«Адам және қоғам» пәні сабақтарында жаңа технологияны пайдалану
Кіріспе
1 "Адамның бұлжымас құқықтары"
2 Оқытудағы интерактивті әдістердің тиімді түрінің бірі — пікірсайыс (дебат)
3 Интерактивті әдістерді қолданғанда
1 "Адамның бұлжымас құқықтары"
2 Оқытудағы интерактивті әдістердің тиімді түрінің бірі — пікірсайыс (дебат)
3 Интерактивті әдістерді қолданғанда
Қазақстанның XXI ғасырда өркениетті әлемнен орын алып, дамыған елдер деңгейіне жетуіне ықпал етер бірден-бір құдірет - білім және білімді ұрпак.
Білімді ұрпақ рухани дүниесі бай, білімі мен біліктілігі жоғары, талап- талғамы терең, адамгершілігі биік, парасатты, салауатты өмір сүру дағдысы қалыптасқан тұлға болуы тиіс. XXI ғасырдағы өркениеттің даму негізі қоғамды ізгілендіру.
Ізгілендіру мақсатына жету үшін ( сезім, көңіл- күй) өмірлік құндылықтар, аса қажет. Сондықтан осы бағыттың жүйесін көздейтін сан кырлы процесс, әр типті мектептердегі білім беру, яғни білімді ізгілендіре отырып, салауаттыққа бет бұру - өзекті бағыт.
Қазакстан Республикасы "Білім туралы" заңында қоғамды ізгілендіру, яғни адамдар арасында бір- бірін сыйлау, көмектесу, қамқорлық жасау сияқты адамгершілік тәрбие негіздерін окушының дүние танымындағы басты құндылықтар ретінде қалыптастыру қажеттілігі айтылған.
Білімді ұрпақ рухани дүниесі бай, білімі мен біліктілігі жоғары, талап- талғамы терең, адамгершілігі биік, парасатты, салауатты өмір сүру дағдысы қалыптасқан тұлға болуы тиіс. XXI ғасырдағы өркениеттің даму негізі қоғамды ізгілендіру.
Ізгілендіру мақсатына жету үшін ( сезім, көңіл- күй) өмірлік құндылықтар, аса қажет. Сондықтан осы бағыттың жүйесін көздейтін сан кырлы процесс, әр типті мектептердегі білім беру, яғни білімді ізгілендіре отырып, салауаттыққа бет бұру - өзекті бағыт.
Қазакстан Республикасы "Білім туралы" заңында қоғамды ізгілендіру, яғни адамдар арасында бір- бірін сыйлау, көмектесу, қамқорлық жасау сияқты адамгершілік тәрбие негіздерін окушының дүние танымындағы басты құндылықтар ретінде қалыптастыру қажеттілігі айтылған.
Адам және қоғам пәні сабақтарында жаңа технологияны пайдалану
Қазақстанның XXI ғасырда өркениетті әлемнен орын алып, дамыған елдер деңгейіне жетуіне ықпал етер бірден-бір құдірет - білім және білімді ұрпак.
Білімді ұрпақ рухани дүниесі бай, білімі мен біліктілігі жоғары, талап- талғамы терең, адамгершілігі биік, парасатты, салауатты өмір сүру дағдысы қалыптасқан тұлға болуы тиіс. XXI ғасырдағы өркениеттің даму негізі қоғамды ізгілендіру.
Ізгілендіру мақсатына жету үшін ( сезім, көңіл- күй) өмірлік құндылықтар, аса қажет. Сондықтан осы бағыттың жүйесін көздейтін сан кырлы процесс, әр типті мектептердегі білім беру, яғни білімді ізгілендіре отырып, салауаттыққа бет бұру - өзекті бағыт.
Қазакстан Республикасы "Білім туралы" заңында қоғамды ізгілендіру, яғни адамдар арасында бір- бірін сыйлау, көмектесу, қамқорлық жасау сияқты адамгершілік тәрбие негіздерін окушының дүние танымындағы басты құндылықтар ретінде қалыптастыру қажеттілігі айтылған. Сондықтан мектептегі оқу үрдісін жетілдіруде білім беруді ізгілендіру технологиясының жалпы рөлі зор. Ізгілендіру принциптері оқытудың әдіс- тәсілдеріне мынадай талаптар кояды:
Мұғалімнің оқыту кезінде билік жүргізу әдісінен арылуы.
Оқыту үрдісі кезінде сабақтағы басты тұлға білім беретін мұғалім емес, осы білімді кызыға қабылдауға дайын оқушы екендігі.
Балалардың оқуға деген ынтасын күшейту, өз дербестігін,
белсенділігін дамыту.
Оқу-тәрбие жұмысын ұтымды жүргізу үшін баланың табиғи талабын, қасиетін дер кезінде анықтау.
Ізгілік бағыттың негізгі идеясы: оқушымен ұнамды қарым- қатынас, қысым көрсетпей, еркін ұстау, оқушы еңбегін бағалау, тұлғаны дамыту, өз пікірін білдіру, баланың болашағына қабілетіне сену, баланың кемшіліктеріне шыдамдылық көрсету, баланы ынталандыру.
Білім беруді ізгілендіру мен демократияландыру технологиясын жүзеге асыруда сабақты "тренинг" әдісімен өткізуге болады. Өйткені "тренинг" жүйесінде оқыту әдісі арқылы оқушыны ойлауға, өз ойын дәлелді түрде жеткізе білуге, бір- бірінің пікіріне сыйластықпен қарауға үйрету әдістері колданылады.
"Адам және қоғам" пәні бойынша "Демократия- халық билігі" деген тақырыпты "тренинг" әдісімен " Менің де өз пікірім бар" деп өткіздім. Сабақ барысында оқушылар түрлі тапсырмаларды орындады.
- тапсырма. "Болашақ казақ мектебі қандай болу керек?" жоба жасау.
- тапсырма. Бір окушыға жасалған 2 түрлі мінездемені оқыдым.
Сұрақ: Қай мінездеме дұрыс жазылған, неліктен?
- тапсырма. Мінсіз және тәртіпсіз оқушының портретін жасау.
-тапсырма. Жарнама жасау. "Жирен жаман әдеттен!"
5- тапсырма: Ситуациялық көрініс "бата беру" (Көрініс бата беру
рәсімі кезінде, той иесі жасы үлкен кісі отырса да, лауазымы жоғары жас
жігітке бата бергізеді).
Сұрақ. Осы көріністің оғаш жактары қандай?
6- тапсырма. Жағдаяттық сұрақ: -Сенің үлкен әпкең шешесіне кұрбысының үйіне сабаққа даярланамын деп кетіп, ал шындығында олар дискотекаға кетті.
Егер шешең сенен осы жайды сұраса, сен не істер едің?
II. Сабақ соңында қорытындылау үшін сұрақтар берілді.
Тапсырмаларды орындарда не кедергі болды, немесе көмектесті?
Мұндай тапсырманы дайындауға уақыт жеткілікті ме, немесе оны ұзарту керек пе?
Кім белсенділік танытты, кімнің өз дәрежесінде көріне алмағандығы талқыланып, баға берідді.
III. Окушылар сабақтың түріне өз кезқарастарын білдірді.
1. "Тренинг" сабақ керек, керек емес, ішінара өтіп тұрғаны дүрыс ...
"Адамның бұлжымас құқықтары" деген сабақ 2 бөлім бойынша өткізідді.
1. Мұғалімнің кіріспе сөзі:
Балалар, Қазақстан Республикасының Конституциясының 1 бабында "Қазақстан Республикасы құкыктық демократиялық және зайырлы мемлекет болып танылады" делінген. Құқықтық мемлекет болған соң бізде қоғамдық өмірдің барлық жағы тек қана заңмен реттелінуі тиіс. Заң адамдардың мүддесін, еркіндігін, құқығын қорғауы тиіс. Біз өмір сүріп отырған қоғамда осы қағидалар орындалып жатыр ма, заңның орындалуында әділдік бар ма?
Біз осы сұрақтар төңірегінде аудан тұрғындарынан сұхбат алған болатьшбыз. (жұмысшыдан, заң қызметкерлерінен және окушыдан алынған)
Балалар! Жаңа өздеріңіз тындадыңыздар түрлі пікірлер айтылды, сендердің ойларың қалай, өділдік бар дегендерің I топқа, әділдік жоқ дегендерің II топқа орналасып, өз ұстанымдарынды дәлелдендер.
Қорытындылау
мұғалім сөйлейді:
Балалар, Заң сіздер үшін жазылады, сондықтан әрбір адам шығып жатқан зандарды, өздерінің құқықтарын білуі тиіс! Занды сіздер пайдалансын деп жариялады, ал пайдаланғымыз келмесе заңсыздық пен әділетсіздікке белшемізден батып отыра береміз. Біріккен Ұлттар Ұйымының жарғысында "Азаматгардың құқықтары мен бостандықтарын қорғау әрбір мемлекеттің міндеті және борышы",-делінген. Өздерің білесіңдер 1948 жылы БҰҰ Адам құқықтарының декларациясын қабылдады. Осы декларация бойынша адамдардың құқықтары 3 топқа бөлінеді. Қазақстан Республикасының Конституциясының 12 бабында: " Адам өз құқықтары мен еркіндіктеріне туа бітті ие болады. Олардан ешкім айыра алмайды",- делінген.
II. Мұғалімнің сөзінен кейін " Тренинг" сабағы жалғасады.
№1 тапсырма. Түрлі діндер еліміздің болашағының ірге тасын, бірлігін шайқалтуда. Дінге деген еркіндіктен тапқан пайдамыздын, соракы түрі мынау. Бір отбасында әкесі- мұсылман, шешесі Исаға қарап, қызы кришна боп іріп жатқандар бар. Менің айтарым: Мемлекет бір дінді мойындап, басқасына шектеу қою керек. Дұрыс айта ма, бұрыс айта ма?
№2 тапсырма. Студенттерді қоғамдық ұйымдардың біреуі кездесуге шақырды. Бірақ қоғамдық ұйымның -мақсатын, сол мақсат жолындағы жұмыстарын қолдамайтын институт басшысы студенттердің сол кездесуге баруына тыйым салады.
Сұрақ: Студенттер өздерінің еркіндіктерін пайдаланып, кездесуге бару, бармауды өздері шешеді ме, әлде " адам құқығынан гөрі бастық жақын тұр" деп ертеңгі күндерінен корқып бармай қалады ма?
Егер өзің сол студенттің бірі болсаң не істер едің?
№3 тапсырма. Сенін негізгі кұкықтарың. Бұнда азаматтардың құқықтарын еске түсіріп, құқықтардың тізімін жасап, яғни қай құқық адам үшін маңызды десендер 1, маңызы кеңірек —, маңызы өте кеңірек-деп бағалап, дәлелдендер.
№ 4 тапсырма: а) "Алтын сақа" ертегісінде сақаны алуға келген баланы жалмауыз кемпір ұстап алып, өлтірмекші болады, баланың өміріне қауіп төнеді. Сұрак: Балалар! Бұл туралы конвенцияда қандай құқық көрсетілген, бала құқығы бұзылды ма?
ә) "Тазша бала" ертегісінде хан жарлығы бойынша жетім өскен тазша бала тапқырлығына қырық өтірік өлең құрастырып, халқын, ханын риза қылады. Бұл жерде қандай кұқықтуралы айтасындар. Бала құқығы бұзылды ма?
№5 тапсырма. Қазақстандағы 1986 ж. "Желтоқсан ереуілінде" азаматтардың "еркіндігі мен құқығы " аяққа тапталды. Заңсыз жазалау жұмысы жұргізілді. Ереуіл кезінде қандай құқыктар бұзылды?
№6 тапсырма. Ресейдің ұлы державалық бағыттағы бір саясаткері Ресей теледидарынан сөз сөйлеп әңгіме барысында Қазақстанның жеріне байланысты арандатушылық бағытта көптеген ойлар айтты. Сол хабарды Ресей теледидарынан берген уақытта ( ұлт арасына от түсіретін пікірді халық естімесін деген оймен болар) Қазақстан теледидары оны көрсетпей тастады. Осы жағдайда сөз бостандығы мен адамдардың өздері қалаған ақпаратты алу құқығы бұзылып тұрған жоқ па?
Мемлекеттің саясаты дұрыс, не дұрыс емес, дәлелдендер!
Оқытудағы интерактивті әдістердің тиімді түрінің бірі —пікірсайыс (дебат)
Оқытудың интерактивті әдістері дәстүрлі сабақтарға қарағанда оқушының практикалық жақсы нәтижелерге қол жеткізуіне көмектеседі. Оқытудағы интерактивті әдістердің тиімді түрінің бірі —пікірсайыс (дебат).
Пікірсайыстың өзінің арнайы құрылымы мен ережесі бар.
Оқыту процесінде пікір сайыс әдісіне қолданудың басты қажеттілігі мынада:
• оқушы нақты бір тақырыпқа дәлелді фактілер жинап, білімін
кеңейтеді;
• өз көзқарасын жүйелі, дәлелді түрде жеткізе алады;
' қоршаған ортаға сын көзбен қарауға үйренеді;
өзіне деген сенімділігі артады;
оқушының ... жалғасы
Қазақстанның XXI ғасырда өркениетті әлемнен орын алып, дамыған елдер деңгейіне жетуіне ықпал етер бірден-бір құдірет - білім және білімді ұрпак.
Білімді ұрпақ рухани дүниесі бай, білімі мен біліктілігі жоғары, талап- талғамы терең, адамгершілігі биік, парасатты, салауатты өмір сүру дағдысы қалыптасқан тұлға болуы тиіс. XXI ғасырдағы өркениеттің даму негізі қоғамды ізгілендіру.
Ізгілендіру мақсатына жету үшін ( сезім, көңіл- күй) өмірлік құндылықтар, аса қажет. Сондықтан осы бағыттың жүйесін көздейтін сан кырлы процесс, әр типті мектептердегі білім беру, яғни білімді ізгілендіре отырып, салауаттыққа бет бұру - өзекті бағыт.
Қазакстан Республикасы "Білім туралы" заңында қоғамды ізгілендіру, яғни адамдар арасында бір- бірін сыйлау, көмектесу, қамқорлық жасау сияқты адамгершілік тәрбие негіздерін окушының дүние танымындағы басты құндылықтар ретінде қалыптастыру қажеттілігі айтылған. Сондықтан мектептегі оқу үрдісін жетілдіруде білім беруді ізгілендіру технологиясының жалпы рөлі зор. Ізгілендіру принциптері оқытудың әдіс- тәсілдеріне мынадай талаптар кояды:
Мұғалімнің оқыту кезінде билік жүргізу әдісінен арылуы.
Оқыту үрдісі кезінде сабақтағы басты тұлға білім беретін мұғалім емес, осы білімді кызыға қабылдауға дайын оқушы екендігі.
Балалардың оқуға деген ынтасын күшейту, өз дербестігін,
белсенділігін дамыту.
Оқу-тәрбие жұмысын ұтымды жүргізу үшін баланың табиғи талабын, қасиетін дер кезінде анықтау.
Ізгілік бағыттың негізгі идеясы: оқушымен ұнамды қарым- қатынас, қысым көрсетпей, еркін ұстау, оқушы еңбегін бағалау, тұлғаны дамыту, өз пікірін білдіру, баланың болашағына қабілетіне сену, баланың кемшіліктеріне шыдамдылық көрсету, баланы ынталандыру.
Білім беруді ізгілендіру мен демократияландыру технологиясын жүзеге асыруда сабақты "тренинг" әдісімен өткізуге болады. Өйткені "тренинг" жүйесінде оқыту әдісі арқылы оқушыны ойлауға, өз ойын дәлелді түрде жеткізе білуге, бір- бірінің пікіріне сыйластықпен қарауға үйрету әдістері колданылады.
"Адам және қоғам" пәні бойынша "Демократия- халық билігі" деген тақырыпты "тренинг" әдісімен " Менің де өз пікірім бар" деп өткіздім. Сабақ барысында оқушылар түрлі тапсырмаларды орындады.
- тапсырма. "Болашақ казақ мектебі қандай болу керек?" жоба жасау.
- тапсырма. Бір окушыға жасалған 2 түрлі мінездемені оқыдым.
Сұрақ: Қай мінездеме дұрыс жазылған, неліктен?
- тапсырма. Мінсіз және тәртіпсіз оқушының портретін жасау.
-тапсырма. Жарнама жасау. "Жирен жаман әдеттен!"
5- тапсырма: Ситуациялық көрініс "бата беру" (Көрініс бата беру
рәсімі кезінде, той иесі жасы үлкен кісі отырса да, лауазымы жоғары жас
жігітке бата бергізеді).
Сұрақ. Осы көріністің оғаш жактары қандай?
6- тапсырма. Жағдаяттық сұрақ: -Сенің үлкен әпкең шешесіне кұрбысының үйіне сабаққа даярланамын деп кетіп, ал шындығында олар дискотекаға кетті.
Егер шешең сенен осы жайды сұраса, сен не істер едің?
II. Сабақ соңында қорытындылау үшін сұрақтар берілді.
Тапсырмаларды орындарда не кедергі болды, немесе көмектесті?
Мұндай тапсырманы дайындауға уақыт жеткілікті ме, немесе оны ұзарту керек пе?
Кім белсенділік танытты, кімнің өз дәрежесінде көріне алмағандығы талқыланып, баға берідді.
III. Окушылар сабақтың түріне өз кезқарастарын білдірді.
1. "Тренинг" сабақ керек, керек емес, ішінара өтіп тұрғаны дүрыс ...
"Адамның бұлжымас құқықтары" деген сабақ 2 бөлім бойынша өткізідді.
1. Мұғалімнің кіріспе сөзі:
Балалар, Қазақстан Республикасының Конституциясының 1 бабында "Қазақстан Республикасы құкыктық демократиялық және зайырлы мемлекет болып танылады" делінген. Құқықтық мемлекет болған соң бізде қоғамдық өмірдің барлық жағы тек қана заңмен реттелінуі тиіс. Заң адамдардың мүддесін, еркіндігін, құқығын қорғауы тиіс. Біз өмір сүріп отырған қоғамда осы қағидалар орындалып жатыр ма, заңның орындалуында әділдік бар ма?
Біз осы сұрақтар төңірегінде аудан тұрғындарынан сұхбат алған болатьшбыз. (жұмысшыдан, заң қызметкерлерінен және окушыдан алынған)
Балалар! Жаңа өздеріңіз тындадыңыздар түрлі пікірлер айтылды, сендердің ойларың қалай, өділдік бар дегендерің I топқа, әділдік жоқ дегендерің II топқа орналасып, өз ұстанымдарынды дәлелдендер.
Қорытындылау
мұғалім сөйлейді:
Балалар, Заң сіздер үшін жазылады, сондықтан әрбір адам шығып жатқан зандарды, өздерінің құқықтарын білуі тиіс! Занды сіздер пайдалансын деп жариялады, ал пайдаланғымыз келмесе заңсыздық пен әділетсіздікке белшемізден батып отыра береміз. Біріккен Ұлттар Ұйымының жарғысында "Азаматгардың құқықтары мен бостандықтарын қорғау әрбір мемлекеттің міндеті және борышы",-делінген. Өздерің білесіңдер 1948 жылы БҰҰ Адам құқықтарының декларациясын қабылдады. Осы декларация бойынша адамдардың құқықтары 3 топқа бөлінеді. Қазақстан Республикасының Конституциясының 12 бабында: " Адам өз құқықтары мен еркіндіктеріне туа бітті ие болады. Олардан ешкім айыра алмайды",- делінген.
II. Мұғалімнің сөзінен кейін " Тренинг" сабағы жалғасады.
№1 тапсырма. Түрлі діндер еліміздің болашағының ірге тасын, бірлігін шайқалтуда. Дінге деген еркіндіктен тапқан пайдамыздын, соракы түрі мынау. Бір отбасында әкесі- мұсылман, шешесі Исаға қарап, қызы кришна боп іріп жатқандар бар. Менің айтарым: Мемлекет бір дінді мойындап, басқасына шектеу қою керек. Дұрыс айта ма, бұрыс айта ма?
№2 тапсырма. Студенттерді қоғамдық ұйымдардың біреуі кездесуге шақырды. Бірақ қоғамдық ұйымның -мақсатын, сол мақсат жолындағы жұмыстарын қолдамайтын институт басшысы студенттердің сол кездесуге баруына тыйым салады.
Сұрақ: Студенттер өздерінің еркіндіктерін пайдаланып, кездесуге бару, бармауды өздері шешеді ме, әлде " адам құқығынан гөрі бастық жақын тұр" деп ертеңгі күндерінен корқып бармай қалады ма?
Егер өзің сол студенттің бірі болсаң не істер едің?
№3 тапсырма. Сенін негізгі кұкықтарың. Бұнда азаматтардың құқықтарын еске түсіріп, құқықтардың тізімін жасап, яғни қай құқық адам үшін маңызды десендер 1, маңызы кеңірек —, маңызы өте кеңірек-деп бағалап, дәлелдендер.
№ 4 тапсырма: а) "Алтын сақа" ертегісінде сақаны алуға келген баланы жалмауыз кемпір ұстап алып, өлтірмекші болады, баланың өміріне қауіп төнеді. Сұрак: Балалар! Бұл туралы конвенцияда қандай құқық көрсетілген, бала құқығы бұзылды ма?
ә) "Тазша бала" ертегісінде хан жарлығы бойынша жетім өскен тазша бала тапқырлығына қырық өтірік өлең құрастырып, халқын, ханын риза қылады. Бұл жерде қандай кұқықтуралы айтасындар. Бала құқығы бұзылды ма?
№5 тапсырма. Қазақстандағы 1986 ж. "Желтоқсан ереуілінде" азаматтардың "еркіндігі мен құқығы " аяққа тапталды. Заңсыз жазалау жұмысы жұргізілді. Ереуіл кезінде қандай құқыктар бұзылды?
№6 тапсырма. Ресейдің ұлы державалық бағыттағы бір саясаткері Ресей теледидарынан сөз сөйлеп әңгіме барысында Қазақстанның жеріне байланысты арандатушылық бағытта көптеген ойлар айтты. Сол хабарды Ресей теледидарынан берген уақытта ( ұлт арасына от түсіретін пікірді халық естімесін деген оймен болар) Қазақстан теледидары оны көрсетпей тастады. Осы жағдайда сөз бостандығы мен адамдардың өздері қалаған ақпаратты алу құқығы бұзылып тұрған жоқ па?
Мемлекеттің саясаты дұрыс, не дұрыс емес, дәлелдендер!
Оқытудағы интерактивті әдістердің тиімді түрінің бірі —пікірсайыс (дебат)
Оқытудың интерактивті әдістері дәстүрлі сабақтарға қарағанда оқушының практикалық жақсы нәтижелерге қол жеткізуіне көмектеседі. Оқытудағы интерактивті әдістердің тиімді түрінің бірі —пікірсайыс (дебат).
Пікірсайыстың өзінің арнайы құрылымы мен ережесі бар.
Оқыту процесінде пікір сайыс әдісіне қолданудың басты қажеттілігі мынада:
• оқушы нақты бір тақырыпқа дәлелді фактілер жинап, білімін
кеңейтеді;
• өз көзқарасын жүйелі, дәлелді түрде жеткізе алады;
' қоршаған ортаға сын көзбен қарауға үйренеді;
өзіне деген сенімділігі артады;
оқушының ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz