Инфузориялар типі



Кіріспе 3
1. Инфузория отряды 4
2. Кірпікшелі инфузориялар 4
Қорытынды 7
Пайдаланған әдебиеттер 8
Инфузориялар типі екі класқа бөлінеді. Кірпікшелі инфузориялар - Ciliata және сорғыш инфузориялар - Suctoria. Кірпікшелі инфузориялардың кірпікшелері тіршілік циклының барлық кезендерінде болады, ал сорғыш инфузориялардың даму циклының алғашқы кезеңінде ғана кірпікшелері болады да, содан кейін жойылады
Инфузориялар күрделі қарапайымдылар болып табылады. Дене пішіні әртүрлі, 30-40 мкм-ден 1000-2000 мкм дейін. Қозғалу органоиды - кірпікшелері. Кейбіреулерінің корғаныстық қызмет атқаратын ерекше кұрылымдары — трихоцисталары болады. Оларда қарапайым ауыз куысы (цистостом), жасушалық жұтқыншақ кездеседі. Қорытылмаған ас калдығы ерекше тесікше — қылаулатқыш арқылы сыртқа шығарылады.
Инфузорияларда 2 ядро кездеседі: біреуі - үлкен макронуклеус, екіншісі — кіші микронуклеус. Макронуклеус зат алмасу, өсу т.б. вегетативтік қызметтер атқарады, ал микронуклеус — жыныстык көбеюге қатынасады.
1. Дәуітпаева К.А. Омыртқасыздар зоологиясы. І том. Алматы- «Қазақ университеті», 1996 418 б
2. Догель В.А. Зоология беспозвоночных. Изд. 7-е. М. : «Высшая школа», 1981 567с
3. Натали В.Ф. Зоология беспозвоночных. Изд. 3-е. М.: «Просвещение», 1975. 546 с
4. Фролова Е.Н., Щербина Т.Б., Михина Т.К. Практикум по зоологии беспозвоночных. Изд. 3-е. М.: «Высшая школа», 1985. 356с
5. Шарова И.П. Зоология беспозвоночных М. «Высшая школа»,1999. 415 с
6. Беклемишев В.Н. Основы сравнительной анатомии беспозвоночных. Изд. 3-е., перераб. и доп. М.: «Наука», 1994. Т 1 327 с
7. Бей-Биенко Г.Я. Общая анатомия. Изд-3-е, доп. М.: «Высшая школа», 1980. 534 с
8. Гинецинская Т.А., Добровольский А.А. Частная паразитология: Паразитические простейшие и плоские черви. Под. ред. И.И. Полянского. М. «Высшая школа», 1978. Т.2. 234 с
9. Догель В. А., Полянский Ю.И., Хейсин Б.М. Общая протозоология. М.; Л.: Изд-во «АН СССР», 1962. 456 с
10. Жизнь животных/ Под ред. Л. А. Зенкевича. М.: «Просвещение», 1968. Т.1,2; 1969. Т.3. 234 с

Пән: Биология
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:   
ЖОСПАР
Кіріспе 3
1. Инфузория отряды 4
2. Кірпікшелі инфузориялар 4
Қорытынды 7
Пайдаланған әдебиеттер 8

Кіріспе
Инфузориялар типі екі класқа бөлінеді. Кірпікшелі инфузориялар - Ciliata және сорғыш инфузориялар - Suctoria. Кірпікшелі инфузориялардың кірпікшелері тіршілік циклының барлық кезендерінде болады, ал сорғыш инфузориялардың даму циклының алғашқы кезеңінде ғана кірпікшелері болады да, содан кейін жойылады
Инфузориялар күрделі қарапайымдылар болып табылады. Дене пішіні әртүрлі, 30-40 мкм-ден 1000-2000 мкм дейін. Қозғалу органоиды - кірпікшелері. Кейбіреулерінің корғаныстық қызмет атқаратын ерекше кұрылымдары -- трихоцисталары болады. Оларда қарапайым ауыз куысы (цистостом), жасушалық жұтқыншақ кездеседі. Қорытылмаған ас калдығы ерекше тесікше -- қылаулатқыш арқылы сыртқа шығарылады.
Инфузорияларда 2 ядро кездеседі: біреуі - үлкен макронуклеус, екіншісі -- кіші микронуклеус. Макронуклеус зат алмасу, өсу т.б. вегетативтік қызметтер атқарады, ал микронуклеус -- жыныстык көбеюге қатынасады.
Көбеюі жыныссыз және жыныстық жолдармен жүреді. Жыныстық процесс конъюгация күйінде болады. Ол үшін 2 дара бір-бірімен жанасып аталық жыныс ядроларымен алмасады. Содан кейін аталық және аналық ядролар өзара қосылады, ал инфузория даралары бір-бірінен ажырасады.
Бұл кластың өкілдері ішінен адам паразиті болып тек балантидий саналады. Инфузориялар типiнiң өкiлдерiнiң құрылысы күрделi және көбею процесi де күрделi. Инфузориялар класының кең таралған түрлерiнiң бiрi - инфузория - туфелька. Оның протоплазмасында спецификалық функцияларды орындайтын күрделi органеллалар орналасқан.
Инфузория - туфелька ағынсыз су қоймаларында кездеседi. Оның пiшiнi созылыңқы. Клетка жұқа пелликула қабатымен қапталынған. Пелликуланың астында эктоплазманың түссiз қабаты орналасқан эктоплазмада кiрпiкшелер шығатын кинетосомалар орналасқан. Эктоплазма мен эндоплазманың шекарасында М-фибриллалар немесе мионемалар деп аталатын микрофиламенттер орналасқан. Олардың жиырылуының нәтижесiнде инфузория-туфельканың пiшiнi өзгередi. Оның вентральды жағында дененiң алдыңғы бөлiмiнде перистом орналасқан. Ол тарылып жұтқыншаққа айналады, жұтқыншақ клеткалық ауызбен немесе цистостоммен аяқталады. Эндоплазмада ас қорыту вакуольдерi түзiледi. Қорытылмаған заттар экзоцитоз процесiнiң нәтижесiнде қылаулатқыш арқылы шығарылады.

1. Инфузория отряды

Инфузориялар -- бұл типке көп ұсақ кірпікшелері бар қарапайым жәндіктер жатады, 7000-нан астам түрі белгілі. Бұлардың ерекшелігі - денесінде екі түрлі ядросының болуы - үлкен вегетативті ядро макронуклеус және кішкене генеративті - микронуклеус.
Эндоплазмада екi жиырылғыш вакуольдер орналасады. Олар дорсальды жағында дененiң алдыңғы және артқы бөлiмдерiнде орналасады. Әр жиырылғыш вакуольдiң айналасында цитоплазмадан су келiп тұратын бiрнеше радиальды каналдар бар. Радиальды каналдар орталық каналға жiбередi, ал орталық вакуоль сыртқа шығарады. Артқы жиырылғыш вакуоль жиi жұмыс жасайды, себебi жұтқыншақ аймағында интенсивтi эндоосмостың әсерiнен клеткаға көп су кiредi.
Дене пішіні түрліше болып келеді. Өлшемі 30-40мкм-ден 1000-2000мкм дейін. Қозғалу органоидтары болып кірпікшелері саналады. Кейбіреулерінің қорғаныстық қорғаныстық қызмет атқаратын- трихоцисталары болады. Оларда қарапайым ауыз қуысы- цитофаринкс кездеседі. Қорытылмаған ас қалдығы ерекше тесікше- қылаулатқыш арқылы сыртқа шығарылады.
Құрылысы. Инфузорияларда 2 ядро кездеседі: біреуі үлкен-макронуклеус, екіншісі кіші-микронуклеус. Макронуклеус зат алмасу, өсу және т.б. вегетативті қызметтер атқарады, ал микронуклеус- жыныстық көбеюге қатысады.
Көбеюі. Инфузориялардың көбеюі жыныссыз және жыныстық жолдармен жүреді. Жынысық процесс конъюгация күйінде болады. Ол үшін 2 дара бір- бірімен жанасып аталық және ядроларымен алмасады. Содан кейін аталық және аналық ядролар өзара қосылады, ал инфузория даралары бір- бірінен ажырасады.

2. Кірпікшелі инфузориялар

Кірпікшелі инфузориялар тұщы суларда, теңіздерде, планктонды, су түбінде, су өсімдіктерінде немесе теңіз жағасындағы құмның арасында (псаммофильді түрлері) тіршілік етеді.
Паразит инфузориялар да кездеседі. Денелерінің ұзындығы 30 - 40 мкм-нан 1 мм-ге дейін.
Кірпікшелі инфузориялардың денесін (өмір бойы) кірпікшелер қаптап тұрады. Кірпікшенің құрылысы талшықтың құрылысына өте ұқсас. Кірпікшенің ортасында қалың орталық 2 фибрилла, ал қалған 9 фибриллалар екеуінің айналасында орналасқан.
Фибрилдер кинетосомаға жалғасады. Кірпікшелілер жыныссыз және жынысты - конъюгация жолымен көбейеді.
Инфузориялардың көп таралған белгілі түрлерінің біреуі - инфузория туфелька немесе парамеция - Paramaecium caudatum. Ұзынша сопақтау болып келген, тұщы суларда өздігімен қозғалып жүретін күрделі құрылысты қарапайым жәндік.
Денесін кірпікшелер біртегіс жауып тұрады, тек артқы жағында кірпікшелері ұзындау болады. Кірпікшелері қозғалу қызметімен бірге асты ауыз тесігіне жеткізу қызметін де атқарады.
Ауыз ойықтың айналасында толқын тәрізді әрдайым қозғалып тұратын мембранелла орналасқан. Цитоплазмасы эктоплазма және эндоплазмаға бөлінген. Эктоплазма қабаты сыртынан мықты майысқақ пелликуламен қапталынған. Пелликула екі сыртқы және екі ішкі мембранадан құралған. Пелликуланың сыртын алты бұрышты, қатар орналасқан құрылым жауып тұрады, соған байланысты парамеция денесінің пішіні өзгермейтін тұрақты болып келеді.
Пелликуланын, астында бір-бірімен ұштасып жатқан фибрилл торы болады - олар тірек қызметін атқарады. Эктоплазма қабатында қорғаныш қызметін атқаратын қысқа таяқшалар - трихоцисталар орна-ласқан. Олар тітіркенген кезде ұзын, серпінді жіпше түрінде сыртқа атылады.
Инфузория денесінің алдыңғы жағында ауыз ойығы немесе перистомы болады. Перистомның түп жағында ауыз тесігі - немесе цитостом орналасқан, ол "жұтқыншақка - цитофаринкске жалғасады. Жұтқыншақ цитоплазмаға ашылады. Инфузориялар ұсақ организмдермен қоректенеді (бактериялармен, көк-жасыл балдырлармен, ұсақ қарапайымдылармен).
Перистом айналасындағы кірпікшелердің қозғалуы нәтижесінде қоректік заттар сумен бірге ауыз тесігіне және жұтқыншаққа түсіп жатады. Жұтқыншақтың түбінде ас қорыту вакуольдері қоректік затқа толып, цитоплазмаға ауысады. Ас қорыту вакуольдері дененің ас қорыту циклозы (айналымы) жолымен қозғалады, ферменттер арқылы асты қорытып, плазмаға өткізіп тұрады. Сіңбеген қалдықтарды арнайы тесігі арқылы (қылаулатқыш) шығарып тастайды. Ac қорыту вакуольдердің құрылуы сыртқы температураға байланысты. Қоршаған ортасы неғұрлым жылы болса вакуольдің түзілуі де тез болады, инфузорияның қоректенуі де жиілейді.
Барлық инфузориялардың жиырылғыш вакуольдері эктоплазма және эндоплазманың арасында орналасқан. Олардың қызметі амеба мен талшықтылардың жиырылғыш вакуольдері сияқты үнемі жиырылып, осмос қысымын реттейді, зәр шығарады және тыныс алады. Бірақ ин-фузория вакуольдерінің құрылысы күрделі. Оларды вакуольдің өзі немесе орталық резервуар және оны қоршап жатқан жұлдыз тәрізді қосымша вакуольдер құрайды. Орталық резервуар қосымша вакуольдермен түтіктер арқылы және қоршаған ортамен арнайы зәр шығаратын тесік арқылы жалғасады.
Цитоплазмадағы артық сұйық заттар қосымша вакуольдеріне жиналып, түтікшелер арқылы орталық ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Споровиктер және инфузориялар. Жалпы сипаттамасы, жіктелуі және практикалық маңызы
Кірпікшелі инфузориялар класы – ciliata
Зоология пәні мен оның міндеттері
Қарапайымдылардың клетка құрылысын, көбею жолдарын, систематикасын табиғаттағы маңызын зерттеу
Бір клеткалылар патшалық тармағы
Жануарлардың құрылысы мен тіршілк әрекеттері
Протозоа дүние тармағы
Органикалық дүниенің даму тарихы мен өсімдіктердің систематикасы
ОМЫРТҚАСЫЗДАР ЗООЛОГИЯСЫ
Қарапайымдылар типі
Пәндер