Менеджмент құрылымында кәсіпорындағы қызметкерлер еңбегін ұйымдастыру

Пән: Менеджмент
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Соңғы уақытқа дейін, кәсіпорындарда адами ресурстарды немесе қызметкерлерді басқару қызметімен айналысу мансаптың құлдырауы болып есептеліп келген. Негізінен, мұндай қызметтерді басқа бөлімдерде әр түрлі себептерге байланысты мансап құра алмаған тұлғалар атқарады. Қызметкерлерді басқару бөлімі қызмет көрсету бойынша операцияларға тікелей тартылмаған бюрократтар үшін ыңғайлы орын ретінде қарастырылады. Соңғы жылдары максималды түрде нығайтылған ортадағы жағдай, әрине, өзгеріске ұшырады. Осылайша, 90-жылдардың басынан бастап ірі қонақ үй желілері басқаруға байланысты талаптарын күшейте бастады. Сондықтан, қызметкерлерді басқару бөлімінен, оның қызмет бойынша әріптестері, сондай-ақ басқа да функционалдық бөлімшелер біршама жүйелі, жедел түрдегі ақпаратты талап етіп отырады.

Түрлі компаниялардың менеджмент құрылымында кәсіпорындағы қызметкерлер еңбегін ұйымдастырудағы әрбір кадр бойынша маманның мәртебесі олардың міндеттемелері бойынша ерекшеленуі мүмкін.

Қызметкерлерді басқару бойынша менеджер еңбекті ұйымдастыруға байланысты өзіне жүктелген міндеттерді басшылықтың философиясына сәйкес жүзеге асырады. Қонақжайлылық индустриясында компания жұмысының тиімділігі, оның кадрлық құрамы және олардың өзара қарым-қатынастары өте тығыз байланысты. Ұйымдастырушылық тұрғысынан алғанда, қызметкерлердің тиімді құрамын құру мыналармен байланысты:

компанияның мақсатын және нақты міндеттерін қою;
тиімді құрылымды дайындау;
жүргізіліп жатқан кадр саясаты мен кадрлық жоспарлау, кадрларды таңдап алу.

Қызметкерлердің деңгейі, жұмыс тәжірибесінің мол болуы кадрларды және жұмыс күшін тиімді түрде жоспарлаудың өзектілігін айқындайды. Соңғы уақытта кадрларды жоспарлау, басқа да экономикалық ресурстарды жоспарлау секілді кәсіпорын жоспарын құру және кәсіпорынды басқару үдерісінде маңызды орын алады және оны стратегиялық жоспарлаудың құрамдас бөлігі ретінде қарастырған жөн. Ақпараттық технологиялар қоғамында қызметкерлерді басқару әлеуетті үміткерлер және қызметкерлер жайында әр түрлі мәліметтерді одан әрі жүйелеу мақсатында жинақтау және сақтау қажеттілігін талап етеді.

Индустрияның барлық кәсіпорындары көлеміне қарамастан, кадрлар жайындағы ақпараттарды жүйелі түрде басқаруға мүмкіндік беретін компьютерлермен және бағдарламалық өнімдермен жабдықталған. Көбінесе, ақпараттың үлкен бөлігін ережелер және түрлі сипаттағы нұсқаулықтар құрайды. Бұл ретте, көптеген ұйымдар бұған жұмыскерлерді ынталандыру, оларды жұмыстан босату, сондай-ақ отбасы жағдайлары және медициналық жеңілдік мәселелері бойынша бағдарламаларды қосады.

Шетелде қонақжайлылық индустриясы компанияларында компания қызметкерлеріне қызмет көрсетуге уақыт бөле алатын жұмыскерлердің болуын қажеттілік деп санайды. Көптеген компаниялар қызметкерлерге қызмет көрсету бойынша түрлі сипаттағы іс-шараларды жүргізеді. Бұл іс-шаралар ұйымның деңгейіне байланысты (корпорация деңгейінде, аймақтық немесе жергілікті деңгейде) орындалады, оны қызметкерлерді басқару бойынша қызмет немесе қызметтің маркетинг-микс кешені ретінде жүзеге асырады. Бұл қызметкерлердің өздерін жақсырақ тануына мүмкіндік туғызады және шын мәнінде, танымдық бағдарлама болып табылады [30] .

Негізінен, әрбір қызметкер лауазымына қарамастан, әрбір қызметкердің еңбекақы көлемінде жалақы алады. Компаниялар саладағы бәсекеге қабілеттілікті сақтау үшін үздік қызметкерлерді бағалауы, білікті қызметкерлерді табуы және оларды марапаттап, салыстырып отыруы тиіс. Компанияларда әрбір қызметкердің жетістіктерін бағалау жүйесі жұмыс істейді. Әрбір қызметкер біліктілігін одан әрі жетілдіруге жіберіледі, немесе өз орнында қалады, қызмет сатысы бойынша жылжу немесе орын ауыстыру ақыр соңында, иеленетін қызметтен босау шкаласымен анықталады.

Шет елдердің ғылыми әдебиетінде қызметкерді басқару бойынша қызметті бағалау, қызметкерді басқару функциялары жайында жиі айтылады, осы ретте, пайдалылықты өлшеу өте қиын екенін атап өту керек. Қызметкер жұмысының тиімділігін бағалау тәсілі айқындықты және қаржылық шығындарды анықтаудың біршама қарапайым әдісі, алайда ол қонақжайлылық саласындағы операциялардың тиімді болуына үлес қосатын ұзақ уақытқа арналған жоспардың пайдасын анықтауда біршама маңызды әдіс бола алады. Жұмыскер қызметінің тиімділігін сандық тұрғыда бағалау өте күрделі, дегенмен де бірқатар сандық есептеу іс-шаралары қолданылады: еңбек шығындары; кадрлар тұрақтамауы; жұмыс орнында болмау саны; жұмыс орнындағы апаттар; тұтынушының арызы; өзгерістер және т. б.

Жұмыскердің тәжірибесін молайту мақсатында, сондай-ақ басшылық қандай да бір қызметкер басқа қызметте максималды түрде тиімді қызмет етеді деп тапқан жағдайда, орын ауыстыруды қолдануға болады. Сонымен қатар, орын ауыстыру қанағаттанарлықсыз түрде жұмыс істейтін жұмыскерлерге қатысты еңбек шартын бұзуды басшылық жұмыс этикасына немесе оның бұрынғы еңбектеріне байланысты әдепке сай келмейді деп тапқан жағдайларда қолданылады. Мұндай жағдайларда орын ауыстыру лауазымның төмендеуін білдіреді және кіріс алып келетін қызметке ауыстырылады, алайда қызметкер мансабында да «бірақ» қолданылмайды.

Егер қызметкерге оның жұмыс нәтижелері және оны жақсартуға жеткілікті болатын мүмкіндіктер ұсынылса, алайда ол ұйым стандарттарына сәйкес жұмыс істей алмаған жағдайда, еңбек шарты бұзылады.

Әкімшілік жағдай қандай болса да, іс-әрекеттерді тиімді бағаламастан бұрын, шешім қабылданбайды. Таңдау үдерісі бірнеше сатылардан тұрады. Біріншісі - ұсынылған жұмысты талдау. Мұнда ұсынылатын жұмысқа қатысты жалпы талаптар, оның нақты міндеттері және функционалдық міндеттемелері (жасалатын өнімнің минималды, максималды және орташа көлемі), оның ұйым құрылымындағы орны, лауазымдық шектемелер, мысалы, жоғары басшылықтың келісіміне сәйкес белгіленген сомадан аспайтын көлемде сатып алуға шектеу немесе қызмет басшысының келісімінсіз, бекітілген көлемнен асатын сомадағы чекті қабылдауға шектеу, ұйымның басқа да бөлімшелерімен функционалдық байланыстар сипатталуы тиіс.

Ұсынылатын жұмыс бойынша кадрлардың мамандануын сипаттау үдерісін жалғастыру үшін, яғни сәйкес жұмысты атқару деңгейін анықтау үшін, жұмыскерден талап етілетін сапа белгілерін жан-жақты зерттеу қажет. Мысалы, сырт келбеті, темпераменті және икемділігі, біліктілігі және қабілеттері, жұмыс тәжірибесі және т. б.

Міндетті орындау стандарттарына ақпараттың екі негізгі түрін қосу қажет: не жасалды және қаншалықты жақсы жасалды. Міндетті орындау стандарттары жақсы орындауға қол жеткізуге бағытталған. Қол астындағы қызметкерлер неге және қалай жетуді айқын білуі үшін әрбір стандарт жазылуы тиіс. Еңбек қызметін орындау стандарттары және оның міндеттері бір-бірімен тығыз байланысты, олардың қатар түрде дамуы жалпы түрде міндетті болып табылады. Орындау стандарттары тиімділік деңгейін немесе қызметкердің өз лауазымындағы іс-әрекетінің тиімсіздігін анықтауда негіз болады. Олар «жұмысты талдау - жұмыстың орындалуын бағалау» жүйесінде өте маңызды роль атқарады (12-сурет) .

12-сурет. Стандарттарды орындаудың жұмысты талдауға қатынасы

Жұмысты бағалау

Орындау стандарттары

Oрындауды бағалау

Жеке, кәсіби жұмысқа қойылатын талаптарды сипаттау

й paбoтe

Қолайлы жұмысқа қойылатын талаптардың орындалу деңгейін ауыстыру

Адамның жұмысқа қатысты күшті және әлсіз жақтарын сипаттау

Ескерту- [31] әдебиет көзі мәліметтерінің негізінде орындалған

Ақпараттық қызметтер. Жұмыс нәтижелерін бағалау адамдарды олардың салыстырмалы қызметінің деңгейі жайында хабардар ету үшін қажет. Осы мақсат орындалғаннан кейін, нақты қызметке сәйкес келетін жұмыскер өзінің күшті және әлсіз жақтарын, қаншалықты жақсы жұмыс істейтінін, қай бағытта жетілу қажет екендігін білетін болады.

Ынталандырушылық қызметтер мықты жұмыскерлерді анықтағаннан кейін, басшылық оларды еңбекақымен немесе қызмет бойынша жоғарылату арқылы лайықты түрде марапаттауы тиіс. Алдағы уақытта өнімділікті жақсартуды осы тәртіп бойынша жүргізу қажет.

Еңбек қызметінің ақпараттық, ынталандырушылық және әкімшілік қызметтері өзара байланысты және біртұтас жүйе ретінде әрекет етеді. Қызметті жоғарылату жайындағы басшылық шешіміне ықпал ететін ақпараттық қызметтер қызметкерлердің жақсы жұмыс етуіне әсер етуі тиіс.

Қызметкерлер іс-әрекетін салыстыра отырып бағалау іс-әрекеттер стандартын талап етеді.

3. 3 Қонақ үй бизнесін басқаруды жетілдіру жолдары

Қонақ үй бизнесі жайында сөз қозғағанда, максималды кең нарықты алатын туристік мейманханаларды ескере кету қажет. Әлемдік тәжірибеде, туристік агенттіктердің “middle” класстық мейманханаларды ұтымды түрде ұйымдастыруы жағдайында, бөлмелердің толуы жүз пайыз шамасында болғаны белгілі.

Англия, Ирландия, Финляндия және басқа да батыс елдері студенттерінің арасында хостелдер үлкен сұранысқа ие, өйткені олардың бағасы салыстырмалы түрде арзан және қызмет көрсету ыңғайлы. Орта кластағы мейманханалардың жоқтығынан, Алматы қаласында жұмыс істейтіндер өз жеткізушілері үшін пәтер іздеуге мәжбүр. “High”-кластағы мейманханалармен салыстырғанда, жеке секторды өркендету - орта кластағы мейманханаларды салу және қамтамасыз ету арзанырақ, сондай-ақ сарапшылардың зерттеуі көрсеткендей, бұл сала қонақ үйлермен салыстырғанда, көбірек пайда алып келеді.

Қазіргі уақытта батыстық үлгіде басқарылатын қонақ үйлер төрт және бес жұлдызды мейманханаларсаласына бағытталған. Кім екі және үш жұлдызды қонақ үйлерге алғашқы болып қаражат салатын болса, сол көп пайда табады. Екі жұлдызды қонақ үйлерге қаражат салатын инвесторларды табу қиын, өйткені оның өзін-өзі ақтау мерзімі бес жылдан он жылға дейін созылады. Ал он-он бес жыл ішінде нақты мейманхананың табысты болатынына өкінішке орай, ешкім кепіл бере алмайды [32] .

Қонақ үйді дұрыс басқару мәселесі әрдайым өзекті болады. Шындығына келетін болсақ, қазіргі уақытта бізде американдықтардағы секілді, жүз жылдық тарихы бар мәдениет қалыптаспаған. Екі немесе үш жұлдызды қонақ үйлерге арналған ғимараттар салынатын болса, дұрыс басқарылған жағдайда, оларда бос бөлме болмайтын еді. Қазіргі уақытта көптеген фирмалар орта кластағы қонақ үйлерді, aпapтaмeнттерді немесе кеңселерді жалға алуды қалайды. Бұл кеңсені сатып алудан және оны жөндеуден (әсіресе, егер ол айтарлықтай қысқа уақытқа қажет болса) қымбат болмауы, сонымен қатар ыңғайлы болуы тиіс. Күзет, қызмет көрсету және ыңғайлы жолдар, тұрақтар, қысқаша айтқанда, қонақжайлылық қызметінің толық кешені. Бұл қонақжайлылық бизнесін дамытудың болашағы зор бағыттары болып табылады. Құрылыстық кешен алпауыттары жаппай түрде тұрғын үй салумен айналысып жатқандықтан, нақты уақытта тұрғын үйге деген тапшылық жоқ, алайда олар екі және үш жұлдызды қонақ үйлер құрылысы саласында пайда болып отырған мүмкіндіктерден шет қалып отыр. Осы ретте, саудада, қонақ үй бизнесінде өткізуді ынталандыру ретінде “sales promotion” әдісі, яғни тұрақты тұтынушыларға жеңілдіктер жасау, мереке күндері және демалыс уақытында арнайы ұсыныстар жасау қолданылады.

Мысалы, Мәскеуде «Нaxaбинo Кaнтpи Клaб» қонақ үй кешенінде жаңа жылдық мереке күндері өз тұтынушыларына арнап эстрада жұлдыздарының қатысуымен концерт өткізген, екі адамға арналған бөлмеге орналасқандар үшін бір француздық шампан бөтелкесі тегін беріледі, сонымен қатар, «Пингвин», балалар клубы да өз өнерін көрсетті, мұнда балалар мерекені ересектерден бөлек түрде атап өтті.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.