Жамбыл облысындағы өндірістік шығарындылардың атмосфералық ауаға әсері

Пән: Экология, Қоршаған ортаны қорғау
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

А. Б. Есалиева - аға оқытушы

М. Х. Дулати атындағы Тараз мемлекеттік университеті

Жамбыл облысындағы өндірістік шығарындылардың атмосфералық ауаға әсері

Қазақстан Республикасының Конституциясы - еліміздің негізгі Заңы және экологиялық тұжырымдамасын бекітетін халықаралық экологиялық заңнаманың даму құралы болып табылады. Мұның барлығы 6 статьяда корсетілген және бекітілген: «Жер және оның қойнауы, су, өсімдік және жануарлар әлемі, басқа да табиғи ресурстар заңда белгіленген негіздер, шарттар мен шектер бойынша мемлекеттік меншікке жатады». (1)

Қазіргі заманда шаруашылық қызметтің қоршаған ортамен өзара әрекеттесуі нәтижесінде құрлықтың, атмосфераның және судың экожүйесінде қоршаған ортаға шығарындылар, қатты, сұйық, газ тәріздес қалдықтардың көбеюі есебінен үлкен ауқымды озгерістер орын алуда. Табиғи ресурстардың шығындалуы мен адамның шаруашылық қызметінің арасындағы үзілмес байланыс соңында үдемелі қарқынмен биосфераның ластануына алып келеді.

XX-XXI ғасырлардағы адамзат алдындағы негізгі міндеттердің бірі табиғатты ұтымды пайдалану және биосфераға өндірістік өнеркәсіптің жағымсыз әсерін тиімді түрде төмендету.

Көне заманнан бері философ Анаксимандр, үнді императоры Ашока, Ұлы Петр 1, және де Ресейдің В. И. Вернадский, Д. С. Лихачев сынды көрнекті ғалымдары мен т. б. табиғат пен адам арасындағы өзара байланыстың проблемаларымен айналысқан.

Бүгінгі таңда әлемдік қоғамдастықтар қоршаған ортаны ластау мен оның ресурстарын тиімсіз пайдалану қазіргі заманның жаһандық проблемасы болып табылады деген қорытындыға келді. Осыған байланысты қоршаған ортаны қорғау мәселесімен тікелей айналысатын әлемдік қоғамдастықтар ауаның трансшекаралық үлкен қашықтықта ластануы туралы (Женева, Швейцария 1979), трансшекаралық контекстте әсерді бағалаутуралы Конвенцияны әзірледі (Эспо, Финляндия 1991) .

1993 жылдан бастап Қазақстан Республикасында Халықаралық Экологиялық конвенцияларға бірігу жұмыстары басталды. 2003 жылы 1 наурызда 19 хаықаралық эологиялық конвенция (ХЭК) ратификацияланды және 2 халықаралық келісімге қол қойылды.

1946 жылы 22 шілдеде құрылған ДДҰ-ның (Дүнежүзілік Денсаулық сақтау Ұйымының) басты міндеті қоршаған ортаны қорғаумен өзара байланысты адам днесаулығына қамқор болу. Ол экологиялық мәліметтерді жинауды жене таратуды жүзеге асырады, зерттеу жұмыстарына қатысады, техникалық көмектер көрсетеді, қоршаған ортаның экологиялық жағдайына халықаралық бақылау жүргізеді.

Атмосфералық ауаны қорғау - ҚР мемлекеттік билік органдарымен және жергілікті өзін-өзі басқару органдарымен, заңды және жеке тұлғалармен атмосфералық ауаның сапасын жақсарту мақсатында адам денсаулығына, қоршаған ортаға кері әсерін алдын алу шаралар жүйесі.

Қазақстан Республикасының энергетика министрлігінің 2016 жылғы бақылау және құқық қолдану қызметінің Жамбыл облыстық экологиялық реттеу Комитеті мен экологияны бақылау департаментінің ақпараттық талдау есебіне сәйкес.

Бақылау → нақты жай-күйін бағалау→ қоршаған ортаның сапасын реттеу→ болжам→ болжамды бағалау

1 сурет. Мониторинг сызбасы

Стационарлық коздер бойынша 42% ластанған заттардың шығарындыларының негізгі үлесі химиялық сектордағы кәсіпрындарға келеді. Жылуэнергетика саласындағы кәсіпорындар шығарындылары - 18, 3%, тау-кен өндіру - 14, 1%, газ - 14%, коммуналдық - 10, 4%, металлургиялық - 2, 3% құрайды.

Автомобиль көліктерінің шығарындылары бұрынғы проблема күйінде қалуда. Оның үлесіне жалпы көлемде шығарындылардың 70% кіреді. Жамбыл облысының РГП «Казгидромет» филиалының корсеткіштері бойынша ИЗА ластану дәрежесі мына корсеткіштерді құрайды:

1 диаграмма

Жамбыл облысындағы ИЗА ластану дәрежесі, бірлік

Жалпы ластану индексі 2015 жылмен салыстырғанда өзгеріссіз қалған.

Осы жерде ластану индексі өткен жылдармен салыстырғанда ПДК формальдегид қалалық және ауылдық жерлердегі атмосфералық ауаның жаңа нормативтеріне сәйкес 0, 003-тен 0, 010 мг/м3 дейін өскенін айта кеткен жөн.

Тараз қаласында 5 бақылау посты бар, соның ішінде төртеуі ПНЗ, біреуі СКАТ.

4 диаграмма

Атмосфералық ауаның ластануы туралы мәлімет.

(шығарындылар) мың тонна

Өндірістік шығарындылардың атмосфералық ауадағы тазартылмаған көлемі
Газ тәріздес өндірістік шығарындылардың атмосфералық ауадағы тазартылмаған көлемі
Қатты өндірістік шығарындылардың атмосфералық ауадағы тазартылмаған көлемі
Өнеркәсіп көрсеткіштері бойынша облыстағы газ жағу нәтижесінде құралған шығарындылар көлемі.

5 диаграмма

Жамбыл облысы бойынша 2016 жылдағы шығарындылар көлемі

Облыстағы барлық өнеркәсіптер
Мемлекеттік бақылау барысында анықталған нормативтен тыс тонна/жылына
Рұқсат етілген көлем тонна/жылына
Нақты көлем, тонна/жыл

Жамбыл облысы бойынша 2016 жылғы автокөлік құралдарын бақылау нәтижесі

Тексерілген автокөліктердің бірлік саны
Нормативтен асып кеткен автокөліктердің тексерілген бірлік саны
Қабылданған әкімшілік шаралар саны

6 диаграмма

Жамбыл облысы бойынша 2015 жылғы автокөлік құралдарын бақылау нәтижесі

Салынған айыппұлдар саны
Алынған айыппұлдар саны
Ұсынылған шығындар
Алынған шығындар

7 диаграмма

Жамбыл облысы бойынша 2015 жылғы автокөлік құралдарын бақылау нәтижесі

Салынған айыппұлдар саны
Алынған айыппұлдар саны
Ұсынылған шығындар
Алынған шығындар

8 диаграмма

Жамбыл облысы бойынша 2015 жылғы автокөлік құралдарын бақылау нәтижесі

Салынған айыппұлдар саны
Алынған айыппұлдар саны
Ұсынылған шығындар
Алынған шығындар

9 диаграмма

2016 жылы Жамбыл облысында шығарындылар лимитінің ұлғаюы 2015 жылмен салыстырғанда 51, 26 мың тоннаны құрады (34, 6%) . ГазТрансГаз АҚ бойынша лимит 11, 442 мың тоннаға, Казфосфат НДФЗ бойынша 3, 714 мың тоннаға, Т. И. Батуров атындағы ГРЭС бойынша 10, 159 мың тоннаға ұлғайған.

10 диаграмма

Жамбыл облысында шығарындылар лимитінің 2015 жылмен салыстырғанда 2016 жылы ұлғаюы мың/тонна

1. Казфосфат НДФЗ

2. Т. И. Батуров атындағы ГРЭС

3. ГазТрансГаз АҚ

11 диаграмма

2016 жылғы Жамбыл облысы бойынша атмосфералық ауаға келтірілген залалды өндіру туралы наразылық-талап жұмыстары

1. 1 қаңтардан мемлекет табысына кіретін барлық өндірілген шағымдар (7, 1+7, 1, 4+8)

2 Зиянды өтеу туралы қойылған шағымдар

3. Ерікті түрде өтелген айыппұл

4. Өндірістік өнеркәсіпті тоқтату туралы сотқа жіберілген материалдар

5. Сот шешімімен қанағаттандырылған

6. Өткен жылы салынып есепті жылда өндірілген залалдар

7. Мәжбүрлеп өндіріп алуға бағытталған

8. Орындалуда (мерзімі жетпеген)

9. Сот шешімімен қанағаттандырылған және мәжбүрлеп өндірілген

10. Сот шешімімен қанағаттандырылғандар, орындалуда

12 диаграмма

2016 жылғы Жамбыл облысы бойынша атмосфералық ауаға келтірілген залалды өндіру туралы наразылық-талап жұмыстарының сомасы

1. 1 қаңтардан мемлекет табысына кіретін барлық өндірілген шағымдар (7, 1+7, 1, 4+8)

2 Зиянды өтеу туралы қойылған шағымдар

3. Мәжбүрлеп өндіруге жіберілген

4. Өткен жылы салынып есепті жылда өндірілген залалдар

5. Сот шешімімен қанағаттандырылған және мәжбүрлеп өндірілген

6. Ерікті түрде өтелген

7. Орындалуда (мерзімі жетпеген)

8. Сот шешімімен қанағаттандырылғандар, орындалуда

Есепті кезеңде саық органдарының деректері бойынша қоршаған ортаны ластағаны үшін төлемдер 1803, 450 млн теңгені, ал айыппұл, талап-шағымдар және иск бойынша түсімдер 98, 5 млн теңгені құрайды.

2 тарау . Қол жеткен нәтижелер туралы мәлімет

Есепті кезеңде экология департаментімен 218 тексеріс өткізілген, оның ішінде іріктелгендері 89, жоспардан тысы 121. Табиғат пайдаланушыларының өзге бақылау түрінде 8 отырысы өтті. Жоспардан тыс тексерістің жүргізілуінің негізгі үлесі прокуратура талаптары болып табылады.

Сонымен, негіздер бөлінісінде жүргізілген: