Денсаулықтың биологиялық және әлеуметтік негіздері: өмір салты мен гиподинамияның ықпалы

Пән: Валеология
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

Денсаулық - адам организмінің қалыпты жағдайы .

Адамның денсаулығын биологиялық (іштен туа біткен және жүре пайда болған сырқат белгілеріне қарап) және әлеуметтік факторларды ескере отырып, кешенді түрде анықтайды. Денсаулықты жеке адамның денсаулығы және жалпы халықтың денсаулығы деп бөледі. Жеке адамның денсаулығын, яғни оның организмінің клиникалық, физиологиялық және биохимиялық көрсеткіштерінің жиынтығын адамның жынысына, жасына, сондай-ақ климаттық және географиялық жағдайларына байланыстыра отырып анықтайды.

Ал жалпы халықтың денсаулығы санитарлық-статистикалық кешенді көрсеткіштермен, яғни халықтың өсімі, өлуі, балалар өлімі, әр түрлі ауруларға шалдығуы, адамның дұрыс өсіп дамуы, орташа жасы, т. б. факторлар арқылы анықталады. Жалпы халықтың денсаулығының қалыпты болуы - жеке адамдардың ай сайынғы алатын еңбек ақысына, жұмыс уақытының ұзақтығына, еңбек және тұрмыс жағдайларына, дұрыс тамақтануына, денсаулық сақтау ісінің даму барысына, елдің жалпы санитарлық жағдайына тікелей байланысты. Адам денсаулығының мән-маңызына қазақ халқы ежелден көп көңіл бөлген; күнделікті өмірде денені күтіп ұстауға, тазалық сақтауға, дұрыс тамақтануға да өте қатты мән берген. Қазақ халқының « Бірінші байлық - денсаулық », « Дені саудың - жаны сау », « Жаны саудың - тәні сау » деген мақал-мәтелдері адам денсаулығын күтуде терең тәрбиелік және философиялық маңызын осы күнге дейін жойған жоқ.

Денсаулық туралы түсінік

Салауатты сөзінің негізгі мағыналы парасатты, байыпты, ақылды ойлы, білімді зерделі және сабырлы деген ұғымды білдіреді. Өмір салты дегеніміз әрбір жеке адамнан бастап, бүкіл қоғамның қалай еңбек етіп, қалай тұрмыс құрып, бос уақытанда демалатыны, қысқасы, олардың қалыптасқан өмір тіршілігі яғни адамның өмір салты қандай болса өзі де сондай. Сонымен, еліміздің кез келген азаматы салауатты өмір сүру үшін парасатты, зерделі және білімді болуы керек. Әсіресе денсаулық жайында білімді болғаны жөн.

Биологияда, медицина мен психологияда қаншама түсініксуз жайлар бары таңданарлық әрине, адам миының жұмысын түсіндіру қиын-ақ.

Денсаулыққа қатысы бар ең қарапайым нәрсенің қайшылықтарының өзі қаншама. Адам үшін денсаулықты сақтап қалу мақсат. Дәмді тамақтану мақсат, бірдеңені істеу мақсат. Мақсаттар келеді. Ертедегі ата-бабаларымыздан бізге шынығуды қажет ететін дене мен кемістікке бейім биологиялық сезімдер шешесе психика қалды. Олардың анталандыру болса ғана күш алады. Босаңсу әрқашан да жағымды. Тек балалар ғана ерекше олар ешбір мұқтандықсыз жүгіреді ойнайды.

Қанағат табу- аса маңызды құбылыстардың бірі. Дәмді тамақ ішіп, оны басқа сезімдер сияқты, жаттықтыруға болады. Үшінші кемшілік қорқыныш. Хайуандармен салыстырғанда адамда қорқыныш күшейе түседі, өйткені ол еліне жақсы сақтайды, оның кейіннен болар салдарын аурулары ғана емес, басқа біреулерден көргені, оқығаны немесе естігені де үреймендіреді.

Егер алғашқыда, яғни қанағат алуда асыра сілтесе, оның төлемі там көбейіп кетуі ықтимал. Дене азабы өркениет игілінен келген барлық рақатты режимін барлық адам қатаң ұстайды деп санауға болмайды, бірақ оған адамдардың көзін жеткізуге тырысу қажеті, қауіпті ауруларға ұшырамас үшін, өзіне -өзі қажетті шек салауатты, дұрыс мағынаға жетелейтін ғылым ғана іске асыра алады.

Денсаулық ауруларға қарама-қарсы құбылыс екені әркімге түсінікті сияқты. Бүкіл медицинаның даму кезеңінде оның ені бағыты анықталды:

Біріншісі- бұзылған денсаулықты дәрі- дәрмектің көмегімен қалпына келтіру, екіншісі-сол мақсатқа организмнің табиғи қорғалыс күштерін жұмылдыру арқылы жету. Әрине екі тәсілді бірдей қолданылған дәрігерлер әрқашан да болды, бірақ әдетте іс жүзінде біреуі ғана басымырақ қолданылады.

Өкініске қарай, көпшілік адамдар, кейбір дәрігерлер де органимзмнің ауруға қарсы күресетін табиғи күшін ескере бермейді.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.