Туристік кәсіпорындардың маркетингтік жарнама негіздері
I. «Мади Тур» ЖШС.нің маркетингтік қызметімен экономикалық құндылық анализі.
1.1 «Мади Тур» ЖШС. не жалпы сипаттама.
1.2 «Мади Тур» ЖШС.н басқаруды ұйымдастыру құрылымы.
1.3 «Мади Тур» ЖШС.нің жарнама қызметінің негізгі бағыттары.
1.4 Қазақстандағы туристік фирмалардың жарнамалық қызметтерін жақсарту барысындағы ұсыныстар.
Қорытынды
1.1 «Мади Тур» ЖШС. не жалпы сипаттама.
1.2 «Мади Тур» ЖШС.н басқаруды ұйымдастыру құрылымы.
1.3 «Мади Тур» ЖШС.нің жарнама қызметінің негізгі бағыттары.
1.4 Қазақстандағы туристік фирмалардың жарнамалық қызметтерін жақсарту барысындағы ұсыныстар.
Қорытынды
Саяхаттық фирмаларда жарнама маркетигтік стратегияларды таратуда маңызды роль атқарады. Саяхатты жарнамасыз елестету мүмкін емес. Ол қоғамда мәдениетті және психологиялық жағдайға әсер етуді көрсетеді. Саяхат индустриясында жарнама болашаққа деген сенімділік пен тұрақтылықты, қызметкерлердің еңбек ақысын, қаржысынының өсуін көбейтеді.
Біздің көз алдымызда саяхаттың таралу үрдісі өтуде. Бұған біртіндеп Қазақстан да тартылуда. Саяхат біздің еліміздің саясаттық, әлеуметтік, экономикалық, экологиялық және мәдениеттік қайта құбылуына әсер ететін негізгі факторлардың бірі.
Қазақстандағы саяхаттың өсуі біраз міндеттермен обьективті түрде байланысты: бұлар, біріншіден, ұлттық байлықтың өсуінің негізгі факторы және ұлттың өмір сүруінің жақсаруы, екіншіден, тұрғындардың жұмыссыз болмауын қамтамасыз ететін фактор, жұмыс күшін ұсынатын қабат, үшіншіден, халық тұтынуына қажет тауар өндірісі, ауыл шаруашылығы, сауда, құрылыс, байланыс, көлік сияқты экономика салаларының дамуының қуатты стимулы.
Біздің көз алдымызда саяхаттың таралу үрдісі өтуде. Бұған біртіндеп Қазақстан да тартылуда. Саяхат біздің еліміздің саясаттық, әлеуметтік, экономикалық, экологиялық және мәдениеттік қайта құбылуына әсер ететін негізгі факторлардың бірі.
Қазақстандағы саяхаттың өсуі біраз міндеттермен обьективті түрде байланысты: бұлар, біріншіден, ұлттық байлықтың өсуінің негізгі факторы және ұлттың өмір сүруінің жақсаруы, екіншіден, тұрғындардың жұмыссыз болмауын қамтамасыз ететін фактор, жұмыс күшін ұсынатын қабат, үшіншіден, халық тұтынуына қажет тауар өндірісі, ауыл шаруашылығы, сауда, құрылыс, байланыс, көлік сияқты экономика салаларының дамуының қуатты стимулы.
1. Сборник законодательных актов. Туристская деятельность: Алматы «Юрист», 2002г.-45с.
2. Ердавлетов С.Р. География туризма Казахстана.-Алматы: Галым, 1992г.-192с.
3. Процветающий туризм при слабой экономике // Известия.-Алматы:-1996г.-27 января -13с.
4. Кузина Марина. Зарабатывающий на туризме не скупится на рекламу // Тур.-Алматы:-1998г.-№6 -20 марта -2с.
5. Сапрунова В.Б. Туризм: Эволюция, структура,маркетинг –М: «Ось-89», 1997г. -160с.
6. Дурович А.П. Реклама в туризме. Учеб.пособ.Минск: «БГЭУ», 2000г. -192с.
7. Назарбаев Н.А. Стратегия становления и развития Казахстана как суверенного государства. – Алматы, 1997г. -16с.
8. Экономика современного туризма: рыночное регулирование, основы управления и маркетинг, бухгалтерский учет и налогообложение // сост.Карпова Г.А.,Воронцова М.Т., Нотраов М.В. и др.-Москва-Санкт-Петербург: «Герда»,1998г.-412с.
9. Вуколов В.Н. роль туризма в экономике и социальной сфере современного Казахстана // Казахстанское общество сегодня: социально-институциональные сдвиги и экономическое развитие. Алматы Университет «Туран», 1998г.-252с.
10.Индустрия и ее развитие в современных условиях // Тур.-Алматы.-1998г. -2с.
11. Эпидемия туризма // Вояж.-Алматы.-1998-№1-48с.
12. Биржаков М.Б. Введение в туризм.-СПБ:Издательский торговый Дом «Герда»,1999-192с.
13. Гуляев В.Г. организация туристической деятельности. Учебное пособие.-М: Нолидж -1996 -312с.
14. Алимбаева М.Н. «Развитие рекламного бизнеса в Казахстане». Тезисы докладов международно научно-практической конференции, посвященной 10-летию независомости Казахстана.Алматы, АГУ им.Абая,-2001г. 144с.
15. Мусин К.Н. Международный туризм: Современные тенденции развития в мире и Казахстане: Афтореф.дис.кан.Алматы,1998г.-142с.
16. Квартальнов В.А., Романов А.А. Международный туризм: политика и развития: учебн.пособие.-М;Советский спорт, 1998-142с.
17. Отдых для скупердяев // Вояж-Алматы:-1997-№3-54с.
18. В гости к пингвинам // Вояж –Алматы-1998-1-48с.
19.Экономика туризма: Материалы семинара по менеджменту туризма курсов повышения квалификации преподователей по программе ТАСIS ED / 062 // сост.Борисова Ю.Н.,Гаранин Н.И.,Забаев Ю.В.,Сеселкин А.И. М: РМАТ, 1996-85с.
20. Зорин И.В.,Квартальнов В.А. Толковый словарь туристских терминов: Туризм.Туристская индустрия.Туристски бизнес.М:Афины, 1994-407с.
21. Ердавлетов С.Р.Проблемы территориальной организации и комплексного развития туризма РК.доктор диссертация на соискание ученой степени доктора геогр.наук.-Санкт-Петербург.1993-227с.
22. Фоше Жан.Прогноз 2000года // Турист.1998-№9-10с.
23. Индустрия туризма // «экономика и жизнь».-Москва,1995-№31-7с.
24. Менеджмент туризма: Учебник для студентов, обучающихся по направлению 521500 «Менеджмент» // Под.ред.В.А.Квартальнова-М; РМАТ, 1996-230с.
25. Вукопов В.Н. Управление туризмом: введение в специальность.Алматы: Университет «Туран», 1995-70с.
26. Гуляев В.Г. новые информационные технологии в туризме – М: «издательство ПРИОР». 1998-144с.
27. Ускер Дж.Р. Введение в гостеприимство: Учебник /Пер. С анг.-М: ЮНИТИ, 1999-44-63с.
28. Основы менеджмента туризма: Учеб.пособие // под.Ред.В.А.Квартальнова. М: РМАТ, 1996-54с.
29.Маркетинг в туризме:Материалы семинара по менеджменту туризма курсов повышения квалификации преподователей по программе ТАСIS ED / 062 // сост.Борисова Ю.Н.,Гаранин Н.И.,Забаев Ю.В.,Сеселкин А.И. М: РМАТ, 1996-67с.
30. Сборник, посвященной 60-летию профессора С.Р.Ердавлетова, роль туризма в устойчивом развитии Республики Казахстан,-Алматы, 2001-105с.
31. Ердавлетов С.Р. «География туризма».-Алматы: «Атамура», 2000-336с.
32. Накатков Ю.С. «История туризма Казахстана» Алматы, 2001-196с.
33. Суон Рани.Потенциал туризма и перспективы его развития в условиях формирования рыночной экономики Королевства Камбоджи. Канд.диссертация на соискание ученой степени кандидата экономических наук.Алматы,2000-158с.
34. Уалиев У., Суон Рани, Маркетинг как средство Государственного регулирование туризма.( на приеме Камбоджи).// Научно-практический журнал «Транзитная экономика». Алматы – 1999-№4с111-114.
35. РГП «институт экономических исследований» Схема развития и размещения производительных сил РК на период до 2015 года.(предварительный вариант).
36. Гуляев В.Г. «Организация туристской деятельности». Учеб.Пос.Москва,-1996г.
37. Известия МОН РК, НАН РК, серия общественных наук,2000г.№3 «исследования молодых ученых»., Дуйсен Г.М. «Эколого-экономические аспекты исследования туризма и окружающей среды», -2000-№3.
38. Сборнтк трудов Молодых Ученых, «Рыно:проблемы, становление и развития». Дуйсен Г.М. «Туризм как фактор профилактики здоровья и сохранения трудового потенциала». Алматы-1999г.
39. Стратегия развития Казахстана и реформирование национальных производственных сил. Романов А.С., Шеденов И.У., «Проблемы и перспективы развития рекламного бизнеса в Казахстане».
40. Сборнтк решений правительства РК, материалов и нормативно-правовых актов по развитию туристской отрасли, Астана-2001г.
41. Сборник нормативных правовых актов по развитию индустрии туризма. Астана -2001г.
42. Материалы Республиканского семинара – совещания по вопросам развития туризма. Астана, сентябрь 2000г.
43. Закон о туристской деятельности в РК. Астана -2001г.
44. Ердавлетов С.Р.,Мусин К. Шабельников С. «проблемы и перспективы Казахстанского туризма». // Финансы Казахстана, Алматы -1997г. № 12 78-82с.
45. Маринин М. «отрасль государственной важности туризм ка часть экономической политики страны». // Экономика и жизнь, -1996г. №50
46. Михайлов В.Ф. Боровое.алматы -1987г.
47. Шуров А., Кантарбаев Ж. «Рынок туристских услуг в Казахстане» // Аль Пари.-1997г.-№ 2 59-61с.
48. Ф.Котлер. «Маркетинг менеджмент»- СПБ: Питер ком,-1999г. 896с.
49. маркетинг под ред.Н.Д.Эриашвили.-М:Юнити –Дана, 2000г.623с.
50. Академия рынка: «Маркетинг»: - М;1993г.
51.Сейтжан Сатыбалдыұлы.-«Маркетинг-нарықтану»-Алматы. «Білім»-1999г.-288с.
52.Дурович А.П., Копанев А.С. «Маркетинг в туризм». учеб.пособ. под. ред. З.М. Горбылевой. Минск 1998г.
53. Необходимо превратить туризм в доходную отрасль.,// Панорама- 1994г. Ноябрь №44-45с.
54. Чтобы стать доходно отраслью экономики, туристский бизнес Казахстана нуждается в реорганизации и поддержке со стороны Государства. // Панорама -1998г. – 1 мая, №7-9с.
55. Ветийнев А., Некоторые особенности маркетинга санаторно-курортных учреждений. // Маркетинг -1996г. - №6-64-68с.
56. Кочанова В.С. «Современная ориентация произвоства туристских услуг на удовлетворение интересов потребителей: тезисы докладов Всесоюзной конференции». 7-8 декабрь 1998г. М;-1990г.
57. Исмаев Д.К. Основы стратегии в планировании маркетинга в иностранном туризме. – М: ЖШС « Лук», - 1994г. -222с.
2. Ердавлетов С.Р. География туризма Казахстана.-Алматы: Галым, 1992г.-192с.
3. Процветающий туризм при слабой экономике // Известия.-Алматы:-1996г.-27 января -13с.
4. Кузина Марина. Зарабатывающий на туризме не скупится на рекламу // Тур.-Алматы:-1998г.-№6 -20 марта -2с.
5. Сапрунова В.Б. Туризм: Эволюция, структура,маркетинг –М: «Ось-89», 1997г. -160с.
6. Дурович А.П. Реклама в туризме. Учеб.пособ.Минск: «БГЭУ», 2000г. -192с.
7. Назарбаев Н.А. Стратегия становления и развития Казахстана как суверенного государства. – Алматы, 1997г. -16с.
8. Экономика современного туризма: рыночное регулирование, основы управления и маркетинг, бухгалтерский учет и налогообложение // сост.Карпова Г.А.,Воронцова М.Т., Нотраов М.В. и др.-Москва-Санкт-Петербург: «Герда»,1998г.-412с.
9. Вуколов В.Н. роль туризма в экономике и социальной сфере современного Казахстана // Казахстанское общество сегодня: социально-институциональные сдвиги и экономическое развитие. Алматы Университет «Туран», 1998г.-252с.
10.Индустрия и ее развитие в современных условиях // Тур.-Алматы.-1998г. -2с.
11. Эпидемия туризма // Вояж.-Алматы.-1998-№1-48с.
12. Биржаков М.Б. Введение в туризм.-СПБ:Издательский торговый Дом «Герда»,1999-192с.
13. Гуляев В.Г. организация туристической деятельности. Учебное пособие.-М: Нолидж -1996 -312с.
14. Алимбаева М.Н. «Развитие рекламного бизнеса в Казахстане». Тезисы докладов международно научно-практической конференции, посвященной 10-летию независомости Казахстана.Алматы, АГУ им.Абая,-2001г. 144с.
15. Мусин К.Н. Международный туризм: Современные тенденции развития в мире и Казахстане: Афтореф.дис.кан.Алматы,1998г.-142с.
16. Квартальнов В.А., Романов А.А. Международный туризм: политика и развития: учебн.пособие.-М;Советский спорт, 1998-142с.
17. Отдых для скупердяев // Вояж-Алматы:-1997-№3-54с.
18. В гости к пингвинам // Вояж –Алматы-1998-1-48с.
19.Экономика туризма: Материалы семинара по менеджменту туризма курсов повышения квалификации преподователей по программе ТАСIS ED / 062 // сост.Борисова Ю.Н.,Гаранин Н.И.,Забаев Ю.В.,Сеселкин А.И. М: РМАТ, 1996-85с.
20. Зорин И.В.,Квартальнов В.А. Толковый словарь туристских терминов: Туризм.Туристская индустрия.Туристски бизнес.М:Афины, 1994-407с.
21. Ердавлетов С.Р.Проблемы территориальной организации и комплексного развития туризма РК.доктор диссертация на соискание ученой степени доктора геогр.наук.-Санкт-Петербург.1993-227с.
22. Фоше Жан.Прогноз 2000года // Турист.1998-№9-10с.
23. Индустрия туризма // «экономика и жизнь».-Москва,1995-№31-7с.
24. Менеджмент туризма: Учебник для студентов, обучающихся по направлению 521500 «Менеджмент» // Под.ред.В.А.Квартальнова-М; РМАТ, 1996-230с.
25. Вукопов В.Н. Управление туризмом: введение в специальность.Алматы: Университет «Туран», 1995-70с.
26. Гуляев В.Г. новые информационные технологии в туризме – М: «издательство ПРИОР». 1998-144с.
27. Ускер Дж.Р. Введение в гостеприимство: Учебник /Пер. С анг.-М: ЮНИТИ, 1999-44-63с.
28. Основы менеджмента туризма: Учеб.пособие // под.Ред.В.А.Квартальнова. М: РМАТ, 1996-54с.
29.Маркетинг в туризме:Материалы семинара по менеджменту туризма курсов повышения квалификации преподователей по программе ТАСIS ED / 062 // сост.Борисова Ю.Н.,Гаранин Н.И.,Забаев Ю.В.,Сеселкин А.И. М: РМАТ, 1996-67с.
30. Сборник, посвященной 60-летию профессора С.Р.Ердавлетова, роль туризма в устойчивом развитии Республики Казахстан,-Алматы, 2001-105с.
31. Ердавлетов С.Р. «География туризма».-Алматы: «Атамура», 2000-336с.
32. Накатков Ю.С. «История туризма Казахстана» Алматы, 2001-196с.
33. Суон Рани.Потенциал туризма и перспективы его развития в условиях формирования рыночной экономики Королевства Камбоджи. Канд.диссертация на соискание ученой степени кандидата экономических наук.Алматы,2000-158с.
34. Уалиев У., Суон Рани, Маркетинг как средство Государственного регулирование туризма.( на приеме Камбоджи).// Научно-практический журнал «Транзитная экономика». Алматы – 1999-№4с111-114.
35. РГП «институт экономических исследований» Схема развития и размещения производительных сил РК на период до 2015 года.(предварительный вариант).
36. Гуляев В.Г. «Организация туристской деятельности». Учеб.Пос.Москва,-1996г.
37. Известия МОН РК, НАН РК, серия общественных наук,2000г.№3 «исследования молодых ученых»., Дуйсен Г.М. «Эколого-экономические аспекты исследования туризма и окружающей среды», -2000-№3.
38. Сборнтк трудов Молодых Ученых, «Рыно:проблемы, становление и развития». Дуйсен Г.М. «Туризм как фактор профилактики здоровья и сохранения трудового потенциала». Алматы-1999г.
39. Стратегия развития Казахстана и реформирование национальных производственных сил. Романов А.С., Шеденов И.У., «Проблемы и перспективы развития рекламного бизнеса в Казахстане».
40. Сборнтк решений правительства РК, материалов и нормативно-правовых актов по развитию туристской отрасли, Астана-2001г.
41. Сборник нормативных правовых актов по развитию индустрии туризма. Астана -2001г.
42. Материалы Республиканского семинара – совещания по вопросам развития туризма. Астана, сентябрь 2000г.
43. Закон о туристской деятельности в РК. Астана -2001г.
44. Ердавлетов С.Р.,Мусин К. Шабельников С. «проблемы и перспективы Казахстанского туризма». // Финансы Казахстана, Алматы -1997г. № 12 78-82с.
45. Маринин М. «отрасль государственной важности туризм ка часть экономической политики страны». // Экономика и жизнь, -1996г. №50
46. Михайлов В.Ф. Боровое.алматы -1987г.
47. Шуров А., Кантарбаев Ж. «Рынок туристских услуг в Казахстане» // Аль Пари.-1997г.-№ 2 59-61с.
48. Ф.Котлер. «Маркетинг менеджмент»- СПБ: Питер ком,-1999г. 896с.
49. маркетинг под ред.Н.Д.Эриашвили.-М:Юнити –Дана, 2000г.623с.
50. Академия рынка: «Маркетинг»: - М;1993г.
51.Сейтжан Сатыбалдыұлы.-«Маркетинг-нарықтану»-Алматы. «Білім»-1999г.-288с.
52.Дурович А.П., Копанев А.С. «Маркетинг в туризм». учеб.пособ. под. ред. З.М. Горбылевой. Минск 1998г.
53. Необходимо превратить туризм в доходную отрасль.,// Панорама- 1994г. Ноябрь №44-45с.
54. Чтобы стать доходно отраслью экономики, туристский бизнес Казахстана нуждается в реорганизации и поддержке со стороны Государства. // Панорама -1998г. – 1 мая, №7-9с.
55. Ветийнев А., Некоторые особенности маркетинга санаторно-курортных учреждений. // Маркетинг -1996г. - №6-64-68с.
56. Кочанова В.С. «Современная ориентация произвоства туристских услуг на удовлетворение интересов потребителей: тезисы докладов Всесоюзной конференции». 7-8 декабрь 1998г. М;-1990г.
57. Исмаев Д.К. Основы стратегии в планировании маркетинга в иностранном туризме. – М: ЖШС « Лук», - 1994г. -222с.
Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым Министрлігі
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС
Туристік кәсіпорындардың маркетингтік жарнама негіздері
Алматы
Жоспар;
I. Мади Тур ЖШС-нің маркетингтік қызметімен экономикалық құндылық
анализі.
1.1 Мади Тур ЖШС- не жалпы сипаттама.
1.2 Мади Тур ЖШС-н басқаруды ұйымдастыру құрылымы.
1.3 Мади Тур ЖШС-нің жарнама қызметінің негізгі бағыттары.
1.4 Қазақстандағы туристік фирмалардың жарнамалық қызметтерін жақсарту
барысындағы ұсыныстар.
Қорытынды
Кіріспе
Зерттеу тақырыбының актуальдығы. Саяхаттық фирмаларда жарнама маркетигтік
стратегияларды таратуда маңызды роль атқарады. Саяхатты жарнамасыз елестету
мүмкін емес. Ол қоғамда мәдениетті және психологиялық жағдайға әсер етуді
көрсетеді. Саяхат индустриясында жарнама болашаққа деген сенімділік пен
тұрақтылықты, қызметкерлердің еңбек ақысын, қаржысынының өсуін
көбейтеді.
Біздің көз алдымызда саяхаттың таралу үрдісі өтуде. Бұған біртіндеп
Қазақстан да тартылуда. Саяхат біздің еліміздің саясаттық, әлеуметтік,
экономикалық, экологиялық және мәдениеттік қайта құбылуына әсер ететін
негізгі факторлардың бірі.
Қазақстандағы саяхаттың өсуі біраз міндеттермен обьективті
түрде байланысты: бұлар, біріншіден, ұлттық байлықтың өсуінің негізгі
факторы және ұлттың өмір сүруінің жақсаруы, екіншіден, тұрғындардың
жұмыссыз болмауын қамтамасыз ететін фактор, жұмыс күшін ұсынатын қабат,
үшіншіден, халық тұтынуына қажет тауар өндірісі, ауыл шаруашылығы, сауда,
құрылыс, байланыс, көлік сияқты экономика салаларының дамуының қуатты
стимулы.
Мемлекет басқаруына байланысты саяхат Қазақстан үшін әлемдік сауда
орталығына ашылған терезе болар еді. Саяхат қоғамның дамуына қажетті
әлеуметтік-экономикалық сфера ретінде оны жақсылап ұйымдастырып және
басқарса қоғамның дамуындағы экономикалық байланыстар, сауда механизмдері
мен мақсаттары әлеуметтік бағытын өзінде жақсы сіңіре алады. Сонымен қатар
саяхаттың әлеуметтік және саудалық аспектілері оның таралуына салыстырмалы
түрде мақсаты мен қаражаты болып табылуы керек. Әлеуметтік бағытталған
тұрғыда осы екі сатыны дұрыс пайдалана білу керек: адам көзқарасына қызмет
ету және макроэкономикалық табыстар алу.
Қазіргі кезде Қазақстан туризмі талап етілетін халықаралық
стандарттардан кейін қалуда. Қазақстан туризмінің сауда жүйесі тиімді жұмыс
істемейді. Бұл келесі салдармен түсіндіріледі:
- әлеуметтік экономикалық және саяхаттық инфрақұрылымның әлсіздігі,
- шет елдік инвестициялар ағындарының көбеюіне жағдай жасалмауы,
- мамандардың жетіспеуі, мемлекеттік реттеу мен басқару жүйесінің
тиімсіздігі,
- туризм индустриясында мемлекеттің қазіргі бақталастықта туризмнің
құқықтық, ұйымдастырушылық, инновациялық және экономикалық негіздерінің
жетілмеуі.
Осы проблемалардың көптеген бөлімдері ғылыми-теориялықпен қатар
тәжірибелік шешімдерді талап етеді. Көрсетілген салалар мемлекеттің
туристік зерттелетін проблемалардың қиындықтары мен көптеген аспектілері
ғылыми қайта қарауды талап етеді. Сонымен қатар қазіргі уақытта саяхат
потенциал жүйелерін зерттеу және оның ҚР-нің сауда экономикасында шартты
қалыптасып өркендеуіне өте маңызды есептердің бірі болып табылады.
Жұмыстың көкейтестілігі.
Қазақстанда жарнама туралы ғылымның тарихы тым алысқа кетпейді.
Диплом жұмысында ең алдымен, жарнама дегеннің пайда болуы, функциялары,
тарихы турасында және Қазақстан Республикасындағы туристік саяхат пен
нарық экономикасындағы туристік жарнама жөнінде жазып шығуды жоспарладым.
Ол үшін осы бітіру жұмысымның тақырыбы белгіленгеннен бері біршама
әдебиеттер мен оқу құралдарын қарастырдым. Сол еңбектерде жарнаманың ең
алғашқы пайда болуы, оның қалыптасуы мен даму кезеңдері, түрлері мен
типтері т.б. өзін айқындайтын ерекшеліктері жан-жақты және толымды
жазылған. Осы орайда айтыла кететін жағдай - әдебиеттердің көбі орыс тілді
екендігі. Оның үстіне солардың өзі шетел басылымдарынан аударылған
жұмыстар. Ендеше, Қазақстанда, жарнама туралы ғылыми зерттеу жұмыстары
қазақ тілді зерттеушілердің тарапынан айтарлықтай дәрежеде қолға
алынбағанын білдіреді. Сондықтан, оқылған әдебиеттерді және тыңдалған
дәріс мәліметтерін саралай отырып, Қазақстандағы нарықтық экономика мен
жарнама бір уақытта пайда болды деп тұжырым жасадым.
Еліміз егемендік алғаннан бастап, нарықтық қатынастарға жол ашылды.
Әрине, алғашқы кезде сол қатынастардың өзі жүйелі түрде жүрмегенін айтпасқа
тағы болмайды. Сұранысқа орай тауар өндіру саясаты қандай да бір елдің
экономикасын дамытудың түп қазығы дейтін болсақ, біздің Қазақстанда
сұранысты қанағаттандыру өндірістік жолмен емес, алып-сатарлық, сауда-
саттық жұмыстары арқылы жүзеге асты. Сол себептен де, біз зерттегелі
отырған жарнамалар, ең алдымен, саудагерлікке қызмет жасады. Жарнамалар
сауда мекемелері мен базарларда ең алдымен пайда болды. Ал, олардан бұрын
жарнама, егер осылай атауға болатын болса, шығарылған өнімнің
хаттамаларында жазылатын-ды. Мысалы: ұсақ түйірлі үнді байхы шайы,
рафинатталған қант деген сияқты жазуларды жарнама деп айтпасақ та, сол
жарнаманың негізі деуге болады. Демек, Қазақстанда жарнама осыдан он жылдан
аса уақыт бұрын, белгілі бір мақсатпен, арнайы ұйымдастырылатын жұмыс
ретінде пайда болды. Сонан соң ол осы бүгінге дейін уақыт аралығында өз
жұмысын жан-жақты жетілдірген сала болып қалыптасты деуге болады.
Жұмыстың мақсаты – нарық экономикасындағы туристік жарнаманың
әлеуметтік қызметін анықтап, оны жақсартудың нақтылы жолдарын көрсетіп,
бірқатар ұсыныстар жасау. Бұл үшін бірсыпыра міндеттерді орындау қажет.
Атап айтқанда:
- жарнама ұғымын түсіндіріп, жарнаманың жалпыға ортақ анықтамасын
беру;
- нарық экономикасындағы туристік жарнаманың қызметін сипаттап, оның
өзекті мәселелерін шешу жолдарын іздестіру т.б.
Жұмыс негізгі екі тараудан тұрады. Бірінші тарауда: жарнаманың
пайда болуы, қалыптасуы және танымдық сипаттары деп аталады. Бұл тарауда
жалпы жарнаманың әлемдік масштабтағы тарихы айтылады. Ұсынылған
әдебиеттерді қарай келе мен жарнаманың тарихы үлкен екенін, бастауы әріде
жатқанын оқып білдім. Осы білгенімді өз жұмысымда пайдалануды артық деп
санамаймын. Себебі, Қазақстандағы жарнаманың пайда болуы кеше ғана болса
да, ол өздігінен туындады дей алмаймыз. Оның бүгінгі болмысы, танымдық
сипаттары яғни ықпалдылық ерекшеліктері дүниежүзілік тәжірибеден
үйренудің нәтижесіндегі жетістік екенін ешкім жоққа шығара алмайды.
Осыдан барып бірінші тарауда жарнаманың анықтамасы, тарихы, қалыптасу
кезеңдері, қысқаша болса да, айтылады.
Онан соң қазақстанық жарнаманың пайда болу себептерін нақты
мысалдармен талдап айту мақсаты алға қойылады.
Жұмыстың екінші тарауында нарық туризміндегі жарнаманың ерекшеліктері,
сонымен қатар Қазақстан Республикасындағы туризм саясаты, экономикалық
қызметі және қазіргі жағдайы кең көлемде қамтылады.
Ал соңғы, қорытынды бөлімде диплом жұмысын жазу кезіндегі жаңалық
ретінде, танымдық мәліметтер алып, соның нәтижесінде қандай тұжырымдарға
келгенімді баяндаймын. Мысалы, жарнаманың даму кезеңдерін сегізге бөлдім.
Осы сияқты орысша оқу құралдарында жазылған жарнаманың анықтамасын,
түрлерін, классификациясын, мақсатын баяндаған қағидаларды аударып,
бітіру жұмысына пайдаландым. Сөйтіп, бұл орада да өз түйгендерімді
қорытындыладым.
Жарнама - өмірдің аса маңызды саласы. Сонымен қатар ол өмір саласының
бәріне қатысты. Жарнама ақпарат береді, үйретеді, жарнамаға қарап адам
қалай сөйлеуді үйренеді. Жарнама - сауда құралы. Жарнама - пайда көзі.
Жарнама - қазақтың табиғи - тілдік ортасын кеңейтіп, нығайтатын,
байытатын бұқаралық ақпарат арнасы. Олай болса жарнама тілі - арнайы
зерттеуді қажет ететін өзекті мәселе.
Туристік кәсіпорындардың маркетингтік жарнама негіздері деген
тақырып бойынша диплом жұмысын жазып шыққанда, ең алдымен бүгінгі
нарықтық қатынастар кезіндегі жарнаманың маңызы зор екені менің ойыма
берік ұялады. Әсіресе, жарнаманың сонау ерте заманнан бері сауда - саттық
жұмыстарымен бірге жасасып, күні бүгінге жеткені және оның әр кезеңде
замана ерекшеліктеріне қарай түрленіп, өзгеріп, дамып келгені және ең
қызығы сол жарнама озық техникалық құралдарды пайдаланылатынына назар
аудартады.
I. Жарнаманың теориялық негіздері Мади Тур ЖШС маркетингтік
қызметімен экономикалық құндылық анализі.
1.1 Мади Тур ЖШС жалпы сипаттамасы.
Қазіргі кезде Қазақстан нарығында бәсекелестік жағдайында лицензиясы
бар 576 фирма жұмыс істейді.
Қазақстан Республикасындағы туризмнің негізгі мақсаттары:
- республиканың туристік айналымын арттыру;
- табиғи және мәдени–тарихи қорларды сақтау және тиімді пайдалану;
- туристік қызметтегі қажеттіліктерді максимальды қанағаттандыру; барлық
тұрғындар жіктері үшін туристік қорлардың мүмкіндігін қамтамасыз ету;
- тұрғындарды жұмысқа ынталандыру;
- туризм саласында мемлекеттік және жеке меншік құрылымдардың
бірлескен қимылының тиімділігін көтеру;
- кіші және орта шаруашылықты көтеру.
Яғни жаңа жұмыс орындарын беру және елдің бюджет бөлігін кіріспен
толтыру жолдарымен Қазақстан экономикасын теңдестіруге қатысу және оның
өлшемдерін, туристік қызметтердің тиімді бағыттарын кеңейту.
Туризмнің дамуының мақсаты мен мәні мемлекеттің осы салаға деген
қатынасының деңгейіне байланысты. Туристік саланы басқару нақты мемлекеттің
қатысынсыз дамуы мүмкін емес, сондықтан ҚР-сы үшін туризм экономикасының
мақсаты мен мәнін анықтау кезінде елдің жалпы экономикасының дамуына әсер
ететін сұрақтарды қарастыру керек, және де халықтың шаруашылық саласына
өзара әсерін теңдестіре анықтау керек.
Туристік агенттік Мади Тур ЖШС 1998 жылдың желтоқсан айында пайда
болды. Кеңсе мүшелерінің құрамына директор және есепші кіреді.
Мади Тур ЖШС-і – заңды тұлға және өзінің балансы, өзінің атауы мен
мөрі, банкта алыс-беріс және ақшалық шоты, бұрыштық мөртаңбасы, фирмалық
бланкысы, фирмалық маркасы және басқа да реквизиттері бар. Фирма шаруашылық
шоты және өз шығынын өзі өтеу көзқарасы бойынша жұмыс істейді.
Мади Тур ЖШС-і келесі мақсаттарда құрылған:
- қатысушылардың меншігінен кірістерді шығарып алу;
- шаруашылық қызметті іске асыру;
-тұрғындардың қызметке деген қажеттіліктерін толығымен қанағаттандыру.
Мади Тур ЖШС қызметінің негізгі түрі болып туризм табылады. Фирма
туристерді шет елге шығарумен айналысады. Бастапқы кезде фирма клиенттерді
тек 3 елге шығаруды ұйымдастырған болатын: Германия , Туркия және Қытай.
Қазіргі күнде Мади Тур ЖШС бұл елдерден басқа өзінің клиентеріне тағы да
Тайланд, Франция, Малайзия, Испания, Кипр, Италия, Тунис, Чехия, Болгария
және Израиль елдеріне шығаруды ұсынады.
Фирмамен ұсынылатын қызметтер түрлері екі бағытқа бөлінеді: негізгі
жанама), көмекші (Қосымша).
Фирманың негізгі қызметіне мыналар жатады:
- Туризм түрі мен туризм бағытын таңдау (демалу орны);
- Айналым күндерінің мөлшерін анықтау;
- Қонақ үй дәрежесін таңдау;
- Тамақтануды ұйымдастыру;
- Жеткізу құралын таңдау (туристтерді жеткізу құралы ретінде көбіне әуе
көлігі пайдаланылады);
- Мәдени бағдарламаны ұйымдастыру;
- Шегерім жүйелерін есептеу арқылы айналым бағасын анықтап алу.
Негізгі қызмет бұл – туристік саяхатты өткізу және ұйымдастыру үшін қажет
қызмет.
Қосымша қызметтерге:
- рұқсаттық көмек және ол жоқ болса шет ел төлқұжатын жасау;
- туристі қамсыздандыру жатады.
Турист және туристік фирма арасында міндетті түрде туристік қызметке
байланысты келісім жасалады, оған келесі бөлімдер кіреді:
- келісім жақтары;
- келісім заттары;
- жолдама құны, төлемнің жағдайы және түрі;
- екі жақтың міндеттері және басқа жағдайлар;
- аннуляция және саяхат жағдайының өзгерісі;
- жарнамалау және пікір таластарды шешу тәртібі;
- келісімнің жарам жағдайы мен мерзімі;
Екі жақтың қолдары және туристік фирманың мөрімен бекітілген туристік
қызметтің келісім шартының бір данасы өзінде, ал екіншісі туристке
беріледі, осы жасалған келісім шарт негізінде туристке жолдама беріледі.
Жолдама ұйымдастырушының толық реквизитінен тұрады: лицензия номері,
турист туралы мағлұмат, айналымның басталу және аяқталу уақыты, оның бағыты
және басқа да қажетті берілгендер.
Туристің қауіпсіздігін қамтамасыз ету ҚР аумағында Қазақстан
Республикасымен кепілденеді. Қазақстан Республикасының турист – азаматтары
өз аумағында қорғалады және қамқорлыққа алынады. Туристердің қауіпсіздігі
түсінігіне – туристің жеке қауіпсіздігі, олардың заттарының жоғалмауы және
саяхат кезінде қоршаған ортаға зақым келтірмеу және де туризмді заңсыз
көшіп қону, елден тыс жұмысшы немесе басқа азаматтарды қанау мақсатындағы
бағытты болдырмау жатады. Айналым операторлары және туристік агенттер
туристерге саяхаттың негізгі мағлұматтарын толық берулері керек, және де
саяхат жасау кезінде кездесуі мүмкін қауіптер туралы ескерту шараларын іске
асырулары керек.
2. Мади Тур ЖШС басқарудың ұйымдастыру
құрылымы
Еңбектің бөлінуі әрбір ұйымда кездеседі. Мади Тур ЖШС орта
мөлшердегі компания болғандықтан, оған функционалды және дәстүрлі
ұйымдастыру құрылымы сәйкес, яғни бұл компанияның жеке элементтерге бөліну
үрдісі. Элементтердің әр қайсысы нақты есептер мен міндеттерден тұрады.
Фирманың ұйымдастыру құрылымы 3-ші суретте көрсетілген
3-сурет Мади Тур ЖШС-нің ұйымдастыру құрылымы.
Фирма басшысы – бас директор. Ол ЖШС қызметінің ағымды
басқарылуын іске асырады, фирманың барлық өндірістік–шаруашылық жұмыстарын
басқарады, оның жұмысының нәтижесіне қызметкерлік жауапкершілік,
халықаралық туристік ұйымдармен келісім–шарт жасау бойынша барлық
әдістемелік жұмыстарды өткізеді.
Есепші мамандар жұмысымен, еңбек ақы есебімен және фирма
қызметкерлерін қамсыздандыру, сонымен қатар фирманың жылды балансының
есебін жүргізеді және барлық бухгалтерлік есепті атқарады.
Менеджер визалық көмек, шет ел төлқұжаттарын жасау, әуе билеттерін
қамсыздандыру, мекен–жай ұйымдастыру, азық–түлік, мәдени бағдарлама және де
клиенттерге туризм түрін, айналым бағытын, демалу орнын таңдауға
көмектеседі, айналымның күн мөлшеріне, айналым бағасын және қонақ үй немесе
мейманхана сатысын таңдаумен айналысады. Осылай, агенттіктің барлық
қызметін 5 адам іске асырады. Фирма құрылымы өзінің шекті құрылымының
күшімен анық толмайды және тұрақты емес. Сондықтан да бұнда икемді құрылым
қолданылады, яғни бас директор клиенттермен, қызмет жетекшілерімен жұмыс
істеуі, айналымдарға дайындық және олардың бақылау үрдісіне қатысуы керек.
Менеджер технологиялық сұрақтарға, қызмет көрсетудің өндірістік –
технологиялық бауын білуі және баға, жеңілдік және тариф бойынша
жеңілдіктердің төмендеуін шеберліктерімен пайдалана білуі керек. Сонымен
бірге, ойластырылмаған демалысқа байланысты немесе қандай да бір
қызметкердің жоқ кезінде функциональды міндеттеменің бірі басқа жұмысшымен
игерілуі керек. Бұл әрине үлкен кемшілік.
Шет елдік фирмалардың көзқарастары бойынша туристік бизнеспен
айналысатын қызметкерлердің орташа мөлшері 15-20 адамнан тұруы керек,
олардың санында:
- бас директор
- бас менеджер
- бас есепші
- маман және қызметкерлер бойынша директор
- безендіру менеджері
- маркетинг тобы (2-3 адам)
- әкімшілік-шаруашылық тобы (2-3 адам)
- айналымды ұйымдастыру бойынша топ (2-3 адам)
- айналымды жүргізу бойынша топ (2-3 адам)
Осыған байланысты мынадай қорытындыға келеміз, біздің Алматыда
қаламызда қазіргі кезде туристік фирмалардың жұмысы жақсы дәрежеде емес.
Ұсынылатын айналымдар келесі критерийлер бойынша жіктеледі:
1. Елдер бойынша (және бағыттармен);
- Европа
- Азия
- Солтүстік Африка
- БАЭ
2. Саяхат мақсаты бойынша:
- бизнес-айналым;
- қызықтар мен демалу;
- жанұялық туризм;
- демалу түрі (қыстық, жаздық);
- білім алу;
- емделу.
Саяхаттың көрсетілген топтарының әртүрлі мақсаттық бағыттары бар және
клиенттерге сәйкес сұрақтарды ұсынады (қызмет сапасына). Агенттікте болған
жылдарында (екі жыл) менеджерлерге әртүрлі топтағы клиентер сұранымдарының
келесі ерекшеліктері көрсетілген:
1) Бизнес–айналым тұтынушылары 2-3 күндік сапарлармен қатынасады; 2-3
жұлдызды екі түрлі тамақтандыратын мейманханаларды қалайды, мейманхана
қаланың ортасында немесе тікелей жиын (семинар) болатын жерге жақын
орналауы керек.
2) Саяхат және демалу үшін саяхат тұтынушылары шілде – тамыз немесе қысқы
уақытта қысқы демалу түрлерімен айналысу үшін қатынасады. Сапар орташа 7-15
күнге созылады, елге байланысты 2-4 жұлдызды мейманханаларды қалайды. Бұл
саяхат орташа және жоғары табысты адамдарға есептелген;
3) Жанұялық туризмді қалайтындар жазғы уақытта және қысқы демалыс
мерзімінде саяхаттайды, бағасында белгілі-бір рамка болады.
14 жасқа дейінгі балаларымен жанұялар көптегі тұтынушыларды құрайды,
өйткені ата-аналар шегерімді пайдаланып қалуға тырысады. Ал 14 жастан
кейінгі балалар демалысқа ата-аналарымен сирек барады. Кішкене балалы
жанұялар aII incIusive жүйесінде көбінесе 4-5 жұлдызды қонақүйлерге
жолдаманы алады. Ол жерде 5 рет тамақтандыру және сусындар ақысыз болады.
Өйткені қонақүйлерде сусындар өте қымбат тұрады және де сырттан алып келуге
рұқсат берілмейді. Көрсетілген мемлекеттер тұрғындары саяхаттау шарттары
бойынша жергілікті фирмалар шарттарымен де қолданады (мысалға Анталиядағы -
рафтинг таулы өзеннен сырғанау, Манавгай – Сафари, Аквалэнд өзендері
бойынша).
- Туристік шарттарға бағалар біртіндеп өзгереді. Бұл факторлар қатарына
(В,Г,Д,Ж сөйлемін қара) байланысты болады.
- мерзімділікке (мысалға, егер де Таиландқа немесе ОАЭ – ге жоғары
қатысу қазан айынан наурыз айының соңына дейін келеді, бірақ бұл мерзімге
максимальды жоғарғы баға сәйкесінше қойылады);
- қонақжайлар немесе қонақ үйлер деңгейіне. Бұл люкс комфорт, классик
комфорт, ыңғайлы комфорт және басқалары болуы мүмкін. Абстракты жұлдызды
еске салу жеткіліксіз, өйткені әр елде, тіпті көрші елдерден өзгеше,
олардың өзінің мағаналары болады.
Сондықтан көрсетілген каталог көмегімен қонақүй шарттарын толық
түсіндіруге болады, яғни оның қай жерде орналасқанын, бөлмеде қандай қызмет
көрсету жинағы: ванна, кондиционер, фен және т.б. Осыған байланысты бағасы
қойылады. Сондай – ақ болу мерзіміне байланысты бағалар түрленуі мүмкін.
Бұдан басқа қонақ үйдің әрбір класы үшін, бір номердегі тұрғындардың санына
байланысты бағалар өзгеруі мүмкін. Мысалы, SARAY REGENCY бір орынды
номердің төлем ақысы 545 долларды құрайды, ал үш орынды бір адамға 310
доллар.
Әр түрлі жастағы (12 жасқа дейін) балалы жанұялар үшін жеке шарттар
ұсынылады, сондай – ақ қонақжайдың қызмет ету бағасы демалыстың мерзіміне
байланысты.
1.3 Мади Тур ЖШС-нің экономикалық қызметін талдау және маркетингтік орта
факторларына баға беру.
ЖШС Мади Тур орташа өлшемді туристік фирмалар болып табылады және өте
аз штатты қызметкерлері болады. Сондықтан да маркетинг бойынша жеке
мамандары немесе бөлімшелері болмайды. Талап етушілерге, ара кісілерге,
бәсекелестерге, жарнамаларға және т.б. қатысты барлық сұрақтарды бас
директор шешеді. Сонымен бірге бәсекелестік үнемі өсіп отырады, туристік
маркетинг бойынша мамандарға талап көбірек байқалады:
- туристік өнімге сұранысты жете қарауға;
- баға деңгейінде, қызмет көрсету сапасына тұтынушылардың талап етуін
жете қарауға;
- жарнамаға шығындарды өндіріс есебінен өнім бойынша ұстау маркетинг
бағдарламасының құрылуы;
- өнімге жоғарғы бағаны орнату және олардың өндірістегі рентабельдігі;
- фирманың инвестициялық және ассортименттік саясатын өңдеу;
- фирмалардың пайдасы және кірісін анықтау;
- өнімнің жаңа түрлерінің қағидалық модификациясын және тұтынушылар
сұраныстарын т.б. өңдеу.
Маркетингтік туризмнің мақсаты болып табылатындар:
1. Клиентураның дәстүрлік нарығын қорғау және сақтау;
2. Жаңа нарықтың ұлғаюына және өркендеуіне кіріспе;
3. Мерзімділіктің кеңейтілуі;
Ол үшін келесі шаралар қолданылады:
- Әр жыл сайын жоспарлар түзетіледі;
- Өндірістің қайраткерлік бағдарламаларын өңдеу үшін топтар белгіленеді;
- Туризм нарығында өнімді алға жылжыту бойынша біріккен шаралар
өңделуде;
- Жаңа өнімдер апробирленеді және т.с.с.
Осы шараларды іске асыру үшін және толық тиімді талдау
жүргізуге, туристік маркетинг аймағында ұйымдасқан және оқыған адамдар
болуы керек. Қазіргі уақытта көптеген туристік фирмалар, атап айтатын
болсақ ЖШС Мади Тур шағын және орташа өнеркәсіп болып табылады.
Ұйымдасқан штаттарға байланысты оларға бұл қиындау, өйткені кеңейген сайын
олар зиян шегеді.
Маркетингтің негізгі бағыты нарықты зерттеу және маркетинг бағытының
бөлімдері бойынша шара қолдану болып табылады.
Барлығынан да бұрын ЖШС Мади Тур комплекстік маркетингтің маңызды
элементі болып туризм қызметінде ұсынылған өнімдер табылады. Басқа барлық
қызметтер сияқты олар түйіспейді, өйткені тур қызметін сату кезінде фирмаға
сенімді жоғарлату үшін клиенттер келісім шарттарымен танысады.
Бұдан басқа, тиімді қайраткерліктің маңызды шарттарының бірі
клиенттерді қонақжайдың анықталған деңгей сапасымен және жұлдыз санымен
қамтамасыз ету болып табылады. Туристермен сөйлесу процесінде және туристік
қызметтерді сатуда агенттер барлық жеткізу шарттарын нақты түсіндіреді.
Маркетингтік ортаның сыртқы негізгі субьектісі сипатталған. (4- суретті
қара).
4-сурет. негізгі
Тұтынушыларға агенттің шарттарымен қолданатын жеке адамдар қатысады.
Олардың зерттеулері келесілерді анықтайды:
- көбірек қандай дәреже шарттарымен тұтынатынын;
- потенциалды клиенттер ортасын қаншалықты ұлғайту мүмкіндігі.
Бағыттар бойынша негізгі сегменттер болып:
- Турция - Испания;
- Франция; - Израиль;
- Италия - Таиланд;
- Кипр; - Тунис;
ЖШС Мади Тур тұтынушыларының негізгі сегменттері болып:
- демалыс;
- қызметтік саяхат;
- емделу;
- шоп – тур;
- оқу;
Ұсынылған қосымша шарттар бойынша келесі сегменттер бөлінеді:
- визалық құжаттарды рәсімдеу;
- авиабилеттерді сатып алу;
- қонақжайды бекіту;
- медициналық сақтандыру;
Қазіргі уақытта осы шарттарды тұтынушылар жеке сапарлар мүмкіндігінің
кеңейюіне байланысты көп көңіл бөледі.
Сыртқы ортаның басқа маңызды тобы бәсекелестік болып табылады.
Әлемдік туристік нарықта бәсекелестік өте күшті, сондай – ақ туризм бойынша
практикалық барлық агенттер бірдей маршруттар түрлерін, бірдей бағаны,
жолсапар құжаттарын бірдей уақытта дайындайды. Бірақ та фирмаға әрдайым
бәсекелестерін бақылап отыру керек. ЖШС Мади Тур бәсекелестеріне:
Триада трайд, Бриз – тур, Vista, Diamond Travel, Karsak, Maxtour, ЖШС
Аирина, Меридиана және т.б. кіргізуге болады.
Бәсекелестік қайраткерлерді әрдайым бақылау ЖШС Мади Тур
басшылығына Қазақстан нарығында сұранысты өзгертуге және саясат түрлеріне
өзгерістер енгізуге, клиенттермен қарым – қатынасты жақсарту, олармен
көбірек тығыз қатынастарды орнатуға рұқсат етеді.
Сонымен қатар ЖШС Мади Тур маркетингтік ортаның
маңызды факторы болып, әр түрлі байланыс аудиториялары, яғни реттеуге
болатын (лицензияланған) ұйымдар Алматы қаласы әкімінің экономика бойынша
комитеті (2001 жылғы 14 қыркүйек Туристік қайраткерлерді лицензиялау
жобасы негізінде жұмыс істейтін), сонымен қатар әр түрлі СМИ, ҚР
тұрғындарының туризмге қатыстарын рәсімдеу табылады. Сондай – ақ ЖШС Мади
Тур негізгі қайраткерлігі жолсапар туризімімен байланысты. Ол потенциалды
туристердің саяхат түрін таңдауы кезінде, тек қана мода және жеке
қөзқарастары ғана емес, сонымен қатар сапалы ықпал етуі мүмкін. Туризм
аймағында маманданған журнал Тур, Вояж, Кочевники болып табылады.
Осындай және басқа да ықпал ететін факторларды ескере отырып ЖШС Мади
Тур басшылығы, нарықта өзінің позициясын біртіндеп бекітеді.
Практикалық түрде бірде – бір туризм кәсіпорындары өздігінен тур
ұйымдастырып және клиенттерді барлық қажетті қызмет түрімен қамтамасыз ете
алмайды: көліктік жеткізу, баспана, азық және т.б. Әдетте бұл үшін сәйкес
келетін өнеркәсіптер және комплекстік қызмет көрсетудегі жеткіліксіз
буындарды қамтамасыз ететін шектес кәсіпорындар көңіл аударады.
Серіктестікті іздеу интернет және елшілік арқылы іске асады.
Біз өндірістік практикада (топта 2 адам) маркетингтік зерттеулерді
тексергенбіз.
Құрылған анкета бойынша сауалдама жүргізілді. Сауалдама үшін
кездейсоқ әдістік таңдаумен фирманың 30 клиенттері таңдалды. Сондай – ақ
ЖШС Мади Тур- ға ешқандай да байланысы жоқ 10 адам сауалдамада болды. Осы
сауалдардан келесі қортындылар жасалынды:
Біріншіден, сауалдамада болған көптеген адамдар, фирмалардың белгілі
бір кепілдікті беруін бекітеді, яғни жолаушыларды әуежайдан қонақүйге және
кері қайтуды өздерінің міндетіне алуды қоса талап етті. Трансфера
шарттарының орындалмаған жағдайында, ЖШС Мади Тур клиенттеріне
келісімде көрсетілгендей қаржы компенсациясы түрінде штраф төленеді.
Екіншіден, турдың жаңа түрлерін енгізу. Сауалдардан нашар аймақты
туризмдермен салыстырғанда, олар жолсапарларын экологиялық таза аймақтарда,
таулы курорттарда, экзотикада және т.б. жерлерде өткізуді қалайды. Сол
сияқты Қазақстан бойынша тур енгізуге болады. Олар мынадай маршруттар болуы
мүмкін:
- Алматы контрасталары (туристермен демонстрация);
- арнайы аң аулау маршруттары (ақ бөкендер, қабандар, қасқырлар,
түлкілер және т.б., сонымен бірге епті құстар мен және тазы иттермен);
- мұсылмандар үшін Қожа – Ахмет Яссауй мавзолейіне арналған маршрут;
- космотур (Алматы және Байқоңыр қаласы ұшуды басқаратын орталық).
Сонымен қатар, ЖШС Мади Тур маркетингтік ортаның маңызды әсері,
туристік ұйымдардың қайраткерліктерін мемлекеттік реттеу болып табылады. ҚР
туристік қызметтің өркениетті нарығын түзетудегі үлкен мәні, 13.06.2001ж.
ҚР – дағы туристік қайраткерлік туралы ҚР Заңы және ҚР мемлекеттік
деңгейінде туризмнің өркендеуін бекітетін концепция (06.03.2001ж.). Бұл
құжаттар маркетингтік қайраткерліктің жеке және бүтіндей бағыттарында ЖШС
Мади Тур қайраткерлігін жоспарлауға негізделген.
ЖШС Мади Тур қаржылық қайраткерлікті 2005 жылғы талдауда 20
клиенттерге қызмет көрсетілді (2-кестені қара). Олардың ішінде Испанияға 4,
Түркияға 5, Францияға 3, ал қалғандары Германияға, Таиланд және Чехияға 2
туристен жолға шықты. Бұл жылы клиенттер (туристер) әлдеқайда аз.
2-кесте
ЖШС Мади Тур -нің 2005 жылғы финанстық қызметінің нәтижелері.
№ Елд
Елдер Барлық қызмет көрсетілген саяхатшылар Жолдаманың өзіндік бағасы
мың.тг Жолдаманың бағасы мың.тг Барлық жолдаманың жалпы құны мың.тг
Щығындар мың.тг Баланстық табыс мың.тг 1 Түркия 5 64,933
79,916 400,576 320,661 80,916 2 Германия 2 114,335
146,301 291,601 227,669 64,933 3 БАӘ 2 75,612
95,446 189,891 150,223 40,669 4 Франция 3 140,489
145,361 524,090 419,465 105,617 5 Таиланд 2 157,925
218,951 436,901 314,849 123,053 6 Испания 4 138,309
196,156 785,621 560,233 236,389 7 Кипр - - -
- - - 8 Италия - - - -
- - 9 Тунис - - - - - - 10
Чехия 2 87,686 115,070 229,122 174,371 55,752 11
Израиль - - - - - - Барлығы
20 - - 2857,802 2167,471 707,329
Оның себебі мынада, фирманың өзі бұрыннан негізделмеген,
жарнамаланбаған және ақпараттары өте аз таралған. 2006 жылы Түркияға үлкен
қызығушылық туды, 5 туристерге қызмет көрсетілді, ал ең көп пайданы Испания
берді, өйткені бұл жылы Европалық елдерге жолдама бағасы қымбат болды. Ал
Түркия еліне жолдама шегеріммен болды. Жоғарыда айтылып өткендей, жолдамаға
бағалар қонақжайлардың қызмет көрсету деңгейіне және олардағы шарттардың
түрлерімен анықталады. Мысалға, халықаралық туристік белгілер: ВВ –
жайғастыру және таңертеңгі ас; НВ – жайғастыру, таңғы және кешкі ас; FB –
жайғастыру, таңғы, түскі және кешкі ас; SGL – бірорынды ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС
Туристік кәсіпорындардың маркетингтік жарнама негіздері
Алматы
Жоспар;
I. Мади Тур ЖШС-нің маркетингтік қызметімен экономикалық құндылық
анализі.
1.1 Мади Тур ЖШС- не жалпы сипаттама.
1.2 Мади Тур ЖШС-н басқаруды ұйымдастыру құрылымы.
1.3 Мади Тур ЖШС-нің жарнама қызметінің негізгі бағыттары.
1.4 Қазақстандағы туристік фирмалардың жарнамалық қызметтерін жақсарту
барысындағы ұсыныстар.
Қорытынды
Кіріспе
Зерттеу тақырыбының актуальдығы. Саяхаттық фирмаларда жарнама маркетигтік
стратегияларды таратуда маңызды роль атқарады. Саяхатты жарнамасыз елестету
мүмкін емес. Ол қоғамда мәдениетті және психологиялық жағдайға әсер етуді
көрсетеді. Саяхат индустриясында жарнама болашаққа деген сенімділік пен
тұрақтылықты, қызметкерлердің еңбек ақысын, қаржысынының өсуін
көбейтеді.
Біздің көз алдымызда саяхаттың таралу үрдісі өтуде. Бұған біртіндеп
Қазақстан да тартылуда. Саяхат біздің еліміздің саясаттық, әлеуметтік,
экономикалық, экологиялық және мәдениеттік қайта құбылуына әсер ететін
негізгі факторлардың бірі.
Қазақстандағы саяхаттың өсуі біраз міндеттермен обьективті
түрде байланысты: бұлар, біріншіден, ұлттық байлықтың өсуінің негізгі
факторы және ұлттың өмір сүруінің жақсаруы, екіншіден, тұрғындардың
жұмыссыз болмауын қамтамасыз ететін фактор, жұмыс күшін ұсынатын қабат,
үшіншіден, халық тұтынуына қажет тауар өндірісі, ауыл шаруашылығы, сауда,
құрылыс, байланыс, көлік сияқты экономика салаларының дамуының қуатты
стимулы.
Мемлекет басқаруына байланысты саяхат Қазақстан үшін әлемдік сауда
орталығына ашылған терезе болар еді. Саяхат қоғамның дамуына қажетті
әлеуметтік-экономикалық сфера ретінде оны жақсылап ұйымдастырып және
басқарса қоғамның дамуындағы экономикалық байланыстар, сауда механизмдері
мен мақсаттары әлеуметтік бағытын өзінде жақсы сіңіре алады. Сонымен қатар
саяхаттың әлеуметтік және саудалық аспектілері оның таралуына салыстырмалы
түрде мақсаты мен қаражаты болып табылуы керек. Әлеуметтік бағытталған
тұрғыда осы екі сатыны дұрыс пайдалана білу керек: адам көзқарасына қызмет
ету және макроэкономикалық табыстар алу.
Қазіргі кезде Қазақстан туризмі талап етілетін халықаралық
стандарттардан кейін қалуда. Қазақстан туризмінің сауда жүйесі тиімді жұмыс
істемейді. Бұл келесі салдармен түсіндіріледі:
- әлеуметтік экономикалық және саяхаттық инфрақұрылымның әлсіздігі,
- шет елдік инвестициялар ағындарының көбеюіне жағдай жасалмауы,
- мамандардың жетіспеуі, мемлекеттік реттеу мен басқару жүйесінің
тиімсіздігі,
- туризм индустриясында мемлекеттің қазіргі бақталастықта туризмнің
құқықтық, ұйымдастырушылық, инновациялық және экономикалық негіздерінің
жетілмеуі.
Осы проблемалардың көптеген бөлімдері ғылыми-теориялықпен қатар
тәжірибелік шешімдерді талап етеді. Көрсетілген салалар мемлекеттің
туристік зерттелетін проблемалардың қиындықтары мен көптеген аспектілері
ғылыми қайта қарауды талап етеді. Сонымен қатар қазіргі уақытта саяхат
потенциал жүйелерін зерттеу және оның ҚР-нің сауда экономикасында шартты
қалыптасып өркендеуіне өте маңызды есептердің бірі болып табылады.
Жұмыстың көкейтестілігі.
Қазақстанда жарнама туралы ғылымның тарихы тым алысқа кетпейді.
Диплом жұмысында ең алдымен, жарнама дегеннің пайда болуы, функциялары,
тарихы турасында және Қазақстан Республикасындағы туристік саяхат пен
нарық экономикасындағы туристік жарнама жөнінде жазып шығуды жоспарладым.
Ол үшін осы бітіру жұмысымның тақырыбы белгіленгеннен бері біршама
әдебиеттер мен оқу құралдарын қарастырдым. Сол еңбектерде жарнаманың ең
алғашқы пайда болуы, оның қалыптасуы мен даму кезеңдері, түрлері мен
типтері т.б. өзін айқындайтын ерекшеліктері жан-жақты және толымды
жазылған. Осы орайда айтыла кететін жағдай - әдебиеттердің көбі орыс тілді
екендігі. Оның үстіне солардың өзі шетел басылымдарынан аударылған
жұмыстар. Ендеше, Қазақстанда, жарнама туралы ғылыми зерттеу жұмыстары
қазақ тілді зерттеушілердің тарапынан айтарлықтай дәрежеде қолға
алынбағанын білдіреді. Сондықтан, оқылған әдебиеттерді және тыңдалған
дәріс мәліметтерін саралай отырып, Қазақстандағы нарықтық экономика мен
жарнама бір уақытта пайда болды деп тұжырым жасадым.
Еліміз егемендік алғаннан бастап, нарықтық қатынастарға жол ашылды.
Әрине, алғашқы кезде сол қатынастардың өзі жүйелі түрде жүрмегенін айтпасқа
тағы болмайды. Сұранысқа орай тауар өндіру саясаты қандай да бір елдің
экономикасын дамытудың түп қазығы дейтін болсақ, біздің Қазақстанда
сұранысты қанағаттандыру өндірістік жолмен емес, алып-сатарлық, сауда-
саттық жұмыстары арқылы жүзеге асты. Сол себептен де, біз зерттегелі
отырған жарнамалар, ең алдымен, саудагерлікке қызмет жасады. Жарнамалар
сауда мекемелері мен базарларда ең алдымен пайда болды. Ал, олардан бұрын
жарнама, егер осылай атауға болатын болса, шығарылған өнімнің
хаттамаларында жазылатын-ды. Мысалы: ұсақ түйірлі үнді байхы шайы,
рафинатталған қант деген сияқты жазуларды жарнама деп айтпасақ та, сол
жарнаманың негізі деуге болады. Демек, Қазақстанда жарнама осыдан он жылдан
аса уақыт бұрын, белгілі бір мақсатпен, арнайы ұйымдастырылатын жұмыс
ретінде пайда болды. Сонан соң ол осы бүгінге дейін уақыт аралығында өз
жұмысын жан-жақты жетілдірген сала болып қалыптасты деуге болады.
Жұмыстың мақсаты – нарық экономикасындағы туристік жарнаманың
әлеуметтік қызметін анықтап, оны жақсартудың нақтылы жолдарын көрсетіп,
бірқатар ұсыныстар жасау. Бұл үшін бірсыпыра міндеттерді орындау қажет.
Атап айтқанда:
- жарнама ұғымын түсіндіріп, жарнаманың жалпыға ортақ анықтамасын
беру;
- нарық экономикасындағы туристік жарнаманың қызметін сипаттап, оның
өзекті мәселелерін шешу жолдарын іздестіру т.б.
Жұмыс негізгі екі тараудан тұрады. Бірінші тарауда: жарнаманың
пайда болуы, қалыптасуы және танымдық сипаттары деп аталады. Бұл тарауда
жалпы жарнаманың әлемдік масштабтағы тарихы айтылады. Ұсынылған
әдебиеттерді қарай келе мен жарнаманың тарихы үлкен екенін, бастауы әріде
жатқанын оқып білдім. Осы білгенімді өз жұмысымда пайдалануды артық деп
санамаймын. Себебі, Қазақстандағы жарнаманың пайда болуы кеше ғана болса
да, ол өздігінен туындады дей алмаймыз. Оның бүгінгі болмысы, танымдық
сипаттары яғни ықпалдылық ерекшеліктері дүниежүзілік тәжірибеден
үйренудің нәтижесіндегі жетістік екенін ешкім жоққа шығара алмайды.
Осыдан барып бірінші тарауда жарнаманың анықтамасы, тарихы, қалыптасу
кезеңдері, қысқаша болса да, айтылады.
Онан соң қазақстанық жарнаманың пайда болу себептерін нақты
мысалдармен талдап айту мақсаты алға қойылады.
Жұмыстың екінші тарауында нарық туризміндегі жарнаманың ерекшеліктері,
сонымен қатар Қазақстан Республикасындағы туризм саясаты, экономикалық
қызметі және қазіргі жағдайы кең көлемде қамтылады.
Ал соңғы, қорытынды бөлімде диплом жұмысын жазу кезіндегі жаңалық
ретінде, танымдық мәліметтер алып, соның нәтижесінде қандай тұжырымдарға
келгенімді баяндаймын. Мысалы, жарнаманың даму кезеңдерін сегізге бөлдім.
Осы сияқты орысша оқу құралдарында жазылған жарнаманың анықтамасын,
түрлерін, классификациясын, мақсатын баяндаған қағидаларды аударып,
бітіру жұмысына пайдаландым. Сөйтіп, бұл орада да өз түйгендерімді
қорытындыладым.
Жарнама - өмірдің аса маңызды саласы. Сонымен қатар ол өмір саласының
бәріне қатысты. Жарнама ақпарат береді, үйретеді, жарнамаға қарап адам
қалай сөйлеуді үйренеді. Жарнама - сауда құралы. Жарнама - пайда көзі.
Жарнама - қазақтың табиғи - тілдік ортасын кеңейтіп, нығайтатын,
байытатын бұқаралық ақпарат арнасы. Олай болса жарнама тілі - арнайы
зерттеуді қажет ететін өзекті мәселе.
Туристік кәсіпорындардың маркетингтік жарнама негіздері деген
тақырып бойынша диплом жұмысын жазып шыққанда, ең алдымен бүгінгі
нарықтық қатынастар кезіндегі жарнаманың маңызы зор екені менің ойыма
берік ұялады. Әсіресе, жарнаманың сонау ерте заманнан бері сауда - саттық
жұмыстарымен бірге жасасып, күні бүгінге жеткені және оның әр кезеңде
замана ерекшеліктеріне қарай түрленіп, өзгеріп, дамып келгені және ең
қызығы сол жарнама озық техникалық құралдарды пайдаланылатынына назар
аудартады.
I. Жарнаманың теориялық негіздері Мади Тур ЖШС маркетингтік
қызметімен экономикалық құндылық анализі.
1.1 Мади Тур ЖШС жалпы сипаттамасы.
Қазіргі кезде Қазақстан нарығында бәсекелестік жағдайында лицензиясы
бар 576 фирма жұмыс істейді.
Қазақстан Республикасындағы туризмнің негізгі мақсаттары:
- республиканың туристік айналымын арттыру;
- табиғи және мәдени–тарихи қорларды сақтау және тиімді пайдалану;
- туристік қызметтегі қажеттіліктерді максимальды қанағаттандыру; барлық
тұрғындар жіктері үшін туристік қорлардың мүмкіндігін қамтамасыз ету;
- тұрғындарды жұмысқа ынталандыру;
- туризм саласында мемлекеттік және жеке меншік құрылымдардың
бірлескен қимылының тиімділігін көтеру;
- кіші және орта шаруашылықты көтеру.
Яғни жаңа жұмыс орындарын беру және елдің бюджет бөлігін кіріспен
толтыру жолдарымен Қазақстан экономикасын теңдестіруге қатысу және оның
өлшемдерін, туристік қызметтердің тиімді бағыттарын кеңейту.
Туризмнің дамуының мақсаты мен мәні мемлекеттің осы салаға деген
қатынасының деңгейіне байланысты. Туристік саланы басқару нақты мемлекеттің
қатысынсыз дамуы мүмкін емес, сондықтан ҚР-сы үшін туризм экономикасының
мақсаты мен мәнін анықтау кезінде елдің жалпы экономикасының дамуына әсер
ететін сұрақтарды қарастыру керек, және де халықтың шаруашылық саласына
өзара әсерін теңдестіре анықтау керек.
Туристік агенттік Мади Тур ЖШС 1998 жылдың желтоқсан айында пайда
болды. Кеңсе мүшелерінің құрамына директор және есепші кіреді.
Мади Тур ЖШС-і – заңды тұлға және өзінің балансы, өзінің атауы мен
мөрі, банкта алыс-беріс және ақшалық шоты, бұрыштық мөртаңбасы, фирмалық
бланкысы, фирмалық маркасы және басқа да реквизиттері бар. Фирма шаруашылық
шоты және өз шығынын өзі өтеу көзқарасы бойынша жұмыс істейді.
Мади Тур ЖШС-і келесі мақсаттарда құрылған:
- қатысушылардың меншігінен кірістерді шығарып алу;
- шаруашылық қызметті іске асыру;
-тұрғындардың қызметке деген қажеттіліктерін толығымен қанағаттандыру.
Мади Тур ЖШС қызметінің негізгі түрі болып туризм табылады. Фирма
туристерді шет елге шығарумен айналысады. Бастапқы кезде фирма клиенттерді
тек 3 елге шығаруды ұйымдастырған болатын: Германия , Туркия және Қытай.
Қазіргі күнде Мади Тур ЖШС бұл елдерден басқа өзінің клиентеріне тағы да
Тайланд, Франция, Малайзия, Испания, Кипр, Италия, Тунис, Чехия, Болгария
және Израиль елдеріне шығаруды ұсынады.
Фирмамен ұсынылатын қызметтер түрлері екі бағытқа бөлінеді: негізгі
жанама), көмекші (Қосымша).
Фирманың негізгі қызметіне мыналар жатады:
- Туризм түрі мен туризм бағытын таңдау (демалу орны);
- Айналым күндерінің мөлшерін анықтау;
- Қонақ үй дәрежесін таңдау;
- Тамақтануды ұйымдастыру;
- Жеткізу құралын таңдау (туристтерді жеткізу құралы ретінде көбіне әуе
көлігі пайдаланылады);
- Мәдени бағдарламаны ұйымдастыру;
- Шегерім жүйелерін есептеу арқылы айналым бағасын анықтап алу.
Негізгі қызмет бұл – туристік саяхатты өткізу және ұйымдастыру үшін қажет
қызмет.
Қосымша қызметтерге:
- рұқсаттық көмек және ол жоқ болса шет ел төлқұжатын жасау;
- туристі қамсыздандыру жатады.
Турист және туристік фирма арасында міндетті түрде туристік қызметке
байланысты келісім жасалады, оған келесі бөлімдер кіреді:
- келісім жақтары;
- келісім заттары;
- жолдама құны, төлемнің жағдайы және түрі;
- екі жақтың міндеттері және басқа жағдайлар;
- аннуляция және саяхат жағдайының өзгерісі;
- жарнамалау және пікір таластарды шешу тәртібі;
- келісімнің жарам жағдайы мен мерзімі;
Екі жақтың қолдары және туристік фирманың мөрімен бекітілген туристік
қызметтің келісім шартының бір данасы өзінде, ал екіншісі туристке
беріледі, осы жасалған келісім шарт негізінде туристке жолдама беріледі.
Жолдама ұйымдастырушының толық реквизитінен тұрады: лицензия номері,
турист туралы мағлұмат, айналымның басталу және аяқталу уақыты, оның бағыты
және басқа да қажетті берілгендер.
Туристің қауіпсіздігін қамтамасыз ету ҚР аумағында Қазақстан
Республикасымен кепілденеді. Қазақстан Республикасының турист – азаматтары
өз аумағында қорғалады және қамқорлыққа алынады. Туристердің қауіпсіздігі
түсінігіне – туристің жеке қауіпсіздігі, олардың заттарының жоғалмауы және
саяхат кезінде қоршаған ортаға зақым келтірмеу және де туризмді заңсыз
көшіп қону, елден тыс жұмысшы немесе басқа азаматтарды қанау мақсатындағы
бағытты болдырмау жатады. Айналым операторлары және туристік агенттер
туристерге саяхаттың негізгі мағлұматтарын толық берулері керек, және де
саяхат жасау кезінде кездесуі мүмкін қауіптер туралы ескерту шараларын іске
асырулары керек.
2. Мади Тур ЖШС басқарудың ұйымдастыру
құрылымы
Еңбектің бөлінуі әрбір ұйымда кездеседі. Мади Тур ЖШС орта
мөлшердегі компания болғандықтан, оған функционалды және дәстүрлі
ұйымдастыру құрылымы сәйкес, яғни бұл компанияның жеке элементтерге бөліну
үрдісі. Элементтердің әр қайсысы нақты есептер мен міндеттерден тұрады.
Фирманың ұйымдастыру құрылымы 3-ші суретте көрсетілген
3-сурет Мади Тур ЖШС-нің ұйымдастыру құрылымы.
Фирма басшысы – бас директор. Ол ЖШС қызметінің ағымды
басқарылуын іске асырады, фирманың барлық өндірістік–шаруашылық жұмыстарын
басқарады, оның жұмысының нәтижесіне қызметкерлік жауапкершілік,
халықаралық туристік ұйымдармен келісім–шарт жасау бойынша барлық
әдістемелік жұмыстарды өткізеді.
Есепші мамандар жұмысымен, еңбек ақы есебімен және фирма
қызметкерлерін қамсыздандыру, сонымен қатар фирманың жылды балансының
есебін жүргізеді және барлық бухгалтерлік есепті атқарады.
Менеджер визалық көмек, шет ел төлқұжаттарын жасау, әуе билеттерін
қамсыздандыру, мекен–жай ұйымдастыру, азық–түлік, мәдени бағдарлама және де
клиенттерге туризм түрін, айналым бағытын, демалу орнын таңдауға
көмектеседі, айналымның күн мөлшеріне, айналым бағасын және қонақ үй немесе
мейманхана сатысын таңдаумен айналысады. Осылай, агенттіктің барлық
қызметін 5 адам іске асырады. Фирма құрылымы өзінің шекті құрылымының
күшімен анық толмайды және тұрақты емес. Сондықтан да бұнда икемді құрылым
қолданылады, яғни бас директор клиенттермен, қызмет жетекшілерімен жұмыс
істеуі, айналымдарға дайындық және олардың бақылау үрдісіне қатысуы керек.
Менеджер технологиялық сұрақтарға, қызмет көрсетудің өндірістік –
технологиялық бауын білуі және баға, жеңілдік және тариф бойынша
жеңілдіктердің төмендеуін шеберліктерімен пайдалана білуі керек. Сонымен
бірге, ойластырылмаған демалысқа байланысты немесе қандай да бір
қызметкердің жоқ кезінде функциональды міндеттеменің бірі басқа жұмысшымен
игерілуі керек. Бұл әрине үлкен кемшілік.
Шет елдік фирмалардың көзқарастары бойынша туристік бизнеспен
айналысатын қызметкерлердің орташа мөлшері 15-20 адамнан тұруы керек,
олардың санында:
- бас директор
- бас менеджер
- бас есепші
- маман және қызметкерлер бойынша директор
- безендіру менеджері
- маркетинг тобы (2-3 адам)
- әкімшілік-шаруашылық тобы (2-3 адам)
- айналымды ұйымдастыру бойынша топ (2-3 адам)
- айналымды жүргізу бойынша топ (2-3 адам)
Осыған байланысты мынадай қорытындыға келеміз, біздің Алматыда
қаламызда қазіргі кезде туристік фирмалардың жұмысы жақсы дәрежеде емес.
Ұсынылатын айналымдар келесі критерийлер бойынша жіктеледі:
1. Елдер бойынша (және бағыттармен);
- Европа
- Азия
- Солтүстік Африка
- БАЭ
2. Саяхат мақсаты бойынша:
- бизнес-айналым;
- қызықтар мен демалу;
- жанұялық туризм;
- демалу түрі (қыстық, жаздық);
- білім алу;
- емделу.
Саяхаттың көрсетілген топтарының әртүрлі мақсаттық бағыттары бар және
клиенттерге сәйкес сұрақтарды ұсынады (қызмет сапасына). Агенттікте болған
жылдарында (екі жыл) менеджерлерге әртүрлі топтағы клиентер сұранымдарының
келесі ерекшеліктері көрсетілген:
1) Бизнес–айналым тұтынушылары 2-3 күндік сапарлармен қатынасады; 2-3
жұлдызды екі түрлі тамақтандыратын мейманханаларды қалайды, мейманхана
қаланың ортасында немесе тікелей жиын (семинар) болатын жерге жақын
орналауы керек.
2) Саяхат және демалу үшін саяхат тұтынушылары шілде – тамыз немесе қысқы
уақытта қысқы демалу түрлерімен айналысу үшін қатынасады. Сапар орташа 7-15
күнге созылады, елге байланысты 2-4 жұлдызды мейманханаларды қалайды. Бұл
саяхат орташа және жоғары табысты адамдарға есептелген;
3) Жанұялық туризмді қалайтындар жазғы уақытта және қысқы демалыс
мерзімінде саяхаттайды, бағасында белгілі-бір рамка болады.
14 жасқа дейінгі балаларымен жанұялар көптегі тұтынушыларды құрайды,
өйткені ата-аналар шегерімді пайдаланып қалуға тырысады. Ал 14 жастан
кейінгі балалар демалысқа ата-аналарымен сирек барады. Кішкене балалы
жанұялар aII incIusive жүйесінде көбінесе 4-5 жұлдызды қонақүйлерге
жолдаманы алады. Ол жерде 5 рет тамақтандыру және сусындар ақысыз болады.
Өйткені қонақүйлерде сусындар өте қымбат тұрады және де сырттан алып келуге
рұқсат берілмейді. Көрсетілген мемлекеттер тұрғындары саяхаттау шарттары
бойынша жергілікті фирмалар шарттарымен де қолданады (мысалға Анталиядағы -
рафтинг таулы өзеннен сырғанау, Манавгай – Сафари, Аквалэнд өзендері
бойынша).
- Туристік шарттарға бағалар біртіндеп өзгереді. Бұл факторлар қатарына
(В,Г,Д,Ж сөйлемін қара) байланысты болады.
- мерзімділікке (мысалға, егер де Таиландқа немесе ОАЭ – ге жоғары
қатысу қазан айынан наурыз айының соңына дейін келеді, бірақ бұл мерзімге
максимальды жоғарғы баға сәйкесінше қойылады);
- қонақжайлар немесе қонақ үйлер деңгейіне. Бұл люкс комфорт, классик
комфорт, ыңғайлы комфорт және басқалары болуы мүмкін. Абстракты жұлдызды
еске салу жеткіліксіз, өйткені әр елде, тіпті көрші елдерден өзгеше,
олардың өзінің мағаналары болады.
Сондықтан көрсетілген каталог көмегімен қонақүй шарттарын толық
түсіндіруге болады, яғни оның қай жерде орналасқанын, бөлмеде қандай қызмет
көрсету жинағы: ванна, кондиционер, фен және т.б. Осыған байланысты бағасы
қойылады. Сондай – ақ болу мерзіміне байланысты бағалар түрленуі мүмкін.
Бұдан басқа қонақ үйдің әрбір класы үшін, бір номердегі тұрғындардың санына
байланысты бағалар өзгеруі мүмкін. Мысалы, SARAY REGENCY бір орынды
номердің төлем ақысы 545 долларды құрайды, ал үш орынды бір адамға 310
доллар.
Әр түрлі жастағы (12 жасқа дейін) балалы жанұялар үшін жеке шарттар
ұсынылады, сондай – ақ қонақжайдың қызмет ету бағасы демалыстың мерзіміне
байланысты.
1.3 Мади Тур ЖШС-нің экономикалық қызметін талдау және маркетингтік орта
факторларына баға беру.
ЖШС Мади Тур орташа өлшемді туристік фирмалар болып табылады және өте
аз штатты қызметкерлері болады. Сондықтан да маркетинг бойынша жеке
мамандары немесе бөлімшелері болмайды. Талап етушілерге, ара кісілерге,
бәсекелестерге, жарнамаларға және т.б. қатысты барлық сұрақтарды бас
директор шешеді. Сонымен бірге бәсекелестік үнемі өсіп отырады, туристік
маркетинг бойынша мамандарға талап көбірек байқалады:
- туристік өнімге сұранысты жете қарауға;
- баға деңгейінде, қызмет көрсету сапасына тұтынушылардың талап етуін
жете қарауға;
- жарнамаға шығындарды өндіріс есебінен өнім бойынша ұстау маркетинг
бағдарламасының құрылуы;
- өнімге жоғарғы бағаны орнату және олардың өндірістегі рентабельдігі;
- фирманың инвестициялық және ассортименттік саясатын өңдеу;
- фирмалардың пайдасы және кірісін анықтау;
- өнімнің жаңа түрлерінің қағидалық модификациясын және тұтынушылар
сұраныстарын т.б. өңдеу.
Маркетингтік туризмнің мақсаты болып табылатындар:
1. Клиентураның дәстүрлік нарығын қорғау және сақтау;
2. Жаңа нарықтың ұлғаюына және өркендеуіне кіріспе;
3. Мерзімділіктің кеңейтілуі;
Ол үшін келесі шаралар қолданылады:
- Әр жыл сайын жоспарлар түзетіледі;
- Өндірістің қайраткерлік бағдарламаларын өңдеу үшін топтар белгіленеді;
- Туризм нарығында өнімді алға жылжыту бойынша біріккен шаралар
өңделуде;
- Жаңа өнімдер апробирленеді және т.с.с.
Осы шараларды іске асыру үшін және толық тиімді талдау
жүргізуге, туристік маркетинг аймағында ұйымдасқан және оқыған адамдар
болуы керек. Қазіргі уақытта көптеген туристік фирмалар, атап айтатын
болсақ ЖШС Мади Тур шағын және орташа өнеркәсіп болып табылады.
Ұйымдасқан штаттарға байланысты оларға бұл қиындау, өйткені кеңейген сайын
олар зиян шегеді.
Маркетингтің негізгі бағыты нарықты зерттеу және маркетинг бағытының
бөлімдері бойынша шара қолдану болып табылады.
Барлығынан да бұрын ЖШС Мади Тур комплекстік маркетингтің маңызды
элементі болып туризм қызметінде ұсынылған өнімдер табылады. Басқа барлық
қызметтер сияқты олар түйіспейді, өйткені тур қызметін сату кезінде фирмаға
сенімді жоғарлату үшін клиенттер келісім шарттарымен танысады.
Бұдан басқа, тиімді қайраткерліктің маңызды шарттарының бірі
клиенттерді қонақжайдың анықталған деңгей сапасымен және жұлдыз санымен
қамтамасыз ету болып табылады. Туристермен сөйлесу процесінде және туристік
қызметтерді сатуда агенттер барлық жеткізу шарттарын нақты түсіндіреді.
Маркетингтік ортаның сыртқы негізгі субьектісі сипатталған. (4- суретті
қара).
4-сурет. негізгі
Тұтынушыларға агенттің шарттарымен қолданатын жеке адамдар қатысады.
Олардың зерттеулері келесілерді анықтайды:
- көбірек қандай дәреже шарттарымен тұтынатынын;
- потенциалды клиенттер ортасын қаншалықты ұлғайту мүмкіндігі.
Бағыттар бойынша негізгі сегменттер болып:
- Турция - Испания;
- Франция; - Израиль;
- Италия - Таиланд;
- Кипр; - Тунис;
ЖШС Мади Тур тұтынушыларының негізгі сегменттері болып:
- демалыс;
- қызметтік саяхат;
- емделу;
- шоп – тур;
- оқу;
Ұсынылған қосымша шарттар бойынша келесі сегменттер бөлінеді:
- визалық құжаттарды рәсімдеу;
- авиабилеттерді сатып алу;
- қонақжайды бекіту;
- медициналық сақтандыру;
Қазіргі уақытта осы шарттарды тұтынушылар жеке сапарлар мүмкіндігінің
кеңейюіне байланысты көп көңіл бөледі.
Сыртқы ортаның басқа маңызды тобы бәсекелестік болып табылады.
Әлемдік туристік нарықта бәсекелестік өте күшті, сондай – ақ туризм бойынша
практикалық барлық агенттер бірдей маршруттар түрлерін, бірдей бағаны,
жолсапар құжаттарын бірдей уақытта дайындайды. Бірақ та фирмаға әрдайым
бәсекелестерін бақылап отыру керек. ЖШС Мади Тур бәсекелестеріне:
Триада трайд, Бриз – тур, Vista, Diamond Travel, Karsak, Maxtour, ЖШС
Аирина, Меридиана және т.б. кіргізуге болады.
Бәсекелестік қайраткерлерді әрдайым бақылау ЖШС Мади Тур
басшылығына Қазақстан нарығында сұранысты өзгертуге және саясат түрлеріне
өзгерістер енгізуге, клиенттермен қарым – қатынасты жақсарту, олармен
көбірек тығыз қатынастарды орнатуға рұқсат етеді.
Сонымен қатар ЖШС Мади Тур маркетингтік ортаның
маңызды факторы болып, әр түрлі байланыс аудиториялары, яғни реттеуге
болатын (лицензияланған) ұйымдар Алматы қаласы әкімінің экономика бойынша
комитеті (2001 жылғы 14 қыркүйек Туристік қайраткерлерді лицензиялау
жобасы негізінде жұмыс істейтін), сонымен қатар әр түрлі СМИ, ҚР
тұрғындарының туризмге қатыстарын рәсімдеу табылады. Сондай – ақ ЖШС Мади
Тур негізгі қайраткерлігі жолсапар туризімімен байланысты. Ол потенциалды
туристердің саяхат түрін таңдауы кезінде, тек қана мода және жеке
қөзқарастары ғана емес, сонымен қатар сапалы ықпал етуі мүмкін. Туризм
аймағында маманданған журнал Тур, Вояж, Кочевники болып табылады.
Осындай және басқа да ықпал ететін факторларды ескере отырып ЖШС Мади
Тур басшылығы, нарықта өзінің позициясын біртіндеп бекітеді.
Практикалық түрде бірде – бір туризм кәсіпорындары өздігінен тур
ұйымдастырып және клиенттерді барлық қажетті қызмет түрімен қамтамасыз ете
алмайды: көліктік жеткізу, баспана, азық және т.б. Әдетте бұл үшін сәйкес
келетін өнеркәсіптер және комплекстік қызмет көрсетудегі жеткіліксіз
буындарды қамтамасыз ететін шектес кәсіпорындар көңіл аударады.
Серіктестікті іздеу интернет және елшілік арқылы іске асады.
Біз өндірістік практикада (топта 2 адам) маркетингтік зерттеулерді
тексергенбіз.
Құрылған анкета бойынша сауалдама жүргізілді. Сауалдама үшін
кездейсоқ әдістік таңдаумен фирманың 30 клиенттері таңдалды. Сондай – ақ
ЖШС Мади Тур- ға ешқандай да байланысы жоқ 10 адам сауалдамада болды. Осы
сауалдардан келесі қортындылар жасалынды:
Біріншіден, сауалдамада болған көптеген адамдар, фирмалардың белгілі
бір кепілдікті беруін бекітеді, яғни жолаушыларды әуежайдан қонақүйге және
кері қайтуды өздерінің міндетіне алуды қоса талап етті. Трансфера
шарттарының орындалмаған жағдайында, ЖШС Мади Тур клиенттеріне
келісімде көрсетілгендей қаржы компенсациясы түрінде штраф төленеді.
Екіншіден, турдың жаңа түрлерін енгізу. Сауалдардан нашар аймақты
туризмдермен салыстырғанда, олар жолсапарларын экологиялық таза аймақтарда,
таулы курорттарда, экзотикада және т.б. жерлерде өткізуді қалайды. Сол
сияқты Қазақстан бойынша тур енгізуге болады. Олар мынадай маршруттар болуы
мүмкін:
- Алматы контрасталары (туристермен демонстрация);
- арнайы аң аулау маршруттары (ақ бөкендер, қабандар, қасқырлар,
түлкілер және т.б., сонымен бірге епті құстар мен және тазы иттермен);
- мұсылмандар үшін Қожа – Ахмет Яссауй мавзолейіне арналған маршрут;
- космотур (Алматы және Байқоңыр қаласы ұшуды басқаратын орталық).
Сонымен қатар, ЖШС Мади Тур маркетингтік ортаның маңызды әсері,
туристік ұйымдардың қайраткерліктерін мемлекеттік реттеу болып табылады. ҚР
туристік қызметтің өркениетті нарығын түзетудегі үлкен мәні, 13.06.2001ж.
ҚР – дағы туристік қайраткерлік туралы ҚР Заңы және ҚР мемлекеттік
деңгейінде туризмнің өркендеуін бекітетін концепция (06.03.2001ж.). Бұл
құжаттар маркетингтік қайраткерліктің жеке және бүтіндей бағыттарында ЖШС
Мади Тур қайраткерлігін жоспарлауға негізделген.
ЖШС Мади Тур қаржылық қайраткерлікті 2005 жылғы талдауда 20
клиенттерге қызмет көрсетілді (2-кестені қара). Олардың ішінде Испанияға 4,
Түркияға 5, Францияға 3, ал қалғандары Германияға, Таиланд және Чехияға 2
туристен жолға шықты. Бұл жылы клиенттер (туристер) әлдеқайда аз.
2-кесте
ЖШС Мади Тур -нің 2005 жылғы финанстық қызметінің нәтижелері.
№ Елд
Елдер Барлық қызмет көрсетілген саяхатшылар Жолдаманың өзіндік бағасы
мың.тг Жолдаманың бағасы мың.тг Барлық жолдаманың жалпы құны мың.тг
Щығындар мың.тг Баланстық табыс мың.тг 1 Түркия 5 64,933
79,916 400,576 320,661 80,916 2 Германия 2 114,335
146,301 291,601 227,669 64,933 3 БАӘ 2 75,612
95,446 189,891 150,223 40,669 4 Франция 3 140,489
145,361 524,090 419,465 105,617 5 Таиланд 2 157,925
218,951 436,901 314,849 123,053 6 Испания 4 138,309
196,156 785,621 560,233 236,389 7 Кипр - - -
- - - 8 Италия - - - -
- - 9 Тунис - - - - - - 10
Чехия 2 87,686 115,070 229,122 174,371 55,752 11
Израиль - - - - - - Барлығы
20 - - 2857,802 2167,471 707,329
Оның себебі мынада, фирманың өзі бұрыннан негізделмеген,
жарнамаланбаған және ақпараттары өте аз таралған. 2006 жылы Түркияға үлкен
қызығушылық туды, 5 туристерге қызмет көрсетілді, ал ең көп пайданы Испания
берді, өйткені бұл жылы Европалық елдерге жолдама бағасы қымбат болды. Ал
Түркия еліне жолдама шегеріммен болды. Жоғарыда айтылып өткендей, жолдамаға
бағалар қонақжайлардың қызмет көрсету деңгейіне және олардағы шарттардың
түрлерімен анықталады. Мысалға, халықаралық туристік белгілер: ВВ –
жайғастыру және таңертеңгі ас; НВ – жайғастыру, таңғы және кешкі ас; FB –
жайғастыру, таңғы, түскі және кешкі ас; SGL – бірорынды ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz