Мектеп жасына дейінгі балалардың шығармашылық қабілетін ойындар арқылы қалыптастыру

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 60 бет
Таңдаулыға:

ҚОЖА АХМЕТ ЯСАУИ АТЫНДАҒЫ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ҚАЗАҚ-ТҮРІК УНИВЕРСИТЕТІ

ТАРИХ-ПЕДАГОГИКА ФАКУЛЬТЕТІ

«ЖАЛПЫ ПЕДАГОГИКА ЖӘНЕ

ЭТНОПЕДАГОГИКА» КАФЕДРАСЫ

«Педагогика және психология »мамандығы

Дипломдық жұмыс

Тақырыбы: Мектеп жасына дейінгі балалардың шығармашылық қабілетін ойындар арқылы қалыптастыру

Орындаған: Кузенова Г

СМД-111до

Ғылыми жетекшісі, п. ғ. к., доцент: К ішібаева Д .

Түркістан 2014ж.

Ф-ОБ-001/033

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

Қожа Ахмет Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті

Тарих -педагогика факультеті

«Жалпы педагогика және

этнопедагогика» кафедрасы

«Қорғауға жіберілді»

«Жалпы педагогика және

этнопедагогика» кафедрасының

меңгерушісі, п. ғ. к., доцент, м. а

Рысбекова А.

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

Тақырыбы:

Орындаған: Кузенова Г .

СМД-111до

Ғылыми жетекшісі:

п. ғ. к., доцент: Кішібаева Д.

Түркістан 2014

Мазмұны

Кіріспе . . . 3

І МЕКТЕП ЖАСЫНА ДЕЙІНГІ БАЛАЛАРДЫҢ ШЫҒАРМАШЫЛЫҚ ҚАБІЛЕТІН ОЙЫН АРҚЫЛЫ ҚАЛЫПТАСТЫРУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ.

Мектеп жасына дейінгі балалардың шығармашылық қабілетін ойын арқылы қалыптастырудың педагогикалық сипаты . . . 6

1. 2Ойын арқылы балалардың шығармашылық қабілетін қалыптастыру ерекшеліктері . . . 14

2 МЕКТЕП ЖАСЫНА ДЕЙІНГІ БАЛАЛАРДЫҢ ШЫҒАРМАШЫЛЫҚ ҚАБІЛЕТІН ОЙЫН АРҚЫЛЫ ҚАЛЫПТАСТЫРУ ӘДІСТЕМЕСІ.

2. 1Мектеп жасына дейінгі қабілетін қалыптастыру жолдары . . . 36

2. 2 Балалардың шығармашылық қабілетін ойын арқылы қалыптастырудың әдіс-тәсілдері . . . 4

Қорытынды . . . … . . . … . . . 62

Пайдаланылған әдебиеттер . . . 65

Кіріспе

Зерттеудің өзектілігі. Білім және кәсіби машық - заманауи білім беру жүйесінің, кадр даярлау мен қайта даярлаудың негізгі бағдары.

Бәсекеге қабілетті дамыған мемлекет болу үшін біз сауаттылығы жоғары елге айналуымыз керек. Қазіргі әлемде жай ғана жаппай сауаттылық жеткіліксіз болып қалғалы қашан. Біздің азаматтарымыз үнемі ең озық жабдықтармен және ең заманауи өндірістерде жұмыс жасау машығын меңгеруге дайын болуға тиіс. [1]

Сондай-ақ балаларымыздың, жалпы барлық жеткіншек ұрпақтың функционалдық сауаттылығына да зор көңіл бөлу қажет. Балаларымыз қазіргі заманға бейімделген болуы үшін бұл аса маңызды.

Білім берудің қазіргі жаңа құрылымы және оқу-әдістемесінің мазмұнының өзгеруі мұғалімдердің кәсіби шеберліктерін жаңартуын, шығармашылық ізденістерін қажет етіп отыр.

Қазіргі мектеп жасына дейінгі балалардың жағдайында оқыту мен тәрбиелеудің соңғы әдіс-тәсілдерін игерген, психологиялық-педагогикалық диагностиканы қабылдай алатын, нақты тәрбиелік іс-әрекет үстінде өзіндік даңғыл жол салуға икемді шығармашыл педагог-зерттеуші, жаңашыл мұғалім болуды қажет етеді.

Бұл - жаңа кезеңде адамдарды өмір сүруге баулу үшін бұрынғыдан да мол деңгейде білім беру деген сөз. Бүгінгі кезеңде бізге, елімізге дені сау, рухы таза, ойлары биік адамдар қажет-ақ.

Елбасымыз Назарбаев Нұрсұлтан Әбішұлы Қазақстан халқына 2007 жылғы 28 ақпандағы "Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан" Жолдауында "Білім беру реформасы табысының басты өлшемі - тиісті білім мен білік алған еліміздің кез келген азаматы әлемнің кез келген елінде қажетке жарайтын маман болатындай деңгейге көтерілу болып табылады. [1]

Біз бүкіл елімізде әлемдік стандарттар деңгейінде сапалы білім беру қызметіне қол жеткізуге тиіспіз" деп атап көрсетті.

Қазіргі кезде бүкіл әлемдік қоғамда болып жатқан өзгерістер адам өмір сүріп жатқан ортадағы барлық саланы, соның ішінде, білім беру саласын да қамтып отыр.

Оқытудың жаңа технологияларын қолдана отырып жан-жақты терең білім беру, сөйтіп білікті маман даярлауға бүкіл әлемдегі өркениетті дамыған елдер басты көңіл бөліп отырғаны да сондықтан.

Білімді азамат тәрбиелеудің жауапкершілігінің қаншалықты күрделі екендігін түйсінген білім саласының мамандары үнемі оқытудың тиімділігін арттыру мақсатында іздену үстінде.

Түрлі зерттеулер нәтижесінде мемлекеттік тілді оқытудың технологиялары пайда болып, күнделікті өмірге еніп жатыр, өйткені тиімді технологияларсыз білімді нәтижелі беру мүмкін емес.

Ал бұл жұмыстарға қол жеткізу үшін мектепішілік әдістемелік қызметті және мұғалімдердің педагогикалық қызметіне бақылау жасау жолдарын жаңартудың тиімді әдіс-тәсілдерін ұйымдастыру қажет.

Әлемдік өркениеттен өз орнын тауып жаһандану ағысына енген еліміздің алдында тұрған міндеттердің бастысы - еліміздің бәсекеге қабілетті азаматтарын даярлау мақсатында елдің интеллектуалдық мәдениетін көтеру, жастарға ұлтық ерекшеліктерді ескере отырып сапалы білім, білік, тәрбие беру, жан-жақты дамыған іскер азамат қалыптастыру.

Білім министірлігінің тәлім-тәрбие тұжырымдамасында: (ақпан, 1993) “Бүгінгі таңда жастарға әлемдік ғылым мен прогресс деңгейіне сәйкес білім мен тәрбие беру, оның рухани байлығы мен мәдениеттілігін, ойлай білу мүмкіндігін жетілдіру, сонымен қатар әр адамның кәсіби біліктілігін, іскерлігін арттыру әділетті қоғамның міндеті болып табылады

Ал, Ел басымыз Н. Ә. Назарбаевтың Білім мемлекеттік бағдарламасының білім беру жүйесін дамытудың негізгі бағыттарында «Жалпы орта білім беру саласында оның мазмұнын білім беруді демократияландыру және ізгілікті ету бағытында айтарлықтай жаңарту қажет.

Балалардың сапалы білім, білік пен дағды алуының жоғары негіздеріне қол жеткізген жөн» деп, отбасы, мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың мемлекеттік жалпыға міндетті стандартында көзделген білімді, дағдылар мен қарым-қатынастарды баланың меңгеруін, сондай-ақ күш-жігірі мен психологиялық жағынан мектеп бағдарламасын игеруін қамтамассыз етуге міндетті»деп баланың дамуындағы отбасының міндеттерінде белгіленген

Кез-келген адамның, оның ішінде баланың әрекетінде білімнің ғана емес, сонымен бірге ойындарды пайдаланудың зор маңызы бар.

Мектеп жасына дейінгі балалардың шығармашылық қабілетін ойын арқылы қалыптастыру және іскерлік ұғымы педагогика тарихында көптеген қазақстандық және ресейлік еңбек сіңірген педагогтардың құнды еңбектерінде әр қырынан тұжырымдалған.

Біздің зерттеу жұмысымызға байланысты балалардың білім сапасын арттыру, мақсатында оқу іскерліктері мен дағдыларын ойын іс-әрекетінде қалыптастыру мақсатымен айналысқан Қазақстандық И. Д. Буртовой мен Т. Әбдіғалиева, Ж. Балтабаев, Р. М. Қоянбаев, Ж. Б. Қоянбаев, Б. Т. Ортаев Т. Хазіретәлі, Н. Жаманқұлова, Н. Г. Даумов, А. Қ. Аренова, А. Әмірбеков зерттеулері мен еңбектерінің орны ерекше және Ресейлік педагогтар И. В. Савин Т. А. Ильина, Е. А. Климов, А. В. Усованың еңбектерінің маңызы зор. [2]

Ерте заманнан-ақ адам өзін қоршаған ортаның тылсым тіршілігін тануға әрекет жасаған.

Ал айнала дүниені танып-білудің, белсенді іс-әрекеттің алғашқы түрі заттық іс-әрекет болып табылады. Нәресте заттық іс-әрекеттен бірте-бірте ойын әрекетіне ауысады. Барлық адам өзінің тұлға ретінде даму ерекшелігінде ойын іс-әрекетін бастан кешіреді.

Сәбилік кезеңнен бастап бала өзін қоршаған ортаны, өмір сүріп отырған айналасындағы заттар мен құылыстарды ойын арқылы түсініп ұғынады. Тек көру, сипап-сезу, байқап-тану арқылы емес, тікелей араласып, іс-әрекетке көшуін нақты қарым-қатынас барысында біледі.

Осылайша ойын адамның өмір танымында шешуші мәнге ие болады. Баланың таным-түсінігі, іс-әрекеті ойыннан басталып, оның негізі болашақ өмірінде оқу, еңбек іс-әрекетімен жалғастырылады.

Жеке тұлғаның дамуындағы ойынның әсерін ерте заманның өзінде-ақ атақты ғұлама ойшылдар, философтер, педагог, психолог ғалымдар көріп, байқап, оны іске асыру жолдарын ұсынған.

Оның көп ғасырлық тарихына үңілсек, ол туралы алғашқы пікірлер ежелгі грек философтары Платон мен Аристотель еңбектерінен бастау алатынын көруге болады.

Ойын - балалар үшін оқу да, еңбек те. Ойын - айналадағы дүниені танудың тәсілі. Ойын балаларға өмірде кездескен қиыншылықтарды жеңу жолын үйретіп қана қоймай, ұйымдастырушылық қабілетін қалыптастырады.

В. Сухомлинский "Ойынсыз ақыл - ойдың қалыпты дамуы да жоқ және болуы да мүмкін емес. Ойын дүниеге қарай ашылған үлкен жарық терезе іспетті, ол арқылы баланың рухани сезімі жасампаз өмірмен ұштасып, өзін қоршаған дүние туралы түсінік алады. Ойын дегеніміз ұшқын білімге құмарлық пен еліктеудің маздап жанар оты деген ой айтады. [3]

Ойын екі түрлі уақыттық бағытты қамтиды: қазіргі және болашақ. Бір жағынан бала бірден, осы мезетте қуанышқа бөленеді, екінші жағынан ойын әрқашан болашаққа бағытталған, өйткені ойын барысында тұлғаның келешек өміріне ықпал ететін сапалы қасиеттері мен іскерлік дағдылары қалыптасады.

Ойын арқылы мектеп жасына дейінгі балалардың шығармашылық қабілетін қалыптастыру бүгінгі күннің талабы. Сондықтан да, дипломдық жұмысымыздың тақырыбы Мектеп жасына дейінгі балалардың шығармашылық қабілетін ойындар арқылы қалыптастыру» деп алуымызға себеп болды.

Зерттеудің мақсаты: Мектеп жасына дейінгі балалардың шығармашылық қабілетін ойын арқылы қалыптастыру.

Зерттеудің міндеттері:

- ойын арқылы мектеп жасына дейінгі баланың шығармашылық қабілетін қалыптастырудың педагогикалық-психологиялық сипатын анықтау.

- мектеп жасына дейінгі баланың шығармашылық қабілетін ойын арқылы қалыптастырудың ерекшеліктерін анықтау.

- ойын арқылы мектеп жасына дейінгі балалардың шығармашылық қабілетін қалыптастыу жолдарын қарастыру.

- ойын негізінде шығармашалық қабілетін қалыптастырудың әдіс тәсілдерін қолдану.

Зерттеудің нысаны: Оқу -тәрбие үдерісі.

Зерттеудің пәні: ойын арқылы шығармашылық қабілетін қалыптастыру.

Зерттеудің көздері: Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңы, Н. Ә. Назарбаев., «Әлеуметтік-экономкалық жаңғырту-Қазақстан дамуының басты бағыты» 2012, 27 қаңтар, , Қазақстан Республикасында Білім беруді дамытудың 2011-2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы, озат мұғалімдердің, тәрбиешілердің тәжірибелері.

З ерттеу әдістері : философиялық, әлеуметтік, психологиялық, педагогикалық және әдістемелік әдебиеттерді зерттеу мәселесі тұрғысынан талдау, жинақтау, қорыту, оқу бағдарламалары, әдістемелік құралдарын талдау және жүйелеу; білім беруді ақпараттандыруға байланысты құжаттармен танысу.

Дипломдық жұмыстың құрылымы: Кіріспеден, екі бөлімнен, қорытындыдан және пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.

Дидактикалық ойын арқылы мектеп оқушыларының танымдық белсенділіктерін қалыптастырудың психологиялық-педагогикалық сипаты.

Еліміз егемеңді ел болғалы бері келелі де ауқымды өзгерістер жүруде. Саяси, экономикалық, қаржылық т. б. салалардағы секілді білім беру саласы да мұндай өзгерістерден тыс қалған жоқ. Бүгінгі таңда қоғамымыздың даму бағытында жан-жақты дамыған сауатты, саналы азамат тәрбиелеу мәселесі жүктеліп отыр.

Мемлекетіміз осының бәрін ескеріп білім беру жүйесін баса дамытуға, оның дүниежүзілік деңгейге көтерілуіне аса мән беруде. Білім беру, тәрбиелеу және балалардың ой-өрісі қабілетінің дамуы бұл алға қояр мақсат болып табылады.

Өмір сүру үшін білімді меңгерудің маңызды екендігі жайлы ғұлама бабаларымыз әл-Фараби, Қ. А. Ясауи, М. Х. Дулати, Ж. Баласағұн тамаша өсиеттер қалдырған.

Ұлы ойшылдар ағартушы-педагог Я. А. Коменский, И. Г. Песталоцци, Ж. Ж. Руссо, А. Дистерверг, Ы. Алтынсарин, К. Д. Ушинский оқыту арқылы оқушылардың ақыл-ой қабілеттерін, дербестігін, ойлауын дамытуға көңіл бөлу керектігін айтқан болса, оқыту үрдісінің ерекшеліктері мен ұстанымдары, оқыту әдістері мен құралдарын М. А. Данилов, Б. Н. Есипов, Н. Скаткин, Ю. К. Бабанский, М. Жұмабаев, Т. Сабыров, т. б. өз еңбектерінде оқушылардың өз бетінше жұмыс орындауда дидактикалық ойындардың пайдалы жақтарын талқылаған, ғылыми түсініктер берген. [4] Шығармашылық қабілет туралы анықтамаларға талдау жасай отырып мектеп жасына дейінгі балалардың шығармашылық қабілеттері анықталады.

Оған мына үш белгі тән:

- шығармашылық қабілеттің қоғамдағы маңыздылық бағыты;

- шығармашылық қабілеттің интелектуалдық сипаты;

- шығармашылық қабілеттің реттеушілік сипаты;

Сондай ақ, шығармашылық қабілетті қалыптастыру тиімділігі мынадай жетекші факторлармен анықталады:

- балалардың жас ерекшеліктерін есепке алу;

- оқу үрдісіне мәселелік оқытуды кеңінен енгізу;

- материалдарды айтып түсіндіруде жүйелік ұстанымын қамтамасыз ету;

- бірте-бірте күрделене түсетін тапсырмалар кешенін шешудегі қол жеткен табыстарды «нығайтуды» қамтамасыз ету, т. б.

Оқу үрдісі балалардың шығармашылық белсенділігі нәтижесінде жүзеге асады, ал шығармашылық қалыптасу негізінде балаларда танымдық белсенділік қалыптасады.

Ойын әрекеті негізінде мектеп жасына дейінгі балалардың белсенділіктерін қызықтыра отырып, тұлғалық дамуын қалыптастыруға болады.

Мазмұны бойынша ойын әрекеті балалардың ақыл-ой белсенділігін қалыптастырудың маңызды құралы бола отырып, олардың бағдарлама материалының негізгі тақырыптары бойынша алған білімдерін тереңдете түсуді, әрі пысықтауды көздейді.

Ойын мектеп жасынадейінгі балалардың ойын, сабақ үстіндегі жұмысын түрлендіре түседі, олардың ойынға, пәнге қызығушылығын оятып, ынта-ықылас қоюына баулиды және оқушылардың зейінін, ойлауын, зерделеуін дамытады.

Қазақ халық ойындарының жіктемесі балалардың жас ерекшеліктеріне А. Диваев, ойын сипатына М. Гуннер, Е. Сағындықов, Б. Төтенаев; дене қасиеттерін, қимылдық әрекеттерді дамытуға М. Таникеев, Ж. Төлегенов, Т. Бекбатшаева, Т. Қуанышов; ойындардың педагогикалық мүмкіндіктеріне сәйкес жасалады. [5]

Мектеп жасына дейінгі балаларда негізгі ойындық іскерліктер қалыптасады, бұл оларға ойын барысында өзара байланысқан шарттық құралдарды пайдалануға көмектеседі.

Тәрбиешінің алдында мынандай міндеттер тұрады. Ол балалардың шығармашылық белсенділігін теңдестіру.

Бұған ойынның құрамына әртүрлі рөлдерді қосу; әлеуметтік сферадағы әртүрлі өмірді, әртүрлі әдеби шығармаларды, ертегілерді, сонымен қатар, ертегідегі және шын өмірдегі персонаждарды қосады.

Мысалы, балабақшада тәрбиеші полиция қызметкерін, от сөндіруші және жалмауыз кемпірді, Тазша баланы, дәрігерді қосады. Жалпы сюжетке мұндай рөлдерді қосу балалардың бейнесін белсендіреді, оларда жаңа күтпеген жағдайларды ойлауына мүмкіндік береді.

Сонымен қатар тәрбиеші балалардың ойынға қызығушылығын ескереді, яғни күнделікті ойында олар қалыптаспайды.

Ойын іс әрекетін негізінле қалыптасатын ойындардың ішінде дидактикалық ойындардың маңыздылығы жағынан өзгелерінен бөле-жара айтуға болады. Бірақ, бір ескертетін нәрсе, маңызды екен деп ойын, сабақ мазмұнына үйлеспейтін ойын түрлерін қолданудан аулақ болған жөн. Әр ойынның өз реті бар.

Әрбір тәрбмеші ойын, сабақ процесінде қандай ойын қолданатынын мазмұнына, мақсатына сәйкес таңдап алған жөн. Өйткені ойын мектеп жасына дейінгі балалар үшін қызықты әрекет, іс-қимыл бола отырып, сонымен бірге оларды тәрбиелеу мен дамытудың аса маңызды құралы болып табылады. Бірақ ол педагогикалық ізденістің арқасында ғана қуатты құралға айналады.

Мектеп жасына дейінгі балаларды оқытып-тәрбиелеуде тәрбиеші балалар игере алатындай ойынның бағдарламалық мазмұнын жоспарлайды, дидактикалық және ойын міндеттерін, қимыл мен ережелерді белгілейді.

Дидактикалық ойын негізінде балалардың танымдық белсенділіктерін және ойынды педагогикалық процеске енгізе отырып, тәрбиеші балаларды ойнауға, А. С. Макаренконың сөзімен айтқанда, “Жақсы ойын” жасауға үйретеді. Мұндай ойынға мынадай сипаттар тән: мазмұнының тәрбиелік-танымдық құндылығы, ойын барысының дұрыс түсіндірілуі, таңдалынып алынған ойын түрінің оқушыларға үйретері мол және шығармашылық сипаты, жеке балалардың және барлық ойнаушылардың мүдделерін ескере отырып ойын ережесіне бағыну және соларды басшылыққа ала білуі, ойыншықтар мен ойын материалдарын белгілі бір мақсатқа пайдалану, балалардың бір-бірімен достық қарым-қатынастары және көңіл күйлерінің шат болуы ескеріледі. [6]

Ойынды басқара жүріп, тәрбиеші баланың жеке басының барлық жағына: оның санасына, сезіміне, ерік-жігеріне, мінез-құлқына ықпал жасайды.

Ойын іс әрекеті негізінен ақыл-ой, адамгершілік, эстетикалық және дене мүшелерінің дұрыс қалыптастыру мақсаттары үшін пайдаланады. Мазмұны ойлай білуге құрылған ойын процесінде балалардың білімі мен түсінігі айқындалып, тереңдей түседі. Ойын үстінде қайсыбір рөлді орындау үшін бала өзінің түсінігін ойын әрекетінде көрсетеді.

Бала психологиясына ойын іс әрекетінің ықпалы жастардың болашаққа деген бағыт-бағдары отбасында, мектепке дейінгі мекемеде, жалпы еңбек, қоғамдық деңгейде қалыптасады деп алсақ, бүкіл қоршаған дүниенің әр саласының көзқарасқа тигізетін әсері, беретін білімі, тәрбиеге ықпалы әртүрлі болады.

Қазіргі заман талаптарына сәйкес мектепке дейінгі мекеменің барлық буын балаларының білімін ойын іс әрекеті тұрғысынан дамыту, жетілдіру-педагогика ғылымының міндеті болып табылады.

Осыған орай білімнің мазмұнын, білім беру жүйесіндегі орнын, оқу-тәрбие процесінің ерекшелігін, оны дұрыс ұйымдастырудың негізгі әдістерін, формаларын жетілдірудің жолдарын білу керек.

Оқу-тәрбие процесінде ойын әрекетін қолдану барысында әр баланың жеке басының ерекшелігі есепке алынуы тиіс. Ойын, сабақ барысында әр баланың ұғымы, сезімі, түсінігі, қабылдауы, қабілеті әр түрлі. Ең бастысы - әр баланың жеке басын құрметтеу, оның адамдық қасиетіне нұқсан келтірмеу. Қазіргі ізгілендіру заманында әрбір баланың өз мүмкіндігін, қабілетін, іскерлігін, ойлауын, ойын іс әрекеті барысында байқау қажет, сонда ғана олардың білімге, ынтасын арттырып, еңбексүйгіштікке, білімге құштарлық қасиеттерін нәтижелі қалыптастыруға болады.

Тәрбиеші балалармен дидактикалық ойын іс әрекетін ұйымдастырып, оларды үйрету, қалыптастыру үшін ең алдымен балалардың психологиялық ерекшеліктерін білуі керек.

Мектеп жасына дейінгі баланың бойындағы психикалық процестер: зейін, қабылдау, қиялдау, есте қалдыру, ойлау, сөйлеу, сезімдер. Осындай психикалық процестер баланың бойында болуын, өзгеріп жетілуін қарастырады.

Бала мұндай ерекшелік пен іс-әрекетті қимыл жасау процесінде, ойын барысында шешеді. Мектеп жасына дейінгі балалардың психологиясы психикалық дамуды, заңдылықтарды, іс-әрекеттің дамуын, жеке бастың қалыптасуын зерттейді. Мектеп жасына дейінгі балалардың психологиясын білу оқыту, тәрбиелеу практикасын дұрыс ұйымдастыруға мүмкіндік береді.

Оқыту ісі білім берумен қатар балалардың танымдық қабілеттерін, логикалық ойлауды дамытуға ойын іс әрекетін пайдаланудың маңызы ерекше.

Ойын арқылы баланың білімге деген өте белсенді ақыл -ой әрекеті қалыптасады. Ойын іс әрекеті - танымдық қажеттіліктен, мақсат, танымдық және әрекетті орындаудың тәсіл-амалдарынан тұрады. Ойын іс әрекеттің негізінде балаларда шығармашылық қабілет, танымдық ізденімпаздық қалыптасады. Т. И. Шамова ойын әрекеті ізденімпаздықты жеке адамның білім мен іс-әрекет тәсілдерін біреудің көмегімен игеруге, қоршаған өмір шыңдығын одан әрі өзгерту және жетілдіру мақсатымен танымдық міндеттерді шешуге ұмтылысымен және белсенділігімен сипатталатын қасиеті ретінде қарастырады. .

Әртүрлі тәрбие жұмыстары - балалардың ғылыми дүниетанымын дамытудың, шығармашылық қабілетті қалыптастырудың қажетті құралы. Адам белсенділігінің табиғатын тани білу, еңбек және моральдық белсенділік дәрежесі бойынша адамның қоғам мен ұжым үшін жарамдылығын жете анықтау - мұғалімнің басты міндеті.

Ойын балалардың негізгі іс-әректінің бір түрі. Бала өмірі ойынмен байланысты. Бала ойынсыз өсе алмайды.

Бұл өмір заңдылығы. Еңбек үстінде адамның көптеген ерекшеліктері дамиды, өмір сүру барысында ол түрлі жолдармен жарыққа шығады. Мысалы: Үлкендер өздеріне тән ерекшеліктерін еңбектену барысында көрсетсе, ал мектеп оқушылары сабақ үстінде, ойын үстінде көрсетеді.

Ойын балалар үшін күрделі әрекет. Балалар білімді ойын арқылы да ала алады және үлкендерден үйренеді.

Сондықтан, сабақта, ойын барысында бала білімін шыңдап, ой өрісін кеңейтеді. Ал, ойынның мақсаты, жоспары, тәрбиелік мәні, қажетті заттарға ерекшеліктері болады.

Сол ойын арқылы бала көптеген мәліметтер алады, психологиялық ерекшеліктерін қалыптастырады.

Ойын арқылы балалардың ойы ұшқыр, шешен әсерлі сөйлеп, ұлт тарихын, мәдениетін, халықтың ғасырлар бойы жинаған асыл маржандарын оңай игеруіне сетігін тигізетіні даусыз.

Ойын - күрделі философиялық, психологиялық, педагогикалық ұғым. Ойын дегеніміз - тынысы кең, алысқа мензейтін, ойдан-ойға жетелейтін, балаға қиялымен қанат бітіретін осындай ғажайып нәрсе, ақыл-ой жетекшісі, денсаулық кепілі, өмір тынысы.

Біздің эрамызға дейінгі IV ғасырда өмір сүрген грек философы Гепокрит ойынды мәңгілікке теңеген.

Оның пікірінше ойын «Мәңгілік - шахмат ойнап отырған бала». Келесі грек ойшылы Платон ойын теориясын қалыптырушы ретінде назарға алынады, оның пікірінше ойын-әрі жоғары ақыл, рахаттану, қызық және теңдесі жоқ жоғары құбылыс.

Психология тұрғысынан ойынды зерттеуге Л. С. Выготский, С. Л. Рубинштейн, Д. Б. Эльконин, Б. Г. Ананьев, А. Н. Леонтьев секілді ғалымдар ат салысты. СЛ. Рубинштейннің пікірінше «ойын негізінде адамның барлық психикалық қабілеттері қалыптасады, баланы ересек өмірге дайындайды».

Ойын іс әрекеті арқылы бала қоршаған ортамен қарым-қатынас жасайды.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.