ҚР конституциялық реформа



1 Ата заңының қалыптасуы
2 Конституциялық реформа
3 Сот.құқықтық реформа
Еліміздің Ата заңының қалыптасуына белсенді түрде үлес қосып, оны негіздеу жұмыстарына жетекшілік жасаған Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаев еліміздің конституциясына қатысты: «Жалпы таным тәжірибесі және соның ішінде Қазақстанның мемлекеттік-құқықтық дамуы елдің конституциялық қалыптасу тарихын-сыз жаңа тәуелсіз мемлекеттің конституционализм теориясы да болмайтындығын үйретеді» деп жазды.
Кеңестік заң баптарының мән-мағынасы сол өмір сүріп отырған кезеңнің әлеуметтік-саяси жағдайымен тығыз байланысты болды. Тәуелсіз Қазақстанның мемлекеттік-құқықтық дамуын¬да өз алдына егеменді мемлекет құруды аңсаған алаш зиялыларының саяси-құқықтық көзқарастарының маңызы өте зор. ХХ ғасырдың басындағы «Алаш» партиясының жетекшілерінің конституциялық идеяларынан тәуелсіз мемлекет құрудың негіздерін байқаймыз.

Пән: Құқық, Криминалистика
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:   
ҚР КОНСТИТУЦИЯЛЫҚ РЕФОРМА
Еліміздің Ата заңының қалыптасуына белсенді түрде үлес қосып, оны негіздеу жұмыстарына жетекшілік жасаған Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаев еліміздің конституциясына қатысты: Жалпы таным тәжірибесі және соның ішінде Қазақстанның мемлекеттік-құқықтық дамуы елдің конституциялық қалыптасу тарихын - сыз жаңа тәуелсіз мемлекеттің конституционализм теориясы да болмайтындығын үйретеді деп жазды.
Кеңестік заң баптарының мән-мағынасы сол өмір сүріп отырған кезеңнің әлеуметтік-саяси жағдайымен тығыз байланысты болды. Тәуелсіз Қазақстанның мемлекеттік-құқықтық дамуын - да өз алдына егеменді мемлекет құруды аңсаған алаш зиялыларының саяси-құқықтық көзқарастарының маңызы өте зор. ХХ ғасырдың басындағы Алаш партиясының жетекшілерінің конституциялық идеяларынан тәуелсіз мемлекет құрудың негіздерін байқаймыз.
Егеменді Қазақстан Республикасының тұңғыш Президенті Н.Ә.Назарбаев алаш қайраткерлерінің негіздеген конституциялық жобасының маңызын атап өтеді: Әр әрпінің демократизмімен белгілі 1937 және 1978 жылдардағы Қазақ КСР конституциясынан гөрі, Алаш Үкіметінің (1917-1919 ж.) конституциялық жобасында конституционализм көбірек екенін сенімді түрде ауыз толтырып айтуға болады.
1990-жылдардың басында Қазақ КСР-інде, содан кейін Қазақстанда 1978 жылғы Конституцияға өзгерту енгізген бірнеше заңдар қабылданды.1990 жылдың 20 қарашасындағы Мемлекеттік билік құрылымын жетілдіру туралы заң бойынша Конституцияға Президент атқарушы және басқарушы биліктің басшысы деген ереже енгізілді, Министрлер кеңесі Министрлер кабинеті болып қайта құрылды. Со - нымен қатар мемлекеттің одан әрі дамуына қажетті бірнеше маңызды заңдар қабылданды. Солардың қатарында 1991 жылғы 15 ақпандағы Жергілікті өзін-өзі басқару және Қазақ КСР-ның жергілікті Кеңесінің халық депутаттары туралы заңды, 1991 жылғы 10 желтоқсандағы Қазақ Кеңестік Социалистік Республикасының атын өзгерту туралы заңды, 1991 жылғы 20 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының азаматтығы туралы конституциялық заңды және басқаларды атап өтуге болады.
1991 жылғы 16 желтоқсанда Қазақстан Республикасының Жоғарғы Кеңесі Қазақстанның тәуелсіздігін жариялаған Қазақстан Республикасының мемлекеттік тәуелсіздігі туралы заңды қабылдады. Бұл заңда Қазақстан Республикасының тәуелсіз мемлекет ретінде барлық аумағында толықтай билігін жүргізетіндігі, өзінің ішкі және сыртқы саясатын өзі анықтайтындығы бекітілді. Бұрынғы Қазақ Республикасының жер аумағы жаңа тәуелсіз мемлекеттің территори - ясы ретінде мойындалып, оның бөлінбейтіндігі және қол сұғуға болмайтындығы жарияланды.
Барлық ұлттардың азаматтары енді біртұтас Қазақстан халқын құрады. Мемлекеттік билік қазақ халқының еркіндігіне негізделді. Заң барлық азаматтардың ұлтына, шығу тегіне, лауазымына, тұрған жеріне қарамастан еркіндік пен құқыққа тең ие деп жарияланды. Заңда Қазақстан мемлекетінің құрылымы айқындалып, алғаш рет мемлекеттік биліктің заң шығарушы, атқарушы және сот билігі тармақтарына бөлу принципі мойындалды.
1993 жылғы 28 қаңтарда Қазақстан Республикасының Жоғарғы Кеңесі егеменді тәуелсіз мемлекеттің бірінші Конституциясын қабылдады. Конституция құрылымдық жағынан алғысөз,4 бөлім, 21 тарау және 131 баптан тұрды. Кон - ституция тәуелсіз Қазақстанның мемлекеттілігін нығайтуда, азаматтардың тең құқылары мен бостандығын жариялайтын, еркін көрсететін мемлекеттік жаңа ұйымдарды құруда мәні зор бол - ды. 1993 жылғы Конституцияның негізінде КСРО-ның бұрынғы одақтас республикаларының сол кезеңдегі жаңа саяси жағдайына басым көзқарасты парламенттік республиканың үлгісі жатты. Бұл Конституция өз уақытында қажетті қызмет атқарғанымен, мемлекеттегі көптеген мәселелерді атап айтқанда, меншік мәселесін, басқару жүйесіне қатысты мәселелерді, Жоғарғы Кеңестің шексіз өкілеттіктерге ие болу - ын және тағы басқасын толыққанды реттей алмады.
Осы орайда, қоғамдық өмірдің өзі конституцияны қайта қарау туралы мәселені күн тәртібіне қойды.Қазақстан Республикасы Президенті Н.Ә.Назарбаевтың басшылығымен жаңа Конституцияның жобасы әзірленіп, бүкіл халықтың талқылауына берілді. Конституция жобасын талқылау барысында көптеген ұсыныстар, ескертулер айтылды. Олардың ең қажетті, қисындылары ескерілді. Бүкілхалықтық дауыс берудің (референдумның) нәтижесінде 1995 жылдың 30 тамызында Қазақстан Республикасының жаңа Конституциясы қабылданды.
Тарихи деректерге сүйенсек, ұдайы дамып, жетіліп, өзгеріп отыратын мемлекеттік құрылыс пен қоғам өмірі конституцияның дамуына әкеледі. Ал, конституциялық реформа - қоғам дамуы тұсындағы қажеттілік пен бұқараның құқықтық таным талабы бойынша үкімет әрекетімен және саяси-құқықтық шешімдердің тізбегімен дүниеге келетіні белгілі. 1998 жылғы 7 қазанда Қазақстан Конституциясына өзгерістер мен толықтырулар енгізілді. Жаңа өзгерістер мен толықтырулар қос палата қызметінің мерзімі, депутаттардың сайлануы, Үкімет мүшелерінің құзыреті шегінде анағұрлым кең дербестік беру, әкімдерді сайлау тәртібін бекіту мәселелеріне қатысты болды. Қазақстан саяси партиялардың пропорционалды өкілеттік негізінде партиялық тізім бойынша Мәжіліс сайлауына қатысуына мүмкіндік жасады.
Қазақстандық қоғам дамуы мен мемлекеттің жаңа жағдайдағы негізгі қырларын айқындау мақсатында халықаралық тәжірбиеге сүйенген конституциялық реформа жүргізу мәселесі көтерілді.
2007 жылғы мемлекетіміздің саяси жүйесіндегі құқықтық реформа - лар уақыт талабынан туындаған өзгерістер болатын. Президенттік басқарудан демократиялық сипаты басымырақ парламенттік жүйеге өту кезеңі келді. Конституцияға өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы заң билік тармақтарының арасындағы тепе-теңдік және тежемеліліктің тиімді жүйесін қалыптастыруға бағытталды. Біз-дің ойымызды адам мен азамат құқылары жөніндегі 1789 жылғы француз Декларациясындағы мына бір қағида бекіте түседі: Құқық кепілдігі жоқ және билікті бөліске салмаған қоғамда конституция болмайды.
2007 жылғы 16 мамырда парламенттің қос палатасы Президент Н.Ә.Назарбаевтың Конституцияға өзгерістер енгізу туралы ұсынысын қолдап дауыс беріп, 2007 жылғы 21 мамырда арнайы заң қабылданды.
Тәуелсіз Қазақстандағы саяси-құқықтық өзгерістердің нәтижелі болуын қамтамасыз етуге, қоғамдық және мемлекеттік құрылыстың жаңа тежемелік әрі тепе-теңдік жүйесінің қалыптасуына ықпал ететін конституциялық реформалардың маңызы зор.
Конституциялық реформа - мемлекетімізді одан әрі демократияландыру жолындағы маңызды та ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
ҚР Конституциясы
Қазақстан Республикасының саяси жүйесі туралы
Құқықтық мемлекетті нығайтудағы президент жолдауларының маңызы және тиімділігі
ҚР құқық қорғау органдарындағы реформалардың ерекшелігі
Қазақстан Республикасының Конституциялық Кеңесінің конституциялық-құқықтық мәртебесі
Республиканың Жоғарғы сотына
Президентінің құқықтық мәртебесі
Құқықтық мемлекет туралы жалпы білім
Қазақстан Республикасының саяси мемлекеттік
Қазақстан Республикасының мемлекеттік басқару жүйесі
Пәндер