағы айырмашылығы өте күшті болуы мүмкін. Арнаға
қатысушылардың салыстырмалы айырмашылығы немесе арналар жүйесінің
элементінде, мәселен, көтерме саудагердің рөлі мен немесе бөлшек
саудагердің рөлі шағын дүкендердің сондай-ақ әртүрлі елдерде түрленеді.
Мәселен, азық –түліктердің немесе сусынның бөлшек саудасында Еуропалық
одақтарының, мәселен, Германияда, Францияда, Испания мен Италияда кез-
келген басқа да елінде болғанмен, Ұлыбританиядағы байланыс дистрибьюторлары
өндірушіден бөлшек саудаға тауарын жеткізуде көбіне үлкен рөл ойнайды.
Сондықтан халықаралық компаниялар ішкі әрбір елдің құрылымында бар арнасына
өзінің стратегиясын бейімдеуі қажет.
Көптеген батыс фирмаларына тығыз араласып және тарату арналарының Жапондық
жүйесінің шектелген дәстүрлері мен үлкен қиындықты жеңіп шығуы қажет. Шетел
компаниялары әйтсе де соңғы уақытта ішкі Жапондық нарықта бірқатар
өзгерістер болды, айналымды тез жинаушы трансұлттық компаниясына осы
қолайсыз нарықта тұрақтылықты сақтауға мүмкіндік берген, Жапонияда дүкенді
ашу үшін негізгі тосқауылы осы болды деп есептейді. Жапондық заңдықтардағы
өзгерістерде жазылады, бөлшек саудада ірі кәсіпорындардың қызметін
реттеушісі қалай батыс бөлшек саудагерлері Жапонияның бөлшек саудасының
қатаң реттеуші индустриясына ену жолдарын табатындығын көрсетеді. Сол
уақытында тарату арналарының жүйелері бірқатар дамушы елдерде тиімсіз
немесе толық қираған болуы мүмкін. Мәселен, Индия мен Қытай нарықтары жәй
адам айтқысыз - олардың әрбірі 100 млн. адамнан тұрады. Дегенмен, шын
мәнінде осы елдің тұрғындарына қарағанда бұл нарықтар әлдеқайда аз. Бұл
елдердегі тарату арналарының жүйелері жеткіліксіз дамыған, көбіне фирмалар
өзінің тауарын ірі қалалардың тек тұрғындарының мәнсіз бөлігінде ғана
тиімді сата алуы мүмкін.
Олай болса халықаралық нарықтағы жұмыс жасайтын фирмалар тарату арналарын
құрулардың үлкен сандық нұсқасына ие. Ішкі елдерде тарату арналарының
өнімді жүйесі мен тиімді талдау және түрлі елдер арасындағы едәуір қиын
міндеттері болып келеді.
Өндірілген тауарды тұтынушыға міндетті түрде жеткізу керек.
Өндірушілер осы қызметті екі әдіспен жүзеге асырады: өзіндік өткізу
бөлімшелері арқылы немесе дербес делдалдар арқылы. Тауарды тікелей өткізу
әрқашан да тиімді емес, сондықтан өндірушілер делдалдардың қызметін қажет
етеді. Өзінің байланыстары, тәжірибесі және мамандануы арқасында делдалдар
бірқатар қызметтер ұсынып,фирманың өз бетінше ала алатын шамадан көбірек
пайда табуға жәрдемдеседі. Дистрибьюторлрмен, бөлшек сауда дүкендерімен,
тәуелсіз делдалдармен келісім негізінде құрылған арналарды қажет кезде
өзгерту өте қиын. Сондықтан, басқарушы қызметкерлер өткізу арналарын құруға
байсалды, байыпты қарауға тиіс.
Өткізу - өнімді кеңістік пен уақыт ішінде жылжытып ауыстыру жөнінде
іс-әрекет түрлерінің жиынтығы,сондай-ақ меншік құқығын өндірушіден
тұтынушыға беру. Қысқаша айтқанда: өнім мен қызметтерді тұтынушыға жеткізу.

Өткізу арнасына қатысушылардың міндетті қызмет аясы.
1. Ақпараттық - маркетингтік зерттеулер, жүргізу ақпаратты жинау және
оларды тарату.
2. Комуникациялық - жарнамалық ақпаратты жасау және тарату.
3. Тауарларды бейімдеу – тауарларды сатып алушының талабына сай
ыңғайлау.
4. Байланыстарды орнату – мүмкін болатын сатып алушылармен байланысты
орнату және қолдап отыру.
5. Келіссөздер жүргізу – тауар меншігін иемденуге беру әрекетін жүзеге
асыру үшін бағаны және басқа да шарттар туралы келіссөздер жүргізу.
6. Тауар қозғалысын ұйымдастыру – тауарды тасымалдау және қоймаға қою.
7. Қаржыландыру – арнаның қызмет атқаруына қажетті шығындарды жабатын
қаржыны іздеу және пайдалану.
8. Тәуекелге бару- өткізу арнасының жауапкершілігін өз міндетіне алу .
9. Төлем жасау – тауарды өндірушіден алуға және тұтынушыға сатуға
байланысты операциялар.
10.Меншік құқығын табыстау - тауарларды иемдену құқығын бір жеке
немесен заңды тұлғадан екінші бір тұлғаға табыстау.
Арнаның өткізу қызметтерін тек өндірушілер де, де,лдалдар да жүзеге
асыруы мүмкін. Өткізу процестерін жалпы сипаттай келе, оның арналар,
деңгейлер, жүйелер және өткізу нысандары деген құрамдастарын айтады.

2. Халықаралық делдалдардың түрлері мен атқаратын міндеттерінің
ерекшеліктері
2.1 Халықаралық делдалдар түрлері және олардың атқаратын қызметтері
Халықаралық делдалдардың бірнеше түрлері бар:
Брокерлер. Брокердің негізгі функциясы сатып алушымен сатушыны
кездестіріп, олардың келісім шарт жасауына көмектесу. Брокерді кім шақырса
сол адам оған ақы төлейді. Брокер тауар қорларын ұстамайды, келісім -
шартты қаржылауға қатыспайды ешқандай қауіптілікті қабылдамайды. Ең
типтілік мысалдарға тамақ өнімдерімен, қозғалымсыздық операцияларымен
айналысатын брокерлер, қамсыздандырушы брокерлер және бағалы қағаздармен
айналысатын брокерлер жатады.
Агенттер. – ол сатушының немесе сатып алушының мүддесін қолдайды,
жұмыстары брокерлерге қарағанда тұрақты болады. Агенттердің бірнеше типтері
бар:
Өндірушілер агенттері сан жағынан басқа барлық көтермеші агеттерді
басып озады. Мұндай агент, тауарлары бірін – бірі толықтыратын бір немесе
бірнеше өндірушілердің атынан қызмет атқарады. Ол әр өндірушімен баға
саясаты, жұмыс атқару территорий шекаралары, тапсырыстың өсу процедурасы,
тауарды жеткізу қызметтері, ол тауарларға берілетін кепілдік және
коммисиялық ставка мөлшері туралы ресіми жазбаша келісімдер жасайды. Ол әр
өндірушінің тауар ассортиментімен жақсы таныс және сатып алушылардың кең
аудиториясымен байланыстығы арқасында оның тауарларын өткізуді
ұйымдастырады. Өндіруші фирмалар агенттерінің қызметтерін киім, жиһаз,
электротауарлар сияқты заттар сауда саттығына пайдаланылады. Агенттердің
көпшілігі өте шебер саудашы бірнеше қызметкерлерден тұратын, майда
коммерциялық кәсіпорындар түрінде болады. Оларды, өз коммивояжерлер штатын
ұстаушыға мүмкіншілігі жоқ майда кәсіпкерлер және де агенттердің көмегімен
жаңа территорияларға не өз коммивояжерлерін ұстауға рентабельсіз
территорияларда өкілдерін ұстағысы келетін ірі өндіріс кәсіпорындары
жалдайды.
Өкілетті өткізу агенттері қайсібір өндірушілердің барлық өнімдерін
өткізуге құқық алу туралы өндірушілермен шарт жасасады. Мұндай өндіруші
өткізуді не өз міндетіне алғысы келмейді, не өзінің бұл жұмысты орындауға
сенімі жоқтығын көрсетеді. Өткізудің өкілетті агенті өндірушінің өткізу
бөлімінің қызыметін атқаруды міндетіне алып, бағаға, сату шартына және
уақытына үлкен ықпалын тигізеді. Өкілетті сауда агенттері мата өндірісі,
өндіріс құрылғылары өндірісі, таскөмір, көкс, химикаттар және металл сияқты
өндіріс салаларында кездеседі.
Сатып алу агенттері әдетте өз сатып алушыларымен ұзақ уақыттық шарттар
жасасады және оларға қажетті тауарларды сатып алып, көп жағдайларда оларды
қолма – қол алып, олардың сапасын тексеріп, сақтауға орналастырып, кейіннен
қажетті жеріне жеткізіп береді. Сатып алушы агенттер түрінің бірі – негізгі
киім нарықтарының сатып алушылары олар кішігірім қалаларда майда бөлшек
сауда дүкендерінде сатуға болатын ассортименттерді іздейді. Мұндай сатып
алушылар өте кең білімді болады және өз клиенттеріне нарық туралы пайдалы
ақпараттар берумен қатар, оларға жарамды, қолайлы, бағалы тауарларды
іздестіреді.
Көтермеші коммиссионерлер – бұлар тауарды физикалы түрде иеленуші
агенттер және оларды сатуға өз бетімен шарт жасайды. Дағдылы жағдайда олар
ұзақ уақыттық шарт негізінде жұмыс атқарады. Олардың қызыметтерін жиірек
ауыл – шаруашылық кооперативтеріне мүше емес және өз өнімдерін өз еркімен
өткізумен айналысқысы келмейтін фермалар пайдаланады. Көтермеші
коммиссионерлер тауар тиелген жүк автомобилдерін базарға жіберіп, барлық
партияны өтімді бағаман сатып, алынған ақшадан өзінің шығындарын және
коммиссиясын алып, қалған сомманы өндірушіге ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.