Шығындардың толық таратылуымен және өзгермелі шығындар бойынша өзіндік құнның калькуляциясы

1. Шығындардың толық тарату мен өзіндік құнды калькуляциялау әдісінің мағынасы және мәні.
2. Өзгермелі шығындар бойынша өзіндік құнды калькуяциялау
3. Екі әдістің пайда мөлшер әсерінің салыстрмалы талдауы.

Дәстүрлі отандық есеп үшін өндіру және сатумен байланысты кәсіпорынның барлық шығындарын өзіне енгізетін әдісін толық өзіндік құнның калькуляциясы әдісі деп атайды.
Жалпы алғанда есептің бұл жүйесі, әсіресе отардық тәжірибеде өндірістік есеп ретінде қолданылатыны туралы: Безруких П. С., Козлова Е. П., Парашутин В. Ф., Бабченко Т. Н., Радостовец В. К., Кондраков Н. П., Ткача В. И., Палий В. Ф., Сатубалдин С. С., Стукрв С. А. Новодворский В. Д. және басқа да көптеген ғалымдардың еңбектерінде жан – жақты зерттелген.
Калькуляциялаудың бұл жүйесін негізінен күрделі құрылымы бар ірі шаруашылық субъектілерінде қолданылады. Бұл әдістің мәні отандық кәсіби әдебиеттерінде өте жақсы зертелгеніне байланысты, біз оны қысқартылған нысанында қарастырамыз. Бірінші кезекте өндіріске кеткен шығындар есебінің кезеңдерін анықтайық.
Өнімнің өзіндік құнын клькуляуиялау мен шығындар есебінің техникасы мен әдістемесінің барлық айырмасына қарамастан, жалпы алғанда, олар экономикалық тұрғыдан «шығындар - өндіру – табыстар» қағидасын жүйелі түрде жүзеге асрыуға негізделген. Бұл процесс өзіндік құнды басқару мәселелерін шешуге, яғни өндірістің тиімділігін анықтауға, ресурстардың барлық түрлерін пайдалануын бақылауға, оларды үнемдеу резервтерін іздестіруге бағытталған.