Еуразиялық экономикалық қауымдастық
Кіріспе 3
1. Еуразиялық экономикалық қауымдастық 5
2. Қызметі 8
3. Еуразиялық ынтымақтастық бастаулары: идеядан игілікті іс.қимылға бетбұрыс 10
Қорытынды 16
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі: 17
1. Еуразиялық экономикалық қауымдастық 5
2. Қызметі 8
3. Еуразиялық ынтымақтастық бастаулары: идеядан игілікті іс.қимылға бетбұрыс 10
Қорытынды 16
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі: 17
Бүгінгі күнде ешбір мемлекет, қандай ірі және өз-өзін қамтамасыз ете алатын болса да, жаһандану үніне және қауіптеріне жеке дара өзі төзе алмайтыны айдай анық. Әрине, дұрыс таңдалаған төтеп беру ұлттық стратегиялар бұл процесстердің салдарын кемітүге қол жеткізуге мүмкіндік береді. Алайда, жаһандану процесстерінің жағымсыз нәтижелеріне тек қана балансталған кірігу саясатымен бірге бірлесіп төтеп беруге болады.
Сондықтанда, жаһанданудың дамуының өзі, оның жаңа үніне сәйкестендірілуді және онымен байланысты қауіпсіздіктерден бірігіп қорғануды, сонымен қатар жаһандануға одан да нәтижелі кіру мақсаттарында өзінің ресурстары мен талпыныстарын біріктіретін әртүрлі нысандардағы, сонымен қатар даму мақсаттары мен деңгейлері жақын мемлекеттердің интеграциялық топтарды құру арқылы қарқынды өтіп жатқан әлемнің аймақтандырылу процесстерімен параллелді өтіп жатқаны себепсіз емес.
Бұл мәселе бойынша, 10 жылдан астам уақыт бұрын Мәскеу мемлекеттік университетінде Қазақстан Президенті Н.Ә.Назарбаевтың жариялаған Еуразиялық одақ туралы ойы әлі де өзекті. Айтып кететін бір жайт, негізінде еуразиялық ой, Еуразия континентіндегі үлкен кеңістіктерді мекендеген этностардың өркениетті қатыстылығын түсіндіретін саяси-философиялық ағым ретінде, әлде қашан бұрын пайда болған. Бірақ та, бұл ұғым кейіннен өзінің өркениеттік негізін жоғалтпай саясатта да кең қолданылуын тапты.
Қазіргі кезде, еуразиялылық теориясының мағыналық жағы туралы әр түрлі көз қарастар бар. Мысалға, кейбір ресей саясаткерлері еуразиялылықта бірполярды әлемге қарсы, басшылығында Ресей тұрған жаңа империя құру қажеттілігінің идеологиялық негіздемесін көруде. Басқалары болса, бұл түсінікті этнографияға немесе мәдениетке жатқызып еуразиялықта тек қана гуманитарлық тұрғыдан көруде.
Қазақстан болса, өз кезегінде бұл идеяда жалпы экономикалық және гуманитарлық кеңістікті құрастыра білу мүмкіндігін көріп, жаңаеуразиялыққа әлде қайда прагматикалық көзқараспен қарауда. Бұл жерде «экономикалық еуразиялылық» деп санауға болатын Қазақстанның ерекше амалы туралы айтуға болады.
Осынған орай, жаңаеуразиялықты тек қана саяси-философиялық тұрғыдан емес, сонымен қатар саяси жоспарлаудың құралы ретінде де қарастыру қажет. Мұндай тұрғыдан осы ой геосаяси жоспар ретінде қарастырылуы мүмкін.
Өз уақытында бұл мәселе жөнінде академик А.Сахаров сөз сөйлеген. Ол өзінің 1989 жылғы КСРО-ның бірінші съезіндегі сөзінде Кеңес Одағының орнында «Еура-Азиялық Республикаларының Одағын» құруды ұсынған. А.Сахаровтың жобасы бойынша, жалпы сыртқысаяси және әскери-стратегиялық мақсаттармен ортақ экономикалық, саяси және гуманитарлық кеңістікті сақтай отырып, ұлттық мемлекеттік нысандардың құқықтарын әлде қайда кеңейту көзделген. Бірақ та белгілі және белгісіз себептермен бұл жоба жүзеге аспады.
Сондықтанда, жаһанданудың дамуының өзі, оның жаңа үніне сәйкестендірілуді және онымен байланысты қауіпсіздіктерден бірігіп қорғануды, сонымен қатар жаһандануға одан да нәтижелі кіру мақсаттарында өзінің ресурстары мен талпыныстарын біріктіретін әртүрлі нысандардағы, сонымен қатар даму мақсаттары мен деңгейлері жақын мемлекеттердің интеграциялық топтарды құру арқылы қарқынды өтіп жатқан әлемнің аймақтандырылу процесстерімен параллелді өтіп жатқаны себепсіз емес.
Бұл мәселе бойынша, 10 жылдан астам уақыт бұрын Мәскеу мемлекеттік университетінде Қазақстан Президенті Н.Ә.Назарбаевтың жариялаған Еуразиялық одақ туралы ойы әлі де өзекті. Айтып кететін бір жайт, негізінде еуразиялық ой, Еуразия континентіндегі үлкен кеңістіктерді мекендеген этностардың өркениетті қатыстылығын түсіндіретін саяси-философиялық ағым ретінде, әлде қашан бұрын пайда болған. Бірақ та, бұл ұғым кейіннен өзінің өркениеттік негізін жоғалтпай саясатта да кең қолданылуын тапты.
Қазіргі кезде, еуразиялылық теориясының мағыналық жағы туралы әр түрлі көз қарастар бар. Мысалға, кейбір ресей саясаткерлері еуразиялылықта бірполярды әлемге қарсы, басшылығында Ресей тұрған жаңа империя құру қажеттілігінің идеологиялық негіздемесін көруде. Басқалары болса, бұл түсінікті этнографияға немесе мәдениетке жатқызып еуразиялықта тек қана гуманитарлық тұрғыдан көруде.
Қазақстан болса, өз кезегінде бұл идеяда жалпы экономикалық және гуманитарлық кеңістікті құрастыра білу мүмкіндігін көріп, жаңаеуразиялыққа әлде қайда прагматикалық көзқараспен қарауда. Бұл жерде «экономикалық еуразиялылық» деп санауға болатын Қазақстанның ерекше амалы туралы айтуға болады.
Осынған орай, жаңаеуразиялықты тек қана саяси-философиялық тұрғыдан емес, сонымен қатар саяси жоспарлаудың құралы ретінде де қарастыру қажет. Мұндай тұрғыдан осы ой геосаяси жоспар ретінде қарастырылуы мүмкін.
Өз уақытында бұл мәселе жөнінде академик А.Сахаров сөз сөйлеген. Ол өзінің 1989 жылғы КСРО-ның бірінші съезіндегі сөзінде Кеңес Одағының орнында «Еура-Азиялық Республикаларының Одағын» құруды ұсынған. А.Сахаровтың жобасы бойынша, жалпы сыртқысаяси және әскери-стратегиялық мақсаттармен ортақ экономикалық, саяси және гуманитарлық кеңістікті сақтай отырып, ұлттық мемлекеттік нысандардың құқықтарын әлде қайда кеңейту көзделген. Бірақ та белгілі және белгісіз себептермен бұл жоба жүзеге аспады.
1. Назарбаев Н.Ә. Еуразиялық Одақ: Идеядан болашақтың тарихына.// «Ақиқат», № 12, Желтоқсан, 2011 жыл. 5-11бб.
2. Турсынов С. Казахстан: рывок в будущее: на пути демократического развития.-Калининград: Янтар. Сказ, 2005.-152.
3. Н. Назарбаев. «Евразийский Союз: от идеи к истории будущего» // Известия. — 25.10. 2011.
4. Путин В. «Новый интеграционный проект для Евразии — будущее, которое рождается сегодня» // Известия. — 03.10.2011.)
5. Лукашенко А. «О судьбах нашей интеграции» // Известия. — 17.10.2011.
6. Назарбаев Н. А. Выступление на пленарном заседании VII Форума межрегионального сотрудничества Казахстана и России «Устойчивое развитие и высокие технологии». г. Усть-КаменогорскВосточно-Казахстанской области, 7 сентября 2010 года.//Первый Президент Республики Казахстан Нурсултан Назарбаев. Хроника деятельности. 2010 г.-Астана: Деловой мир Астана, 2011.-392с. (-308с.))
7. http://www.customs.ru.
8. http:// www.newskaz.ru.
9. Г. Чуфрин. КСРО-дан кейін: ТМД-дан Еуразиялық одаққа.// http://www.kisi.kz/site.html?id=4212 2 июня 2012 г.
10. Выступление Президента Казахстана Н.Назарбаева на открытии пленарного заседания VII Астанинского экономического форума// 23.05.2014http://akorda.kz/ru/page/page_216807
2. Турсынов С. Казахстан: рывок в будущее: на пути демократического развития.-Калининград: Янтар. Сказ, 2005.-152.
3. Н. Назарбаев. «Евразийский Союз: от идеи к истории будущего» // Известия. — 25.10. 2011.
4. Путин В. «Новый интеграционный проект для Евразии — будущее, которое рождается сегодня» // Известия. — 03.10.2011.)
5. Лукашенко А. «О судьбах нашей интеграции» // Известия. — 17.10.2011.
6. Назарбаев Н. А. Выступление на пленарном заседании VII Форума межрегионального сотрудничества Казахстана и России «Устойчивое развитие и высокие технологии». г. Усть-КаменогорскВосточно-Казахстанской области, 7 сентября 2010 года.//Первый Президент Республики Казахстан Нурсултан Назарбаев. Хроника деятельности. 2010 г.-Астана: Деловой мир Астана, 2011.-392с. (-308с.))
7. http://www.customs.ru.
8. http:// www.newskaz.ru.
9. Г. Чуфрин. КСРО-дан кейін: ТМД-дан Еуразиялық одаққа.// http://www.kisi.kz/site.html?id=4212 2 июня 2012 г.
10. Выступление Президента Казахстана Н.Назарбаева на открытии пленарного заседания VII Астанинского экономического форума// 23.05.2014http://akorda.kz/ru/page/page_216807
ЖОСПАР
Кіріспе 3
1. Еуразиялық экономикалық қауымдастық 5
2. Қызметі 8
3. Еуразиялық ынтымақтастық бастаулары: идеядан игілікті іс-қимылға бетбұрыс 10
Қорытынды 16
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі: 17
Кіріспе
Бүгінгі күнде ешбір мемлекет, қандай ірі және өз-өзін қамтамасыз ете алатын болса да, жаһандану үніне және қауіптеріне жеке дара өзі төзе алмайтыны айдай анық. Әрине, дұрыс таңдалаған төтеп беру ұлттық стратегиялар бұл процесстердің салдарын кемітүге қол жеткізуге мүмкіндік береді. Алайда, жаһандану процесстерінің жағымсыз нәтижелеріне тек қана балансталған кірігу саясатымен бірге бірлесіп төтеп беруге болады.
Сондықтанда, жаһанданудың дамуының өзі, оның жаңа үніне сәйкестендірілуді және онымен байланысты қауіпсіздіктерден бірігіп қорғануды, сонымен қатар жаһандануға одан да нәтижелі кіру мақсаттарында өзінің ресурстары мен талпыныстарын біріктіретін әртүрлі нысандардағы, сонымен қатар даму мақсаттары мен деңгейлері жақын мемлекеттердің интеграциялық топтарды құру арқылы қарқынды өтіп жатқан әлемнің аймақтандырылу процесстерімен параллелді өтіп жатқаны себепсіз емес.
Бұл мәселе бойынша, 10 жылдан астам уақыт бұрын Мәскеу мемлекеттік университетінде Қазақстан Президенті Н.Ә.Назарбаевтың жариялаған Еуразиялық одақ туралы ойы әлі де өзекті. Айтып кететін бір жайт, негізінде еуразиялық ой, Еуразия континентіндегі үлкен кеңістіктерді мекендеген этностардың өркениетті қатыстылығын түсіндіретін саяси-философиялық ағым ретінде, әлде қашан бұрын пайда болған. Бірақ та, бұл ұғым кейіннен өзінің өркениеттік негізін жоғалтпай саясатта да кең қолданылуын тапты.
Қазіргі кезде, еуразиялылық теориясының мағыналық жағы туралы әр түрлі көз қарастар бар. Мысалға, кейбір ресей саясаткерлері еуразиялылықта бірполярды әлемге қарсы, басшылығында Ресей тұрған жаңа империя құру қажеттілігінің идеологиялық негіздемесін көруде. Басқалары болса, бұл түсінікті этнографияға немесе мәдениетке жатқызып еуразиялықта тек қана гуманитарлық тұрғыдан көруде.
Қазақстан болса, өз кезегінде бұл идеяда жалпы экономикалық және гуманитарлық кеңістікті құрастыра білу мүмкіндігін көріп, жаңаеуразиялыққа әлде қайда прагматикалық көзқараспен қарауда. Бұл жерде экономикалық еуразиялылық деп санауға болатын Қазақстанның ерекше амалы туралы айтуға болады.
Осынған орай, жаңаеуразиялықты тек қана саяси-философиялық тұрғыдан емес, сонымен қатар саяси жоспарлаудың құралы ретінде де қарастыру қажет. Мұндай тұрғыдан осы ой геосаяси жоспар ретінде қарастырылуы мүмкін.
Өз уақытында бұл мәселе жөнінде академик А.Сахаров сөз сөйлеген. Ол өзінің 1989 жылғы КСРО-ның бірінші съезіндегі сөзінде Кеңес Одағының орнында Еура-Азиялық Республикаларының Одағын құруды ұсынған. А.Сахаровтың жобасы бойынша, жалпы сыртқысаяси және әскери-стратегиялық мақсаттармен ортақ экономикалық, саяси және гуманитарлық кеңістікті сақтай отырып, ұлттық мемлекеттік нысандардың құқықтарын әлде қайда кеңейту көзделген. Бірақ та белгілі және белгісіз себептермен бұл жоба жүзеге аспады.
Қазақстан Президенті Н.Ә.Назарбаевтің 1994 жылы ұсынған Еуразиялық одақты құру ойын геосаяси жоба ретінде санауға болады. Бұл ой - КСРО ыдырағаннан кейін орнында пайда болған Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығын құру КСРО-ның бұрынғы республикаларының интеграциялық нысанының нәтиже бере алмағандығын қарастыра жасалған ұсыным. Нәтижесінде бұрынғы Кеңес Одағы территориясында аймақтық кірігудің жаңа нысандарын іздестіру қажеттілігі туындады.
1. Еуразиялық экономикалық қауымдастық
Еуразиялық экономикалық қауымдастық (ЕЭҚ) (2001-2014) - бірнеше бұрынғы Кеңес Одағы республикаларында Халықаралық экономикалық ұйым. Кеден одағы және Бірыңғай экономикалық кеңістік қалыптастыру үшін, экономикалық және гуманитарлық салалардағы интеграцияны тереңдету, сондай-ақ басқа да мақсаттары мен міндеттері, оның тиімді мүдделі тараптар қалыптастыру үшін құрылды[1]. Еуразиялық экономикалық Одақ құруға байланысты алынып тасталды.
Құрамы
мүшелер мемлекет-бақылаушылар мүшелігін тоқтатты
* Беларусь (2001 -- 2014)
* Қазақстан (2001 -- 2014)
* Қырғызстан (2001 -- 2014)
* Ресей (2001 -- 2014)
* Тәжікстан (2001 -- 2014)
* Өзбекстан (2006 -- 2008, мүшелігін тоқтатты)
Бақылаушы мемлекеттер
ЕурАзЭҚ бақылаушы мәртебесін Жарғысына сәйкес олардың өтініші бойынша мемлекеттің немесе мемлекетаралық (үкiметаралық) ұйымдарға берілуі мүмкін. Қажет болған жағдайда, ашық құжаттар мен шешімдер Қоғамдастық қабылдаған болса, бақылаушы алуға төрағалық етушінің келісімімен осы отырыстарда сөз сөйлеуге, Еуразиялық экономикалық қоғамдастықтың қоғамдық отырыстарына қатысуға құқылы. Бақылаушы мәртебесі ЕурАзЭҚ және Еуразиялық экономикалық қоғамдастық құжаттарға қол қою органның отырыстарында шешімдер қабылдауға дауыс беру құқығы жоқ. Бақылаушы мемлекеттер:
* Молдова (2002 -- 2014)
* Украина (2002 -- 2014)
* Армения (2003 -- 2014)
Құрылымы
* Мемлекетаралық Кеңес;
* Интеграциялық Комитет (штаб-пәтерлері Алматы және Мәскеу қалаларында);
* Парламентаралық Ассамблея (штаб-пәтері Санкт-Петербург қ.);
* Қоғамдастық соты (штаб- пәтері Минск қ.)
Мемлекетаралық Кеңес - мемлекеттер және үкіметтер басшылары өкілдік ететін жоғарғы басқару органы. Қоғамдастыққа мүше мемлекеттердің ортақ мүдделеріне байланысты қағидаттық мәселелерді қарайды, интеграция дамуының стратегиясын, бағыттары мен келешегін белгілейді және ЕурАзЭҚ мақсаттары мен міндеттерін іске асыруға бағытталған шешімдерді қабылдайды. Интеграциялық комитет - ЕурАзЭҚ органдарының өзара іс-қимылын және Мемлекетаралық Кеңес қабылдаған шешімдерді іске асыруды бақылауды қамтамасыз ететін тұрақты жұмыс істейтін орган. Парламентаралық Ассамблея ЕурАзЭҚ-қа мүше мемлекеттердің ұлттық заңнамаларын үйлесімдендіру (жақындастыру, бірегейлендіру) мәселелерін қарайтын парламентаралық ынтымақтастық органы болып табылады. Қоғамдастық Соты Қоғамдастық шеңберіндегі қолданыстағы шарттардың және ЕурАзЭҚ органдары қабылдайтын шешімдердің біркелкі қолданылуын қамтамасыз етеді. Қазіргі уақытта ЕурАзЭҚ сотының функцияларын ТМД Экономикалық Сотына жүктеу туралы шешім қабылданды.
Құрылу тарихы
Еуразиялық экономикалық қоғамдастық 2000 жылғы 10 қазанда Астана қаласында халықаралық экономикалық ұйым ретінде Кеден одағына қатысушы мемлекеттердің басшылары қол қойған Еуразиялық экономикалық қоғамдастық (бұдан әрі - ЕурАзЭҚ) құру туралы шартқа сәйкес құрылды. ЕурАзЭҚ-ты құру туралы шартта бұрын Кеден одағы және Біртұтас экономикалық кеңістік туралы 1999 жылғы [26 ақпандағы шартта айқындалған мақсаттар мен міндеттерге қол жеткізу үшін тығыз және тиімді сауда-экономикалық ынтымақтастық тұжырымдамасы негізге алынған. Қол жеткізілген уағдаластықтарды іске асырудың ұйымдастыру-құқықтық құралдары және жасалған халықаралық шарттардың бір мезгілде және бірдей орындалуының тетіктері, қабылданған шешімдерді іске асыруды бақылау жүйесін енгізу көзделген. ЕурАзЭҚ-ны құру туралы шартта Кеден одағы шеңберінде бұрын қабылданған шарттар мен шешімдердің сабақтастығы қамтамасыз етілген, олардың ішіндегі айқындаушылары мыналар болып табылады: Кеден одағы туралы келісім; 1995 жылғы 20 қаңтардағы Қазақстан Республикасының Кеден одағына қосылуы туралы келісім; 1996 жылғы 29 наурыздағы Экономкалық және гуманитарлық саладағы интеграцияны тереңдету туралы шарт; 1997 жылғы 22 қарашадағы Кеден одағын қалыптастыру кезінде тарифтік емес реттеудің бірыңғай шаралары туралы келісім; Қарапайым адамдарға қарай он қарапайым қадам мәлімдемесі.
Мақсаттары мен міндеттері
* Толық еркін сауда режимін, ортақ кедендік тариф қалыптастыру және тарифтік емес реттеудің бірыңғай жүйесін тіркеуді аяқтау
* Капитал қозғалысының еркіндігін қамтамасыз ету
* Жалпы қаржы нарығын жасау
* ЕурАзЭҚ шеңберінде бірыңғай валютаға көшу үшін принциптері мен шарттарын үйлестіру
* Тауарлар мен қызметтерді сауда үшін ортақ ережелер құру және олардың ішкі нарыққа қол жеткізу
* Кедендік реттеудің бірыңғайланған ортақ жүйесін құру
* Мемлекетаралық бағдарламаларды әзірлеу және іске асыру
* Өндірістік және кәсіпкерлік қызмет үшін тең жағдай жасау
* Көліктік қызмет және кешенді көлік жүйесін ортақ рыногын жасау
* Ортақ энергетикалық нарығын қалыптастыру
* Тараптардың нарығына шетелдік инвестицияларды қол жеткізу үшін тең жағдайлар жасау
* Қоғамдастық аясында ЕурАзЭҚ елдерінің азаматтарының еркін қозғалысын қамтамасыз ету
* Жалпы еңбек нарығын қамтамасыз ететін бірыңғай білім беру кеңістігін, денсаулық сақтау мәселелері, көші-қон және басқа да келісілген тәсілдерді әл-ауқатын мемлекеттердің қоғамдастық құру мақсатында әлеуметтік саясаттың үйлестіру.
* Ұлттық заңнаманы жақындастыру мен үйлестіру
* Қоғамдастық шеңберінде ортақ құқықтық кеңістік құру ЕурАзЭҚ елдерінің құқықтық жүйелерінің өзара іс-қимылын қамтамасыз ету
* БҰҰ-мен өзара іс-қимыл [2]
* Еркін сауда режимін толық көлемде ресімдеуді аяқтау, біртұтас кеден тарифін және тарифтік емес реттеудің біртұтас шаралары жүйесін қалыптастыру; мүше мемлекеттердің ДСҰ-мен және басқа да халықаралық экономикалық ұйымдармен өзара қарым-қатынасындағы келісілген ұстанымын тұжырымдау;
* Қоғамдастықтың сыртқы шекараларында экономикалық қауіпсіздікті қамтамасыз ету, контрабандамен және кедендік құқық бұзушылықтың өзге де түрлерімен күрес; экономикалардың келісілген құрылымдық қайта құруын жүргізу; бірлескен бағдарламаларды әзірлеу және іске асыру, әлеуметтік-экономикалық даму; көліктік қызмет көрсетулердің ортақ рыногын және біртұтас көлік жүйесін қалыптастыру; ортақ энергетика рыногын қалыптастыру; білімнің ұлттық жүйелерін үйлесімдендіру, ғылым мен мәдениетті дамыту;
* Қоғамдастыққа мүше мемлекеттердің азаматтарына оның барлық аумағында білім және дәрігерлік көмек алуда тең құқық беру; ЕурАзЭҚ шеңберінде жасалған шарттар бойынша мемлекетішілік рәсімдерді орындау мерзімдерін үйлестіру;
* Қоғамдастық шеңберінде ортақ құқықтық кеңістік құру мақсатында қатысушы мемлекеттердің құқықтық жүйелерінің өзара ықпалдасуын қамтамасыз ету.
2. Қызметі
Еуразиялық экономикалық қоғамдастық - ТМД кеңістігіндегі ең дамыған аймақтық бірлестіктердің бірі. Аталған аймақтық бірлестік жұмысына қатысу Қазақстанның сыртқы саяси басымдықтарының бірі болып табылады. 2003 жылғы желтоқсанда ЕурАзЭҚ БҰҰ Бас Ассамблеясы жанындағы бақылаушы мәртебесіне ие болды, бұл осы интеграциялық бірлестікті дүниежүзілік қоғамдастық танып отыр дегенді білдіреді. ЕурАзЭҚ-қа мүше мемлекеттердің өзара ықпалдастығы тауарлар аталымының басым көпшілігі бойынша ортақ кеден тарифтері енгізілген, тарифтік емес реттеу бойынша келісілген шаралар жүзеге асырылып жатқан, үшінші елдерге қатысты ортақ сауда режимдері қалыптастырыла бастаған кезеңге жетіп отырғанын атап өткен жөн. Біртұтас кеден аумағын құру басталды. Гуманитарлық салада біздің елдеріміз азаматтарының білім, мәдениет, денсаулық сақтау және әлеуметтік құқықтарын қамтамасыз ету салаларындағы қажеттіктерін неғұрлым толығырақ қанағаттандыруға мүмкіндік беретін бірқатар нақтылы бірлескен қадамдар жасалды. ЕурАзЭҚ құру туралы шартқа қол қойылған сәттен бері ЕурАзЭҚ құру туралы шарттың нормалары мен қағидаларын нақты толықтыру, Қоғамдастықтың басқару органдарын құру және олардың қызметін реттейтін құжаттарды әзірлеу, жаңа халықаралық ұйымның лауазымды тұлғаларының құқықтық мәртебесін, артықшылықтары мен иммунитеттерін бекіту, олардың өз міндеттерін тиімді жүзеге асыруы үшін қажетті жағдайлар жасау бойынша халықаралық-құқықтық жұмыстың едәуір көлемі атқарылды. 2003 жылғы 27 сәуірде Душанбе қаласында болған ЕурАзЭҚ Мемлекетаралық Кеңесі барысында (мемлекет басшылары деңгейінде) ЕурАзЭҚ Мемлекетаралық Кеңесінің Төрағасы, Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаевтың Еуразиялық экономикалық қоғамдастықтағы іс ахуалы және интеграциялық ынтымақтастықты жеделдету жөніндегі ұсыныстар туралы баяндамасы қаралды, ол Қоғамдастықтың таяу болашақтағы негізгі мақсаттары мен міндеттерін белгілейді. Осы баяндама негізінде Тараптар ЕурАзЭҚ-қа мүше мемлекеттер басшыларының 2004 жылғы 9 ақпандағы №152 шешімімен бекітілген 2003-2006 және одан кейінгі жылдарға арналған ЕурАзЭҚ шеңберіндегі ынтымақтастықтың басым бағыттарын және 2003-2006 және одан кейінгі жылдарға арналған ЕурАзЭҚ дамуының басым бағыттарын іске асыру жөніндегі іс-шараларын әзірледі. ЕурАзЭҚ-қа мүше мемлекеттер осылайша Қоғамдастық шеңберіндегі интеграциялық процестерді одан әрі тереңдету мақсатында бұдан былайғы қадамдап жүретін іс-қимылдарын айқындап алды. Бұдан басқа, Қоғамдастыққа мүше мемлекеттер, экономиканың нақты секторында мүше мемлекеттердің өзара іс-қимылын дамытудың маңыздылығын тани отырып, Қоғамдастық шеңберіндегі интеграциялық процестерге іскер топтарды тарту жөніндегі жұмыстарды жандандыру туралы шешім қабылдады. Осы мақсатта 2002 жылы жазда ЕурАзЭҚ Іскерлік кеңесі қауымдастығы құрылды. 2003 жылғы ақпанда Мәскеуде ЕурАзЭҚ-тың алғашқы Экономикалық форумы өтіп, онда ынтымақтастықтың әр түрлі бағыттары бойынша сындарлы пікір алмасулар болды және өзара қызығушылық туғызатын жобалар бойынша ұсыныстар енгізілді. 2004 жылғы қыркүйекте ЕурАзЭҚ - Іскери әлем Халықаралық Конгресі өтті. 2005 жылғы 22 маусымда Мәскеу қаласында ЕурАзЭҚ Мемлекетаралық Кеңесінің (мемлекет басшылары деңгейінде) 13-ші мәжілісі өтіп, оның барысында Президенттер интеграциялық өзара іс-қимылдарды тереңдету бойынша бұдан арғы қадамдарды талқылады және Тараптар үкіметтеріне экономикадағы ынтымақтастықты жандандыру жөнінде нақты тапсырмалар берді. 2005 жылғы 27 қыркүйекте ЕурАзЭҚ Мемлекетаралық Кеңесі отырысында (үкімет басшылары деңгейінде) Қоғамдастық елдерінің отын-энергетикалық, көлік және т.б. салаларындағы қызметін реттейтін бірқатар құжаттар қабылданды. Сондай-ақ ЕурАзЭҚ Ортақ кеден тарифін құру процесін жеделдету қажеттігі атап өтілді. 2005 жылғы 6 қазанда Орталық Азиялық Ынтымақтастық ұйымы мемлекет басшылары саммитінде бұл ұйымды Еуразиялық экономикалық қоғамдастықпен біріктіру туралы шешім қабылданды. Осылайша, Қоғамдастықта Өзбекстан секілді тағы бір қатысушы мемлекет пайда болды. 2006 жылғы 25 қаңтарда Өзбекстан Республикасының Президенті И.А.Каримовтің қатысуымен өткен ЕурАзЭҚ-қа мүше мемлекеттер басшыларының кезектен тыс саммитінде 2000 жылғы 10 қазандағы Еуразиялық экономикалық қоғамдастық құру туралы шартқа Өзбекстан Республикасының қосылуы туралы хаттамаға қол қойылды, осылайша Өзбекстанның Қоғамдастыққа толық құқылы мүшелігі ресімделді. Қоғамдастықтың одан әрі стратегиялық дамуын белгілеген 2006 жылғы оқиғалардың қатарына Өзбекстан Республикасының ЕурАзЭҚ-қа мүшелікке кіруін, сондай-ақ Қоғамдастық шеңберінде кедендік одақты қалыптастыру ісіндегі оң сипатты нәтижелерге қол жеткізілуін атап өтуге болады. 2007 жылы 6 қазанда Душанбе қаласында өткен ЕурАзЭҚ Мемлекетаралық Кеңесінің (мемлекеттер басшылары деңгейінде) отырысы Қоғамдастық үшін елеулі оқиға болды, ол отырыста әзірге ЕурАзЭҚ-қа мүше үш мемлекет - Беларусь Республикасы, Қазақстан Республикасы және Ресей Федерациясы - қалыптастырып жатқан кеден одағының шарттық-құқықтық базасының негізі қаланды. Осындай жолмен Тараптар бұрын 2006 жылғы 16 тамызда Сочи қаласында қабылданған, Кеден одағын қалыптастыру туралы шешімді іске асырудың практикалық кезеңіне кірісті. 2008 жылғы 25 қаңтарда ЕурАзЭҚ Мемлекетаралық Кеңесінің (үкіметтер басшылары деңгейінде) кезекті отырысы өтті, онда ЕурАзЭҚ-тың Кеден одағын қалыптастыру және біртұтас экономикалық кеңістік құру туралы мәселелер қаралды және тиісті құжаттарға қол қойылды. Бұдан басқа валюта саясаты, капиталдың еркін қозғалысы және инвестициялық саясат саласында тараптардың өзара қарым-қатынасын реттейтін, сондай-ақ Қоғамдастықтағы Өзбекстан Республикасының мүшелігін түпкілікті ресімдейтін бірқатар халықаралық құжаттар қабылданды. Сондай-ақ ЕурАзЭҚ-тың 2008 жылға арналған бюджетінің жобасы және Еуразиялық экономикалық қоғамдастықтың Инновациялық биотехнологиялар атты мемлекетаралық мақсатты бағдарламасының жобасы қаралды. ЕурАзЭҚ-ты құрушылардың бірі болып табылатын Қазақстан оның қызметіне белсенді түрде қатысады және ЕурАзЭҚ-тың жарғылық құжаттарында негізі қаланған сондай-ақ Қоғамдастықтың нормативтік-құқықтық базасында пысықталған интеграциялық әлеуетті кең ауқымда пайдаланады
3. Еуразиялық ынтымақтастық бастаулары: идеядан игілікті іс-қимылға бетбұрыс
Бүгінгі күн және болашақтың күрделі сынақтарымен өлшенетін мегажоба ретінде Қазақстанның Мемлекет басшысының XX және XXI ғасырлар шегіндегі нақты тарихи жағдайларға байланысты ұсынған икемдендірілген еуразияшылдық көзқарасының қағидалық негіздері болды: -- Ол елдің мәдени және өркениеттік факторларын теріске шығармайтындай, экономикалық дамуды қамтамасыз ететіндей ықпалдастық орнату. Біртұтас экономикалық кеңістік -- халықтардың бірлесе табысты дамуының ауқымды бөлшегі; -- Өркендеу жолы -- елдің мүддесіне бағытталған ерікті ықпалдастық; -Еуразиялық Одақ -- мемлекеттер теңдігі, бір-бірінің ішкі ісіне араласпау, бір-бірінің егемендігі мен мемлекеттік шекараларына қол сұқпау, яғни құрметтеу қағидаттары негізіндегі бірлестік; -- Әріптестер теңдігі. Еуразиялық Одақтағы мүше елдердің мүдделерін ескеретін нақты да шынайы өкілеттіктерге ие, өзара келісім негізінде іс-қимылдар жасау. Ең басты шарттары: Еуразиялық одақ бәсекеге қабілетті жаһандық экономикалық бірлестік ретінде; дамудың еуроатлантикалық және азиялық ... жалғасы
Кіріспе 3
1. Еуразиялық экономикалық қауымдастық 5
2. Қызметі 8
3. Еуразиялық ынтымақтастық бастаулары: идеядан игілікті іс-қимылға бетбұрыс 10
Қорытынды 16
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі: 17
Кіріспе
Бүгінгі күнде ешбір мемлекет, қандай ірі және өз-өзін қамтамасыз ете алатын болса да, жаһандану үніне және қауіптеріне жеке дара өзі төзе алмайтыны айдай анық. Әрине, дұрыс таңдалаған төтеп беру ұлттық стратегиялар бұл процесстердің салдарын кемітүге қол жеткізуге мүмкіндік береді. Алайда, жаһандану процесстерінің жағымсыз нәтижелеріне тек қана балансталған кірігу саясатымен бірге бірлесіп төтеп беруге болады.
Сондықтанда, жаһанданудың дамуының өзі, оның жаңа үніне сәйкестендірілуді және онымен байланысты қауіпсіздіктерден бірігіп қорғануды, сонымен қатар жаһандануға одан да нәтижелі кіру мақсаттарында өзінің ресурстары мен талпыныстарын біріктіретін әртүрлі нысандардағы, сонымен қатар даму мақсаттары мен деңгейлері жақын мемлекеттердің интеграциялық топтарды құру арқылы қарқынды өтіп жатқан әлемнің аймақтандырылу процесстерімен параллелді өтіп жатқаны себепсіз емес.
Бұл мәселе бойынша, 10 жылдан астам уақыт бұрын Мәскеу мемлекеттік университетінде Қазақстан Президенті Н.Ә.Назарбаевтың жариялаған Еуразиялық одақ туралы ойы әлі де өзекті. Айтып кететін бір жайт, негізінде еуразиялық ой, Еуразия континентіндегі үлкен кеңістіктерді мекендеген этностардың өркениетті қатыстылығын түсіндіретін саяси-философиялық ағым ретінде, әлде қашан бұрын пайда болған. Бірақ та, бұл ұғым кейіннен өзінің өркениеттік негізін жоғалтпай саясатта да кең қолданылуын тапты.
Қазіргі кезде, еуразиялылық теориясының мағыналық жағы туралы әр түрлі көз қарастар бар. Мысалға, кейбір ресей саясаткерлері еуразиялылықта бірполярды әлемге қарсы, басшылығында Ресей тұрған жаңа империя құру қажеттілігінің идеологиялық негіздемесін көруде. Басқалары болса, бұл түсінікті этнографияға немесе мәдениетке жатқызып еуразиялықта тек қана гуманитарлық тұрғыдан көруде.
Қазақстан болса, өз кезегінде бұл идеяда жалпы экономикалық және гуманитарлық кеңістікті құрастыра білу мүмкіндігін көріп, жаңаеуразиялыққа әлде қайда прагматикалық көзқараспен қарауда. Бұл жерде экономикалық еуразиялылық деп санауға болатын Қазақстанның ерекше амалы туралы айтуға болады.
Осынған орай, жаңаеуразиялықты тек қана саяси-философиялық тұрғыдан емес, сонымен қатар саяси жоспарлаудың құралы ретінде де қарастыру қажет. Мұндай тұрғыдан осы ой геосаяси жоспар ретінде қарастырылуы мүмкін.
Өз уақытында бұл мәселе жөнінде академик А.Сахаров сөз сөйлеген. Ол өзінің 1989 жылғы КСРО-ның бірінші съезіндегі сөзінде Кеңес Одағының орнында Еура-Азиялық Республикаларының Одағын құруды ұсынған. А.Сахаровтың жобасы бойынша, жалпы сыртқысаяси және әскери-стратегиялық мақсаттармен ортақ экономикалық, саяси және гуманитарлық кеңістікті сақтай отырып, ұлттық мемлекеттік нысандардың құқықтарын әлде қайда кеңейту көзделген. Бірақ та белгілі және белгісіз себептермен бұл жоба жүзеге аспады.
Қазақстан Президенті Н.Ә.Назарбаевтің 1994 жылы ұсынған Еуразиялық одақты құру ойын геосаяси жоба ретінде санауға болады. Бұл ой - КСРО ыдырағаннан кейін орнында пайда болған Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығын құру КСРО-ның бұрынғы республикаларының интеграциялық нысанының нәтиже бере алмағандығын қарастыра жасалған ұсыным. Нәтижесінде бұрынғы Кеңес Одағы территориясында аймақтық кірігудің жаңа нысандарын іздестіру қажеттілігі туындады.
1. Еуразиялық экономикалық қауымдастық
Еуразиялық экономикалық қауымдастық (ЕЭҚ) (2001-2014) - бірнеше бұрынғы Кеңес Одағы республикаларында Халықаралық экономикалық ұйым. Кеден одағы және Бірыңғай экономикалық кеңістік қалыптастыру үшін, экономикалық және гуманитарлық салалардағы интеграцияны тереңдету, сондай-ақ басқа да мақсаттары мен міндеттері, оның тиімді мүдделі тараптар қалыптастыру үшін құрылды[1]. Еуразиялық экономикалық Одақ құруға байланысты алынып тасталды.
Құрамы
мүшелер мемлекет-бақылаушылар мүшелігін тоқтатты
* Беларусь (2001 -- 2014)
* Қазақстан (2001 -- 2014)
* Қырғызстан (2001 -- 2014)
* Ресей (2001 -- 2014)
* Тәжікстан (2001 -- 2014)
* Өзбекстан (2006 -- 2008, мүшелігін тоқтатты)
Бақылаушы мемлекеттер
ЕурАзЭҚ бақылаушы мәртебесін Жарғысына сәйкес олардың өтініші бойынша мемлекеттің немесе мемлекетаралық (үкiметаралық) ұйымдарға берілуі мүмкін. Қажет болған жағдайда, ашық құжаттар мен шешімдер Қоғамдастық қабылдаған болса, бақылаушы алуға төрағалық етушінің келісімімен осы отырыстарда сөз сөйлеуге, Еуразиялық экономикалық қоғамдастықтың қоғамдық отырыстарына қатысуға құқылы. Бақылаушы мәртебесі ЕурАзЭҚ және Еуразиялық экономикалық қоғамдастық құжаттарға қол қою органның отырыстарында шешімдер қабылдауға дауыс беру құқығы жоқ. Бақылаушы мемлекеттер:
* Молдова (2002 -- 2014)
* Украина (2002 -- 2014)
* Армения (2003 -- 2014)
Құрылымы
* Мемлекетаралық Кеңес;
* Интеграциялық Комитет (штаб-пәтерлері Алматы және Мәскеу қалаларында);
* Парламентаралық Ассамблея (штаб-пәтері Санкт-Петербург қ.);
* Қоғамдастық соты (штаб- пәтері Минск қ.)
Мемлекетаралық Кеңес - мемлекеттер және үкіметтер басшылары өкілдік ететін жоғарғы басқару органы. Қоғамдастыққа мүше мемлекеттердің ортақ мүдделеріне байланысты қағидаттық мәселелерді қарайды, интеграция дамуының стратегиясын, бағыттары мен келешегін белгілейді және ЕурАзЭҚ мақсаттары мен міндеттерін іске асыруға бағытталған шешімдерді қабылдайды. Интеграциялық комитет - ЕурАзЭҚ органдарының өзара іс-қимылын және Мемлекетаралық Кеңес қабылдаған шешімдерді іске асыруды бақылауды қамтамасыз ететін тұрақты жұмыс істейтін орган. Парламентаралық Ассамблея ЕурАзЭҚ-қа мүше мемлекеттердің ұлттық заңнамаларын үйлесімдендіру (жақындастыру, бірегейлендіру) мәселелерін қарайтын парламентаралық ынтымақтастық органы болып табылады. Қоғамдастық Соты Қоғамдастық шеңберіндегі қолданыстағы шарттардың және ЕурАзЭҚ органдары қабылдайтын шешімдердің біркелкі қолданылуын қамтамасыз етеді. Қазіргі уақытта ЕурАзЭҚ сотының функцияларын ТМД Экономикалық Сотына жүктеу туралы шешім қабылданды.
Құрылу тарихы
Еуразиялық экономикалық қоғамдастық 2000 жылғы 10 қазанда Астана қаласында халықаралық экономикалық ұйым ретінде Кеден одағына қатысушы мемлекеттердің басшылары қол қойған Еуразиялық экономикалық қоғамдастық (бұдан әрі - ЕурАзЭҚ) құру туралы шартқа сәйкес құрылды. ЕурАзЭҚ-ты құру туралы шартта бұрын Кеден одағы және Біртұтас экономикалық кеңістік туралы 1999 жылғы [26 ақпандағы шартта айқындалған мақсаттар мен міндеттерге қол жеткізу үшін тығыз және тиімді сауда-экономикалық ынтымақтастық тұжырымдамасы негізге алынған. Қол жеткізілген уағдаластықтарды іске асырудың ұйымдастыру-құқықтық құралдары және жасалған халықаралық шарттардың бір мезгілде және бірдей орындалуының тетіктері, қабылданған шешімдерді іске асыруды бақылау жүйесін енгізу көзделген. ЕурАзЭҚ-ны құру туралы шартта Кеден одағы шеңберінде бұрын қабылданған шарттар мен шешімдердің сабақтастығы қамтамасыз етілген, олардың ішіндегі айқындаушылары мыналар болып табылады: Кеден одағы туралы келісім; 1995 жылғы 20 қаңтардағы Қазақстан Республикасының Кеден одағына қосылуы туралы келісім; 1996 жылғы 29 наурыздағы Экономкалық және гуманитарлық саладағы интеграцияны тереңдету туралы шарт; 1997 жылғы 22 қарашадағы Кеден одағын қалыптастыру кезінде тарифтік емес реттеудің бірыңғай шаралары туралы келісім; Қарапайым адамдарға қарай он қарапайым қадам мәлімдемесі.
Мақсаттары мен міндеттері
* Толық еркін сауда режимін, ортақ кедендік тариф қалыптастыру және тарифтік емес реттеудің бірыңғай жүйесін тіркеуді аяқтау
* Капитал қозғалысының еркіндігін қамтамасыз ету
* Жалпы қаржы нарығын жасау
* ЕурАзЭҚ шеңберінде бірыңғай валютаға көшу үшін принциптері мен шарттарын үйлестіру
* Тауарлар мен қызметтерді сауда үшін ортақ ережелер құру және олардың ішкі нарыққа қол жеткізу
* Кедендік реттеудің бірыңғайланған ортақ жүйесін құру
* Мемлекетаралық бағдарламаларды әзірлеу және іске асыру
* Өндірістік және кәсіпкерлік қызмет үшін тең жағдай жасау
* Көліктік қызмет және кешенді көлік жүйесін ортақ рыногын жасау
* Ортақ энергетикалық нарығын қалыптастыру
* Тараптардың нарығына шетелдік инвестицияларды қол жеткізу үшін тең жағдайлар жасау
* Қоғамдастық аясында ЕурАзЭҚ елдерінің азаматтарының еркін қозғалысын қамтамасыз ету
* Жалпы еңбек нарығын қамтамасыз ететін бірыңғай білім беру кеңістігін, денсаулық сақтау мәселелері, көші-қон және басқа да келісілген тәсілдерді әл-ауқатын мемлекеттердің қоғамдастық құру мақсатында әлеуметтік саясаттың үйлестіру.
* Ұлттық заңнаманы жақындастыру мен үйлестіру
* Қоғамдастық шеңберінде ортақ құқықтық кеңістік құру ЕурАзЭҚ елдерінің құқықтық жүйелерінің өзара іс-қимылын қамтамасыз ету
* БҰҰ-мен өзара іс-қимыл [2]
* Еркін сауда режимін толық көлемде ресімдеуді аяқтау, біртұтас кеден тарифін және тарифтік емес реттеудің біртұтас шаралары жүйесін қалыптастыру; мүше мемлекеттердің ДСҰ-мен және басқа да халықаралық экономикалық ұйымдармен өзара қарым-қатынасындағы келісілген ұстанымын тұжырымдау;
* Қоғамдастықтың сыртқы шекараларында экономикалық қауіпсіздікті қамтамасыз ету, контрабандамен және кедендік құқық бұзушылықтың өзге де түрлерімен күрес; экономикалардың келісілген құрылымдық қайта құруын жүргізу; бірлескен бағдарламаларды әзірлеу және іске асыру, әлеуметтік-экономикалық даму; көліктік қызмет көрсетулердің ортақ рыногын және біртұтас көлік жүйесін қалыптастыру; ортақ энергетика рыногын қалыптастыру; білімнің ұлттық жүйелерін үйлесімдендіру, ғылым мен мәдениетті дамыту;
* Қоғамдастыққа мүше мемлекеттердің азаматтарына оның барлық аумағында білім және дәрігерлік көмек алуда тең құқық беру; ЕурАзЭҚ шеңберінде жасалған шарттар бойынша мемлекетішілік рәсімдерді орындау мерзімдерін үйлестіру;
* Қоғамдастық шеңберінде ортақ құқықтық кеңістік құру мақсатында қатысушы мемлекеттердің құқықтық жүйелерінің өзара ықпалдасуын қамтамасыз ету.
2. Қызметі
Еуразиялық экономикалық қоғамдастық - ТМД кеңістігіндегі ең дамыған аймақтық бірлестіктердің бірі. Аталған аймақтық бірлестік жұмысына қатысу Қазақстанның сыртқы саяси басымдықтарының бірі болып табылады. 2003 жылғы желтоқсанда ЕурАзЭҚ БҰҰ Бас Ассамблеясы жанындағы бақылаушы мәртебесіне ие болды, бұл осы интеграциялық бірлестікті дүниежүзілік қоғамдастық танып отыр дегенді білдіреді. ЕурАзЭҚ-қа мүше мемлекеттердің өзара ықпалдастығы тауарлар аталымының басым көпшілігі бойынша ортақ кеден тарифтері енгізілген, тарифтік емес реттеу бойынша келісілген шаралар жүзеге асырылып жатқан, үшінші елдерге қатысты ортақ сауда режимдері қалыптастырыла бастаған кезеңге жетіп отырғанын атап өткен жөн. Біртұтас кеден аумағын құру басталды. Гуманитарлық салада біздің елдеріміз азаматтарының білім, мәдениет, денсаулық сақтау және әлеуметтік құқықтарын қамтамасыз ету салаларындағы қажеттіктерін неғұрлым толығырақ қанағаттандыруға мүмкіндік беретін бірқатар нақтылы бірлескен қадамдар жасалды. ЕурАзЭҚ құру туралы шартқа қол қойылған сәттен бері ЕурАзЭҚ құру туралы шарттың нормалары мен қағидаларын нақты толықтыру, Қоғамдастықтың басқару органдарын құру және олардың қызметін реттейтін құжаттарды әзірлеу, жаңа халықаралық ұйымның лауазымды тұлғаларының құқықтық мәртебесін, артықшылықтары мен иммунитеттерін бекіту, олардың өз міндеттерін тиімді жүзеге асыруы үшін қажетті жағдайлар жасау бойынша халықаралық-құқықтық жұмыстың едәуір көлемі атқарылды. 2003 жылғы 27 сәуірде Душанбе қаласында болған ЕурАзЭҚ Мемлекетаралық Кеңесі барысында (мемлекет басшылары деңгейінде) ЕурАзЭҚ Мемлекетаралық Кеңесінің Төрағасы, Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаевтың Еуразиялық экономикалық қоғамдастықтағы іс ахуалы және интеграциялық ынтымақтастықты жеделдету жөніндегі ұсыныстар туралы баяндамасы қаралды, ол Қоғамдастықтың таяу болашақтағы негізгі мақсаттары мен міндеттерін белгілейді. Осы баяндама негізінде Тараптар ЕурАзЭҚ-қа мүше мемлекеттер басшыларының 2004 жылғы 9 ақпандағы №152 шешімімен бекітілген 2003-2006 және одан кейінгі жылдарға арналған ЕурАзЭҚ шеңберіндегі ынтымақтастықтың басым бағыттарын және 2003-2006 және одан кейінгі жылдарға арналған ЕурАзЭҚ дамуының басым бағыттарын іске асыру жөніндегі іс-шараларын әзірледі. ЕурАзЭҚ-қа мүше мемлекеттер осылайша Қоғамдастық шеңберіндегі интеграциялық процестерді одан әрі тереңдету мақсатында бұдан былайғы қадамдап жүретін іс-қимылдарын айқындап алды. Бұдан басқа, Қоғамдастыққа мүше мемлекеттер, экономиканың нақты секторында мүше мемлекеттердің өзара іс-қимылын дамытудың маңыздылығын тани отырып, Қоғамдастық шеңберіндегі интеграциялық процестерге іскер топтарды тарту жөніндегі жұмыстарды жандандыру туралы шешім қабылдады. Осы мақсатта 2002 жылы жазда ЕурАзЭҚ Іскерлік кеңесі қауымдастығы құрылды. 2003 жылғы ақпанда Мәскеуде ЕурАзЭҚ-тың алғашқы Экономикалық форумы өтіп, онда ынтымақтастықтың әр түрлі бағыттары бойынша сындарлы пікір алмасулар болды және өзара қызығушылық туғызатын жобалар бойынша ұсыныстар енгізілді. 2004 жылғы қыркүйекте ЕурАзЭҚ - Іскери әлем Халықаралық Конгресі өтті. 2005 жылғы 22 маусымда Мәскеу қаласында ЕурАзЭҚ Мемлекетаралық Кеңесінің (мемлекет басшылары деңгейінде) 13-ші мәжілісі өтіп, оның барысында Президенттер интеграциялық өзара іс-қимылдарды тереңдету бойынша бұдан арғы қадамдарды талқылады және Тараптар үкіметтеріне экономикадағы ынтымақтастықты жандандыру жөнінде нақты тапсырмалар берді. 2005 жылғы 27 қыркүйекте ЕурАзЭҚ Мемлекетаралық Кеңесі отырысында (үкімет басшылары деңгейінде) Қоғамдастық елдерінің отын-энергетикалық, көлік және т.б. салаларындағы қызметін реттейтін бірқатар құжаттар қабылданды. Сондай-ақ ЕурАзЭҚ Ортақ кеден тарифін құру процесін жеделдету қажеттігі атап өтілді. 2005 жылғы 6 қазанда Орталық Азиялық Ынтымақтастық ұйымы мемлекет басшылары саммитінде бұл ұйымды Еуразиялық экономикалық қоғамдастықпен біріктіру туралы шешім қабылданды. Осылайша, Қоғамдастықта Өзбекстан секілді тағы бір қатысушы мемлекет пайда болды. 2006 жылғы 25 қаңтарда Өзбекстан Республикасының Президенті И.А.Каримовтің қатысуымен өткен ЕурАзЭҚ-қа мүше мемлекеттер басшыларының кезектен тыс саммитінде 2000 жылғы 10 қазандағы Еуразиялық экономикалық қоғамдастық құру туралы шартқа Өзбекстан Республикасының қосылуы туралы хаттамаға қол қойылды, осылайша Өзбекстанның Қоғамдастыққа толық құқылы мүшелігі ресімделді. Қоғамдастықтың одан әрі стратегиялық дамуын белгілеген 2006 жылғы оқиғалардың қатарына Өзбекстан Республикасының ЕурАзЭҚ-қа мүшелікке кіруін, сондай-ақ Қоғамдастық шеңберінде кедендік одақты қалыптастыру ісіндегі оң сипатты нәтижелерге қол жеткізілуін атап өтуге болады. 2007 жылы 6 қазанда Душанбе қаласында өткен ЕурАзЭҚ Мемлекетаралық Кеңесінің (мемлекеттер басшылары деңгейінде) отырысы Қоғамдастық үшін елеулі оқиға болды, ол отырыста әзірге ЕурАзЭҚ-қа мүше үш мемлекет - Беларусь Республикасы, Қазақстан Республикасы және Ресей Федерациясы - қалыптастырып жатқан кеден одағының шарттық-құқықтық базасының негізі қаланды. Осындай жолмен Тараптар бұрын 2006 жылғы 16 тамызда Сочи қаласында қабылданған, Кеден одағын қалыптастыру туралы шешімді іске асырудың практикалық кезеңіне кірісті. 2008 жылғы 25 қаңтарда ЕурАзЭҚ Мемлекетаралық Кеңесінің (үкіметтер басшылары деңгейінде) кезекті отырысы өтті, онда ЕурАзЭҚ-тың Кеден одағын қалыптастыру және біртұтас экономикалық кеңістік құру туралы мәселелер қаралды және тиісті құжаттарға қол қойылды. Бұдан басқа валюта саясаты, капиталдың еркін қозғалысы және инвестициялық саясат саласында тараптардың өзара қарым-қатынасын реттейтін, сондай-ақ Қоғамдастықтағы Өзбекстан Республикасының мүшелігін түпкілікті ресімдейтін бірқатар халықаралық құжаттар қабылданды. Сондай-ақ ЕурАзЭҚ-тың 2008 жылға арналған бюджетінің жобасы және Еуразиялық экономикалық қоғамдастықтың Инновациялық биотехнологиялар атты мемлекетаралық мақсатты бағдарламасының жобасы қаралды. ЕурАзЭҚ-ты құрушылардың бірі болып табылатын Қазақстан оның қызметіне белсенді түрде қатысады және ЕурАзЭҚ-тың жарғылық құжаттарында негізі қаланған сондай-ақ Қоғамдастықтың нормативтік-құқықтық базасында пысықталған интеграциялық әлеуетті кең ауқымда пайдаланады
3. Еуразиялық ынтымақтастық бастаулары: идеядан игілікті іс-қимылға бетбұрыс
Бүгінгі күн және болашақтың күрделі сынақтарымен өлшенетін мегажоба ретінде Қазақстанның Мемлекет басшысының XX және XXI ғасырлар шегіндегі нақты тарихи жағдайларға байланысты ұсынған икемдендірілген еуразияшылдық көзқарасының қағидалық негіздері болды: -- Ол елдің мәдени және өркениеттік факторларын теріске шығармайтындай, экономикалық дамуды қамтамасыз ететіндей ықпалдастық орнату. Біртұтас экономикалық кеңістік -- халықтардың бірлесе табысты дамуының ауқымды бөлшегі; -- Өркендеу жолы -- елдің мүддесіне бағытталған ерікті ықпалдастық; -Еуразиялық Одақ -- мемлекеттер теңдігі, бір-бірінің ішкі ісіне араласпау, бір-бірінің егемендігі мен мемлекеттік шекараларына қол сұқпау, яғни құрметтеу қағидаттары негізіндегі бірлестік; -- Әріптестер теңдігі. Еуразиялық Одақтағы мүше елдердің мүдделерін ескеретін нақты да шынайы өкілеттіктерге ие, өзара келісім негізінде іс-қимылдар жасау. Ең басты шарттары: Еуразиялық одақ бәсекеге қабілетті жаһандық экономикалық бірлестік ретінде; дамудың еуроатлантикалық және азиялық ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz