Рушылдық
1 Рушылдық
2 Өз руларыңды қорлағаның . Өзіңді қорлағаның!
2 Өз руларыңды қорлағаның . Өзіңді қорлағаның!
Рушылдық пен рулардың арасын ажырата білу қажетҒасырлар бойы қазақты біріктірудің ең басты құралы болған, оның мемлекеттілігін сақтаудың іргесі болған, ұлттың гендік қорының сақшысы болған рулық жүйе қазақ ұлтының алдында өзінің тарихи миссиясын аяқтаған секілді. Шынында да, енді қазіргідей өршіген рушылдықты ары қарай қалдыра берсек, ол қазақты ыдырататын күшке айналуға бет бұра бастады..
Қазіргі жағдайда рушылдық біздің ұлтымыздың бірлігі мен тұтастығына қарсы жұмыс жасауға көшті. Әрине, соған мүдделі топтың қолдауының арқасында. Дегенмен, оның тарихына көз салсақ, бұл жүйе қазаққа ұшан-теңіз көмек көрсеткенін көреміз. Уақтысында ол мынадай функцияларды атқарып шықты:
1. Руын сұрай отырып, жеті атасын тарату арқылы - қазақтың тарихи жадын сақтады.
2. Руын сұрай отырып, "қарға тамырлы қазақ", "сұрастыра келсең қойныңдағы қатының қарын бөле" дегендей туыстық тұтастығын қамтамасыз етті.
3. Байтақ жерімізді рулық, ал соның негізінде, жүздік бөліктерге бөліп, оны қорғау жауапкершілігін сол руларға жүктеді. Қазақтың атамекенге деген ыстық ықыласы солай қалыптасты.
Қазіргі жағдайда рушылдық біздің ұлтымыздың бірлігі мен тұтастығына қарсы жұмыс жасауға көшті. Әрине, соған мүдделі топтың қолдауының арқасында. Дегенмен, оның тарихына көз салсақ, бұл жүйе қазаққа ұшан-теңіз көмек көрсеткенін көреміз. Уақтысында ол мынадай функцияларды атқарып шықты:
1. Руын сұрай отырып, жеті атасын тарату арқылы - қазақтың тарихи жадын сақтады.
2. Руын сұрай отырып, "қарға тамырлы қазақ", "сұрастыра келсең қойныңдағы қатының қарын бөле" дегендей туыстық тұтастығын қамтамасыз етті.
3. Байтақ жерімізді рулық, ал соның негізінде, жүздік бөліктерге бөліп, оны қорғау жауапкершілігін сол руларға жүктеді. Қазақтың атамекенге деген ыстық ықыласы солай қалыптасты.
Рушылдық
Рушылдық пен рулардың арасын ажырата білу қажетҒасырлар бойы қазақты біріктірудің ең басты құралы болған, оның мемлекеттілігін сақтаудың іргесі болған, ұлттың гендік қорының сақшысы болған рулық жүйе қазақ ұлтының алдында өзінің тарихи миссиясын аяқтаған секілді. Шынында да, енді қазіргідей өршіген рушылдықты ары қарай қалдыра берсек, ол қазақты ыдырататын күшке айналуға бет бұра бастады..
Қазіргі жағдайда рушылдық біздің ұлтымыздың бірлігі мен тұтастығына қарсы жұмыс жасауға көшті. Әрине, соған мүдделі топтың қолдауының арқасында. Дегенмен, оның тарихына көз салсақ, бұл жүйе қазаққа ұшан-теңіз көмек көрсеткенін көреміз. Уақтысында ол мынадай функцияларды атқарып шықты:
1. Руын сұрай отырып, жеті атасын тарату арқылы - қазақтың тарихи жадын сақтады.
2. Руын сұрай отырып, "қарға тамырлы қазақ", "сұрастыра келсең қойныңдағы қатының қарын бөле" дегендей туыстық тұтастығын қамтамасыз етті.
3. Байтақ жерімізді рулық, ал соның негізінде, жүздік бөліктерге бөліп, оны қорғау жауапкершілігін сол руларға жүктеді. Қазақтың атамекенге деген ыстық ықыласы солай қалыптасты.
4. Руларға тиесілі жерді бөліп беру арқылы оңтайлы шаруашылық үрдісін қалыптастырды, әрі, рулар арасындағы тепе-теңдік әріптестік қатынасты орнатты.
5. Өз руынан қыз алмай, оны өзге руларға атастыру, ұзату арқылы халықтың біртұтастығының рухани бастауы - тілін, мәдениетін, салт-дәстүрін біртекті етті. Сол арқылы барлық қазақтың бір-біріне деген туыстық қатынасын қамтамасыз етті.
6. Жүз ішінде ірі рулар мен шағын рулардың ара салмағын ажырату арқылы "аға-іні", "үлкенді (аға рудың баласын) силау", үлкенге жол беру ("үлкен тұрып кіші сөйлегеннен без") сияқты асыл қасиеттердің қайнар бастауын ашты.
7. Рулар конфедерациясы болып табылатын Жүздердің арасында ынтымаққа баса назар аударылды. Олардың әрқайсысына арнап лайықты теңеулерін қалыптастырды: "Ұлы жүз - байлық кенішім, Орта жүз - ақыл кенішім, Кіші жүз - жүзі қайтпас қылышым" деген.
Қазақ ұлты аясында біріккен рулардың бәріне ортақ ЕР, БАТЫР, ЖІГІТ, АҚСАҚАЛ, АНА, БАУЫР, ҚАРЫНДАС және сол сияқты көптеген ұғымдарды қалыптастырды. Осының бәрі де Рулық жүйе аясында жүзеге асты. Басқадай жүйе болғанда, қазіргі қазақты өзін "қазақпын" дегізетін қатынастардың, ерекшеліктердің бірі де болмас еді. Мүмкін қарындасын қ. ететін сартқа ұқсар ма едік, келінімен, енесімен ашына болып жүре беретін орекеңдерге ұқсар ма едік... кім білген оны! Сондықтан, қазіргі қандастарымды "рушылдық құрысын!" дегенде сонымен қоса "рулар да құрысын" деп айтардан бұрын көп ойланса деймін.
Әрбір қазақ, қазіргі билік пен байлықта өршіп тұрған рушылдыққа, қазақты ыдырату ... жалғасы
Рушылдық пен рулардың арасын ажырата білу қажетҒасырлар бойы қазақты біріктірудің ең басты құралы болған, оның мемлекеттілігін сақтаудың іргесі болған, ұлттың гендік қорының сақшысы болған рулық жүйе қазақ ұлтының алдында өзінің тарихи миссиясын аяқтаған секілді. Шынында да, енді қазіргідей өршіген рушылдықты ары қарай қалдыра берсек, ол қазақты ыдырататын күшке айналуға бет бұра бастады..
Қазіргі жағдайда рушылдық біздің ұлтымыздың бірлігі мен тұтастығына қарсы жұмыс жасауға көшті. Әрине, соған мүдделі топтың қолдауының арқасында. Дегенмен, оның тарихына көз салсақ, бұл жүйе қазаққа ұшан-теңіз көмек көрсеткенін көреміз. Уақтысында ол мынадай функцияларды атқарып шықты:
1. Руын сұрай отырып, жеті атасын тарату арқылы - қазақтың тарихи жадын сақтады.
2. Руын сұрай отырып, "қарға тамырлы қазақ", "сұрастыра келсең қойныңдағы қатының қарын бөле" дегендей туыстық тұтастығын қамтамасыз етті.
3. Байтақ жерімізді рулық, ал соның негізінде, жүздік бөліктерге бөліп, оны қорғау жауапкершілігін сол руларға жүктеді. Қазақтың атамекенге деген ыстық ықыласы солай қалыптасты.
4. Руларға тиесілі жерді бөліп беру арқылы оңтайлы шаруашылық үрдісін қалыптастырды, әрі, рулар арасындағы тепе-теңдік әріптестік қатынасты орнатты.
5. Өз руынан қыз алмай, оны өзге руларға атастыру, ұзату арқылы халықтың біртұтастығының рухани бастауы - тілін, мәдениетін, салт-дәстүрін біртекті етті. Сол арқылы барлық қазақтың бір-біріне деген туыстық қатынасын қамтамасыз етті.
6. Жүз ішінде ірі рулар мен шағын рулардың ара салмағын ажырату арқылы "аға-іні", "үлкенді (аға рудың баласын) силау", үлкенге жол беру ("үлкен тұрып кіші сөйлегеннен без") сияқты асыл қасиеттердің қайнар бастауын ашты.
7. Рулар конфедерациясы болып табылатын Жүздердің арасында ынтымаққа баса назар аударылды. Олардың әрқайсысына арнап лайықты теңеулерін қалыптастырды: "Ұлы жүз - байлық кенішім, Орта жүз - ақыл кенішім, Кіші жүз - жүзі қайтпас қылышым" деген.
Қазақ ұлты аясында біріккен рулардың бәріне ортақ ЕР, БАТЫР, ЖІГІТ, АҚСАҚАЛ, АНА, БАУЫР, ҚАРЫНДАС және сол сияқты көптеген ұғымдарды қалыптастырды. Осының бәрі де Рулық жүйе аясында жүзеге асты. Басқадай жүйе болғанда, қазіргі қазақты өзін "қазақпын" дегізетін қатынастардың, ерекшеліктердің бірі де болмас еді. Мүмкін қарындасын қ. ететін сартқа ұқсар ма едік, келінімен, енесімен ашына болып жүре беретін орекеңдерге ұқсар ма едік... кім білген оны! Сондықтан, қазіргі қандастарымды "рушылдық құрысын!" дегенде сонымен қоса "рулар да құрысын" деп айтардан бұрын көп ойланса деймін.
Әрбір қазақ, қазіргі билік пен байлықта өршіп тұрған рушылдыққа, қазақты ыдырату ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz