Тұлғаның құқықтық мәртебесі

Жоспар
Кіріспе

1 Адам құқықтары мен бостандықтары.
2 Құқықтық мәртебе
3 Қазақстан Республикасының азаматтығына қабылдау
4 Азаматтардың құқықтары мен бостандықтары

Ата заңымызда Қазақстан Республикасында адам құқықтары мен бостандықтары танылып, оларға кепілдік берілетіні жөнінде айтылған. Мемлекет өз қызметін азамат пен қоғамның мүддесінде жүзеге асырады. Біздің қоғамымыз — шынайы ізгілікті қоғам. Осыған байланысты бізде қоғам мен жеке адам арасындағы қарым-қатынас мәселесіне елеулі мән беріледі. Конституцияда жеке адамның құқықтық жағдайы, оның қоғамда алатын орны, яғни құқықтық мәртебесі баянды етілген.
Құқықтық мәртебе {латынша status — орын, жағдай) ~ Республика азаматынын құқықтық жағдайы (құқықтар мен міндеттерінің жиынтығы). Республикадағы әрбір адам азаматтық алуға, оны өзгертуге құқылы.
Азаматтық деген ұғым адамның белгілі бір мемлекетке құқықтық тиістілігін түсіндіреді.

Пән: Құқық, Криминалистика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

АДАМ ҚҰҚЫҚТАРЫ МЕН БОСТАНДЫҚТАРЫ.
Ата заңымызда Қазақстан Республикасында адам құқықтары мен бостандықтары
танылып, оларға кепілдік берілетіні жөнінде айтылған. Мемлекет өз қызметін
азамат пен қоғамның мүддесінде жүзеге асырады. Біздің қоғамымыз — шынайы
ізгілікті қоғам. Осыған байланысты бізде қоғам мен жеке адам арасындағы
қарым-қатынас мәселесіне елеулі мән беріледі. Конституцияда жеке адамның
құқықтық жағдайы, оның қоғамда алатын орны, яғни құқықтық мәртебесі баянды
етілген.
Құқықтық мәртебе {латынша status — орын, жағдай) ~ Республика азаматынын
құқықтық жағдайы (құқықтар мен міндеттерінің жиынтығы). Республикадағы
әрбір адам азаматтық алуға, оны өзгертуге құқылы.
Азаматтық деген ұғым адамның белгілі бір мемлекетке құқықтық тиістілігін
түсіндіреді. Азаматтыққа қарай адамға мемлекеттің заңдары, белгіленген
азаматтық құқықтар мен міндеттер тарайды. Азаматтық-адамның тууына
байланысты, Қазақстан Республикасының азаматтығына қабылдануына байланысты
пайда болады. Республика азаматтығын алудың негіздері мен тәртібі
азаматтықтың сақталуы мен жойылуы конституциялық заңның азаматтықтан
шығуға халықаралық шарттарында көзделген негіздер бойынша жойылады.
Қазақстан Республикасының азаматтығына қабылдау, оны қалпына келтіру
немесе Республика азаматтығынан шығу мәселелерін Президент шешеді. Негізгі
Заң Республикадағы әрбір адамның азаматтыққа және оны өзгертуге кұқылы
екендігі жөніндегі ережені ғана баянды етіп қоймай, адам құқығын қорғайтын
бірнеше жағдайларды көрсеткен. Мысалы, Конституцияның 10-бабының 2-
тармағында: "Республиканың азаматын ешқандай жағдайда азаматтығынан, өзінің
азаматтығын өзгерту құқығынан айыруға, сондай-ақ оиы Қазақстаннан тыс
жерлерге аластауға болмайды" делінген.
Қазіргі кезде қазақ халқына және басқа халықтарға қатысты тарихи
әділеттілік қалпына келтірілді. Республика аумағын бір кезде тастап кетуге
мәжбүр болған барлық азаматтар, сон-дай ақ басқа мемлекеттерде тұратын
қазақтар Конституциямен қорғалып, оларға қамқорлық жасалады. Конституцияның
1I-бабында "Республика өзінің одан тыс жерлерде жүрген азаматтарын қорғауға
және оларға қамқорлық жасауға кепілдік береді" делінген. Мысалы, республика
басқа мемлекеттің аумағында тұратын өз азаматтары мен заңды тұлғаларының
меншік құқығын (өз мүліктеріне деген) қорғайды.
Біздің республика адам құқығы бұзылуының құрбандары болған шетел
азаматтарына және азаматтығы жоқ адамдарға баспана беруге құқылы. Барлық
ұлттар мен ұлыстардың, жан-жақты дамуы және жақындасуы саясатымен
қамтамасыз етілетін барлық нәсілдер мен ұлттардың азаматтарының толық
тендігіне кепілдік берілуі, азаматтардың патриотизм және интернационализм
рухында тәрбиеленуі, ана тілін пайдаланудың мүмкіндігі үлкен жетістік болып
табылады. Конституцияның 14-бабында; "Тегіне, әлеуметтік, лауазымдық және
мүліктік жағдайына, жынысына, нәсіліне, ұлтына, тіліне, дінге көзқарасына,
нанымына, тұрғылықты жеріне байланысты немесе кез келген өзге жағдаяттар
бойынша ешкімді ешқандай кемсітуге болмайды" деп көрсетілген.
Республикамызда мемлекеттік тіл біздің тәуелсіз еліміздің егемендігіне,
атауына сәйкес, қазақтілі екендігі сөзсіз. Негізгі Занда ерекше
көрсетілгендей, мемлекеттік ұйымдарда және жергілікті өзін-өзі басқару
органдарында орыс тілі ресми түрде қазақ тілімен тең қолданылады. Мемлекет
Қазақстан халқының тілдерін үйрену мен дамыту үшін жағдай туғызуға
қамқорлык жасап отырады.
Негізгі Заңда азаматтардың енбек етуге, демалуға, білім алуға және
бұрыннан бар басқа да құқықтары сақталып қана қоймай, олар кепілдіктерін
жоғарылататын нақты жағдайлармен толықтырылып мазмұны терендетіле түсті.
Сонымен бірге бұрындары көзделген сөз, баспасөз, митинг және т. б.
бостандықтары баянды етілді. Азаматтардың өз құқықтарын кеңінен пайдалану
мүмкіндігін қамтамасыз ететін база кеңейтілді. \
Қазақстан Республикасы азаматтарының тікелей және ез өкілдері арқылы
мемлекет ісін басқаруға қатысуға, мемлекеттік органдар мен жергілікті өзін-
өзі басқару органдарына тікелей өзі жүгінуге, сондай-ақ жеке және ұжымдык
өтініштер жолдауға құкығы бар.
Біздің мемлекетімізде азаматтардың барлық құқықтары мен бостандықтары,
мысалы, өз құқықтары мен бостандықтарын сотпен қорғау құқығы сенімді де
нақты қорғалған. Ол жөнінде Негізгі Занда: "Соттардың Конституциямен баянды
етілген адамның және азаматтың құқықтары мен бостандықтарына нұқсан
келтіретін заңдар мен өзге де нормативтік құқықтық актілерді қолдануға
хақысы жоқ" делінген (78-бап). Азаматтың жеке өмірі де мемлекеттің
қорғауында. Ол жөнінде: "Мемлекеттік органдар, қоғамдық бірлестіктер,
лауазымды адамдар және бұқаралық акпарат кұралдары әрбір азаматқа өзінің
кұқықтары мен мүдделеріне қатысты құжаттармеи, шешімдермен ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.