12 жылдық білім беру жүйесіндегі құзіреттілік тұғыр

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

12 ЖЫЛДЫҚ БІЛІМ БЕРУ ЖҮЙЕСІНДЕГІ ҚҰЗІРЕТТІЛІК ТҰҒЫР.

Қазақстан Республикасы егемендік алып, дербес мемлекет болуына байланысты қоғам өмірін ізгілендіру мен өскелең ұрпаққа білім беруді реформалау мәселесі оң шешімін табуы тиіс өткір мәселеге айналды.

Нарықтық қатынастарды нығайтумен, еңбек тиімділігін дамытумен байланысты Қ. Р - ғы әлеуметтік - экономикалық қайта құрулар білім жүйесіне мектептік, мектептік білім беруге талапты түбірімен өзгертті.

Кез - келген маңызды мәселенің қабылдануы, оны сезініп пайымдауы, содан барып мойындалып, іске асуы сәттілік емес, бірнеше кезеңнен тұратын процесс. Осытұрғыдан алғанда бүгінгі күнде жалпы білім беретін мектептің 12 жылдық оқу жүйесіне көшу мәселесін сезініп, жан - жақты пайымдау қажет.

Қазіргі күнде Қазақстан Республикасында білім беру жүйесіндегі негізгі бағдар - 12 жылдық білім беруге даярлық және оны практикаға енгізу педагогикалық мақсатқа сәйкес мемлекеттік жалпыға бірдей білім беру стандартын құру, іске асыру - оның жобасы мен құрылымын жүзеге асырмай мүмкін емес.

Жалпы орта білім беру жүйесінің стандартына құзіреттілік тұғырларды енгізу, әдіснамалық толықтыруды, жетілдіруді қажет етеді.

ҚҰЗІРЕТТІЛІК ТҰҒЫРЛАР мемлекеттік жалпыға бірдей стандарттың жалпы орта білім беруге стратегиялық қор ретінде елдің дамуы және қоғамның жаңа әдіснамалық тұғырды мазмұны мен іс жүргізуде жалпы орта білім беруді ұйымдастырады . Бұл барлық белгіленген білім мазмұнын құруда, оқытуда құзіреттілік тұғырларды қалыптастыруға бағытталған.

Құзіреттілік тұғыдың ерекшелігі - оқыту нәтижелеріне сүйенген, оқушылардың өзіндік дамуын бақылау, орта білім берудің құрылымына жаңа модель қалыптастыру

(1) .

"Құзіреттілік" - орыс тілінен аударғанда "өз ісін жетік білетін адам" деген мағына береді. Құзіреттілік туралы түсінік беру үшін Н. Хомский өткен ғасырдың 70- ші жылдары АҚШ- та тіл теориясының грамматикасында қолданды.

Құзірет, құзіреттілік мәселесін жан-жақты талдауда И. А. Зимняя үш кезеңнің қалыптасқанын айтты.

1- кезең (1960-1970)

Ғылыми аппаратқа құзіреттілік категориясын " құзірет " түсінігінің негізінде "құзіреттілік", "коммуникативтік құзірет" деген түсінік қалыптасты .

2- кезең ( 1970 - 1990)

Құзіретке сипаттама теорияда және практикада басқа тілді үйренуде, басқаруда, кәсіпкерлік, басшылықта, менеджментте, қарым-қатынасты үйретуде "әлеуметтік құзірет" түсінігінің мазмұны талданды .

3 - кезең

Психологиялық арнада мұғалімнің кәсіптік іс - әрекеті . / 2 /

И. А. Зимняя көзқарасы бойынша құзіреттілік - бұл ішкі білім, іс - әрекет бағдарламасы, адам қалыптасатын құзірет - құндылық жүйесі .

1. Жеке тұлғаға қатысты іс - әрекет субъектілігі қарым - қатынастық құзірет .

2. Әлеуметтік әріптестік пен әлеуметтік ортаға қатысты құзірет.

3. Адам іс - әрекетіне қатысты құзірет . / 2, 39 /

4. Қазіргі күнде құзіреттілік тұғырдың жаңаша талқылануы жалпы орта білім берудің 12 жылдық оқытуға көшудің мазмұнын талдауға бағыттайды.

Құзіреттер - оқушылар дайындығы сапасының көп жоспарлы және көп құрылымды сипаттамалары болып табылады. Сондықтан оларды стандарттық өлшеуіштерге айналдыру күрделі мәселе . Күрделілігі сол, түпкілікті құзірет - бұл пәндік білімдер жиынтығы емес, ол оқушының білім, білігі және дағдыларының үлестірмелі сипаттарымен байланыстыратын жаңадан қалаыптасқан сапа болып табылады (3, 22 ) .

Осыған орай түпкілікті құзіреттерді бағалайтын әдістемелер мен құралдарды құруға байланысты зерттеу, зерделеу, сынақтан өткізу жұмыстары ұйымдастырылуы қажет .

Бүгінгі қоғамда мектеп түлегінің академиялық - энциклопедиялық білім жиынтығы жеткілікті болғанымен, күнделікті өмірде кездесіп отырған түрлі ситуацияларда икемсіздігі байқалып жатады. Бұл оның өмір сүру үрдісінде қажетті құзіреттердің қалыптаспағанын айғақтайды. 12 жылдық мектептегі жаңа мазмұнда оқыту оқушының осы түпкілікті құзіреттерін қалыптастыруды мақсат етеді. Демек, білім беру жүйесі мектеп бітірушінің бойында жұмысқа алушының талаптарын, оқушының қажеттілігін, мемлекет тапсырыстарын қанағаттандыратын түпкілікті құзірет қалыптастырылуға бағытталуы тиіс. / 3, 19 /

Елбасының дәстүрлі Жолдауында "Адамның өмір бойы білім алуы үшін жағдай жасауымыз қажет" деген сөзі білім мен тәрбиенің біртұтастығын сақтай отырып, жас ұрпақтың бойында өзіндікбағдарын айқындауға мүмкіндік беретін, табысты өмір сүруге жол ашатын құзырлыққа жеткізетін түпкілікті құзіретті қалыптастыру қажет .

Әлемдік білім беру жүйесінде "құзіреттілік" ұғымы "түйін" деген түсінікке сәйкес келеді .

Құзіреттілік - біріншіден , білім беру үрдісіндегі білім, білік, дағдылардың түпкі нәтижесін көрсетуі ;

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.