Басқару ғылымының мазмұны мен әдістері



Жоспар

Кіріспе

Басқарудың экономикалық әдістері
Басқарудың әлеуметтік.психологиялық әдістері
Өзін.өзі басқарудың функциялары немесе принциптері

Қорытынды

Қолданылған әдебиеттер
Кіріспе
Елімізде өтіп жатқан нарықтық қатынастар тек экономиканы дамыту үшін ғана емес, бүкіл қоғамдық өмір үшін де орасан зор маңызы бар екен дегін республикакамыздың тәуелсіздігінің 20 жыл ішінде атқарылған жұмыстар көз жеткізе дәлелдейді. Реформа қалыптасқан экономикалық қатынастарға елеулі өзгерістер енгізді және жыл сайын келгенде әрбір еңбекшінің мүддесін қамтыды. Сондықтан бұған дейін ынта-ықыластың уақыт өткен сайын әлсіремейтіндігінің, қайта арта түсетіндігін өмір көрсетіп отыр.
Қазіргі Қазақстан экономикасы, соның ішінде несие-ақша және қаржы шаруашылығы: ақша несие жүйесін реформалау; қатаң инфляция жағдайында бізде бұрын-соңды болмаған жаңа ақша-несие қатынастары; нарық экономикасымен және меншіктің көп түрлі формасында бейімделген екі буынды банктік жүйенің қалыптасуы; жоғары дәрежеде монополияланған мемелекеттік банктік құрылымдардың әкімшілік- әміршіл басқару жүйесінен – пайда табуға, коммерциялық жетістіктерге қол жеткізуге бағытталған жеке және ұжымдық қатар маңызды өзгерістерді жүзеге асыруда.
Елімізде жүргізілген экономикалық реформа банк ісінің дамуында жаңа кезеңге алып келді. Нарыққа өту жағдайында банктердің және басқа несиелік институттардың даму перспективасы, оның іс-жүзінде іске асуы жайлы сұрақтар ерекше өзекті мәселеге айналып отыр.
Аталған міндеттерді шешу мүмкіндігі қазақстандық, сонымен қатар шетел банктердің қызмет етуінің практикалық ұғынуын зерттеу және де іс-жүзінде жұмыстың ең прогрессивті, ұтымды нысандары мен әдістерін ендіру негізінде ғана жүзеге асады. Бұл зерттеу тақырыбымның өзектілігін анықтап отыр.
Басқару әдістері – басқарушы субъектінің белгілі бір нәтижелерге қол жеткізуі үшін басқару объектісіне ықпал етуде қолданатын құралдар мен тәсілдердің жиынтығы. Басқару әдістері мен басқару процесінің әдістері бөліп көрсетіледі. Мұның соңғысы басқару процесін қалыптастыратын жеклееген операцияларды, процедураларды, жұмысты орындаудың тәсілдерін береді. Бұған кіретіңдер:
- мақсаттарды анықтаудың ережесі;
- басқару шешімдерін әзірлеу мен оңтайландыру әдістері;
- Нақты ұйымдастыру жұмыстарын жүзеге асыру;
- Жекелеген міндетті істерді орындау әдістері: болжау және т.б.
Осылайша, тек жекелеген жұмыстарды орындауға келетін басқару процесінің әдістерінен басқару әдістерінің айырмашылығы, ол (басқару әдістері) басқару объектісіне ықпал етудің аяқталған актісін сипаттайды.
Жіктеудің жалпы тәсілдерінің бірі – бұл жалпы ғылыми және өзіндік ерекшелігі бар әдістерін олардың білім салаларында қолданылу критерий бойынша бөлу болып табылады.
Менеджмент әдістерінің арсеналын қалыптастыратын негізгі принциптерді бөліп көрсетуге болады. Оған жататыңдар: мәселені анықтаудың ғылыми негізделген тәсілдемесі; толық сипаттау принципі; әрбір мәселені шешудің әдістерін толық ұсыну және басқару әдістерінің арсеналын ақпаратпен қамтамасыз ету принципі.
Өндірісті басқарудың барлық процесінде әдістер жүйесі аса маңызды рөл ойнайды. Оның көмегімен объектінің нақты әлеуметтік-экономикалық дамуы және нарықтық экономиканың мақсаттары жүзеге асырылады. Нарықтық экономикаға көшу өндірістің басқару әдістерінің мазмұны мен сипатын түбегейлі өзгертуге әкеледі.
Басқару әдістерінің өндірістің нақты тәсілдерінің өзіндік ерекшелігі бар белгілерін көруге болады. Оларды пайдалану арқылы жүзеге асырылады.
Курстық жұмыстың басты мақсаты: басқару әдістерінің мазмұны мен классфикациясы және басқару әдістердің «Қазпочта» АҚ-да қолданылуы туралы мәселесін толық ашу.
Зерттеу нысаны ретінде қазіргі дамыған «Қазпочта» АҚ-ын көрсеттім.
Курстық жұмыстың құрылымы. Бұл жұмыс кіріспеден, үш тараудан, қорытынды мен пайдаланған әдебиеттер тізімінен тұрады
Қолданылған әдебиеттер тізімі:
1. Х. Мескон. ,М. Альберт. , Ф. Хедоури. Основы менеджмента. М. 1992
2. Грейсон, О'Дейл. Американский менеджмент на пороге ХХ века. М. 1991.
3. М. Волков. Швеция - социально-экономическая модель. М. 1991.
4. Травин В.В. Основы кадрового менеджмента.- М.: Дело,1995.
5. Абрасимов И.Д. «Менеджмент как система управления», Москва,1991.
6. www. Google.kz

Пән: Менеджмент
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 14 бет
Таңдаулыға:   
Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университеті
Экономика және бизнес жоғары мектебі

Тақырыбы: Басқару ғылымының мазмұны мен әдістері

Орындаған: Тұрағұлов Ж

Ф10К2

Қабылдаған: Нұрмағанбетова М.Т

Алматы 2011

Жоспар

Кіріспе

Басқарудың экономикалық әдістері
Басқарудың әлеуметтік-психологиялық әдістері
Өзін-өзі басқарудың функциялары немесе принциптері
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер

Кіріспе
Елімізде өтіп жатқан нарықтық қатынастар тек экономиканы дамыту үшін
ғана емес, бүкіл қоғамдық өмір үшін де орасан зор маңызы бар екен дегін
республикакамыздың тәуелсіздігінің 20 жыл ішінде атқарылған жұмыстар көз
жеткізе дәлелдейді. Реформа қалыптасқан экономикалық қатынастарға елеулі
өзгерістер енгізді және жыл сайын келгенде әрбір еңбекшінің мүддесін
қамтыды. Сондықтан бұған дейін ынта-ықыластың уақыт өткен сайын
әлсіремейтіндігінің, қайта арта түсетіндігін өмір көрсетіп отыр.
Қазіргі Қазақстан экономикасы, соның ішінде несие-ақша және қаржы
шаруашылығы: ақша несие жүйесін реформалау; қатаң инфляция жағдайында бізде
бұрын-соңды болмаған жаңа ақша-несие қатынастары; нарық экономикасымен және
меншіктің көп түрлі формасында бейімделген екі буынды банктік жүйенің
қалыптасуы; жоғары дәрежеде монополияланған мемелекеттік банктік
құрылымдардың әкімшілік- әміршіл басқару жүйесінен – пайда табуға,
коммерциялық жетістіктерге қол жеткізуге бағытталған жеке және ұжымдық
қатар маңызды өзгерістерді жүзеге асыруда.
Елімізде жүргізілген экономикалық реформа банк ісінің дамуында жаңа
кезеңге алып келді. Нарыққа өту жағдайында банктердің және басқа несиелік
институттардың даму перспективасы, оның іс-жүзінде іске асуы жайлы сұрақтар
ерекше өзекті мәселеге айналып отыр.
Аталған міндеттерді шешу мүмкіндігі қазақстандық, сонымен қатар шетел
банктердің қызмет етуінің практикалық ұғынуын зерттеу және де іс-жүзінде
жұмыстың ең прогрессивті, ұтымды нысандары мен әдістерін ендіру негізінде
ғана жүзеге асады. Бұл зерттеу тақырыбымның өзектілігін анықтап отыр.
Басқару әдістері – басқарушы субъектінің белгілі бір нәтижелерге қол
жеткізуі үшін басқару объектісіне ықпал етуде қолданатын құралдар мен
тәсілдердің жиынтығы. Басқару әдістері мен басқару процесінің әдістері
бөліп көрсетіледі. Мұның соңғысы басқару процесін қалыптастыратын жеклееген
операцияларды, процедураларды, жұмысты орындаудың тәсілдерін береді. Бұған
кіретіңдер:
- мақсаттарды анықтаудың ережесі;
- басқару шешімдерін әзірлеу мен оңтайландыру әдістері;
- Нақты ұйымдастыру жұмыстарын жүзеге асыру;
- Жекелеген міндетті істерді орындау әдістері: болжау және т.б.
Осылайша, тек жекелеген жұмыстарды орындауға келетін басқару процесінің
әдістерінен басқару әдістерінің айырмашылығы, ол (басқару әдістері) басқару
объектісіне ықпал етудің аяқталған актісін сипаттайды.
Жіктеудің жалпы тәсілдерінің бірі – бұл жалпы ғылыми және өзіндік
ерекшелігі бар әдістерін олардың білім салаларында қолданылу критерий
бойынша бөлу болып табылады.
Менеджмент әдістерінің арсеналын қалыптастыратын негізгі принциптерді
бөліп көрсетуге болады. Оған жататыңдар: мәселені анықтаудың ғылыми
негізделген тәсілдемесі; толық сипаттау принципі; әрбір мәселені шешудің
әдістерін толық ұсыну және басқару әдістерінің арсеналын ақпаратпен
қамтамасыз ету принципі.
Өндірісті басқарудың барлық процесінде әдістер жүйесі аса маңызды рөл
ойнайды. Оның көмегімен объектінің нақты әлеуметтік-экономикалық дамуы және
нарықтық экономиканың мақсаттары жүзеге асырылады. Нарықтық экономикаға
көшу өндірістің басқару әдістерінің мазмұны мен сипатын түбегейлі өзгертуге
әкеледі.
Басқару әдістерінің өндірістің нақты тәсілдерінің өзіндік ерекшелігі бар
белгілерін көруге болады. Оларды пайдалану арқылы жүзеге асырылады.
Курстық жұмыстың басты мақсаты: басқару әдістерінің мазмұны мен
классфикациясы және басқару әдістердің Қазпочта АҚ-да қолданылуы туралы
мәселесін толық ашу.
Зерттеу нысаны ретінде қазіргі дамыған Қазпочта АҚ-ын көрсеттім.
Курстық жұмыстың құрылымы. Бұл жұмыс кіріспеден, үш тараудан,
қорытынды мен пайдаланған әдебиеттер тізімінен тұрады.
Бірінші тарауда, басқару әдістерінің мазмұны мен классификациясын, яғни
басқарудың экономикалық әдістері және басқарудың әлеуметтік-психологиялық
әдістерін қарастырдым.
Екінші тарауда, мен Казпочта АҚ-ның басқару әдістерінің қолданылуын
туралы мәселесін толық аштым.
Үшінші тарауда, өзін-өзі басқаруды талқындадым.

Басқару әдістерінің мазмұны мен классификациясы
Басқарудың экономикалық әдістері
Экономикалық әдістердің тұтас жүйесі нарықтық экономика жағдайында
мынадай міндетті істерді орындайды: реттеуші, теңгерімші және бөлуші.
Экономикалық әдістердің көмегімен тауарларды өндіру мен айырбастауда,
тауарлардың экспорты мен импортының көлемі мен бағытында және басқа да
экономикалық процестерде құрылымдық жылжулар реттеледі.
Нарықты қалыптастыру мен қалыпты жағдайға түсіруде экономикалық әдістердің
ең тиімді пайдаланылатын бағыттарының бірі – жекелеген қызмет салалары мен
түрлерін саралау тәсілдемесі болып табылады. Бұл саралау ең алдымен
экономикалық ынталандыруды күшейтуді талап ететін өндірістің артықшылығы
бар салаларында, яғни басым салаларында қолданылуы керек, салық және
процент мөлшерлемерінде, еңбекақы деңгейінде, қысқа мерзімде және ұзақ
мерзімді кредиттерде артықшылықтарға ие болу қажет.
Нарықтық қатынастарды қалыптастырудың түпкі мақсаттарына қол жеткізу үшін
микродеңгейдегі (кәсіпкерлердің әрекет ететін саласындағы) басқарудың
экономикалық әдістер жүйесін әлеуметтік бағыттағы тиімді нарықтың
талаптарына сәйкес орайластыру (ыңғайластыру қажет.
Басқарудың экономикалық әдістері – бұл адамдардың экономикалық
қатынастары мен олардың экономикалық мүдделерін пайдаланатын адамдарға
ықпал етудің тәсілдері мен әдістері.
Басқарудың көптеген экономикалық әдістерінің арасынан өндірістің
тиімділігін бастапқы буын деңгейіне дейін арттыра алатын әдістерді бөліп
көрсетуге болады.
Оған мыналарды жатқызуға болады:
- экономикалық ынталандыру;
- экономикалық тетікті шаруашылық есепке көшіру;
- баға және баға белгілеу;
- фирмалардың қаржылық саясаты және т.б.
Экономикадық ынталандыру – жұмыскерлердің экономикалық мүдделерінде
көрініс табатын өндірісті басқарудың әдісі. Оның негізін ЖҰӨ жалпы табысына
қосқан үлесіне қарай өндірістік ұжымның және әрбір қатынасушының табыстарын
қалыптастыру құрайды.
Экономикалық ынталандыру мынадай негізгі принциптерге сүйенеді:
- экономикалық ынталандырудың мақсаттарын қоғамды дамытудың
мақсаттарымен ымыраластырып (келісімге келтіріп), өзара байланыстыру;
- қоғамдық өндірістің құрылымындағы жоспарланған өзгертулерді жүзеге
асыруға бағытталған экономикалық ынталандыруды саралау;
- ұжымдық және жеке мүдделерді біріңғай болуын қамтамасыз ететін
алғышарттарды жасау;
- экономикалық ынталандыруды моральдық ынталандырумен ұштастыру;
- кәсіпорындардың жәнем лауазымды тұлғалардың материалдық
жауапкершілігін қарастыратын экономикалық санкциялармен экономикалық
ынталандыруды ұштастыру.
Экономикалық ынталандырудың маңызды элементіне материалдық ынталандыру
жатады. Ол әр түрлі формада жүзеге асырылады, оны ең алдымен әрбір
жұмыскердіңеңбекақысы түрінде және ұжымның еңбек нәтижелерін ынталандыру
түрінде жүзеге асыруға болады.
Еңбекақы материалдық тұрғыдан ынталандыратын жүйеде жетекші орын алады.
Шаруашылық жүргізудің іс-тәжірибесінде бірігіп еңбек етуге және шұғыл
міндеттерді (тапсырмаларды) қабылдап, орындауға ұжымның материалдық
тұрғыдан мүдделілігін тудыратын әдістерді әзірлеу әдісі маңызды мәңге ие.
Экономикалық ыцнталандырудың көтермелеу қорын қалыптастырушы тетігі
аударылатын (ұсталатын) аударымдардың нормативтерін белгілеуді, қор
мөлшерін анықтайтын әдістерді әзірлеуді қарастырады. Нақ осы бағытта ғана
ол ұдайы жетілу үстінде болады.
Басқару тетігінде фирмалардың, бірлестіктер мен салалардың өндірістік-
шаруашылық қызмет нәтижелеріне және олардың басқару органдарының
басқарушылық тиісті (міндетті) істерді қалай орындағанына экономикалық
тұрғыдан жауап берудің, яғни экономикалық жауапкершілік әдістері маңызды
орын алады.
Шаруашылық тетіктің экономикалық тұтқасы фирманың әлеуметтік-экономикалық
табиғатымен сәйкеседі әрі нарық негізінде айырбастаудың және өндірісті
дамытудың бір факторы болып табылады. Мұнда шаруашылық жүргізудің маңызды
элементі ретінде коммерциялық есептің мазмұнын зерделудің айрықша мәні бар.
Ол басқарудың міндетті ісінде, экономикалық тұтқалар мен құралдарды да
синтездейді. Ол өндірістің пайдасын – нәтижелерін, шығынын өлшеуге
бағытталған.
Фирманың іс-әрекет жасауының экономикалық тетігі коммерциялық есеп әдісін
пайдалануды ұйғарады. Бұл ұйғарымның себептері мынадай:
- өндіру мен өткізудің пайдалы болуын қамтамасыз ету;
- инвестицияларды бөлу және өндірісті орналастыру;
- қаржыландыру және кредит беру;
- технологияларды дамыту және т.б.
Орталықтандырылған тәртіптегі коммерциялық есеп аясында, сондай-ақ,
мынадай экономикалық тұтқалар мен құралдар пайдаланылады:
- баға белгілеу саласындағы ғаламдық (глобальная) саясат;
- өндіріс шығындары;
- қаржыландыру және кредит беру.
Бұл саясат тұрақты пайда алып отыруды көздейді. Ол коммерциялық
есептің түпкі мақсаты болып табылады.
Коммерциялық есептің ерекшеліктері, яғни ерекше жақтары
(орталықтандыруды күшейту және өндірістік бөлімдерге дербестік беру) ең
алдымен жоспарлау, бақылау функцияларын дамытумен әрі коммерциялық есепті
осы функцияларды істерді жүзеге асырудың әдісіне айналдырумен байланысты.
Коммерциялық есеп аясында ішкі фирмалық есеп деп атауға болатына фирма
ішіндегі қарым-қатынастардың формасы пайда болып, дамиды. Бұл форма
корпорация ішіндегі жабдықтаумен байланысты фирманың жекелеген
бөлімшелерінің өзара қарым-қатынасын, сондай-ақ осы негізде қалыптасатын
шаруашылық қатынасты бейнелейді.
Ішкі фирмалық есеп шаруашылық жүргізудің жаңа әдісі ретінде басқарудың
орталықсыздандырылған ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Қоғамдық басқару
Экономика мамандықтарының студенттеріне арналған оқу-әдістемелік кешеннің жинағы
Басқару ғылымының мазмұны мен әдісі
Бастауыш мектеп оқушыларының экономикалық тәрбиесі
Басқару ғылымыныц мазмұны мен әдісі
Экология ғылымының даму кезеңдері
Біртұтас педагогикалық процесс жайлы ұғым
Педагогика ғылымының дамуы және мектепке дейінгі педагогика пәні, зерттеу міндеттері
Экология пәнінен лекциялық сабақтар тезисі
Мемлекет және құқық теориясының пәні мен әдісі
Пәндер