Сандық басқару жүйелері
1. Сандық басқару жүйелерінің тсілдері
2.1 Күшейтудің айнымалы коэффициент тәсілі
2.2 Күшейткіштің жұмыс істеу принципі
3 Электр дабылдары күшейткіштерінің негізгі параметрлері
2.1 Күшейтудің айнымалы коэффициент тәсілі
2.2 Күшейткіштің жұмыс істеу принципі
3 Электр дабылдары күшейткіштерінің негізгі параметрлері
Қазіргі басқару теориясында сандық басқару жүйесінің үш тобы бар :
1) Сандық жүйенің үздіксіз жүйеге негізделген жақындатылған әдісі. Бұл әдісте кванттық және сандық элементпен байланысқан барлық үрдістер ескерілмейді;
2) Сандық жүйенің дискреттік моделін зерттейтін әдіс. Бұл әдісте кванттау кезіндегі дабылдың мағынасы қарастырылады және осы кездегі барлық үрдістер ескерілмейді.
3) Зерттеудің нақты әдісі. Бұл кезеңде сандық жүйе оңайлатылған және жуықтатылған үздіксіз уа қыт аралығында қарастырылады.
Бірінші және екінші топтарды қолдану барысында гибридті үздіксіз – дискретті жүйе басқа қарапайымына ауысады, нәтижесінде теріс нәтиже алынуы мүмкін. Бір жағынан жобалаудың нақты тәсілі өте жоғары талапты математикалық құрылғы ны қажет етеді, сондық оны инженерлік практикада кең қолданыс таба қойған жоқ. Олардың қолданылуы өте күрделі жағдайларда, мысалға айта кетсек, жоғарғы кванттау аралығы. Сандық б асқаруға мысал іздейтән болсақ, оны кез - келген жерден кездестіруге болады, ж оғарғы талапты тауарлардан бастап жоғары технологиялық өнімге дейін. Бүгінде қарапайым машинаның өзінде мөлтекүрдісшілер атқаратын рөл орасан зор.
1) Сандық жүйенің үздіксіз жүйеге негізделген жақындатылған әдісі. Бұл әдісте кванттық және сандық элементпен байланысқан барлық үрдістер ескерілмейді;
2) Сандық жүйенің дискреттік моделін зерттейтін әдіс. Бұл әдісте кванттау кезіндегі дабылдың мағынасы қарастырылады және осы кездегі барлық үрдістер ескерілмейді.
3) Зерттеудің нақты әдісі. Бұл кезеңде сандық жүйе оңайлатылған және жуықтатылған үздіксіз уа қыт аралығында қарастырылады.
Бірінші және екінші топтарды қолдану барысында гибридті үздіксіз – дискретті жүйе басқа қарапайымына ауысады, нәтижесінде теріс нәтиже алынуы мүмкін. Бір жағынан жобалаудың нақты тәсілі өте жоғары талапты математикалық құрылғы ны қажет етеді, сондық оны инженерлік практикада кең қолданыс таба қойған жоқ. Олардың қолданылуы өте күрделі жағдайларда, мысалға айта кетсек, жоғарғы кванттау аралығы. Сандық б асқаруға мысал іздейтән болсақ, оны кез - келген жерден кездестіруге болады, ж оғарғы талапты тауарлардан бастап жоғары технологиялық өнімге дейін. Бүгінде қарапайым машинаның өзінде мөлтекүрдісшілер атқаратын рөл орасан зор.
1. Сандық басқару жүйелерінің тсілдері
Қазіргі басқару теориясында сандық басқару жүйесінің үш тобы бар :
1) Сандық жүйенің үздіксіз жүйеге негізделген жақындатылған әдісі. Бұл әдісте кванттық және сандық элементпен байланысқан барлық үрдістер ескерілмейді;
2) Сандық жүйенің дискреттік моделін зерттейтін әдіс. Бұл әдісте кванттау кезіндегі дабылдың мағынасы қарастырылады және осы кездегі барлық үрдістер ескерілмейді.
3) Зерттеудің нақты әдісі. Бұл кезеңде сандық жүйе оңайлатылған және жуықтатылған үздіксіз уа қыт аралығында қарастырылады.
Бірінші және екінші топтарды қолдану барысында гибридті үздіксіз - дискретті жүйе басқа қарапайымына ауысады, нәтижесінде теріс нәтиже алынуы мүмкін. Бір жағынан жобалаудың нақты тәсілі өте жоғары талапты математикалық құрылғы ны қажет етеді, сондық оны инженерлік практикада кең қолданыс таба қойған жоқ. Олардың қолданылуы өте күрделі жағдайларда, мысалға айта кетсек, жоғарғы кванттау аралығы. Сандық б асқаруға мысал іздейтән болсақ, оны кез - келген жерден кездестіруге болады, ж оғарғы талапты тауарлардан бастап жоғары технологиялық өнімге дейін. Бүгінде қарапайым машинаның өзінде мөлтекүрдісшілер атқаратын рөл орасан зор. Сонымен көптеген жағдайларда техникалық үрдіспен сандық басқару жүйесі келесі құрылымдардан тұрады:
- басқарушы ЭЕМ;
- ақпаратпен алмасу арналарынан;
- аналогты - сандық түрлендіргіштер және сандық- аналогты түрлендіргіштерден;
- қадағалардан, ОМ;
- арнайы техникалық үрдістен.
1.1 - сурет . Үрдісті сандық басқарудың негізгі құрылымдық жүйесі
2.1 Күшейтудің айнымалы коэффициент тәсілі
Электрлік дабылдарды күшейту үшін биполярлық транзисторда және интегралдық микросхемалар кеңінен қолданылады. Ол күшейткіштер өте әлсіз электрлік дабылдарды күшейтуге мүмкіндік береді. Транзистор арқылы аса үлкен күшейтуге жету үшін бірнеше күшейткіш каскадтары қолданылад. Бір транзистордан немесе күшейткіш элементтен және оған қарасты байланыс элементтерінен тұратын күшейткішті каскад деп атайды. Күшейту процессі деп қоректкену көзінің энергиясын күшейткіштің сыртқы дабылының энергиясына түрлендіруді айтамыз. Бұл процессті басқару күшейткіш элементіне немесе транзисторға әсер ететін кірмелік дабыл арқылы жүргізеді. Шығыс дабыл кіріс дабылдың функциясы болып табылады. Сонымен қатар, транзистормен күшейтілген дабылдың қуаты оның кірмейтіндегі күшейтілетін дабылдың қуатынан қоректену көзінің энергиясының арасында әлдеқайда артық болады. Сонымен, электрондық күшейткіштер электрлік дабылдарды олардың пішімін өзгертпей, қоректену көзінің энергиясының көмегімен қуатты ұлғайту арқылы күшейтетін құрылғыны айтады. Транзисторлық күшейткіштің электрондық деп аталу себебі, транзистордың жұмыс істеу принципі шала өткізгіштердің ішінде жүріп жататын электрондық процесске тікелей байланысты болуында.
Күшейткіштерді екі топқа бөліп қарастыруға болады:
1. Гармоникалық дабылдардың күшейткіштері - бұл әр түрлі шамадағы және пішіндегі гармоникалық, квазл гармоникалық, яғни кезеңдік дабылдарды күшейтуге арналған күшейткіштер. Мұндай күшейткіштерге микрофондық, трансляциялық және магнитофондық күшейткіштер күйтабақтарын орнату құбылысының күшейткіштері, көптеген өлшеуіш аппараттарының күшейткіштері және т.б. жатады.
2. Импульстік дабылдардың күшейткіштері әр түрлі шамадағы және пішіндегі периодты және периодты емес дабылдарды күшейтуге арналған. Импульсті күшейтуге: байланыс жүйелерінің импульстік күшейткіштері теледидарды бейнелеу дабылдарының импульстік радиолокациялық құрылғылардың электронды есептеу техникасы тетістерінің реттеу және басқару жүйелерінің күшейткіштері жатады.
Күшейтілген жиіліктерінің абсолюттік мәндеріне және жиілік жолағының ауқымына байланысты күшейткіштер мынадай түрлерге бөлінеді:
1.Тұрақты ток күшейткіштері
2.Төменгі жиілік күшейткіштері
3.Жоғары жиілік күшейткіштері
4.Кең жолақты және импульсті күшейткіштер
Ортақ базалы схема кірістік кернеудің оң мәнді өсімшесі эмиттер тогын көбейтеді. Ал, ол коллектор тогының шығыстық кернеудің өсуіне әкеп соғады және мұнда орталық база схемасында кірістік кернеу көзі эмиттер - база тізбегіне, ал жүктемемен қоректендіру көзі коллектор - база тізбегіне қосылады, ортақ - база схемасының кірістік кедергісі аз болады. Себебі эмиттерлік ауысу тура бағытта қосылады.
Ортақ эмиттер схемасында кірістік кернеу көзі эмиттер - база тізбегіне қосылған. Ал, жүктемемен қоректендіру көзі эмиттер - коллектор тізбегіне қосылған. Сондықтан эмиттер кірістік және шығыстық тізбектеріне ортақ электрод болып табылады.
Ортақ коллектор схемасында кірістік кернеу көзі база тізбегіне, ал қоректендіру көзі және жүктеме кедергісі эмиттер тізбегіне қосылады. Кірістік ток болып, база тогы шығыстық эмиттер тогы болып табылады. Схема үшін күшейту коэффициенті анықталады. Ортақ коллектор схемасы жеке күшейту каскадтарын бірімен - бірін, дабыл көзін немесе жүктемені күшейткішпен сәйкестендіру үшін пайдаланылады.
2 - сурет Электр дабылдарын күшейту құрылымдық сұлбасы
2.2 Күшейткіштің жұмыс істеу принципі
Күшейткіштерде транзистордың ортақ эмиттермен қосылу схемасы қолданылады. Өйткені бұл схеманың қуат бойынша ең жоғарғы күшейту мүмкіндігі бар. Бұл жағдайда транзистордың шығыс электродына (коллекторға) жүктеме кедергісі , ал кіріс тізбегіне (база эмиттер арасына) ЭҚК-і ... жалғасы
Қазіргі басқару теориясында сандық басқару жүйесінің үш тобы бар :
1) Сандық жүйенің үздіксіз жүйеге негізделген жақындатылған әдісі. Бұл әдісте кванттық және сандық элементпен байланысқан барлық үрдістер ескерілмейді;
2) Сандық жүйенің дискреттік моделін зерттейтін әдіс. Бұл әдісте кванттау кезіндегі дабылдың мағынасы қарастырылады және осы кездегі барлық үрдістер ескерілмейді.
3) Зерттеудің нақты әдісі. Бұл кезеңде сандық жүйе оңайлатылған және жуықтатылған үздіксіз уа қыт аралығында қарастырылады.
Бірінші және екінші топтарды қолдану барысында гибридті үздіксіз - дискретті жүйе басқа қарапайымына ауысады, нәтижесінде теріс нәтиже алынуы мүмкін. Бір жағынан жобалаудың нақты тәсілі өте жоғары талапты математикалық құрылғы ны қажет етеді, сондық оны инженерлік практикада кең қолданыс таба қойған жоқ. Олардың қолданылуы өте күрделі жағдайларда, мысалға айта кетсек, жоғарғы кванттау аралығы. Сандық б асқаруға мысал іздейтән болсақ, оны кез - келген жерден кездестіруге болады, ж оғарғы талапты тауарлардан бастап жоғары технологиялық өнімге дейін. Бүгінде қарапайым машинаның өзінде мөлтекүрдісшілер атқаратын рөл орасан зор. Сонымен көптеген жағдайларда техникалық үрдіспен сандық басқару жүйесі келесі құрылымдардан тұрады:
- басқарушы ЭЕМ;
- ақпаратпен алмасу арналарынан;
- аналогты - сандық түрлендіргіштер және сандық- аналогты түрлендіргіштерден;
- қадағалардан, ОМ;
- арнайы техникалық үрдістен.
1.1 - сурет . Үрдісті сандық басқарудың негізгі құрылымдық жүйесі
2.1 Күшейтудің айнымалы коэффициент тәсілі
Электрлік дабылдарды күшейту үшін биполярлық транзисторда және интегралдық микросхемалар кеңінен қолданылады. Ол күшейткіштер өте әлсіз электрлік дабылдарды күшейтуге мүмкіндік береді. Транзистор арқылы аса үлкен күшейтуге жету үшін бірнеше күшейткіш каскадтары қолданылад. Бір транзистордан немесе күшейткіш элементтен және оған қарасты байланыс элементтерінен тұратын күшейткішті каскад деп атайды. Күшейту процессі деп қоректкену көзінің энергиясын күшейткіштің сыртқы дабылының энергиясына түрлендіруді айтамыз. Бұл процессті басқару күшейткіш элементіне немесе транзисторға әсер ететін кірмелік дабыл арқылы жүргізеді. Шығыс дабыл кіріс дабылдың функциясы болып табылады. Сонымен қатар, транзистормен күшейтілген дабылдың қуаты оның кірмейтіндегі күшейтілетін дабылдың қуатынан қоректену көзінің энергиясының арасында әлдеқайда артық болады. Сонымен, электрондық күшейткіштер электрлік дабылдарды олардың пішімін өзгертпей, қоректену көзінің энергиясының көмегімен қуатты ұлғайту арқылы күшейтетін құрылғыны айтады. Транзисторлық күшейткіштің электрондық деп аталу себебі, транзистордың жұмыс істеу принципі шала өткізгіштердің ішінде жүріп жататын электрондық процесске тікелей байланысты болуында.
Күшейткіштерді екі топқа бөліп қарастыруға болады:
1. Гармоникалық дабылдардың күшейткіштері - бұл әр түрлі шамадағы және пішіндегі гармоникалық, квазл гармоникалық, яғни кезеңдік дабылдарды күшейтуге арналған күшейткіштер. Мұндай күшейткіштерге микрофондық, трансляциялық және магнитофондық күшейткіштер күйтабақтарын орнату құбылысының күшейткіштері, көптеген өлшеуіш аппараттарының күшейткіштері және т.б. жатады.
2. Импульстік дабылдардың күшейткіштері әр түрлі шамадағы және пішіндегі периодты және периодты емес дабылдарды күшейтуге арналған. Импульсті күшейтуге: байланыс жүйелерінің импульстік күшейткіштері теледидарды бейнелеу дабылдарының импульстік радиолокациялық құрылғылардың электронды есептеу техникасы тетістерінің реттеу және басқару жүйелерінің күшейткіштері жатады.
Күшейтілген жиіліктерінің абсолюттік мәндеріне және жиілік жолағының ауқымына байланысты күшейткіштер мынадай түрлерге бөлінеді:
1.Тұрақты ток күшейткіштері
2.Төменгі жиілік күшейткіштері
3.Жоғары жиілік күшейткіштері
4.Кең жолақты және импульсті күшейткіштер
Ортақ базалы схема кірістік кернеудің оң мәнді өсімшесі эмиттер тогын көбейтеді. Ал, ол коллектор тогының шығыстық кернеудің өсуіне әкеп соғады және мұнда орталық база схемасында кірістік кернеу көзі эмиттер - база тізбегіне, ал жүктемемен қоректендіру көзі коллектор - база тізбегіне қосылады, ортақ - база схемасының кірістік кедергісі аз болады. Себебі эмиттерлік ауысу тура бағытта қосылады.
Ортақ эмиттер схемасында кірістік кернеу көзі эмиттер - база тізбегіне қосылған. Ал, жүктемемен қоректендіру көзі эмиттер - коллектор тізбегіне қосылған. Сондықтан эмиттер кірістік және шығыстық тізбектеріне ортақ электрод болып табылады.
Ортақ коллектор схемасында кірістік кернеу көзі база тізбегіне, ал қоректендіру көзі және жүктеме кедергісі эмиттер тізбегіне қосылады. Кірістік ток болып, база тогы шығыстық эмиттер тогы болып табылады. Схема үшін күшейту коэффициенті анықталады. Ортақ коллектор схемасы жеке күшейту каскадтарын бірімен - бірін, дабыл көзін немесе жүктемені күшейткішпен сәйкестендіру үшін пайдаланылады.
2 - сурет Электр дабылдарын күшейту құрылымдық сұлбасы
2.2 Күшейткіштің жұмыс істеу принципі
Күшейткіштерде транзистордың ортақ эмиттермен қосылу схемасы қолданылады. Өйткені бұл схеманың қуат бойынша ең жоғарғы күшейту мүмкіндігі бар. Бұл жағдайда транзистордың шығыс электродына (коллекторға) жүктеме кедергісі , ал кіріс тізбегіне (база эмиттер арасына) ЭҚК-і ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz