Халықаралық құқық субъектілері

1 Халықтар мен ұлттар . халықаралық құқықтың субъектісі
2 Халықаралық үкіметаралық ұйымдардың құқықтық субъектілігі
3 Мемлекеттік құрылымдар . халықаралық субъектісі.
4 Жеке тұлғаның халықаралық құқық субъектілігі

Халықаралық құқық негізінде және аясында жүзеге асатын халықаралық құқықтар мен міндеттерге ие және осы бойынша халықаралық жауапкершілігі бар халықаралық қатынастарға қатысушылар. Халықаралық құқықтың ерекшелігі қатысушы субъектілерінің тең болуы.
Халықаралық құқық субъектілері: негізгі субъектілер және туынды субъектілер болып екіге бөлінеді.
Негізгі субъектілерге – мемлекеттер, тәуелсіздігі үшін күресетін ұлттар мен халықтар.
Туынды субъектілерге – халықаралық ұйымдар, мемлекеттес құрылымдар.
Мемлекет халықаралық құқықтың негізгі субъектісі. Халықаралық құқық нормалары негізінен мемлекет аралық қатынасты реттейді, яғни мемлекет арасындағы қатынастарды, өйткені халықаралық құқық субъектілерінің ішінде тек мемлекеттерге тән ерекше қасиет бар. Ол оның саяси құқықтық қасиеті егемендік.

1. Құлжабаева Ж.О. «Халықаралық Бұқаралық құқық» Алматы 2003 ж.
2. «Халықаралық құқық дәрістер курсы» Алматы 2002 ж.

Пән: Құқық, Криминалистика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Халықаралық құқық субъектілері.

Халықаралық құқық субъектілері – Халықаралық құқық негізінде және
аясында жүзеге асатын халықаралық құқықтар мен міндеттерге ие және осы
бойынша халықаралық жауапкершілігі бар халықаралық қатынастарға
қатысушылар. Халықаралық құқықтың ерекшелігі қатысушы субъектілерінің тең
болуы.
Халықаралық құқық субъектілері: негізгі субъектілер және туынды субъектілер
болып екіге бөлінеді.
Негізгі субъектілерге – мемлекеттер, тәуелсіздігі үшін күресетін
ұлттар мен халықтар.
Туынды субъектілерге – халықаралық ұйымдар, мемлекеттес құрылымдар.
Мемлекет халықаралық құқықтың негізгі субъектісі. Халықаралық құқық
нормалары негізінен мемлекет аралық қатынасты реттейді, яғни мемлекет
арасындағы қатынастарды, өйткені халықаралық құқық субъектілерінің ішінде
тек мемлекеттерге тән ерекше қасиет бар. Ол оның саяси құқықтық қасиеті
егемендік.
Мемлекеттік егемендік дз – мемлекеттік биліктің ел ішіндегі
үстемдігі мен сыртқы саясаттағы тәуелсіздігі. Халықаралық қатынастарға
мемлекеттер егеменді құрылым ретінде қатысады, онда қандай да болсын ешбір
билік өзінің міндетті заңды ережелерін мәжбүрлемейді. Әрбір мемлекеттің
егемендігін қадірлеу, барлық мемлекеттердің егеменді теңдігін мойындау –
халықаралық құқық қағидаларының бірі болып табылады.
Мемлекеттердің егеменді теңдігі дз – бұл барлық мемлекеттер заңды
түрде тең дегенді білдіреді, яғни олардың міндеттері мен құқықтары
тең.Сонымен халықаралық қауымдастықтың барлық мүшелері ретінде олардың
эканомикалық саяси және әлеуметтік жүйелеріне қарамастан бірдей құқықтар
мен міндеттерге ие болады.
Халықаралық құқықтыңқатысушы ретінде мемлекеттер өздерінің құрылымы
бойынша – біртұтас және күрделі болып бөлінеді.
Біртұтас (унитарлы) мемлекеттер халықарлық қатынаста халықаралық
құқық субъектісі ретінде қатысады және оның басқа мемлекеттік құрылымы
туралы мәселелер туындамайды. Біртұтас мемлекеттер, олар әкімшілік-аумақтық
бөліністерге бөлінген мемлекеттер.
Күрделі(одақтас) мемлекеттер қатарына федеративтік мемлекеттер
кіреді.
Федерация – бұл күрделі және тығыз мемлекеттік құрылым. әркайсысы
өзінің құрамында бірқатар мемлекеттер немесе мемлекеттік құрылымдардан
тұрады. Федерация мүшелер (одақтас республика,автономды республикалар,
жерлер, штаттар) беолгіленген ішкі мемлекеттік дербестігін
сақтайды,бірақтан, окнституциялық құқық боцынша сыртқы қатынасқа дербес
қатысалмайды және халықаралық құқық субъектісі бола алмайды. Бұл жерде
жалпы федерация халықаралық аренада біркелкі халықаралық құқықтың
субъектісі ретінде қатысады. Федеративтік мемлекетке Ресей Федерациясы,АҚШ,
т.б. мемлекеттер жатады.
Құрылымы күрделі мемлекеттердің ішінен конфедерация деген түрі
белгілі. Конфедерация, бұл тәуелсіз мемлекеттердің белгілі бір ортақ
мақсатқа жету үшін (бірігіп қорғану, сыртқы саясат жүргізу, мемлекеттердің
қауыпсіздігін қорғау, қаржыландыру және т.б.) құрылған одағы. Қазіргі
жағдайда классикалық конфедеративтік мемлекет жоқ деп айтуға болады.
Мысалы, Швецария конферативтік мемлекет болып саналғанмен, іс жүзінде олай
емес, өйткені Швецария әкімшілік аумақтық бөліністерге (кантордарға)
бөлінеді.
Мемлекеттер арасында ерекше корінетін тұрақты бейтарапты
мемлекеттер.
Тұрақты бейтараптық- мемлекеттің арнайы халықаралық құқықтық
мәртебесі. Мұндай мәртебеге көпжақты халықаралық шарттар немесе декларация
негізінде ие болады.
Бейтарап мемлекет- бұл осы мемлекеттің егемендігі мен
тәуелсіздігіне ешқашан, ешкімнің қол сұқпағандығына ірі мемлекеттердің
халықаралық келісіммен кепілдік беруі, яғни осындай кепілдік берілген
мемлекетті айтамыз.
Тұрақты бейтараптық, мемлекет соғыс кезінде қандай болмасын соғысушы
тараптарға тікелей әскери көмек корсетпеуге міндеттенеді, сондай-ақ
бейбіт кезде тұрақты бейтараптық мемлекет әскери одақ пен блоктарға
кірмеуі керек, өзінің аумағын басқа мемлекетке әскери мақсатқа пайдалануға
бере алмайды. Егер осы шарттарды бұзған жағдайда ол тұрақты бейтераптық
мәртебесінен айырылады.
Жоғарыда айтылғандай, халықаралық құқықтағы тұрақты бейтараптық
копжақты халықаралық шарттар немесе декларациямен белгіленеді. Қазіргі
кезде келісілген 1815 жылғы 20 қарашада жарияланған Вена Конгресінің
декларация негізінде ие, 1955 жылы 25 қазанда Бейтарптық туралы Федералды
конституциялық заңға сәйкес Австрия да танылды. 1981 жылы – Мальто, 1954
жылы – Туркменстан.

Халықтар мен ұлттар – халықаралық құқықтың субъектісі.
Халықтар мен ұлтар өз мемлекетін құруға және өзін өзі анықтауға
құқығы бар.
Халықтардың өзін өзі тану императивті нормалардың бірі. Барлық
халықтар осы нормаға сәйкес өзінің саяси мәртебесін еркін белгілеп, өзінің
экономикалық, мәдени және әлеуметтік дамуын еркін қамтамасыз етеді.
Халықаралық үкіметаралық ұйымдардың құқықтық субъектілігі.
Халықаралық ұйымдар XIX ғасырдың ортасынан бастап пайда болып іске
қосылды. Қазірнгі кезде 9 мыңнан аса халықаралық ұйымдар қызмет атқарады.
Халықаралық ұйымдардың ішінен халықаралық үкімет аралық ұйымдар
халықаралық құқықтың субъектісі болып табылады, өйткені, олардың
құрылтайшылары болып мемлекеттер болады, ал мемлекеттер халықаралық
құқықтың негізгі субъектісі. Барлық халықаралық үкіметаралық ұйымдардан
Біріккен Ұлттар Ұйымының халықаралық құқыққабілеттілігі кең көлемді.
Халықаралық ұйымдар өз өкілеттіктерін жүзеге асыру ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.