Тұрғындарды сапалы ауыз сумен қамтамасыз ету

Жоспар
Кіріспе

1 Қазақстан жер аумағы
2 Тұрғындарды сапалы ауыз сумен қамтамасыз ету

Ерте заманнан бері тұрмыс қажеттігіне жер үсті суларымен қоса, арнайы ұңғылар орнату арқылы, жерасты сулары да пайдаланылады. Біздің еліміздө де, шет елдерде де мыңдаған қалалар мен елді мекендердің тұрғындары жер асты сулары арқылы қамтамасыз етіледі. Дүние жүзінің шөл және шөлейтті жерлері (Үндістан, Пәкістан, АҚШ, Австралия, Қазақстан) жерасты суларын пайдалану нәтижесінде, сусыз далалар құнарлы өлкеге айналып, бау-бақша өскен, мал шаруашылығы дамыған өңірге айналған. Сапасы және тазалығы жағынан бұл сулардың теңдесі жоқ, жердің өзі суды тазалап беретін сенімді табиғи сүзгі болып табылады.
Қазақстан жер аумағы жағынан үлкен мемлекет, бірақ сол жердің көпшілігі құрғақ шөлейт жерлер. Дегенмен, оның бір ерекшелігі жерасты суларына бай. Республика аймағында түрлі мақсаттарға сай ашылып, зарттелінген 633 жер асты су қоры бар, олардың пайдалану қуаты тәулігіне 43384 мың текше метр. Бүл Ертістің Обь-өзеніне құяр сағасындағы су көлемімен пара-пар.

Пән: Экология, Қоршаған ортаны қорғау
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

СУ – ТІРШІЛІК КӨЗІ
Ерте заманнан бері тұрмыс қажеттігіне жер үсті суларымен қоса, арнайы
ұңғылар орнату   арқылы,   жерасты сулары да пайдаланылады. Біздің
еліміздө де, шет елдерде де мыңдаған қалалар мен елді мекендердің
тұрғындары жер асты сулары арқылы қамтамасыз етіледі. Дүние жүзінің шөл
және шөлейтті жерлері (Үндістан, Пәкістан, АҚШ, Австралия, Қазақстан)
жерасты суларын пайдалану нәтижесінде, сусыз далалар құнарлы өлкеге
айналып, бау-бақша өскен, мал шаруашылығы дамыған өңірге айналған. Сапасы
және тазалығы жағынан бұл сулардың теңдесі жоқ, жердің өзі суды тазалап
беретін сенімді табиғи сүзгі болып табылады.
Қазақстан жер аумағы жағынан үлкен мемлекет, бірақ сол жердің көпшілігі
құрғақ шөлейт жерлер. Дегенмен, оның бір ерекшелігі жерасты суларына бай.
Республика аймағында түрлі мақсаттарға    сай ашылып, зарттелінген 633 жер
асты су қоры бар, олардың пайдалану қуаты тәулігіне 43384 мың текше
метр. Бүл Ертістің Обь-өзеніне құяр сағасындағы су көлемімен пара-пар.
Осындай табиғи байлықтың иесі болган еліміздің алдында, оны үлкен
жауапкершілікпен тиімді пайдалану мақсаты тұр. Өйткені, республиканың
Солтүстік, Батыс және Орталық аймақтарында су жетіспеушілігі бар. Сөйте
тұрса да, зерттеліп, дайындалған   жерасты      су қорларын халық
шаруашылығының      қажетіне игеру өте төменгі деңгейде болып
келсе,     кейінгі жылдарда тіпті тоқтап қалып отыр. Ауыз су және
шаруашылық мұқтаждығы үшін зерітеліп пайданалған көптеген жерасты су
көздері 10-15% жылдар бойы игерілмей келеді, кей жерлерде мұндай кешеуілдеу
уақыты су көзінің   жалпы пайдалану мерзімінө (25-30 жыл) таяп қалып отыр.
Бұл деген жерасты суларының қорын пайдаланбай жатып оны пайдалану құқын
қайта қарап, бекіту керек деген сөз.
Республикамызда тау-кен өндірістері мен шикі зат өңдеу саласының дамуына
байланысты қоршаған табиғи ортаға зиянды салмақ өсе түсуде, оның ішінде
жерасты суларының сапасына нақтылы қауіп төне бастады. Ақтөбе - Алға,
Павлодар - Екібастұз, Қарағанды - Теміртау, Жамбыл - Қаратау, Өскемен -
Лениногор - Зыряновск сияқты үлкен аймақтық - өндірістік кешендердің
маңында табиғатқа зиянды ошақтар орын тепті. Республикамызда 710-ға жуық
қатерлі ошақтар барлығы анықталса, олардың басым көпшілігі Қарағанды және
Шығыс Қазақстан облыстарында орналасқан. 70 елді мекендердің су
мұқтаждығына пайдаланылатын 113 жерасты су көзінің, 41 су қабылдағышының
тазалылығына қауіп, төнгендігі байқалуда.
Қазіргі уақытта зерттелген жерасты су кендерінің маңайында зиянды
қалдықтармен ластану қаупі болса да, тұтынушыға жеткен судың сапасы
мемлекеттік стандарттағы “Ауыз су” талаптарына сәйкестігін жоғалтқан жоқ,
бірақ, ластандыру процесі жалғаса берсе бұл сулардың сапасы төмендеп,
шектелу нормативтерінен асып кетіп, осы себептен, пайдалану шебінен шығып
қалулары мүмкін.
Тұрғындарды   сапалы   ауыз   сумен қамтамасыз ету үшін, су көздерінің
тазалығьш сақтау мақсатында суды қорғауға бағытталған төмендегідей
техникалық және санитарлық шараларды іске асыру қажет:

• су пайдалану жүйелерінің маңызын және сенімділігін арттыру;

• су тазартқыш станцияларында су өңдеу технологиясын жақсарту;

• суды жер астынан көтеру, тасып жеткізу жене пайдаланудан кейінгі
ағызуды дамыту;

• су пайдаланудағы нормативтік-зияндылық базасын дамыту, ауыз суды
(тұщы су) ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.