Адам санасының қоғамдық – тарихи сипаты

Кіріспе ... ... ... ... ... ... 3.4
І бөлім. Адам санасының қоғамдық . тарихи сипаты.
1.1. Ойлай білетін адам санасының дамуы туралы түсінік ... ... ... 5.8
1.2. Жеке адамның қалыптасуындағы еңбектің ролі ... ... ... ... ... .8.11
ІІ бөлім. Адам санасының дамуындағы еңбек пен тілдің маңызы.
2.1. Сана Психикасының жоғарғы формасы ... ... ... ... ... ... ... ..12.16
2.2. Адамның күрделі құрылған саналы әрекетінің қалыптасуында
тілдің ролі ... ... ... ...16.20
Қорытынды ... ... ... ... ... .21
Пайдаланылған әдебиеттер

Психика адамдармен қатар жануарларға да тән, Психиканың адамға ғана тән жоғары дәрежеде дамуын сана деп атайды.
Сананың пайда болуы жәке дамуы биологиялық жағдайларға ғана емес, сонымен қатар және ең бастысы әлеуметтік- тарихи жаңылықтарға байланысты, Сана — адамның қоғамдық тіршілік иесі ретіндегі тарихи дамуының жемісі, сондыктан дя сананың даму процесі, оның әр керінісі актісі адамзат қоғамы дамуының бүкіл барысымен жжәне қазіргі әр жайт сайын ұшырайтын реалды тарихи жағдайлармен анықталады.
Сананың тарихи сипаты оның жануарлар психикасынан айырмашылығын көрсететін бірінші сипат болып табылады.
Айнала қоршаған дүниені сана деңгейінде психикалық бейнелендіру— танымның күрделі процесі болып табылады. Бұл процесс, оның ұдайы жетілуі, өзара байланысты үш бағытта, бір мезтілде өтеді.

1. Жалпы психология Орыс тілінен аударылған оқу құралы. В.В.Богословский, т.б. редакциясымен. Алматы. «Мектеп». 1980 ж. аудармашылар: Қ.Жарықбаев, ж.Түрікпен – ұлы, К.Қойбағаров, т.б.
2. Жалпы психология. Жоғары оқу орындарының студенттеріне арналған оқу құралы. Алматы. «Білім» 1996ж. Авторлары: Алдамұратов Ә, Түрікпен – ұлы. Ж. т.б.
3. Тәжібаев Т. Жалпы психология. Оқу құралы. Құрастыркшылар: Проф. Қ.жарықбаев, Ж.Түрікпен – ұлы. Алматы. Қазақ университеті. 1993ж.
4. Темірбеков А, Балаубаев С. Психология. ЖОО студенттеріне арналған оқулық. Алматы «Мектеп» 1966 ж.
5. Жарықбаев Қ. Жантану негіздері. Алматы. 2002 ж.
6. Мұқанов М. педагогикалық психология очерктері.Алматы.1962 ж.
7. Түрікпен – ұлы Ж. Мектептегі кәсіптік бағдар жұмысы. Алматы .1992ж.
8. Түрікпен – ұлы Ж. Кәсіпттік бағдар. Алматы. Санат. 1995ж.
9. Түрікпен – ұлы Ж. Оқушыларды кәсіпке бағдарлау. Алматы. ҚазБаспа - КТ. 2004 ж.
10. Журнал. Қазақстан мектебі. 2005. №3
11. Журнал. Бастауыш мектеп. 2008. №8

Пән: Психология
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 21 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3-4
І бөлім. Адам санасының қоғамдық – тарихи сипаты.
1.1. Ойлай білетін адам санасының дамуы туралы түсінік ... ... ... 5-8
1.2. Жеке адамның қалыптасуындағы еңбектің ролі ... ... ... ... ... .8-11
ІІ бөлім. Адам санасының дамуындағы еңбек пен тілдің маңызы.
2.1. Сана Психикасының жоғарғы формасы ... ... ... ... ... ... ... ..12-16
2.2. Адамның күрделі құрылған саналы әрекетінің қалыптасуында
тілдің ролі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 16-20
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .21
Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 22

Кіріспе
Психика адамдармен қатар жануарларға да тән, Психиканың адамға ғана
тән жоғары дәрежеде дамуын сана деп атайды.
Сананың пайда болуы жәке дамуы биологиялық жағдайларға ғана емес, сонымен
қатар және ең бастысы әлеуметтік- тарихи жаңылықтарға байланысты, Сана —
адамның қоғамдық тіршілік иесі ретіндегі тарихи дамуының жемісі, сондыктан
дя сананың даму процесі, оның әр керінісі актісі адамзат қоғамы дамуының
бүкіл барысымен жжәне қазіргі әр жайт сайын ұшырайтын реалды тарихи
жағдайлармен анықталады.
Сананың тарихи сипаты оның жануарлар психикасынан айырмашылығын
көрсететін бірінші сипат болып табылады.
Айнала қоршаған дүниені сана деңгейінде психикалық бейнелендіру— танымның
күрделі процесі болып табылады. Бұл процесс, оның ұдайы жетілуі, өзара
байланысты үш бағытта, бір мезтілде өтеді. Ең алдымен, қоршаған әлемді
бейнелендірудің зі тарихи дамудың өз кезеңінде әр түрлі болады. Бұл
бейнелеудің сипаты қашан да өмірдегі әлеуметтік-тарихи жағдайларға тәуелді.
Екінші сөзбен айтқанда таным жалпы тарихи тұрғыдан өзгереді.
Қоршаған әлсмді бейнелендіру процесі әр адамның өмірі барысында да
өзгеріссіз қала алмайды, яғни таным онтогенетикалық. тұрғыда өзгереді.
Бейнелендіру ерекшеліктері адамның жасымен және жинақтаған индивидуалдық
тәжірибесімен байланысты. Бейнелендіру әр белгілі бір таным актысының әр
кезеңінде, білмеуден білуге, орталау, саяз білімнен әлдеқайда толық және
мәнді білімге, сезімдік танымнан абстрактылы танымға өту процесінде де әр
түрлі болады. Бұл ретте бейнелеу өзгерісі өзгерісі индивадуалды-гностикилық
тұрғыда өтеді. Адамның айнала қоршаған дүниені тануындағы тарихи,
онтогенетикалық және индивидуалды - гностикалық, бірлік — адам санасының
жануарлар психикасынан айырмашылығын білдіретін екінші сипат.
Адамның еңбегі нәтижесінің заттануы, жинақталған тәжірибенің сөз жузінде
талданып қорытылып, есте сақталуы адамдарға тек қазіргі жайын ұғыну ғана
емес, сонымен бірге өзінің еткен өмірін де білуге мүмкікдік береді. Өзінің
өткендегісі мен бүгінгісін салыстыра отырып, адам объективті себеп-салдарлы
Байланыстарды ашуға мүмкіндік алады. Себеп-салдарлы байланыстарды біле
отырып, адам болашағын қиял арқылы көз айдына елестете алады, бұл оған
қызмет мақсатын саналы түрде белгілеуге және ерік күшін бүгінгісін қайта
құруға жұмсауға мүмкіндік береді. Адамның саналы қызметі қашан да мақсат-
бағдарлы сипатта болады.
Адам табиғаттан алынған нәрсенің формасын өзгертіп қана қоймайды;
сонымен бірге ол табиғаттан алынған нәрсе жөнінде өзінің саналы мақсатын да
жүзеге асырады, ал мұның өзі заң ретінде оның іс - әрекетінің әдісі мен
сипатын белгілейді, сондықтан ол өз еркін осы мақсатқа бағындыруға тиіс.
Егер де жануарлар психикасы олардың қалыпты жағдайға бейімделуін
қамтамасыз етсе, адам санасы айнала қоршаған ортаға ықпалын тигізуге
мүмкіндік береді. Адам санасы айнала қоршаған дүниені бейнелендіріп қана
қоймайды, сонымен қатар ол жасампаз ол жасампазда.
Курстық жұмыстың мақсаты: Адам санасының объективтік шындықты тіл арқылы
бейнелеу ерекшеліктерін қарастырып, сананың қоғамдағы мәнін ашу.
Зерттеу міндеттері:
• Адам санасының қоғамдық – тарихи сипатын зерттеу.
• Адам санасының дамуындағы еңбек пен тілдің маңызын қарастырып,
сананың қоғамдық мәнін ашу.
Зерттеу обектісі: Адам санасының қоғамдағы мәні.
Зерттеу пәні: Психология.
Зерттеу әдістері:
• Ғылыми әдебиеттер,
• Педагогикалық - психологиялық оқулықтар,
• Озат тәжірибелер
• Өзіндік бақылау.
Курстық жұмыс кіріспеден, негізгі бөлімнен, қорытындыдан, әдебиеттер
тізімінен тұрады.

1.1.Ойлай білетін адам санасының дамуы туралы түсінік. Жер бетіндегі
тіршілік эволюциясының қолы жеткен ең жоғары жетістігі—ойлай білетін
адамның дүниеге келуі. Адам санасының қалайша пайда болғандығын ғылыми
тұрғыдан бірден-бір дұрыс түсіндірген марк-сизм-ленинизм классиктері болды.
Адамның санасы еңбек ету процесінде пайда болған, адам, қоғам мүшесі,
сондықтан оның санасы да әлеуметтік-тарихи құбылыс деп түсіндірді? Адамның
еңбек етуі, еңбек құралдарын жасап, оны пайдалануы оның санасының дамуына
зор ықпал жасады. Адамды жаратқан да осы өндірущі еңбек. Еңбек ету арқылы
ол өзінің түрлі тіршілік қажеттерін қанағаттандырып коймай, айналасындағы
дүниені тани түсуге де мүмкіндік алды. Еңбек ету арқылы адам тек
материалдық игіліктерді өндіріп қана қоймай, өзінің ой-санасын,
психологиясын да қалыптастырады. Ағылшынның ұлы ғалымы Ч. Дарвин
(1809—1889) біздің арғы тегіміз адам тектес маймылдардан пайда болғанын
дәлелдегенмен, мұндағы еңбек процесінін шешуші ролін көрсете алмады.
Энгельстің айтуынша, адамның дене және ойлау қабілеттерін жетілдіруде, оның
миын дамытуда еңбек пен дыбысты тіл зор роль атқарған. Маймылдың адамға
айналу процесінің өзі де өте күрделі нәрсе болған. Мәселен, олар алғашқыда
ағаштың басында секіріп жүріп күн көруден жер бетіне түсіп тіршілік етуге,
төрт аяқтап жүрудің орнына екі аяқтап жүруге мәжбур болған. Мұның барлығы
тіршілік талаптарынан туған әрекет еді. Бұл жөнінде Ф. Энгельс былай
дейді: Ең алдымен өздерінің бір нәрсеге өрмелеп шыққанда қолдың аяққа
қарағанда өзге міндеттер атқаруын керек ететін тіршілік қалпының әсерінен
болу керек, бұл маймылдар жермен жүргенде қолдың көмегін ұмыта бастап,
барған сайын тік жүруді үйрене бастаған. Осы арқылы, маймылдан адамға
айналу үшін шешуші қадам жасалған.
Сөитіп күнделікті өмірдің жағдайлары адамның арғы тегін төрт аяқтап
жүруден екі аяқтап жүруге, алдыңғы екі аяғының бірте-бірте қолдың қызметін
атқаруына, өз қолымен қарапайым құралдар жасауына алып келді. Адамның арғы
тегі осы құралдарды күн көру үшін аң аулау және жауынан қорғану үшін
пайдаланатын болды. Құрал жасаумен бірге шын мәнісіндегі еңбек ету
басталды. Қол еңбек операциясын жасайтын арнаулы мүше ғана емес, сонымен
бірге еңбектің жемісі болып та табылды. Алғашқы адамдар топтасып өмір
сүрді. Кейін келе олар еңбек құралдарын бірлесіп істеп, оны бірлесіп
пайдалана бастады. Еңбек адамзат қоғамының тууына, еңбектегі ұжымдық
байланыстың тууына жағдай жасады.
Еңбек құралдарын жасау, онымен пайдалану адам организмінің анатомиялық
құрылысына үлкен өзгерістер енгізді. Мысалы, біртіндеп омыртқа жотасы
өзгеріске түсті, мойын омыртқалары ерекше жетілді, бас сүйегінің формасы
мен көлемінің өзгеруі ми қабығы клеткаларының күрделенуіне мүмкіншілік
туғызды. Сондай-ақ, олардың бет әлпеті (иек, таңдай, көмекей, тіс, ерін, т.
б.) күрделі өзгеріскс түсті. Сөйтіп, адам еңбек ету ііроце-сінде сыртқы
ортамен белсенді қарым-қатынас жасай отырып, бірте-бірте өз табиғатын да
өзгертті, біртіндеп оның сана-сезімі өсе баста. Еңбекпен айналысу
психиканың материалдық негізі мидың, ми сыңарларыңың ерекше дамуына жағдай
жасады. Бұл өз тарапынан сезім мүшелерінің дамуына, дыбысты тілдің пайда
болуына ықпал етті, мұның өзі тіршілік қажетіне байланысты шықты. Сөйлеу
әрекетінсіз адамдардың бірлесіп еңбек етуі мүмкін болмас еді. Осы
айтылғандардың нәтижесін-де біртіндеп адамға тән психикалық процсстердің
(ойлау, ерік, қиял, т. б.) мазмұны кеңейіп, қалыптаса бастады. Адамның бес
сезім мүшесінің пайда болуы бүкіл дүние жүзілік тарихтың жемісі болды.
Қоғамдық-тарихи тәжірибе негізінде адамның музыкашыл құлағы,' табиғаттық
көркемдігін көре білетін көздері сезімтал талғамы және басқа сезім
органдары дамып жетілді. Бұл жағдай адамның өзіне, табиғат және өзін
қоршаған басқа адамдарға қатынасын сезінуге, алдына мақсат қоя білуге
мүмкіндік жасады. Осы факторлардың бәрі жиналып келіп мидың онан сайын
дамуына әсер ете берді. Еңбек процесінде дамып қалыптасқан адам санасы
жоғары дәрежеде ұйымдасқан материяның (мидың) ерекше қасиеті, яғни мидың
жемісі болып шықты.
""Ғылыми психология сондай-ақ сананың бақылауынан тысқары тұратын
психологиялық құбылыстар болатындығын жоққа шығармайды: Орыс
безсознательное және подсознательное деген сөзбен бейнеленетін осы ұғым
философия, психология, психопатология, психиатрия, юриспруденция, өнер
тану, тарих тағы басқа ғылымдарда жиі қолданылады. Мұны , психологияға
тұңғыш енгізген австрия психологы 3. Фрёйд (1856—1939). Осы мәселенің
табиғатын түсіндіруде ғалымдар түрліше пікір айтады. Мәселен, ғалымдардың
бір тобы осы құбылыстардың санаға ешқандай қатысы жоқ феномен десе
(Лейбниц, Бенске, Лотце, Фехнер т. б.), олардың енді біреулері мұны
патологиялық құбылыс деп қарастырады. (3. Фрейд т. б.). Материалистік
философия мен психология осы құбылыстардың мәнін диалектикалық тұрғыдан
түсіну қажет дейді. Біз саналы процестсрмен қатар санадан тыс құбылыстардың
да болатынын, бұған - түрлі инстинктік амалдар, соқыр сезімдер, ырықсыз
қозғалыстар (ұйқысырап сөйлеу, ұйқы кезінде жүру, гипнозға илану, түс
көру т. б.) жататындығын білеміз. Санадан тыс құбылыстар жөнінде тәжірибеге
негізделген материалистік пікір айтқан ғалымның бірі — И. М. Сеченев.
Осындай кезде мидағы қозу, тежелу процестерінің жұмысы баяу болып
келетіндігін И. П. Павлов зерттеулері де дәлелдеген. Әйтсе де осы
құбылыстардың мән-мәнісі ғылымда әлі де жете зерттелген жоқ. Ал
творчестволық іске әрдайым сананың қатысуы, оның айқын жұмысының қажет
екендігі даусыз.
Сана— ең таяу ортаны тану және өзін түсіне бастаған индивидтен тыс басқа
адамдармен және заттармен арадағы шектеулі байланысты тану болып
табылады. Адамда жеке санамен қатар өмір сүрген ортасына байланысты
қалыптасқан қоғамдық сана да болады. Бұл екеуі бірімен-бірі тығыз
байланысты. Жеке адам санасының-мазмұнына қоғамдық сана ықпал жасап
отырады. Идеялық мазмұны жағынан жеке адамның санасы қоғамдық санасының
көрінісі болып табылады. Адам саңасының осы екі түрін де қоғамдық болмыс
белгілейді. Экономикалық (өндірістік) қатынастарының өзгеруіне ілесе,
адамның санасы да өзгереді. Сананың дамуы сыртқы ортадан тәуелді болып
отырады дейтін түсінікті детерменистік принцип деп атайды. Детерминизм
тек сана құбылыстарының пайда болу, даму жолдарыи ғана түсіндірмейді, ол
табиғаттағы заттардың барлығының шығу тегі объективті себептіліктің
заңдылықтарына бағынады деп үйретеді. Себептілік дүниенің заттары мен
құбылыстарының-өзара байланыстарының шексіз тізбегін, жан-жақты өзара
әрекетті сипатталды.
Дүниедегі барлық құбылыстың себепке байланыстылығын
С. Торайғыров Адасқан өмір поэмасында өте жақсы көрсеткен:
Ойласам дүннеде қанша жан бар:
Адам бар, ағаш, шөп бар, мал мен аң бар,
Жанды, жансыз нәрсенің бәрі-дағы,
Әр себептің жемісі байқасаңдар.
Мал болмақ, маймыл болмақ, адам болмақ,
Қасқыр болмақ, құс болып, ұшып қонбақ,
Сол болғандар болмаған ездігінен,
Болғызған еріксіз бір себеп қолдап.
С. Торайғыровтың пікірінше, адам табиғаттың туындысы, ондағы
себептіліктің жемісі. Ол дүниенің сырларын біртіндеп ашып, оны шама-
шарқынша өзгертіп отыратын белсенді тұлға. Адам сыртқы дүниемен байланыса
отырып, оны біртіндеп тани береді, сөйтіп өзінің ақыл-ойын дамытады, оның
ешбір рухани қасиеті туыстан пайда болмаған. Бізді қоршап тұрған дүние сыры
мол, үлкен дүние, бірақ оны тануға әбден болады деп ақын өте дұрыс
матерналистік тұжырым жасайды.
1.2. Жеке адамның қалыптасуындағы еңбектің ролі.
Адам мен жануарлардың арасындағы физикалық та, психологиялық та тұрғыдағы
түбегейлі айырмашылық еңбекпен түсіндіріледі, Еңбек адамның дене бітімін
жетілдіріп қана қойған жоқ, сонымен бірге оның психикалық жетілуінің,
сананың қалыптасуы мен дамуының негізгі факторы болып табылды. Сонымен
қатар еңбек адамды қоғамдық тірші-
лік иесіне айналдырды, биологиллық жан иесі еңбектің арқа-
сында адам дәрежесіне көтерілді.
Еңбек әуел бастан-ақ қоғамдық сипат алған, яғни бірлесіп әрекет жа-сауды
талап етеді, әр түрлі істі келісе отырып шешуді және басқаруды кажет қылды.
Жануарлар табыны еңбектін арқасында ғана адам қоғамына айналды. Табында
көрсетілетін болмашы өзара көмек ынтымақтастық дәрежесіне дейін өсті. Адам
еңбек процесінде тек қана табиғатнан қатынасқа түсіп қоймйды, сондай-ақ бір-
бірімен де қатынас жасайтын болады. Олардың табиғатпен арадағы қатынасы
енді өндірістік мақсаттарға орай ғана жасалады. Сөйтіп, өндіріс процесінде
әр түрлі-ассоциацияларды (бірлестіктерді) қатынтастыратын өзара тәуелді
қатынастар пайда болады. Адам өз өмірінің жалғасып келе жатқаны
үшін де бүкіл жер бетін мекендеп отырғаны үшін де еңбекке борышты. Қоғамдық
өидірістің арқасында ол алдымен жасқана, кейінірек батыл түрде
айналасындағы табиғатты өз қажетіне жарата бастады және осыдан соң әр
түрлі климаттық жағдайларда өмір сүруге бейімделді.
Ең бастысы, өндіріс, ең қарапайым еңбек құралдарын жасаудан бастап
табиғат ерекшеліктерін: материалдардың қарсыласуын, механика заңдарын
адамның алдына жайып салды, Соннымен, еңбекте сыртқы дүниені тану құралы
ретіндегі сана қалыптасады. Еңбекте адам өзін-өзі таниды, өзінің табиғи
күшін алдына қойған міндеті мен еңбек материалдарына қарай реттей білуге
үйренеді. Демек, еңбекте өзіндік сана-сезім де қалыптасады..
Адамның сыртқы табиғатты және өзін-өзі тануы ендігі жерде адам өзі жасап
жатқан және саналы түрде жетілдіріп жатқан қоғамдық өндіріске енді өз
тарапынан үлкеи ықпал жасай бастады. Еңбек жұмыс атқаратын органдар — бас
пен қолды жетілдірді, Адамның қолы сан салалы әрі өте нзік еңбек
операцияларының арқасында өз дамуының шыңына жетті. Және тек қана еңбек
органы болыо қалмады, сонымен бірге таным құралдарына, ақырында,
творчестволық құралға айналды. Іс үстіндегі шебердің қолы қолына
жұқпайтынын көріп таң-тамаша қаламыз, мүсінші мсн суретшінің қолы өнердің
ғажап туындыларын дүниеге келтіреді, ал музыканттың қолы шектерден сиқырлы
үн төгеді. Адамның миы анатомиялық тұрғысынан гөрі ойлау жағынан әбдеи
жетілді, өйткені еңбек адамның алдына нақ осы еңбекте шешілуге тиісті
проблемаларды үнемі қойып келді. Ойлау қабілеті қалыптасты, ал ол өз
тарапынан. еңбектің одан әрі жетілдіріле түсуіне жағдай туғызды. Адам
еңбектің көмегімен өзін айнала қоршаған табиғатты ғана өзгертіп қойған жоқ,
сонымен бірге өзі де өзгеріп, дами берді. Бұл женінде К. Маркс былай деп
жазған болатын: Еңбек алдымен адам мен табиғат арасыидағы процесс, мұнда
адам өз қызметі арқылы өзі мен табиғат арасында заттардың алмасуына
себепкер болады, оны реттеп, бақылап отырады. Табиғат затына адамның
өзі табиғат күші ретінде қарсы тұрады. Табиғат затын өз басының тіршілік
етуіне жарамды формада иемдену үшін адам өз тәнінің табиғи күштерін қолдары
мен аяқтарын, ақыл-ойы мен саусақтарын қимылға келтіреді. Осындай
қимыл арқылы сыртқы табиғатқа әсер ете отырып, оны өзгерте отырып, адам
сонымен бірге өз басының жаратылысын да өзгертеді. Ол осында мүлгіп жатқан
күш-қабілеттерді өршітеді де, бұл күштердің құбылысын өз өктемдігіне
бағындырады.
Қоғамдық өндіріс қажеттілікті қанағаттандыру заттарын жасай отырып, жаңа
қажеттіліктерді де туғызды және оларды жетілдіріп те отырды. Тіпті ң
қарапайым деген табиғи қажеттіліктің өзі адамға тән сипат алады және
әсіресе олардың эстетикалық бейнелену бағытында барған сайын әдетке айнала
береді. Адам өзі өлтірген аңның терісіне қанағаттана алмайтын болды,
ендігі жерде әр түрлі безендірулермен киім тігіп кие бастады. Ол, сондай-ақ
тұратын мекен-жайын, еңбек кұралдарын тағы басқаларды да жетілдіре түсті.
Адамның психикалық дамуында алғашқы адамдардың қоғмдық саиасында
бейнеленген өндірістік қатынастардың маңызы зор болды. Қалыптасып келе
жатқан қоғамдық сана өз тарапынан, жеке адамдар санасында өзінің таңбасын
қалдырып отырды.

ІІ – Бөлім. Адам санасының дамуындағы еңбек пен тілдің маңызы.
2.1. Сана – психикасының жоғарғы формасы.
Психика дамуы бірнеше кезеңдерден өтеді.
І-кезең. қарапайым сезімталдық - бұл сатыда тек өкілдерінің инс-
тинкттері, яғни белгілі орта жағдайларына бейімделудің тума формалары
қалыптасады.
ІІ-кезең. Заттай қабылдау. Бұл кезеңнің нәтижесі - дағдылар, яғни тек
өкілінің жеке-дара тәжірибесімен игерілген әрекет-қылықтар формасы.
Ш-кезең. Затаралық байланыстарды бейнелеу, яғни интеллектуалды әрекет-
қылық - заттар арасындағы байланыс - қатынастарды бейнелеуші психикалық
әрекеттердің күрделі формасы.
Қарапайым сезімдік сатыда тіршілік иесі сыртқы дүние заттарының
жекеленген қасиеттеріне ғана назар аударады, ал оның әрекет-қылығы тума
инстинкттерге (қоректену, қорғану, көбею және т.б.) байланысты келеді.
Заттай қабылдау кезеңінде болмысты бейнелеу заттарды тұтастай ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.