12 жылдық бастауыш мектептің базалық білім мазмұнын анықтау әдістері

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 85 бет
Таңдаулыға:

12 жылдық бастауыш мектептің

базалық білім мазмұнын анықтау әдістері

Астана

2013

Ы. Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясы Ғылыми кеңесімен баспаға ұсынылды (2013 жылғы 27 ақпандағы № 1 хаттама) .

12 жылдық бастауыш мектептің базалық білім мазмұнын анықтау әдістері. Әдістемелік құрал. - Астана: Ы. Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясы, 2013. - 83 б.

Әдістемелік құралда кіші жастағы балалардың психологиялық, физиологиялық ерекшеліктері сипатталып, соған сәйкес бастауыш сыныптарда оқытылатын пәндердің базалық білім мазмұны ұсынылады.

Әдістемелік құрал мектеп басшыларына, әдіскерлерге, мұғалімдерге, жалпы білім беру саласының мамандарына арналған.

Ұлттық білім академиясы, 2013

Кіріспе

Мемлекет экономикасының қалыпты өсуiн қамтамасыз ететін негiзгi факторлардың бiрi және оның дамуының өзегi - бiлiм берудiң тиiмдi жүйесiн құру. Бiлiм беру жүйесi және азаматтардың бiлiм деңгейi мемлекет дамуының стратегиялық қоры болып табылады.

Елбасы Н. Ә. Назарбаев: «Болашақта өркениетті дамыған елдердің қатарына ену үшін заман талабына сай білім қажет. Қазақстанды дамыған елдердің қатарына жеткізетін, терезесін тең ететін - білім» екенін айта келіп, ол үшін «Бізге экономикалық және қоғамдық жаңару қажеттіліктеріне сай келетін осы заманғы білім беру жүйесі қажет», - деп білім беру жүйесін жетілдіру мәселесін 2012 жылғы 14 желтоқсандағы «Қазақстан - 2050» стратегиясы - қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты» атты Қазақстан халқына Жолдауында алға қойған болатын.

Орта білім беру жүйесіне сапалық өзгерістер енгізу қажеттігі Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2005-2010 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасында, Қазақстан Республикасында 2015 жылға дейін білім беруді дамыту Тұжырымдамасында айқындалып, Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2011-2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасында жалғасын тапты. Осыған орай мемлекетіміздің әлемдегі бәсекеге қабілетті елу елдің қатарына және әлемдік білім беру кеңістігіне ену үшін жаңа мазмұндағы білім беру жүйесін құру қажет. Білім беруді заман талабына сай жаңа мазмұнда ұйымдастыру
12 жылдық оқытуға көшумен тікелей байланысты.

Қазақстандық білім беру жүйесінің 12 жылдық білім моделіне көшуі жас ұрпақтың білім алу мүмкіндіктерін кеңейту, отандық білім беру жүйесін әлемдік білім беру жүйесіне кіріктіру мақсатынан туындады. Мектеп бітірушінің әлеуметтік және қоғамдық өмірдегі өзгерістерге икемделе отырып, мектепте алған білімдері негізінде әрекет етуге қабілеттілігі мен дайындығын тың мазмұнды жаңа мектеп қана қамтамасыз ететінін әлемдік тәжірибе көрсетіп отыр. Мәселен, (Финляндия, Сингапур, АҚШ) алдыңғы қатарлы дамыған елдердің 12 жылдық білім беруге көшудегі нақты қадамдары еліміздің білім беру жүйесіне едәуір өзгеріс енгізу қажеттілігін дәлелдейді.

12 жылдық білім жүйесінің негізгі мақсаты - қарқынды дамып келе жатқан өзгермелі қоғамда өмір сүруге икемді, өздігінен білім алуға, алған білімін өмірлік жағдаяттарға сәйкес қолдана білуге, өзін-өзі толық жүзеге асыруға дайын, шығармашылыққа бейім, құзыретті және бәсекеге қабілетті тұлғаны қалыптастыру мен дамыту болып табылады.

Ал оқушы тұлғасының қалыптасуы мен дамуы қарқынды жүретін ең маңызды буын - бастауыш мектеп екені белгілі. Осыған орай, интеллектуалдық, біліктілік, коммуникативтік жағынан баланы әлеуметтік ортамен (табиғатпен, басқа адамдармен, өзімен-өзі, т. б. ) белсенді қарым-қатынасқа түсуге, сол ортаға барынша тез бейімделе алуға дайындау осы бастауыш оқыту кезеңінің негізгі қызметі болып табылады.

XIX ғасырда қазақ халық ағартушылары А. Құнанбаев, Ы. Алтынсарин, Ш. Уәлиханов оқушы тұлғасын дамыту мәселелерін көтерсе, XX ғасырдың бас кезінде Қазақстанда педагогикалық теория негіздерінің қалыптасуына ат салысқан көрнекті қайраткерлер Ж. Аймауытов, Ш. Құдайбердиев, А. Байтұрсынов, М. Дулатов, М. Жұмабаевтардың педагогикалық мұраларында білім беру үрдісінде балалардың жеке тұлғасын дамыту мәселесімен айналысты.

Білім беру мазмұнын құру мәселесі әлемдік педагогика классиктері Я. А. Коменский, И. Г. Песталоцци, И. Гербарт, К. Д. Ушинский, т. б. ұлы педагогтардың есімдерімен тығыз байланысты және олардың еңбектерінде терең қарастырылған.

Бастауыш білім беру мазмұны мәселелерімен И. П. Подласый, оқу мазмұнын құру мәселесімен Ю. К. Бабанский, Т. А. Ильина, И. О. Харламов, Н. А. Сорокин. В. В. Краевский, М. Н. Скаткин, Д. Д. Зуев, И. Я. Лернер, В. П. Беспалько айналысты.

Қазақстанда педагогика ғылымы саласында осы мәселеге қатысты келесі ғалымдардың еңбектері бар: ХІХ ғасырдың екінші жартысында халық ағарту ісі мен мектеп тарихын Т. Тәжібаев, А. І. Сембаев, бастауыш мектептегі білім беру мазмұнының дамуын А. Н. Ильясова, бастауыш мектептегі білім беру мазмұны мәселелерін Т. С. Сабыров, Р. М. Қоянбаев зерттеді. Оның ішінде оқыту мазмұнын құру мәселесімен Қ. А. Аймағамбетова, Г. А. Бадамбаева, А. Е. Әбілқасымова, Ә. Әмірова, Т. Жексенбай, Т. Қ. Оспанов, Н. П. Павленко, С. Р. Рахметова, Б. М. Қосанов, Ж. Т. Қайыңбаев т. б. айналысты.

Әдістемелік құралдың мақсаты - 12 жылдық білім беру жүйесіндегі бастауыш білім беру мазмұнын айқындау.

Әдістемелік құралдың міндеттері:

бастауыш мектеп оқушыларының физиологиялық ерекшеліктері мен оқу жүктемесіне қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптарды сипаттау;
бастауыш мектеп оқушыларының психологиялық-педагогикалық ерекшеліктерін айқындау;
бастауыш мектепте оқытылатын пәндердің ерекшеліктерін айқындау;
бастауыш мектепте оқыту нәтижелерінің қазіргі кездегі талаптарын талдау;
оқу пәндерінің базалық мазмұнын анықтау әдістерін дидактикалық және жекеәдістемелік оқытудың принциптерін есепке ала отырып зерттеу;
1-4 сыныптардың оқу пәндері бойынша базалық мазмұнын үлгі ретінде беру.

Әдістемелік құрал кіріспеден, бес бөлімнен, қорытындыдан, пайдаланылған әдебиеттер тізімінен, қосымшадан тұрады.

1 Бастауыш мектептің базалық білім мазмұны ұғымының педагогикалық мәні

Қоғамның дамып өркендеуіне байланысты қазіргі таңда білім саласында ең өзекті мәселенің бірі - әлемдік білім кеңістігіне жол ашатын 12 жылдық білім беру жүйесіне көшу болып отыр. Білім берудің бұл моделі әлемнің
80%-дан астам елдерінде қолдау тапқан. Соңғы жиырма-отыз жылда әлемде ғылым мен техниканың орасан жетістіктерге қол жеткізіп, жаңа технологиялардың қоғам өмірінің әртүрлі саласына кеңінен енгізілуіне байланысты жас ұрпақты жаңа кезеңнің талаптарына сай оқыту қажет. Қазақстан мемлекеті үшін әлемнің сұранысына сай тұлға қалыптастырып, дүниежүзілік қауымдастыққа ену жолы 12 жылдық білім беру жүйесіне көшу болып табылады. Бұған Қазақстан Республикасының 2015 жылдан бастап
12 жылдық білім беру жүйесіне жаппай көшуге ұмтылысы айғақ болып отыр.

Білім негізі бастауышта қалыптасатындықтан, 11 жылдық білім беру жүйесіндегі бастауыш білім мазмұнымен салыстырғанда 12 жылдық білім беру жүйесіндегі бастауыш білім мазмұны қандай болу керек, қандай басты бағыттары мен жаңашылықтары болу керек деген сұрақтар өз шешімін тауып, уақытпен бір қадамда болуын талап етеді.

Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңында (2011. 24. 10. берілген өзгерістер мен толықтыруларымен) : «Білім беру мазмұнына келесі анықтама беріледі: жеке адамның біліктілігі мен жан-жақты дамуын қалыптастыру үшін негіз болып табылатын білім берудің әрбір деңгейі бойынша білімдер жүйесі (кешені) және білім беру мазмұны білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттары негізінде әзірленетін білім беретін оқу бағдарламаларымен айқындалады», - делінген [1] .

Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2011-2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасында еліміздің 12 жылдық оқыту
моделіне кезеңдік көшу мәселесі негізгі бағдарламалық мақсат ретінде қарастырылған [2] .

12 жылдық мемлекеттік жалпыға міндетті стандарты жобасында білімнің базалық мазмұны дегеніміз - жалпы орта білім беретін ұйымдардың меншік нысанына, типі мен түріне қарамастан, меңгеруге міндетті, орта білім берудің деңгейлерінде оқуды жалғастыруға жеткілікті болатын білім мазмұнының құрамы мен көлемі деген анықтама беріледі [3] .

12 жылдық білім беру жүйесіне толыққанды ену үшін, оқыту табыстылығын қамтамасыз ету үшін білім мазмұны қандай болуы керектігін анықтап алу - міндетті шарт болып табылады.

Дəстүрлі педагогикада білім мазмұны оқушылар игеруі тиіс педагогикалық икем мен сəйкестікке келтірілген ғылыми ақпарат жəне оған байланысты тəжірибелік ептіліктер мен дағдылар жүйесі ретінде қабылданған. Білім мазмұнының мəнін ашуда бұл бағыт білімдік бағдарға бағытталған. Оқу жүйесінде адамзаттың тарихи дамуы барысында жинақталған білімдерді ғана əлеуметтік құндылық ретінде қарастыру керек.

Білім мазмұнын қалыптастыруға байланысты негізгі теорияларды қарастырсақ, олар тарихи сипатқа ие. Ол қоғам дамуының белгілі кезеңдерінде алға тартылатын білім міндеттері мен мақсаттарына орай анықталады. Əртүрлі əлеуметтік жүйедегі білім мазмұны біркелкі емес. Ол өмір, өндіріс жəне ғылыми білімдердің даму деңгейіне сəйкес өзгермелі болып келеді.

Білім мазмұны оқушылардың сол білімді меңгеруге бағытталған ұжымдық еңбегі жəне белгіленген мəселені шешуге сəйкес практикалық əрекеттерді қажет ететін пəнаралық біліктер жүйесімен белгіленуі тиіс. Осы теорияға орай оқушылар мейлінше еркіндікпен оқу пəндерін таңдауға құқылы, оқу-тəрбие жұмысы оқушылардың субъективті сұраныстары мен қызығуларына икемдестіріледі.

XIX ғасырда қазақ халық ағартушылары оқушы тұлғасын дамыту мәселелерін көтере бастады.

Абай Құнанбаев адамды қоршаған орта - табиғаттың бір бөлігі дей келе, табиғаттың адам баласына берген керемет сыйы - туылғаннан бастап білуге, түсінуге деген ұмтылысы деп есептейді. Бірақ, бала өсе келе осы қасиетті біртіндеп жоғалта береді. Ұлы ойшыл адамның ойы мен санасы оқу іс-әрекеті кезінде қалыптасады деп тұжырымдайды: «Кей қасиет туа бітеді, ал кейбірі еңбек арқылы қалыптасады».

Абай «жетінші қара сөзінде» баланың ақыл-ой, қабілеттілік туралы мынадай пікір айтады: «Жас бала анадан туғанда 2 түрлі мінезбен туады. Біреуі - ішсем, жесем, ұйықтасам деп туады. Бұлар - тәннің құмары, бұлар болмаса, тән жанға қонақ үй бола алмайды, һәм өзі өспейді, таппайды. Біреуі білсем екен деп, не көрсе соған талпынып, жалтыр-жұлтыр еткен болса, оған қызығып, аузына салып дәмін тартып қарап, тамағына, бетіне басып қарап, сырнай-керней болса, дауысына ұмтылып, онан ержетіңкірегенде ит үрсе де, мал шуласа да тұра жүгіріп, «ол немене?», «бұл не?», деп «ол неге үйтеді?», «бұл неге бүйтеді?» деп, көз көрген, құлағы естігеннің бәрін сұрап, тыныштық көрмейді. Мұның бәрі жан құмары, білсем екен, көрсем екен, үйренсем екен деген».

Ағартушы Ы. Алтынсарин: «Ақыл өзін қоршағанды ғана құшағына ала алса, оны дамытып өзі көрмегенді де танып білуге мүмкіндік жасайтын тек қана өркениетке жетелейтін озық білім», - дейді.

Қазақ ағартушылары бастауыш мектепте ғана білім негізі қаланатыны мойындай отырып, бала дамуына білім мен тәрбиенің, еңбектің, қоршаған ортаның зор ықпалының бар екенін айтады.

Ш. Уәлиханов шығармаларында жеке тұлға тәрбиесіндегі білім мен тәрбиенің шешуші рөлі көрсетілген. Оның жалпы қазақ халқының ақыл-ой қабілеттілігі жөніндегі пікірі мынадай: «Қырғыз-қайсақтар табиғатының ақыл-ой жүйріктілігімен, таңқаларлық көңілшектілігімен ерекшеленеді». Ш. Уәлиханов тәрбиеге үлкен мән бере отырып, адамның дамуына оның табиғи бейімінің мәні зор екендігін алға тартады.

XX ғасырдың бас кезінде Қазақстанда педагогикалық теория негіздерінің қалыптасуына ат салысқан көрнекті қайраткерлер Ж. Аймауытов, Ш. Құдайбердиев, А. Байтұрсынов, М. Дулатов, М. Жұмабаевтардың педагогикалық мұраларында білім беру үрдісінде балалардың жеке тұлғасын дамыту мәселесін ескеру керектігі баса айтылған.

Міржақып Дулатов қазақ арасында көбіне көзге түспей, түссе де еленбей жүрген ғылым-білімге, өнерге зерек балаларды оқытып тәрбиелеудің мәні жайында сөз ете келіп, тұлға дамытудың кейбір психологиялық астарына үңіледі. М. Дулатов: «Туысында қанша зеректік болса да, ғылымсыз, оқусыз кемеліне жетпейді. . », деді.

Шәкәрім Құдайбердиев те «Насихат» атты өлеңінде өмірдің тұтқасы өнер мен білімде, өнерлі озады, білімді ғаламды билейді, ғылым - таусылмас кен, оны жас күніңде үйрен деп насихаттайды.

Жүсіпбек Аймауытовтың пікірінше, «Неғұрлым баланың қабілеті мен талантын дамытуға көңіл бөлінсе, соғұрлым оны толық ашуға мүмкіндік туады. Бала бойындағы қасиеттерді, оған жақын жасы үлкендер ерте ескеру қажет. Сонымен қатар Ж. Аймауытовтың ойынша, әрбір адамның белгілі бір мамандыққа деген туа біткен бейімділігі бар, сондықтан адам өзінің табиғатына тән қызметпен айналысқаны тиімді болатынын айтты.

М. Жұмабаев өзінің «Педагогика» еңбегінде адамның дамуы туралы айта келіп, тәрбиені ақыл-ой, адамгершілік, эстетикалық деп бірнеше түрге бөліп қарастырады. Ол жеке тұлға тәрбиесі мәселесін оқумен баланыста қарастырады.

Белгілі поляк ғалымы В. Оконь функционалды материализм атты білім мазмұнын қалыптастыру теориясын жарыққа шығарды. Оның пікірінше, қандай дидактикалық теория болмасын, ол оқушылардың білім алуын қамтамасыз етумен бірге сол білімдерді өз іс-əрекеттерінде пайдалана білу ептіліктерінің де жетілуіне негіз болуы шарт, яғни таным мен іс-əрекет ажырамас байланыста болуы қажет. Жеке пəндер мазмұнында да сол пəннің жетекші ұғымы басты назарға алынуы тиіс. Мысалы, биологияда - эволюция теориясы, математикада - функционалды тəуелсізділік, тарихта - тарихи шарттылық жəне т. б. яғни білім мазмұнын анықтауда дүниетанымдық көзқарастарды басшылыққа алған жөн. Оқыту барысында оқушылар өздері меңгерген білімдерін тәжірибеде қолданып үйренетіндей жағдайлар жасалуы тиіс.

Көзделген нақты практикалық мəселелерді білім негізінде шеше отырып, оқушы табиғи, техникалық, мəдени жəне қоғамдық болмысқа сай өз мүмкіндіктерін қайта қарап, өзгертуге үйренеді.

В. Оконь теориясы қоғамның білімге қойған талаптарын жəне оқушылардың жеке сұраныс, қызығуларын біріктіре қамтиды. Сондықтан соңғы кезеңдерде білімді гуманизациялау идеясында білім мазмұнының мəнін айқындауда тұлғалық бағдарлы оқу бағытына ерекше назар аударылуда. Осы бағытқа орай оқушылар белгілі оқу мазмұнын ғана меңгерумен шектелмеуі тиіс.

Оқу процесі барысында ең алдымен білім алушыларда құндылықты - мəнді сұраныстары мен қажеттіліктерін қамтамасыз ету міндеті тұрады. Ол міндет тұлғаға қажет сапалық қасиеттерін негіз ретінде қалыптастыру болып табылады.

Тұлғалық бағдардағы білім мазмұнының толық құрылымы педагогикалық тұрғыда ғылыми негізделіп, əлеуметтік тəжірибе күйінде төрт элементтен құралып, төмендегідей іс-əрекеттерде көрініс береді:

нəтижелік формасы -білім(қоғам, табиғат, техника, ойлау, іс-əрекет əдістері жөнінде) күйінде бекіген танымдық іс-əрекеттер;
үлгі бойынша орындауептіліктері(ақыл-ес жəне практикалық ептіліктер мен дағдылар) формасындағы əрекеттердің белгілі əдістерін іске асыра білу;
көкейкесті жағдайлардақалыптан тыс шешімдер қабылдауептіліктері формасындағы - шығармашыл іс-əрекет, қызмет;
тұлғалық бағдар(қоршаған ортаға, дүниеге, адамдарға, өз басына, мораль нормаларына, көзқарастық идеяларға жəне т. б. ) формасындағы көңіл - күй құндылықты қатынастарды орындай білу.

Қазіргі кезеңде білім мазмұнын анықтауда оқушыларды шектен тыс ақпаратпен жүктеу проблемасы ашық тұр.

Бастауыш білім берудің мазмұны оқушылардың жан-жақты дамуы және олардың ой-өрісі мен танымдық қызығушылығын қалыптастыруға, сонымен қатар одан әрі білім алуға және келешектегі еңбек іс-әрекетіне деген негізді құрайды.

Педагогикада «білім беру мазмұнын» күрделі көп аспектілі ұғым ретінде А. Г. Асмолов қарастырып, білім мазмұнын білім беру процесімен байланыстыра отырып, мынадай анықтама берген: «білім беру мазмұны» - тұлғаның өмір жолында өзін-өзі дамытуға, мүмкіншілігін жете білуге бағытталған кең таңдау процесі. Демек, білім беру адамның дүниені тану процесін қалыптастыру арқылы жүйелі білім мен іс-әрекет тәсілдерін игеру, біліктіліктері мен дағдыларын дамыту, жеке тұлғаны қалыптастыру.

А. Г. Асмолов бойынша «білім беру мазмұны» ұғымы білім беру, білімділік ұғымдарымен тығыз байланысты.

А. Г. Асмоловтың айтуынша, білімді ( білімді адам) - қабілетті, жан жақты дамыған, шығармашыл, дербес ой сонылығы бар, жинақтаған білімді тәжірибеде қолдана білетін адам. Бұдан көріп отырғанымыздай, білім берудің нәтижесі білім, білік және дағды ғана емес, сын көзбен қарап ойлай білетін, айналадағы құбылыстарды адамгершілік тұрғысынан бағалай білетін адамды қалыптастыру болып та табылады.

Білім беру мазмұнының мәні оның нәтижесімен анықталады. Білім беру мазмұны үшін оның құндылығы білім беру мазмұнының бірізділігін сақтау, білімнің қажеттілігін түсіндіру болып табылады. Себебі, білім берудің мазмұны мен мәнін ашуда соңғы он жылдықта білім беруді ізгілендіру идеясын жүзеге асыру барысында тұлғалық бағдар бірінші орынға қойылды.

Білім беру ұғымының мағынасы арнайы ұйымдастырылатын нормаланған және арнайы нәтижелік көрсеткіші бар процесс дегенді білдіреді, яғни білім беру - аға ұрпақтың әлеуметтік мәнді тәжірибесін келесі ұрпаққа беріп отыру және жеке тұлғаны әлеуметтендіру әрі жеке тұлғаны қалыптастыру процесі. Сонымен білім беру мазмұны жеке тұлғаны дамытудың және базалық мәдениетін қалыптастырудың негізгі құралы болып табылады[5] .

Қоғам және тұлғаның сұранысын қанағаттандыратын білім беру мазмұнын анықтау үшін алдымен білімнің берудің мақсатын айқындап алу қажет.

Қазіргі заманда білім берудің мақсаты - қоғамдағы әлеуметтік құндылық іс-әрекетті жүзеге асыруда тұлғаға қажетті қасиеттерді дамыту. Оқытуға мұндай мақсат қою тұлғаның білім, білік, дағдыларының жан-жақты, толыққанды жетілуін, ақыл-ойы, дене бітімі, ерік-жігерінің дамуын қамтамасыз етеді. Сондықтан да білім ордаларында өнер мен ғылымның негізін оқыту өз мүддесі үшін емес, балаларды өзін қоршаған ортаны танып білуге үйретуге бағдарлануы тиіс.

Адам - қоршаған ортамен бірлікте тұлға болып қалыптасатын динамикалық жүйе. Тұлғаның қалыптасуы заман талабының өзгеруіне байланысты және адамның (онтогенетикалық) организмінің дамуына сәйкес. Ол іс-әрекет жүйесінде жүзеге асады. Басқа сөзбен айтқанда, субъектінің дамуы - іс-әрекеттің (ойын, оқу, еңбек) жемісі. Бұл жерде тұлғаның дұрыс дамып жетілуі үшін жағдай жасау туралы сөз болып отыр [6] .

Ғалымдар білім беру мазмұнын қалыптастырудың логикалық-құрылымын анықтай отырып, онда білім беру мазмұнын қалыптастырудың көздерін, білім беру мазмұнының категорияларын, білім беру мазмұнының компоненттерін, білім беру мазмұнын іріктеудің принциптерін, білім беру мазмұнын анықтауда басшылыққа алынатын құқықтық - нормативтік құжаттарын ұсынады.

білім беру мазмұнын қалыптастырудың көздері:

қоғам;
адам;
табиғат;
техника;
ғылым;
өндіріс;
мәдениет.

Білім мазмұнын іріктеуде осы аталған басты бөлімдер ескерілуі тиіс.

Білім мазмұнын іріктеу барысында төменде көрсетілген шарттар да басты назарда болуы керек:

оқытудың мақсаты;
әлеуметтік және ғылыми жетістіктер;
қоғамдық қажеттіліктер;
жеке тұлғаның қызығушылықтары мен сұраныстары;
педагогикалық мүмкіндіктер немесе мектептің оқу - әдістемелік базасының материалдық жағдайының сәйкестілігі;

пәнді оқытуға бөлінген сағатпен сәйкестігі;
дүниежүзілік тәжірибенің ұтымды жақтары.

Бастауыш білім беру деңгейіндегі оқытудың мақсаты - баланың жеке тұлғасының адамгершілік қасиеттерінің, оның қоршаған ортаға эмоционалдық-құндылық қатынасының, оқу үдерісіне оң ынта-ықыласының қалыптасуын және таным әрекетіндегі жеке қабілеттері мен біліктерінің дамуын қамтамасыз ету. Сондықтан білімнің базалық мазмұны осы мақсатты жүзеге асыруға бағытталуы тиіс.

Ескерілетін жайт - әлеуметтік және ғылыми жетістіктерді ескеру. Яғни бастауыш мектепте ғылым негіздерін меңгерте отырып, заман талабына сәйкес білім мазмұнын жаңартып, жетілдіріп отыру қажет.

Бастауыш білім мазмұнын анықтауда ескерілетін қажеттіліктер: қоғамдық қажеттіліктер және жеке қажеттіліктер.

Осы қажеттіліктер білім мазмұнын қалыптастырудағы басты фактор болып саналады. Себебі, қазіргі кезеңде білім мазмұны - жаңа демократиялық мемлекет құруға, адамзат іс-әрекетінің барлық сферасының мәдени және рухани қайта жаңаруына, демократиялық мемлекет, мәдени және рухани жаңарудың, қоғам мен нарықтық қарым-қатынасты, отандық ғылым мен техниканың даму деңгейін әлемдік стандарт деңгейіне көтерілудің негізі болады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.