Экономикалық өсу позициясымен жұмыссыздықты бағалау
1 Экономиканың балансталған (тепе.теңдік) экономикалық өсуі
2 Жұмыссыздық себептері мен түрлері.
2 Жұмыссыздық себептері мен түрлері.
Экономиканың балансталған (тепе-теңдік) экономикалық өсуі- барлық өндіріске қатынасулардың тұрмыс халінің үдемелі өсуін қати отыра, шаруашылық жүйенің барлық элементтері бірігіп әрекет еткендігі дамудың өте оңды варианты. Тепе – теңділік өсуді ең соңғы ауытқуды жоятын тенденция ретінде қарастырған жөн. Егер бұл ауттқу тұрақты сипатта болса, онда экономикада дау-жанжалды жағдайлар ұлғаяды. Атап айтқанда – келісілмеген іс - әрекеттер ресурстардың ретсіз қозғалысы экономикалық тиімділікті кемітуге әкеліп соқтырады. Жалпы ұлттық өнімнің өсуі тоқтағанда және өндірістің тікелей қысқартылуы мүмкін болған жағдайда, сол ел экономикалық дағдарыс кезеңіне ұшырайды. Мұндай кезеңде кәсіпкерлік қызметтің жоғары тәуекелділігі өндірістің күшін өшіруі мүмкін. Макроэкономикалық диспропорциялар кәсіпкерлік қызметтің тәуекелділігін ұлғайтады, экономикалық тұрақсыздық жағдайларды тудырады. Экономикалық тұрақсыздық ұлғаяды. Жұмыссыздық жұмыс істемейтіндердің және жұмыс істейдіндердің өмір сүру деңгейінің нашарлауына әсерін тигізеді, өйткені жұмысшы күшіне ұсынымның артуы еңбек бағасын азайту үшін қолайлы жағдай болып табылады.
Экономикалық өсу позициясымен жұмыссыздықты
бағалау.
Экономиканың балансталған (тепе-теңдік) экономикалық өсуі- барлық
өндіріске қатынасулардың тұрмыс халінің үдемелі өсуін қати отыра,
шаруашылық жүйенің барлық элементтері бірігіп әрекет еткендігі дамудың өте
оңды варианты. Тепе – теңділік өсуді ең соңғы ауытқуды жоятын тенденция
ретінде қарастырған жөн. Егер бұл ауттқу тұрақты сипатта болса, онда
экономикада дау-жанжалды жағдайлар ұлғаяды. Атап айтқанда – келісілмеген іс
- әрекеттер ресурстардың ретсіз қозғалысы экономикалық тиімділікті кемітуге
әкеліп соқтырады. Жалпы ұлттық өнімнің өсуі тоқтағанда және өндірістің
тікелей қысқартылуы мүмкін болған жағдайда, сол ел экономикалық дағдарыс
кезеңіне ұшырайды. Мұндай кезеңде кәсіпкерлік қызметтің жоғары
тәуекелділігі өндірістің күшін өшіруі мүмкін. Макроэкономикалық
диспропорциялар кәсіпкерлік қызметтің тәуекелділігін ұлғайтады,
экономикалық тұрақсыздық жағдайларды тудырады. Экономикалық тұрақсыздық
ұлғаяды. Жұмыссыздық жұмыс істемейтіндердің және жұмыс істейдіндердің өмір
сүру деңгейінің нашарлауына әсерін тигізеді, өйткені жұмысшы күшіне
ұсынымның артуы еңбек бағасын азайту үшін қолайлы жағдай болып табылады.
Сонымен жұмыссыздық капиталдың азаюна әкеліп соқтырады, бұл өз кезегінде
экономикалық конъюктураны нашарлатады және тепе-теңді өсудің мүмкіншілігін
ығыстырады. Тұрғындардың өмір сүру деңгейінің төмендеуі тұтыну сұранысын
қысқартады, жинақталған ақша қорының деңгейін азайтады, бұл да өз кезегінде
өндірістің бір бөлігін тоқтатуға мүмкіндік туғызады. Тұрақсыздықтың үдей
түсуін мына 1 схема түрінде көруге болады.
Жұмыссыздық дестабилизация процестерін жылдамдату күші болып
табылады. Сондықтанда тепе-теңді өсудің жолына шығу үшін, жұмыссыздардың
санын қысқартуда арнайы шаралар қолдануды қажет етеді.
Бірақ нарықтық экономиканың мамандары ел алдында ешқашан толық
жұмыспен қамту міндеттерін қоймайды. Белгілі мөлшерде біркелкі жұмыссыздық
экономикалық өсу үшін игілік болып табылады деп есептелінеді. Мұнда нені
меңзеп отыр ?
Жұмыссыздық игілік.
1. Жұмыссыздық – жұмысшы күшінің жұмыспен
қамтылмаған резервтік бөлігі болып саналады, оларды өндіріс ұлғайған кезде
немесе құрылымдық қайта құру кезінде жұмысқа қабылдауға болады.
2. Жұмыссыздықтың бар болуын кәсіподақтың күшін және
олардың еңбек ақыны жоғарлату талабын шектейді және сонымен бірге
кәсіпкерлік қызметтің стимулын (ынтасын) күшейтеді.
3. Жұмыстан айырылып қалу қорқынышы және өндіріс саласынан шығып
қалғандардың қатарына қосылу еңбек тәртібін ең жақсы ұйымдастырушы болып
табылады бұдан басқа қажетті еңбек шығынын үзбеу үшін жағдай жасайды.
Жоғарыда айтылған себептерге қарай біркелкі жұмыссыздық (31-51)
нарықтық экономиканы дамытуға қажетті серік болып есептелінеді.
Либралдық және социал – демократиялық политэкономия жұмыссыздықты
мүлдем басқа тұрғыда қарастырады. Олар одан қоғам үшін көп шығын көреді
және бұл шығындар ауыл шаруашылығы монополизациясы тудырған зиянның
көлемінен асып кетеді деп есептейді. Жұмыссыздық қандай қоғам шығындарын
тудырады ?
Жұмыссыздық және қоғам шығыны.
1. Жұмыссыздық және қоғамның экономикалық потенциалы
толық пайдаланылмайды. Жұмыспен қамтылмаған жұмысшы күші ұлттық табыстың
өсуіне қатыспайды. Сондықтанда ел ішінде толық пайдаланылмаған өндірістік
мүмкіншіліктерден шығындар туындайды.
2. Ұзаққа созылған жұмыссыздық жұмыссыздық кезінде
босап қалған жұмысшылардың квалификациясы кемиді.
3. Медицина көрсеткендегі, жұмыссыздықтың өсуі ұлттық
психикалық денсаулығын құртады.
4. Жұмыссыздықта қоғамның шығыны ретінде бағалай отыра
экономикалық тұрақсыздықтың мына факторларында естен шығармау керек, олар:
- сатып алу сұранысының төмендеуі;
- жианқталған ақшаның қысқаруы;
- инвестициялық сұраныстың төмендеуі;
- ұсыныстың қысқаруы, өндірістің құлдырауы.
Жұмыссыздық себептері мен түрлері.
Мемлекеттік социализм кезіндегі үгіттік әдебиетте, нарық және
капитализм жұмыссыздықты тудырады деп, ал социализм – тұрақты жұмыспен
қамтиды және тіпті жұмысшы күшінің дефицитін тудырады деп айтылған.
Мұндай пікірді ғылыми деп мақұлдауға болмайды, өйткені кез-келген
жүйенің еңбек нарығы оның ... жалғасы
бағалау.
Экономиканың балансталған (тепе-теңдік) экономикалық өсуі- барлық
өндіріске қатынасулардың тұрмыс халінің үдемелі өсуін қати отыра,
шаруашылық жүйенің барлық элементтері бірігіп әрекет еткендігі дамудың өте
оңды варианты. Тепе – теңділік өсуді ең соңғы ауытқуды жоятын тенденция
ретінде қарастырған жөн. Егер бұл ауттқу тұрақты сипатта болса, онда
экономикада дау-жанжалды жағдайлар ұлғаяды. Атап айтқанда – келісілмеген іс
- әрекеттер ресурстардың ретсіз қозғалысы экономикалық тиімділікті кемітуге
әкеліп соқтырады. Жалпы ұлттық өнімнің өсуі тоқтағанда және өндірістің
тікелей қысқартылуы мүмкін болған жағдайда, сол ел экономикалық дағдарыс
кезеңіне ұшырайды. Мұндай кезеңде кәсіпкерлік қызметтің жоғары
тәуекелділігі өндірістің күшін өшіруі мүмкін. Макроэкономикалық
диспропорциялар кәсіпкерлік қызметтің тәуекелділігін ұлғайтады,
экономикалық тұрақсыздық жағдайларды тудырады. Экономикалық тұрақсыздық
ұлғаяды. Жұмыссыздық жұмыс істемейтіндердің және жұмыс істейдіндердің өмір
сүру деңгейінің нашарлауына әсерін тигізеді, өйткені жұмысшы күшіне
ұсынымның артуы еңбек бағасын азайту үшін қолайлы жағдай болып табылады.
Сонымен жұмыссыздық капиталдың азаюна әкеліп соқтырады, бұл өз кезегінде
экономикалық конъюктураны нашарлатады және тепе-теңді өсудің мүмкіншілігін
ығыстырады. Тұрғындардың өмір сүру деңгейінің төмендеуі тұтыну сұранысын
қысқартады, жинақталған ақша қорының деңгейін азайтады, бұл да өз кезегінде
өндірістің бір бөлігін тоқтатуға мүмкіндік туғызады. Тұрақсыздықтың үдей
түсуін мына 1 схема түрінде көруге болады.
Жұмыссыздық дестабилизация процестерін жылдамдату күші болып
табылады. Сондықтанда тепе-теңді өсудің жолына шығу үшін, жұмыссыздардың
санын қысқартуда арнайы шаралар қолдануды қажет етеді.
Бірақ нарықтық экономиканың мамандары ел алдында ешқашан толық
жұмыспен қамту міндеттерін қоймайды. Белгілі мөлшерде біркелкі жұмыссыздық
экономикалық өсу үшін игілік болып табылады деп есептелінеді. Мұнда нені
меңзеп отыр ?
Жұмыссыздық игілік.
1. Жұмыссыздық – жұмысшы күшінің жұмыспен
қамтылмаған резервтік бөлігі болып саналады, оларды өндіріс ұлғайған кезде
немесе құрылымдық қайта құру кезінде жұмысқа қабылдауға болады.
2. Жұмыссыздықтың бар болуын кәсіподақтың күшін және
олардың еңбек ақыны жоғарлату талабын шектейді және сонымен бірге
кәсіпкерлік қызметтің стимулын (ынтасын) күшейтеді.
3. Жұмыстан айырылып қалу қорқынышы және өндіріс саласынан шығып
қалғандардың қатарына қосылу еңбек тәртібін ең жақсы ұйымдастырушы болып
табылады бұдан басқа қажетті еңбек шығынын үзбеу үшін жағдай жасайды.
Жоғарыда айтылған себептерге қарай біркелкі жұмыссыздық (31-51)
нарықтық экономиканы дамытуға қажетті серік болып есептелінеді.
Либралдық және социал – демократиялық политэкономия жұмыссыздықты
мүлдем басқа тұрғыда қарастырады. Олар одан қоғам үшін көп шығын көреді
және бұл шығындар ауыл шаруашылығы монополизациясы тудырған зиянның
көлемінен асып кетеді деп есептейді. Жұмыссыздық қандай қоғам шығындарын
тудырады ?
Жұмыссыздық және қоғам шығыны.
1. Жұмыссыздық және қоғамның экономикалық потенциалы
толық пайдаланылмайды. Жұмыспен қамтылмаған жұмысшы күші ұлттық табыстың
өсуіне қатыспайды. Сондықтанда ел ішінде толық пайдаланылмаған өндірістік
мүмкіншіліктерден шығындар туындайды.
2. Ұзаққа созылған жұмыссыздық жұмыссыздық кезінде
босап қалған жұмысшылардың квалификациясы кемиді.
3. Медицина көрсеткендегі, жұмыссыздықтың өсуі ұлттық
психикалық денсаулығын құртады.
4. Жұмыссыздықта қоғамның шығыны ретінде бағалай отыра
экономикалық тұрақсыздықтың мына факторларында естен шығармау керек, олар:
- сатып алу сұранысының төмендеуі;
- жианқталған ақшаның қысқаруы;
- инвестициялық сұраныстың төмендеуі;
- ұсыныстың қысқаруы, өндірістің құлдырауы.
Жұмыссыздық себептері мен түрлері.
Мемлекеттік социализм кезіндегі үгіттік әдебиетте, нарық және
капитализм жұмыссыздықты тудырады деп, ал социализм – тұрақты жұмыспен
қамтиды және тіпті жұмысшы күшінің дефицитін тудырады деп айтылған.
Мұндай пікірді ғылыми деп мақұлдауға болмайды, өйткені кез-келген
жүйенің еңбек нарығы оның ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz