Қалдықсыз және аз қалдықты технологиялық процестер

Кіріспе 3
1. Қалдықсыз өндiрiстер 4
2. Қалдықсыз және аз қалдықты өндірістер
Қорытынды 6
Пайдаланған әдебиеттер 7

Қазір планетаның әрбір тұрғынына, орташа алғанда, жылына 20 т. жуық шикізат өндіріледі, ол 800 т. су мен 2.5 кВт энергияны қолданумен азық-түлік өнімдеріне өңделеді де шамамен 90-98 % қалдыққа кетеді. Сонымен қатар, тұрмыстық қалдықтардың үлесі бір адамға жылына 0,3-0,6 т. асады. Қалғандары өнеркәсіптік қалдықтар. Алынатын және қайта өңделетін шикізаттың ауқымдары бойынша – 100 Гт/жылына – адамның шаруашылық қызметі планетаның жаңа тау қызметінен артты – 10 Гт/жылына. Сонымен қатар, шикізат пен энергияны пайдаланудағы ысырапшылық адамның шаруашылық қызметінде әр түрлі есті шектерден шығуы артады. Және де егер дамыған елдерде ауыл шаруашылығы қалдықтары 90 %, автомашиналардың корпустары 98 %, сығылған майлар 90 % пайдаға асырылса, онда өнеркәсіп және құрылыс қалдықтарының, кен өндіру және металлургия өндірісі қалдықтарының маңызды бөлігі мүлдем пайдаға асырылмайды. Адамзат өндіріс қарулары мен өзіне ұқсастарды жою технологияларын құруда, өз қызметінің қалдықтарын қайта өңдеу бойынша өнеркәсіпті құрумен айналыспай табысқа жетті.

1 Оспанова Г. С., Бозшатаева Г. Т. Экология. Оқулық. – Алматы : Экономика, 2011. – 164 б.
2 Әлинов М. Ш. Экология және тұрақты даму : оқу құралы / – Алматы : «Бастау» баспасы. – 2012. – 272 б.
3 Блукет Н.А., Емцев В.Т. Ботаника с основами физиологии растений и микробиологии: Учебное пособие для вузов.-М: Колос, 1969.-512 с.:ил
4 Горышина Т.К. Экология растений: Учебное пособие для биол. спец. ун-тов.-М.: Высшая школа, 1979.-368 с.:-ил
5 Губанов И.А. и др. Определитель высших растений средней полосы европейской части СССР: Пособие для учителей / И.А.Губанов, В.С.Новиков, В.Н.Тихомиров.-М.: Просвещение,1981.-287 с.:ил
6 Жизнь растений: В 6 т. /Гл. ред. А.А.Федоров.-М.:Просвещение. Т.1: Введение. Бактерии и актиномицеты/ Под ред. Н.А.Красильникова, А.А.Уранова. 1974.-487 с.:ил
7 Разживин А.А., Базарбеков К.У. Нематоды растений Казахстана. Отряд Афеленхида.-Павлодар,2002.-84 с.- (Фауна Казахстана;Т.24.Вып.1. Круглые черви)

Пән: Экология, Қоршаған ортаны қорғау
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

ЖОСПАР
Кіріспе 3
1. Қалдықсыз өндiрiстер 4
2. Қалдықсыз және аз қалдықты өндірістер 5
Қорытынды 6
Пайдаланған әдебиеттер 7

Кіріспе

Қазір планетаның әрбір тұрғынына, орташа алғанда, жылына 20 т. жуық шикізат өндіріледі, ол 800 т. су мен 2.5 кВт энергияны қолданумен азық-түлік өнімдеріне өңделеді де шамамен 90-98 % қалдыққа кетеді. Сонымен қатар, тұрмыстық қалдықтардың үлесі бір адамға жылына 0,3-0,6 т. асады. Қалғандары өнеркәсіптік қалдықтар. Алынатын және қайта өңделетін шикізаттың ауқымдары бойынша - 100 Гтжылына - адамның шаруашылық қызметі планетаның жаңа тау қызметінен артты - 10 Гтжылына. Сонымен қатар, шикізат пен энергияны пайдаланудағы ысырапшылық адамның шаруашылық қызметінде әр түрлі есті шектерден шығуы артады. Және де егер дамыған елдерде ауыл шаруашылығы қалдықтары 90 %, автомашиналардың корпустары 98 %, сығылған майлар 90 % пайдаға асырылса, онда өнеркәсіп және құрылыс қалдықтарының, кен өндіру және металлургия өндірісі қалдықтарының маңызды бөлігі мүлдем пайдаға асырылмайды. Адамзат өндіріс қарулары мен өзіне ұқсастарды жою технологияларын құруда, өз қызметінің қалдықтарын қайта өңдеу бойынша өнеркәсіпті құрумен айналыспай табысқа жетті. Нәтижесінде, қайта өңделген, сондай-ақ улы өнеркәсіптік қалдықтар көлемінің жыл сайын өсуімен қатар, барлық әлемде өнеркәсіптік дамыған елдерде ондаған және мыңдаған сандарда есептелінетін ескі жерлеулер бар, ал қалдықтар көлемінің шамалары жүз миллиард тонналарға жетеді. Сонымен, егер қалдықтарды (бірінші орында ерекше қауіпті) жоспарлы қайта өңдеуді ескере отырып, қоршаған ортаны қалпына келтіру туралы айтатын болсақ, онда онжылдықтар бойы ондаған және жүздеген миллиард долларларда шығындар қажет етіледі.
Сонымен, деректер ескерілмеген қоқыс жерлері, түгенделуі басталмаған ескі көмулер туралы айтпағанда, қайта өңделмейтін өнеркәсіптік қалдықтардың үздіксіз өсуін көрсетеді. Әлемде қалдықтардың, соның ішінде қауіпті қалдықтардың негізгі массасы жиналады, жиналады немесе көміледі. Көму үшін бірқатар елдер теңізге (мұхитқа) батыруды қолданады, бұл көпшіліктің пікірі бойынша, қалдықтардың қауіптілігі класына тәуелділіктен тыс халықаралық келісімдермен толық тыйым салынуы керек. Бұл кейбір жағдайда адамгершілік мәселесіне жатады: көпшілікке тиесіліні (теңіздер, таулар, ормандар) қоқыс үйіндісі ретінде пайдаланбай, өндірдің бе - өз аумағыңда қайта өңдеу керек (қоймаландыру керек). Шын негізінде, өнеркәсіптік қалдықтарды қайта өңдеуге жалпы көлемнің 20 % жатады.

1. Қалдықсыз өндiрiстер

Биосфера ластануы ұлғаюының катастрофалық процестерiжəне осы негативтi əсерлердi жоюға жұмсалып жатқан шығындарға байланысты қазiргi заманғы өнеркəсiптегi технологиялықпроцестердi комплекстi экологиялық жəне экономикалықжағынан бағалаудың қажеттiгi туындап отыр.
Технологиялық процестердiң экологиялық тиiмдiлiгiн бағалау үшiн өнеркəсiп өндiрiсiндегi қоршаған ортаға зиянды заттардың экологиялық көрсеткiшi қолданылады. Бұдан басқаекiншi бiр маңызды бағалау критериi -- ресурс сыйымдылықкөрсеткiшi -- пайдалы өнiм шығару процесiндегi жұмсалатынэнергия, су, ауа, шикiзат, т.б. табиғи ресурстардың үлесi. Өкiнiшке орай, қазiргi кезде бұл көрсеткiштердiң үлесi өте жоғары. Қор үнемдегiш технологияларды қолдану тиiмдi боларедi. Бұл технологиялар табиғи ортадан алынатын шикiзаттардыүнемдеп пайдалану, технологиялық процесте қолданылатынматериалдық жəне энергетикалық ресурстарды тиiмдi пайдалану, т.б. негiзiнде жүзеге асырылады.
Қалдықсыз өндiрiс, өндiрiске енгiзiлген табиғи ресурстардынеғұрлым тиiмдi жəне үнемдi пайдалану үшiн шешiмдер қабылдау үшiн қажет.
Территориялық-өндiрiстiк комплекстер iшiндегi энергия мен заттар ағынына талдау нəтижесi, əрбiр келесi кезеңде алынатын өнiмнiң массасы, алдыңғы кезеңдегi өнiмнiң массасынан түрлi: қатты, газ, сұйық күйдегi қалатын қалдық мөлшерiне аз болатынын көрсеттi. Ал бұл қалдықтардың өзiн де белгiлi мақсатта пайдалануға болады. Өндiрiстi интенсивтендiруге байланысты қалдықтар мен қосымша өнiмдердi өндiрiсте қайтадан пайдалануға мүмкiндiк беретiн жаңа экологиялық таза технологиялар пайда болды. Қалдықтардың түзiлуiн азайта отырып, өндiрiстiң рентабельдiгiн, ресурстарды пайдалану коэффициентiн көтеруге жəне соның нəтижесiнде табиғатты қорғау iс-шараларына жұмсалатын шығынды азайтуға болады.

Қалдықсыз өнiм өндiрiсiнiң мəнi жұмсалатын ресурстарды толық пайдалану арқылы биосфераның ластануына жол Бермеу. Практика жүзiнде қалдықсыз өнiм өндiрудi жүзеге асыру өте қиын. Қалдықсыз өнiм өндiруге технологиялық процестер мен құрал-жабдықтардың тиiмдiлiгiн арттыру, рекуперацияны пайдалану, қоланылып келе жатқан технологиялық процестердi анағұрлым экологиялық жағынан таза процестермен алмастыру, т.б. арқылы жетуге болады.
Қалдықсыз өнiм өндiрiсiн енгiзуден бiз не күте аламыз?
Практика көрсеткендей, олар: биосфераға келетiн шығындытөмендету, шикiзат пен энергетикалық ресурстарды үнемдеу, шикiзат базасын кеңейту, қалдықтарға жұмсалатын шығындыазайту, т.с.с.
Қалдықсыз өнiм шығару технологиясының ең жақсы мысалы хромдау гальваникалық цехының қазiргi заманғы технологиясы. Бұл технология бойынша, шайылатын судағы ауырметалл иондары тазартқыш қондырғыға сiңiрiлiп, хромдауваннасына қайтып келедi, ал тазартылған технологиялық сухромдалған детальдарды жууға қайтадан қолданылады. Бұндаймысалдарды көптеп кездестiруге болады.
Сонымен, қалдықсыз өнiм өндiрiстерi болашақта өнеркəсiптiң биосфераға зиянды əсерiн түгелдей жою, табиғи ресурстарды өндiру, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.