Газды кәдеге жарату бағдарламалары
1.1 Теңізшеврой бағдарламасы
1.1 «Қазақойл Ақтөбе» бағдарламасы
2 Газды пайдға жарату технологиясы және Майбулак кен орны
2.1 Ілеспе газдың пайдаға жарату әдістері
2.3 Майбұлақтағы газды кәдеге жаратудың технологиялық үрдісі
3 Датчикттер
3.1 Генераторлы датчиктер
4 Бағдарламаланатын логикалық контроллер
5 Есептеу бөлімі
1.1 «Қазақойл Ақтөбе» бағдарламасы
2 Газды пайдға жарату технологиясы және Майбулак кен орны
2.1 Ілеспе газдың пайдаға жарату әдістері
2.3 Майбұлақтағы газды кәдеге жаратудың технологиялық үрдісі
3 Датчикттер
3.1 Генераторлы датчиктер
4 Бағдарламаланатын логикалық контроллер
5 Есептеу бөлімі
«Теңізшевройл» ЖШС құны 258 млн. АҚШ доллар тұратын газды кәдеге жарату жөніндегі төрт жылдық жобаның соңғы нысаны 2009 жылдың 26 желтоқсанында іске қосылды. Бұл жобаның мақсаты алаулардағы газды қалыпты жағылуын тоқтату. 2009 жылдың соңына қарай газды алауларда дағдылы жағуды тоқтату мақсатымен ТШО Газды кәдеге жарату бағдарламасын жасақтады. Бұл бағдарламаны Қоршаған ортаны қорғау министрлігі мақұлдады. Газды кәдегі жарату бағдарламасын жүзеге асырудың кезеңдеріне сәйкес ТШО газды жағудын және таратылатын шығарындылардың жылдық көлеміне рұқсат алды. ТШО жыл сайын бергіленген көлемнен ауытқымап, оныда біртіндеп азайтып келді.
2004 жылдың желтоқсанында Қазақстан Республикасының үкіметі төтенше жағдайдан басқа кезде, яғни кәсіпорын жұмыс істеп тұрған кезде ілеспе газдың жағылуын тоқтату жөнінде жаңа заң қабылдады. Аталған талап күшіне дереу еніп, о баста нөлдік жағу қарастырылмаса да, ол Теңіздегі технологиялық нысандардың жұмысына айтарлықтай ықпал етті.
2004 жылдың желтоқсанында Қазақстан Республикасының үкіметі төтенше жағдайдан басқа кезде, яғни кәсіпорын жұмыс істеп тұрған кезде ілеспе газдың жағылуын тоқтату жөнінде жаңа заң қабылдады. Аталған талап күшіне дереу еніп, о баста нөлдік жағу қарастырылмаса да, ол Теңіздегі технологиялық нысандардың жұмысына айтарлықтай ықпал етті.
1 Газды кәдеге жарату бағдарламалары
1.1 Теңізшеврой бағдарламасы
Теңізшевройл ЖШС құны 258 млн. АҚШ доллар тұратын газды кәдеге жарату жөніндегі төрт жылдық жобаның соңғы нысаны 2009 жылдың 26 желтоқсанында іске қосылды. Бұл жобаның мақсаты алаулардағы газды қалыпты жағылуын тоқтату. 2009 жылдың соңына қарай газды алауларда дағдылы жағуды тоқтату мақсатымен ТШО Газды кәдеге жарату бағдарламасын жасақтады. Бұл бағдарламаны Қоршаған ортаны қорғау министрлігі мақұлдады. Газды кәдегі жарату бағдарламасын жүзеге асырудың кезеңдеріне сәйкес ТШО газды жағудын және таратылатын шығарындылардың жылдық көлеміне рұқсат алды. ТШО жыл сайын бергіленген көлемнен ауытқымап, оныда біртіндеп азайтып келді.
2004 жылдың желтоқсанында Қазақстан Республикасының үкіметі төтенше жағдайдан басқа кезде, яғни кәсіпорын жұмыс істеп тұрған кезде ілеспе газдың жағылуын тоқтату жөнінде жаңа заң қабылдады. Аталған талап күшіне дереу еніп, о баста нөлдік жағу қарастырылмаса да, ол Теңіздегі технологиялық нысандардың жұмысына айтарлықтай ықпал етті.
ТШО мен басқа да қазақстандық мұнай және газ өнеркәсібіне қарасты кәсіпорындар газды жағуға қатысты қабылданған заңға сәйкес, белсенді жұмыс жүргізді. 2005 жылдың қазанында үкімет мұнай және газ операторлары үшін заңның ілеспе газды жағуға қатысты пунктіне қажетті жобалық өзгерістер енгізу мақсатында көп жылдық өтпелі кезең беру туралы өзгеріс енгізді. Аталған өзгерістің ізінше, ТШО Теңіздегі ілеспе газды кәдеге жарату бағдарламасын ұсынып, заң талаптарына сәйкес, ілеспе газды нөлдік деңгейге жеткізу жөнінде мемлекеттік органдармен келісімге келді.
ТШО жыл сайын газды кәдеге жарату жобасының арқасында үздіксіз пайдалануды қамтамасыз ететін газды жағу мен шығарындылар көлеміне тиісті рұқсат алады. ТШО осы рұқсат шеңберінде пайдалану жұмыстарын жүргізеді.
2012 жылдың 24 қазан күні Лондонда өткен газды алауда жағуды қысқартуға арналған 10-шы жаһандық форумда газды алауда жағуды қысқартудағы жетістіктері үшін Теңізшевройл ЖШС-нің (бұдан әрі -ТШО) еңбегі атап өтілді. Жылдың желтоқсанында Қазақстан Республикасының үкіметі төтенше жағдайдан басқа кезде, яғни кәсіпорын жұмыс істеп тұрған кезде ілеспе газдың жағылуын тоқтату жөнінде жаңа заң қабылдады. Аталған талап күшіне дереу еніп, о баста нөлдік жағу қарастырылмаса да, ол Теңіздегі технологиялық нысандардың жұмысына айтарлықтай ықпал етті. Аталған өзгерістің ізінше, ТШО Теңіздегі ілеспе газды кәдеге жарату бағдарламасы.
Әлемдік банкінің газды алауда жағуды қысқарту жөніндегі жаһандық серіктестік (GGFR) газды алауда жағуды қысқарту бойынша ТШО-ны әлемдік көшбасшы деп таныды. ТШО мұндай жетістікке газды кәдеге жарату (ГКЖ) жобасын сәтті жүзеге асыру нәтижесінде қол жеткізді. Аталмыш бағдарлама ТШО-ның газды алауларда дағдылы жағуды қысқарту жөніндегі міндеттемесін орындауға септігін тигізді. Кәсіпорын газды алауда жағудан болатын шығарындыларды 2000 жылдан бері 94 пайызға қысқартуға қол жеткізумен бірге осы уақыт аралығында мұнай өндіру көлемін 147 пайызға арттырды.
1.1 Қазақойл Ақтөбе бағдарламасы
Индустрияландыру күні аясында, 9 желтоқсанда Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назабаевтың қатысуымен өткен телекөпірдің барысында Қазақойл Ақтөбе ЖШС-ының жаңа газ өңдеу зауыты салтанатты түрде іске қосылды.
Жаңа газ өңдеу зауыты Мғалжар ауданы аумағындағы Әлібекмола мен Қожасай кен орындарында орналасқан. Бүгнгі күні бұл нысан үдемелі индустриалды-инновациялық даму бағдарламасы аясында Ақтөбе облысында жүзеге асырылатын жобалардың ішіндегі ең ірілерінің бірі. Шараға Ақтөбе облысының әкімі Архимед Мұхамбетов, БАҚ өкілдері, Қазақойл Ақтөбе ЖШС-ы мен мердігер ұйым - НГСК КазСтройСервис АҚ-ының басшылығы мен қызметкерлері, сондай-ақ кен орындарына көршілес орналасқан елді мекендердің тұрғындары қатысты.
Кәсіпорын 2012 жылы толық қуатына шығып, 400 млн. текшеметр ілеспе мұнай газын өңдеп, жылына 300 млн. текшеметр құрғақ тауар газын, 45 мың тонна сұйылтылған газды (пропан-бутан қоспасын) және 10 мың тонна түйіршіктелген күкірті өндіретін болады. Зауыттың іске қосылуымен ілеспе мұнайгазын толық өңдеу және кәдеге жарату, атмосфераға зиянды заттарды шығаруды азайту, жалпы экологиялық жағдайды жақсарту, облыстың оңтүстік бөлігіндегі аудандарды газдандыру міндетін ойдағыдай шешуге мүмкіншілігі туады.
2 Газды пайдға жарату технологиясы және Майбулак кен орны
2.1 Ілеспе газдың пайдаға жарату әдістері
Ілеспе газдың пайдаға жарату проблемасы мұнай өңдіретін орындарда кездеседі.
Қазақстандағы ірі мұнай компаниялары "Тенгизшевройл" және"СНПС-Актобемұнайгаз" проблеманы аминды газ тазалау әдісімен шешеді. Бұл әдіс газды тазалап, одан күкірт жәнеде басқада заттар бөліп алады.
Аминды тазалау әдісіті бірнеше топқа жіктеп қарастырса болады:
oo Н2S және С02 негізделген химиялық белсенді сіңіргіш (оттекті үрдіс);
oo қышқыл компоненттер органикалық кеміргіштер есебімен бөлінуі (физикалық сіңіру үрдіс);
oo бір мезетте химиялық және физикалық кеміргештер пайдалану (аралас үрдістер);
oo күкіртті сутектің қайтымсыз күкіртке айналуы (тотығу үрдістері);
Табиғи газдағы күкірт қосылыстарынан тазарту әдісін таңдау, бірнеше факторға байланысты. Негізгі фактор құрамы және шикі газ параметрлері, олардың тазарту дәрежесі және қолданылатын аясы болып табылады.
Үлкен ағымды газ өңдеу үрдісітің негізі химиялық және физикалық сіңіргіштің қолдануымен іске асырылады. Газды Н2S және С02 - дан тазартудың жиі қолданылатын үрдістердің бірі болып табылатын:
oo моноэтаноламин(МЭА);
oo диэтаноламин(ДЭА);
oo триэтаноламин (ТЭА);
oo дигликольамин (ДГА);
oo диизопропаноламин (ДИПА);
oo метилдиэтаноламин (МДЭА).
Практикалық қолданыс аясында МЭА және ДЭА қолданылады.
2.2 Аминды су ертіндісімен газды тазалау сұлбасының үрдісі
Өңделмеген газ бірншіден абсорбер (сіңіргіш) ағынының ертіндісіне келеді. Қышқыл газға қаныққан ертінді, абсорбер астынан шығып, жылу алмастырғышта қыздырылып десорбер ертіндісімен жоғарғы бөлігіне беріледі.
2.2.1 - cурет ADIP - технологиялық сұлба үрдісі
Жылу алмастырғышта салқындатудан кейін, қалпына келгіш ертінді қосымша су немесе ауамен салқындатылып жоғарғы абсорберге беріледі. Қаныққан ерітіндінің қайта келуі үшін жылу қажет етеді. Десорбердегі қышқыл газ бу конденсациясын салқындатады. Конценрациядағы амин ірітіндісі көбейіп кетуін алдын алу үшін, флегма-конденсат үздіксіз жүйеге қайтып отырады. Әдетті бұл флегманы десорбердегі қаныққан ертіндінің жоғарғы жағынан беріледі. Сұлбада экспанзер қарастырылады Р тазалау 1,6МПа, тазалау кезінде қаныққан ерітіндінің қысымы түсіп, физикалық ертінді бөлінеді (көмірсутектер, жартылай сульфид сутегі, көмірқышқыл газы). Өңдіріс аясында кең қолданысқа ие болған сұлба қайта қалпына келгіш абсорберге резевтегі ағынды бөліп беру арқылы бір деңгейлі ертінді алу. 70-80% ертінді обсорбер ортасына беріледі, қалған бөлігі жоғары барып құйылады. Бұл оның ертінді айдау кезіндегі энергияны үнемдеп, обсорбердегі өнімнің металл қажеттілігін азайтып, көміртек тотығы COS (газда бар болған жағдайда) бөліп алу деңгейі жоғарлайды. Орташа ағынды ертіндіге өте жоғары температура берілгенде СОS гидролиз реакциясы пайда болады.
2.2.2 - сурет Аминды тазалау кезіндегі технологиялық сұлбасы
Газды аминды тазалау сұлбасында, жоғары мөлшерде қышқыл ерітінді компоненттер абсорберге екі ағынмен беріліп, әр түрлі дәрежедегі қайта қалпына келгіш болады. Әдетте қайта қалпына келгіш ертінді десорберден ортанғы бөлімдегі абсорберге беріледі. Жарты ертінді де ғана терең түрде қалпына келу процессі болады. Ол абсорбердің жоғарғы бөлігіне беріліп газ тазалауды қамтамасыз етеді. Осындай сұлба қарапайым сұлбалармен салыстырғанда 10-15% қайта қалпына келгіш ертіндідегі будың шығынын азайтады. Жоғары қышқыл компоненттен тұратын газды тазалау кезінде екі ретті кеңейтілген аминге қаныққан әр түрлі қысымды қолданылады. Бірінші сатысында қысымы 1,5-2МПа кезінде, ерітіндіден негізгі көмірсутектер бөлінеді. Ол алдағы уақытта төменгі (2%) қышқыл газдағы күкірттің жоғары сапада алынуын қаматамасыз етеді.
Екінші сатсында қысымы атморсфералық қысымға жақындағанда, жылусыз регенерацияда ертіндіден қышқыл газ бөлініп шығады. Осының арқасында будың шығыны 10 % 5-ға азаяды. Екінші десорбердегі қаныққан ертіндіні беру үшін сұлбада қосымша насос орнатамыз. Газды Н2S и СO2 -ден тазалау кезінде обсорберде кеміргіш және гидролиз СОS аймағы қарастырылады. Ол бес - жеті ыдыстан тұратын, қайта қалпына келгіш температурасы 70-80°С болатын аминды ертіндіге беріледі.
2.3 Майбұлақтағы газды кәдеге жаратудың технологиялық үрдісі
Газды жинап оның кәдеге жарату (утилизация) үрдісінің технологиялық сұлбасын қарастыралық. Алты бірдей ұқсас участкілер бар делік, біз оның бір участкісін қарастырамыз.
Құрылыс алаңы туралы қысқаша анықтама. Майбулак кен орны Қызылорда облысында орналасқан. Қызылорда қаласынын 260 км солтүстігінде 20 км радиус алып жатыр. Климаты күрт-континенталды, жазы ыстық және қысы суық. Ауданның сейсмикалығы - 6 балл.
Басқару нысандары келесі конструкцияларды қамтиды:
oo компрессорлық станция (КС). Учаскіде ілеспе газды жинау үшін екі компрессорлық станция орналасқан. Компрессорлық станцияның есептеу параматрлері:
oo өнімділігі - 6250 м3час (150 мын м3тәулік);
oo Гу-21 - ден - 875 м3час (21 мын м3тәулік);
oo Гу-22 - ден - 958 м3час (23 мын м3тәулік);
oo Гу-23 - ден - 1292 м3час (31 мын м3тәулік);
oo Гу-24 - ден - 3125 м3час (75 мын м3тәулік);
oo КС - ға кіріс қысымы - 0,83;
oo КС - дан шығыс қысымы 6,89;
oo щит басқару жүйесі газды кәдеге асырудың технологиялық үрдісін басқаруға арналған. Бұл модульді конструкцияға келесі жабдықтар орнатылған:
oo қосқыштар (пускатели);
oo автоматтар;
oo реле;
oo бақылағыштар;
oo компьютерлер;
oo жиілік түрлендіргіш және т.б.
Әрбір щит басқару жүйесі компрессорлық станцияны және оған тиісті агрегаттарды басқарады.
Осыған төменгі участкі тиісті:
oo метанол резевуары сыйымдылығы 0,909 м3. Гидратацияның алдын алу үшін барлық ГУ барлық газ құбырларында насос қондырғылар ингибатор орналастырылып кранның диспенсері және бақылауыштар бар;
oo трансформаторлық қосалқы станция. Сенімділік дәрежесі бойынша электрмен жабдықтау алаңдары ІІ санатқа жатады. Тұтынушыларды элетрмен жабдықтау кернеуі 0,4 кВ арқылы жүзеге асырылады. Трансформаторлық қосалқы станция КТПН - 630 - 60,4 У1 типінің саны екі дана;
oo найзағаймен жарықтандыру мұнарасы. Модульдік бөлмелері
компрессорлық қондырғылардың ғимараттары В-1а санатына жатады. Қауіпті учаскелер алаңын санатына В-1г жатады.
oo факельді қондырғы. факельді қондырғысы компроссорлық станцияда апатты жағдай болған кезінде газды жіберуге арналған. Факельді қондырғы желсіз жерде, компрессорлық станциядан 100 м қашықтықта, қоршауда тұрады (ПМЖ-22,8):
oo факелдің биіктігі 15 м диаметрі 200 мм (Ду200);
oo газ бекітпеcі;
oo отты электрлік тұтатқыш, қыздырғыш;
oo отты тұтатқыш және алау басқару панелдері.
Ілеспе газды жинаудың негізгі технологиялық сұлбасы (3.1 - сурет), оны компрессорлық станцияға беріп, газ жинаушы коллектор келесі шешімдермен сипатталады:
Мұнай ұңғымаларында орнатылған топтық қондырғылар: ММ-21, ГУ-22, ГУ-23 ММ-24, мұнай өңдіру кезіндегі ұңғымасында факельдерде ілеспе газ өртеледі. Газды кәдеге жаратудың технологиялық үрдісі факельдерді өшіріп ілепе газды қайта артқа кәдеге жарату үшін жіберіледі.
Топтық қондырғыларда ілеспе газды іріктеу жер үсті мұнай-газ сепаратор арқылы жүзеге асырылады. Байланыс нүктелері анықталып, нәтижесінде зерттеу ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
1.1 Теңізшеврой бағдарламасы
Теңізшевройл ЖШС құны 258 млн. АҚШ доллар тұратын газды кәдеге жарату жөніндегі төрт жылдық жобаның соңғы нысаны 2009 жылдың 26 желтоқсанында іске қосылды. Бұл жобаның мақсаты алаулардағы газды қалыпты жағылуын тоқтату. 2009 жылдың соңына қарай газды алауларда дағдылы жағуды тоқтату мақсатымен ТШО Газды кәдеге жарату бағдарламасын жасақтады. Бұл бағдарламаны Қоршаған ортаны қорғау министрлігі мақұлдады. Газды кәдегі жарату бағдарламасын жүзеге асырудың кезеңдеріне сәйкес ТШО газды жағудын және таратылатын шығарындылардың жылдық көлеміне рұқсат алды. ТШО жыл сайын бергіленген көлемнен ауытқымап, оныда біртіндеп азайтып келді.
2004 жылдың желтоқсанында Қазақстан Республикасының үкіметі төтенше жағдайдан басқа кезде, яғни кәсіпорын жұмыс істеп тұрған кезде ілеспе газдың жағылуын тоқтату жөнінде жаңа заң қабылдады. Аталған талап күшіне дереу еніп, о баста нөлдік жағу қарастырылмаса да, ол Теңіздегі технологиялық нысандардың жұмысына айтарлықтай ықпал етті.
ТШО мен басқа да қазақстандық мұнай және газ өнеркәсібіне қарасты кәсіпорындар газды жағуға қатысты қабылданған заңға сәйкес, белсенді жұмыс жүргізді. 2005 жылдың қазанында үкімет мұнай және газ операторлары үшін заңның ілеспе газды жағуға қатысты пунктіне қажетті жобалық өзгерістер енгізу мақсатында көп жылдық өтпелі кезең беру туралы өзгеріс енгізді. Аталған өзгерістің ізінше, ТШО Теңіздегі ілеспе газды кәдеге жарату бағдарламасын ұсынып, заң талаптарына сәйкес, ілеспе газды нөлдік деңгейге жеткізу жөнінде мемлекеттік органдармен келісімге келді.
ТШО жыл сайын газды кәдеге жарату жобасының арқасында үздіксіз пайдалануды қамтамасыз ететін газды жағу мен шығарындылар көлеміне тиісті рұқсат алады. ТШО осы рұқсат шеңберінде пайдалану жұмыстарын жүргізеді.
2012 жылдың 24 қазан күні Лондонда өткен газды алауда жағуды қысқартуға арналған 10-шы жаһандық форумда газды алауда жағуды қысқартудағы жетістіктері үшін Теңізшевройл ЖШС-нің (бұдан әрі -ТШО) еңбегі атап өтілді. Жылдың желтоқсанында Қазақстан Республикасының үкіметі төтенше жағдайдан басқа кезде, яғни кәсіпорын жұмыс істеп тұрған кезде ілеспе газдың жағылуын тоқтату жөнінде жаңа заң қабылдады. Аталған талап күшіне дереу еніп, о баста нөлдік жағу қарастырылмаса да, ол Теңіздегі технологиялық нысандардың жұмысына айтарлықтай ықпал етті. Аталған өзгерістің ізінше, ТШО Теңіздегі ілеспе газды кәдеге жарату бағдарламасы.
Әлемдік банкінің газды алауда жағуды қысқарту жөніндегі жаһандық серіктестік (GGFR) газды алауда жағуды қысқарту бойынша ТШО-ны әлемдік көшбасшы деп таныды. ТШО мұндай жетістікке газды кәдеге жарату (ГКЖ) жобасын сәтті жүзеге асыру нәтижесінде қол жеткізді. Аталмыш бағдарлама ТШО-ның газды алауларда дағдылы жағуды қысқарту жөніндегі міндеттемесін орындауға септігін тигізді. Кәсіпорын газды алауда жағудан болатын шығарындыларды 2000 жылдан бері 94 пайызға қысқартуға қол жеткізумен бірге осы уақыт аралығында мұнай өндіру көлемін 147 пайызға арттырды.
1.1 Қазақойл Ақтөбе бағдарламасы
Индустрияландыру күні аясында, 9 желтоқсанда Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назабаевтың қатысуымен өткен телекөпірдің барысында Қазақойл Ақтөбе ЖШС-ының жаңа газ өңдеу зауыты салтанатты түрде іске қосылды.
Жаңа газ өңдеу зауыты Мғалжар ауданы аумағындағы Әлібекмола мен Қожасай кен орындарында орналасқан. Бүгнгі күні бұл нысан үдемелі индустриалды-инновациялық даму бағдарламасы аясында Ақтөбе облысында жүзеге асырылатын жобалардың ішіндегі ең ірілерінің бірі. Шараға Ақтөбе облысының әкімі Архимед Мұхамбетов, БАҚ өкілдері, Қазақойл Ақтөбе ЖШС-ы мен мердігер ұйым - НГСК КазСтройСервис АҚ-ының басшылығы мен қызметкерлері, сондай-ақ кен орындарына көршілес орналасқан елді мекендердің тұрғындары қатысты.
Кәсіпорын 2012 жылы толық қуатына шығып, 400 млн. текшеметр ілеспе мұнай газын өңдеп, жылына 300 млн. текшеметр құрғақ тауар газын, 45 мың тонна сұйылтылған газды (пропан-бутан қоспасын) және 10 мың тонна түйіршіктелген күкірті өндіретін болады. Зауыттың іске қосылуымен ілеспе мұнайгазын толық өңдеу және кәдеге жарату, атмосфераға зиянды заттарды шығаруды азайту, жалпы экологиялық жағдайды жақсарту, облыстың оңтүстік бөлігіндегі аудандарды газдандыру міндетін ойдағыдай шешуге мүмкіншілігі туады.
2 Газды пайдға жарату технологиясы және Майбулак кен орны
2.1 Ілеспе газдың пайдаға жарату әдістері
Ілеспе газдың пайдаға жарату проблемасы мұнай өңдіретін орындарда кездеседі.
Қазақстандағы ірі мұнай компаниялары "Тенгизшевройл" және"СНПС-Актобемұнайгаз" проблеманы аминды газ тазалау әдісімен шешеді. Бұл әдіс газды тазалап, одан күкірт жәнеде басқада заттар бөліп алады.
Аминды тазалау әдісіті бірнеше топқа жіктеп қарастырса болады:
oo Н2S және С02 негізделген химиялық белсенді сіңіргіш (оттекті үрдіс);
oo қышқыл компоненттер органикалық кеміргіштер есебімен бөлінуі (физикалық сіңіру үрдіс);
oo бір мезетте химиялық және физикалық кеміргештер пайдалану (аралас үрдістер);
oo күкіртті сутектің қайтымсыз күкіртке айналуы (тотығу үрдістері);
Табиғи газдағы күкірт қосылыстарынан тазарту әдісін таңдау, бірнеше факторға байланысты. Негізгі фактор құрамы және шикі газ параметрлері, олардың тазарту дәрежесі және қолданылатын аясы болып табылады.
Үлкен ағымды газ өңдеу үрдісітің негізі химиялық және физикалық сіңіргіштің қолдануымен іске асырылады. Газды Н2S және С02 - дан тазартудың жиі қолданылатын үрдістердің бірі болып табылатын:
oo моноэтаноламин(МЭА);
oo диэтаноламин(ДЭА);
oo триэтаноламин (ТЭА);
oo дигликольамин (ДГА);
oo диизопропаноламин (ДИПА);
oo метилдиэтаноламин (МДЭА).
Практикалық қолданыс аясында МЭА және ДЭА қолданылады.
2.2 Аминды су ертіндісімен газды тазалау сұлбасының үрдісі
Өңделмеген газ бірншіден абсорбер (сіңіргіш) ағынының ертіндісіне келеді. Қышқыл газға қаныққан ертінді, абсорбер астынан шығып, жылу алмастырғышта қыздырылып десорбер ертіндісімен жоғарғы бөлігіне беріледі.
2.2.1 - cурет ADIP - технологиялық сұлба үрдісі
Жылу алмастырғышта салқындатудан кейін, қалпына келгіш ертінді қосымша су немесе ауамен салқындатылып жоғарғы абсорберге беріледі. Қаныққан ерітіндінің қайта келуі үшін жылу қажет етеді. Десорбердегі қышқыл газ бу конденсациясын салқындатады. Конценрациядағы амин ірітіндісі көбейіп кетуін алдын алу үшін, флегма-конденсат үздіксіз жүйеге қайтып отырады. Әдетті бұл флегманы десорбердегі қаныққан ертіндінің жоғарғы жағынан беріледі. Сұлбада экспанзер қарастырылады Р тазалау 1,6МПа, тазалау кезінде қаныққан ерітіндінің қысымы түсіп, физикалық ертінді бөлінеді (көмірсутектер, жартылай сульфид сутегі, көмірқышқыл газы). Өңдіріс аясында кең қолданысқа ие болған сұлба қайта қалпына келгіш абсорберге резевтегі ағынды бөліп беру арқылы бір деңгейлі ертінді алу. 70-80% ертінді обсорбер ортасына беріледі, қалған бөлігі жоғары барып құйылады. Бұл оның ертінді айдау кезіндегі энергияны үнемдеп, обсорбердегі өнімнің металл қажеттілігін азайтып, көміртек тотығы COS (газда бар болған жағдайда) бөліп алу деңгейі жоғарлайды. Орташа ағынды ертіндіге өте жоғары температура берілгенде СОS гидролиз реакциясы пайда болады.
2.2.2 - сурет Аминды тазалау кезіндегі технологиялық сұлбасы
Газды аминды тазалау сұлбасында, жоғары мөлшерде қышқыл ерітінді компоненттер абсорберге екі ағынмен беріліп, әр түрлі дәрежедегі қайта қалпына келгіш болады. Әдетте қайта қалпына келгіш ертінді десорберден ортанғы бөлімдегі абсорберге беріледі. Жарты ертінді де ғана терең түрде қалпына келу процессі болады. Ол абсорбердің жоғарғы бөлігіне беріліп газ тазалауды қамтамасыз етеді. Осындай сұлба қарапайым сұлбалармен салыстырғанда 10-15% қайта қалпына келгіш ертіндідегі будың шығынын азайтады. Жоғары қышқыл компоненттен тұратын газды тазалау кезінде екі ретті кеңейтілген аминге қаныққан әр түрлі қысымды қолданылады. Бірінші сатысында қысымы 1,5-2МПа кезінде, ерітіндіден негізгі көмірсутектер бөлінеді. Ол алдағы уақытта төменгі (2%) қышқыл газдағы күкірттің жоғары сапада алынуын қаматамасыз етеді.
Екінші сатсында қысымы атморсфералық қысымға жақындағанда, жылусыз регенерацияда ертіндіден қышқыл газ бөлініп шығады. Осының арқасында будың шығыны 10 % 5-ға азаяды. Екінші десорбердегі қаныққан ертіндіні беру үшін сұлбада қосымша насос орнатамыз. Газды Н2S и СO2 -ден тазалау кезінде обсорберде кеміргіш және гидролиз СОS аймағы қарастырылады. Ол бес - жеті ыдыстан тұратын, қайта қалпына келгіш температурасы 70-80°С болатын аминды ертіндіге беріледі.
2.3 Майбұлақтағы газды кәдеге жаратудың технологиялық үрдісі
Газды жинап оның кәдеге жарату (утилизация) үрдісінің технологиялық сұлбасын қарастыралық. Алты бірдей ұқсас участкілер бар делік, біз оның бір участкісін қарастырамыз.
Құрылыс алаңы туралы қысқаша анықтама. Майбулак кен орны Қызылорда облысында орналасқан. Қызылорда қаласынын 260 км солтүстігінде 20 км радиус алып жатыр. Климаты күрт-континенталды, жазы ыстық және қысы суық. Ауданның сейсмикалығы - 6 балл.
Басқару нысандары келесі конструкцияларды қамтиды:
oo компрессорлық станция (КС). Учаскіде ілеспе газды жинау үшін екі компрессорлық станция орналасқан. Компрессорлық станцияның есептеу параматрлері:
oo өнімділігі - 6250 м3час (150 мын м3тәулік);
oo Гу-21 - ден - 875 м3час (21 мын м3тәулік);
oo Гу-22 - ден - 958 м3час (23 мын м3тәулік);
oo Гу-23 - ден - 1292 м3час (31 мын м3тәулік);
oo Гу-24 - ден - 3125 м3час (75 мын м3тәулік);
oo КС - ға кіріс қысымы - 0,83;
oo КС - дан шығыс қысымы 6,89;
oo щит басқару жүйесі газды кәдеге асырудың технологиялық үрдісін басқаруға арналған. Бұл модульді конструкцияға келесі жабдықтар орнатылған:
oo қосқыштар (пускатели);
oo автоматтар;
oo реле;
oo бақылағыштар;
oo компьютерлер;
oo жиілік түрлендіргіш және т.б.
Әрбір щит басқару жүйесі компрессорлық станцияны және оған тиісті агрегаттарды басқарады.
Осыған төменгі участкі тиісті:
oo метанол резевуары сыйымдылығы 0,909 м3. Гидратацияның алдын алу үшін барлық ГУ барлық газ құбырларында насос қондырғылар ингибатор орналастырылып кранның диспенсері және бақылауыштар бар;
oo трансформаторлық қосалқы станция. Сенімділік дәрежесі бойынша электрмен жабдықтау алаңдары ІІ санатқа жатады. Тұтынушыларды элетрмен жабдықтау кернеуі 0,4 кВ арқылы жүзеге асырылады. Трансформаторлық қосалқы станция КТПН - 630 - 60,4 У1 типінің саны екі дана;
oo найзағаймен жарықтандыру мұнарасы. Модульдік бөлмелері
компрессорлық қондырғылардың ғимараттары В-1а санатына жатады. Қауіпті учаскелер алаңын санатына В-1г жатады.
oo факельді қондырғы. факельді қондырғысы компроссорлық станцияда апатты жағдай болған кезінде газды жіберуге арналған. Факельді қондырғы желсіз жерде, компрессорлық станциядан 100 м қашықтықта, қоршауда тұрады (ПМЖ-22,8):
oo факелдің биіктігі 15 м диаметрі 200 мм (Ду200);
oo газ бекітпеcі;
oo отты электрлік тұтатқыш, қыздырғыш;
oo отты тұтатқыш және алау басқару панелдері.
Ілеспе газды жинаудың негізгі технологиялық сұлбасы (3.1 - сурет), оны компрессорлық станцияға беріп, газ жинаушы коллектор келесі шешімдермен сипатталады:
Мұнай ұңғымаларында орнатылған топтық қондырғылар: ММ-21, ГУ-22, ГУ-23 ММ-24, мұнай өңдіру кезіндегі ұңғымасында факельдерде ілеспе газ өртеледі. Газды кәдеге жаратудың технологиялық үрдісі факельдерді өшіріп ілепе газды қайта артқа кәдеге жарату үшін жіберіледі.
Топтық қондырғыларда ілеспе газды іріктеу жер үсті мұнай-газ сепаратор арқылы жүзеге асырылады. Байланыс нүктелері анықталып, нәтижесінде зерттеу ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz