Ресейде білім берудің мемлекеттік жүйесінің құрылу жолдары

1. Ресейде білім берудің мемлекеттік жүйесінің құрылуы.
2. Декабристердің Ресейде педагогикалық ой.пікір мен мектептің дамуына есері.
Пайдаланылған әдебиеттер

XIX ғасырдың бірінші жартысында Ресейдің ішкі жағдайы ең алдымен дами түскен капитализмнің әсерімен крепостнойлық құрылыстың ыдырауының күшею үрдісімен сипатталды. Осыған байланысты елде таптық қарама-кайшылықтар шиеленісе түсті, соның нәтижесінде шаруалар толқуының өсуін революциялық бағыттағы дворян жастарының (декабристердің), ал одан кейін әртүрлі тектегі зиялылардың бой көтерулерін байқауға болады.
Патша үкіметінің қоғамдық пікірге жекелеген, кейбір шектеулі жеңілдіктер беруі ғасырдың басында декабристер көтерілісі талқандалғаннан кейін азат ету және кез-келген прогрессивті козғалысты басып-жаншу өрескел шаралармен өзгертілді. Алдыңғы қатарлы қоғамдық пікірге осындай шектеулі жеңіддіктерге мәжбүрлік еткен 1804 жылғы мектеп реформасы болып есептеледі, бірнеше қалаларда (Харьков, Казань және т.б) университеттердің және арнаулы орта және жоғары оқу орындарының ашылуы. Бұл мектеп реформасына француз буржуазиялық революциясының ағартушылық идеялары ерекше әсер еткен еді.

1. Әбенбаев С. «Тәрбие теориясы мен әдістемесі», Алматы – Дарын, 2004ж.
2. Бабаев С.Б., Оңалбек Ж.К. «Жалпы педагогика», Алматы – 2005ж.
3. Кукушин В.С. Теория и методика воспитательной работы: Учебное пособие. – Ростов н\Д: Издательский центр «МарТ», 2002ж.
4. Болдырев Н.И. Мектептегі тәрбие жұмысының методикасы. – Алматы: Мектеп, 1987ж.
5. Әмірәлиева Ш. Аға ұрпақ тәжірибесі жастарға. – Алматы, 1982ж.
6. Айтмамбетова Б.Р. Тәрбие процесінің мәні және мазмұны. Тәрбие принциптері (5-лекция). – Алматы, 1991ж.
7. Айтмамбетова Б.Р. Жаңашыл педагогтар идеялары мен тәжірибелері. – Алматы, 1991ж.
8. Керімов Л.К. Қиын оқушылар және оларды қайта тәрбиелеу. – Алматы, 1991ж.

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

Жоспар

Ресейде білім берудің мемлекеттік жүйесінің құрылуы.

Декабристердің Ресейде педагогикалық ой-пікір мен мектептің дамуына есері.

Пайдаланылған әдебиеттер

1.‭ ‬Ресейде мектеп білімінің мемлекеттік жүйесінің‭ ‬құрылуы

XIX‭ ‬ғасырдың бірінші жартысында Ресейдің ішкі жағдайы‭ ‬ең алдымен дами түскен капитализмнің әсерімен‭ ‬крепостнойлық құрылыстың ыдырауының күшею үрдісімен‭ ‬сипатталды.‭ ‬Осыған байланысты елде таптық қарама-кайшылықтар шиеленісе түсті,‭ ‬соның нәтижесінде шаруалар‭ ‬толқуының өсуін революциялық бағыттағы дворян‭ ‬жастарының‭ (‬декабристердің‭)‬,‭ ‬ал‭ ‬одан кейін әртүрлі тектегі‭ ‬зиялылардың бой көтерулерін байқауға болады.
Патша үкіметінің қоғамдық пікірге жекелеген,‭ ‬кейбір‭ ‬шектеулі жеңілдіктер беруі ғасырдың басында декабристер‭ ‬көтерілісі талқандалғаннан кейін азат ету және кез-келген‭ ‬прогрессивті козғалысты басып-жаншу өрескел шаралармен‭ ‬өзгертілді.‭ ‬Алдыңғы қатарлы‭ ‬қоғамдық пікірге осындай‭ ‬шектеулі жеңіддіктерге мәжбүрлік еткен‭ ‬1804‭ ‬жылғы мектеп‭ ‬реформасы болып есептеледі,‭ ‬бірнеше қалаларда‭ (‬Харьков,‭ ‬Казань және т.б‭) ‬университеттердің және арнаулы орта және жоғары оқу орындарының‭ ‬ашылуы.‭ ‬Бұл мектеп реформасына‭ ‬француз буржуазиялық‭ ‬революциясының ағартушылық‭ ‬идеялары ерекше‭ ‬әсер еткен еді.
1804‭ ‬жылғы мектеп жарғысы.‭ ‬1802‭ ‬жылы алғаш рет халық‭ ‬ағарту министрлігі‭ ‬ұйымдастырылды.‭ "‬Халық ағарту ісінің‭ ‬ережелері‭" ‬жарияланды.‭ ‬Бұл ережелердің негізіңде Ресейде‭ ‬жаңа мектеп жүйесін енгізу қарастырылды.‭ ‬Барлық Ресей‭ ‬алты оқу округіне бөлінді.‭ ‬Әрбір округті мемлекеттік‭ ‬чиновник-оқу округінің‭ ‬попечителі басқарды.‭ ‬Барлық оқу‭ ‬орындарының мазмұны,‭ ‬приход мектептерінен басқасы‭ ‬толықтай мемлекеттік есепке алынды.
‭"‬Халық ағарту ісінің бастапқы ережелері‭" ‬негізінде‭ ‬1804‭ ‬жылы‭ "‬Университеттердің қарамағындағы жоғары оқу‭ ‬орындарының жарғысы‭" ‬жарияланды,‭ ‬бұл құжат‭ "‬1804‭ ‬жылы мектеп жарғысы‭" ‬деп аталды.‭ ‬Осы жарғы бойынша‭ ‬халыққа білім берудің төмендегідей жүйесі‭ ‬ұсынылды:
Приход училищелері жарғысы бойынша‭ ‬әр қалалар мен‭ ‬селоларда ашылды.‭ ‬Оның негізгі міндеттері:‭ ‬1‭) ‬оқушыларды‭ ‬уездік училищелерге түсуге даярлау‭; ‬2‭) ‬оқушыларға діни‭ ‬тәрбие мен элементарлық сауаттылық беру.‭ ‬Бұл училищелерде‭ ‬оқу мерзімі біржылдық.
Оқу жоспарына‭ "‬құдай заңы‭" ‬және‭ "‬дәстүрді үйрету‭"‬,‭ ‬оқу,‭ ‬жазу,‭ ‬арифметиканың алғашқы төрт амалы,‭ ‬үй‭ ‬шаруашылығы туралы қысқаша түсінік,‭ ‬табиғат‭ ‬шығармалары,‭ ‬адам денесі,‭ ‬денсаулықты сақтау құралдары‭ ‬туралы түсініктер беру енді.
Приход училищелерін халықтың өзінің каражатына‭ ‬ұстау‭ ‬жоспарланды.‭ ‬Мемлекет ешқандай қаражат қарастырмады.
Уездік училищелерді губерниялық және уездік қалаларда‭ ‬бір-бірден ашу жоспарланды.‭ ‬Уездік училищелердің міндеті,‭ ‬біріншіден,‭ ‬оқушыларды гимназияға түсуге даярлау,‭ ‬екіншіден,‭ ‬әртүрлі сословиялардың балаларына‭ "‬өндірістің‭ ‬жағдайына‭" ‬сәйкес қажетті білім беру болды.
Оқу мерзімі уездік училищелерде екі‭ ‬жылдық деп‭ ‬белгіленді.‭ ‬Олардың оқу‭ "‬жоспарына‭"‬,‭ "‬құдай заңы‭"‬,‭ ‬"Адамдар мен азаматтардың лауазымдары туралы‭" ‬кітапты‭ ‬оқу,‭ "‬Ресей грамматикасы‭"‬,‭ ‬жалпы және орыс жағырапиясы,‭ ‬жалпы және орыс тарихы,‭ ‬арифметика,‭ ‬геометрия,‭ ‬физика,‭ ‬тарих пен‭ ‬технология‭ (‬жергілікті жердің технологиясы,‭ ‬өндірісі‭) ‬енді.‭ ‬Уездік училищелер гимназияларға бағынды.
Гимназияларды әрбір губерниялық қалаларда ашу‭ ‬жоспарланды,‭ ‬олардың міндеті-жастарды университеттерге‭ ‬түсуге даярлау.‭ ‬Оқу жоспарына көптеген пәндер енгізілді:‭ ‬шет тілдері‭ (‬латын,‭ ‬француз және неміс‭)‬,‭ ‬жағырапия және‭ ‬тарих,‭ ‬жалпы және Ресей статистикасы,‭ ‬философия‭ ‬ғылымдарының бастапқы курсы‭ (‬метафизика,‭ ‬логика,‭ ‬дәстүрді үйрету‭)‬,‭ ‬сөз өнері,‭ ‬поэзия теориясы,‭ ‬эстетика,‭ ‬математика,‭ ‬физика,‭ ‬коммерция теориясы,‭ ‬технология жөне‭ ‬сурет салу.‭ ‬Гимназия университеттерге бағынды.
Гимназияның оқу жоспарына‭ "‬құдай заңы‭" ‬енгізілмеді.‭ ‬Бұл‭ ‬1804‭ ‬жылғы жарғыға алдыңғы қатарлы орыс‭ ‬зиялыларының ықпалының нәтижесі болып табылады.‭ ‬Сонымен қатар гимназияларда орыс тілін оқыту‭ ‬қарастырылмады,‭ ‬оны орыс халқына деген менсінбеушіліктің‭ ‬бюрократияға тән болғандығынан деп түсіндіруге болады.
Университеттер халыққа білім беру жүйесінің жоғарғы‭ ‬сатысын құрайды,‭ ‬университеттерге гимназистік курстың‭ ‬көлемінде білімі барлар түсе алады.‭ ‬Жарғыны құрастыруға‭ ‬қатысқан ғалымдарға кейбір жеңілдіктер бере отырьш,‭ ‬патша‭ ‬үкіметі университеттерге кейбір автономия берді.‭ ‬Университеттерді сайланған кеңестер басқарды,‭ ‬профессорлар‭ ‬сол сияқты ректорды,‭ ‬декандарды сайлады.‭ ‬Оларға ғылыми‭ ‬қоғамдар құруға,‭ ‬типография‭ ‬ұстауға,‭ ‬газеттер,‭ ‬журналдар,‭ ‬оқу және ғылыми әдебиетті басып шығаруға‭ ‬рұқсат етілді.‭ ‬Профессорларға,‭ ‬студенттерге әсер етудің ізгілік шараларын‭ ‬қолдану‭ ‬ұсынылды.
Бірақ университеттердің негізгі міндеті мемлекеттік‭ ‬қызметтің барлық түрлеріне чиновниктерді даярлау болып‭ ‬табылды.‭ ‬Барлық сословиелер үшін бірдейлігі‭ ‬жарияланғанмен,‭ ‬шын мәнінде білім берудің сословиелік‭ ‬жүйесі құрылды.‭ ‬Бұл жүйеге буржуазиялық мектепке‭ ‬ұқсас‭ ‬кейбір белгілер тән болды:‭ ‬мектеп бағдарламаларының‭ ‬сабақтастығы,‭ ‬барлық сатыларында оқытудың тегіндігі,‭ ‬ерікті‭ ‬сословиеге ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.