“Қазақстаның қазіргі заман тарихы” пәні бойынша оқу әдістемелік кешен

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

«Сырдария» университеті

«Гуманитарлық білім» факультеті

«Отан және шетел тарихы» кафедрасы

«Қазақстанның қазіргі заман тарихы» пәнінен

050114 «Тарих» мамандығының студенттері үшін

ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕН

(силлабус)

Оқу түрі : Сыртқы бөлім

Курс : ІҮ

Кредит саны: 3

Лекция: 30

Семинар: 10

Сөж: 95

Барлығы: 135

Аралық бақылау (АБ)

Қорытынды бақылау

Жетісай, 2010

Жұмыс бағдарламасын дайындаған: 1. Дүйсекова А. Т

(аты, жөні, ғылыми атағы)

Силлабус кафедраның мәжілісінде қаралды

Хаттама № __ « » 200_ж.

Кафедра меңгерушісі

қолы аты-жөні, ғылымти атығы

Факультеттің оқу-әдістемелік бюросында бекітілді

Хаттама № __ « » 200_ж.

Әдістемелік бюро төрағасы/төрайымы/

қолы аты-жөні, ғылыми атағы

Университеттің Ғылыми Кеңесінде мақұлданған

Хаттама № __ « » 200_ж.

Ғылыми Кеңес хатшысы

қолы аты-жөні, ғылыми атағы

МАЗМҰНЫ.

1. Алғы сөз …. . . .

2. Жалпы мәліметтер. ……… . . .

3. Курстың мақсаты мен міндеті . . . ……… . . .

4. Жұмыс оқу жоспарынан көшірме. …… . . .

5. Курстың пререквизиттері, постреквизиттері. . . .

6. Оқу сабақтарының құрылымы . . . …… . . .

7. Студентке арналған ережелер . . .

8. Оқу сағаттарының кредитке сәйкес тақырып бойынша бөліну кестесі лекция сабақтары . . .

9. Лекция сабақтары . . .

10. Семинар сабақтарының жоспары . . .

11. Студенттің өзіндік жұмысы . . .

12. Пайдаланатын әдебиеттер тізімі . . .

12. Студенттердің білімін бақылау тұрлері (тест, бақылау сұрақтары т. б) . . .

13. Студенттердің академиялық білімін рейтингтік бақылау жұйесі . . .

1. Алғы сөз

Оқу әдістемелік кешен “Қазақстаның қазіргі заман тарихы” пәні бойынша 050114 «Тарих» мамандықтарының студенттеріне осы курс бойынша оқытушының жұмыстан неғұрылым тиімді ұйымдастыруға арналған барлық қажетті оқу-әдістемелік материалдарды құрайды. Білім беруде кредиттік технологияны пайдаланып, барлық құжаттарды бір кешенге біріктіре отырып, пәнді меңгеру процесінде студенттің білімін, машықтануын және біліктілігін жоғарғы деңгейге көтеру мақсаты көзделініп отыр.

СӨЖ- студенттердің өзіндік жұмысы. оқытушының басшылығымен студенттің өзіндік жұмысы, Оқыту бағдарламасы семестрдің басында әрбір студентке беріліп, студенттің білімін тереңдетуге, пәнге деген ықыласының артуына, шығармашылық және зерттеушілік қабілеттері ашылып, одан әрі дамуына себебін тигізеді деп күтілуде.

Дәрістің қысқаша жазбасы студентке қайсы бір тақырыпты қарастыруда неге назар аудару керектігіне бағыт береді, санасына негізгі ұғымдар мен терминдерді енгізеді. Пәнді толықтай меңгеру үшін студент ұсынылған әдебиеттің барлығымен дерлік жұмыс өткізіп және өзіндік жұмысының барлық көлемін орындауы қажет.

Тапсырмалар мен жағдайлардың жиынтығы студенттерге кредиттерді тапсыруда пән бойынша өз білімдерін тексеруге және рейтингтік бақылауды тапсыруға, сынақ/емтиханды алуға арналған.

2. Жалпы мәліметтер.

Оқытушы Дүйсекова А. Т.

«Тарих » кафедрасы,

Телефон:225

Кафедрада болу уақыты: жұма, сенбі:9 ⁰⁰ -18 ⁰⁰

3. ПӘННІҢ МАҚСАТЫ МЕН МІНДЕТІ, ОНЫҢ ОҚУ

ПРОЦЕСІНДЕГІ РОЛІ

Курстың мақсаты Қазақстанның қазіргі заман тарих ғылымының тарихы. Қазақстанның қазіргі заман тарихы курсын оқыту мақсаты ғылымдардың монографиялық зерттеулердегі материалдармен құжаттардың Қазақстанның қазіргі заман тарихы ерте дүниелік, орта ғасырлық және жаңа кезеңдердегі бірлескен және қорытындыланған еңбектеріндегі Қазақстанның қазіргі заман тарихы деген жаңа көзқарас жүйесінде ашып көрсету.

Бұл курсты оқытуды барысында студенттерге нақтылы тарихи материалдарға методологиялық талдауды игеруге нақтылы тарихи процестерге обьективті заңдылығын ашуға көмектеседі. Студенттердің таным дүниесін оятып, қалыптастыру.

4. ЖҰМЫС ОЌУ ЖОСПАРЫНАН КӨШІРМЕ

Жұмыс бағдарламасында сағаттар оқу жұмыстары түрлеріне қарай бөлінген: лекция, семинар, ОБСӨЖ (оқытушының бақылауындағы студенттің өзіндік жұмысы), СӨЖ (студенттің өзіндік жұмысы)

Лекция - студентке тақырыпты игеруде неге назар аударуына бағыт береді

Пәнді толық меңгеру үшін студент ұсынылған әдебиеттердің барлығымен жұмыс істеуі кажет

Семинар сабақтарында - студент талдау, салыстыру, тұжырымдау,

проблемаларды анықтай білу және шешу жолдарын белсенді ой әрекет талап ететін әдіс-тәсілдерді меңгеруі керек

СӨЖ - студенттің өзіндік жұмысы. Студент үйге берілген тапсырмаларды

орындайды, өз бетімен меңгереді.

5. КУРСТЫҢ ПОСТРЕКВИЗИТТЕРІ МЕН ПРЕРЕКВИЗИТТЕРІ

6. Оқу сабақтарының құрылымы:

Жұмыс бағдарламасында сағаттар оқу жұмыстары түрлеріне қарай бөлінген: лекция, семинар, (оқытушының бақылауындағы студенттің өзіндік жұмысы), СӨЖ (студенттің өзіндік жұмысы), ЛБС-лабораториялық сабақтар.

Лекция - студентке тақырыпты игеруде неге назар аударуына бағыт береді.

Пәнді толық меңгеру үшін студент ұсынылған әдебиеттердің барлығымен жұмыс істеуі қажет

Семинар сабақтарында - студент талдау, салыстыру, тұжырымдау, проблемаларды анықтай білу және шешу жолдарын белсенді ой әрекет талап ететін әдіс-тәсілдерді меңгеруі керек

СӨЖ -студенттің өзіндік жұмысы. Студент ОБСӨЖ тапсырмаларын кестеге сәйкес белгіленген мерзімде оқытушыға тапсыруға міндетті.

Лабораториялық сабақтарда студент теориялық қорытындыларын, яғни, теория мен тәжірибе бірлігін анықтап, құрал-жабдықтарды құрастыруға, пайдалануға дағдыланады, тәжірибе кезінде алынған нәтижелерді талдауды, теориямен сәйкестеліп дәлелдеуді үйренеді.

7. СТУДЕНТКЕ АРНАЛҒАН ЕРЕЖЕЛЕР (Rules) :

1. Сабаққа кешікпеу керек.
2. Сабақ кезінде әңгімелеспеу, газет оқымау, сағыз шайнамау, ұялы телефонды өшіріп қою керек.
3. Сабаққа іскер киіммен келу керек.
4. Сабақтан қалмау, науқастыққа байланысты сабақтан қалған жағдайда деканатқа анықтама әкелу керек.
5. Жіберілген сабақтар күнделікті оқытушының кестесіне сәйкес өтелінеді.
6. Тапсырмаларды орындамаған жағдайда қорытынды баға төмендетіледі.

8. ОҚУ САҒАТТАРЫНЫҢ ТАҚЫРЫП БОЙЫНША БӨЛІНУ КЕСТЕСІ

ІІІ-кредит

9. Лекция сабақтары

1-лекция

Тақырыбы: Қазақстан І дүниежүзілік империалистік соғыс кезеңінде.

Жоспары:

1. І дүниежүзілік империалистік соғыстың отар аймақтарға әсері.
2. Қазақстанда бұқара халық жағдайы нашарлауы, салықтың өсуі.
3. Патша өкіметінің қазақ шаруаларының малдарын тартып алуы.
4. Жалпы ұлттық дағдарыстың пісіп жетілуі.

Пайдаланған әдебиеттер тізімі:

Негізгі:

1. Қазақ ССР тарихы 5-томдық. 4-5 томдар. Алматы 1981 ж.
2. Х. Маданов Қазақ халқының арғы-бергі тарихы А., 1995
3. Ә. Әбдіәкімұлы Қазақстан тарихы А., 1997 ж.
4. К. Мамырұлы. Қазақ тарихы А., 1995ж.
5. А. Күзембайұлы, Е. Әбіл История Республики Казахстан А., 1998 г.

Лекция мақсаты: 1914 және 1918 жылдар арасындағы Қазақстан бірінші дүниежүзілік соғысын айқын ашып көрсету. Қазақстан тарихында орын алған бірінші дүниежүзілік импералистік бағытының өзара байланысты буындарына сипаттама беру. Бірінші дүниежүзілік үстемдік үшін патша өкіметінің көп тарихи оқиғаларын шолу жасау.

Лекция мәтіні:

1914 жылғы бірінші тамызда бірінші дүниежүзілік соғыс басталды. Онда империалистік державалардың екі мықты тобы-Антанта (Англия, Франция, Ресей және олардың одақтастары) мен Австрия-Германия блогы (Германия, Австрия-Венгрия, Түрция және олардың сателиттері) бір-біріне қарсы шықты.

Ресей соғысқа әзірліксіз, әскери-өнеркәсіптің қуаты төмен күйде, көлігі нашар дамыған жағдайда кірісті; армиясының әскери-техникалық жағынан қамтамасыз етілуі нашар еді. Отарлықтағы, сондай-ақ жергілікті жердегі мемлекеттік аппарат азғындағы, бюрократизмге, қазынаны ұрлауға, жемқорлыққа белшесінен батқан-ды. Әскери және азаматтық шенеуніктер арасында сатқындық жаппай етек алған. Қатардағы солдаттардың жауынгерлік қаһармандығына қарамастан, орыс армиясы жеңіліске ұшырап, шегіне берді.

Патша өкіметі соғыс басталған алғашқы күннен-ақ Қазақстанның барлық облыстарында “Төтенше жағдай” енгізді: жиналыстар өткізуге, стачкаларға, ереуілдерге, жұмыстар жалтауға тыйым салынды. Тек өкіметке ғана емес, тіпті жергілікті патшалық әкімшіліктерінің лауазымды адамдарына қарсы шыққандардың дарға асылатынын жариялады. Мұндай режимді түрлі шенеуніктер, болыс басқарушылары мен ауыл старшындары полицейлік және әкімшілік озбырлықты қоздыру, әр түрлі қоқанлоқылық, парақорлық, жергілікті халықты тонау үшін пайдаланды.

1914 патшалық Ресейдің дүниежүзілік соғысқа тартылды. Бұл Бірінші дүниежүзілік империалистік соғыс барлық халықтарға, соның ішінде Қазақстанға да аса ауыр зардаптарын тигізді. Ол патша чиновниктері мен жергілікті әкімдердің және байлардың зорлық-зомбылығы мен озбырлығын күшейтті. Жергілікті халықтан алынатын салық 3-4 есе көбейді, шаруалардың ірі қара малы мен мал азыған соғыс қажетіне алу күшейді. Осының бәрі егістік жердің қысқаруына, ірі қара мал басының азаюына әкеп соқты. Елдің өнеркәсібіндегі жалпы күйзеліс пен ауыл шаруашылығының күйзелуі Қазақстан экономикасын құлдыратты. Қалалар мен ауылдардағы еңбекші бұқараның жағдайы күрт төмендеді.

Майдандарда жауды жеңу мақсатына деген сылтаумен қазақ халқын тонау, олардың жеріән тартып алу одан әрі жалғасты. Бұл әсіресе Сырдария облысының солтүстік-шығыс аудандарында, Жетісу облысының оңтүстігінде және Қазақстанның басқа да облыстарында күшейе түсті.

Соғыс жылдары тек Түркістаннан майдандағы әскерлердің қажеті үшін 38 мың шаршы метр киіз, 300 мың пұт ет, 473. 928 пұт балық, 70 мың жылқы, 12797 түйе күштеп алынып, майдан аймақтарына жіберілді. Қазақ шаруашылығын кәсіпорындарға, бай-кулак шаруашылықтарына жалдап жұмыс істету күшейді.

Дүниежүзілік империалистік соғыс елде өнеркәсіптің қирауына, ауыл шаруашылығының тоқырауына (дағдарысына), халық арасындағы аштыққа алып келді. Жергілікті жерлерде шенеуніктер мен әкімшіліктердің зорлап алым-салық жинауы өсті. Бұл кезде әр түрлі салықтардың 10-ға тарта түрі болды. 1916 жылы 3 миллиард сомға жаңа мемлекеттік заемға жазылу науқаны жүргізілді, онда қазақ халқының мойнына ауыр салмақ болып түсті. Бірінші дүниежүзілік соғыстың басталуымен байланысты қазақ халқына тағы бір ауыртпалық-әскери салық аслды. Оның әр түтінге көлемі 1 сом 84 тиын мөлшерінде белгілінді.

Соғыс жылдарында патша өкіметі қазақтардан жерді тартып алуды жалғастырды. Бір ғана Жетісу облысы бойынша 1914 жылға қарай 2 миллион 703 мыңнан астам десятина шұрайлы жер тартып алынды. Өлкеде халықтар арасындағы ұлттық бөлінушілік күшейді. Қазақ даласында жалпы ұлттық дағдарыс пісіп жетілді.

Соғыс ауыртпалығы Қазақстанда жұмысшылар мен шаруалар қозғалысының өсуіне түрткі болды. 1915 жылы маусым айында Екібастұз, Байқоныр көмір кендерінде, Спасск мыс кен руднигінде, Орынбор-Ташкент темір жолында жұмысшылардың қозғалысы бой көтерді.

Соғысқа қарсы, қымбатшылыққа және етек алып келе жатқан аштыққа қарсы қалалар мен деревняларды қала кедейлері мен майданға кеткен солдаттардың әйелдері ереуілге шықты. 1916 жылы қаңтар айында мұндай толқулар Верный, Семей қалаларында болды. Орынбор облысы Ақ Бұлақ поселкесінің, Жетісу облысы Лепсі уезінің бірқатар селоларының кедейлері мен майданға кеткен әскерлердің әйелдері жергілікті саудагерлер мен көпестердің дүкендерін талқандады. Сөйтіп, қоғамдағы қанаушы және қаналушы таптар арасындағы қарама-қарсылық, бір-біріне қарсы шығу жалпы бұқаралық сипат алды.

Бақылау сұрақтары:

1. Бірінші дүниежүзілік соғыс пен екінші дүниежүзілік соғыстың айырмашылығы не?

І-ші дүниежүзілік импералистік соғыстың отар аймақтарға әсері?

3 Дүниежүзілік импералистік соғыс елде өнеркәсіптің қирауы?

4. Бірінші дүниежүзілік импералистік соғыс барлық халықтарға, соның ішінде Қазақстанға аса ауыр зардабын тигізуі?

5. Бірінші дүниежүзілік соғыстың шығу себептері?

2-лекция

Тақырыбы: Алаш және Үш жүз партияларының құрылуы.

Жоспары:

1. Алаш партиясының құрылуы, атқарған қызметі.
2. Алаш партиясының жетекшілері.
3. Алаш партиясының бағдарламасы.

Пайдаланған әдебиеттер :

1. С. Асфендияров Қаз. Тар очерк. А-93.
2. Т. Жұртбаев “Дұлыға” А-94.
3. М. Мағауин “Қаз. тар әліппесі” А-95.
4. “Қаз. тар” вж. Д. б. к. д. А-92.
5. Ө. Жәнібеков “Уақыт керуені” А-92.
6. Ә. Әбдәкімұлы “Қаз. тар” оқу құр. А-97.
7. “Подробно о партий Алаш” сборник докум-в А-92.

Лекция мақсаты: Қазақ халқы отарлық езгіге қарсы ғасырлар бойы күрескен. ХХ ғ. басында қазақ зиялыларының патшалық және большевиктік режимне қарсы күресін көрсету. Халқының бостандығы үшін қайраткерлердің асқақ мақсатын көрсету.

... жалғасы

Туған жер

Ұлы Дала еліндегі жаңа тарихи сана

Жаңа тарихи кезең

Философия пәнінен оқу-әдістемелік кешені

Тәрбиенің тұжырымдамалық негіздеріне тәрбие жұмысы

Сақ ескерткіштері

Бастауыш сынып оқыту процесіне жаңа оқу - әдістемелік кешенді енгізу

Ақтау қаласының туристік-рекреациялық ресурстары

Тарих сабағында білім берудің негізгі құралы оқулықты пайдалану

Интерактивті тақтаны пайдалану

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс