Саясаттанудың әдістері

Жоспар
Кіріспе

1 Теориялық таным әдістері
2 Шет елдегі саяси ойлар дамуының негізгі кезеңдері
3. Ресейдегі саяси ойлар
4. Саяси қызмет
5. Саяси белсенділік
6 Саяси өрлеу
7 Саяси элита
8 Саяси көшбасшылық

Әдіс – нақты амалдар, білім алу құралы (осы жағдайда саясат жайлы). Саясаттануда әдетте әлеуметтік танудың теориялық және эмпирикалық әдістер қолданылады.
Эмпирикалық таным әдістері - нақты саяси құбылыстар жайлы жаңа мәліметтер, білім алу тәсілдері мен құралдары.Саяси жатсыну, яғни шеттету – адам қатынастары мен саяси билік жағдайлары, ол адамның қол үзген жағдайда жеке өмірлік мәселелерін шешуге бар күшін салу және саяси өмірге қарсы қоюмен сипатталады. Жатсыну аясында саясатты нақта мәселелерге, адам құндылықтарына, мүдделеріне қатысы жоқ, саяси билікпен ұштасуында – ұнамсыз, жағымсыз іс ретіндегі қызмет түрі болып қарастырылады. Мұнда міндеттер, салықтар жинау жүйесі арқылы мемлекет, билікпен тек мәжбүрлі ұштасу анықталған.

Пән: Саясаттану
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 21 бет
Таңдаулыға:

Сұрақ 5. Саясаттанудың әдістері
Әдіс – нақты амалдар, білім алу құралы (осы жағдайда саясат жайлы). Саясаттануда
әдетте әлеуметтік танудың теориялық және эмпирикалық әдістер қолданылады.

Эмпирикалық таным әдістері - нақты саяси
Теориялық таным әдістері құбылыстар жайлы жаңа мәліметтер, білім алу
тәсілдері мен құралдары

диалектикалық. Саяси өмір сипаттамасы. Саяси ғылымда қабылданған
компоненттері мен бөліктерінің терминдер бекітуді бақылау және ол саяси
өзара байланысы, саяси өмірдегі ең маңызды белгілердің бірі
үрдістердің өзара
қарама-қайшылықтары мен тұрақты
өзгергішітігін ескере отырып,
саясат құбылыстарды қарастыруды
шамалайды.
сауалнама жүргізу нысаны (әңгіме, сұхбат,
сұрақ жүргізу). Олар қоғамдық пікір ахуалын
анықтау саяси үрдіске қатысушылардың өз
ұстанымдары мен бағдарларының туындауы.
жүйелілік. Саясат сыртқы ортамен статистикалық әдіс. Олардың көмегімен
(табиғат, экономика, мәдениет, қорландыру және объект жайын және түрлі
адамдар психологиясымен) әр түрлі жақтарын білдіретін әртүрлі эмпирикалық
байланыста болатын, бірнеше мағлұматтар, деректерді жүйелеп реттеу
бөліктердің өзара әрекеттесуінің түріндегі қорытымның көмегімен жүзеге
негізінде құралатын тұтастық асырылады;
ретінде қарастырылады.
саяси ақпараттың қорытымы мен жинақталуының
математикалық әдістері. Саяси үрдістерді
модельдеу мүмкіндіктерін ашу – сапалық мәнін
айқындап көрсететін, зерделеніп отырған
объектілердің кестелік бейнесін құру;
формализациялық. Саяси құбылыстар
мен біртұтас саяси жүйелерді
олардың тіршілік етуінің ұқсас
параметрлеріне сәйкес, ұқсастығын
немесе айырмашылықтарын анықтау
үшін, салыстыру мүмкіндігін
береді, сонымен қатар, ол саяси
өмір беталысын, компоненттері мен
байланыстарының түрлілігін
анықтауға мүмкіндік беретін,
математикалық аппарат қолдану
бойынша оларды сәйкестендіріп,
салыстыруға мүмкіндік береді.
семиотика әдістері (белгілік, яғни белгі жүйе
туралы ғылым), олар саясатты зерделеу кезінде
нәтижелі, тиімді болып табылады, себебі
саясат өзінің көптеген қат-қабат
құбылыстарында белгілік, символикалық жүйені
ұсынады және ол шартты мәні бар әрекеттер мен
пәндерден құралады;
герменевтика әдістері. Олардың мақсаттары
саяси құбылыстардың өмір сүруінің объективті
жағын бекіту, сонымен қатар, саясатта әрекет
ететін субъектілерден айқындалатын мән-мағына
ұғымынан құралады.

Сұрақ 6. Ресейдегі және шет елдеріндегі саясаттың дамуы мен қалыптасуының
негізгі кезеңдері.
1. Шет елдегі саяси ойлар дамуының негізгі кезеңдері
Саясат дамуының негізгі кезеңдері

Ежелгі Шығыстың (Египет, Иран, Қытай, Вавилон ) саяси ойлары. Бұл кезеңге саяси
орныққан пікір, көзқарастардың мифологиялық нысаны тән болып табылады; билік
кереметтілігінің пайда болу көрінісі үстемдік етті;
Ежелгі Рим мен Ежелгі Грекияның саяси ілім. Мемлекет құрылымы сараптамаға (анализ)
салынады, оның нысандары топтастырылады, басқарудың идеалды, яғни мінсіз нысандары
анықталып, айқындалады.
Ортағасырлардағы саяси ілім. Саяси биліктің теологиялық теориясы орнығып,
тұрақтанады.
Өркендеу және Ағарту дәуірі. Саяси көзқарастар теологиядан босатылады, мемлекетті
функцияландыру заңдары, адам құқықтары мен бостандықтары мәселелері сарапталады;
Жаңа заманның саяси ілімдері. Билік идеологиясы қалыптасуы жүзеге асады, билік бөлу
қажеттілігі негізделеді. Құқықтық мемлекетке сипаттама беріледі, буржуазиялық
демократия механизмі, сонымен қатар, тұжырымдамаға сәйкес адамның құқықтары мен
бостандықтары қалыптасады;
XIX ғасырдың бас кезінде ақырындап саяси әлеуметтану да қалыптаса бастайды. 1857
жылы Фрэнсис Ливер алғаш рет Колумбия университетінде саяси ғылымдар кафедрасын
ашқан болатын және оның негізінде 1980 жылы саяси ғылымдар мектебі дүниеге келген
болатын. XIX ғасырдың екінші жартысынан бастап саяси ғылымды АҚШ мемлекетінің
көптеген универститеттерінде, ал 70 жылдарда Еуропа мемлекетінде пән ретінде
оқытыла бастады.

2. Ресейдегі саяси ойлар
Ресейдегі саяси ғылымның дамуы мен қалыптасу ерекшеліктері

Өткен ғасырдың 70 жылдардың аяқ шенінде
саяси ғылымды Ресей универститеттерінде
де оқыта бастады
Қазан революциясы жеңісінен кейін
барлық қоғамдық ғылымдарды
саясиландыру және идеологизациасынан
шығумен байланысты, саяси ғылымды
жеке, дербес ғылым ретінде оқытуды
тоқтатады және мұндай жағдай Ресей
жоғары оқу орындарында 1990 жж.
дейін сақталған.

XIX ғасыр аяқ шеніндегі саяси ғылымның
төрт ағымы

либералдық, яғни ымырашылдық
(Б.Н.Чичерин және П.И.Новгородцев);
консерватизм (В.Соловьев);
радикализм (большевизм мен анархизммен
ұсынылған – В.И.Ленин, М.А.Бакунин,
П.Лавров);
әлеумет-реформизм және меньшевизм
(Ю.Мартов, Г.В.Плеханов).

Сұрақ 7. Саяси өмір
Саяси өмірге ықпал ететін сыртқы қоғаушы
күштер, себепкерлер
Саяси өмір ұғымы саяси
терминологияға Дэвид Лэйнмен
енгізілген болатын, ол өз кезегінде
саясатты болмыстың институционалдық
және мінез-құлық, тәлім аспектілерін
ажырағысыз біртұтастық ретінде
қарастыруға мүмкіндік береді, ол
оның белгілерінен байқалады.

Белгілері

саясат әлеуметтік және саяси табиғи орта элементтері (аймақ, қор және
институттар, ұйымдар, құрылымдық климат) , ол саяси мәселелерді қалыптыстырып,
сяаси қатынастар өзара әрекетінің реттеп, оларды шешу мүмкіндіктері мен шешу
нәтиже, қорытыныдысы және саласы жолдарын таңдауға ықпал етеді.
ретінде, сонымен қатар, саяси
қатынастар субъектілер әрекеті
ретінде де орын ала алады;
қоғамда үстемдік ететін, экономикалық
қатынастар;
Техниканың дамуы (әскери аспект), ақпарат
тарату жылдамдығын ұлғайту;
саяси өмір басқару мен қоғамдық
мүдде әрекеті аясында қызмет етеді,
ал оның ең басты құралы билік,
мәжбүрлеу, беделді ықпал ету болып
табылады және ол мемлекет,
партиялар, одақтар, қозғалыстар мен
өзге де түрлі әлеуметтік институттар
ретінде орын ала алатын ұйымдар
күшін дерліктей жиі пайдаланады;
саяси қатынастарға (табыс немесе түсім,
белгілі бір айналысу кәсіп түрі, білім
дәрежесі) қатысушыларының және олардың
қоғамдағы алатын орнын елестетуінің
объективті жағдайын өзіне сіңірген,
әлеуметтің қоғамдық құрылымының мәртебелік
сипаты;
саясаттың іскерлі, белсенді сипаты этноұлттық қоғам, бірлестіктердің сипаты;
адамдарға осының көмегімен көптеген
өмір жақтарына әсер етуге мүмкіндік
береді, айта кетсек: экономика,
мәдениет, ғылым және мораль;
үлкен бұқара көпшіліктің бірігіп топтасуының
негізгі факторы ретінде орын алатын дін
мәселесі;
идеология – саяси қатынастар аясында
адамдардың мінез-құлқына, тәртібіне, сонымен
қатар, қалауын мен еркіне, саяси әрекетке
деген ұмтылысының қалыптасуына бағыт беретін,
басшылық ету және рухани ұйымдасып, топтасу
құралы;
саяси өмірге әдетте бұқара көпшілік
қатысты: таптар, этникалық және
кәсіби қоғамдар және олардың
белсенділігінен бағыттылық, көркілік
және саяси оқиғалар нәтижелілігі
тәуелді, яғни байланысты болады.
бұқаралық ақпарат құралдары, олардың
жеткізетін және қамтамассыз ететін
мәліметтері;
саяси өмір торабы, түйіншегі –
мемлекет және жеке тұлға арасындағы
әр алуан түрлі өзара байланыс.
белсенді және өмірлік қажеттіліктер,
талаптарға тікелей қатысы мен қоғамдық
дамудың объективті тенденциясының аясында
жүзеге асатын, қоғамдық пікір;
; Қоғамның саяси психологиясы, ол халық
қажырлығы, лидерлердің мінез, сипат
ерекшеліктері және саяси өмірге қатысушы
адамдардың көңіл-күйінен айқындалады.

Сұрақ 8. Саяси мінез-құлық
Саяси қызметтің сараптамасы кезінде саяси мінез-құлық ұғымы оның механизмін,
құрылымын, мақсаттарға қол жеткізу әдіс-тәсілдерін түсініп, ұғынуға көмектеседі,
сонымен қатар, саяси қызметтің әр түрлі көріністерін жеке әрекеттер, элементтер
жүйесімен үйлесуіне мүмкіндік береді

Саяси мінез-құлық байланысты
саяси қатысушылар санаты категория

көшбасшылар – өзінің бедел, ықпалымен саяси қозғалыстарға басшылық етеді, оның
тұтыстығы мен алға қойған мақсаттарына қол жеткізуіне мүмкіндік туғызады;
белсенділер – ізбасарлар мен көшбасшылар арасындағы делдалдар, яғни делдалдық
етушілер, олар қозғалыс қатысушыларын ұйымдастырады, сонымен қатар, көшбасшыларды
туған қиындықтар мен қол жеткізген нәтижелер туралы ақпаратпен қамтамассыз етіп,
бұқара көпшіліктің әдіс-тәсілдері мен стратегиясын үнемі өзгерістер мен
толықтырулар енгізіп отырады;
ізбасарлар, яғни шәкірттер – олардың мінез-құлқы әр түрлі дәрежедегі белсенділік
пен ұыймдарға қатысу әрекетімен сипатталады. Олар өз мүдделерін көшбасшылар
ұсынған мақсаттарға сәйкес деп тауып, осы мақсаттарды нақты түрде ұстанады және
ол өз кезегінде саяси қызметке қатысуға ынталандырып, себепші болады.
көшбасшылар пікірі - өзінің зиятты қыметі арқылы белгілі бір мәседе аясында
зиятты және эмоционалдық шиеленіс шеб тудырады, (мысалы, публицистика арқылы),
оның ұйымдастырушылық көзқарасынан қатысушы беталысына әсер етпей, оны көпшілік
назар объектісі етіп жасайды.

Сұрақ 9. Саяси қызмет
1. Саяси қызмет ерекшеліктері
Ерекше белгілері

Саяси
қызмет
– бұл
жеке
тұлғал
ар мен
топтар
дың
билік
етушіл
ік
функци
яларын

жүзеге
асыру
және
ұйымда
сушылы
қтың
өзара
әрекет
тестіг
і,
яғни
өзара
байлан
ысы
жалпы мәселелерге, саяси тұтастық болу талаптарына күш салу күш салуының
шоғырлануы;
мемлекетті және оның инстетуттарын осы мәселелерді шешуінің ең басты
құралы ретінде қарастыру;
саяси билікті алға қойған мақсатқа қол жеткізудің ең басты құралы
ретінде қолдану;

Саяси қызметтің негізгі жайттары жағдайлары

саяси жатысыну, яғни шеттету – адам қатынастары мен саяси билік
жағдайлары, ол адамның қол үзген жағдайда жеке өмірлік мәселелерін
шешуге бар күшін салу және саяси өмірге қарсы қоюмен сипатталады.
Жатсыну аясында саясатты нақта мәселелерге, адам құндылықтарына,
мүдделеріне қатысы жоқ, саяси билікпен ұштасуында – ұнамсыз, жағымсыз
іс ретіндегі қызмет түрі болып қарастырылады. Мұнда міндеттер, салықтар
жинау жүйесі арқылы мемлекет, билікпен тек мәжбүрлі ұштасу анықталған.
саяси енжарлық – мұнда субъект (индивид, әлеуметтік топ) өз жеке
құндылықтар, мүдделерін жүзеге асырмайтын, керісінше өзге әлеуметтік
топтың саяси ықпалында болатын саяси қызмет түрі. Енжарлық – бұл
саясаттың және қызметтің ерекше өзіндік формасы, мұнда әлеуметтік топ
жеке өзінің емес, керісінше өзіне жат саяси құндылықтарды жүзеге
асырады. Конформизм – бұл саяси жүйенің әлеуметтік топ мүдделерін, өз
өмірлік құндылықтарына сәйкес болмаса да, өзіндік мүдде ретінде
қабылдауындағы саяси енжарлық түрі.

2. Саяси белсенділік
Әлеуметтік топтың немесе индивидтің саяси белсенділік критериилері, яғни
белгілері саяси билік немесе оны пайдаланумен ықпал ету арқылы өз
құндылықтар, мүдделеріне ұмтылу және оны жүзеге асыру мүмкіндігі аясында
қызмет етеді

Саяси белсенділік мазмұны, мәселе ерекшелігіне, сонымен қатар қатысушылар
құрамы мен белгілі бір міндеттердің пайда болуы мен оны шешуге
бағытталуына байланысты өзгереді
Саяси
белсе
нділі
к

Негізгі белгілері
азаматтардың саяси белсенділік пен қатысудың дәстүрлі емес нысаны аясында
әрекет етуге ұмтылысының күшеюі; қатаң ресімделген саяси партиялардың
орнына, ұйымдық құрылымы нақты ресімделмеген саяси қоғалыстарға ерекше
ықылас көрсетіледі;
азаматтар жиыны әдетте, мәселені шешу төңірегінде емес, мәселе аясында
ғана өткізіледі;
Саясатқа қызығушылық тудырған азаматтар саны өсе бастайды, десек те,
партиялар саны азая түседі;
Тәуелсіз саясиландыруға бейімділік танытқан адамдар саны көбейді, яғни
өзінің саясатқа қатысуды олар қандай да бір әрекет етуші күшке, құрылымға
тиесілі етіп байланыстырмай, тәуелсіз әрекет етуге ұмтылады.

Сұрақ 10. Саяси өрлеу
Саяси өрлеу - бұл саяси қатынастардың дамуын толық түрде жетілдіру сатысына
бағыттау, саяси жүйедегі түрлі әлеуметтік құндылықтардың толығымен әсер беру
өсімі

Саяси өрлеу критерийлері, яғни белгілері

саяси қатынастардың дифференциациясының, яғни ажыратымының құрылымдық дәрежесі,
функциялардың әр түрлілігі. Дамудың жоғары дәрежелігі қоғамдағы атқарушы, заң
шығарушы және сот билігі бөлінуінің болуын нақтылап, куәландырады;
саяси қызметтің ынталандыру сипаты: саяси өрлей барысында сыртқы ынталандыру
ішкіге, алдын-ала айтылған ұйғарымнан еліктіруге, адамның ішкі сана-сезімдік
уәжінің саяси беталысының реттеуші мән өсімі, саяси әрекет етуші субъектісінің
бастамашылдығы;
белгілі бір саяси қатынастар жүйе шегі аясындағы, нақты және сыни баға беруші
қабілеті бар арнайы компонент немесе органның болуы. Бұл рольді қоғамдық пікір,
ерікті, азат баспа, үкіметке тәуелсіз зерттеуші ұйымдар атқарады;
білімнің мәнісінің өсуі, саясат аясындағы басқару мен жоспарлаудағы саяси
функцияларды жүзеге асыруды рационалдау; саяси сана-сезімнің мифологиялық елес,
тылсым символика қысымынан біртіндеп босатылуы, саясаттың болмыстың діни
байымдау бағыныштылығынан шығуы.

Сұрақ 11. Саяси қатысу
Саяси қатысу ұғымы алуан түрлі кәсіптік емес саяси қызмет формаларын көрсету
үшін құолданылады, онда мемлекеттік немесе үкіметтік аппараттың
фунцияландырылуына тікелей қатысы байланысы жоқ саяси белсенді адамдар оның
жұмысына ықпал етуге ұмтылады

Саяси қатысудың түрлері

өзге адамдарда және инстетуттардан шығатын сыртқы әсерге жауап беретін,
саясаттағы адамдардың әрекеті;
әр түрлі сайлау, өкілеттік берілумен байланысты саяси науқандарға үздіксіз
қатысу;
саяси ұйымдар,қозғалыстар партиялардағы қызмет;
мемлекеттік органдар аясында саяси міндеттерді орындау, жұртшылыққа оның
функцияларын жүзеге асыруға көмегін тигізу, саяси институттар қызметін бақылауды
жүзеге асыруға жұртшылықты назарын аударып, қатыстыру;
саяси жиындарға қатысу, саяси ақпаратты беру және меңгеру, саяси пікірталастарға
қатысу;
тікелей әрекет – митинг, шеру, ереуіл, аштық, бой ұсынбау, бағынбау науқаны
немесе байкот сияқты саяси қызмет формалары арқылы саяси инстетуттардың өзгеруі
және функцияландырылуына тікелей ықпал ету;
үндеу және хаттар, сонымен қатар, саяси көшбасшылар, мемлекеттік және саяси
ұйымдар мен қозғалыстар өкілдерімен кездесу арқылы саяси ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.