Цитокиндердің қолданылуы және биотехнологиясы

Пән: Ветеринария
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

ЦИТОКИНДЕРДІҢ ҚОЛДАНЫЛУЫ ЖӘНЕ БИОТЕХНОЛОГИЯСЫ

Мақсаты: Рекомбинанттық интерферондарды капсула, таблетка, гранула түрінде энтеральды емдік түрінің алу технологиясымен танысу.

Мазмұны:

1. Рекомбинанттық интерферондарды капсула, таблетка, гранула түрінде алу. Вирусты ауруларды емдеуде мазь және суппозиторий, иньекцияға емдік түрлерін қолдану.

2. Интерферонды және интерлейкиндерді басқа цитокининдермен қоса адам және жануардың иммундық жүйені активациялауда қолдану.

3. Интерферон және интерлейкиндерді онкологиялық ауруларда қолдану.

Өмірсүргіштігі төмен тимусқа тәуелді лимфоцитпен, макрофагтар және т. б. жасушалармен түзілетін биологиялық субстанцияларды цитокиндер (лимфокиндер) деп атайды. Цитокиндерге макрофагтардың тасымалдаушы және ингибридті мутациялық факторлар, интерлейкиндер, интерферондар және т. б. жатады.

Т-жасушаларымен және т. б. жасушалармен лимфокиндердің комплексі лимфоидты жүйеде аутоиммунды реакцияны және қарсы трансплантант реакциясын жүзеге асырады.

Лимфокиндер жасушалық иммунитеттің медиаторлары болып табылады. Сенсибилизденген лимфоциттерді антигендермен ынталандырғанда, олар лимфокин деп аталатын (цитокин) еритін факторларды бөледі.

Лимфокиндер үш топқа бөлінеді:

1. Лимфокин- ингибитор

2. Лимфокин - стимулятор

3. Қабыну лимфокині

Цитокиндер макрофагтармен байланыста болғанда сутегінің асқын тотығының жасушаларының өнімін ұлғайтып индукциялайды, бірақ бұл үрдісте каталаза ферментінің белсенділігі төмендейді.

Интерлейкин 1 мен 2-нің антиген немесе митогенмен бірігуі координацияланатын сигналдармен сипатталады, бұлардың лимфоидты жасушаның 3 типіне әсері бар, нәтижесі лимфоциттердің қуатты пролиферативті жауабы түрінде көрінеді. Цитокиндердің лимфоидты жүйе жасушасымен өзара әсері көміртегі, стероидты гормондар, фармакологиялық препараттар және олардың метаболитерімен тежелуі мүмкін. Цитокиндердің өнімдері гистосәйкестіктің басты қомплексімен бақыланады.

Цитокиндер жергілікті әсер ету қасиетіне ие, ол кейде жалпы қан ағымына түседі. Патогенді белгілері бар және антигеннің салмақтылығы басым болса, онда кейбір цитокиндер, мысалы, ИН-1, ИН-2, ісік некрозының факторлары қанға шығуы мүмкін. Жасанды жолмен организмге енгізсе, ол организмнен тез қайта шығады.

Интерферонның қасиеттері.

Интерферон (ИФН) - ерекше вирусқа қарсы ақуыз түрі, олара зақымданған немесе тұтас организмнен өндіріледі. 1957 жылы ағылшын вирусологтары Айзикс пен Линденман ашқан.

Бірнеше интерферон түрлері мен белоктардың класстары анықталған, олар бір-бірінен әртүрлі молекулярлық массалары арқылы ерекшеленеді. Вирустармен индукцияланған интерферонның молекулярлық массасы 26-38·10³ Д, ал полисахаридті бактериялармен индукцияланғандардікі 89-90·10³ Д болды.

Антигендік телімділіктері бойынша интерферондар альфа (α), бета (β), гаммаға (γ) бөлінеді.

Интерферонның жасушада түзілу механизмі. Интерферон жүйесі

телімді емес резистентіліктің маңызды факторы, ол организмнің барлық жасушасында көрсетілген және бөтен генетикалық ақпараты тану мен элиминацияға бағытталған.

Интерферон индукциясы өлі және тірі вирустармен, табиғи нуклеин

қышқылдарымен, ситетикалық полирибонуклеидтармен, бактериялық антигендермен, кейбір полисахаридтермен және полианиондармен стимуляцияланады. Бұл процес ақуыз синтезінің ингибиторларына сезімтал болып келеді.

Интерферогенез бірінен соң бірі жүретін 3 кезеңнен өтеді (индукция

-өнім-әсер) және дабылға жауап ретінде тізбекті реакциясын түзеді (дабылдар: инфекциялық, аллергиялық, аутоумунды, онкологиялық және т. б. )

І фаза- интерферон индукциясы:

1. жасуша беткейіндегі индуктор адсорбциясы;

2. индуктордың жасушаны ұстауы;

3. индукцияның инициация процесі;

4. интерферон генінің дерепрессиясы;

5. интерферон үшін и-РНҚ-ның транскрипциясы (иРНҚ-ИФН) .

ІІ фаза -интерферон өнімі:

1. транскрипция иРНҚ-ИФН;

2. трансляциялық 1-пост интерфероидтың түзілуі мен полипептидке айналуы;

3. интерфероидты гликолиздеу, интерферонның түзілуі;

4. интерферонның бөлінуі.

Қазіргі уақытта физиологиялық интерферондардың анықталуы мен зерттелуінің жан-жақтылығы, гомеостазды сақтауда бақылау мен реттеуге бағыттайды. ИФН-ы белгілі негізгі эффектісіне қарай антивирустық, антимикробтық, антипролифераттық, иммуномодульдеуші және радиопротективті деп бөлуге болады.

Вирустық материалдың генетикалық әр түрлігіне қарамастан, ИФН

олардың кезеңдік репродукциясына басымдық көрсетеді, барлық вирустарға тән трансляцияның басын және вирусқа телімді ақуыздардың синтезін тежеп, шектейді. Осымен интерферонның антивирустық әсеріндегі ерекшелігі түсіндіріледі.

Медициналық препараттардың ИНФ-ы құрамы бойынша альфа, бета,

гамма болып бөлінеді, ал шығарылу уақыты мен қолданылуы бойынша - табиғи адамзаттың лейкоцитарлы интерферондар (бірінші ұрпақ ИФН) мен рекомбинантты болып бөлінеді (2-ұрпақ ИФН)

Альфа және бета интерферондар белгілі антивирустың әсеріне, олар

вирус ақуызының синтезін тежейді және репродукцияның басқа кезеңдеріне басымдылық көрсетеді.

Гамма ИФН-дар иммуноциттерге белсенді әсер етеді (НКжасушалар,

Т-лимфоциттер, моноциттер, монофагтар мен гранулоциттер), сондай-ақ гистосәйкестілік (НLА) комплексінің біріншілік және екіншілік антиген класстарының мембраналық эксрессиясын күшейтеді. ИФН көрсетілген әсер ету спектрін үлкен 3 топқа бөлуге болады: вирустық инфекция, ісік аурулары мен басқа да патологиялық формалары.

Иммунды және интерферон жүйелерінің ортасындағы байланыс айқындалды. ИФН фагоцитоз, табиғи киллердің белсенділігін, гистосәйкестіліктің басты комплексі антигеннің экспрессиясын стимуляциялайтыны көрсетілді. Екінші жағынан олар анафилаксиялық шоктың дамуын, қабынуды, гиперсезімталдылықтың баяу типі, антиденелердің түзілуін қыспаққа алады.