Экономикалық қызмет саласындағы қылмыстар жайында



1 Экономикалық қызмет саласындағы қылмыстар
2 Экономикалық қызмет саласындағы қылмыстардың нақты түрлері
Пайдаланылған әдебиеттер
Қылмыстық кодекстің 7-тарауы "Экономикалық қызмет саласындағы қылмыстарға" арналған.
Осы тарауға енген қылмыстардың топтық объектісі — экономикалық қызмет саласын құқықтық жолмен реттейтін өзара біртектес қоғамдық қатынастардың тобы болып табылады. Осы тарауға енген қылмыстардың барлығы дерлік экономикалық кызметтің әр түрлі саласында көрініс табады.
Қылмыстың тікелей объектісі — экономикалық қызмет саласын реттейтін нақты қоғамдық қатынастар болады. Кейбір нақты қылмыстардың кұрамы қосымша тікелей объектіге қол сұғуы мүмкін.
Көптеген экономикалық қызмет саласындағы қылмыстардың белгісі — оның заты болып табылады. Мысалы: жалған акша немесе бағалы қағаз (206-бап); тауарлық белгі (199-бап); осы топқа жататын кылмыстардың объективтік жағы әрекет немесе әрекетсіздікпен сипатталады. Біршама экономикалық қызмет саласындағы кылмыстардың кұрамының міндетті белгісі — коғамға кауіпті іс-әрекеттерді істеу тәсілі болып табылады. Мысалы: экономикалық контрабанданы істеу тәсілдері (209-бап); салық төлеуден жалтару (221, 222-баптар); кеден төлемдері мен алымдарын төлеуден жалтару тәсілдері (214-бап).
Көптеген қылмыстардың объективтік жағының белгісі — коғамға кауіпті зардаптың— зиян келтірудің орын алуы болып табылады. Зиян келтіру — едәуір, ірі, аса ірі болуы мүмкін, бұларға тиісінше түсінік кейбір баптардың ескертуінде берілгеи. (Мысалы 189, 190, 193-баптар).
Объективтік жағынан экономикалық, қызмет саласындағы қылмыстардың барлығы кінәнің қасақаналық түрімен жүзеге асырылады. Бұл тұрғыдағы кылмыстардың ішінде бірде-бір абайсыздықпен істелген қылмыс құрамы жоқ. Біракта жекелеген қылмыс түрлері кінәның екі нысанымен жасалады (іс-әрекетті қасақаналықпен, ал қоғамға қауіпті зардапты абайсыздықпен) (Мысалы 189-бап).
1. Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексі. Ерекше бөлім
2. Қазақстан Республикасының Қылмыстық құқығы. Ағабаев.
3. Қазақстан Республикасының Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы заңы.

Пән: Құқық, Криминалистика
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:   
Экономикалық қызмет саласындағы қылмыстар
Қылмыстық кодекстің 7-тарауы "Экономикалық қызмет саласындағы
қылмыстарға" арналған.
Осы тарауға енген қылмыстардың топтық объектісі — экономикалық қызмет
саласын құқықтық жолмен реттейтін өзара біртектес қоғамдық қатынастардың
тобы болып табылады. Осы тарауға енген қылмыстардың барлығы дерлік
экономикалық кызметтің әр түрлі саласында көрініс табады.
Қылмыстың тікелей объектісі — экономикалық қызмет саласын реттейтін
нақты қоғамдық қатынастар болады. Кейбір нақты қылмыстардың кұрамы қосымша
тікелей объектіге қол сұғуы мүмкін.
Көптеген экономикалық қызмет саласындағы қылмыстардың белгісі — оның
заты болып табылады. Мысалы: жалған акша немесе бағалы қағаз (206-бап);
тауарлық белгі (199-бап); осы топқа жататын кылмыстардың объективтік жағы
әрекет немесе әрекетсіздікпен сипатталады. Біршама экономикалық қызмет
саласындағы кылмыстардың кұрамының міндетті белгісі — коғамға кауіпті іс-
әрекеттерді істеу тәсілі болып табылады. Мысалы: экономикалық контрабанданы
істеу тәсілдері (209-бап); салық төлеуден жалтару (221, 222-баптар); кеден
төлемдері мен алымдарын төлеуден жалтару тәсілдері (214-бап).
Көптеген қылмыстардың объективтік жағының белгісі — коғамға кауіпті
зардаптың— зиян келтірудің орын алуы болып табылады. Зиян келтіру — едәуір,
ірі, аса ірі болуы мүмкін, бұларға тиісінше түсінік кейбір баптардың
ескертуінде берілгеи. (Мысалы 189, 190, 193-баптар).
Объективтік жағынан экономикалық, қызмет саласындағы қылмыстардың барлығы
кінәнің қасақаналық түрімен жүзеге асырылады. Бұл тұрғыдағы кылмыстардың
ішінде бірде-бір абайсыздықпен істелген қылмыс құрамы жоқ. Біракта
жекелеген қылмыс түрлері кінәның екі нысанымен жасалады (іс-
әрекетті қасақаналықпен, ал қоғамға қауіпті зардапты абайсыздықпен) (Мысалы
189-бап).
Кылмыстың субъектісі — жалпы, сондай-ақ арнаулы субъекті болуы мүмкін. Осы
тараудағы барлық қылмыстар үшін субъектінің жауаптылығы 16-жастан
басталады.
Экономикалық қызмет саласындағы қылмыстардың арнаулы субъектілері болып
қызмет бабын пайдаланып жасаған мемлекеттік органның лауазымды адамдары,
сондай-ақ коммерциялык немесе басқа ұйымдардың басқарушылары немесе жеке
кәсіпкерлер танылуы мүмкін.
Экономикалық қызмет саласындағы қылмыстардың нақты түрлері
Заңды кәсіпкерлік қызметке кедергі жасау (189-бап)
Ұйымдық-құқықтық нысандарына немесе меншік нысандарына қарай жеке
кәсіпкердің немесе коммерциялық ұйымның құқықтары мен занды мүдделерін
шектеу, сондай-ақ жеке кәсіпкер мен коммерциялық ұйымның дербестігін шектеу
не оның кызметіне өзге де заңсыз араласу, егер осы әрекеттерді лауазымды
адам өзінің қызмет бабын пайдаланып жасаса, сол сияқты занды күшіне енген
сот актісін бұза отырып немесе үлкен залал келтіріп жасалса, заңды
кәсіпкерлік қызметке кедергі жасау болып табылады (ҚК-тің 189-
бабы).
Заңсыз кәсіпкерлік (190-бап)
Кәсіпкерлік қызметті тіркеуден өткізбей не рұқсат (лицензия) алу
міндетті болған жағдайларда арнаулы рұқсатсыз (лицензиясыз) немесе
лицензиялау шарттарын бұзып жүзеге асыру, сондай-ақ кәсіпкерліктің тыйым
салынған түрлерімен шұғылдану, егер осы әрекеттер азаматқа, ұйымға немесе
мемлекетке ірі зиян келтірсе, не ірі мөлшерде табыс табумен немесе ірі
мөлшерде акцизделетін тауарларды өндірумен, сақтаумен және өткізумен
байланысты болса — іс-әрекет заңсыз кәсіпкерлік деп танылады
(ҚК-тің 190-бабы).
Заңсыз банктік қызмет (191-бап)
Ақша-несие жүйесіндегі қылмыстылық экономика саласындағы қылмыстардың
ең қауіпті түрі болып отыр. Бұл қылмыс заңсыз кәсіпкерліктің ерекше бір
көрінісі болып табылады.
Қылмыстық заңда: "Банктік кызметті (банктік операцияларды) тіркеуден
өткізбей немесе рұқсат (лицензия) алу міндетті болған жағдайларда арнаулы
рұқсатсыз (лицензиясыз) немесе лицензиялау шарттарын бұзып жүзеге асыру,
егер осы әрекет азаматқа, ұйымға немесе мемлекетке ірі зиян келтірсе, не
ірі мөлшерде табыс табумен ұштасқан іс-әрекеттер заңсыз банктік қызмет деп
белгіленген (ҚК-тің 191-бабы).
Жалган кәсіпкерлік (192-бап)
Қылмыстық кодекстің, 192-бабында "Жалған кәсіпкерлік, яғни кәсіпкерлік
немесе банктік қызметті жүзеге асыру ниетінсіз несие алу, салық төлеуден
босатылу, өзге де мүліктік пайда алу немесе тыйым салынған қызметті жасыру
мақсаты бар азаматка, ұйымға немесе мемлекетке ірі зиян келтірген
коммерциялық ұйым құру — жалған кәсіпкерлік" деп белгіленген.
Заңсыз жолмен алынган акша каражатын немесе өзге мүлікті зандастыру
(193-бап)
Қылмыстық кодекстің 193-бабында "Көпе-көрінеу заңсыз жолмен алынған
ақша қаражатымен немесе өзге де мүлікпен қаржылық операциялар немесе басқа
да мәмілелер жасау, сондай-ақ аталған қаражатты немесе өзге де мүлікті
кәсіпкерлік немесе өзге де экономикалық кызметті жүзеге асыру үшін
пайдалану қылмысының анықтамасы көрсетілген. Заңда мұндай әрекеттер заңсыз
жолмен алынған ақша каражатын немесе өзге мүлікті заңдастыру деп аталады.
Несиені заңсыз алу және мақсатсыз пайдалану (194-бап)
Қылмыстық кодекстің 194-бабында "Жеке кәсіпкердің немесе ұйымның
шаруашылық жағдайы, қаржылық жай-күйі немесе кепілдік мүлкі туралы немесе
несиенің, демеуқаржының, несиелеудің жеңілдікті шарттарын алуға арналған
елеулі мәні бар өзге де мән-жайлар туралы көпе-көрінеу жалған мәліметтерді
банкке немесе өзге де несие берушіге беру аркылы жеке кәсіпкердің немесе
ұйым жетекшісінің несие, демеуқаржы не несиелеудің жеңілдікті шарттарын
алуы, сондай-ақ несиелеуді, демеуқаржы беруді тоқтатуға, жеңілдіктерді
жоюға не бөлінген несие мен демеуқаржы мөлшерлерін шектеуге әкеп соғатын
мән-жайлардың пайда болуы туралы ақпаратты банкке немесе өзге несие
берушіге хабарламау, егер осы әрекеттер ірі зиян келтірсе — несиені заңсыз
алу деп табылады делінген.
Несиелік берешекті өтеуден әдсйі жалтару (195-бап)
Қылмыстық кодекстің 195-бабына сәйкес ірі мөлшердегі несиелік
берешекті өтеуден тиісті сот актісі заңды күшіне енгеннен кейін ұйым
жетекшісінің немесе азаматтың әдейі жалтаруы — несиелік берешекті өтеуден
әдейі жалтару деп саналады.
Көпшлік сауда-саттықтар мен аукциондарды өткізудін белгіленген әртібін
әдейі бұзу (197-бап)
Қылмыстық кодекстің (197-бап) бойынша "Көпшілік сауда-саттықтар
немесе аукциондар өткізу тәртібін өрескел бұзу мүлік иесіне, сауда-саттықты
немесе аукциондарды ұйымдастырушыға, сатып алушыға немесе өзге шаруашылық
жүргізуші субъектіге ірі зиян келтірсе"— қылмыстық жауаптылық белгіленген.
Көрінеу жалған жарнама беру (198-бап)
Жарнамада жарнама берушінің пайдакүнемдік ниетпен жасаған және ірі
зиян келтірген тауарларға, жұмыстарға немесе ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Кәсіпкерлердің құқыққа қарсы бейім мінез-құлықтарының алдын алу мәселелері
Экономикалық қылмыстылықтың өте жасырындылығы
Кеден төлемдері мен алымдарын төлеуден жалтару қылмыстарының алдын алу және ашу, тергеу
Банк қызметi саласындағы қылмыстарға қылмыстық құқықтық сипаттама
Банк қызметi саласындағы қылмыстарға криминологиялық сипаттама
Экономикалық қылмыстардың алдын алу жөніндегі нормаларды тиiмділеу
Кәсіпкерлік аясындағы қылмыстар
Қазақстан Республикасындағы криминология ғылымының негізгі даму бағыттары
Банктік қылмыстармен күресу шараларының жүйесін анықтау және банктік қылмыстар бойынша жауаптылық жөніндегі нормаларды тиімдеу
Тауарлық белгіні заңсыз пайдалану
Пәндер