3DS Max бағдарламасын мектеп оқу бағдарламасына сәйкестендір
Кіріспе ... ... ... ... .3
І тарау. 3D Studio бағдарламасын интерфесіне зерттеу ... ... ... ... ... ... ... ... 6
1.1.Интерфейске қысқаша түсінік ... ... . 6
1.2. Интерфейс элементтері ... ... ... ... 7
1.3. Негізгі аспаптар панелін зерттеу. Негізгі аспаптар панелінің
батырмалары ... ... . 7
1.4. 3D Studio Max.та мәзірді қолдану. Мәзір командаларының атқаратын қызыметтеріне сипаттама ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...16
ІІ тарау. Интерфейстің қосымша элементтері
2.1. Интерфейстің қосымша элементтерін қолдану
Уақытты басқару элементіне сипаттама және пайдалану
Time Slider жүгіртпесі. Tрек панелі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 35
2.2. MaxScript Hisfener құралдары.
2.3. Жылжымалы және бекітілген панелдер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 40
2.4. Батырмалар әрекеті ... ... ... ... ... 41
2.5. Арнайы сұхбаттасу терезелері ... ... ... ... 42
ІІІ тарау. Модельдеу
3.1.3ds мax.тағы күрделі объектілерді жасау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..42
3.2.Модификаторларды пайдалану ... ... .43
Қорытынды ... ... ... ... ... ... 45
Қосымша. Электрондық оқыту құралын жасау және пайдалану ... ... ... ... ... 46
Пайдаланылған әдебиеттер ... ... .. 50
Бағдарлама листингі
І тарау. 3D Studio бағдарламасын интерфесіне зерттеу ... ... ... ... ... ... ... ... 6
1.1.Интерфейске қысқаша түсінік ... ... . 6
1.2. Интерфейс элементтері ... ... ... ... 7
1.3. Негізгі аспаптар панелін зерттеу. Негізгі аспаптар панелінің
батырмалары ... ... . 7
1.4. 3D Studio Max.та мәзірді қолдану. Мәзір командаларының атқаратын қызыметтеріне сипаттама ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...16
ІІ тарау. Интерфейстің қосымша элементтері
2.1. Интерфейстің қосымша элементтерін қолдану
Уақытты басқару элементіне сипаттама және пайдалану
Time Slider жүгіртпесі. Tрек панелі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 35
2.2. MaxScript Hisfener құралдары.
2.3. Жылжымалы және бекітілген панелдер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 40
2.4. Батырмалар әрекеті ... ... ... ... ... 41
2.5. Арнайы сұхбаттасу терезелері ... ... ... ... 42
ІІІ тарау. Модельдеу
3.1.3ds мax.тағы күрделі объектілерді жасау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..42
3.2.Модификаторларды пайдалану ... ... .43
Қорытынды ... ... ... ... ... ... 45
Қосымша. Электрондық оқыту құралын жасау және пайдалану ... ... ... ... ... 46
Пайдаланылған әдебиеттер ... ... .. 50
Бағдарлама листингі
Қазіргі кезде зерттеу тәжірбиесінде бұрын мүмкін болмаған өз формасымен, құрылымымен және жалпылама талдау мүмкіндігін беретін ақпараттарды пайдалануға болады. Ол адамның түрлі қызмет ету салаларына компьютерді, ақпаратты өңдеу және берудің қазіргі таңдағы жаңа құралдарын енгізуімен сипатталады.
Барлығы да өндіріске және тауар тұтынуға бағытталған индустриялдық қоғаммен салыстырғанда ақпараттық қоғамда интелект пен білімге сұраныс мол, бұл өз кезегінде ақылмен атқарылатын жұмыстың үлесін арттырады. Заман талабына сай мұндай қоғамда жасалынатын бағдарламалардың барлығы да үш өлшемді кеңістіктің графикалық анимациясымен көркемделеді және оқыту жүйесінің үрдісіне осындай мүмкіндіктермен жабдықталған қолданбалы бағдарламаларды енгізу керек. Бұл үрдіс әлемнің барлық елдерінде жүріп жатыр. Үш өлшемді кеңістіктік мүмкіндігі бар графикалық редакторларды пайдаланып бағдарламалар құру оның көрнісін әсерлейді, көркем етеді.
Барлығы да өндіріске және тауар тұтынуға бағытталған индустриялдық қоғаммен салыстырғанда ақпараттық қоғамда интелект пен білімге сұраныс мол, бұл өз кезегінде ақылмен атқарылатын жұмыстың үлесін арттырады. Заман талабына сай мұндай қоғамда жасалынатын бағдарламалардың барлығы да үш өлшемді кеңістіктің графикалық анимациясымен көркемделеді және оқыту жүйесінің үрдісіне осындай мүмкіндіктермен жабдықталған қолданбалы бағдарламаларды енгізу керек. Бұл үрдіс әлемнің барлық елдерінде жүріп жатыр. Үш өлшемді кеңістіктік мүмкіндігі бар графикалық редакторларды пайдаланып бағдарламалар құру оның көрнісін әсерлейді, көркем етеді.
1.3D Studio Max. Библия пользователя.Келли Л. Мэрдок
Компьютерное издательство «Диалектика»
Москва – Санкт- Петербург – Киев, 2002
2. Орысша- қазақша- ағылшынша информатика сөздігі. I-II – том
«Рауан» баспасы. Алматы, 2000
3. 3ds Max 8. + видеоуроки на CD!
С. Бондаренко , М. Бондаренко
Москва Санк-Петербург Нижный Новгород Воронеж Ростов на Дону Екатеринбург Самара Новосибирск Киев Харьков Минск 2006
4. Е.Ы.Бидайбеков., С.Григорьев., В.В.Гриншкун. Информационное интегрирование и анализ образовательной области в разроботке электронных средств обучения. –Алматы, 2002.-100с.
5. Теоретико-методологические основы разработки, мониторинга качества и ээкспериментального апробации компьютерных учебно-методических комплексов нового поколения. /Д.И Абдраймов, Е.Ы.Бидайбеков, В.В Гриншкун, Г.Б. Камалова –Алматы: КазНПУ им.Абая, 2005.-146с.
6. Бидайбеков Е.Ы.,Григорьев С.Г.,Гриншкун.В.В Создание и использование образовательных электронных изданий и ресурсов. // Учебно –методическое пособие. Алматы: КазНПУ,-2006,-136с.
7. М.М.Ерекешева., З.Р.Мурзабекова., WEB- парақтарды құру технологиясы Оқу құралы /Қ. Жұбанов атындағы АқМУ, Ақтөбе мемлекеттік педогогикалық институты.- Ақтөбе, 2006-80б.
8. А.Ю Гаевский., В.А. Романовский. Самоучитель по созданию Web-страниц и Web-сайтов HTML и JavaScript.-М.: «Технолоджи -3000»,2005.
9. Джон Р. Левин және басқ. Internet «для ЧАЙНИКОВ».-М.:Диалектика, 2000.
10. М.Қ.Байжұманов ., Л.Қ Жапсарбаева. Информатика.Астана 2004ж-53б
11. «Информатика оброзование» және «Информатика негіздері»журналдары 2002-2005ж
12. Э.Шафран. Создание Web-страниц. Питер.1999г
13. Под редакцей С.В.Симоновича. Информатика Базовый курс. Санкт-Петербург 2002г.-533с.
14. С.В. Симоновича., Г.Есеев., А.Алексеев. Спецальная информатика: универсальный курс.- М.:АСТ-ПРЕСС; Инфорком-пресс,1999.
Компьютерное издательство «Диалектика»
Москва – Санкт- Петербург – Киев, 2002
2. Орысша- қазақша- ағылшынша информатика сөздігі. I-II – том
«Рауан» баспасы. Алматы, 2000
3. 3ds Max 8. + видеоуроки на CD!
С. Бондаренко , М. Бондаренко
Москва Санк-Петербург Нижный Новгород Воронеж Ростов на Дону Екатеринбург Самара Новосибирск Киев Харьков Минск 2006
4. Е.Ы.Бидайбеков., С.Григорьев., В.В.Гриншкун. Информационное интегрирование и анализ образовательной области в разроботке электронных средств обучения. –Алматы, 2002.-100с.
5. Теоретико-методологические основы разработки, мониторинга качества и ээкспериментального апробации компьютерных учебно-методических комплексов нового поколения. /Д.И Абдраймов, Е.Ы.Бидайбеков, В.В Гриншкун, Г.Б. Камалова –Алматы: КазНПУ им.Абая, 2005.-146с.
6. Бидайбеков Е.Ы.,Григорьев С.Г.,Гриншкун.В.В Создание и использование образовательных электронных изданий и ресурсов. // Учебно –методическое пособие. Алматы: КазНПУ,-2006,-136с.
7. М.М.Ерекешева., З.Р.Мурзабекова., WEB- парақтарды құру технологиясы Оқу құралы /Қ. Жұбанов атындағы АқМУ, Ақтөбе мемлекеттік педогогикалық институты.- Ақтөбе, 2006-80б.
8. А.Ю Гаевский., В.А. Романовский. Самоучитель по созданию Web-страниц и Web-сайтов HTML и JavaScript.-М.: «Технолоджи -3000»,2005.
9. Джон Р. Левин және басқ. Internet «для ЧАЙНИКОВ».-М.:Диалектика, 2000.
10. М.Қ.Байжұманов ., Л.Қ Жапсарбаева. Информатика.Астана 2004ж-53б
11. «Информатика оброзование» және «Информатика негіздері»журналдары 2002-2005ж
12. Э.Шафран. Создание Web-страниц. Питер.1999г
13. Под редакцей С.В.Симоновича. Информатика Базовый курс. Санкт-Петербург 2002г.-533с.
14. С.В. Симоновича., Г.Есеев., А.Алексеев. Спецальная информатика: универсальный курс.- М.:АСТ-ПРЕСС; Инфорком-пресс,1999.
Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 53 бет
Таңдаулыға:
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 53 бет
Таңдаулыға:
Мазмұны
Кіріспе
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
І тарау. 3D Studio бағдарламасын интерфесіне зерттеу
... ... ... ... ... ... ... ... 6
1.1.Интерфейске қысқаша
түсінік ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6
1.2. Интерфейс
элементтері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... .. 7
1.3. Негізгі аспаптар панелін зерттеу. Негізгі аспаптар панелінің
батырмалары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... 7
1.4. 3D Studio Max-та мәзірді қолдану. Мәзір командаларының атқаратын
қызыметтеріне
сипаттама ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... .16
ІІ тарау. Интерфейстің қосымша элементтері
2.1. Интерфейстің қосымша элементтерін қолдану
Уақытты басқару элементіне сипаттама және пайдалану
Time Slider жүгіртпесі. Tрек
панелі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... .. 35
2.2. MaxScript Hisfener құралдары.
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 39
2.3. Жылжымалы және бекітілген
панелдер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 40
2.4. Батырмалар
әрекеті ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... 41
2.5. Арнайы сұхбаттасу
терезелері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 42
ІІІ тарау. Модельдеу
3.1.3ds мax-тағы күрделі объектілерді
жасау ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... 42
3.2.Модификаторларды
пайдалану ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...43
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 45
Қосымша. Электрондық оқыту құралын жасау және
пайдалану ... ... ... ... ... 46
Пайдаланылған
әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... .. 50
Бағдарлама
листингі ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ..51
Кіріспе
Қазіргі кезде зерттеу тәжірбиесінде бұрын мүмкін болмаған өз
формасымен, құрылымымен және жалпылама талдау мүмкіндігін беретін
ақпараттарды пайдалануға болады. Ол адамның түрлі қызмет ету салаларына
компьютерді, ақпаратты өңдеу және берудің қазіргі таңдағы жаңа құралдарын
енгізуімен сипатталады.
Барлығы да өндіріске және тауар тұтынуға бағытталған индустриялдық
қоғаммен салыстырғанда ақпараттық қоғамда интелект пен білімге сұраныс
мол, бұл өз кезегінде ақылмен атқарылатын жұмыстың үлесін арттырады. Заман
талабына сай мұндай қоғамда жасалынатын бағдарламалардың барлығы да үш
өлшемді кеңістіктің графикалық анимациясымен көркемделеді және оқыту
жүйесінің үрдісіне осындай мүмкіндіктермен жабдықталған қолданбалы
бағдарламаларды енгізу керек. Бұл үрдіс әлемнің барлық елдерінде жүріп
жатыр. Үш өлшемді кеңістіктік мүмкіндігі бар графикалық редакторларды
пайдаланып бағдарламалар құру оның көрнісін әсерлейді, көркем етеді.
Компьютерлік технологиялардың дамуы қазіргі қолданыстағы барлық
дерлік қолданбалы бағдарламалар да кездеседі немесе олардың бүкіл
құрылымына қатыса алады. Ондай технологиялардың бірі бағдарламасы. Және де
мұндағы кескіндер үш өлшеммен анықталады, сондықтан да бұл ортадағы
орындалған жұмыс нәтижесі өз кезегінде көркем болып шығатындығы сөзсіз.
Сонымен қатар қазіргі кездегі мектептен бастап кез-келген оқу
орындарындағы оқытылатын компьютерлік графика пәнінің оқу бағдарламасына
3DS Max–ты енгізу қажет. Ол пәндердің оқушыға берілу тиімділігін артырған
болар еді. Яғни, атап айтар болсақ:
- нақты ғылыми пәндерге сәйкес эксперименттерді, электрондық көмекші
құралдардағы, компьютер мүмкіндігі арқасында жасалынған жабдықтар арқылы
дәл көрсетуге болатындығы;
- лабораториялық жұмыстарда қажетті материалдық бұйымдардың орнына
компьютерлік анимациялар көмегімен жасалынатын қауіпсіз, бағасы арзан
бағдарламалық жабдықтарды компьютерде модельдеуге пайдалану, т.б.
Сондықтан да бұл бағдарлама электрондық оқыту көмекші құралдарын
жасау және оларды оқу үрдісіне кеңінен пайдалану ақпараттық қоғамның
жетістіктерін кең молынан пайдалану деген сөз.
3ds max бағдарламасы әр уақытта дамып отыратын бағдарлама. Жалпы
адамзат айналасындағы құбылыстарды көшіру арқылы дамып отырады. Дәл осы
жолмен 3ds max бағдарламасы да дамып отыр әрбір шыққан жаңа нұсқаның
құрамына көптеген аспаптар кіреді. Оларға тағы да бір қатар қосымшалар
қосылады. Яғни, дамыған бағдарлама жасаудың барлық мүмкіндіктері бар. 3ds
max көптеген жаңа жабдықтармен қамтамасыз етілген. Оларға мысалы мыналарды
жатқызуға болады: тез көрсетушілік терезесі, Active Shade және Render
Elements бұрылушы панелі. Бұдан да өзге қосымшалар 3ds max мүмкіндіктерін
одан да бетер қызығырақ етеді.
Адамның даму процесі– оның мүмкіндіктерінің үнемі жетіліп отыруы.
3ds max-ты жасаушыларда дәл принциппен жүріп келеді. Кері кинематика
жабдықтары және параметрлерді тасымалдау сияқты мүмкіндіктері бар. Осының
арқасында уақыт ағынымен бірге 3ds max қызметі де жетіліп отырады. Көптеген
жаңа мүмкіндіктермен қатар өзіне тағы да қазіргі таңда бар мүмкіндіктерді
де қосады.
Жоғарыда айтылғандарды ескере отырып 3DS Max бағдарламасын мектеп оқу
бағдарламасына сәйкестендіре отырып, жүйеге келтіріп, ықшамды түрде баян
ету және оны үйренушілерге тиімді түрге келтіру түлектік жұмыстың мақсатын
анықтайды.
Оқыту әдістемелік құралдарын жасау және оларды оқу үрдісіне кеңінен
пайдалану ақпараттық қоғамның жетістіктерін кең молынан пайдалану деген
сөз.
Зерттеудің маңыздылығы. Қазіргі білім жүйесінің дамуы оқыту
үрдісіндегі информациялық технологиялардың жетістіктерін белсенді түрде
қолданылуымен тығыз байланысты. Бұл, әсіресе информациялық, технологиялық
құралдарды пайдалануға негізделген оқытудың жаңа формаларына қатысты.
Сондай-ақ, оларға электрондық және дистанциялық оқыту жүйесі жатады.
Бұлар, оқу құралдарының, яғни әдістемелік басылымдарыдың сапалы жаңа
түрлерін белсенді түрде қолдануды ұсынады.
Теориялық зерттеулердегі қажеттіліктер мен білім беретін оқыту
әдістемелік құралдарының практикадағы туғызылып отырған маңыздылықтары
түлектік жұмыс тақырыбынын маңыздылығын анықтайды.
Мақсат пен болжамға (гипотеза) байланысты зерттеудің міндеттері
анықталды:
1. Дидактикалық және технологиялық жайларды ескере отырып информатика
пәні бойынша білім беретін әдістемелік оқыту құралының ұғымдарын
енгізу және білім беру жүйесіндегі оның орнын анықтау;
2. Сыртқы психолого – дидактикалық белгісі сияқты классификациялық
жүйелердің толықтығын қамтамассыз ететін информатика пәні бойынша оқу
программасының ішкі құрылысын зерттеу негізінде құрастырылған білім
беретін әдістемелік оқыту құралының мүмкіндігінше болатын мәселелерін
қарастыру.
3. Синтез және анализ міндеттерін шешудің технологиясы ретінде білім
беретін әдістемелік жүйенің көзбе-көз бағалау технологиясын өңдеу.
І тарау. 3D Studio Max интерфейсіне шолу. Негізгі аспаптар панелі.
1.1. Интерфейске қысқаша түсінік
Интерфейс деген не және бағдарламалық интерфейстің ролі қаншалықты
үлкен? Осы сұрақтарға жауап беріп көрейік.
Интерфейс – бағдарламаның мүмкіндіктеріне кіруді қамтамасыз
ететін басқару элементтерінің жиынтығы.
Жалпы, кез-келген бағдарламаның нәтижесінің жетістілігі осы
интерфейске байланысты. Яғни, интерфейс өте үлкен ролге ие.
3ds max интерфейсінің мүмкіндіктерінің деңгейі өте жоғары, онда
қажет болған құралды жеңіл іздеп табуға және қолдануға болады.
1.1-сурет.3ds Max программасының терезесі.
1.2. Интерфейс элементтері
Интерфейс бағдарламаның қызметтеріне кіру мүмкіндіктерін қамтамасыз
етеді, осыған қоса, 3ds max- та әр кезде де бір команданы орындаудың
бірнеше жолдары қарастырылады. Барлық командалар жүйелі түрде
категорияларға бөлінеді. Мысалы, қандай да бір объектіні жасау үшін
міндетті түрде Greate (Жасау) қаттауын ашу керек, ал анимацияны басқару
элементтері Time Controls (Уақытты басқару элементтері) категориясында
жинақталған.
1.3. Негізгі аспаптардың панелі.
Негізгі аспаптар панелін зерттеу
Жұмыс терезесінің үстіңгі бөлігіндегі панель, оның батырмалары
бағдарламаның негізгі функцияларын іске асыруға арналады.
← Қаттау панелі.
Кеңейтілген аспаптар панелі және оның жеке қаттауында 3ds max-тың
бағдарламалық жабдықтарының басқару батырмалары орналасқан.
← Мәзір.
Терезенің үстіңгі бөлігіндегі бағдарламалар сериясы, ол көптеген
функцияларға кіру мүмкіндігін ашады.
← Command панелі.
Оң жақта орналасқан негізгі панель құрамынына Create (Жасау), Modify
(Модификациялау), Hierarchy (Иерархия), Motion (Қозғалыс), Display
(Бейнелеу), Utilites (Утилит). Оған тағы да динамикалық және бапталған
бұрушы панелі кіреді.
← КвадМәзір.
Обектінің үстінен тышқанның оң жағын басқаннан кейін шығады.
Бейнеленген объектілер мен анықталған тәуелді- бейне текстік командалардан
тұрады.
← Трек панелі.
Анимацияның кадрларына және кілттеріне жеңіл кіру мүмкіндігін
қамтамасыз етеді.
← Қалып-күй жолдары.
1.2-сурет.Команд панелі 1.3-сурет.Құрал-
саймандар панелі
1.4-сурет.Аспаптар панелі
Қажетті мәліметтер және оның баптауын бейнелейді. Уақытты басқару
элементтері. Анимацияның тізбектілігін басқару үшін қолданылады. Жоба
терезесінің навигация элементтері. Терезедегі жобаны баптау үшін
қолданылады.
Негізгі аспаптар панелін зерттеу
Негізгі аспаптар панелі, бұл қаттау панелінің алғашқысы. 3 ds max
интерфейсіне көптеген панельдер кіреді, бірақ негізгі аспаптар панелі
бағдарламаның ең керекті деген функцияларын жүзеге асыру үшін қажет болатын
панель. Осы себепті ең алдымен негізгі аспаптар панелін және оның
батырмаларын сипаттайық.
Аспаптар панелінің барлық батырмаларында түсіндірмелер (tooltip),
немесе дәлірек айтқанда текстік жазулар бар. Бұл түсіндірмелер қолданушы
қай батырма қандай қызмет атқаратынын көріп отыруы үшін өте қажет.
Керекті түсіндірмені көру үшін тышқанның көрсеткішін сол батырманың үстінен
басу керек. Аспаптар панелінің кейбір батырмаларының оң жағында кішірек
келген үшбұрыш болады. Бұл батырмалардың тағы да қосымша ішкі батырмалары
бар.
Негізгі аспаптар панелінің батырмалары:
1. Undo (Әрекетті аластау) Соңғы орындалған команданы алып тастайды.
Алып тасталынған командалар саны Proferences сұхбат терезесінде
көрсетіледі.
2. Redo (Қайталау) Undo командасының көмегімен алынып тасталынған
команданы қайтадан қалпына келтіреді.
3. Select and Link (Бөліп тастау және байланыстыру) Объектінілер
арасындағы байланысты орнатады.
4. Unlink Selection (Байланысты бөлу) Объектілердің арасындағы
байланыстарды үзеді.
5. Bind to Space Warp (Қисық кеңістікпен байланыстыру) Қисық кеңістік
құрылғыларының көмегімен өзгеретін объектіні таңдайды.
6. Select Object (Объектіні белгілеу) Объектіні белгілейді.
7. Rectangular Selection Region (Тік бұрышты аймақты белгілеу)
*Circular Selection Region (Жай аймақты белгілеу), Fence Selection Region
(Анықталған аймақты белгілеу). Объектіні белгілеу әдісін анықтайды.
8. Selection Filter (Фильтрді белгілеу). Белгіленетін объектінің түрін
шектейді.
9. Select By Name (Аты бойынша белгілеу) Объектіні аты бойынша
белгілеу үшін сұхбаттасу терезесін ашады.
10. Select and Move (Белгілеу және орын ауыстыру). Объектіні келесі
орынға ауыстыру үшін белгілейді.
11. Select and Rotate (Белгілеу және бұру). Объектіні бұру үшін
белгілейді.
12. Select and Uniform Scale (Белгілеу және бір атты масштабтау)
* Select and Men – Uniform Scale (Белгілеу және бір атты емес
масштабтау). Select and Sguash (Белгілеу және майыстыру). Объектіні
масштабтау үшін белгілейді.
13. Select and Manipulate (Белгілеу және өзгерту). Объектіні
белгілейді және оның параметрлерін түзеуге мүмкіндік береді.
14. Reference Coordinate System (Координаттар жүйесіне сілтеме ).
Түрлендіру үшін қолданылатын координаталар жүйесін анықтайды.
15. Use Pivot Point Center ( Қорған нүктесін қолдану) *Use Transform
Cordinate Center (Түрлендіру координаталар центрін қолдану), Use Selection
Center (Белгілеу центрін қолдану). Қорған нүктесінің айналасынан бұрылуды
жүзеге асыруды анықтайды.
16. Restrict to X (Х осьі бойынша шектеу). Объектіні тек Х осьі
бойынша ғана түрлендіруге мүмкіндік береді.
17. Restrict to Y (Ү осьі бойынша шектеу). Объектіні тек Ү осьі
бойынша ғана түрлендіруге мүмкіндік береді.
18. Restrict to Z (Z осьі бойынша шектеу). Объектіні тек Z осьі
бойынша ғана түрлендіруге мүмкіндік береді.
19. Restrict to XY Plane (ХҮ жазықтығы бойынша шектеу). * Restrict to
YZ Plane (ҮZ жазықтығы бойынша шектеу). Restrict to ZX (ZX жазықтығы
бойынша шектеу). Объектіні тек белгілі бір жазықтық бойынша ғана
түрлендіруге мүмкіндік береді)
20. Mirror Selected Objects (Белгіленген объектіні айнаға шағылыстыру)
Белгіленген объектінің айналық копиясын жасайды.
21. Array (Жиын). * Shapshot (Бейне түсірілімі (снимок). Spacing Tool
(Сызғыш). Белгіленген элементтер жиынын немесе олардың копияларын белгілі
бір уақыттан кейін жасайды.
22. Align (Түзеу). *Normal Align (Нормальдарды түзеу). Place
Highlight (Жылтырды орналастыру). Align Camera (Камераны түзеу). Align to
View (Түрі бойынша түзеу). Объектіні позициялау, яғни нормал бойынша түзеу
және жылтырдың орналасуын белгілеу немесе объектіні камера және түрі
бойынша түзеу үшін сұхбаттасу терезесін ашады.
23. Named Selection Sets (Аты бойынша белгіленген жиынтық). Аты
бойынша элементтер жиынтығын белгілейді.
24. Open Schematic View (Schematic View ашу). Schematic View терезесін
ашады.
26. Material Editor (Материал редакторы). Material Editor терезесін
ашады.
27. Render Scene (Сценаны көрсетушілер). Көрсетушілік параметрлерін
орнату үшін Render Scene сұхбаттау терезесін ашады.
28. Quick Render (Production). *Quick Render (Draft). Quick Render
(Active Shad) (Тез көрсетушілер). Render Scene сұхбаттасу терезесін ашпай-
ақ көрсетушілікті тез тексеруді белгілейді.
29. Render Tupe (Көрсетушілік түзеу). Көрсетушілік аймағын белгілейді.
30. Rendert Last (Соңғысын көрсетушілеу). Соңғы көрсетушіленген жоба
терезесін тағы да бір рет көрсетушілеу.
31. Active Shade Floater (Active Shade жылжымалы терезесі). Active
Scade жылжымалы терезесін ашады.
* -қосымша ішкі батырмалар.
Қаттау панелін қолдану.
Қаттау панелі үлкен мөлшердегі қаттауы бар аспаптар панелі.
Олардың үстін баса отырып, әр түрлі аспаптар панеліне жеңіл ауысуға болады.
Бұлай істеу барлық аспаптар панеліне тез кіруді және кеңістікті тиімді
қолдануды қамтамасыз етеді.
Қаттау панелін шақырудың бірнеше түрі бар. Мұны Customize-
ShavUL- ShavTab Panel командасының көмегімен жүзеге асыруға болады және
(баптау- қолданбалы интерфейсті қолдану- қаттау панелін көрсету) Y және
2 батырмалары арқылы, осыған қоса кез келген аспаптар панелінің үстінен
тышқанның оң жағын басу арқылы және бейнетекстегі Tab Panel (Қаттау
панелі) Мәзір элементін таңдау арқылы жүзеге асыруға болады.
Қаттау панелінің құрамына тағы да келесі аспаптар панелі
кіреді.
Main (Негізгі), Objects (Объект), Shapes (Форма), Compounts (Қосу),
Lights Cameras (Жарықтың көзі және камера ), Particles (Бөлгіш), Helpers
(Көмекші), Space Warps (Қисық кеңістік), Modifiers (Модификаторлар),
Modeling (Модельдеу) және Rendering (Көрсетушілік). Осы кез келген басқару
панелін қаттау панелінен жеңіл алып тастауға немесе тышқанның көмегімен
басқа орынға ауыстыруға болады.
Command панелін қолдану
Command (Команда) панелі 3 ds max интерфейсінің жүрегі деп айтсақ
қателеспейміз. Дәл осы панельде көптеген функциялар мен бағдарламалық
жабдықтар бар. Command панеліне 6 қаттау кіреді, олардың әрқайсысы жеке
пиктограммамен көрсетілген. Олардың үстін баса отырып, біз кез келген жұмыс
істейтін қаттауды аша аламыз: Create, Modify, Hierarchy, Motion, Display
және Utilities. Бұрылатын панельдер орналасқан Command панелі функцияның
әрбір параметрлерімен динамикалық түрде жаңарып отырады. Олардың
әрқайсысының жолдарында “+” немесе “-’’ белгілері бар. Бұрылатын панельдің
тақырыбын басу, бұрылуға және қайтадан орнына баруға апарады. Осыған қоса
бұрылатын панельдердің орналасу ретін өзгертуге болады, ол үшін жолдың
тақырыбындағы қажетті панельді басу жеткілікті және Command панелінің басқа
бөлігіне ауыстыруға болады. Command панелінің бұрылатын панельдің жалпы
көлемі белгілі операцияларымен байланысқан жазықтықты үлкейтеді. Сол үшін
төменгі жақтағы панель параметрлеріне жету үшін тышқанның көрсеткішін
Command панеліне қолдың суреті шыққанша ұстап тұру керек. Одан кейін
тышқанның сол жақ батырмасын жібермей басып отырып Command панелін кез
келген бағытта бұруға болады. Осыдан кейін тышқанның оң жағын басып
бұрылатын панельдің ішкі бөлімдерінен бейнетекстік Мәзір шығады, оның
көмегімен бір немесе бірнеше панельді ашуға немесе жабуға болады. Егер
Command панелінің сол жағын тартатын болсақ, панелдің калонкасының
көмегімен үлкейтуге болады.
Create қаттауы
Create қаттауының элементі объектінің көрінісін түрлендіруге
қолданады. Осы қаттаудағы объектінің көптеген түрі бірнеше категорияларға
бөлінеді де тізбектеледі. Ол категориялар: Geometry (Геометрия), Shopes
(Форма), Lights (Жарықтың көзі), Camera (Камера), Heipers (Көмекші
объекттер), Spoce Warps (Қисық кеңістік) және System (Жүйе). Субкатегория
жолдың тізбегінде көрсетіледі, ол батырманың астындағы категорияларда
орналасқан.
Object Type (Объектінің типі) панелінің бұрылушы батырмалары
таңдалған категориялар мен ішкі категорияларға тәуелді түрде өзгеріп
отырады. Жасалынатын объектінің параметрлері бұрылушы панельге әкеледі.
Бұның сыртында Create қаптауының көмегімен жасалған әрбір объектке аты
(Name) және түсі (Color) белгіленеді. Соңынан берілген ат объектіні
біркелкілеуге және Select Objects (H) сұхбаттасу терезесінің көмегімен
белгілеуде қолданунылуы мүмкін. Таңдалған түспен объектінің терезедегі
жобасын бейнелеуге болады, егер оған қандайда бір материал қолданылмаса осы
екі параметрді де Name and Color бұрылушы панелінде өзгертуге болады.
Modify қаттауы
Modify (Толықтыру) қаттауында қолданылатын толықтырушылар белгіленеді.
Олар белгілі бір тәсілмен объектіні өзгерту үшін қолданылады. Объектіге
қолданылатын барлық толықтырушылар Modify вкладкасының үстінгі бөлігінде
орналасқан Modifier Stack (Модификатор стекі) бұрылатын панеліне
әкелінеді. Параметрлердің дәл сол сәттегі таңдалынған толықтауыштары
Command панелінен бұрылатын Parameters панеліне бейнеленеді. Белгіленген
объектіге қандайда бір толықтауышты қолдану үшін оған сәйкес Мәзір
командасы : Modifiers (Толықтырушы) немесе Modify қаттауындағы Modifier
List ашылатын тізбегіндегі қажетті элементі таңдау керек.
Объектіге қолданылатын толықтауыштарды басқару Modify қаттауындағы
Modifier Stack (Модификатор стекі) бұрылатын панелінің көмегімен жүзеге
асады. Толықтауыштардың стекі қандайда бір объектіге қолданылатын
толықтауыштардың барлық тізбегінен тұрады. Оның көмегімен кез келген
толықтауышқа кіруге болады және оның параметрін жеңіл өзгертіп, алып
тастауға болады.
Hierarchy қаттауы
Hierarchy (Иерархия) қаттауы (Pivot) қорған нүктесінің құрылғысына
кері кинематикаға (Іnverse cinematics) және байланыстар туралы мәліметтерге
(Link info) кіру үшін 3 батырмамен қамтамасыз етілген. Pivot батырмасын
басу арқылы қорған нүктесін жылжыта және бағытын ауыстыруға болады. Қорған
нүктесі деп сол нүктеге байланысты түрленетін нүктені айтады. Кері
кинематика деп жеке бөліктердің байланысын анықтайтын және анимацияны
қарапайымдататын тәсілді айтады.
Motion қаттауы
Motion (Қозғалыс) қаттауында 2 негізгі батырма бар: Parameters
(Параметр) және Trajectiories (Траектория). Объектінің қозғалысын
анықтаудың ең кең тараған түрі бақылаушыларды (Сontrollers) қолдану:
Parameters батырмасының үстінен басу, басқару элеметтерінің шығуына
әкеледі. Олар анимацияны бақылаушылармен шектеушілерге кіруді қамтамасыз
етеді. Бақылаушылар түрлі тәсілмен объектінің бұрылу, орнын таңдау,
масштабтауға септігін тигізеді, ал шектеушілер – объектінің орын
ауыстыруына. Бақылаушылардың тізіміне кіру үшін біратты бұрылатын панельдің
үстіңгі жағында орналасқан Assign Controller (Бақылаушыны меншіктеу)
батырмасын басу керек немесе Animation → Censtraints (Анимация → Шектеу)
Мәзір командасын таңдау керек.
Trajectories батырмасы объектінің сплайн сияқты объектінің қозғалу
бағытын бейнелейді және панелді басқарудың параметрлері үшін бұрылады.
Display қаттауы
Display (Бейнелеу) жоба терезесінің ішіндегі объект бейнелерін
басқарады. Бейнелеу параметрін жоба терезесі үшінде және сол сияқты
жекеленген объектілер үшінде орнатуға болады. Осы қаттауды қолдану арқылы
объектіні жасыруға немесе бекітуге және бейнелеудің барлық параметрлерін
өзгертуге болады.
Utilities қаттауы
Utilities (Утилиттар) қаттауы әртүрлі жабдықтарға кіруге мүмкіндік
береді : Asset Browser, Camera Match, Measure, Dynamics, Motion Capture
және MaxScript. Mor батырмасын басу арқылы қосымша утилиттарға кіруге
болады. Ол утилиттарды ашу үшін батырманың үстін басу жеткілікті. Утилит
қаттауының функцияларының қызметі жан- жақты.
1.4. 3D Studio Max-та мәзірді қолдану. Мәзір командаларының атқаратын
қызыметтеріне сипаттама.
Экранның жоғарғы жағында орналасқан ашылатын мәзір 3ds max-тің
көптеген мүмкіндіктеріне кіруді қамтамасыз етеді. Мәзірдің кейбір
командалары аспаптар панеліндегі батырмалармен көрсетіліп қайталанылады.
Команданың орындалуы үшін тек оны Мәзірдан таңдап алу жеткілікті немесе
біратты батырманы басуға болады.
Негізгі мәзір бағдарламасына келесі ашылатын мәзір кіреді: File
(Файл), Edit (Правка), Tools (Сервис), Group (Топ), Views (Түр), Create
(Жасау), Modifiers (Модификатор), Animation (Анимация), Grаpһ Editors
(Графикалық редакторлар), Rendering (Көрсетушілік), Custоmize (Баптау).
MaxScript (Сценарий) және Help (Анықтама).
Ашылатын мәзірдің кейбір командаларын батырманын қажетті комбинациясын
басу арқылы ашуға болады. Мәзірдің қажетті командасын ашатын батырма
комбинациялары сәйкесінше Мәзір элементінің атынан оң жағында орналасқан.
Егер мәзір элементінің аты көп нүктемен бітсе, онда осы элементті
таңдағаннан кейін сұхбаттасу терезесі шығады. Мәзір элементінің атынан оң
жағындағы кішірек бағыттауыш осы элемент үшін тағы мәзірша қарастырылғанын
айтады. Мәзіршаны белгілеу үшін мәзірдің сәйкес элементін басу қажет немесе
осы элементте тышқанның көрсеткішін мүстап тұру керек.
File мәзірі
File мәзірындағы файл бағдарламаларын басқару командаларының көмегімен
файлды жеңіл ашып, сақтап және қажет уақытында көре аламыз. Дәл осы Мәзірда
сыртқы объектсілтеуіш, көрініс сілтеуіш (X Ref Obijects және X Ref Scene)
басқару командалары сақталады, осған қосу объектіні экспорттау және
импорттау командасы (Import and Export) бар.
Файлдарды ашу және сақтау
File мәзіріне файл көрінісімен жұмыс істеуде қажет болатын мынандай
стандарт командалар кіреді: New (Жасау), Open (Ашу), Save (Сақтау), Save As
(Қалай сақтау). Осы командалармен ашылатын барлық сұхбат терезесінің
құрамындағы ағымды файлдарда кішірек сурет шығады. Бұндай кішкентай
суреттің шығуы өте қолайлы, қате файлдарды ашудан қашуға мүмкіндік береді.
Егер файлды ашқан кезде бағдарлама көріністе қолданылатын ресурстарды таба
алмаса, мысалы: карта, экранда сұхбат терезесі шығады, оның көмегімен сіз
өз күшіңізбен жетпейтін файлды іздеуіңізге немесе енгізуге болады. Save
командасы ағымдағы көріністі оның бастапқы атымен сақтайды, ал Save As
көрініске жаңа ат беруге мүмкіндік береді. Барлық файл бағдарламалары
*Max-тың рұқсатымен сақталады. Save Selected (Белгіленді сақтау) командасын
қолдану арқылы. *Мах –файлда тек қана белгіленген объектіні ғана сақтауға
болады. Мәзірдің жанында файлдың тізімі тұрады. Осы файлды ашу үшін
тізімнен сәйкес элементі таңдап алу жеткілікті. Archive (Архивтау)
командасының көмегімен көрініске қажет болатын сығылған компакттың файлдағы
барлық бейнелерді сақтауға болады. Мысалы *ZIP –файлы файылдың компрессиясы
үшін архивтаудың сыртқы программсы Files (файлдар) қаттауының Preference
Settings сұхбаттасу терезесінде көрсетіледі. Осылайша *Мах көріністі оның
бейне сілтеуіштерімен сықсақ біз оның құрамына барлық қажетті файлдардың
кіретініне көзіміз жетеді.
File Type (файл типі) өрісінің ашылатын тізімінің File Archive
(файлды архивтау) сұхбаттасу терезесіне текстік файлда барлық файл
көріністерінің байланысуын және олардың орналасқан жерін көрсететін List of
Files (Файлдар тізімі) параметрі кіреді.
3ds max-тың объектілерімен (сценарийді) көріністерді біріктіру
File Мәзірының құрамына әртүрлі Мах файлдың элементтерін біріктіру
үшін бірнеше командалар кіреді. X Ref Objects (Объектінің сыртқы сілтеуіші)
және X Ref Scenes (көріністің сыртқы сілтеуіші) командасын таңдау ағымды
көрінісі үшін объект– сыртқы, объект– сілтеуіш және көрініс– сілтеуішті
көрсететін біратты сұхбаттасу терезесін ашуға болады.
Merge (Біріктіру) және Merge Animation (Анимацимацияны біріктіру)
командалары ағымдағы сценадағы * Мах – көрінісі және жеке тректерді
біріктіруге әкеледі. Replace (Ауыстыру) командасы берілген көріністің
объектін өзге көріністің біратты объектісімен ауыстырады.
Интерфейстің бастапқы параметрлерін қалпына келтіру
Reset (Бастапқы қалыпқа келу) командасы жұмыс ортасын 3ds max іске
қосыла салғандағы қалпына әкеледі. Бұның нәтижесі, бағдарламадағы
өзгерістерді сақтамай-ақ жауып, қайтадан жібергенмен бірдей. Reset
командаларын таңдағанда интерфейстің барлық құрылғылары бастапқы қалпына
келеді, сондықтан интерфейстің алдыңғы орнықтырулары жоғалады.
Файлдарды импорттау және экспорттау
Import (Импорттау) және Export (Экспорттау) командасын қолдану арқылы
объектілермен көріністерді файлдан басқа форматтарға жүктеуге және өзге
форматта сақтауға болады. Бағдарламаны ұстап тұрған форматтардың көпшілігі
3 өлшемді көріністі сақтауға арналған, алайда белгіленген объекті өзге
форматтарда да сақтауға мүмкіндігі бар. Мысалы: AI (Adobe Illustrator)
бағдарламасы Export Sellectec (Белгіленгенді экспорттау) командасын
таңдасақ, тек белгіленген объектілер ғана экспортталады.
Сцена туралы мәліметтерді бейнелеу
Summary Info (Қорытынды мәлімет) командасы ағымды көрініске жататын
барлық мәліметтерді бейнелейді: объектің санын, жарықтың және команда
камераның көзін, "төбелер мен беттердің жалпы санын", параметрдің әртүрлі
модельдерін, осыған қоса сценаның қысқаша сипаттамасын қосуға болатын
Discription (сипаттау) өрісін. Бұл команданы таңдағандағы шығатыны Summary
Info сұхбаттасу терезесі.
Summary Info сұхбаттасу терезесіндегі Plug– ln Info (Қосымшалар туралы
мәлімет) батырмасын бассақ, осы сәтте сіздің компьютеріңізге тіркелген
барлық қосымшалардың тізімі шығады. Summary Info сұхбаттасу терезесінің
Save to File (файлды сақтау) батырмасы текстік файлда көрініс туралы барлық
мәліметтерді сақтауда қолданылады. File Properties (Файлдың қасиеті)
командасын таңдау File Properties – біратты сұхбаттасу терезесінің ашылуына
әкеледі. Бұл терезенің құрамына Summar (документ туралы мәлімет) қаттамасы,
Сontents (мазмұндағылар), Custom (пайдаланушы) және де *Max – файлдың
тақырыбы, авторы туралы бірқатар информациялар кіреді. Көптеген жағдайда
осы сұхбаттасу терезесінің қаттау мәліметтері біріккен проекттерді басқару
үшін қолданылады. Custom қаттамасы, мысалы соңғы түзетілген ағымдағы
сценаға күнді енгізуге қолданылады.
Файлды қарап шығу
View File (файлды қарау) командасын таңдау, біратты сұхбаттасу
терезесінің ашылуына әкеледі. Оның көмегімен, Virtual Frame Buffer
(виртуадлы буфер кадрлары) немесе компьютерде орнатылған Media Player
бағдарламасын қолдану арқылы графикалық және анимациялық файлдарды қарап
шығуға болады.
Файлды қарау үшін (View File) сұхбаттасу терезесінде бірнеше басқару
элементтері бар. Devices (құрылғы) және Setup (баптау) нүктелері сыртқы
құрылғылардың көмегімен орнықтыруға және қарап шығуға мүмкіндік береді.
Info (мәлімет) батырмасын басу арқылы белгіленген файл туралы неғұрлым көп
(бөлшектелінген) мәліметтерді алуға болады. View (қарап шығу) батырмасын
бассақ, қарап шығу үшін файл ашады, алайда View File сұхбаттасу терезесі
жабылып қалмайды. Open батырмасы сұхбаттасу терезесін жапқандағы мақсатта
да қолданылады.
View File сұхбаттасу терезесінің төменгі бөлігінде ағымды файлдың
орналасуы туралы қысқаша статистикалық көрсеткіштер мен мәліметтер бар.
View File сұхбаттасу терезесінің Gamma (гамма) бөлімінің параметрін қолдану
арқылы (ары қарай қолдану мақсатында) гамма– бейнелеудің өзіндік
параметрін, параметр жүйелдерін немесе қолданушы параметрін анықтауға
болады.
Edit мәзірі
Бұл Мәзір командалары қателерді түзеу үшін объектіні клондау және
белгілеу үшін және осыған қоса объектіні белгілеуде Object Propereties
(объектінің қасиеті) сұхбаттасу терезесін ашу үшін қолданылады.
Қателерді түзету
Edit (түзету) мәзірінде алғашқы екеуі болып мына екі командалар
шығады: Undo (алып тастау) (Ctrl+Z) және Red (қайталау) (Ctrl+A)
Preference Settings сұхбаттасу терезесінің параметрлерін қолдану арқылы
алып тастаудың қанша рет орындалатынын орнатуға болады. Undo командасы
операцияны алып тастауды жүзеге асырады, алайда олардың көпшілігіне,
мысалы модификаторды қолдануға және жоюға немесе параметрді өзгертуге оның
шамасы жетпейді. Hold (жазу) командасы ағымдағы көріністі буфер уақытында
қажет болғанда қайтадан қалпына келтіру үшін сақтайды. Hold (Alt+Ctrl+H)
командасының көмегімен көрініс сақталса, онда оған оңай қайтып келуге
болады, ол үшін Fetch (қалпына келтіру) (Alt+Ctrl+H) командасын таңдау
жеткілікті. Бұл командалар көрірістің өзгеруін алып тастаудың тез тәсілі
мен қамтамасыз етеді және файлды қайталай жүктемей өзгертпей-ақ жобаның әр
түрлі тәсілдерін сараптауға мүмкіндік береді. Мұндай командалар
модификаторды қолдану және жоюға баға беру үшін өте қолайлы.
Объектіні жою және клондау
Delete (жою) командасы көріністен барлық белгіленген объектіні жояды.
(Delete батырмасын да осы мақсатпен қодануға болады). Edit Мәзірінің
құрамында кең тараған қиып алу, көшіру және қою командалары жоқ, себебі
кейбір объектілер мен субобъектілерді қиып алуға немесе қоюға болмайды.
Алайда белгіленген объектіні қайталайтын Clone (клондау) командасын
қолдануға болады. Клондау командасы таңдалғаннан кейін экранда Clone
Options (клондау параметрі) сұхбаттасу терезесі шығады. Онда объектінің
клондау статусын анықтай аламыз: көшірме, дана немесе сілтеме. Көшірме
жеке объектілер болады, ал даналар мен сілтемелер объект- түпнұсқа
(оригинал) байланысын сақтайды. Бұндай байланыстардың болуы түпнұсқада
бапталған клондалған объектілердің өзгеруіне әкеледі.
Объектіні белгілеу
Edit мәзірінің құрамына тағы да объектіні белгілейтін бірнеше
командалар кіреді. Select All (барлығын белгілеу) командасы, мысалы,
көріністің барлық объектілерін белгілейді, ал Select None (белгілеуді алу)
осы объектілерден белгілеуді алады. Select Invert (белгілеуді терістеу)
командасын таңдау барлық белгіленген объектілерден белгілеуді алып тастауға
және белгіленбеген объектілерді белгілеуге әкеледі. Ал егер Select By
(бойынша белгілеу) командасын шақырсақ, экранда объектінің аты (Name)
бойынша немесе түсі (Color) бойынша белгілеуге мүмкіндік беретін Мәзірша
шығады. Select By→ Name (немесе Н) командасын таңдасақ Select Objekts
(объекті таңдау) сұхбаттасу терезесі шығады.
Region (аймақ) командасын таңдау объектіні белгілеуге мүмкіндік
береді. Онда, белгілеудің екі тәсілін таңдай аламыз: қиылысу (Region→
Cressing) немесе Region→ Windows терезесі. Бірінші тәсілді қолданған кезде
тышқанның көмегімен белгіленген аймақ белгіленетін аймақпен қиылысады. Ал
егер, терезе тәсілі қолданылса, онда тек анықталған аймаққа түгелімен
кірген объектілер ғана белгіленген объект болып табылады. Edit Named
Selections (аттары бойынша белгілеуді өзгерту) командасын таңдасақ, барлық
аттары бар сұхбаттасу терезесі ашылады. Аттары бар белгілеулер (Named
selection)- бұл аттары белгіленген объект. Ат беру үшін Named Selection
Sets өрісіндегі негізгі аспаптар панеліне апару жеткілікті. Осыдан кейін
аты бар белгілеудің көмегімен оған тізімнен ат таңдап, кез-келген уақытта
объектіні тез белгілеуге болады. Edit Named Selections сұхбаттасу терезесі
белгілеуді жоюға (Delete), біртекті біріктіруге (Combine) мүмкіндік береді.
Осыған қоса аймақты табу немесе бір белгілеуге кіру (Sub Tract) және
біреуіне кірмеуге немесе қиылысуда жатқан белгілеуге (Insert) мүмкіндік
береді. Бұнымен қатар объектілерді белгілеуге және белгілеуден алып
тастауға болады. Ол үшін Remove (жою) батырмасын басу жеткілікті.
Объектінің қасиеттерін көру
Edit мәзіріндегі соңғы Object Propereties (объектінің қасиеті)
командасын таңдау ағымдағы белгілеу үшін Object Propereties (объектінің
қасиеті) сұхбаттасу терезесінің ашылуына әкеледі. Бұл терезеде объекті
жайлы мәлімет бар, осыған қоса визуалды басқару параметрі (Rendering
Control бөлімі), бейнелеудің қасиеттері (Display Propereties бөлімі) және
қозғаудың ашықтығы (Motion Blur бөлімі бар), Object Propereties (объектінің
қасиеті) сұхбаттасу терезесі бірнеше белгіленген объектілермен қатар ашыла
алады, алайда бұл жағдайда ол барлық объекті үшін жалпы қасиеттері ғана
болады. Бұл сұхбаттасу терезесін ашудың тағы бір тәсілі – тышқанның оң жақ
батырмасын қажет объектіге басу және осыдан кейін шыққан бейнетекстік
Мәзірдан Propereties командасын таңдау.
Tools мәзірі
Tools (сервис) мәзірінің көмегімен 3ds max-тың көтеген негізгі
сұхбаттасу терезесіне кіруге болады. Бұл терезеде және осыған қоса Command
панелінде барлық негізгі бағдарламаның функциялары бар.
Объектінің сұхбаттасу терезесі
Tools мәзірінің алғашқы бірнеше командалары жекленген объектілерді
басқару үшін қолданылады. Transform Type – ln (енгізілген параметрлерді
түрлендіру) командасын таңдау (немесе F12 батырмасын басу), мысалы
объектіні жылжыту, бұру, масштабтауға, дәл мән беруге мүмкіндік береді.
Оның көмегімен объектінің ауыстыруын тышқанмен жылжытып отырғанмен
қарағанда жеңіл бақылауға болады. Display Floater командасы біратты
сұхбаттасу терезесін ашады, оның көмегімен объектіні жасыруға немесе
бекітуге, болмаса бейнелеудің басқа қасиеттерін өзгертуге болады. Selection
Floater командасында ашылатын біратты сұхбаттасу терезесінде, оның
тізіміндегі көріністің объектілерін алфавит бойынша, типі бойынша, түсі
бойынша немесе өлшемі бойынша реттеуге болады. Бұл жекеленген объектіні
олардың тобы мен жиынының жеңіл белгіленуіне мүмкіндік береді.
Isolate (айырушы) белгіленген басқа объектілердің барлығын жасырады.
Ол бір ғана Exit Isolation (айырушыны алып тастау) батырмасы бар қарапайым
сұхбаттасу терезесін ашады. Осы батырманы басу немесе Tools→ Isolate
командасын қайтадан орындау режим айырушысынан шығады және барлық
объектілерді бейнелеуге әкеледі.
Клондаудың қосымша командалары
Негізгі Clone командасына қоса Tools мәзірі объектіні клондау үшін
тағы бірқатар командалармен қамтамасыз етілген.
Mirror (айналық шағылыстыру) командасы, мысалы, Mirror сұхбаттасу
терезесін ашады және көрсетілген осьтің бойында оъектінің симметриялық
көшірмесін жасайды. Ал егер Array (массив) командасын шақырсақ, Array
сұхбаттасу терезесі ашылады, ол бір-бірінен белгіленген қашықтықта
орналасқан бірнеше объектінің үлгілерін жеңіл жасай алады. Snap Shot
(түсірілім) командасы белгілі бір уақыттан кейін біртекті сұхбаттасу
терезесін қолдана отырып, объектіні клондайды.
Объектіні туралау
Tools мәзірінің құрамына, тағы да, объектіні түзейтін командалар
кіреді. Align (туралау) командасы (Alt +А батырма комбинациясы ) Align
сұхбаттасу терезесін ашады, оның көмегімен объектіні, осы центрі және шеті
бойынша туралауға болады. Normal Align (нормальды туралау) командасы (Alt
+ N) нормальдарды екі объектінің төбесі бойынша түзеуге болады.
Place Highlight (жарықты ауыстыру) командасы (Alt + Н) жарықтық
биікті қажетті орында шақырып қайта орындау үшін белгіленген жарық көзін
ауыстыруға мүмкіндік береді. Align Camera (камераны туралау) командасы
белгіленген камераны өрсетілген қолданылатын нүктеге байланысты жылжытады.
Align to View (түрін туралау) командасы объектіні бір координата осі
бойынша туралайды.
Өзге сұхбаттасу терезелері
Light Lister (жарық көздерінің тізімі) командасы көріністің жарықтануы
туралы барлық мәліметтерді көрсететін біратты сұхбаттасу терезесін ашады.
Бұл терезеге екі бұрылатын панель кіреді. Біріншісі, Global Settings (жалпы
баптау) – жарықтанудың барлық көздерінің жалпы параметрін өзгертуге болады.
Екіншісі, Lights (жарықтану көзі), оның көмегімен жарықтанудың әрбір
көзінің жеке параметрлерін өзгертуге болады. Spacing Tools (Shift+I )
командасы белгілі бір бағытта орналасқан объектіні пайдалану үшін Spacing
Tools сұхбаттасу терезесін ашады.
Group Мәзірі
Group (топ) Мәзір командасы көріністегі объектіні қалай топқа
біріктіруге болатынын анықтайды. Бірнеше объектіні белгілеу және Group
(топтау) командасын таңдау қарапайым сұхбаттасу терезесінің ашылуына
әкеледі. Онда топтың атын анықтауға болады. Ungroup (топтарды бөлу)
командасы топты жеке объектілерге бөледі. Бұл командадағы топқа тек
белгіленген кезде ғана кіруге болады. Өз кезегінде топтар үлкен топтарға
кіре алады, осыған қоса, егер жеке объектілерді алып тастау немесе өзгерту
керек болса ашылады. Сонымен қатар объектілерді бөлініп тасталынған
топтарға біріктіруге болады. Егер барлық объектілерден топтауды алып тастау
керек болса, Explode (сындыру) командасын қолдану керек.
Views мәзірі
Views (түрі) мәзір командасы барлық жоба терезесінің аспектісін
басқарады. Объектілер манипуляциялаумен қатар интерфейстің оң төменгі
бұрышында орналасқан жоба терезесінің навигация элементін қолдану арқылы
түрді басқаруға болады.
Undo View Change (түрдің өзгеруін алып тастау) командасы (Shift+Z)
және Redo View Change (түрдің өзгеруін қайталау) командасы (Shift+А)
навигация элементтерінің көмегімен баптауды алып тастап және қайталай
отырып, жоба терезесінің өзгеруін басқаруға мүмкіндік береді.
Save Active View (озық түрді сақтау) және Restore Active View (озық
түрді қалпына келтіру) командаларын орындай отырып, жоба терезесіндегі озық
түрді сақтауға және қалпына келтіруге болады.
Жоба терезесін бейнелеуді басқару
Жоба терезесінде тордың болуы үшөлшемді кеңістікке тезірек жобалануға
көмектеседі. Егер Grids (торлар) командасын таңдасақ, келесі параметрлермен
Мәзірша ашылады. Show Home (Негізгі торларды бейнелеу), Activate Home Grid
(Негізі торларды озықтандыру), Activate Grid ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Кіріспе
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
І тарау. 3D Studio бағдарламасын интерфесіне зерттеу
... ... ... ... ... ... ... ... 6
1.1.Интерфейске қысқаша
түсінік ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6
1.2. Интерфейс
элементтері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... .. 7
1.3. Негізгі аспаптар панелін зерттеу. Негізгі аспаптар панелінің
батырмалары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... 7
1.4. 3D Studio Max-та мәзірді қолдану. Мәзір командаларының атқаратын
қызыметтеріне
сипаттама ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... .16
ІІ тарау. Интерфейстің қосымша элементтері
2.1. Интерфейстің қосымша элементтерін қолдану
Уақытты басқару элементіне сипаттама және пайдалану
Time Slider жүгіртпесі. Tрек
панелі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... .. 35
2.2. MaxScript Hisfener құралдары.
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 39
2.3. Жылжымалы және бекітілген
панелдер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 40
2.4. Батырмалар
әрекеті ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... 41
2.5. Арнайы сұхбаттасу
терезелері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 42
ІІІ тарау. Модельдеу
3.1.3ds мax-тағы күрделі объектілерді
жасау ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... 42
3.2.Модификаторларды
пайдалану ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...43
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 45
Қосымша. Электрондық оқыту құралын жасау және
пайдалану ... ... ... ... ... 46
Пайдаланылған
әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... .. 50
Бағдарлама
листингі ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ..51
Кіріспе
Қазіргі кезде зерттеу тәжірбиесінде бұрын мүмкін болмаған өз
формасымен, құрылымымен және жалпылама талдау мүмкіндігін беретін
ақпараттарды пайдалануға болады. Ол адамның түрлі қызмет ету салаларына
компьютерді, ақпаратты өңдеу және берудің қазіргі таңдағы жаңа құралдарын
енгізуімен сипатталады.
Барлығы да өндіріске және тауар тұтынуға бағытталған индустриялдық
қоғаммен салыстырғанда ақпараттық қоғамда интелект пен білімге сұраныс
мол, бұл өз кезегінде ақылмен атқарылатын жұмыстың үлесін арттырады. Заман
талабына сай мұндай қоғамда жасалынатын бағдарламалардың барлығы да үш
өлшемді кеңістіктің графикалық анимациясымен көркемделеді және оқыту
жүйесінің үрдісіне осындай мүмкіндіктермен жабдықталған қолданбалы
бағдарламаларды енгізу керек. Бұл үрдіс әлемнің барлық елдерінде жүріп
жатыр. Үш өлшемді кеңістіктік мүмкіндігі бар графикалық редакторларды
пайдаланып бағдарламалар құру оның көрнісін әсерлейді, көркем етеді.
Компьютерлік технологиялардың дамуы қазіргі қолданыстағы барлық
дерлік қолданбалы бағдарламалар да кездеседі немесе олардың бүкіл
құрылымына қатыса алады. Ондай технологиялардың бірі бағдарламасы. Және де
мұндағы кескіндер үш өлшеммен анықталады, сондықтан да бұл ортадағы
орындалған жұмыс нәтижесі өз кезегінде көркем болып шығатындығы сөзсіз.
Сонымен қатар қазіргі кездегі мектептен бастап кез-келген оқу
орындарындағы оқытылатын компьютерлік графика пәнінің оқу бағдарламасына
3DS Max–ты енгізу қажет. Ол пәндердің оқушыға берілу тиімділігін артырған
болар еді. Яғни, атап айтар болсақ:
- нақты ғылыми пәндерге сәйкес эксперименттерді, электрондық көмекші
құралдардағы, компьютер мүмкіндігі арқасында жасалынған жабдықтар арқылы
дәл көрсетуге болатындығы;
- лабораториялық жұмыстарда қажетті материалдық бұйымдардың орнына
компьютерлік анимациялар көмегімен жасалынатын қауіпсіз, бағасы арзан
бағдарламалық жабдықтарды компьютерде модельдеуге пайдалану, т.б.
Сондықтан да бұл бағдарлама электрондық оқыту көмекші құралдарын
жасау және оларды оқу үрдісіне кеңінен пайдалану ақпараттық қоғамның
жетістіктерін кең молынан пайдалану деген сөз.
3ds max бағдарламасы әр уақытта дамып отыратын бағдарлама. Жалпы
адамзат айналасындағы құбылыстарды көшіру арқылы дамып отырады. Дәл осы
жолмен 3ds max бағдарламасы да дамып отыр әрбір шыққан жаңа нұсқаның
құрамына көптеген аспаптар кіреді. Оларға тағы да бір қатар қосымшалар
қосылады. Яғни, дамыған бағдарлама жасаудың барлық мүмкіндіктері бар. 3ds
max көптеген жаңа жабдықтармен қамтамасыз етілген. Оларға мысалы мыналарды
жатқызуға болады: тез көрсетушілік терезесі, Active Shade және Render
Elements бұрылушы панелі. Бұдан да өзге қосымшалар 3ds max мүмкіндіктерін
одан да бетер қызығырақ етеді.
Адамның даму процесі– оның мүмкіндіктерінің үнемі жетіліп отыруы.
3ds max-ты жасаушыларда дәл принциппен жүріп келеді. Кері кинематика
жабдықтары және параметрлерді тасымалдау сияқты мүмкіндіктері бар. Осының
арқасында уақыт ағынымен бірге 3ds max қызметі де жетіліп отырады. Көптеген
жаңа мүмкіндіктермен қатар өзіне тағы да қазіргі таңда бар мүмкіндіктерді
де қосады.
Жоғарыда айтылғандарды ескере отырып 3DS Max бағдарламасын мектеп оқу
бағдарламасына сәйкестендіре отырып, жүйеге келтіріп, ықшамды түрде баян
ету және оны үйренушілерге тиімді түрге келтіру түлектік жұмыстың мақсатын
анықтайды.
Оқыту әдістемелік құралдарын жасау және оларды оқу үрдісіне кеңінен
пайдалану ақпараттық қоғамның жетістіктерін кең молынан пайдалану деген
сөз.
Зерттеудің маңыздылығы. Қазіргі білім жүйесінің дамуы оқыту
үрдісіндегі информациялық технологиялардың жетістіктерін белсенді түрде
қолданылуымен тығыз байланысты. Бұл, әсіресе информациялық, технологиялық
құралдарды пайдалануға негізделген оқытудың жаңа формаларына қатысты.
Сондай-ақ, оларға электрондық және дистанциялық оқыту жүйесі жатады.
Бұлар, оқу құралдарының, яғни әдістемелік басылымдарыдың сапалы жаңа
түрлерін белсенді түрде қолдануды ұсынады.
Теориялық зерттеулердегі қажеттіліктер мен білім беретін оқыту
әдістемелік құралдарының практикадағы туғызылып отырған маңыздылықтары
түлектік жұмыс тақырыбынын маңыздылығын анықтайды.
Мақсат пен болжамға (гипотеза) байланысты зерттеудің міндеттері
анықталды:
1. Дидактикалық және технологиялық жайларды ескере отырып информатика
пәні бойынша білім беретін әдістемелік оқыту құралының ұғымдарын
енгізу және білім беру жүйесіндегі оның орнын анықтау;
2. Сыртқы психолого – дидактикалық белгісі сияқты классификациялық
жүйелердің толықтығын қамтамассыз ететін информатика пәні бойынша оқу
программасының ішкі құрылысын зерттеу негізінде құрастырылған білім
беретін әдістемелік оқыту құралының мүмкіндігінше болатын мәселелерін
қарастыру.
3. Синтез және анализ міндеттерін шешудің технологиясы ретінде білім
беретін әдістемелік жүйенің көзбе-көз бағалау технологиясын өңдеу.
І тарау. 3D Studio Max интерфейсіне шолу. Негізгі аспаптар панелі.
1.1. Интерфейске қысқаша түсінік
Интерфейс деген не және бағдарламалық интерфейстің ролі қаншалықты
үлкен? Осы сұрақтарға жауап беріп көрейік.
Интерфейс – бағдарламаның мүмкіндіктеріне кіруді қамтамасыз
ететін басқару элементтерінің жиынтығы.
Жалпы, кез-келген бағдарламаның нәтижесінің жетістілігі осы
интерфейске байланысты. Яғни, интерфейс өте үлкен ролге ие.
3ds max интерфейсінің мүмкіндіктерінің деңгейі өте жоғары, онда
қажет болған құралды жеңіл іздеп табуға және қолдануға болады.
1.1-сурет.3ds Max программасының терезесі.
1.2. Интерфейс элементтері
Интерфейс бағдарламаның қызметтеріне кіру мүмкіндіктерін қамтамасыз
етеді, осыған қоса, 3ds max- та әр кезде де бір команданы орындаудың
бірнеше жолдары қарастырылады. Барлық командалар жүйелі түрде
категорияларға бөлінеді. Мысалы, қандай да бір объектіні жасау үшін
міндетті түрде Greate (Жасау) қаттауын ашу керек, ал анимацияны басқару
элементтері Time Controls (Уақытты басқару элементтері) категориясында
жинақталған.
1.3. Негізгі аспаптардың панелі.
Негізгі аспаптар панелін зерттеу
Жұмыс терезесінің үстіңгі бөлігіндегі панель, оның батырмалары
бағдарламаның негізгі функцияларын іске асыруға арналады.
← Қаттау панелі.
Кеңейтілген аспаптар панелі және оның жеке қаттауында 3ds max-тың
бағдарламалық жабдықтарының басқару батырмалары орналасқан.
← Мәзір.
Терезенің үстіңгі бөлігіндегі бағдарламалар сериясы, ол көптеген
функцияларға кіру мүмкіндігін ашады.
← Command панелі.
Оң жақта орналасқан негізгі панель құрамынына Create (Жасау), Modify
(Модификациялау), Hierarchy (Иерархия), Motion (Қозғалыс), Display
(Бейнелеу), Utilites (Утилит). Оған тағы да динамикалық және бапталған
бұрушы панелі кіреді.
← КвадМәзір.
Обектінің үстінен тышқанның оң жағын басқаннан кейін шығады.
Бейнеленген объектілер мен анықталған тәуелді- бейне текстік командалардан
тұрады.
← Трек панелі.
Анимацияның кадрларына және кілттеріне жеңіл кіру мүмкіндігін
қамтамасыз етеді.
← Қалып-күй жолдары.
1.2-сурет.Команд панелі 1.3-сурет.Құрал-
саймандар панелі
1.4-сурет.Аспаптар панелі
Қажетті мәліметтер және оның баптауын бейнелейді. Уақытты басқару
элементтері. Анимацияның тізбектілігін басқару үшін қолданылады. Жоба
терезесінің навигация элементтері. Терезедегі жобаны баптау үшін
қолданылады.
Негізгі аспаптар панелін зерттеу
Негізгі аспаптар панелі, бұл қаттау панелінің алғашқысы. 3 ds max
интерфейсіне көптеген панельдер кіреді, бірақ негізгі аспаптар панелі
бағдарламаның ең керекті деген функцияларын жүзеге асыру үшін қажет болатын
панель. Осы себепті ең алдымен негізгі аспаптар панелін және оның
батырмаларын сипаттайық.
Аспаптар панелінің барлық батырмаларында түсіндірмелер (tooltip),
немесе дәлірек айтқанда текстік жазулар бар. Бұл түсіндірмелер қолданушы
қай батырма қандай қызмет атқаратынын көріп отыруы үшін өте қажет.
Керекті түсіндірмені көру үшін тышқанның көрсеткішін сол батырманың үстінен
басу керек. Аспаптар панелінің кейбір батырмаларының оң жағында кішірек
келген үшбұрыш болады. Бұл батырмалардың тағы да қосымша ішкі батырмалары
бар.
Негізгі аспаптар панелінің батырмалары:
1. Undo (Әрекетті аластау) Соңғы орындалған команданы алып тастайды.
Алып тасталынған командалар саны Proferences сұхбат терезесінде
көрсетіледі.
2. Redo (Қайталау) Undo командасының көмегімен алынып тасталынған
команданы қайтадан қалпына келтіреді.
3. Select and Link (Бөліп тастау және байланыстыру) Объектінілер
арасындағы байланысты орнатады.
4. Unlink Selection (Байланысты бөлу) Объектілердің арасындағы
байланыстарды үзеді.
5. Bind to Space Warp (Қисық кеңістікпен байланыстыру) Қисық кеңістік
құрылғыларының көмегімен өзгеретін объектіні таңдайды.
6. Select Object (Объектіні белгілеу) Объектіні белгілейді.
7. Rectangular Selection Region (Тік бұрышты аймақты белгілеу)
*Circular Selection Region (Жай аймақты белгілеу), Fence Selection Region
(Анықталған аймақты белгілеу). Объектіні белгілеу әдісін анықтайды.
8. Selection Filter (Фильтрді белгілеу). Белгіленетін объектінің түрін
шектейді.
9. Select By Name (Аты бойынша белгілеу) Объектіні аты бойынша
белгілеу үшін сұхбаттасу терезесін ашады.
10. Select and Move (Белгілеу және орын ауыстыру). Объектіні келесі
орынға ауыстыру үшін белгілейді.
11. Select and Rotate (Белгілеу және бұру). Объектіні бұру үшін
белгілейді.
12. Select and Uniform Scale (Белгілеу және бір атты масштабтау)
* Select and Men – Uniform Scale (Белгілеу және бір атты емес
масштабтау). Select and Sguash (Белгілеу және майыстыру). Объектіні
масштабтау үшін белгілейді.
13. Select and Manipulate (Белгілеу және өзгерту). Объектіні
белгілейді және оның параметрлерін түзеуге мүмкіндік береді.
14. Reference Coordinate System (Координаттар жүйесіне сілтеме ).
Түрлендіру үшін қолданылатын координаталар жүйесін анықтайды.
15. Use Pivot Point Center ( Қорған нүктесін қолдану) *Use Transform
Cordinate Center (Түрлендіру координаталар центрін қолдану), Use Selection
Center (Белгілеу центрін қолдану). Қорған нүктесінің айналасынан бұрылуды
жүзеге асыруды анықтайды.
16. Restrict to X (Х осьі бойынша шектеу). Объектіні тек Х осьі
бойынша ғана түрлендіруге мүмкіндік береді.
17. Restrict to Y (Ү осьі бойынша шектеу). Объектіні тек Ү осьі
бойынша ғана түрлендіруге мүмкіндік береді.
18. Restrict to Z (Z осьі бойынша шектеу). Объектіні тек Z осьі
бойынша ғана түрлендіруге мүмкіндік береді.
19. Restrict to XY Plane (ХҮ жазықтығы бойынша шектеу). * Restrict to
YZ Plane (ҮZ жазықтығы бойынша шектеу). Restrict to ZX (ZX жазықтығы
бойынша шектеу). Объектіні тек белгілі бір жазықтық бойынша ғана
түрлендіруге мүмкіндік береді)
20. Mirror Selected Objects (Белгіленген объектіні айнаға шағылыстыру)
Белгіленген объектінің айналық копиясын жасайды.
21. Array (Жиын). * Shapshot (Бейне түсірілімі (снимок). Spacing Tool
(Сызғыш). Белгіленген элементтер жиынын немесе олардың копияларын белгілі
бір уақыттан кейін жасайды.
22. Align (Түзеу). *Normal Align (Нормальдарды түзеу). Place
Highlight (Жылтырды орналастыру). Align Camera (Камераны түзеу). Align to
View (Түрі бойынша түзеу). Объектіні позициялау, яғни нормал бойынша түзеу
және жылтырдың орналасуын белгілеу немесе объектіні камера және түрі
бойынша түзеу үшін сұхбаттасу терезесін ашады.
23. Named Selection Sets (Аты бойынша белгіленген жиынтық). Аты
бойынша элементтер жиынтығын белгілейді.
24. Open Schematic View (Schematic View ашу). Schematic View терезесін
ашады.
26. Material Editor (Материал редакторы). Material Editor терезесін
ашады.
27. Render Scene (Сценаны көрсетушілер). Көрсетушілік параметрлерін
орнату үшін Render Scene сұхбаттау терезесін ашады.
28. Quick Render (Production). *Quick Render (Draft). Quick Render
(Active Shad) (Тез көрсетушілер). Render Scene сұхбаттасу терезесін ашпай-
ақ көрсетушілікті тез тексеруді белгілейді.
29. Render Tupe (Көрсетушілік түзеу). Көрсетушілік аймағын белгілейді.
30. Rendert Last (Соңғысын көрсетушілеу). Соңғы көрсетушіленген жоба
терезесін тағы да бір рет көрсетушілеу.
31. Active Shade Floater (Active Shade жылжымалы терезесі). Active
Scade жылжымалы терезесін ашады.
* -қосымша ішкі батырмалар.
Қаттау панелін қолдану.
Қаттау панелі үлкен мөлшердегі қаттауы бар аспаптар панелі.
Олардың үстін баса отырып, әр түрлі аспаптар панеліне жеңіл ауысуға болады.
Бұлай істеу барлық аспаптар панеліне тез кіруді және кеңістікті тиімді
қолдануды қамтамасыз етеді.
Қаттау панелін шақырудың бірнеше түрі бар. Мұны Customize-
ShavUL- ShavTab Panel командасының көмегімен жүзеге асыруға болады және
(баптау- қолданбалы интерфейсті қолдану- қаттау панелін көрсету) Y және
2 батырмалары арқылы, осыған қоса кез келген аспаптар панелінің үстінен
тышқанның оң жағын басу арқылы және бейнетекстегі Tab Panel (Қаттау
панелі) Мәзір элементін таңдау арқылы жүзеге асыруға болады.
Қаттау панелінің құрамына тағы да келесі аспаптар панелі
кіреді.
Main (Негізгі), Objects (Объект), Shapes (Форма), Compounts (Қосу),
Lights Cameras (Жарықтың көзі және камера ), Particles (Бөлгіш), Helpers
(Көмекші), Space Warps (Қисық кеңістік), Modifiers (Модификаторлар),
Modeling (Модельдеу) және Rendering (Көрсетушілік). Осы кез келген басқару
панелін қаттау панелінен жеңіл алып тастауға немесе тышқанның көмегімен
басқа орынға ауыстыруға болады.
Command панелін қолдану
Command (Команда) панелі 3 ds max интерфейсінің жүрегі деп айтсақ
қателеспейміз. Дәл осы панельде көптеген функциялар мен бағдарламалық
жабдықтар бар. Command панеліне 6 қаттау кіреді, олардың әрқайсысы жеке
пиктограммамен көрсетілген. Олардың үстін баса отырып, біз кез келген жұмыс
істейтін қаттауды аша аламыз: Create, Modify, Hierarchy, Motion, Display
және Utilities. Бұрылатын панельдер орналасқан Command панелі функцияның
әрбір параметрлерімен динамикалық түрде жаңарып отырады. Олардың
әрқайсысының жолдарында “+” немесе “-’’ белгілері бар. Бұрылатын панельдің
тақырыбын басу, бұрылуға және қайтадан орнына баруға апарады. Осыған қоса
бұрылатын панельдердің орналасу ретін өзгертуге болады, ол үшін жолдың
тақырыбындағы қажетті панельді басу жеткілікті және Command панелінің басқа
бөлігіне ауыстыруға болады. Command панелінің бұрылатын панельдің жалпы
көлемі белгілі операцияларымен байланысқан жазықтықты үлкейтеді. Сол үшін
төменгі жақтағы панель параметрлеріне жету үшін тышқанның көрсеткішін
Command панеліне қолдың суреті шыққанша ұстап тұру керек. Одан кейін
тышқанның сол жақ батырмасын жібермей басып отырып Command панелін кез
келген бағытта бұруға болады. Осыдан кейін тышқанның оң жағын басып
бұрылатын панельдің ішкі бөлімдерінен бейнетекстік Мәзір шығады, оның
көмегімен бір немесе бірнеше панельді ашуға немесе жабуға болады. Егер
Command панелінің сол жағын тартатын болсақ, панелдің калонкасының
көмегімен үлкейтуге болады.
Create қаттауы
Create қаттауының элементі объектінің көрінісін түрлендіруге
қолданады. Осы қаттаудағы объектінің көптеген түрі бірнеше категорияларға
бөлінеді де тізбектеледі. Ол категориялар: Geometry (Геометрия), Shopes
(Форма), Lights (Жарықтың көзі), Camera (Камера), Heipers (Көмекші
объекттер), Spoce Warps (Қисық кеңістік) және System (Жүйе). Субкатегория
жолдың тізбегінде көрсетіледі, ол батырманың астындағы категорияларда
орналасқан.
Object Type (Объектінің типі) панелінің бұрылушы батырмалары
таңдалған категориялар мен ішкі категорияларға тәуелді түрде өзгеріп
отырады. Жасалынатын объектінің параметрлері бұрылушы панельге әкеледі.
Бұның сыртында Create қаптауының көмегімен жасалған әрбір объектке аты
(Name) және түсі (Color) белгіленеді. Соңынан берілген ат объектіні
біркелкілеуге және Select Objects (H) сұхбаттасу терезесінің көмегімен
белгілеуде қолданунылуы мүмкін. Таңдалған түспен объектінің терезедегі
жобасын бейнелеуге болады, егер оған қандайда бір материал қолданылмаса осы
екі параметрді де Name and Color бұрылушы панелінде өзгертуге болады.
Modify қаттауы
Modify (Толықтыру) қаттауында қолданылатын толықтырушылар белгіленеді.
Олар белгілі бір тәсілмен объектіні өзгерту үшін қолданылады. Объектіге
қолданылатын барлық толықтырушылар Modify вкладкасының үстінгі бөлігінде
орналасқан Modifier Stack (Модификатор стекі) бұрылатын панеліне
әкелінеді. Параметрлердің дәл сол сәттегі таңдалынған толықтауыштары
Command панелінен бұрылатын Parameters панеліне бейнеленеді. Белгіленген
объектіге қандайда бір толықтауышты қолдану үшін оған сәйкес Мәзір
командасы : Modifiers (Толықтырушы) немесе Modify қаттауындағы Modifier
List ашылатын тізбегіндегі қажетті элементі таңдау керек.
Объектіге қолданылатын толықтауыштарды басқару Modify қаттауындағы
Modifier Stack (Модификатор стекі) бұрылатын панелінің көмегімен жүзеге
асады. Толықтауыштардың стекі қандайда бір объектіге қолданылатын
толықтауыштардың барлық тізбегінен тұрады. Оның көмегімен кез келген
толықтауышқа кіруге болады және оның параметрін жеңіл өзгертіп, алып
тастауға болады.
Hierarchy қаттауы
Hierarchy (Иерархия) қаттауы (Pivot) қорған нүктесінің құрылғысына
кері кинематикаға (Іnverse cinematics) және байланыстар туралы мәліметтерге
(Link info) кіру үшін 3 батырмамен қамтамасыз етілген. Pivot батырмасын
басу арқылы қорған нүктесін жылжыта және бағытын ауыстыруға болады. Қорған
нүктесі деп сол нүктеге байланысты түрленетін нүктені айтады. Кері
кинематика деп жеке бөліктердің байланысын анықтайтын және анимацияны
қарапайымдататын тәсілді айтады.
Motion қаттауы
Motion (Қозғалыс) қаттауында 2 негізгі батырма бар: Parameters
(Параметр) және Trajectiories (Траектория). Объектінің қозғалысын
анықтаудың ең кең тараған түрі бақылаушыларды (Сontrollers) қолдану:
Parameters батырмасының үстінен басу, басқару элеметтерінің шығуына
әкеледі. Олар анимацияны бақылаушылармен шектеушілерге кіруді қамтамасыз
етеді. Бақылаушылар түрлі тәсілмен объектінің бұрылу, орнын таңдау,
масштабтауға септігін тигізеді, ал шектеушілер – объектінің орын
ауыстыруына. Бақылаушылардың тізіміне кіру үшін біратты бұрылатын панельдің
үстіңгі жағында орналасқан Assign Controller (Бақылаушыны меншіктеу)
батырмасын басу керек немесе Animation → Censtraints (Анимация → Шектеу)
Мәзір командасын таңдау керек.
Trajectories батырмасы объектінің сплайн сияқты объектінің қозғалу
бағытын бейнелейді және панелді басқарудың параметрлері үшін бұрылады.
Display қаттауы
Display (Бейнелеу) жоба терезесінің ішіндегі объект бейнелерін
басқарады. Бейнелеу параметрін жоба терезесі үшінде және сол сияқты
жекеленген объектілер үшінде орнатуға болады. Осы қаттауды қолдану арқылы
объектіні жасыруға немесе бекітуге және бейнелеудің барлық параметрлерін
өзгертуге болады.
Utilities қаттауы
Utilities (Утилиттар) қаттауы әртүрлі жабдықтарға кіруге мүмкіндік
береді : Asset Browser, Camera Match, Measure, Dynamics, Motion Capture
және MaxScript. Mor батырмасын басу арқылы қосымша утилиттарға кіруге
болады. Ол утилиттарды ашу үшін батырманың үстін басу жеткілікті. Утилит
қаттауының функцияларының қызметі жан- жақты.
1.4. 3D Studio Max-та мәзірді қолдану. Мәзір командаларының атқаратын
қызыметтеріне сипаттама.
Экранның жоғарғы жағында орналасқан ашылатын мәзір 3ds max-тің
көптеген мүмкіндіктеріне кіруді қамтамасыз етеді. Мәзірдің кейбір
командалары аспаптар панеліндегі батырмалармен көрсетіліп қайталанылады.
Команданың орындалуы үшін тек оны Мәзірдан таңдап алу жеткілікті немесе
біратты батырманы басуға болады.
Негізгі мәзір бағдарламасына келесі ашылатын мәзір кіреді: File
(Файл), Edit (Правка), Tools (Сервис), Group (Топ), Views (Түр), Create
(Жасау), Modifiers (Модификатор), Animation (Анимация), Grаpһ Editors
(Графикалық редакторлар), Rendering (Көрсетушілік), Custоmize (Баптау).
MaxScript (Сценарий) және Help (Анықтама).
Ашылатын мәзірдің кейбір командаларын батырманын қажетті комбинациясын
басу арқылы ашуға болады. Мәзірдің қажетті командасын ашатын батырма
комбинациялары сәйкесінше Мәзір элементінің атынан оң жағында орналасқан.
Егер мәзір элементінің аты көп нүктемен бітсе, онда осы элементті
таңдағаннан кейін сұхбаттасу терезесі шығады. Мәзір элементінің атынан оң
жағындағы кішірек бағыттауыш осы элемент үшін тағы мәзірша қарастырылғанын
айтады. Мәзіршаны белгілеу үшін мәзірдің сәйкес элементін басу қажет немесе
осы элементте тышқанның көрсеткішін мүстап тұру керек.
File мәзірі
File мәзірындағы файл бағдарламаларын басқару командаларының көмегімен
файлды жеңіл ашып, сақтап және қажет уақытында көре аламыз. Дәл осы Мәзірда
сыртқы объектсілтеуіш, көрініс сілтеуіш (X Ref Obijects және X Ref Scene)
басқару командалары сақталады, осған қосу объектіні экспорттау және
импорттау командасы (Import and Export) бар.
Файлдарды ашу және сақтау
File мәзіріне файл көрінісімен жұмыс істеуде қажет болатын мынандай
стандарт командалар кіреді: New (Жасау), Open (Ашу), Save (Сақтау), Save As
(Қалай сақтау). Осы командалармен ашылатын барлық сұхбат терезесінің
құрамындағы ағымды файлдарда кішірек сурет шығады. Бұндай кішкентай
суреттің шығуы өте қолайлы, қате файлдарды ашудан қашуға мүмкіндік береді.
Егер файлды ашқан кезде бағдарлама көріністе қолданылатын ресурстарды таба
алмаса, мысалы: карта, экранда сұхбат терезесі шығады, оның көмегімен сіз
өз күшіңізбен жетпейтін файлды іздеуіңізге немесе енгізуге болады. Save
командасы ағымдағы көріністі оның бастапқы атымен сақтайды, ал Save As
көрініске жаңа ат беруге мүмкіндік береді. Барлық файл бағдарламалары
*Max-тың рұқсатымен сақталады. Save Selected (Белгіленді сақтау) командасын
қолдану арқылы. *Мах –файлда тек қана белгіленген объектіні ғана сақтауға
болады. Мәзірдің жанында файлдың тізімі тұрады. Осы файлды ашу үшін
тізімнен сәйкес элементі таңдап алу жеткілікті. Archive (Архивтау)
командасының көмегімен көрініске қажет болатын сығылған компакттың файлдағы
барлық бейнелерді сақтауға болады. Мысалы *ZIP –файлы файылдың компрессиясы
үшін архивтаудың сыртқы программсы Files (файлдар) қаттауының Preference
Settings сұхбаттасу терезесінде көрсетіледі. Осылайша *Мах көріністі оның
бейне сілтеуіштерімен сықсақ біз оның құрамына барлық қажетті файлдардың
кіретініне көзіміз жетеді.
File Type (файл типі) өрісінің ашылатын тізімінің File Archive
(файлды архивтау) сұхбаттасу терезесіне текстік файлда барлық файл
көріністерінің байланысуын және олардың орналасқан жерін көрсететін List of
Files (Файлдар тізімі) параметрі кіреді.
3ds max-тың объектілерімен (сценарийді) көріністерді біріктіру
File Мәзірының құрамына әртүрлі Мах файлдың элементтерін біріктіру
үшін бірнеше командалар кіреді. X Ref Objects (Объектінің сыртқы сілтеуіші)
және X Ref Scenes (көріністің сыртқы сілтеуіші) командасын таңдау ағымды
көрінісі үшін объект– сыртқы, объект– сілтеуіш және көрініс– сілтеуішті
көрсететін біратты сұхбаттасу терезесін ашуға болады.
Merge (Біріктіру) және Merge Animation (Анимацимацияны біріктіру)
командалары ағымдағы сценадағы * Мах – көрінісі және жеке тректерді
біріктіруге әкеледі. Replace (Ауыстыру) командасы берілген көріністің
объектін өзге көріністің біратты объектісімен ауыстырады.
Интерфейстің бастапқы параметрлерін қалпына келтіру
Reset (Бастапқы қалыпқа келу) командасы жұмыс ортасын 3ds max іске
қосыла салғандағы қалпына әкеледі. Бұның нәтижесі, бағдарламадағы
өзгерістерді сақтамай-ақ жауып, қайтадан жібергенмен бірдей. Reset
командаларын таңдағанда интерфейстің барлық құрылғылары бастапқы қалпына
келеді, сондықтан интерфейстің алдыңғы орнықтырулары жоғалады.
Файлдарды импорттау және экспорттау
Import (Импорттау) және Export (Экспорттау) командасын қолдану арқылы
объектілермен көріністерді файлдан басқа форматтарға жүктеуге және өзге
форматта сақтауға болады. Бағдарламаны ұстап тұрған форматтардың көпшілігі
3 өлшемді көріністі сақтауға арналған, алайда белгіленген объекті өзге
форматтарда да сақтауға мүмкіндігі бар. Мысалы: AI (Adobe Illustrator)
бағдарламасы Export Sellectec (Белгіленгенді экспорттау) командасын
таңдасақ, тек белгіленген объектілер ғана экспортталады.
Сцена туралы мәліметтерді бейнелеу
Summary Info (Қорытынды мәлімет) командасы ағымды көрініске жататын
барлық мәліметтерді бейнелейді: объектің санын, жарықтың және команда
камераның көзін, "төбелер мен беттердің жалпы санын", параметрдің әртүрлі
модельдерін, осыған қоса сценаның қысқаша сипаттамасын қосуға болатын
Discription (сипаттау) өрісін. Бұл команданы таңдағандағы шығатыны Summary
Info сұхбаттасу терезесі.
Summary Info сұхбаттасу терезесіндегі Plug– ln Info (Қосымшалар туралы
мәлімет) батырмасын бассақ, осы сәтте сіздің компьютеріңізге тіркелген
барлық қосымшалардың тізімі шығады. Summary Info сұхбаттасу терезесінің
Save to File (файлды сақтау) батырмасы текстік файлда көрініс туралы барлық
мәліметтерді сақтауда қолданылады. File Properties (Файлдың қасиеті)
командасын таңдау File Properties – біратты сұхбаттасу терезесінің ашылуына
әкеледі. Бұл терезенің құрамына Summar (документ туралы мәлімет) қаттамасы,
Сontents (мазмұндағылар), Custom (пайдаланушы) және де *Max – файлдың
тақырыбы, авторы туралы бірқатар информациялар кіреді. Көптеген жағдайда
осы сұхбаттасу терезесінің қаттау мәліметтері біріккен проекттерді басқару
үшін қолданылады. Custom қаттамасы, мысалы соңғы түзетілген ағымдағы
сценаға күнді енгізуге қолданылады.
Файлды қарап шығу
View File (файлды қарау) командасын таңдау, біратты сұхбаттасу
терезесінің ашылуына әкеледі. Оның көмегімен, Virtual Frame Buffer
(виртуадлы буфер кадрлары) немесе компьютерде орнатылған Media Player
бағдарламасын қолдану арқылы графикалық және анимациялық файлдарды қарап
шығуға болады.
Файлды қарау үшін (View File) сұхбаттасу терезесінде бірнеше басқару
элементтері бар. Devices (құрылғы) және Setup (баптау) нүктелері сыртқы
құрылғылардың көмегімен орнықтыруға және қарап шығуға мүмкіндік береді.
Info (мәлімет) батырмасын басу арқылы белгіленген файл туралы неғұрлым көп
(бөлшектелінген) мәліметтерді алуға болады. View (қарап шығу) батырмасын
бассақ, қарап шығу үшін файл ашады, алайда View File сұхбаттасу терезесі
жабылып қалмайды. Open батырмасы сұхбаттасу терезесін жапқандағы мақсатта
да қолданылады.
View File сұхбаттасу терезесінің төменгі бөлігінде ағымды файлдың
орналасуы туралы қысқаша статистикалық көрсеткіштер мен мәліметтер бар.
View File сұхбаттасу терезесінің Gamma (гамма) бөлімінің параметрін қолдану
арқылы (ары қарай қолдану мақсатында) гамма– бейнелеудің өзіндік
параметрін, параметр жүйелдерін немесе қолданушы параметрін анықтауға
болады.
Edit мәзірі
Бұл Мәзір командалары қателерді түзеу үшін объектіні клондау және
белгілеу үшін және осыған қоса объектіні белгілеуде Object Propereties
(объектінің қасиеті) сұхбаттасу терезесін ашу үшін қолданылады.
Қателерді түзету
Edit (түзету) мәзірінде алғашқы екеуі болып мына екі командалар
шығады: Undo (алып тастау) (Ctrl+Z) және Red (қайталау) (Ctrl+A)
Preference Settings сұхбаттасу терезесінің параметрлерін қолдану арқылы
алып тастаудың қанша рет орындалатынын орнатуға болады. Undo командасы
операцияны алып тастауды жүзеге асырады, алайда олардың көпшілігіне,
мысалы модификаторды қолдануға және жоюға немесе параметрді өзгертуге оның
шамасы жетпейді. Hold (жазу) командасы ағымдағы көріністі буфер уақытында
қажет болғанда қайтадан қалпына келтіру үшін сақтайды. Hold (Alt+Ctrl+H)
командасының көмегімен көрініс сақталса, онда оған оңай қайтып келуге
болады, ол үшін Fetch (қалпына келтіру) (Alt+Ctrl+H) командасын таңдау
жеткілікті. Бұл командалар көрірістің өзгеруін алып тастаудың тез тәсілі
мен қамтамасыз етеді және файлды қайталай жүктемей өзгертпей-ақ жобаның әр
түрлі тәсілдерін сараптауға мүмкіндік береді. Мұндай командалар
модификаторды қолдану және жоюға баға беру үшін өте қолайлы.
Объектіні жою және клондау
Delete (жою) командасы көріністен барлық белгіленген объектіні жояды.
(Delete батырмасын да осы мақсатпен қодануға болады). Edit Мәзірінің
құрамында кең тараған қиып алу, көшіру және қою командалары жоқ, себебі
кейбір объектілер мен субобъектілерді қиып алуға немесе қоюға болмайды.
Алайда белгіленген объектіні қайталайтын Clone (клондау) командасын
қолдануға болады. Клондау командасы таңдалғаннан кейін экранда Clone
Options (клондау параметрі) сұхбаттасу терезесі шығады. Онда объектінің
клондау статусын анықтай аламыз: көшірме, дана немесе сілтеме. Көшірме
жеке объектілер болады, ал даналар мен сілтемелер объект- түпнұсқа
(оригинал) байланысын сақтайды. Бұндай байланыстардың болуы түпнұсқада
бапталған клондалған объектілердің өзгеруіне әкеледі.
Объектіні белгілеу
Edit мәзірінің құрамына тағы да объектіні белгілейтін бірнеше
командалар кіреді. Select All (барлығын белгілеу) командасы, мысалы,
көріністің барлық объектілерін белгілейді, ал Select None (белгілеуді алу)
осы объектілерден белгілеуді алады. Select Invert (белгілеуді терістеу)
командасын таңдау барлық белгіленген объектілерден белгілеуді алып тастауға
және белгіленбеген объектілерді белгілеуге әкеледі. Ал егер Select By
(бойынша белгілеу) командасын шақырсақ, экранда объектінің аты (Name)
бойынша немесе түсі (Color) бойынша белгілеуге мүмкіндік беретін Мәзірша
шығады. Select By→ Name (немесе Н) командасын таңдасақ Select Objekts
(объекті таңдау) сұхбаттасу терезесі шығады.
Region (аймақ) командасын таңдау объектіні белгілеуге мүмкіндік
береді. Онда, белгілеудің екі тәсілін таңдай аламыз: қиылысу (Region→
Cressing) немесе Region→ Windows терезесі. Бірінші тәсілді қолданған кезде
тышқанның көмегімен белгіленген аймақ белгіленетін аймақпен қиылысады. Ал
егер, терезе тәсілі қолданылса, онда тек анықталған аймаққа түгелімен
кірген объектілер ғана белгіленген объект болып табылады. Edit Named
Selections (аттары бойынша белгілеуді өзгерту) командасын таңдасақ, барлық
аттары бар сұхбаттасу терезесі ашылады. Аттары бар белгілеулер (Named
selection)- бұл аттары белгіленген объект. Ат беру үшін Named Selection
Sets өрісіндегі негізгі аспаптар панеліне апару жеткілікті. Осыдан кейін
аты бар белгілеудің көмегімен оған тізімнен ат таңдап, кез-келген уақытта
объектіні тез белгілеуге болады. Edit Named Selections сұхбаттасу терезесі
белгілеуді жоюға (Delete), біртекті біріктіруге (Combine) мүмкіндік береді.
Осыған қоса аймақты табу немесе бір белгілеуге кіру (Sub Tract) және
біреуіне кірмеуге немесе қиылысуда жатқан белгілеуге (Insert) мүмкіндік
береді. Бұнымен қатар объектілерді белгілеуге және белгілеуден алып
тастауға болады. Ол үшін Remove (жою) батырмасын басу жеткілікті.
Объектінің қасиеттерін көру
Edit мәзіріндегі соңғы Object Propereties (объектінің қасиеті)
командасын таңдау ағымдағы белгілеу үшін Object Propereties (объектінің
қасиеті) сұхбаттасу терезесінің ашылуына әкеледі. Бұл терезеде объекті
жайлы мәлімет бар, осыған қоса визуалды басқару параметрі (Rendering
Control бөлімі), бейнелеудің қасиеттері (Display Propereties бөлімі) және
қозғаудың ашықтығы (Motion Blur бөлімі бар), Object Propereties (объектінің
қасиеті) сұхбаттасу терезесі бірнеше белгіленген объектілермен қатар ашыла
алады, алайда бұл жағдайда ол барлық объекті үшін жалпы қасиеттері ғана
болады. Бұл сұхбаттасу терезесін ашудың тағы бір тәсілі – тышқанның оң жақ
батырмасын қажет объектіге басу және осыдан кейін шыққан бейнетекстік
Мәзірдан Propereties командасын таңдау.
Tools мәзірі
Tools (сервис) мәзірінің көмегімен 3ds max-тың көтеген негізгі
сұхбаттасу терезесіне кіруге болады. Бұл терезеде және осыған қоса Command
панелінде барлық негізгі бағдарламаның функциялары бар.
Объектінің сұхбаттасу терезесі
Tools мәзірінің алғашқы бірнеше командалары жекленген объектілерді
басқару үшін қолданылады. Transform Type – ln (енгізілген параметрлерді
түрлендіру) командасын таңдау (немесе F12 батырмасын басу), мысалы
объектіні жылжыту, бұру, масштабтауға, дәл мән беруге мүмкіндік береді.
Оның көмегімен объектінің ауыстыруын тышқанмен жылжытып отырғанмен
қарағанда жеңіл бақылауға болады. Display Floater командасы біратты
сұхбаттасу терезесін ашады, оның көмегімен объектіні жасыруға немесе
бекітуге, болмаса бейнелеудің басқа қасиеттерін өзгертуге болады. Selection
Floater командасында ашылатын біратты сұхбаттасу терезесінде, оның
тізіміндегі көріністің объектілерін алфавит бойынша, типі бойынша, түсі
бойынша немесе өлшемі бойынша реттеуге болады. Бұл жекеленген объектіні
олардың тобы мен жиынының жеңіл белгіленуіне мүмкіндік береді.
Isolate (айырушы) белгіленген басқа объектілердің барлығын жасырады.
Ол бір ғана Exit Isolation (айырушыны алып тастау) батырмасы бар қарапайым
сұхбаттасу терезесін ашады. Осы батырманы басу немесе Tools→ Isolate
командасын қайтадан орындау режим айырушысынан шығады және барлық
объектілерді бейнелеуге әкеледі.
Клондаудың қосымша командалары
Негізгі Clone командасына қоса Tools мәзірі объектіні клондау үшін
тағы бірқатар командалармен қамтамасыз етілген.
Mirror (айналық шағылыстыру) командасы, мысалы, Mirror сұхбаттасу
терезесін ашады және көрсетілген осьтің бойында оъектінің симметриялық
көшірмесін жасайды. Ал егер Array (массив) командасын шақырсақ, Array
сұхбаттасу терезесі ашылады, ол бір-бірінен белгіленген қашықтықта
орналасқан бірнеше объектінің үлгілерін жеңіл жасай алады. Snap Shot
(түсірілім) командасы белгілі бір уақыттан кейін біртекті сұхбаттасу
терезесін қолдана отырып, объектіні клондайды.
Объектіні туралау
Tools мәзірінің құрамына, тағы да, объектіні түзейтін командалар
кіреді. Align (туралау) командасы (Alt +А батырма комбинациясы ) Align
сұхбаттасу терезесін ашады, оның көмегімен объектіні, осы центрі және шеті
бойынша туралауға болады. Normal Align (нормальды туралау) командасы (Alt
+ N) нормальдарды екі объектінің төбесі бойынша түзеуге болады.
Place Highlight (жарықты ауыстыру) командасы (Alt + Н) жарықтық
биікті қажетті орында шақырып қайта орындау үшін белгіленген жарық көзін
ауыстыруға мүмкіндік береді. Align Camera (камераны туралау) командасы
белгіленген камераны өрсетілген қолданылатын нүктеге байланысты жылжытады.
Align to View (түрін туралау) командасы объектіні бір координата осі
бойынша туралайды.
Өзге сұхбаттасу терезелері
Light Lister (жарық көздерінің тізімі) командасы көріністің жарықтануы
туралы барлық мәліметтерді көрсететін біратты сұхбаттасу терезесін ашады.
Бұл терезеге екі бұрылатын панель кіреді. Біріншісі, Global Settings (жалпы
баптау) – жарықтанудың барлық көздерінің жалпы параметрін өзгертуге болады.
Екіншісі, Lights (жарықтану көзі), оның көмегімен жарықтанудың әрбір
көзінің жеке параметрлерін өзгертуге болады. Spacing Tools (Shift+I )
командасы белгілі бір бағытта орналасқан объектіні пайдалану үшін Spacing
Tools сұхбаттасу терезесін ашады.
Group Мәзірі
Group (топ) Мәзір командасы көріністегі объектіні қалай топқа
біріктіруге болатынын анықтайды. Бірнеше объектіні белгілеу және Group
(топтау) командасын таңдау қарапайым сұхбаттасу терезесінің ашылуына
әкеледі. Онда топтың атын анықтауға болады. Ungroup (топтарды бөлу)
командасы топты жеке объектілерге бөледі. Бұл командадағы топқа тек
белгіленген кезде ғана кіруге болады. Өз кезегінде топтар үлкен топтарға
кіре алады, осыған қоса, егер жеке объектілерді алып тастау немесе өзгерту
керек болса ашылады. Сонымен қатар объектілерді бөлініп тасталынған
топтарға біріктіруге болады. Егер барлық объектілерден топтауды алып тастау
керек болса, Explode (сындыру) командасын қолдану керек.
Views мәзірі
Views (түрі) мәзір командасы барлық жоба терезесінің аспектісін
басқарады. Объектілер манипуляциялаумен қатар интерфейстің оң төменгі
бұрышында орналасқан жоба терезесінің навигация элементін қолдану арқылы
түрді басқаруға болады.
Undo View Change (түрдің өзгеруін алып тастау) командасы (Shift+Z)
және Redo View Change (түрдің өзгеруін қайталау) командасы (Shift+А)
навигация элементтерінің көмегімен баптауды алып тастап және қайталай
отырып, жоба терезесінің өзгеруін басқаруға мүмкіндік береді.
Save Active View (озық түрді сақтау) және Restore Active View (озық
түрді қалпына келтіру) командаларын орындай отырып, жоба терезесіндегі озық
түрді сақтауға және қалпына келтіруге болады.
Жоба терезесін бейнелеуді басқару
Жоба терезесінде тордың болуы үшөлшемді кеңістікке тезірек жобалануға
көмектеседі. Егер Grids (торлар) командасын таңдасақ, келесі параметрлермен
Мәзірша ашылады. Show Home (Негізгі торларды бейнелеу), Activate Home Grid
(Негізі торларды озықтандыру), Activate Grid ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz