Қазақстанның шөлді аймақтары



1 Қазақстанның шөлді аймақтары
2 Шөлдену процесімен күресу жолдары
Шөлді аймақ жалпы аумағы 124,6 млн. гектар. Өзіне тән өсімдік жамылғысы аоуан түрлі. 2500-2800 түрі бар. Олардың ішінде 200-215 түрі – эндемиктер. Шөлді аймақта 5 белдеме ажыратылады.
1.) Солтүстік далалы жердегі құрғақ, қоңыржай, ыстық шөлдер – жалпы аумағы 40 млн. гектар. Немесе еліміздің жер аумағының 14,7 %-ын алады. Өсімдік жамылғысы астық тұқымдасты жартылай бұталы (бөз, еркекшөпті-жусанды) шөлдер мен құмдық бұталы (жүзім-рақ-шағыр жусан-еркекшөпті) шөлдер тарайды.
2.) Орталық (Солтүстік Тұрандық) өте құрғақ, ыстық шөлдер – аумағы 51,2 млн. гектар немесе республика жерінің 18,9 % -ын алып жатыр. Бұл жерлерде жартылай бұталы (жусанды, бұйырғынды, изенді), сексеуілді, бұталы (қоянжын-жүзгінді) өсімдік жамылғысы дамыған.
3.) Оңтүстіктегі өте құрғақ, ыстық шөлдер – аумағы 30,3 млн. гектар немесе Қазақстанның 11,1 %-ын алып жатыр. Бұл жерлерге эфемераидты – жартылай бұталы (сұр жусанды, эфемерлі), ал дөң және тізбектелген аллювгейлі-эолды құмдарда бұталы-сексеуілді эфемеройдты (сексеуіл-қоянжын-жүзімді) өсімдік жамылғылары тән.

Пән: География
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:   
Қазақстанның шөлді аймақтары

Шөлді аймақ жалпы аумағы 124,6 млн. гектар. Өзіне тән өсімдік
жамылғысы аоуан түрлі. 2500-2800 түрі бар. Олардың ішінде 200-215 түрі –
эндемиктер. Шөлді аймақта 5 белдеме ажыратылады.
1.) Солтүстік далалы жердегі құрғақ, қоңыржай, ыстық шөлдер – жалпы
аумағы 40 млн. гектар. Немесе еліміздің жер аумағының 14,7 %-ын алады.
Өсімдік жамылғысы астық тұқымдасты жартылай бұталы (бөз, еркекшөпті-
жусанды) шөлдер мен құмдық бұталы (жүзім-рақ-шағыр жусан-еркекшөпті) шөлдер
тарайды.
2.) Орталық (Солтүстік Тұрандық) өте құрғақ, ыстық шөлдер – аумағы
51,2 млн. гектар немесе республика жерінің 18,9 % -ын алып жатыр. Бұл
жерлерде жартылай бұталы (жусанды, бұйырғынды, изенді), сексеуілді, бұталы
(қоянжын-жүзгінді) өсімдік жамылғысы дамыған.
3.) Оңтүстіктегі өте құрғақ, ыстық шөлдер – аумағы 30,3 млн. гектар
немесе Қазақстанның 11,1 %-ын алып жатыр. Бұл жерлерге эфемераидты –
жартылай бұталы (сұр жусанды, эфемерлі), ал дөң және тізбектелген
аллювгейлі-эолды құмдарда бұталы-сексеуілді эфемеройдты (сексеуіл-қоянжын-
жүзімді) өсімдік жамылғылары тән.
4.) Тау етегіндегі өте құрғақ, өте ыстық шөлдер-аумағы 3,2 млн. га
немесе Қазақстанның 1,2 %-ын құрайды. Негізінен эфемороидтың ірі шөптесін-
жартылай бұталы өсімдіктер өседі.
5.) Тау етегіндегі өте құрғақ шөлдер-аумағы 11,6 млн. га, немесе
республиканың 4,3 %-ын алып жатыр. Эфемеройдты псаммфиттік бұталы өсімдік
жамылғысы тән. Қазақстанның таулы экожүйелерінің аумағы – 18,6 млн. га,
яғни республика жерінің 7 % -ы. Бұл жерде есепке алынып отырған 4-5 биіктік
белдеулі биік таулар ғана. Таулы экожүйелердің флорасын 3400-3600 түр
құрайды деп шамаланған. Оның ішінде 540-570 түрлі эндемик болып табылады.
Тек Қаратаудың флорасында 155-170 эндемик түрлері бар. Олардың ішінде
шыршалы (шренктік шырша, сібірлік шырша): май қарағайды: самырсынды
(сібірлік самырсын, сібірлік майқарағай): қылқан жапырақты ормандарда:
алмалы (сиверс алмасы, қырғыс алмасы), өрікті (кәдімгі өрік),қайыңды-
теректі (түкті қайың, көк терек) – жапырақты ағаш ормандары атап өтуге
болады.
Таулы экожүйелерде итмұрын мен бөріқарақаттың (зеректің), аршаның,
қылшаның, бетегенің, сарыкүйік қауымдастықтары да кең тараған. Қазақстанның
табиғи флорасы – пайдалы өсімдіктердің қайнар көзі. Мұнда жем-шөптік
өсімдіктердің 700-ден астам түрі, дәрілік өсімдіктердің 400-ге жуық, әсем
безендірушілік 700-800, ширнелік 1300-ден астам, Эфир-майлық (450-ге жуық),
улы-зиянды (250-ден астам) өсімдіктер түрлері кездеседі.

Шөлдену процесімен күресу жолдары .
2004-2015 жылдарға арналған экологиялық қауіпсіздік тұжырымдамасын
әзірлеудің өзектілігі және басымдықтары шығарыла бастады. Әлемдік тәжірибие
көрсеткендей экологиялық проблемаларды табысты шешу мен экологиялық
апаттардың алдын алудың негізгі кез келген мемелекеттің әлеуметтік
экономикалық жүйесін экологияландыру болып табылады. Осы экологиялық
қауіпсіздік тұжырымдамасы Қазақстан - 2030 стратегиясының басымдылықтарын
ескере отырып, Қазақстан Республикасы дамуының 2010 жылға дейінгі
стратегиялық жоспарына сәйкес және XXI - ғасырдағы күн тәртібінің негізгі
ережені қоршаған орта және даму жөніндегі 1992 жылғы Рио–де–Жанейро
декларациясының қағидаттарын, сондай–ақ Йоханесбургте өткен (2002 жыл)
тұрақты даму жөніндегі дүние жүзілік самиттің шешімдерін ескере отырып
әзірленді. Қоршаған ортаның жай–күйінің нормативтік көрсеткіштеріне қол
жеткізе отырып, экологиялық қауіпсіздіктің оңтайлы деңгейін қамтамасыз ету
осы тұжырымдаманың ережелерін кезең – кезеңмен іске асыруды көздейді.
Бірінші кезең-(2004-2007 жылдар)–қоршаған ортаның ластану деңгейін
төмендету және оны тұрақтандыру жөніндегі іс – қимыл жоспарын әзірлеу.
Екінші кезең – (2008 -2010 жылдар) қоршаған орталық сапа
көрсеткіштерін тұрақтандыру және табиғат пайдалануға экологиялық талаптарды
жетілдіру. Үшінші кезең (2011 -2015 жылдар) қоршаған ортаның сапасын
жақсарту және қоғамның экологиялық тұрақты дамуының қолайлы деңгейіне қол
жеткізу. Қуаңшылық пен шөлденуге қарсы күрес туралы халықаралық конвенция
Алматы қаласында 1994 жылы өтті. Қазақстанның көп бөлігі қурау аймақта
орналасқан және оның аумағының шамамен 66 % - түрлі деңгейде шөлдену
процестеріне ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Қазақстанның шөлді аймақтары туралы
Қазақстанның негізгі топырақ аймақтары
Экологиялық қауіпсіздіктің мақсаты
Экологиялық апат
Биік таулы аймақ
Галофитті өсімдіктер және олардың биологиялық екрешеліктері
Қазақстанда шөлдену мәселесі
Қазақстанның топырақ-географиялық аймақтары
Оңтүстік Қазақстан
Қоршаған ортаны қорғау туралы заң
Пәндер