Ресейде білім берудің мемлекеттік жүйесінің құрылу жолдары

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

Жоспар

Ресейде білім берудің мемлекеттік жүйесінің құрылуы.

Декабристердің Ресейде педагогикалық ой-пікір мен мектептің дамуына есері.

Пайдаланылған әдебиеттер

1.‭ ‬Ресейде мектеп білімінің мемлекеттік жүйесінің‭ ‬құрылуы

XIX‭ ‬ғасырдың бірінші жартысында Ресейдің ішкі жағдайы‭ ‬ең алдымен дами түскен капитализмнің әсерімен‭ ‬крепостнойлық құрылыстың ыдырауының күшею үрдісімен‭ ‬сипатталды.‭ ‬Осыған байланысты елде таптық қарама-кайшылықтар шиеленісе түсті,‭ ‬соның нәтижесінде шаруалар‭ ‬толқуының өсуін революциялық бағыттағы дворян‭ ‬жастарының‭ (‬декабристердің‭)‬,‭ ‬ал‭ ‬одан кейін әртүрлі тектегі‭ ‬зиялылардың бой көтерулерін байқауға болады.
Патша үкіметінің қоғамдық пікірге жекелеген,‭ ‬кейбір‭ ‬шектеулі жеңілдіктер беруі ғасырдың басында декабристер‭ ‬көтерілісі талқандалғаннан кейін азат ету және кез-келген‭ ‬прогрессивті козғалысты басып-жаншу өрескел шаралармен‭ ‬өзгертілді.‭ ‬Алдыңғы қатарлы‭ ‬қоғамдық пікірге осындай‭ ‬шектеулі жеңіддіктерге мәжбүрлік еткен‭ ‬1804‭ ‬жылғы мектеп‭ ‬реформасы болып есептеледі,‭ ‬бірнеше қалаларда‭ (‬Харьков,‭ ‬Казань және т.б‭) ‬университеттердің және арнаулы орта және жоғары оқу орындарының‭ ‬ашылуы.‭ ‬Бұл мектеп реформасына‭ ‬француз буржуазиялық‭ ‬революциясының ағартушылық‭ ‬идеялары ерекше‭ ‬әсер еткен еді.
1804‭ ‬жылғы мектеп жарғысы.‭ ‬1802‭ ‬жылы алғаш рет халық‭ ‬ағарту министрлігі‭ ‬ұйымдастырылды.‭ "‬Халық ағарту ісінің‭ ‬ережелері‭" ‬жарияланды.‭ ‬Бұл ережелердің негізіңде Ресейде‭ ‬жаңа мектеп жүйесін енгізу қарастырылды.‭ ‬Барлық Ресей‭ ‬алты оқу округіне бөлінді.‭ ‬Әрбір округті мемлекеттік‭ ‬чиновник-оқу округінің‭ ‬попечителі басқарды.‭ ‬Барлық оқу‭ ‬орындарының мазмұны,‭ ‬приход мектептерінен басқасы‭ ‬толықтай мемлекеттік есепке алынды.
‭"‬Халық ағарту ісінің бастапқы ережелері‭" ‬негізінде‭ ‬1804‭ ‬жылы‭ "‬Университеттердің қарамағындағы жоғары оқу‭ ‬орындарының жарғысы‭" ‬жарияланды,‭ ‬бұл құжат‭ "‬1804‭ ‬жылы мектеп жарғысы‭" ‬деп аталды.‭ ‬Осы жарғы бойынша‭ ‬халыққа білім берудің төмендегідей жүйесі‭ ‬ұсынылды:
Приход училищелері жарғысы бойынша‭ ‬әр қалалар мен‭ ‬селоларда ашылды.‭ ‬Оның негізгі міндеттері:‭ ‬1‭) ‬оқушыларды‭ ‬уездік училищелерге түсуге даярлау‭; ‬2‭) ‬оқушыларға діни‭ ‬тәрбие мен элементарлық сауаттылық беру.‭ ‬Бұл училищелерде‭ ‬оқу мерзімі біржылдық.
Оқу жоспарына‭ "‬құдай заңы‭" ‬және‭ "‬дәстүрді үйрету‭"‬,‭ ‬оқу,‭ ‬жазу,‭ ‬арифметиканың алғашқы төрт амалы,‭ ‬үй‭ ‬шаруашылығы туралы қысқаша түсінік,‭ ‬табиғат‭ ‬шығармалары,‭ ‬адам денесі,‭ ‬денсаулықты сақтау құралдары‭ ‬туралы түсініктер беру енді.
Приход училищелерін халықтың өзінің каражатына‭ ‬ұстау‭ ‬жоспарланды.‭ ‬Мемлекет ешқандай қаражат қарастырмады.
Уездік училищелерді губерниялық және уездік қалаларда‭ ‬бір-бірден ашу жоспарланды.‭ ‬Уездік училищелердің міндеті,‭ ‬біріншіден,‭ ‬оқушыларды гимназияға түсуге даярлау,‭ ‬екіншіден,‭ ‬әртүрлі сословиялардың балаларына‭ "‬өндірістің‭ ‬жағдайына‭" ‬сәйкес қажетті білім беру болды.
Оқу мерзімі уездік училищелерде екі‭ ‬жылдық деп‭ ‬белгіленді.‭ ‬Олардың оқу‭ "‬жоспарына‭"‬,‭ "‬құдай заңы‭"‬,‭ ‬"Адамдар мен азаматтардың лауазымдары туралы‭" ‬кітапты‭ ‬оқу,‭ "‬Ресей грамматикасы‭"‬,‭ ‬жалпы және орыс жағырапиясы,‭ ‬жалпы және орыс тарихы,‭ ‬арифметика,‭ ‬геометрия,‭ ‬физика,‭ ‬тарих пен‭ ‬технология‭ (‬жергілікті жердің технологиясы,‭ ‬өндірісі‭) ‬енді.‭ ‬Уездік училищелер гимназияларға бағынды.
Гимназияларды әрбір губерниялық қалаларда ашу‭ ‬жоспарланды,‭ ‬олардың міндеті-жастарды университеттерге‭ ‬түсуге даярлау.‭ ‬Оқу жоспарына көптеген пәндер енгізілді:‭ ‬шет тілдері‭ (‬латын,‭ ‬француз және неміс‭)‬,‭ ‬жағырапия және‭ ‬тарих,‭ ‬жалпы және Ресей статистикасы,‭ ‬философия‭ ‬ғылымдарының бастапқы курсы‭ (‬метафизика,‭ ‬логика,‭ ‬дәстүрді үйрету‭)‬,‭ ‬сөз өнері,‭ ‬поэзия теориясы,‭ ‬эстетика,‭ ‬математика,‭ ‬физика,‭ ‬коммерция теориясы,‭ ‬технология жөне‭ ‬сурет салу.‭ ‬Гимназия университеттерге бағынды.
Гимназияның оқу жоспарына‭ "‬құдай заңы‭" ‬енгізілмеді.‭ ‬Бұл‭ ‬1804‭ ‬жылғы жарғыға алдыңғы қатарлы орыс‭ ‬зиялыларының ықпалының нәтижесі болып табылады.‭ ‬Сонымен қатар гимназияларда орыс тілін оқыту‭ ‬қарастырылмады,‭ ‬оны орыс халқына деген менсінбеушіліктің‭ ‬бюрократияға тән болғандығынан деп түсіндіруге болады.
Университеттер халыққа білім беру жүйесінің жоғарғы‭ ‬сатысын құрайды,‭ ‬университеттерге гимназистік курстың‭ ‬көлемінде білімі барлар түсе алады.‭ ‬Жарғыны құрастыруға‭ ‬қатысқан ғалымдарға кейбір жеңілдіктер бере отырьш,‭ ‬патша‭ ‬үкіметі университеттерге кейбір автономия берді.‭ ‬Университеттерді сайланған кеңестер басқарды,‭ ‬профессорлар‭ ‬сол сияқты ректорды,‭ ‬декандарды сайлады.‭ ‬Оларға ғылыми‭ ‬қоғамдар құруға,‭ ‬типография‭ ‬ұстауға,‭ ‬газеттер,‭ ‬журналдар,‭ ‬оқу және ғылыми әдебиетті басып шығаруға‭ ‬рұқсат етілді.‭ ‬Профессорларға,‭ ‬студенттерге әсер етудің ізгілік шараларын‭ ‬қолдану‭ ‬ұсынылды.
Бірақ университеттердің негізгі міндеті мемлекеттік‭ ‬қызметтің барлық түрлеріне чиновниктерді даярлау болып‭ ‬табылды.‭ ‬Барлық сословиелер үшін бірдейлігі‭ ‬жарияланғанмен,‭ ‬шын мәнінде білім берудің сословиелік‭ ‬жүйесі құрылды.‭ ‬Бұл жүйеге буржуазиялық мектепке‭ ‬ұқсас‭ ‬кейбір белгілер тән болды:‭ ‬мектеп бағдарламаларының‭ ‬сабақтастығы,‭ ‬барлық сатыларында оқытудың тегіндігі,‭ ‬ерікті‭ ‬сословиеге ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.