Е2 қабатының қорларын алу арқылы, «Шахтинск» шахта өрісін кеңейту

Кіріспе

Көмір өнеркәсібі Қазақстанның жетекші өнеркәсіп салаларының бірі болып табылады. Халық шаруашылығының көмір негізгі отын түрлерінің бірі болып қалады. Көмір өнеркәсібінің дамуы басқа халық шаруашылығы мен кәсіпорындардың үздіксіз іс-қимылдармен, көптеген өнеркәсіптік және әлеуметтік экономикалық көмір өндірістік бассейн ауданды кәсіпорындармен байланысты болады.

Отын-энергетика кешені үшін үлкен маңызы бар көмірді өндіру, әзірге жер асты тәсілімен өндіру қолайлы болып отыр.

Қазақстанның экономикалық және әлеуметтік дамуының негізгі бағыттары, осы тәсілмен көмірді және көмір кен орындарында ең бай өнімдерді (кокстау және антрацит) жерасты тәсілмен өндіру көзделіп отыр. Бұл жер асты тәсілмен көмір өндіру технологиясын жетілдіру көмір алудың жоғары тиімділігін қамтамасыз етіп, қорларды ұтымды пайдалану мен жұмыс қауіпсіздігіне бірінші кезекте мән беріледі. Сондықтан көмір өнеркәсібін дамыту жобасы жоспарланып, негізгі жұмыстар-көмір өнеркәсібінің бас даму жобасы, шахта құрылысының техникалық, экономикалық, сондай-ақ негізгі жобалық шешімдер келісімі дұрыс жүзеге асырылуда.

Жер асты әдісімен кен өндіретін көмір өнеркәсібінде техникалық прогресс прогрессивті технологияны кеңінен қолданумен тазарту және дайындық жұмыстарын механикаландыру кешенін кеңейтумен іске асырылады. Алайда жаңа техниканы пайдалануға және еңбек тиімділігіне қол жеткізу, тек қана, шахтаны ашу тәсілі, шахта алаңын дайындау, қабатты қазу жүйесі кен қорының қазіргі заманғы өсіміне қолайлы жағдайлар жасауға қабілетті және жер асты тасымалдау жұмыстары, тау-кен қазбаларын желдету тиімділігі, сондай-ақ қолайсыз факторларға қарсы күрес бойынша іс-шаралар өткізуге қолайлы болса ғана көшуге болады.

1. Жалпы бөлім«Шахтинск» шахта бөлімшесінің сипаттамасы

№1 кесте

Шахта сипаттамасы

2. Шахтаны кеңейту қажеттілігінің негіздемесі мен геологиялық учаскесін таңдау.

Тау-кен қарсылық білдіріп «Капитальная» шахтасы таратылғаннан соң, 1999 ж «Шахтинск» шахтасы пайдалануға берілді. 1988ж соңғы қайта құру жұмыстары аяқталып, 1989жылдардан бастап өндірілетін өнім көлемі төмендей берді. Шахтаның қаржы экономикалық жағдайларын тұрақтандыру үшін құрылысқа байланысты горизонтқа «360м» жаңа қайта құру жүргізілді, бұл қайта құру аяқталған жоқ, сондықтан өндірілетін 1 блок қорларын дайындауға мүмкіндік жоқ.

Сол уақытта, таратылытын «Высокая» шахтасының кен телімі құрылған, өндіруге 1 блоктағы Е-5 қабатының «Шахтинск» шахтасының кен телімімен шектесетін, өзінің кен телім шегімен қорлар дайындалады және сәтті өндіріледі. Лавадағы Е-5 қабатының неғұрлым 1млн тоннаны құрайтын өнімді, ұзындығы 1400м кен алу бағанасымен аршу жоспарланып отыр.

Шахтаның табысты жұмысы 1 блокка бірлесіп, 4000м кен алу бағанасына лавадағы 3-3, 5млн тонна қорды алуды дайындап және өндіру, сондай-ақ лавада қайта монтаждау кешенсіз жұмыс істеуге мүмкіндік береді.

1. Кен орны және шахта өрісі ауданының жалпы сипаттамасыКен орны мен шахта өрісінің тау-кен геологиялық сипаттамасы.

«Шахтинск» шахтасының кен телімі «Капитальная» шахтасының таратылған орталық бөлігін алып жатыр.

Шекарасы:

• Оңтүстігінде -юра шөгінділер астынан п-1 қабатының шығуы.
• Оңтүстік - батысында -юра шөгінді астынан п-1 қабат шығуда бас квершлаг астынан кентірек шекарасы, кентіректен ары қарай-өндіру к-1н. п. қабат шекарасы бойынша, промплощадка астынғы кентірекке дейін тік жазықтықта.
• Солтүстік-батысында өндіру к-1н. п. қабат шекарасы бойынша, промплощадка астынғы кентірекке дейін тік жазықтықта.
• Солтүстік- шығысында-«Тайжин» шахтасының шекарасы бойынша, тік жазықтықта.
• Шығысында - XI-V p. л. бойынша тік жазықтықта.

Төменгші шекарасы К1н. п. 600м горизонт қабаты бойынша өтеді.

Шахта өрісінің өлшемдері: созылып жатуы- 3, 5-ден 6, 2км дейін, қарама - қарсы созылып жатуы 1, 0- ден 5, 5 км дейін. Шахта өрісінің алаңы 23, 6 км ² құрайды.

Шахта алаңының шегіне қарай үш сулы горизонттары ажыратылады: төрттік шөгінділер, Юра жасының конгломератты кен қабаттары және Ильинский сериялы таскөмір шөгіндері. Төрттік шөгінділер екі түрге демовиальды және аллювиальды болып бөлінеді. Юра шөгінділері, құмды-сазды жыныстар топтамасына бөлінетін, көмір тасты шөгіндімен жасырылатын үш горизонтты конгломерат болып ұсынылады. Ең сулы горизонттары ортаңғы және жоғарғы қабаттары болып табылады. Ильинский сериялы көміртасты шөгінділер шамалы ғана суланған болып сипатталады. Жоғары сулану қзен алқаптары мен сайларда және тектоникалық бұзылыс орындарында бақыланады.

1. Көмір қабаттарының сандық және сапалық сипаттамасы

Көмір қабаттары кокстау «Ж» және «КЖ» маркаларына жатады және 29-8, 6-33, 6% ұшпа заттармен сипатталады. Көмір қабаттары жеңіл және орташа байыту категориясына жатады.

2 - кесте

Көмірдің сапалық көрсеткіштері

2. Технологиялық бөлімГеологиялық учаскені ашу және дайындау нұсқаларын таңдау

Геологиялық учаскені ашу және дайындау үшін мынадай шахта жобасы ұсынылады.

1 нұсқа

№6 және №7 еңкіш квершлаг пен 360 м горизонтқа дейін өту, №66, 68 74 еңістерді тереңдету. №1 желдеткіш оқпан бетінен 360 м горизонтқа дейін өту, үшінші осьтік квершлагты жүргізу, бас гезенкті жүргізу.

3 - кесте

1 нұсқа бойынша шығын мөлшері

2 нұсқа

E1 магистральды конвейерлі штрегін, E1-E5 пром. квершлагын, E-5 еңкіш конвейерін, №68 пут. Еңісінен өту, бас гезенкті жүргізу.

4 - кесте

2 нұсқа бойынша шығын мөлшері

1. Оңтайлы нұсқаны таңдау

Салыстырмалы талдауды негізге ала отырып бұрын келтірілген, неғұрлым үнемді болып екінші нұсқа таңдалады:

Гор. -360м қабатты қазбаларымен Е-2, Е-5 қалың қабаттар бойынша ашу

Шахталық өрісті дайындау - жол және конвейерлік еңістерді Е-2 қабаттары бойынша жүргізіледі.

2. Дайындық қазбаларын жүргізу және бекіту

Қазбаларды жүргізуді тағайындау және оның тау-геологиялық жағдайлары

Лаваның конвейер штрегі Е-5 қабаты бойынша, келесі тау-кен-геологиялық жағдайларында жүргізіледі: қабаттың қуаты 3. 0 м, құлау бұрышы 6 ⁰ -қа дейін, көмірдің көлемдік салмағы 1, 34 т/м ³ , , алевролиттер мен құмдақтардан тұратын, 1 бекініс кезінде шатыр жыныстарының қаттылық коэффициенті 3-4. Топырақ қабатын алевролиттің 3-4 күштілігімен ұсынылған.

Тереңдігі қазбаның бетінен 775 м, қазбаның ұзындығы 3670м құрайды.

Қазба тау-кен массасын ПТ 120 типті таспалы конвейермен тасымалдауға, әр түрлі материалдарды жеткізуге, адамдардың жүріп-тұруына, тазартпа забойына таза ауа беруге арналған. Осы щабат бойынша бұрын жүргізілген есептерді негізге ала отырып, көлденең қимасын қазбаның - тік бұрышты жәнебекітпенің анкерлі түрін таңдаймыз.

"Көмір шахталарындағы қауіпсіздік ережелеріне" сәйкес конвейерлік штректер үшін қазбаның қимасы 4, 5м ² -тан кем болмауы тиіс.

Қазбаны пайдалану кезеңіндегі өтетін ауа мөлшері былай анықталады:

, м ³ /мин, (1)

мұндағы, А _сут - тәуліктік көмір өндіру, т/тәул;

q _СН4 - салыстырмалы газ бөліну, м ³ /т

=106. 6 м ³ /мин,

Ең аз қазба қимасында барынша рұқсат етілетін ауа қозғалысының жылдамдығы былай анықталады:

(2)

,

- Қазбаның қима ауданы - 14, 88 м ² ;

- Қазбаның биіктігі - 3. 1 м;

- Қазбаның ені - 4, 8 м.

1. Анкерлі бекітпені есептеу

Анкерлі бекітпені беріктендіру және қазба айналасындағы жыныстардың бекемділігін арттыратын құралы ретінде қарастырады. Осындай бекітпенің негізгі параметрлері анкердің ұзындығы, өзекті және бекіністі көтергіштік қабілеттілігі мен анкерлердің арақашықтығы болып табылады.

Анкерлердің ұзындығы қазбаның нысанын ескере отырып, бұрын қабалданған, шатыр және бүйір қазба жыныстарының беріктігіне тәуелді жыныстардың ықтимал құлауы мен қабаттануы бойынша таңдалынады:

l _ан =l _в +l ₁ +l ₂ +l ₃ , м, (3)

мұндағы, l _в - жыныстың қабаттану мен төгілу аймағының биіктігі, м;

l ₁ 0- тұрақты массив аймағындағы анкердің тереңдік шамасы, l ₁ =, 3-0, 4 м;

l ₂ - тірек-демеу элементінің қалыңдығына тәуелді, анкер бөлігінің теспенің шығыңқы ұзындығы, м;

l ₃ - анкер өзегі мен гайканың еркін шығыңқы ұзындығы, l ₃ =0, 05м.

Жыныстың қабаттану мен төгілу аймағының биіктігі:

, м, (4)

мұндағы, а - қазбаның шала пролеті, м;

с - қазба бүйір жыныстарының немесе көмір сығындыларының ықтимал тереңдігі, м;

f _к - қазба шатырындағы жыныстардың бекемділік коэффициенті.

, м, (5)

мұндағы, k _сж - сығу кернеуінің шоғырлану коэффициенті;

γ - қазба асты мен жер бетіне дейін жатқан жыныс тығыздығы, т/м ³ ;

h - қазбаның сұлбалық биіктігі, м;

r - призма мөлшеріне тәуелді, қазба бүйір жынысының жылжу коэффициенті.

2. 45 м; (6)

=1. 84м,

l _ан =1. 84+0. 4+0. 1+0. 05=2, 39 м.

Қабылданған анкердің ұзындығы l _ан =2, 40м.

Қазбанаың шатырынан Q _кр және бүйірінен Q _б анкерге түсетін жүктеменің шамасы:

, т/м ² , (7)

мұндағы, ά - қазбалар жүргізілетін көлбеу бұрыш, град.

, т/м ² . (8)

мұндағы, h _в - қазылып жатқан қазбаның биіктігі, м.

=4. 72 т/м ² ;

=7. 52 т/м ² .

ШК және АСП типті анкерлерді бекіту беріктілігі мен көтергіштік қабілеттілігі Р _ан :

, (9)

=6. 67,

=9. 4; (10)

Орнату тығыздығы, сондай ақ 1м ² қазба бүйірі мен шатырына штанга саны:

; (11)

(12)

мұндағы, k _зап - қор коэффициенті, k _зап =1, 5-2, 0

=0. 75;

=1. 69;

Анкерлер арақашықтығы:

= =1. 15, (13)

= =0. 82. (14)

Шатыры бойынша ұзындығы 2, 4м, бекітпе арасы 1 метр, АСП типті 5 анкерді, ал бүйірі бойынша ұзындығы 1, 6м, ШК-1М типті 4 анкерді қабылдаймыз.

2. Қазбаны жүргізу тәсілі мен құралдары

Тау - кен деректер негізінде Е-2 қабаты бойынша тау-кен массасын ашу үшін ең қолайлы тәсіл комбайнды әдіс болып табылады. Қабылданған штрек қимасында, тау-кен массасын қопару және тиеу үшін П 110-01 типті қазба жүргізгіш комбайнан қолданамыз. Тау-кен массасын забойдан тасымалдау ПТ-120 ленталы конвейерлер көмегімен іске асыралады.

Тау-кен массасын конвейерге жүктеу үшін ППЛ-800 типті тиегішті қолданамыз. Анкер астындағы шпурларды бұрғылау «WОMBAT» бұрғылау станогымен жүзеге асырылады.

5-кесте

П 110-01 типті комбайнның техникалық сипаттамасы

Комбайндық әдіспен шректерді жүргізудің айлық норма жылдамдығы, 15 м ² қимасының бұрышы бойынша, айына 200 м құрайды. Циклда жылжуын, шатыр жынысының тұрақтылығымен анықтайды, яғни олардың рұқсат етілген ашылу шамасымен. =4 қаттылығымен алевролит тұрақтылығы - орташа, рұқсат етілген ашылуы - 5-10 м ² . Қазбаның ені бойынша ұңғылау - 5 м, циклда рұқсат етілетін жылжуы - 1 м құрайды. Айлық және цикл жылжуларын негізге ала отырып, тәулігіне 9 цикл қабылдаймыз.

3. Тау-кен массасын алу және комбайн өнімділігін есептеу.

Қазба жүргізу циклы, комбайнның атқарушы органымен жыныстарды бұзудан басталды. Айналма кескіш каронка забойға камбайн берілісімен немесе камбайн жұмыс органның телескопты жебесімен енгізеді массивтегі коронканың енгізу терендігі жыныс қаттылығына байланысты болады. Кенжар каронкасымен өңдеу схемасы көптеген факторларға байланысты. Кескіштің бас бағыты кенжар жынысының қабатталуына байланысты болуы мүмкін:

Комбайнның техникалық өнімділігін анықтау;

, (15)

мұндағы, а, в, c, d - коэффициенттер;

f - жыныстық қаттылық коэффиценті

f _ср =f _у *(1-k _п ) +f _п * k _п , (16)

мұндағы, f _у -көмірдің қаттылпық коэффиценті;

f _п -жыныстардың қуаттылық коэффиценті;

k _п - кесу коэффиценті.

f _ср =1*(1-0. 06) +4*0. 06=1. 18,

= =0. 27

Қазба жүргізгіш камбойнды пайдалану өнімділігі:

Р _экс = *k _э , (17)

мұндағы, k _э -камбайнның тоқтамай жұмыс істеу коэффиценті;

Р _экс =0. 27*0. 5=0, 135.

4. Тау-кен массасын тасымалдау. Көмекші процестер

Тау-кен массасы кенжардан камбайн көлігімен ППЛ-800ленталы конвейеріне, одан ары қарай ПТ-120 ленталы конвейріне жүктелінеді. Ленталы конвейермен тау-кен массасы гезенкке келіп түседі гезенктен ленталы конвейрге және скипті оқпанның түсіру шұңқырларын одан әрі жер бетіне тасмалданады.

... жалғасы

Шахтинск шахтасының «K-6 блоктың №4 кенішінің, және тау-кен жұмыстарын дайындау, ашу, өндіру»

Өндірістердің айналасындағы тау жыныстарының қысымын есептеу

Қарағанды көмір бассейнінің тарихы

Қарағанды облысының Саран қаласындағы көмір өндіру кәсіпорны

Орталық Қазақстан экономикалық ауданының қалалары

Химия өнеркәсібінде

Химия өнеркәсібі туралы

Қазақстан моноқалаларының орналасу ерекшелігі және дамуы

Нұра өзені бассейніндегі су қорғау шаралары үшін судың беткі қабатының сапасын қазіргі заманғы бағалау

Костенко шахтасының сутөкпе қондырғысын есептеу

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс