Қазіргі ағылшын тіліндегі синонимия құбылысы

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ 3 . 4

1 ҚАЗІРГІ АҒЫЛШЫН ТІЛІНДЕГІ СИНОНИМИЯ ҚҰБЫЛЫСЫ 5

1.1 Синонимдар туралы түсінік 5 . 7
1.2 Ағылшын тіліндегі синонимдардың түрлері 8 . 13

2 АҒЫЛШЫН ТІЛІНДЕГІ СИНОНИМДІК ЕТІСТІКТІҢ СЕМАНТИКАЛЫҚ ЕРЕКШЕЛІГІ 14

2.1 Сөздердің өзара ауыса жұмсалуы және үйлесімділігі туралы 14 . 16
2.2 To amuse, to entertain, to grip, to interest, to thrill етістіктерінің мағыналық және грамматикалық үйлесімдігі жайында 17 . 22

ҚОРЫТЫНДЫ 23

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 24 . 25

КІРІСПЕ

Курстық жұмыстың нысаны. Сөз бір қатар белгілері бар, күрделі құрылымдық – семантикалық бірлік болып табылады. Белгілердің сипатына тәуелді бүкіл сөздік топтарға және бір – бірімен байланысқан немесе бір – біріне қарсы қойылатын ішкі топтарға бөлінуі мүмкін. Кейде классификация кезінде бірнеше белгілерін ескереді. Мысалы, лексико – грамматикалық категория болып табылатын сөз табын бөлген кезде лексикалық мәні, сөз өзгеру жүйесі, синтаксистік сипаты, құрылымы және сөз құрылым тәсілдері ескеріледі. Ал әрбір семантикалық – құрылымдық белгілері бойынша әрбір сөз табында оданда кіші топтар бөлінеді.
Лексиканы мәндерінің ұқсастығы бойынша классификациялау кезінде заттық және анықтамалық мәндері ескеріледі. Ал семантикалық классификациясы кезінде бүкіл сөздік бір өрісті сөздіктік бірліктер тобына, яғни анықтамалық мәнінің ұқсастығымен байланысқан лексикалық бірліктерге бөлінуі мүмкін. Басқаша айтқанда, тематикалық біріктірілген сөздіктік бірліктер немесе бір семантикалық өріске жататын бірліктер. Семантикалық өріс – бұл объективті шындықта бір бірімен байланысқан заттар, құбылыстар, әрекеттер сәйкес келетін ұғымдардың жиынтығы.
Бір өрісті сөздер категориялы бірдей болуы мүмкін және әртүрлі сөз табында болуы мүмкін. Категориялы бірдей бір өрісті сөздерге мыналар жатуы мүмкін: мағынасының көлемі бойынша сәйкес келмейтін, бірақта анықтамалық мағынасы ұқсас болатын бірдей заттық мағыналы сөздер; мағынасы бойынша қарама – қарсы қойылатын сөздер жатады (антонимдер), және мағынасы бойынша қарама – қарсы қойылмайтын сөздер жатады.
Жұмыстың өзектілігі. Синонимдер – бұл бір мағына беретін, бірақта лексикалық белгілерімен бір бірінен және сөйлемде қолданылуымен ерекшеленетін бір сөз тіркесінің сөздері. Тілде синонимдер жүйелік сипаттағы сөздер тобын және сөз тіркесін құрайды. Синоним деп мағынасы бір сөздерді, ұқсас мағыналы сөздерді, бір түсінікті немесе түсінігі бойынша өте жақын сөздерді, мазмұны бірдей немесе заттық – логикалық мазмұны өте жақын сөздерді, мағынасы бойынша жақын бірін бірі ауыстыра алатын сөздерді атайды.
Синонимдер заттардың бірдей класын атайды. Бірдей заттар кездейсоқтыққа қатысты немесе логикалық қажеттіліккеқатысты екі атқа ие болады (бұл жағдайда оның біреуі қолданудан шығып, тек кейбір сөз тіркестерінде ғана қолданылады): әрбір сөз затты әртүрлі сипаттайды (бұл жағдайда екі атауда тілде сақталады, олар әртүрлі сөз тіркестерінде бекітіледі).
Лексикологияда синонимдер туралы айтқанда сөздің сөздіктік мәнін салыстыруды айтады. Синонимикалықтың белгісі мәндерінің көлемінің сәйкестігі және сөзді барлық заттарды атау үшін пайдалану мүмкіндігі болып табылады. Қандайда бір жағдайда бір затқа көрсететін, бірақта көлемдері әртүрлі болатын сөздер синоним болмайды. Мысалы, бір адам, құрлысшы, шахматшы, ақын болуы мүмкін, сондықтан құрлысшы, шахматшы және ақын деп аталуы мүмкін. Бірақта бұл сөздерді синоним деп санауға болмайды, себебі олар әртүрлі сөздіктік мәнге ие және олардың мәндерінің көлемдері сәйкес келмейді: ақындардың барлығы шахматшы бола бермейді, барлық құрлысшы ақын бола бермейді. Синоним ретінде бір класс сөздерінің аталуы пайдаланылуы мүмкін. Кез келген доктор дәрігер болып табылады, кез келген астронавт – космонавт, кез келген көшірмені оригинал деп айтуға болады. Сондықтан доктор және дәрігер, астронавт және космонавт, оригинал және көшірме сияқты зат есімдер синоним болып табылады.
Курстық жұмыстың мақсаты синонимикалық қатарға және тақырыптық топқа шек қою.
Жұмыстың міндеттері:
1. Компоненттік талдауды жасау және кесте құру;
2. Сын есімдердің зат есімдермен және етістіктермен бірігу кестелерін құру;
3. Сын есімдердің синонимикалық қатарын және тақырыптық топтарына шек қою.
Зерттеу әдістері: Салыстырмалы әдіс қосымша лингвистикалық пәндерде де қолданылуды табады – екі тілді сөздіктерді жасаудағы теория мен практикада, екінші тілді оқыту әдістемесінде. Салыстырмалы әдіс бойынша бір тілдің екінші тілге әсер ету дәрежесі мен сипаты зерттеледі. Салыстыру әрбір тілдегі зерттелетін құбылыстарды ашуға мүмкіндік береді. Зерттеудің жаңа проблемалары мен мақсаттары талдау әдістері мен тәсілдерге өзгерістер енгізеді. Салыстыру әдісі – бұл салыстырылатын тілдердегі жалпы мен ерекшеліктерді көрсету үшін пайдаланылатын тәсілдер мен әдістер жүйесі. Салыстыру әдістемесінде тілдерді салыстыру зерттеу негізінде жатыр. Тілді зерттеудегі салыстырудың негізі тәсілдері: салыстырудың негізін құру, салыстыру интерпретациясы және типологиялық сипат. Параллельді зерттеу әдістемесінің негізі құбылыстар мен фактілердің негізінде жатыр, ал алынған нәтижелер салыстырылады.

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

1. Антрушина Г.Б, Афаносьева О.В, Н.Н. Морозова «Лексикология английского языка, English lexicology», М – «Дрофа» - 2001, 288 с.
2. Арбекова Т.И. «Лексикология английского языка (практический курс), М – «Высшая школа» - 1977, 240 с.
3. Беляева М.А. Грамматика английского языка. М.1984
4. Блох М.Я. Теоретическая грамматика современного английского языка. М. 1983 ( A Course in Theoretical English Grammar)
5. Блох М.Я., Лебедев А.Я., Денисова В.С. Практикум по грамматике английского языка. (Training in English Grammar) М. 1985
6. Бонк Н. А. и др. Учебник английского языка в 2 ч. Часть I. Любое издание.
7. М.Г. Вавилова. Как общаются англичане. М., изд-во ВЕЧЕ, 1997
8. Джозеф Девлин «Dictionary of synonyms and antonyms, Словарь синонимов и антонимов английского языка», М – «Центрполиграф» - 2002, 559 с.
9. Жигадло В.Н., Иванова И.П., Иофик Л. Л. Современный английский язык. М.1956
10. Зыкова И.В «Практический курс английской лексикологии, A practical course in English lexicology», М - «Academic» - 2006, 288 с.
11. Иванова И.П., Бурлакова В.В., Почепцов Г.Г. Теоретическая грамматика современного английского языка. М. 1981
12. Костиникова О. А.. Basic English Lexicology. Сочи, 2000.
13. Методика преподавания иностранных языков за рубежом. Сост. М. М. Васильева и Е. В. Синявская. М., Прогресс, 1967.
14. Минаева Л.В «Слово в языке и речи, Учебное пособие для вузов», М – «Высшая школа» - 1986, 147 с
15. Общая методика обучения иностранным языкам в средней школе. М., 1967.
16. Программа по иностранному языку для средней школы. М., Просвещение, 1981.
17. Старков А.. П. Обучение иностранному языку в средней школе. М., Просвещение, 1978.
18. Шахназарова В. С. Английский для вас. Любое издание.
19. Эккерсли К. Учебник английского языка в 4 ч. Любое издание.
20. Хэкболдт П. Изучение иностранных языков. М., Просвещение, 1963.
21. Arnold I.V. «The English Word», М – «Высшая школа» - 1986, 295 с.
22. Flower J. Berman M. Build your vocabulary 2. LTP, London, 1998.
23. Murphy R. English Grammar in Use. M., 1997.
24. Ur P. A Course in Language Teaching: Practice and Theory. Cambridge University, 1997.
25. The All Nations Dictionary (International Phonetic Alphabet). All Nations Literature, Colorado Springs, 1992